PULMONER REHABİLİTASYONDA

ERGOTERAPİ
Sena Yaman 200405024
Salar Mehdizadeh 200405101 ASTIM
Zehra Erdoğan 200405014
İrem Ersarı 200405020
 Astım nedir / genel
özellikleri nelerdir ?
• Asgeçen yıl artan kronik bir alt solunum yolu
hastalığıdır.
• Astım, insanların fiziksel ve zihinsel sağlığını
etkileyerek öğrenme etkinliğinin azalmasına, fiziksel
aktivitelerin kısıtlanmasına, yaşam kalitesinin düşmesine
neden oluyor. Bu sebeple astım riski ve tım, dünya
çapında çok yaygın olan, her astımın etkili bir şekilde
tedavi edileceği konusunda farkındalığın artırılması, son
https://www.youtube.com/watch?v=oxmkTnuHoeg&ab_ch yıllarda astımın önlenmesi ve yönetimi için önemlidir.
annel=KhanAcademyTurkce
• Astımlı hastalar için egzersiz eğitimi, ilaç temelli ve
farmakolojik olmayan tedaviye yaygın olarak kabul
edilen bir yardımcıdır.
Astım çocuklukta başlayabilir ve yaşam boyunca devam edebilir veya
herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir.

Alerji tetikleyicilerinin (enfeksiyonlar, biyoçeşitlilikte kayba yol açan

hızlı kentleşme, kirlilik ve iklim değişiklikleri dahil) öngörülebilir bir
gelecekte değişmesinin beklenmediği göz önüne alındığında, önleyici
ve tedavi stratejileri geliştirmek, güçlendirmek için adımlar atılması
zorunludur. Şu anda astım için tedaviler var ve bu tedavilerin çeşitli
risk faktörleri biliniyor.

Alerjiler, rinit, tütün dumanı gibi hastalıkların ve bu hastalıkları

kontrol etmek için araçlar geliştirilmiştir.
 patofİzyolojİsİ
https://www.youtube.com/watch?v=BWMnERPz2qQ&ab_channel=KhanAcademyTurkce

• Hava yolu daralması semptom ve fizyolojik değişikliklere yol açan asıl olaydır. Hava yollarındaki düz kas kontraksiyonu,
ödem, tekrardan yapılanmaya bağlı duvar kalınlaşması, mukus sekresyonu artışı ve bunun oluşturduğu tıkaçlar hava yolu
daralmasını ortaya çıkarır. Astım tanımının bileşenlerinden biri olan hava yolu aşırı duyarlılığı astımlı bireyin hava yollarının
normalde zararsız olan bir uyarana karşı daralmayla cevap vermesidir. Bu daralma da değişken hava akımı kısıtlanmasına ve
aralıklı semptomlara neden olur. Hava yollarındaki bu aşırı duyarlılık hem inflamasyon hem de hava yollarının onarımı ile
ilişkili olup, tedaviyle kısmen geri dönebilir. Hava yolu aşırı duyarlılığının mekanizması, birkaç hipotez ileri sürülmüş olmakla,
henüz tam olarak bilinmemektedir:
1. Hava yolu düz kas hücrelerinin artmış hacim veya kontraktilitesinin sonucu olarak ortaya çıkan hava yolu düz kasının aşırı
kontraksiyonu
2. Bronkokonstriktör maddeler inhale edildiğinde hava yolu duvarındaki inflamatuvar değişiklikler sonucunda ortaya çıkan hava
yolu kontraksiyonunun karşılanamaması hava yollarında aşırı daralmaya ve normal hava yollarında bulunan maksimum
kontraksiyon platosunda bir kayba sebep olabilir.
3. Ödem ve yapısal değişikliklerle ortaya çıkan hava yolu duvarı kalınlaşması, geometrik nedenlerle ortaya çıkan hava yolu düz
kası kontraksiyonuna bağlı gelişen hava yolu daralmasını daha çok arttırır.
4. İnflamasyon nedeniyle duyarlı hale gelebilen duyusal sinirler duyusal uyaranlara cevap olarak aşırı bronkokonstriksiyona yol
açar.
 Klİnİk belİrtİ ve
semptomlar
• Astım semptomları hem zaman içinde değişkenlik gösterdiğinden
hem de epizodlar şeklinde belirebildiğinden fizik inceleme tamamen
normal olabilir.
• Vizing en sık rastlanan bulgudur ve hemen her zaman
bronşobstrüksiyonuna işaret eder. Ağır astım ataklarında olduğu gibi
hava yolunun tümüne yakın daralması, nadiren vizingin eşlik
etmediği nefes darlığına neden olabilir.
• Astım düşünülen hastaların fizik incelemede siyanoz, taşikardi,
akciğerlerde hava hapsinin artışı, yardımcı solunum kaslarının
kullanımı, interkostal/suprasternal/subkostal çekilmeler, konuşmada
zorluk gibi bulgular yönünden dikkatle incelenmeleri gerekir.
• Genellikle bu bulgulara ataklar esnasında rastlanır. Akciğerlerde hava
hapsinin artışına bronş obstrüksiyonu da eşlik ediyorsa nefes alıp
verme büyük efor gerektirir. Bu hastalar çok yakından izlenmeli ve
hemen tedaviye başlanmalıdır.
 Astım, uluslararası konsensus raporuna göre

sınıflandırılması semptomlar, bronşlardaki hava akımı kısıtlaması

düzeyi ve akciğer fonksiyonundaki değişikliklere
bağlı olarak dört grupta sınıflandırılmıştır. Bunlar;
 intermittant
 hafif persistan
 orta persistan
 ağır persistan astımdır.
Astımın şiddeti aylar, yıllar içinde değişebilir. Bu
yüzden astım kontrolüne bağlı olarak;
 kontrol altında
 kısmen kontrol altında
 kontrolsüz astım olarak üç gruba ayrılmıştır.
 Astım Şİddetİne göre sınıflandırma:
• İntermittant astım:
Semptomlar haftada 2’den az. Gece semptomları ve uykudan uyanma ayda 2’den az. Semptom kontrolü için kısa etkili
beta agonist kullanımı haftada 2’den az. Kısa süreli alevlenmeler. Beklenen FEV1 ve PEF değeri % 80’den fazla. PEF
değişkenliği % 20’den az. FEV1/FVC oranı normal. Oral sistemik kortikosteroid gerektiren alevlenmeler yılda 0 ila 1
kez.
• Hafif persistan astım:
Semptomlar haftada 2’den fazla fakat günde 1’den az ise. Gece uykudan uyanış ayda 3-4 kere. Semptom kontrolü için
kısa etkili beta agonist kullanımı haftada 2 günden fazla, ancak günde bir kereden fazla değil. Alevlenmeler aktiviteyi
hafif derece de kısıtlayabilir. Beklenen FEV1 ve PEF değeri %80’den fazla. PEF değişkenliği % 20-% 30 arasında.
FEV1/FVC oranı normal. Oral sistemik kortikosteroid gerektiren alevlenmeler yılda 2 veya 2’den fazla.
• Orta persistan astım:
Günlük semptomlar . Gece astım semptomları haftada birden fazla. Semptom kontrolü için günlük kısa etkili beta
agonist kullanımı. Alevlenmeler aktiviteyi orta derecede etkiler. Beklenen FEV1 ve PEF değeri % 60-80 arasında
olmalı. PEF değişkenliği % 30’dan fazla olmalı. FEV1/FVC oranı % 5 azalmış. Oral sistemik kortikosteroid gerektiren
alevlenmeler yılda 2 veya 2’den fazla.
• Şiddetli persistan astım:
Gün boyu devam eden semptomlar. Sık gece semptomları. Günde birkaç kez semptom kontrolü için kısa etkili beta
agonist kullanımı. Son derece sınırlı aktivite. Beklenen FEV1 ve PEF değeri % 60’ın altında. PEF değişkenliği %
30’dan fazla. FEV1/FVC oranı % 5’ten fazla azalmış. Oral sistemik kortikosteroid gerektiren alevlenmeler yılda 2 veya
2’den fazla.
Astım Kontrolüne Göre Sınıflandırma:

• Kontrollü Astım:

Gündüz semptomları yok veya haftada 2’den az. Gece semptomları ve aktivite kısıtlanması yok. Semptom
giderici ilaç ihtiyacı yok veya haftada 2’den az. PEF veya FEV1 değeri normal. Atak yok.

• Kısmı Kontrollü Astım:

Gündüz semptomları haftada 2’den fazla. Gece semptomları ve aktivite kısıtlaması var. Semptom giderici ilaç
ihtiyacı haftada 2’den fazla. Beklenen PEF veya FEV1 değeri % 80’den az. Yılda bir veya daha fazla atak.

• Kontrolsüz Astım:

Gündüz semptomları haftada 3’ten fazla. Gece semptomları ve aktivite kısıtlaması şiddetli. Semptom giderici
ilaç ihtiyacı haftada 3’ten fazla. Haftada bir atak.
teşhisi
• Astım tanısı koyarken yanıtlarından yararlanılacak sorular vardır:
• Hastanın hiç hışırtı/vizing atağı oldu mu? Eğer evet ise kaç kez hışırtısı oldu?-Hastanın
geceleri şiddetli öksürüğü oluyor mu?
• Hastanın egzersiz yaptıktan sonra vizing veya öksürüğü oluyor mu?
• Aeroallerjenler (polenler, ev tozu akarı, mantarlar) veya hava kirliliği ile karşılaştığında
hastanın hışırtı/ vizing, nefes darlığı, öksürük gibi semptomları oluyor mu?
• Hastanın geçirdiği soğuk algınlığı akciğerlerine iniyor mu? Veya soğuk algınlığının
geçmesi 10 günden uzun sürüyor mu?
• Semptomlar astım tedavisi verildiğinde geçiyor mu?
 Tanı
koyabİlmek İçİn
yapIlan testler
 Spirometre
 Zirve Akım Ölçümü
(Peak Flowmeter)
 Görüntüleme
 Metakolin Testi
 Alerji Testi
 Nitrik Oksit (NO)
https://www.youtube.com/watch?v=Jex9diuiGz4&ab_channel=KhanAcademyTurkce
ASTIM TEDAVİSİ
• Astımda tedavisinin amacı;
✓ Gün içerisindeki semptomları kontrol altına almak ve hastalık nedeniyle oluşabilecek risklerden
korunmayı sağlamaktır.
✓ Atakların azaltılması sağlamak/önlenmesi sağlamak
✓ Persistan hava yolu obstrüksiyonuna gidişin önlenmesi sağlamak
✓ İlaç kullanımının yan etkisini güvenli sınırlarda tutulması tedaviye temel yaklaşım “Basamak
Tedavisi”dir.
Astım hastalığında ilaçlar 3 ayrı sınıf olarak inceleniyor.
1. Kontrol edici ilaçlar.
2. Semptom giderici(kurtarıcı/rahatlatıcı) ilaçlar.
3. Ağır astımda kullanılan ilave ilaçlar.
Kontrol Edici İlaçlar
Özellikle antiinflamatuar yoldan etki ederek astımın kontrol altında tutulmasını sağlanır. Her gün ve uzun zaman
kullanılırlar.
-İnhale kortikosteroidler
-İnhale kortikosteroid ve uzun etkili beta2-agonist kombinasyonu
-Lökotrien reseptör antagonistleri

Semptom Giderici İlaçlar

Kısa etkili beta2-agonistler
Kısa etkili inhale antikolinerjik
İnhale steroid ve formeterol kombinasyonu
Sistemik/İnhale Steroid
Kısa etkili Teofilin
Magnezyum Sülfat

Ağır Astımda Eklenebilen Fenotipik Tedaviler

Uzun etkili inhale antikolinerjikler
Uzun etkili Teofilin
Uzun süreli düşük doz sistemik steroid
Biyolojik ajanlar( Anti-IgE, Anti-IL5, Anti-IL5R, Anti-IL4 reseptör α)
İLAÇ DIŞI UYGULAMALAR

Sigara ve sisten Mesleki maruziyeti Kliniği kötüleştiren Duygusal stresten

Egzersizlerin artırılması
kaçınmak ortadan kaldırmak ilaçları kullanmamak kaçınmak

Besinlerdeki katkı
Nefes alma tekniklerini Allerjene göre
maddelerinden Allerjene uzak durmak Bronşiyal termoplast
öğrenme/uygulama immunoterapi
kaçınma/kullanmama

Tamamlayıcı ve
Bariyatrik cerrahi
alternatif tıp
 Fiziksel egzersizler, bulunulan fiziksel durumu korumak veya performansı maximuma
çıkarmak ve sağlığın iyileşmesini sağlamak amacıyla yapılan aktivitelerdir.
Astımlıların çoğunda egzersiz sırasında ve sonrasında kısa süreli bronkokonstrüksiyona
bağlı olarak geçici nefes darlığı ve göğüste sıkışma olur.
Astım hastaları genellikle semptomlarını artırdığını düşündüğü için egzersizden uzak
durur. Buna nedenle hastaların fiziksel durumları giderek kötüleşmekte ve yaşam
kalitelerinin de düştüğü görülmektedir.

ASTIMDA Kontrollü hastalar normal ve günlük yaşam aktivitelerini aktif olarak yapabilmektedirler.
Egzersiz ile tetiklenen bronkokonstrüksiyonu olan hasta, hava yolu duyarlılığını artıran
enfeksiyonlar sırasında veya sonrasında ve alevlenme dönemlerinde egzersize ara

FİZİKSEL
vermelidir.
Düzenli yapılan fiziksel aktivitelerin astım hastalarının genel gidişatının üzerine olumlu
etkilerinin olduğu, kardiyopulmoner performansı artırdığı ve astım kontrolünün daha iyi
olmasını sağladığı, bronkokonstrüksiyonu azalltığı ve engellediği gösterilmiştir. Düzenli

AKTİVİTE
yapılan fiziksel aktivitenin astım hastalığı üzerine olumlu etkileri şu şekilde
sıralanabilir:
1. Egzersiz kapasitesini artar
2. Yaşam kalitesini artar.
3. Astım şikayetlerini azalır.
4. Bronş hiperreaktivitesini azaltır.
5. Astım atak riskini azalır.
6. Egzersiz ile tetiklenen bronkonstrüksiyonu azalır.
7. Gece semptomlarını azalır.
8. Havayolu inflamasyonunu azalır.
9. Astım kontrolünü artar.
 ASTIMDA RİSK
FAKTÖRLERİ
• Risk faktörleri bireyi astıma yatkın kılan
genetik ve kişisel faktör olarak astıma
yatkın olanlarda astım ilerlemesine
sebep olan çevresel faktörler olmak
üzere iki grupta incelenmektedir.
• Astımın ortaya çıkmasında etkili olan
risk faktörlerinin ilk sırasında genetik
faktör gelir. Astım alevlenmesine,
ilerlemesine yol açan faktör  genellikle
çevresel faktörlerdir.
KİŞİSEL FAKTÖRLER
• Genetik: Astımın genetik hastalık olduğuna dair çok veri bulunmaktadır.
Ebeveynlerden herhangi birinin astım hastası olması durumunda çocukta
astım gelişme olasılığı yüksektir
• Epigenetik: Astımın etyopatogenezinde epigenetik farklılıklar rol oynar. Bu
farklılıkların hücre fenotipine etkisi kalıcı olmasıyla ve nesilden nesile
aktarılabilecek özelliktedir. Epigenetik değişiklikler, genomik yapıyı
değişikliğe uğratmadan, DNA ve kromatin proteinlerini düzenlemektedir.
• Obezite: Obezite tek başına hen astım riski oluşmasında hem astımın
gidişatında etkili sebeptir. Vücut kitle indeksi > 30 kg/m2olanlarda astım
daha çok görülmekte ve kontrolü daha zor olmaktadır.
• Cinsiyet: Çocukluk zamanında astım erkek cinsiyetinde önemli bir risk
faktörüdür. Astım prevalansı 14 yaşından önce erkeklerde  kız çocuklarının
ortalama iki katı  olarak bulunmuştur. Yetişkin dönemde ise astım kadınlarda
daha çok görülmektedir. Cinsiyet, hastalığın kalıcılığını ve klinik gidişatını da
etkileyebilir.
 çevresel faktörler
• Allerjenler: Dış ve iç ortamdaki allerjen maddeler astımın
alevlenmelere neden olabileceği bilinmesine rağmen astım
gelişimindeki mekanizmaları tam olarak açıklanmamıştır. Yapılan
çalışmalarda kırsal kesimde büyüyen çocuklarda astım  prevalansı
genel olarak düşük bulunmuştur.
• Mikroorganizmalar: Moleküler yöntemlerin ilerlemesiyle beraber
mikroorganizma topluluklarından mikroorganizmaları belirlemek ve
sınıflandırmak kolay olmuştur. Hava yolları ve bağırsak mukozasında
bulunan farklı mikroorganizma topluluklarının gen kökenli yeni
yöntemlerle belirlenmesiyle beraber, mikrobiyotanın astım gelişiminde
de gidişatında da önemli yere sahip olduğuna dair yeni kanıt ortaya
çıkmıştır.
• İnfeksiyonlar: Geçirilen bakteriyel ve viral infeksiyonlar, astım
patogenezinde önemli rol oynar. Astım hastaları atopi, sistemik ve
mukozal immünitedeki çeşitli değişikliklerden dolayı bakteriyel ve
viral infeksiyonlara daha duyarlıdır.
 Ergoterapi yaklaŞımları
1 2 3 4 5

Astımda nefes Geçmeyen öksürükler Gece Oluşabilecek Çocuğu/danışanı

darlığı büyük sorun çeşitli aktivitelere semptomlarında komplikasyonları farklı çevresel
olduğundan hasta engel olacağı için astımın ilerlemesinde önlemek ve koşullara maruz
hasta/danışan düzenli büyük etken olabilir.
için doktor kontrolüne hastalığın bırakabiliriz ama bu
havalandırmanın Çocuklar için ilerlememesi için koşullar çok sert
gitmeli. Tozdan uyuduğu ortamın
uygun olduğu bir korunması için çocuğun/hastanın olmamalı.
oda tercih ederim. uygun olması ve odasını uygun
temizliğe önem verip
olabilecek aksi
Düzgün nefes uygun yiyecek ve sıvı
durum için yanında
şekilde
alabilmesi için oda tüketimi tavsiye havalandırabiliriz.
ederdim. (Diyetisyen da bir kişinin
çok soğuk veya olmasını
ile işbirliği halinde
sıcak olmamalı. olabilir.) önerebilirim.
Bir Çocuk için
astımla yaşamak
• https://www.youtube.com/watch?v=6EhAfY
UEl3A&ab_channel=VertigoAnimasyon
 • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32342471/

kaynakça • https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunihem/issue
/31359/342625
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29206628/
• https://ivypanda.com/essays/asthma-in-pediatr
ic-and-occupational-therapy-treatment/
• https://www.mahmutlarasm.com/allerji-k-asti
m
• Soyuer F, Per M,‘’Çocuklarda Astım ve
Egzersiz‘’,Van Tıp Dergisi,2013.
• Güzel H., ‘’ ERİŞKİN BRONŞ ASTIMI
OLAN HASTALARDA EGZERSİZ
KAPASİTESİNİN VE AKTİVİTE-ROL
YETERLİLİĞİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİ’’, Hacettepe Ü.,
Ankara, 2020
• https://dergipark.org.tr/en/download/article-fil