1.

Erythema Multiforme
 Trajtimi
Synohet reduktimi i etheve, erupsioneve, dhe hospitalizimit.
Forma minor eshte trajtim simpt, ne rastet recidivuese terapia konsiston ne
trajtimin e infex shkaktar. Forma major kerkon hospitalizim, trajtim suportiv dhe
imunosupresor.
Linja e pare konsiston ne kujdesin suportiv, ku lezioneve buloze u rekomandohet
aplikimi i kompresave antiseptike 2x/d për 10-20’. Për lezionet orale, duhet të
behet shperlarje e gojes me antiseptike (p.sh. chlorhexidine orale) 3x/dite. Per
qetesimin e dhimbjeve ne mukozen orale nga europsion të përdoret shperlares
ose pomada, xhel me permbajtje anestetike si lidokaine, xylokaine, antacidet e
lengshem, dhe glukokortikoidet topikale.
Për lezionet okulare, qe jane ndërlikimi madhor i mundshëm i EM dhe/sind
Steven-Johnson është e rendesishme konsulta me mjekun okulist. Aktualisht nuk
eshte provuar që steroidet sistemike apo ato intraokulare mund të parandalojnë
përparimin e sëmundjes okulare. Perdoren preparate me antibiotike (sol ose
pomade), por duhet të shmangen pikat e syve që përmbajnë sulfonamide nqs
ekziston mundesia për EM ose SJS te lidhur me sulfonamidet. Perdorimi i sol si lot
artificial ka vlere ne parandalim mbiinfex dhe komplikime te tjera.
Rekomandohen antihistaminiket, analgjeziket.
Ne format e renda mund te perdoret terapia me kortikosteroid sistemik por per
kete ka teori kontraverse. Rekomandohet per te frenuar perhapjen e semundjes,
por kerkon hospitalizim dhe monitorim te efekteve anesore e komplikimeve te
mundshme (kujdes sepsis). Rrit kohen e hospitalizimit.
Terapia etiologjike: Meqenese EM eshte nje semundje polietiologjike eshte e
rendesishme evidentimi i faktorit shkaktues. Kur dyshohet për një EM të lidhur
me medikamentet, vlen të përjashtohet mundësia e një shkaku infektiv si pjesë e
një vlerësimi të plotë diagnostikues dhe nderprit medikamentin.
Trajto me acyclovir ne rastet me Herpres Simplex. Terapia profilaktike me
antiviral, Acyclovir 400-800 mg/dite parandalon shperthimin si te Herpesit
(Herpes Simplex rekurrent) dhe te episodeve te EM. Nqs pacienti nuk ka pergjigje
te mire atehere rekomandohet valaciklovir.
 Pacienti me EM sidomos i formes majore duhet te monitorohet per mundesine e
perparimit te semundjes ne Stiven Johnson Sindrome ose TEN (Nekrolizen
Epidermale Toksike).
Zevendesimi parenteral i likideve mund te jete i nevojshem per pacientet me
erozione te medha, vecanerisht nese lezionet orale kompromentojne ushqyerjen
dhe marrjen e lengjeve.
Pacienti duhet te monitorohet per mundesine e sepsisit si nje komplikacion i
mundshem pasi integriteti kutan eshte i demtuar dhe mundesia per infeksione
eshte shume me i larte.
Antibiotiket me spekter te gjere per infex bakt, por duhet marr kultura bakteriale
nga lekura. Perdorimi profilaktiv i antibiotikeve nuk rekomandohet per shkak te
rezistences antimikrobiale.
Mjekimi lokal me kortikosteroid rekomandohet te perdoet ne pacientet me
semundje te kufizuar, shkalla e lehte.Tamoxifen mund te parandaloje EM
premenstruale.
2. Pemphigoidi Buloz
Trajtimi ka për qëllim ndalimin e formimit të bulave të reja me medikamente anti-
inflamatorë ose imunosupresivë, parandalimin e infeksionit sekondar përmes plagëve
të hapura, promovimin e shërimit të bulave dhe erozioneve. Shumica e pacientëve
kërkojnë terapi afatgjatë ose kronike.
KORTIKOTERAPIA sistemike eshte trajtim i linjes se pare si monoterapi ose e
kombinuar me Azatroprine. Pacienti qe trajtohet me kortikosteroid monitorohet
dhe ulet gradualisht doza ne nje doze mbajtese te pershtatshme. Rastet e lehta
trajtohen me sulfone si Dapson. Gjithashtu ne praktike perdoret edhe
methotraxate oral si imunosupresor. Kur barnat imunosupresor k/indikohen,
tentohet me antiinflamator jo imunosupresiv si tetraciklina (mbi 8 vj),
nikotinamide ose Ig Iv. Rituximabi i kombinuar me steroide sistemike ka treguar
se eshte trajtim efektiv. Prekja okulare indikon konsulte te okulisti.
Trajtimi lokal i bulave, erozioneve e krusteve trajtohet me sol antispetike dhe
pomada me AB. Ne disa raste te renda rekomandohet kortikosteroid lokal i
fuqishem.
3. Pemphigus vulgaris
Trajtimi konsiston ne kontroll dhe sherim te lezioneve buloze te lekures dhe mukozave dhe min i
ef anesore te trajtimit. Duhet te trajtohet ne kushte spitalore. Kriteret terapeutike jane nderhyrja
ne indet e
demtuara me kortizonik, deprimo sistemin imunokompetent, rregullo ekuilibrin
plazmatik dhe hidro- elektolitik.
Kortikosteroidet kane permiresuar mortalitetin, por efektet e padeshiruara te
terapise jane problematike. Terapi sistematike kortikosteroide niset me prednizon
me 0.5 - 1.5 mg/kg/d). Kur realizohet kontrolli i semundjes atehere fillohet ulja
graduale e dozes se preparatit kortikosteroid. Me fillimin e preparateve
kortikosteroide duhet te merren menjehere se bashku dhe bllokuesit H2, vit D dhe
calcium, profilaxi anti-trombotike. Doza mbajtese ideale eshte 5 mg ne dite. Kur
nuk ka pergjigje me kortizonik monoterapi linja adjvuante e pare eshte kombinimi
me azatiorpine, mycophenolat mofetil.
Kortikosteroidet kombinohet me imunosupresiv ne fillim te terapise, per te min ef
anesore te perdorimit per kohe te gjate me doza te larta te kortikosteroideve psh
Azatioprine, Cyclofosfamid.
- Linje e dyte trajtimi ajduvante:
Rituximabi eshte nje trajtim i aprovuar nga FDA, qe mudn te kombinohet per
kohe te shkurter me kortikosteroid sistmik dhe per kohe te gjate me
imunosupresiv.
Plazmofereza eshte perdorur me sukses ne paciente rezistene ndaj terapise.
Perdoret se bashku me kortizoniket dhe imunosupresore per te ulur titrin e
antitrupave. Kriprat e arit dhe Ig IV gjithashtu indikohen si trajtim. Alt te tjera
trajtimi mund te jene Dapson dhe Metotreksat shoqeruar me folate.
AB per te luftuar infex bakt, korrigjo likideve dhe balancen hidro/elektrolitike. Me
mjekime lokal si antiseptik dhe kortizonik lokal. Pacienti ndiqet me klinik dhe ekz
lab. Analgjezik mund te jene te nevojshem dhe ndihma e dietologut ne
malutricion.
4. Dermatiti Herpetiform Duhring Trajtimi konsiston ne diete pa gluten dhe Dapson .
Nqs mjekimi me Dapson eshte i pamjaftueshem perdoren antiinflamator te tjera ose
imunomodulator. Sulfapyridine dhe sulfasalazine jane alternative. Monitoro per
efektet anesore cdo muaj per 3 muajt e pare dhe me pas cdo 6 muaj. Kolkicine dhe
tetracikline gjithashtu mendohet se trajtojne Dermatitin Herpetiform. Nicotinamide
mund te perdoret vetem ose me tetracikline. Kortikosteroid POS jo efektiv, por
lokalisht ndihmon veprimin e Dapsonit. Ciclosporina eshte alt imunosupresore, dhe
Rituximab perdoret se fundmi me mjaft efikasitet. Lokalisht kompresa me antispetik,
pomada me AB. Antihistaminik per pruritin. Duhet perjashtuar deficiti i glucose 6 –
phosphate DH.
Impetigo contagiosa
Mjekimi sistemik konsiston ne AB POS, qe ne fillim pa marr antibiogramen, me nje AB qe perfshin
S.aureus: betalaktamik (peniciline) pacientet alergjik ndaj penicilines trajtohet me eritromicine,
klaritromicine (makrolid).
Format e lehta trajtohen mire me trajtim lokal, ku linje e pare jane antispetiket lokal si
klorheksidine 1%, betadine, gencian violet. Gjithashtu kemi dhe pomadat antibakteriale
kur formohen krustet si neomicine, aureomicine, gentamicine, ac fucidik. Cdo pacient
ne familje duhet te perdore peshqiret personale. Thonjte e duarve duhet te mbahen te
shkurter per te reduktuar autoinokulimin.
Hidradenitis supurativa/Acne inversa (HS)
Trajtimi sistemik konsiston ne trajtimin e lezioneve te medha te perhapura:
- AB sistemik (penicilina, tetraciklina ne stadi I ose II kujdes jo grate
shtatzane dhe femijet <9vj gjithashtu kujdes fotosensitivitetin,
eritromicin, minociklin dhe clindamycin-rimfampicin ne stadin II dhe III
te patologjise). Kemi te trajtimi sistemik dhe kombinimin Rifampicin-
Moxifloxacin-Metronidazol, te vetem ose te kombinuar me Ceftriaxon
sistemik.
Preparate te ac te vit A (izoretinoina)
- Te terapia ho te femrat antiandrogjenet (ciproteone acetat, androcur, Diane,
spironolacton)
- Preparate biologjike si adalimumab SC dhe infliximab dhe inhib te tjere te
TNF alfes. K/indikohen ne TBC, infex te tjera, shtatzani, lakatacion, sem
malinje si BCC, SCC, sem autoimune, histori tumorale.
- Konsiderohet edhe terapia antiinfalamtore dhe kortikosteroid intralezional
(jo kur ka infex bakt) dhe sistemik (jo kur ka infex te patrajtuara).
Kirurgjia extensive ne stadin e trete te patologjise eshte gold standard sepse ka
shanse te medha remisioni.
Trajtimi lokal konsiston ne terapine jo AB me exfoliant dhe peeling si resorcinoli,
trajtimi antiinflamator me kompresa me ac borik 3%, pomade me iktiol. Lokalisht
me AB indikohet klindamicina.
Kur shfaqet fluktacioni mund te behet edhe incizioni kirurgjikal.
5. Ektima (piodermia e ulceruar)
Mjekimi konsiston ne AB sistemike betalaktamik (amoxiklav) ose cefalosporina
gjenerate 1 (cefazolin). Mjekimi lokal antiseptik eshte i rendesishem ku konsiston
ne kompresa me povidon-jod ose klorheksidine. Me t’u formuar krustet perdor
pomada si mupirocine 2%, ac fucidik. Rekurencat dhe perhapja e infex kryhet me
higjene dhe mbulim me garze sterile te lesionit. Oxigjenimi hiperbarik epitelizon
plagen. Sherohet duke lene cikatrice. Trajto patologjite qe komplikojne
patologjine.
 Ektima gangrenosum e shkaktuar nga P. aeruginosa ka te njejten trajtim.

6. Erisipela-Celuliti (SHIKO LEXIONIN DERMATO TE LINKU)

Cellulitis mjekohet me antibiotike sistemike oral ose intravenous (penicillin, clindamycin,
trimethoprim- sulfamethoxazole, cephalexin, clarithromycin and azithromycin, and
vancomycin)
Erizipela ka si linje e pare AB si penicilina (bipeniciline, ampiciline, amoxiciline,
agumentine), nqs ka alergji perdor cefalosporina gjenerate e pare ose makrolide
(eritromicina).
Terapi venoze per lezione qe perhapen me shpejtesi, klinika e shprehur (te
dridhura, temperature mbi 38), semundje shoqeruese si imunodeficenca,
asplenia, cirroza, IK, IR. Ne keto raste perdoret Ceftriaxoni, Cephazolini, Nafciline
Antipiretik dhe analgjezik per temp dhe dhimbjen dhe regjim shtrati. Trajtimi
profilaktik konsiston ne mjekimin e portes hyrse (trajto tinea pedis, ulcerat e ext
inf nga diabeti, shkaqe alkoolike, cirrotike etj).
7. HPV
Mjekimi varet nga tipi HPV, experienca e mjekut, deshira e pacientit, topografia
dhe forma klinike. Personat me condiloma anogenitale dhe parteret e tyre duhet
ti nenshtrohen kontrollit per semundje
seksualisht te transmetueshme te tjera. Duhet trajtuar dhe partneri. Femrat
duhet ti nenshtrohen kryerjes se Pap testit per patologjite e qafes se mitres
periodikisht. Ne verruke plane masive, perianale dhe condiloma acuminata duhet
marre ne konsiderate kryerja e testit per HIV. Chech per terapi diabetike,
imunosupresore. Ne gravidance mjeko vetem me menyra ablative.
Verruket trajtohen me farmakologji (ac saliclik, ac retinoik, sol podofiline,
imiquimod 5%), me mjete fizike (krioterapia me az te lenget ne lezione), kirurgjia
(heq lezione me kyrete, elektrobisturi ose lazet kirurgjikal Co2 dhe Erbium, por
eshte procedure doloroze kerkon anestezi lokale). Verruket
vulgaris  preparate kertolitike (10-20% ac salicilik) derisa lezione te zhduket.
Krioterapia efektive, por e dhimbshme. Verruket e duarve me krioterapi ose lazer
kirurgjikal Co2 ose Erbium (kujdes perhapjen e virusit nga tymi i krijuar), verruket
e shputes me krioterapi. Verruket plane  kujdes
me ato te ftyres. Trajto lokalisht me ac retinoik per 3-6j dhe me kremra
fotombrojtes me spf te larte. Mund te perdoret edhe kryoterapi dhe lazer, krem
Benzoyl peroxide 5%/1x dite. Verruket me permasa te medha mund te trajtohen
me injeksione intralezionale te bleomicines me perdorim lidokaine
Kondiloma genitale  lokalisht me podofiline, por k/indikohet ne barre dhe
kujdes fenomenet toxike sistemike. Alternative tjeter eshte Imiquimod 5% qe ka
nje veprim antiviral direkt mbi lezion. Imikuimod është një modifikues i përgjigjes
imunitare. Alternative tjeter mjekimi eshte aplikimi lokal i 5-fluoruracil. Trajtimi
fizik kryhet me elektrobisturia, kryoterapia qe perbejne nje alternative trajtimi,
trajtimi me lazer kirurgjikal CO2 ose Erbium gjithashtu. Mjekimi kirurgjikal behet
heqja e lezioneve me ane te kyretave duke aplikuar anestezi lokale. Ne rastin e
Condylomat acuminata te desiminuara te rregjionit gjenital ose ne permasa te
medha perdoren nderhyrje kirurgjikale me anestezi te pergjithshme.
Kemi dhe vaxinen HPV quadrivalente ose nanovalente per mbrojtje onkongjene
qe keshillohet te kryhet ne moshat 11-12 vjec.
8. Herpesviruset
Trajtimi ka si synim te shkurtoje kohen e manifestimeve klinike dhe reduktimi i
frekuences se recidivave. Mjekimi eshte lokal dhe sistemik.
Aciclovir 5% krem per herpes labial dhe genital, ka efikasitet kur perdoret ne
fillim. Acicloviri oral per infex herpetik primar dhe recidiva genitale 200 mg 5x/d
per 5-10 d).Ne infex e renda genitale ose frekuente administro per kohe te gjate
aciclovirin dhe antiviral te tjere permendim valacikloviri dhe famcicloviri. Si
alternative e dyte B antiviral jane foscarnet. Per stimulimin e imunitetit qelizor
merret timopentina, INF alfa.
 Varicella  Lokalisht perdoren locion thares, antipruritik, antiseptik. Trajtimi
sistemik konsiston ne pacientet imunokompetent si neonati me aciclovir, femijet
2-18 vj trajtim simpt+Valacyclovir/aciclovir nqs nevojitet, adulti me
valaciclovir/famciclovir/aciclovir, pac me pneumoni aciclovir IV dhe shtatzania
nuk rekomandohet aciclovir rutine. Te imunokompromentuarit ne varicelle mes
jepet valacyclovir/famiciclovir/acyclovir, ne varicelle severe aciclovir IV, kurse ne
rastet me rezistence ndaj aciclovirit (SIDA e avancuar) jepet foscarnet IV.
Profilaxia konsiston ne kryerjen e vaxines.
Herpes Zoster  lokalisht trajtohet me agjent thares te bulave dhe erozioneve,
pastaj krem/pomade per telarguar krustat. Trajtimi sistemik antiviral nis 72h nga
shfaqja e lezioneve kutane, ne rastet severe edhe pas 3d dhe mjekimi zgjat
kryesisht 7d per imunokompetentet dhe 7-10 dite per te imunokopromentuarit.
Imunokompetentet nen 50 vj trajtohen simpt ose me
famciclovir/valaciclovir/aciclovir kurse mosha mbi 50 dhe cdo pac me prekje te nn
kranial trajtohet me famciclovir/valaciclovir/aciclovir. Te imunokompromentuarit
te formes se mesme(+HIV) trajtohen famiciclovir, valaciclovir, aciclovir, forma
severe trajtohet me aciclovir IV, kurse kur kemi rezistence ndaj aciclovirit (SIDA i
av) trajtohet me foscarnet IV deri ne sherim. Terapia antidoloroze realizohet
lokalisht me kapsaicin, agjente antipruritike ose trajtim sistemik. Imunizimi aktiv
me vaksinen e varicelles ul riskun e zosterit 51% dhe dhimbjes postherpetike
99%. Profilaksi me Acyclovir per pacientet qe i jane nenshtruar transplantit te
organeve ose palces se kuqe te kockes.
9. Molusk kontagioz
Trajtimi konsiston ne 3 grupe: femije, adult, te imunosupresuar. Trajtohet me
kyretim me/pa anestezi lokale (lidokaine+prilocaine), krioterapia me nitrogjen te
lenget, aplikim lokal i ac salicilik, KOH 5% sol, Molutrex gel, HIV poz ka risk per
recidiva por trajtohet agresivisht. Kurimi i plote eshte gjithnje i veshtire. Trajtimi
me terapi antiretroviraleve luan rol dhe ndihmon shume ne trajtimin e Moluskut
kontagioz. Trajtim tjeter eshte elektrokauteri per lezionet e vogla, trajtim me
lazer kirurgjikal (CO2, Erbium). Ne se mendon qe Molusku kotagioz eshte
transmetuar ne rruge seksuale kontrollo per prani te SST te tjera. Ekzamino dhe
trajto partnerin seksual te pacientit. Keshillo pacientin
10.Infex mykotike
Mjekimi lokal konsiston ne locion/shampo Se sulfide, ketokonazol dhe fluconazol shampo, krem
azole (ketokonazol,
 micronazol) dhe allylamine. Mjekimi sistemik perdoret ne rastet rezisente
ndaj mjekimit lokal dhe klinike te perhapur. Indikohen azolet: itraconazol,
fluconazol. Profilaxia behet me shampo ketokonazol.
 Tinea Pedis (kemba e altetit) Trajtimi eshte parandalues duke eleminuar lageshtine,
nxehtesine, veshjet e ngushta, djersitjen apo shapkat ne dush. Larja e kembeve me sapun
me benzoil peroxid te personat e riskuar dhe infektuar. Terapia lokale nuk mjafton. Forma
interdigitale nis me lyrje me sol antiseptike pasuar me kremra antimykotik (azole, allylamine)
dhe si terapi ndihmes preparate astringjente per tharje sekrecionesh si gencian violet 1%
dhe trajto sem shoqeruese. Forma Moccasin me trashjen e shtreses korneale e ben te
veshtire terapine me antifungal lokal dhe nis trajtimi me keratolitik lokal (ac salicilik, ac
laktik), kurse ne forma vezikuloze nis me kompresa me antiseptik lokal pasuar nga
antimykotik lokal (clotrimazol 1%, ekonazol 1%). Nqs ke mbivendosje bakt jepen terapi
antimykotik+AB sistemike dhe lokal. Ne fenomene alergjizimi perdoren kortizoniket sistemik.
Ne antifungal sistemik permendim Terbinafine, itraconazol, fluconazol.
 Tinea manum Trajtimi eshte parandalues dhe rekomandohet skema e
kombinuar lokal+sistemik (terbinafine, itraconazol, fluconazol).
 Tinea cruris Trajtimi eshte parandalimi i fakt predispozues si nxehtesia dhe
lageshtia, obezisteti, perdorimi kronik i kortikosteroideve, veshjet e ngushta
dhe mjekimie efikas i Tinea pedia dhe unguim. Trajtimi lokale antifungale eshte
efektive dhe e kombinuar me terapi sistemike kur ka perhapje (allylamine-
terbinafine, gr azoleve si itrakonazoli dhe fluconazole)
 Tinea Ungium (Onychomychosis) eshte dermatofitoze qe prek thoin dhe
shtratin. Zak shkaktohet nga dermatofiti T. Rubrum. Klinikisht ka ndryshim
ngjyre te thoi nga e bardhe ne te verdhe, humbet lemueshmeria dhe
shkelqimi dhe kemi hiperkeratoze subunguale. Pllaka e thoit ndahet nga
shtrati dhe jep onkolize. Klinika shkon deri ne distrofi totale. Klinikisht eshte
forma distale lat subunguale, sip e bardhe, proximale subunguale, distrofike
(shkakt C.albicans) dhe endolynx. Terapia eshte parandaluese i fakt
predipozues si kepucet e ngushta, DM, crreg vask te ext inf, preparate
imunosupresor. Perdoren sapune me benoyl peroxide per larje dhe terapia
sistemike eshte linje e
 pare (ekzaminim hepatik): allylanima (terbinafine, gr azoleve (itraconazol) dhe
fluconazol. Terapia lokale eshte pak efikase dhe perdoret kur terapia
sistemike k/indikohet: cycopyroxolamine, amorolfine. Disa studime e trajtojne
me lazer.
 Tinea Capitis dermatofitoze e skalpit, flokeve, qerpikeve dhe vetullave (Scalp
ringworm). Shkaktohet nga trichophytonet, microsporon. Klinika varet nga
invadori, rezistenca bujtesit, pergjigjia inflamatore: ka formen joinflamatore
me alopeci e skuama gri, me alopeci me pikeza te zeza qe dx e ketyre vendoset
me klinike, llambe Wood, ekz direkt dhe kulture. Forma inflamatore qe njihet si
Kerion inflamator me masa inflamatore doloroze (nodul, tumefaxion), krusta
sip me drenim pusi, formim sinusesh dhe abcese folikulare. Shoqerohet me
limfadenopati regionale, gjithashtu ka dhe formen Favus me ere te keqe.
Trajtimi eshte parandalues duke mjekuar familjaret me shampo me
ketokonazol apo selenium sulfide, preparate lokale jane te pamjaftueshem (sol
kremra antifungal+shampo me selenium sulfide) dhe terapia sistemike eshte
me griseofulvine first choice, allylamina si terbinafine dhe gr azoleve si
itraconazol, fluconazol. Terapi adjuvante jane AB sistemik kur ka mbiinfex bakt
dhe ne lezionet e Kerionit dreno pusin.
 Tinea Barbae Ka dy forma klinike: sip joinflamatore (vater me deskuamim ne
qender dhe e rrethuar nga bordure vezikulo-postuloze, qime pa shkeqim qe
keputen lehte) dhe profunda inflamatore-kerion (ka pllaka solitare ose
tumefaxione, lezioni karakteristik eshte nje nodul inflamaator i kuq, pustula
dhe sinuese drenuese. Nodujt indurohen dhe mbulohen eksudat&krusta,
prurit, dhimbje. Qimet mungojne ose keputen lehte).
 Kandidoza Trajtohet me parandalim lageshtie dhe okluzionet. Trajtimi lokal
eshte sol castellani (antifungal, antispektik). Angifungali lokal jane
kremra/pomada me azole, allylamina dhe ciclopiros. Ne rast mos suksesi ose
rezistence apo imunitet i ulur kalohet ne antifungal oral si nistatine
suspension apo sistemik si itrakonazol, fluconazol. Drenohet abcesi ne
paronychi. Onchomycosis candidozike trajtohet me itrakonazol.
- Kandidoza orofaringeale shkaktohet nga mbirritja e flores rezistente te
C.albicanis ne terre te fakt favorizues si HIV, transplant, mosha te vejtra,
glukokortikoidoterapia, AB. I kemi te formes akute pseudomemb,
kandidoza kronike atrofike eritematoze, kronike hiperplastike, keliti
angular. Terapia lokale konsiston ne nistatine tab orale, suspension oral (5’ ne goje)
dhe terapia
sistemike kur deshton lokale apo kemi imunodeficence me fluconazol, itrakonazol
 11. Kanceri kutan
BCC
Mjekimi konsiston ne kyretazh me electrodisekim (madhesi <2 cm), ekzicion
kirurgjikal (me efikas) tradicional dhe kirurgjia Mohs (mjaft efektive),
radiotherapy dhe mjekimi lokal me imiquimod, 5-Fluorouracil lokal, IFN
alfa-2b per BCC e vogla <1 cm nodulare dhe sip. Gjithashtu terapia
fotodinamike ku ac 5 aminoevulinik eshte i vetmi i miratuar. Permendet
kimioterapia por nuk ka efektivitet te larte, pervecse Vismodegibi,
Sonidegib i aporvuar ne format e avancuara.
Parandalimi eshte senisbilizimi i pop ndaj faktoreve te riskut dhe mborjtja nga dielli.
SCC
Bowen (variant i tij eshte erythroplasi Queyrat) mjekohet me krioterapi me
N likid, RT, kyretazh electrodessication (SCC te vogla <2cm), excision, Efudix,
Imiquimod 5% (Aldara) dhe terapi fotodinamike. SCC invazive trajtohet me
ekcizion kirurgjikal tradicional ose Mohs (mjaft efektive dhe safe) dhe RT.
SCC me risk te larte trajtohet me terapi plotesuese kimio. Kirurgjia varet nga
forma karcinomes. Rekomandime evit diellin, veshje mbrojtese dhe krem
mbrojtes UVA/UVB, kontrolle periodike.
 Melanoma
Mjekimi konsiston ne excision kirugjikal: insitu dhe invazive (1-3 cm varet
nga thellesia e Breslow). Biopsia e limfonodulit regjional përdoret për
trajtimin e pacientëve me melanomë me një trashësi më të madhe se
1mm, bazohet në arsyetimin që limfonoduli i parë në afërsi me tumorin
primitiv është më i rrezikuari për të paraqitur metastazën tumorale.
Limfadenoektomia selektive: Ekcizioni total i limfonodulave konsiston në
heqjen radikale të të gjitha limfonodulave në afërsi anatomike me
melanomën primitive. Rekomandohet për pacientët me limfadenopati
 metastatike në mungesë të metastazave në distancë, por prognoza e këtyre
të sëmurëve mbetet jo e favorshme
Në pacientët me metastaza trajtimi kirurgjikal mund të lehtësojë
simptomatologjinë dhe të siguroje një kontroll lokal të sëmundjes.
Mjekimi medikamentoz i Melanomes rezervohet për stade te avancuara të
sëmundjes. Më pak se gjysma e pacientëve me lezione të thella primare
(>4mm) ose përfshirje të limfonodujve regjionalë konsiderohen pacientë
me risk të lartë dhe si pasojë rekomandohet terapi adjuvante.
Imunoterapia: ka si qëllim rritjen e përgjigjes imunitare të organizmit ndaj
qelizave tumorale. Në vitet e fundit administrimi i disa citokinave si
interleukina 2 apo interferoni alfa-2b, ka qenë një hap i madh përpara në
drejtim të terapisë adjuvante te melanomës.Interferoni alfa është aprovuar
si trajtim adjuvant pas eskzicionit në pacientët të cilët janë të lirë nga
sëmundja por janë në risk të lartë për rekurenca. Trajtim i Melanomës në
fazat e metastazimit: Vemurafenib,Ipilimumab,Kimioterapi,Radioterapi
Gonorrhea
.Mjekimi trajtohen te dy parteneret, por varet nga klinika dhe karakteristikat e
pac, gjithsesi pac mjekohet menjehere. Fluoroquinolonet dhe penicilina kane
rezultuar rezistence, prandaj rekomandohen cefalosporinat. Me te perfunduar
terapia, nga dita 3-7 merret kultura nga zonat e infektuara me para dhe nje
reescreening te kultures pas 1-2 muajsh. Format e pakomplikuara me cervicitis
dhe urethritis trajtohen me cefixime+azitromicine 1 g, ceftriaxone
IM+azitromicine 1g ose ofloxacin. Kur shoqerohet me Chlamydia trachomatis
perdoret jepet azitrhomycine 1 gr/doxycycline. Ne raste alergjish:
gemifloxacin/gentamicin+azitromicine 2 gr. Spectinomicina 2 gr IM eshte
alternative per rastet urogenitale dhe anorektale.
Ne gravidance k/indikohen quinolonet dhe tetracyclina duke u indikuar linje e
pare ceftraixone 250 mg single dose+probenicid. Nqs nuk tolerohet cefalosporina
jep spectinomycin 2 g IM, azitromicine 2 gr.
12.Forunkuli, abces, karbunkul
Menaxhimi konsiston ne fillimisht kryerjen e ekz specifike si kulture bakt
(antibiograme), merr kulture nga regjioni nazal dhe elemino fakt predispozues. Terapia
konsiston ne incizion dhe drenim+AB sistemik. Kirurgjia me incizionin dhe drenimin
trajton infex dhe dhimbjen. AB sistemik jane flucloxacilin, clindamicin, cefalexine,
cerfuroxime, azitromicine, rifampin. Terapia adjvuvante konsiston ne aplikim te
kompresave te ngrohta mbi lezion dhe ndihmon ne drenimin spontan te hershem.
Parandalimi konsiston ne pomada me mupricoine.
 13.Folikuliti
Pioderme qe nis brenda folikulit te qimes me shtrirje sip ose te thelle. Ka shkakt
bakt, fungal, viral. Terapia lokale ne kult neg kryhet me benozyl peroxide 5-10%
gel, topical clindamycin 1% sol. Ne folikulitis te perhapur kulture poz merret AB
sipas antibiogrames, antibakt si chlorhexidine ose hypochlorite sodium, krem
mupirocin 2%, clindamycin 1.
14.Sind SSSS (stapylococcal scalded skin syndrome)
Trajtimi eshte profilaktik ne njesite e kujdes neonatal, kujdesi i pergjithshem
konsiston ne hospitalizim per neonatet dhe femijet sidomos ne shkolitjet e gjera
dhe kur komplianca e prinderve eshte e dyshimte. Terapia lokale konsiston ne
banjo/kompresa per pastrim te zonave te nekrotizuara. Lokalisht per lezionet
impetiginoze perdoret pomade me mupirocin, bacitracin, sulfadiazine Ag. Jepet
terapia AB sistemike dhe terapia ndihmese konsiston ne zv e likideve dhe
elelektrolitieve IV ne rastet e renda.
15.Scabies Parimet e trajtimit jane me dekontamimin plackash, ambientit dhe trajto te
gjithe personat, familjaret me kontakt te ngushte. Trajtohet me permethrin 5% krem
naten qe mbahet 8-12h dhe shplahet ne ditet ne vazhdim dhe lekura hidratohet.
Rrobat jane te lara. Permethrin eshte pregnancy safe. Ivermectin eshte ne rastet
rezistene sistemik, benzyl benzoat loc 10-25%, krem/pomade/loc squfuri dhe locion
invermectin 1%.
Scabies krustoz trajtohet lokalisht+oral, nodujt scabioz trajtohen me triamcinolon
acetat intralezional. Pruriti post scabioz permiresohet me antihistaminik oral,
kremra emollient lokal dhe kortikosteroid lokal pas trajtimit oral. Nese pruriti
persiston kalo ne kortikosteroid sistemik.
16.Chlamydia trachomatis
Mjekimi eshte antimikrobial me azitromicine 1 g single dose, doksicikline 7d,
erithromicin 7d, ofloxacin 7d, levofloxacin 7d. Trajtohet te dy partnener dhe
abstienence sex deri ne perfundim te terpise ose 7 dite pas dozes unike. Riekzaminim
alb pas mjekimit.
17.SSJ dhe TEN Trajtohen ne kujdesin instensiv me skuader mjekesh reanimator,
dermatolog, kirurg, gastrohepatolog, okulist, pneumolog. Mjekimi eshte simpt, ruajtja
e hemodinamikes, marrja e likideve, ushqyerja, ruajtja temp trupore, menaxhimi
dhimbjes, parandalimi i mbivendosjes bakt dhe spepsis, parandalo tromboembozimin
dhe insuf respt. Kur ka perfshirje orofaringeale aspiro, pastro lekuren nga nekrozat me
kirurgji dhe stimulo epitelizimi dhe lezionet e syve trajtoi me pomade me eritromicine
(AB) dhe kortikosteroid lokal. Format e lehta trajtimi eshte simpt dhe lokal me
 antispetik dhe kortikosteroid te fuqishem. Format e renda behet me kortikoterapi
sistemik per 2-4j dhe ul dozen gradualisht. Glukokortikoidet ne faze te hershme
redukton morbiditetin dhe mortalitetin, por nuk eshte provuar dhe ka risk per sepsis..
Ig IV ne doza te larta ndalojne progredimin e TEN. AB sistemike per infex sekondare
pas hemogrames dhe natibiogrames. Me sukses perdoren ciklosporina, plazmoferesis,
ciklofosfamid dhe se fundmi antiTNF ALFA.Kur ka herpes simplex rekurent trajto
profilaxi me aciklovir dhe vaksine antiherpetike. Ne lezionet e gojes rekomandohen
solucione antiseptike per shperlarje frekuente, anestetike lokale ne forme xheli ose
sol. Profilaxi ndaj tetanozit.Pas sherimit evito medikamentin shkaktar.
Psoriazis
Trajtimi i psoriazis varet nga mosha, tipi, graviteti dhe perhapja (e lokalizuar, e
gjeneralizuar), trajtimet e meparshme (glukokortikoid, fotokimioterapi,
ciklosporine, metotraxat) dhe sem shoqeruese (HIV).
Terapia synon rezorbimin e vatrave psoriatike dhe te zgjase remisionin. Evito
trajtimin sistemik ne rastet e lokalizuara dhe qe nuk ka probleme estetike.
Terapia lokale konsiston ne masa te pergjithshme me emolient ditor, keratolitik
(ac salicilik 5% pomade), glukokortikoid lokal (betmetazon valerat, flucinolon
acetonid, metilprednisolon, budesonid), katranet me efekte keratolik dhe
antiproliferativ mbi keratinocitet dhe anthralin pomade. Jepen analog te vit D3
(kalcipotrioli) qe mund ti kombinosh me glukokortikoid, takrolimus lokal
(imunomodulator), reintoidet lokale (tarazoteni) te kombinuar me kortikosteroid.
Mjekimi sistemik indikohet ne psoriazis te perhapur dhe qe nuk i pergjigjet
terapise lokale apo jane zone estetikisht problematike. Kryhet ne spital dhe pac
mbikqyret nga dermatologu. Konsiston ne fototerapi me UVB 3x/jave qe kryhet
jashte spitalit, fotokimioterapia PUVA me psoralen (fotosensiblizues)+UVA.
Perdoret imunosupresor si metotraxati, ciklosporina, retinoide sistemike
(etretinati), agjent te tjere sistemik si hidroxiurea, azatioprina, antikorpe
monoklonar biologjik Infliximabi.
18.Ekzema/Dermatiti Dermatiti i kontaktit eshte me origjine ekzogjene, eshte nje reax
akut ose kronik inflamator i shkaktuar nga l.irrituese dhe senisbilizuese kur bien ne
kontakt me lekuren. Ndahet ne irritativ akut dhe kronik (shkaktues jane irrituesit
kimik) dhe alergjik (nga alergenet qe japin reax tip IV).
- Dermatiti akut irritativ i kontaktit nis me eriteme sip jo te
shkelqyeshmevezikulaerozionekrusta dhe skuama qe
biennekrozeulcerim dhe sherim.
Dermatiti kronik i kontaktit eshte kumulativ dhe profesional. Dhe nga
tharje kalon ne lekure te forcuar, eriteme, hiperkeratoze dhe skuame ne
fisura dhe krusta.
 Dx vendoset me klinike, histopatologji (akute-nekroze epidermale,
neutrofile, vezikula kurse kronike me alkantoze, hiperkeratoze dhe limf)
dhe patch test negative.
Trajtimi eshte parandalues me veshje mbrojtese, shplarja me uje kur ka
kontakt, kremra barriere dhe nderrim pune. Forma akute trajtohet duke
gjetur shkakun dhe e shmangur, kur ka erozione dhe vezikula perdor
kompresa me antispetik cdo 2-3h dhe glukokortikoid lokal. Rastet e renda
trajtohen me glukortikoid sistemik si prednizon per 2 jave qe me pas ulet
doza ne 10 mg. Forma subakute dhe kronike trajtohet me ID dhe shmangie
te shkakut, glukokortikoide lokale dhe hidratim i pershtatshem, per nje fare
kohe perdoren kremra mbrojtes dhe emolient.
- Dermatiti alergjik i kontaktit nis me erupsione 48h pas kontaktit me
alergenin, me prurit, shpime dhe dhimbje. Eshte e tipit akut, subakut,
kronik. Dx vendoset me anamneze dhe klinike, lab, histopatologji dhe patch
test poz. Trajtimi konsiston ne ID dhe evitim shkaktari, terapi lokale me
pomada/xhel glukokortikoid ne lezione jobuloze dhe vezikulat me
kompresa me sol Burow cdo
2-3h. Efikas jane dhe imunomodulatoret lokal si takrolimus dhe
pimekrolimus. Terapia sistemike konsiston ne glukokortikoid kur ka lezione
te renda exudative si prednizon ku doza ulet
Ekzema dishidrotike vendoset dx me kulture bakt (perjashto S.aureus), ekz me
KOH mikroskopi (perjashton epidermofitet), histopatologji. Trajtimi konsiston
ne stadin vezikular me ac borik, bulat e medha drenohen pa i hequr mbulesen
dhe fisurat me AB dhe kortizonik topikal. Mjekimi lokal jane glukokortikoid me
mbeshtjellje okulzive plastike, kurse mjekimi sistemik ne rastet e renda me
prednizon, AB kur ka mbinfex dhe PUVA (sidomos per rastet e renda)
 Ekzema numulare vendoset dx me kulture bakt me perjashtu S.aureus
dhe me histopatologji. Trajtimi behet lokal me hidratim lekure,
glukokortikoid 2x dite dhe intralezional Triamcinolon. Terapia sistemike
behet me AB sistemik dhe PUVA.
 Dermatiti seborrheik eshte nje rash kronik intermitent inflamator. Forma e
lehte shkakton zbokth dhe e rende dermatit exfoliativ. Forma e gjeneralizuar
jep vonese ne rritje, diarre dhe te nje infant sem Leiner. Klinikisht ka prurit qe
nxitet nga djersitja, ngjyre te kuqe-portokall ose gri-te bardhe, makula dhe
papula me skuama te yndyrshme/thata me permasa te variueshme. Dx
vendoset me histopatologji (parakertaoze fokale, neutrofile ne majat e
hapjeve folikulare, akantoze dhe inflamacion derme).
a. Mjekimi kryhet duke kontrolluar shkaqet si antibykotik ne Malassezia, kontrollohet
 sebumit
b. Mjekim patfiziologjik me kontroll hiperproliferimi dhe inflamacioni
c. Mjeko simpt
Trajtimi lokal behet me shampo me sulfid, ketoconazol 2%, shampo me
katran, glukokortikoid lokal si locion ose gel, krem me steroid+imidazol se
bashku me kremin antifungal dhe format me skuama persistente kerkojne
ac salicilik 5%. Preparatet me baze alkooli duhen evituar. Ne fytyre dhe
trung perdor ketokonazol 2% krem, glukokokotikoid krem os loc
(hidrocortizon) ne raste te renda, pimekrolimus 1%, steroide lokale jo te
fluorinizues si desonide. Trajtimi sistemik indikohet ne format e renda dhe
moderuara me ac 12 cis retinoid oral, kontraceptiv oral te femrat dhe
itrakonazol oral/flukonazol. Te latantet nderkohe perdoren emolient,
evitohen sapunet e forte, hidrokortizon lokal+AB, antimykotik lokal, por
kujdes kortikoterapine.
 Dermatiti atopik i vendoset dx me 3+ kritere madhore: pruriti, likenifikim
flexural te daulti dhe lekure dhe zona extensore te perfshira te femijet, dekurs
kronik me riakutizimi dhe histori familjare/personale per atopi (astme, rinit
alergjik) dhe 3+ kritere minore (xerosis, ichthyosis, rritje IgE, fillim te hershem,
infex kutane(S.aureus), tendence per dermatit jo specifik te duarve/kembeve,
konjuktivit, erresim orbital, eriteme faciale, intolerance ushqimore,
demografizem i bardhe, prurit nga djersitja. Kryhet kultura bakt, perjashto
HSV dhe ekz gjakun per IgE dhe eozinofile, histopatologjikisht (akantoze me
spongioze te lehte dhe limf, monocite, mastocite dhe pak eozinofile ne
derme). Trajtimi ka linje te pare steroidet lokale dhe linje te dyta calcineurine
inihb. 4 komponentet e trajtimit jane antiinflamatoret, AB, antipruritiket dhe
hidratuesit dhe emolientet. Ka dhe raste refraktare ndaj trajtimit.
- DA akute trajto me glukokortikoid lokal per pak kohe. AB lokal kur
indikohen, antihistaminik per pruritin. Nqs detektohet me kulture S.aureus
merr AB oral.
- DA subakute dhe kronike me banja hidratuese dhe emolient, tacrolimus
dhe pimecrolimus lokal, antihistaminik H1 oral dhe steroid lokal per
periudhe te shkurter. Glukokortikoidet sistemik shmangen, pevec rastet te
renda (per pak kohe). Fototerapia UVA-UVB 2-3x/jave. Dieta duhen evituar
ushqimet qe japin reax alergjike, ushqime me histamine si djathi, peshku,
midhjet, dhe ushqyerja me gji e femijet e ul riskun per DA . Evito inhalimin
e pluhrit dhe duhanit, kontakti me kafshe, strese dhe mungesa gjumit dhe
evito ndryshimet extreme te temp. Trajtimet biologjike dhe imunoterapia
alergen specifike jane alternative premtuese nen studim