CHƯƠNG MỞ ĐẦU

ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ

Ý NGHĨA HỌC TẬP MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

1
GV biên soạn: ThS Nguyễn Khoa Tuấn
 NỘI DUNG CHƯƠNG

I. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN

CỨU

III. Ý NGHĨA HỌC TẬP

MÔN HỌC ĐỐI VỚI SINH 2

VIÊN
I. Đối tượng nghiên
cứu
1 . Khái niệm tư tưởng và tư tưởng HCM
a. Khái niệm tư tưởng Tư tưởng là sự phản ánh hiện
thực trong ý thức, là biểu hiện
quan hệ của con người với thế giới
xung quanh.

Tư tưởng Trong thuật ngữ “TTHCM”, khái

niệm “tư tưởng” có ý nghĩa ở
tầm
khái quát triết học.
Là người biết giải quyết trước
Nhà tư người khác tất cả những vấn đề
tưởng chính trị - sách lược, các vấn đề về
tổ chức, những yếu tố vật chất của3
phong trào không phải một cách tự
phát (V.I.Lênin).
b . Khái niệm Tư tưởng Hồ Chí Minh
Quá trình nhận thức của Đảng về TTHCM đi từ thấp đến
cao, từ những vấn đề cụ thể đến hệ thống hoàn chỉnh.

Từ sau ĐH VII, công tác nghiên cứu TTHCM được tiến hành
nghiêm túc và đạt kết quả quan trọng

ĐH IX (4-2001) và ĐH XI (1-2011) đã xác định khá toàn diện

và có hệ thống những vấn đề cốt yếu thuộc nội hàm khái niệm
TTHCM

Dựa trên định hướng cơ bản các văn kiện đại hội của Đảng cộng
sản Việt Nam, các nhà khoa học đã đưa ra định nghĩa Tư tưởng
Hồ Chí Minh
 Khái niệm TTHCM (theo góc độ khoa học):

TTHCM là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề
cơ bản của CMVN, từ CMDTDCND đến CM XHCN; là kết quả của sự
vận dụng sáng tạo và phát triển Chủ nghĩa Mác- Lênin vào điều kiện cụ
thể của nước ta, đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại
nhằm GPDT, GPGC và GPCN

Cấu
trúc
Định
Nguồn nghĩa Nội
gốc đã làm dung
rõ

Mục đích, 5
ý nghĩa
2. Đối tượng và nhiệm vụ của môn học

Hệ thống các quan điểm, lý

luận được thể hiện trong
toàn bộ di sản của HCM.
a. Đối tượng
nghiên cứu
Quá trình vận động, hiện
thực hoá các quan điểm, lý
luận của HCM vào thực
tiễn cách mạng Việt
Nam.
6
 Cơ sở hình thành TTHCM

Các thời kỳ hình thành, phát triển của TTHCM.

Nội dung, bản chất cách mạng, khoa học, đặc

b. Nhiệm
điểm của các quan điểm trong hệ thống TTHCM.
vụ của
môn học Vai trò nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành
động của TTHCM đối với CMVN.

Quá trình nhận thức, VD, phát triển TTHCM qua

các giai đoạn CM của Đảng, Nhà nước ta.
7
Các giá trị tư tưởng, lý luận của HCM đối với
kho tàng tư tưởng, lý luận CM TG của thời đại.
3. Mối quan hệ giữa môn học TTHCM với các môn
Lý luận chính trị khác

8
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở phương pháp luận
1 2

Bảo đảm sự thống nhất Quan điểm thực tiễn

nguyên tắc tính đảng và nguyên tắc lý luận
và tính khoa học gắn liền với thực tiễn

3 4

Quan điểm lịch sử Quan điểm toàn

- cụ thể diện và hệ
thống

5 6

Quan điểm kế Kết hợp nghiên cứu tác

9
thừa và phát phẩm với thực tiễn chỉ
triển đạo cách mạng của
HCM
a. Bảo đảm sự thống nhất nguyên tắc tính đảng và tính khoa học

Phải đứng trên

lập trường, quan Bảo đảo tính
điểm, phương khách quan khi
pháp luận phân tích, lý giải
CNMLN và quan và đánh giá
điểm, đường lối TTHCM
của Đảng CSVN. Tính đảng và tính khoa
học thống nhất với
nhau trong phản ánh
trung thực, khách quan
TTHCM trên cơ sở lập
trường, phương pháp
luận và định hướng
chính trị. 10
b. Quan điểm thực tiễn và nguyên tắc lý luận gắn liền với
thực tiễn

• Bám sát thực tiễn, coi trọng tổng kết thực

tiễn để nâng cao năng lực hoạt động thực
HCM tiễn và trình độ lý luận.
• Coi trọng kết hợp lý luận với thực tiễn, luôn
luôn: xuất phát từ thực tiễn, vận dụng sáng tạo và
phát triển CNMLN để đề ra đường lối cách
mạng đúng đắn

Nghiên • Quán triệt quan điểm lý luận gắn liền với thực
cứu, học tiễn, học đi đôi với hành
tập • Biết vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn,
TTHCM phục vụ sự nghiệp cách mạng của đất nước. 11
cần:
c. Quan điểm lịch sử - cụ thể

Nghiên cứu Khi học tập nghiên

TTHCM phải xem cứu cần nắm vững
xét các quan điểm quan điểm lịch sử
của Người đã - cụ thể mới giúp
xuất hiện trong chúng ta nhận thức
lịch sử như thế được bản chất của
nào, đã TTHCM.
trải qua những giai
đoạn phát triển
chủ yếu nào và
hiện nay trở thành
12
như thế nào.
 d. Quan điểm toàn diện và hệ thống

Nắm vững và đầy đủ hệ

thống các quan điểm trong
TTHCM.

Khi nghiên cứu Quán triệt mối liên hệ qua

lại giữa các yếu tố, các nội
TTHCM cần phải
dung trong hệ thống.

Hạt nhân cốt lõi là tư

tưởng độc lập, tự do, dân
chủ và CNXH. 13
 đ. Quan điểm kế thừa và phát triển

Người đã bổ sung,
Khi NC, học tập
HCM là một mẫu phát triển sáng tạo
không chỉ kế thừa,
mực về sự vận CNMLN trên nhiều
vận dụng mà còn
dụng, phát triển lĩnh vực và hình
phải phát triển sáng
CNMLN vào ĐK thành nên hệ thống
tạo TTHCM trong
cụ thể của VN. các luận điểm lý
ĐK lịch sử mới.
luận mới mẻ.

14
 e. Kết hợp nghiên cứu tác phẩm với thực tiễn chỉ đạo cách
mạng của Hồ Chí Minh

HCM là một nhà lý Cần nghiên cứu các

luận - thực tiễn, tác phẩm và hoạt
Kết quả hoạt động
người xây dựng lý động thực tiễn của
thực tiễn chính là lời
luận, vạch cương HCM; nghiên cứu
giải thích rõ ràng về
lĩnh, đường lối và thực tiễn cách mạng
giá trị khoa học của
trực tiếp tổ chức, lãnh dưới sự tổ chức,
TTHCM.
đạo thực hiện trong lãnh đạo của Đảng
thực tiễn. do Người đứng đầu.
 2. Phương pháp cụ
thể

Kết hợp Phương pháp VD các PP cụ

nhuần nhuyễn liên ngành thể như: phân
giữa PP lô của các khoa tích, tổng
gíc và PP lịch học xã hội, hợp, so sánh,
sử. nhân văn với đối chiếu, văn
LLCT để bản học, điều
nghiên cứu hệ tra điền dã,
thống phỏng vấn
TTHCM nhân chứng
lịch sử, v.v
16
III. Ý NGHĨA HỌC TẬP MÔN HỌC ĐỐI VỚI SINH VIÊN

1. Nâng cao năng lực tư duy lý luận và

phương pháp công tác
Nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của TTHCM, làm cho TTHCM
ngày càng giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của thế
hệ trẻ nước ta.

Bồi dưỡng, củng cố cho sinh viên lập trường, quan điểm CM; kiên định
mục tiêu ĐLDT gắn liền với CNXH.

Giúp sinh viên tích cực, chủ động trong đấu tranh phê phán những quan
điểm sai trái, bảo vệ CNM-LN, TTHCM, đường lối, chính sách,
luật pháp của Đảng, Nhà nước.

Giúp sinh viên biết vận dụng TTHCM vào giải quyết nhữn1g7 vấn đề đặt
ra trong cuộc sống của bản thân.
 2. Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức CM và rèn
luyện bản lĩnh chính trị

Có khả năng vận

dụng kiến thức đã
Nâng cao lòng tự Tăng thêm niềm học vào CS, tu
hào về người “Anh tự hào về dân tộc, dưỡng, rèn luyện
hùng dân tộc”, “Nhà bản thân để hoàn
về ND và về Đảng;
văn hoá kiệt xuất” thành tốt NV của
HCM; từ đó “Sống, có niềm tin vào
tương lai tươi sáng mình, có sự đóng
chiến đấu, lao động góp thiết thực,
và học tập theo tư của đất nước trong
thời đại mới hiệu quả vào sự
tưởng, đạo đức,
nghiệp CM theo
phong cách HCM”
con đường HCM
và Đảng ta đã 1lự8 a
chọn.
19