CÜMLEDE ANLAM

ANLAMLARINA GÖRE CÜMLELER

1
1.VARSAYIM
 Varsayım anlamı “ farz et ki, diyelim ki , tut
ki, kabul edelim ki, varsay” gibi anahtar
sözcüklerle sağlanır.
 Bir an için tıp fakültesini bitirdiğini düşün.
 Tut ki karnım acıktı
 Diyelim ki Tuba Büyüküstün Mardin’e geldi.

2
2.OLASILIK ( İHTİMAL )
 Galiba, zannedersem, herhalde, belki, -
ebilmek sözcükleri ve -dır, -meli ekleri
olasılık anlamı katar.
 Belki üstümüzden bir kuş geçer.
 Ama galiba bütün bu olanlara dayanamam
ama hazırım.
 Bağlantı bir anda kesildi herhalde şarjı bitti.

3
3. ÖNERİ ( TAVSİYE )
 Bir konuda meydana gelen olumsuz
durumları gidermek, sorunun çözümünde yol
gösterip fikir ve bilgi vermek için öne
sürülen teklifleri içeren cümlelerdir.
 Gözünü bir doktora göstersen iyi olur.
 Gençleri anlamada empati kurmak size yeterli
gelecektir.
 Meslek seçiminde ilgi, yetenek ve geleceği
göz önünde bulundurmalısın.

4
4.TASARI
 İleriye dönük yapılacakların ve yapılması
istenenlerin planlı bir şekilde dile getirildiği
cümlelerdir.
 Fazla kilolarımı sıkı bir diyetle vermek
niyetindeyim.
 Bir aksilik olmazsa önümüzdeki maça
geleceğim.
 Yaz bitmeden son bir defa Seferihisar’a
gitmeyi düşünüyoruz.

5
5.ELEŞTİRİ
 Bir yapıtın, sanatçının, konunun doğru ya da
yanlışlarını bulup göstermek amacıyla
söylenen cümlelerdir.
Eleştiri, olumlu/ olumsuz olmak üzere ikiye
ayrılır.

 Hazırlanan görseller özenle seçilmiş.

 Önceki romanlarında alışık olduğumuz özgün
anlatımı bu romanında göremedik.
6
6.ÖZ ELEŞTİRİ
 Kişinin kendi davranışları,özellikleri hakkında
yatığı eleştiridir.

 Masam da hayatım gibi. Bir türlü onu

toparlayamadım.
 Dilimi tutamayıp aklıma geleni söyleyerek
kendimi tutamadım gene.

7
7. TANIM
 Bir şeyin ne olduğunu anlatan cümlelerdir.
Varlıkların değişmez özellikleri hakkında bilgi
verir.
 Ne, kim sorusunun cevabıdırlar.

 Klasisizm aklı ve sağduyuyu esas alan bir

akımdır.
 Aşk, aşırı ilgi ve bağlılık olarak tanımlanır.

8
8.DEĞERLENDİRME
 Bir kişi, olay ve durum hakkında çalışma,
süreç gerektiren görüşleri ifade eder.
 Öznel- Nesnel Değerlendirme olarak ikiye
ayrılır.
 Oblomov romanı on bir bölümden oluşur.
 Kitabın kapak tasarımı soruların özgünlüğünü
ve güncelliğini gölgeliyor.
 Düşük bütçeyle çekilen bu dizi gördüğü ilgiyle
dev bütçeli yapımları solladı.
9
9.HAYIFLANMA
 Bir kişinin geçmişte elinde imkanı varken ele
geçen fırsatı değerlendirememesinden
kaynaklanan üzüntüyü dile getirir.
 Arabayı alırken daha çok pazarlık etmeliydim.
 Vaktiyle bağlama çalmayı öğrenseydim iyi
olurdu.
 Zamanında şuradan bir arsa almadığıma
yanarım.

10
10.PİŞMANLIK
 Geçmişte yapılmış iş ve davranıştan
kaynaklanan üzüntüyü bildiren cümlelerdir.

 Seni dinleseydim kötü yola düşmezdim.

 Keşke gençken kazandığım paraları Rio
Karnavalı’nda yemeseydim.
 Biraz sakin olsaydım olaylar bu kadar
büyümezdi.

11
11.YAKINMA
 Yapılan ya da yapılmaya devam edilen bir
eylemden şikayet anlamı taşıyan cümlelerdir.

 O, benim sözümü hiç dinlemez ki…

 Bütün işleri bana yıkmasından bıktım artık.
 Şu odasını derli toplu tutsa ne güzel olur
sanki!

12
12.SİTEM
 Birine duyulan kırgınlığı belirtmek için
kullanılır.

 İçmem bir yudum senden

Kerbela’da su olsan.
 Demek bir buçuk iskenderi bize çok gördünüz.
 Buralara kadar geliyorsun ve beni ziyaret
etmiyorsun.

13
13.ÖN YARGI
 Sonucu belli olmayan bir olay hakkında
önceden edinilmiş, olumsuz, peşin hüküm
barındıran cümlelerdir.

 Bir haftaya kalmaz kovulur o.

 Buraya yazıyorum, Galatasaray bu sene
şampiyon olur.
 Bak göreceksin, işim var deyip gelmeyecek
okeye.
14
14. KARŞILAŞTIRMA
 Birden fazla ögenin benzer yahut farklı
yönlerden kıyaslandığı cümlelerdir.

 En kötü günümüz böyle olsun arkadaşlar.

 En güzeli senin kadar sevilmedi.
 Bayram ziyaretleri eskiye nazaran çok azaldı.
 Matematik başarı oranı fiziğe göre yüksek.

15
15.AŞAMALI DURUM
 Bir işin veya durumun zamana bağlı olarak
olumlu yahut olumsuz yönde gelişimini
kademeli olarak ifade eden cümlelerdir.
“Gittikçe, giderek, zamanla,her geçen
gün,günden güne, gitgide,yavaş yavaş,
gün geçtikçe” sözcükleri aşamalılık katar.
 Denemelerde neyler günden güne artıyor.
 Hayal ettiği arabayı almaya yaklaşıyor.
 Bebek gün geçtikçe gelişimini tamamlıyor.

16
16.ÇIKARIM
 Nesnel durumlardan hareketle öznel durumlar
çıkarmaktır.

 Giyim kuşamı ekonomik durumunun iyi

olduğunu gösteriyor.
 Kitabın adına baktığımızda derin bir merak
oluşuyor.
 Okul tiyatrosunda görev alması oyunculuğa
meraklı olduğunu gösteriyor.
17
17. SAPTAMA
 Tespit etme işidir.Bir araştırma yahut gözlem
sonucunda ortaya çıkan nesnel cümlelerdir.
 Terleme, çabuk yorulma, horlama obezite
belirtileridir.
 Türkiye’de açık hava müzesi görünümünde
olan ilk il Mardin’dir.
 Orhan PAMUK, Berna MORAN’ın
eleştirisinden sonra roman anlayışını
değiştirmiş / geliştirmiştir.

18
18.YADSIMA
 İnkar etme anlamı taşıyan cümlelerdir.

 Bu işte benim parmağım olduğunu

düşünüyorsan yanılıyorsun.
 Tuba’yla birlikte olduğumuza yönelik haberler
asılsızdır.
 Tek başıma çeyrek öküz yediğim doğru değil.

19
19.KANIKSAMA
 Sık tekrarlanan bir duruma alışma,tepki
göstermeme anlamı taşır.

 Onun soğuk şakalarına sınıf tepki vermez

oldu.
 Üst kattaki komşularımızın gürültülerine
alıştık artık.
 Herkesin yüzümüze gülüp arkamızdan iş
çevirmesine şaşırmaz oldum.
20
20.BEĞENİ ( TAKDİR )
 Bir olay veya durumdan duyulan
memnuniyeti dile getirir.

 Sınıf dediğin böyle olur.

 İşte cesaret, işte fazilet,işte feraset, işte adam
gibi adamlık
 Bir gülüş insana ancak bu kadar güzellik
katabilir.

21
21.KESİNLİK
 Kesin olma anlamı taşıyan cümlelerdir.

 Yetişkin bir insanın vücudunun %59’u sudur.

 İki kere iki dört eder.
 Kelaynaklar sadece Birecik ve Nil Vadisi’nde
yaşar.

22
22.UYARI
 İkaz etme anlamı taşırlar.

 Sakın bir daha sayın Karahanlı izin vermeden

konuşma.
 Sen de sakın bir daha 40 yıl hukukunun
olmadığı birine sakın deme.

23
23.GERÇEKLEŞMEMİŞ
BEKLENTİ
 Bir beklentinin istenen yönde
gelişmediğini gösterir.

 Bu yakıt bizi İstanbul’a yetiştirir sanmıştım.

 Aramızdaki aşk bitmez diye düşünmüştüm.
 Hani mutluluktu bu aşkın sonu?

24
24.AZIMSAMA
 Bir kavramın yahut durumun miktar yönünden
( nicelik ) beklenenden az olduğunu ifade
eden cümlelerdir.
 Senin maaşın benim arabamın mazotuna
yetmez.
 Koskoca sınıfta beş kişi ortalamayı geçmiş.
 Üç aylık diyette hepi topu iki kilo vermiş.

25
25. KÜÇÜMSEME
 Alay, aşağılama, hor görme, değersiz bulma
anlamı taşıyan cümlelerdir.

 İki kitap okudun diye adam mı oldun?

 Bacak kadar boyunla kime kafa tutuyorsun?
 Senin gibi yeni yetmeleri harcarlar bu alemde.

26
26.ÖYKÜNME
 Birinin yaptığı gibi yapmak,birine veya bir
şeye benzetmeye çalışmak,taklit etmek
anlamı taşıyan cümlelerdir.
 Kendinden öncekileri taklit etmeyi alışkanlık
haline getirdi.
 Giyim kuşamda ablasından etkilendiği belli
oluyor.
 Oğlum son zamanlarda televizyonda ne
görüyorsa onu istiyor.

27