SAMOBÓJSTWO

Czym jest samobójstwo ?

Zachowania samobójcze
■ Gama zachowań
■ Pośrednie i bezpośrednie
Próba samobójcza a samobójstwo
Samobójstwo a zaburzenia psychiczne

■ 80% ofiar to osoby z zaburzeniami

■ Depresja stanowi największe ryzyko
Czynniki ryzyka

■ zaburzenia psychiczne,
■ czynniki socjoekonomiczne
■ choroby somatyczne
■ organiczne choroby mózgu
■ traumatyczne wydarzenia płeć męska
■ wiek: około 70% samobójstw przypada na okres po 40. roku życia,
■ rasa biała,
■ próby i zapowiedzi samobójcze w wywiadzie,
■ samobójstwa wśród bliskich
Czynniki protekcyjne
Wśród nich wymienia się:
■ brak zaburzeń psychicznych,
■ stabilne zatrudnienie,
■ obecność dzieci w domu,
■ poczucie odpowiedzialności za rodzinę,
■ ciążę,
■ głęboką wiarę, światopogląd religijny,
■ wysoką satysfakcję życiową,
■ umiejętności radzenia sobie i rozwiązywania problemów,
■ wsparcie społeczne,
■ dobrą relację terapeutyczną z lekarzem.
Sygnały zagrożenia

■ wypowiedzi typu: „lepiej byłoby wam beze mnie”, „lepiej byłoby ze sobą skończyć”,
■ przygotowywanie środków (np. gromadzenie leków, zdobycie ostrych narzędzi, sznura),
■ napisanie testamentu i/lub pożegnalnych listów,
■ nieoczekiwane wizyty u bliskich osób sprawiające wrażenie żegnania się,
■ nagłe izolowanie się od otoczenia,
■ „filozoficzne” rozważania o śmierci,
■ sny o tematyce śmierci, egzekucji, pogrzebu,
■ rozważania o możliwości połączenia się z ukochanymi zmarłymi,
■ przeglądanie stron internetowych dotyczących samobójstw, pisanie o tym na blogach, czytanie takich
blogów itd
Powszechne mity

■ Samobójstwo popełniają tylko ludzie słabi, którzy chcą uciec od problemów

■ Osoba mądra, odnosząca sukcesy nie popełnia samobójstwa
■ Nikt, kogo znam, nie jest typem samobójcy
■ Samobójstwo jest wynikiem impulsu, nie da się go przewidzieć
■ Samobójstwo jest „normalną” reakcją na traumę, przeciwności losu
■ Pytanie o myśli samobójcze może sprowokować do takiego czynu
■ Jeśli ktoś podjął decyzję o odebraniu sobie życia i tak nie można go powstrzymać
■ Osoba, która podejmuje próbę samobójczą, chce tylko zwrócić na siebie uwagę
■ Ktoś, kto mówi o samobójstwie, nie zrobi tego naprawdę
Typy samobójstw

■ Prawdziwe
■ Rzekome
■ Gesty samobójcze
Samobójstwo to…

Poszukiwanie rozwiązania problemu przez ucieczkę

Rozmiary problemu w Polsce

■ Statystyka policyjna:
■ Ok. 11500 prób, w tym 5300 udanych (46%)
■ W KWP w Białymstoku odpowiednio 350 i 140
■ 20% samobójców w wieku 55-64 lata
■ 22% leczy się psychiatrycznie
Nieudana próba

■ Złożony proces
■ Pomoc jest konieczna
■ Różne podejście do odratowania – radość, rozpacz, reset
Nieudana próba - pomoc

■ Pomoc powinna być natychmiastowa

■ Kilkudniowa obserwacja
■ Farmakologia
■ Wsparcie niedoszłego samobójcy oraz jego bliskich
Pomoc

■ Telefon zaufania
■ Pogotowie
■ Ośrodek Interwencji Kryzysowej
Samodzielne działania

■ Zastanowić się, czego się potrzebuje

■ Pozwolić innym na bycie blisko
■ Brać leki
■ Unikać używek
■ Otoczyć się zaufanymi ludźmi
■ Wrócić do pracy
Udzielanie wsparcia

■ Pytać nie oceniając

■ Pomagać w uzyskaniu profesjonalnej pomocy
■ Nie unikać rozmowy o zdarzeniu
■ Zabrać niebezpieczne przedmioty
■ Nie powodować poczucia winy
Samobójstwa dzieci

■ Kampania
■ Nauczyciele nie są przygotowani
■ Rozmowa i wyrażanie uczuć są istotne
■ z ok. 5300 osób po zamachu samobójczym zakończonym zgonem 1 to dziecko w
wieku 7-12 lat, a 115 to dzieci w wieku 13-18
Bibliografia

■ Hołyst Z., „Suicydologia”. LexisNexis 2012.

■ Bednarski A. „Śmierć samobójcza”. Oficyna Wydawnicza Impuls 2012.
■ Jabłoński R. „Samobójstwo młodzieży szkolnej. Procedury postępowania w szkole po
zamachu samobójczym ucznia” na http://www.poradniapuck.pl.
■ Statystyka policyjna dostępna na http://www.policja.gov.pl.
■ Aleksijewicz S. „Urzeczeni śmiercią”. Fakty 2001.

Magdalena Okułowicz, Karolina Benko