TÜRK MİLLİ EĞİTİM

SİSTEMİ

1
 EĞİTİM SİSTEMİNİ
DÜZENLEYEN ESASLAR

2
 EĞİTİM SİSTEMİNİ DÜZENLEYEN
ESASLAR
Türk eğitim Bu esaslara göre
sistemi; eğitimin ilkeleri;
• T.C. Anayasası, • Eğitim milli olacaktır,
• Eğitim cumhuriyetçi
• Eğitim ve Öğretimi olacaktır,
Düzenleyen Yasalar, • Eğitim lâiklik esasına
• Hükümet Programları, dayanacaktır,
• Kalkınma Plânları, • Eğitim bilimsel temellere
dayalı olacaktır,
• Milli Eğitim Şûraları, • Eğitimde genellik ve eşitlik
• Ulusal Program olacaktır,
esas alınarak • Eğitim fonksiyonel ve çağdaş
olacaktır.
düzenlenmektedir.
3
1739 SAYILI MİLLİ EĞİTİM
TEMEL KANUNU

4
 Milli Eğitim Temel Kanununda
• Türk Milli Eğitim Sisteminin genel ve özel
amaçları,
• Temel ilkeleri,
• Eğitim sisteminin genel yapısı, her derece ve
türdeki kurum ve kuruluşları,
• Öğretmenlik mesleği,
• Okul bina tesisleri,
• Eğitim araç ve gereçleri,
• Eğitim ve öğretim alanlarındaki görev ve
sorumluluklar,
yer almaktadır.

5
TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN
GENEL AMACI

6
 Türk Milli Eğitiminin Genel Amacı;
1. Atatürk ilke ve devrimlerine Anayasa’da
ifade edilen Atatürk milliyetçiliğine bağlı;
Türk milletinin milli, insani, manevi ve kültürel
değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren;
ailesini, vatanını, milletini seven ve daima
yüceltmeye çalışan;
insan haklarına ve Anayasa’nın başlangıcındaki
temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve
sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye
Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını
bilen ve bunları davranış haline getirmiş
yurttaşlar olarak yetiştirmek;
7
2. Beden, zihin, ahlâk, ruh
ve duygu bakımlarından
dengeli ve sağlıklı şekilde
gelişmiş bir kişiliğe,
karaktere, hür ve bilimsel
düşünme gücüne, geniş bir
dünya görüşüne sahip, insan
haklarına saygılı, kişilik ve
teşebbüse değer veren,
topluma karşı sorumluluk
duyan; yapıcı, yaratıcı ve
verimli kişiler olarak
8
yetiştirmek;
3. İlgi, yeti ve yetenekleri
doğrultusunda geliştirmek
gerekli bilgi, beceri,
davranış ve birlikte iş
görme alışkanlığı
kazandırma yoluyla hayata
hazırlamak, kendilerini
mutlu kılacak ve toplumun
mutluluğuna katkıda
bulunacak bir meslek sahibi
olmalarını sağlamaktır.
9
TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN
TEMEL İLKELERİ

10
I. Genellik ve Eşitlik;
Eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet
ve din ayırımı gözetilmeksizin
herkese açıktır. Eğitimde hiçbir
kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa
imtiyaz tanınamaz.

11
II. Ferdin ve toplumun ihtiyaçları;

Milli Eğitim hizmeti, Türk

vatandaşlarının istek ve kabiliyetleri
ile Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre
düzenlenir.

12
III.Yöneltme;
Fertler, eğitimleri süresince,
ilgi, istidat ve kabiliyetleri
ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli
programlara veya okullara
yöneltilerek yetiştirilirler.
Milli Eğitim Sistemi, her
bakımdan, bu yöneltmeyi
gerçekleştirecek biçimde
düzenlenir.
13
Yöneltmede ve başarının
ölçülmesinde, rehberlik
hizmetlerinden ve objektif ölçme ve
değerlendirme metotlarından
yararlanılır.

14
IV.Eğitim hakkı;
Temel eğitim görmek her Türk
vatandaşının hakkıdır.
Temel eğitim kurumlarından sonraki
eğitim kurumlarından vatandaşlar
ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde
yararlanırlar.

15
V. Fırsat ve imkân eşitliği;
Eğitimde kadın, erkek herkese
fırsat ve imkân eşitliği sağlanır.
Maddi imkânlardan yoksun başarılı
öğrencilerin en yüksek eğitim
kademelerine kadar öğrenim
görmelerini sağlamak amacıyla parasız
yatılılık, burs, kredi ve başka yollarla
gerekli yardımlar yapılır.
Özel eğitime ve korunmaya muhtaç
çocukları yetiştirmek için özel
tedbirler alınır. 16
VI.Süreklilik;

Fertlerin genel ve mesleki

eğitimlerinin hayat boyunca
devam etmesi esastır.
Gençlerin eğitim yanında,
hayata ve iş alanlarına olumlu bir
şekilde, uymalarına yardımcı
olmak üzere, yetişkinlerin sürekli
eğitimini sağlamak için gerekli
tedbirleri almak da bir eğitim
görevidir. 17
VII.Atatürk İnkılap ve İlkeleri
ve Atatürk Milliyetçiliği;
Eğitim Sistemimizin her derece ve
türü ile ilgili ders programlarının
hazırlanıp uygulanmasında ve her türlü
eğitim faaliyetlerinde, Atatürk inkılap
ve ilkeleri ve Anayasada ifadesini
bulmuş olan Atatürk Milliyetçiliği temel
olarak alınır. Milli ahlak ve milli
kültürün bozulup yozlaşmadan
kendimize has şekli ile evrensel kültür
içinde korunup geliştirilmesine ve
18
öğretilmesine karar verilir.
Milli birlik ve bütünlüğün temel
unsurlarında biri olarak Türk dilinin
eğitimin her kademesinde, özellikle
bozulmadan ve aşırılığa kaçılmadan
üretilmesine önem verilir; çağdaş
eğitim ve bilim dili halinde
zenginleşmesine çalışılır ve bu
maksatla Atatürk Kültür, Dil ve Tarih
Yüksek Kurumu ile işbirliği yapılarak
Milli Eğitim Bakanlığınca gereken
tedbirler alınır. 19
VIII.Demokrasi Eğitimi ;

Güçlü ve istikrarlı hür ve demokratik

bir toplum düzeninin gerçekleşmesi ve
devamı için yurttaşların sahip olmaları
gereken demokrasi bilincinin, yurt
yönetimine ait bilgi, anlayış ve
davranışlarla sorumluluk duygusunun ve
manevi değerlere saygının, her türlü
eğitim çalışmalarında öğrencilere
kazandırılıp geliştirilmesine çalışılır;
20
ancak, eğitim kurumlarında
Anayasada ifadesini bulan Atatürk
Milliyetçiliğine aykırı siyasi ve
ideolojik telkinler yapılmasına ve
bu nitelikteki günlük siyasi olay ve
tartışmalara karışılmasına hiçbir
şekilde meydan verilmez.

21
IX.Laiklik ;

Türk Milli Eğitiminde

laiklik esastır. Din
Kültürü ve Ahlak
öğretimi, ilkokul ve
ortaokullar ile lise
ve dengi okullarda
okutulan zorunlu
dersler arasında
yer alır. 22
X. Bilimsellik ;
Her derece ve türdeki
ders programları ve
eğitim metotlarıyla ders
araç ve gereçleri,
bilimsel ve teknolojik
esaslara ve yeniliklere,
çevre ve ülke
ihtiyaçlarına göre
sürekli olarak
geliştirilir. 23
 Eğitimde verimliliğin arttırılması ve
sürekli olarak gelişme ve yenileşmenin
sağlanması bilimsel araştırma ve
değerlendirmelere dayalı olarak yapılır.
Bilgi ve teknoloji üretmek ve
kültürümüzü geliştirmekle görevli eğitim
kurumları gereğince donatılıp
güçlendirilir; bu yöndeki çalışmalar
maddi ve manevi bakımdan teşvik edilir
ve desteklenir. 24
XI.Planlılık ;
Milli Eğitimin gelişmesi iktisadi,
sosyal ve kültürel kalkınma
hedeflerine uygun olarak eğitim-
insan gücü-istihdam ilişkiler dikkate
alınmak suretiyle, sanayileşme ve
tarımda modernleşmede gerekli
teknolojik gelişmeyi sağlayacak
mesleki ve teknik eğitime ağırlık
verecek biçimde planlanır ve
gerçekleştirilir. 25
 Mesleklerin kademeleri ve her
kademenin unvan, yetki ve
sorumlulukları kanunla tespit edilir ve
her derece ve türdeki örgün ve
yaygın mesleki eğitim kurumlarının
kuruluş ve programları bu kademelere
uygun olarak düzenlenir.

26
 Eğitim kurumlarının yer,
personel, bina, tesis ve ekleri,
donatım, araç, gereç ve
kapasiteleri ile ilgili standartlar
önceden tespit edilir ve
kurumların bu standartlara göre
optimal büyüklükte kurulması ve
verimli olarak işletilmesi sağlanır.

27
XII.Karma eğitim ;
Okullarda kız ve
erkek karma eğitim
yapılması esastır.
Ancak eğitimin
türüne, imkan ve
zorunluluklara göre
bazı okullar yalnızca
kız veya yalnızca
erkek öğrencilere
ayrılabilir. 28
XIII.Okul ile Ailenin işbirliği;
Eğitim kurumlarının amaçlarının
gerçekleştirilmesine katkıda
bulunmak için okul ve aile arasında
işbirliği sağlanır.
Bu maksatla okullarda Okul-Aile
birlikleri kurulur. Okul-Aile
Birliklerinin kuruluş ve işleyişleri Milli
Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak bir
yönetmelikle düzenlenir.
29
XIV.Her yerde eğitim;
Milli Eğitimin amaçları yalnız
resmi ve özel eğitim kurumlarında
değil, aynı zamanda evde, çevrede,
işyerlerinde, her yerde ve her
fırsatta gerçekleştirilmeye çalışılır.
Resmi, özel ve gönüllü her
kuruluşun eğitimle ilgili faaliyetleri,
Mili Eğitim amaçlarına uygunluğu
bakımında Milli Eğitim Bakanlığının
denetimine tabidir. 30
GENEL YAPISI

31
 Türk Milli Eğitim sistemi, örgün
eğitim ve yaygın eğitim olmak üzere,
iki ana bölümden kurulur.

Örgün Eğitim Yaygın Eğitim

32
 Örgün Eğitim

Okul öncesi eğitim, temel eğitim,

ortaöğretim ve yükseköğretim
kurumlarını kapsar.

33
 Yaygın Eğitim

Örgün eğitim yanında veya dışında

düzenlenen eğitim faaliyetlerinin
tümünü kapsar.

34
ÖRGÜN EĞİTİM

35
 4+4+4 Yapılanması
• 30.03.2012 tarihinde yapılan değişiklikle, Türk Milli Eğitim
Sistemi’nde 1997’ye kadar 5+3+3, 1998’den sonra 8+3 ve
ardından da 8+4 biçiminde uygulanmakta olan örgün eğitim,
4+4+4 biçiminde yapılandırılmıştır. Yeni yapıda, sekiz yıllık
kesintisiz zorunlu eğitim kademelendirilerek kesintili hâle
getirilmiştir. İlk dört yıl ilkokul, ikinci dört yıl ortaokul
olarak düzenlenmiş ve üçüncü dört yıldaki lise, zorunlu
eğitim kapsamına alınmıştır.
 Yeni yapılanma, pilot uygulaması yapılmadan
2012 – 2013 eğitim- öğretim yılında (1, 5 ve 9.
sınıflarda) kademeli olarak uygulanmaya
başlanmıştır.
OKULÖNCESİ EĞİTİMİN KAPSAMI

Okulöncesi eğitimi, mecburi ilköğretim

çağına gelmemiş çocukların eğitimini
kapsar. Bu eğitim isteğe bağlıdır.

38
OKULÖNCESİ EĞİTİMİ, KURULUŞ

Okulöncesi eğitim kurumları,

bağımsız ana okulları olarak
kurulabileceği gibi, gerekli görülen
yerlerde ilkokula bağlı anasınıfları
halinde veya ilgili diğer öğretim
kurumlarına bağlı uygulama sınıfları
olarak da açılabilir.

39
 Okulöncesi eğitim kurumlarının
nerelerde ve hangi önceliklere göre
açılacağı, Milli Eğitim Bakanlığınca
hazırlanacak bir yönetmelikle
düzenlenir.

40
 İLKOKUL KAPSAM

İlkokullar 6-10 yaşlarındaki

çocukların eğitim ve öğretimini kapsar.
İlkokul kız ve erkek bütün
vatandaşlar için zorunludur ve devlet
okullarında parasızdır.

41
 ORTAOKUL KAPSAM

Ortaokul, 11- 14 yaşlarındaki

çocukların eğitim ve öğretimini kapsar,
ortaokul, kız ve erkek bütün
vatandaşlar için zorunludur ve Devlet
okullarında parasızdır.

42
 ORTAÖĞRETİM KAPSAM

Ortaöğretim, ilköğretime dayalı, en az

üç yıllık öğrenim veren genel,mesleki ve
teknik öğrenim kurumlarının tümünü
kapsar.

43
 ORTAÖĞRETİM KURULUŞ

Ortaöğretim, çeşitli programlar

uygulayan liselerden meydana gelir.

Belli bir programa ağırlık veren

okullara lise, teknik lise ve tarım
meslek lisesi gibi eğitim dallarını
belirleyen adlar verilir.

44
 Nüfusu az ve dağınık olan ve Milli
Eğitim Bakanlığınca gerekli görülen
yerlerde, ortaöğretimin, genel, mesleki
ve teknik öğretim programlarını bir
yönetim altında uygulayan çok programlı
liseler kurulabilir.

Ortaöğretim kurumlarının öğrenim

süresi, uygulanan programın özelliğine
göre, Milli Eğitim Bakanlığınca tespit
edilir. 45
 ORTAÖĞRETİMDE YÖNELTME

Yöneltme ilköğretimde başlar;

yanılmaları önlemek ve muhtemel
gelişmelere göre yeniden yöneltmeyi
sağlamak için ortaöğretimde de devam
eder.

Yöneltme esasları ve çeşitli programlar

veya ortaöğretim okulları arasında
yapılacak yatay ve dikey geçiş şartları,
Milli Eğitim Bakanlığınca düzenlenir
46
 ORTAÖĞRETİMDEN
YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ
Lise veya dengi okulları bitirenler,
yükseköğretim kurumlarına girmek için
aday olmaya hak kazanır.

Hangi yükseköğretim kurumlarına, hangi

programları bitirenlerin nasıl girecekleri,
giriş şartları Milli Eğitim Bakanlığı ile
işbirliği yapılarak Yükseköğretim Kurulu
tarafından tespit edilir.

47
YÜKSEKÖĞRETİM

48
 YÜKSEKÖĞRETİM KAPSAM

Yükseköğretim, ortaöğretime dayalı

en az iki yıllık yüksek öğrenim veren
eğitim kurumlarının tümünü kapsar.

49
A. Yükseköğretim Kurumları
Yükseköğretim kurumları şunlarıdır:
A. Üniversiteler
B. Fakülteler
C. Enstitüler
D. Yüksekokullar
E. Konservatuarlar
F. Meslek yüksekokulları
G. Uygulama ve araştırma merkezleri

50
YAYGIN EĞİTİM

51
YAYGIN EĞİTİM KAPSAM,AMAÇ ve
GÖREVLERİ

Yaygın eğitimin amacı: Milli

Eğitimin genel amaçlarına ve temel
ilkelerine uygun olarak,
-Örgün eğitim sistemine hiç girmemiş
yahut erken ayrılmış ve
-Örgün eğitim sonrasında çeşitli
alanlarda (mesleki gelişim kursları,
hobi ve sanat kursları vb.)
Eğitim vermeyi amaçlar. 52
Sizce Türk eğitim sistemindeki en
önemli sorunlar nelerdir?

53