Akting ko, Hula mo

“ha ha ha hi Darla kunin mo nga yung bag ko sa kotse” –

Kris Aquino
“Magandang Gabi Bayan!”-Noli de
Castro
“Ang buhay ay weather weather lang”-
Kim Atienza
“Hindi ka namin tatantanan!”-Mike
Enriquez
“Todo na toh!”-Ruffa Mae Quinto
Etnolek ang tawag sa wika na gamit ng mga
katutubo ang mga tinatawag ng mga
etnolinggwistikong mamamayan. Ang
Pilipinas ay nabibilang sa mga bansa na may
maraming pangkat etniko. Halimbawa nito ay
ang mga T’boli, Mangyan, Tausog, Ibaloi,
Kankanaey, Gaddang at iba pa.
 Halimbwa ng mga Salitang Etnolek
1.) Tohan – tawag sa Diyos (Maranao)
2.) Tekaw – nabigla o nagulat (Maranao)
3.) Solutan – Sultan (Maranao)
4.) Tepad – baba ka ng sasakyan (Maranao)
5.) Munsala – tawag sa sayaw (Ifugao)
6.) Mohana – Salamat (Ifugao)
7.) Marikit – maganda (Ifugao)
8.) Oha – isa (Ifugao)
9.) Kadal Herayo – Sayaw ng kasal (Kalinga, Apayao)
10.) Kadaw la Sambad – Diyos ng mga araw (T’boli)
 CREOLE
Ang creole ay isang wika na sinasabing likas
at nagmula sa mga salitang pidgin.
Ang jejemon ay isang varayti ng wika na nagsimula sa
pagtext noong mga 2010. Pinapalitan ang isang salita sa
Ingles o Filipino sa Jejemon sa pamamagitan ng
pagtanggal o pagdagdag ng titik, pagpapalaki o
papapaliit ng titik o paggamit ng mga bilang. Ginawa
ang varayti ito para mas maging malikhain ang
pagpapahayag ng sarili sa text ngunit nagreresulta ito sa
hindi pagkakaintindi ng sinasabi.
 Punan ang hinihingi ng chart.
Hahatiin sa dalawang pangkat ang klase.
Pupunan ang talahanayan ng mga pangungusap na naaayon sa mga
barayting hinihingi.
Barayti ng Wika Halimbawa
Dayalek  
Sosyolek  
Idyolek  
Etnolek  
Jargon  
Pidgin  
Creole  
Jejemon  
Magkakaroon ng pangkatang gawain.
Tutukuyin ng bawat pangkat ang barayti ng wika na
ginamit sa bawat pangungusap. Paunahan sa pagsagot
gamit ang papel at panulat.
1. Magkain na tayo sa mall.
2. Nakapagcheck ka na ba ng attendance ng sa inyong
klase Bb. Castillo?
3. “To the highest level na talaga itoh!”-Ruffa Mae
Quinto
4. Suki bili ka na para ako kita.
5. Palangga ko.
 Bakit mahalagang matutuhan tanggapin at
igalang ng isang tao ang iba’t ibang barayti
ng wikang ginagamit sa iba’t-ibang tao sa
paligid?
Ano ang naging realisasyon mo sa ating
aralin patungkol sa wika?
PAGSASANAY
 Tukuyin ang letra ng tamang sagot sa bawat bilang.
 
1. Kilalang-kilala ng madlang tagapanood ang paraan
ng pagsasalita ni Mike Enriquez lalo na kapag
sinasabi niya ang pamoso niyang linyang “Excuse me
po!”. Ang pamamaraan ng pagsasalita ni Mike
Enriquez ay mabibilang sa?
A. Etnolek
B. Sosyolek
C. Idyolek
D. Dayalek
 2. Maririnig sa usapan nina Lee at
Loo at ng kaibigan niya si Darla ang
salitang Charot, chaka, bigalou at
iba pa. Ano ang tawag sa pangkat o
uri ng magkakaibigan?
A. Idyolek
B. Sosyokek
C. Dayalek
D. Register
3. Ito ang barayti ng wika kung saan
naiaangkop ng isang nagsasalita ang
uri ng wikang ginagamit niya sa
sitwasyon at sa kausap.
A. Ekolek
B. Etnolek
C. Pidgin
D. Register
 4. Ito ay bagong wika o
tinatawag sa Ingles na
nobody”’s native language
A. Pidgin
B. Jargon
C. Register
D. Dayalek
 5. 3ow phow, muSztah nap
how kaOw?Ang ibinigay na
halimbawa ng mga salita ay?
A. Register
B. Bekimon
C. Jejemon
D. Jargon