BAB 10

MASYARAKAT MAJMUK
Pengenalan
Tujuan asas pengajian Kenegaraan Malaysia;

Untuk memperkukuhkan pemahaman & penghayatan ciri &

sifat-sifat kenegeraan spt. Menghargai pengorbanan dan
sumbangan pemimpin2 masa lampau, serta mengetahui &
memahami proses kerjasama, tolak ansur & akomodasi yg
membantu pembentukan negera yg dipanggil Persekutuan
Malaysia

Penghayatan kpd sejarah & proses pembentukan negara ini

akan membantu negara dalam usaha melahirkan negera
bangsa iaitu “Bangsa Malaysia” yg hidup aman-damai &
bersatu padu di bawah satu payung negara-Malaysia
Kewujudan Masyarakat Majmuk
 Berlaku sejak zaman-zaman awal lagi –
 Zmn Melaka sbg pusat perdagangan.
 Para pedagang berulang alik ke Kepulauan Melayu dgn tempat
asal mereka.
 Kuasa penjajah tidak pernah menyekat kemasukan para imigran
 British amalkan dasar Pintu Terbuka
 Galakkan kemasukan imigran – untuk kepentingan ekonomi
mereka.
 Kemasukan imigran membawa satu dimensi baru dalam proses
pembentukan masyarakat majmuk di Malaysia.
 Kawasan Etnik
Semenanjung -Melayu
Malaysia -Cina juga terdapat di Sabah/Sarawak
-India
-Serani
-Punjabi
-OrangAsli – Jakun, Negrito, Semai, Senoi, Semelang Semang,
Pangan, Sungai, dll.
Sabah -Kadazan-Dusun - Lotud
-Bajau - Dumpas
-Murut - Rungus
-Bisaya - Sulu
-Kedayan

Sarawak -Dayak Iban - Kedayan

-Dayak Bidayuh - Kelabit
-Melanau - Kenyah
- Orang Ulu - Punan
-Kayan
-Bisayah
 Perlembagaan Malaysia mencatatkan bahawa terdapat tidak kurang
daripada 40 suku etnik di Malaysia, dan ini termasuk lebih kurang
20 suku etnik di Sabah serta 20 suku etnik di Sarawak.
 Kebanyakkan suku etnik ini dapat dikategorikan berdasarkan faktor-
faktor seperti cara hidup, pola penempatan, pekerjaan dan
pendidikan.

Islam

Kristian
Agama Buddha

Hindhu

Sikh

Konfucious

Taoisme

Animisme
SEJARAH HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA
 Kebanyakkan pemerhati politik Malaysia menganggapkan etnisiti
atau perkauman sebagai satu asas yang penting dalam memahami
struktur dan fenomena politik dalam negara. Ini dilihat dari
persaingan antara kaum-kaum utama dalam proses politik untuk
kepentingan kaum masing-masing.
 Soal perkauman ini begitu berpengaruh sehinggakan semua perkara
yang berlaku dalam Negara dikaitkan dengan isu perkauman.
 Asasnya, penjajahan yang berlaku di TM menyebabkan berlakunya
scenario politik yang begitu kompleks dalam Negara.
 “Dasar Pecah dan Perintah”.
 Sejarah perhubungan kaum di TM bermula dengan kedatangan
penjajah Inggeris yang bertanggungjawab melahirkan masyarakat
yang berbilang kaum.
 Penjajah telah mengimport ramai imigran masuk ke TM untuk
kepentingan ekonomi mereka.
 Kemasukan kaum Cina dan India telah menjadikan masyarakat
TM bertambah kepada 3 bangsa utama iaitu Melayu, Cina dan
India.
 MASYARAKAT MALAYSIA SEMASA PENJAJAHAN INGGERIS

 Penjajahan Inggeris bawa kepada pembukaan PP (1876),

Singapura (1819) dan seterusnya NNS (1826) telah
memberikan kesan kepada TM:
 Pengusaan Inggeris kepada sumber ekonomi negara
 Kemasukan Imigran China
 Lombong bijih timah
 Kemasukan Imigran India
 Ladang tebu dan kopi
 Upah murah dan pentadbiran Inggeris di India memudahkan
urusan
 Sarawak – bermula dengan pengistiharan James Brooke sebagai
Raja Sarawak 1841
 Sabah – Perjanjian Sultan Brunei dengan Overback (1877), Inggeris
bertapak di Sabah
 Faktor British membawa masuk imigran asing
 British tidak mahu mengugat struktur tradisional yang sedia ada
 Orang Melayu dianaktirikan – import orang asing yang dikatakan
kuat, murah, berpotensi
 Anggap seolah-olah orang Melayu tidak pernah wujud dan tidak
mampu membangunkan negara sendiri dan menjadi ancaman
kepada kuasa politik penjajahannya
 Berpendapat imigran asing hanya ingin mencari rezeki dan akan
kembali ke negara asal
 Tidak melihat orang Cina dan India sebagai ancaman kepada
mereka, malahan dapat memperkukuh kuasa penjajahan
mereka di TM.
Sejarah Ringkas
 Orang Melayu
 Penduduk asal
 Asasnya bergiat dalam bidang pertanian sebagai sumber
ekonomi utama berdasarkan sistem ekonomi secukup hidup dan
tingal dalam komuniti kampong atau desa.
Orang Cina
 Datang ke TM secara besar-besaran mulai pertengahan abad ke 19
bila berlakunya pembukaan lombong-lombong bijih timah di pantai
barat TM.
 Mengendalikan kegiatan ekonomi moden berdasarkan kepada
sistem kapitalis telah menjadikan orang Cina sebagai penduduk
utama di kawasan-kawasan Bandar yang baru muncul.
 British telah mengalakkan imigran Cina untuk membangunkan
kawasan perdagangan dan kewangan, seperti kawasan bijih timah
di Perak dan Selangor dan emas di Bau, Sarawak.
 Bagaimanapun, hubungan mereka dengan negara asal tetap terjalin
dalam bentuk yang rapat dan kukuh.
 Bentuk politik – segala gerakan mereka adalah dipengaruhi oleh
keadaan yang berlaku di Negara China.
 Freedman menjelaskan keadaan ini sebagai “ the homeland
became a focus of political interest”.
 Pendidikan – bersumberkan dari Negara China.
 Faktor penghijrahan
 Kesengsaraan hidup di negeri China
 Bencana alam yang berleluasa
 Ketidakstabilan politik dan ekonomi negara China
 Terdapat pelbagai kemudahan untuk berhijrah
 Pertumbuhan perusahaan getah dan bijih timah di TM
 Kestabilan politik di TM
 Cara Kemasukan
 Sistem tiket kredit
 Pengambilan oleh majikan
 Sistem pengambilan rumah kongsi.
Orang India
 Kedatangan orang India secara besar-besaran berlaku dalam
peringkat yang lebih lewat, yang mempunyai hubungan rapat
dengan pembukaan ladang-ladang getah pada akhir abad ke 19 dan
awal 20-an.
 Juga mempunyai hubungan yang rapat dengan Negara asal mereka,
malah dalam kebanyakkan hal, kedatangan mereka lebih
merupakan untuk sementara waktu sahaja, semata-mata untuk
mencari kekayaan.
 Pendidikan
 Politik
 Faktor penghijrahan
 Kesukaran hidup di India
 Peluang kerja yang luas dan pertumbuhan ekonomi yang pesat
 Galakan daripada kerajaan British

 Cara Kemasukan
 Sistem kontrak
 Sistem Kangani (pengawas)
 Tabung Imigran India
 Dasar Pecah dan Perintah penjajah Inggeris telah mewujudkan
jurang antara kaum. Pihak penjajah telah mengkhususkan pelbagai
etnik itu bagi kepentingan pemerintahan mereka.
 Mereka berjumpa untuk berurusniaga di Bandar, kemudian kembali
ke kawasan masing-masing
 Orang Melayu – kampong
 Dayak – Rumah Panjang
 China – Kongsi / Bandar
 India - estate
 PERPADUAN & INTEGRASI
MASYARAKAT MAJMUK DI MALAYSIA

 Ciri-ciri berdasarkan kpd J.S. Furnival

 Terdiri dari penduduk berbagai kaum yang mempunyai dan
mengamalkan kebudayaan, agama dan adat resam yang berbeza
antara satu sama lain
 Terdiri daripada masyarakat yang mempunyai dua atau lebih unsur
kebudayaan dan susunan sosial yang tinggal berdampingan tetapi
tidak bercampur walaupun hidup di dalam satu unit politik yang
sama
 Rakyat dari keturuan asal yang berbeza itu lebih suka hidup di dalam
kawasan petempatan yang berasingan antara satu sama lain
 Kehidupan masyarakat dicirikan dengan pertentangan, konflik dan
paksaan.
 Interaksi sosial antara anggota masyarakat yang wujud sangat
terbatas. Interaksi yang berlaku hanya terhad dalam kegiatan
ekonomi berjual beli.
 MASYARAKAT MAJMUK DI MALAYSIA

 Berdasarkan ciri-ciri tersebut, masyarakat majmuk di Malaysia

boleh dibahagikan kepada tiga sudut :
 Ekonomi
 Politik
 Sosial
 Kepelbagaian di Malaysia
Perbezaan budaya, bahasa & kepercayaan
-Melayu, Cina & India (Semenanjung)
-Kadazan-Dusun, Cina, Melayu (Sabah)
-Iban, Bidayuh, Ulu, Melayu, Cina (Sarawak)
Kepelbagaian berdasarkan
:cara hidup
:pola petempatan
:pekerjaan &
:pendidikan
Kelompok asli (bumiputera) (sebelum merdeka, akibat pecah & perintah)
:tinggal di luar bandar
:mundur dari segi ekonomi
:rendah taraf pendidikan
Kelompok bukan bumiputera
:tinggal di bandar
:kuasai ekonomi
Wujud jurang perbezaan
:antara kaum
:di dlm kelompok kaum yg sama juga
:wilayah
 Ketegangan kaum telah bermula.
 Bentuk hubungan antara kaum
 Berpecah belah
 Berkompromi
 Berkonflik
 Bersaing
 Bekerjasama

 Peristiwa 13 Mei 1969 telah menyedarkan para pemimpin Negara

tentang kepentingan integrasi nasional dan perpaduan.
 Persoalan penting kemudiannya ialah bagaimana cara untuk
mencapai integrasi nasional dan perpaduan dan pada masa yang
sama memperkenalkan konsep perkongsian kuasa.
 Kerajaan telah memperkenalkan Dasar Ekonomi Baru sebagai
langkah untuk mencapai perpaduan nasional dengan dua strategi
utama
 Membasmi kemiskinan
 Penyusunan semula masyarakat