ITB 202:

3. ders: Çin’de Sung Hanedanı

 Çin’de Sung Hanedanı (960-1279)

• 10. yüzyıl → Avrasya’nın en gelişmiş bölgesi hala Çin

• Tang hanedanının (618-907) sona ermesinden sonra, kuzey ve güney Çin askeri
generallerin yönettiği bölgesel krallıklara bölündü.

• 960’da bu generallerden biri, Zhao Kuangyin, siyasi bölünmüşlüğe son verdi &
Sung hanedanını kurdu.

• Yeni imparator, ilk yıllarını rakip generalleri bertaraf etmeğe ve iktidarını

pekiştirmeye ayırdı
• Sung Hanedanı döneminde ekonomik kalkınma

• Çin’in bu dönemdeki ticari devriminin arkasında tarım var

• Metal işleme teknolojisindeki yeniliklerin tarıma yansıması
• Çinli çiftçilerin yeni ve daha sağlam demir sabanları kullanması
• Güneyde sulu, kuzeyde kuru tarım; 4 karık açan saban vs
• Yeni tarım alanlarının açılması; tarım topraklarının ikiye katlanması
• Verimi yüksek pirinç, yılsa 2-3 hasat
• İhtiyaç fazlası üretim → tarımın ticarileşmesi, büyük kentlere ihracı
 Çin’de Sung Hanedanı
• Üretim/İmalatın artması

• 1040 → ilk barut formüllerinin yapılması

• Sıralı ateşleme yapan/yanıcı düzenekleri olan aletlerin icadı

• Sung’lu zanaatkarların daha hafif, dayanıklı, ve güzel porselen üretmeleri

• Çiftçilerin ürettiği ipliklerden kumaş üretimi (dut ağacı & ipek)
 Dökme demir üretimi
Ocaklarda kok kömürü kullanılarak körükler yardımıyla madenlerin
eritilmesi
• 806 → 13.000 ton
• 1078 → 75.000 – 150.000 ton dökme demir üretimi
• 18. yüzyıl başındaki Avrupa’daki demir üretimine eşit
• Sanayileşmede ordunun talepleri tetikleyici oldu
• Kılıç ve zırh yapımı
• Dünyanın ilk sanayi devrimi → tüketime yönelik büyük çaplı ürün üretimi
East Asia in 1000
WORLDS TOGETHER, WORLDS APART, FOURTH EDITION
Copyright © 2014 W. W. Norton & Company
 Çin’de Sung Hanedanı
• Para ve enflasyon
• Ticaretin gelişmesi paranın rolünü ve sirkülasyonunu etkiledi
• Sung yönetiminin her yıl yüksek miktarda bakır sikkeler basması
tedavüldeki paranın devamlı artması ve değerli metallere olan ihtiyaç
• Tüccarlar arasında çek, bono ve tahvillerin kullanılması
• Yönetimin ve Tüccarların ‘takas kağıtları’ (kağıt para) kullanıma sokması, sikkelerin
yerini alması
• Devlet tarafından basılan ilk kağıt para
• İç ve dış ticaretten alının yüksek vergiler; Gümrük vergilerinin 130 kat artması

• Sung Hanedanının senet ve tahvilleri ödemek için banknot basması

• Enflasyonun kontrolden çıkması
• Sung yönetiminin istikrarsızlaşması
 Çin’de Sung Hanedanı
• Yeni elitler
• ‘Ticari devrim’ Sung imparatorlarına, askeri değerlerden ziyade sivil
yönetimi öncelemelerini sağladı

•Sung Hanedanı, merkezi bürokrasiye dayanan bir yönetim kurarak aristokratik

elitlerin gücünü kırdı.
•Rekabetin yüksek olduğu merkezi sınav ile seçilen sivil memurlar/bürokrasi
• Sınava alınan adayların %90’ının başarısız olduğu bir sistem – rekabet yüksek
• Konfüçyüs öğretilerine ve Çin klasiklerine vurgu
•Sivil memurlar artık yetkin/ehliyetli, kabiliyetli ve pek zengin olmayan kişilerden
oluşmaya başladı ve bunlar 1100’lü tarihlerde yeni yönetici elit grubunu oluşturdu
•Memurların sadakat yemini
Kanallar ve Denizcilik
•Çindeki kanal uzunluğu 45.000 km
• Tarımsal ürünlerin kolayca nakliyesi
•Limanlar:
•Marco Polo: 13. yy sonu Çin
• Limanda 5000 gemi; 200 kadar benzer liman

•Tang Hanedanı döneminde ticaret daha ziyade Orta Asya üzerinden,

•Sung Hanedanı döneminde ise (özellikle 1127 sonrası) okyanuslar üzerinden
•Okyanusa açılabilen ‘çunke/jong’ tipi gemilerin yapılması
• 4-6 direği, 12 büyük yelkeni ve 4 güvertesi olan gemiler → yüksek tonaj
13. yüzyılda bir Sung çunkesi
 Çin’de Sung Hanedanı
Komşularla ilişkiler
•Sung hanedanı dışarı doğru yayılmadı
•Sungların önünü kuzeyde Kitan imparatorluğu, kuzey-batı Tangut, batıda Tibet kesmişti.
• Sung hanedanın gelişip büyümesi komşu göçebe devletlerin dikkatini çekti
• Kitan, Cürcen ve Juan Juan gibi göçebe ordular Çin’e saldırılarda bulundular
• Gelişmiş silahlarına rağmen Sung hanedanı sınırlı askeri gücü nedeniyle zayıftı
• Profesyonel paralı askerler önemli bir yer tutuyor (1.25 milyonluk ordu !)
• Ordunun beslenmesi için etkin bir vergilendirme sistemi
• Sung yönetimi askeri açıdan neden başarılı değildi?
Teknolojik üstünlüklerini sürdürememeleri
Komşuların (özellikle Kitan’ların) yeni teknolojileri (silahları) taklit etmesi
Çin’in imalattaki gücü ekonomiyi bir diplomasi unsuru haline getirdi
• Komşularına askeri olarak yenildiklerinde haraç ödediler
• 1004’teki Kitanlara yenilmeleri → haraç → 100.000 ons gümüş, 200.000 ton ipek !
• Bu tür haraç anlaşmaları saldırıları önlüyor → barış içinde yaşam

• Barışın ve haraç ödemelerinin devamı için Sung yönetimi daha fazla para bastı ve
enflasyon ve istikrarsızlığı tetikledi
• Ticaret ve kentlerin gelişmesi
• Gemilerin kiralanması, tüccarların hisse sahibi olması
• İtalyan şehirlerindeki ticaret → Henri Pirenne

• Sung hanedanının başkenti: Kai-feng → ticaret kenti → 1100 → 500.000 nüfus

• 1127’de kuzeyin ve Kai-feng’in kaybedilmesinden sonra Güneyde nufüs
yoğunlaşması Hangzhou: milyonun üzerinde nufüs

• 1100’de Çin’in nüfusu: 100 milyondan fazla

Matbaa ve kitap kültürü

•Kağıt üretimi, kitap basımı

•Klasik eserlerin basılması
•Konfüçyüs klasikleri okumak/bilmek merkezi sınavı kazanmak için önemli bir kriter
•Basım ve kitap kültürün en ileri
• Matbaa sadece kamuda değildi; Özel yayınevleri ortaya çıktı, kısa zamanda bütün
Çine yayıldı

•600 yıl Çin kültüründe kaldıktan sonra 11. yyda Budacılık önemini hızla yitirdi
•Muhtemelen matbaanın etkisi → kitapların basılması → merak & akılcılık
• Sung Hanedanı ‘Sanayi Devrimini’ neden tamamlayamadı?
Dışarıdan (kuzeyden) gelen istilalar
Juan Juan istilası
Moğol istilası
Güney Çin, demir endüstrisinden izoleydi.

Moğollar → Çin’in ilk kez yabancı bir imparatorluğa dahil edilmesi

ekonomi ve teknoloji üzerinde negatif etkileri
• 1279’da Moğollar tarafından ele geçirilinceye kadar Sung’lar
Hangzhou’da hüküm sürdüler

Juan Juan’lar da Moğolların yükselişine kadar var olmaya devam etti.

• 1216’da topraklarının çoğunu kaybetti
• 1220’lerin sonunda tamamen fethedildi
1200’de Doğu Asya

WORLDS TOGETHER, WORLDS APART, FOURTH EDITION

Copyright © 2014 W. W. Norton & Company
Güneydoğu Asya,
WORLDS 1000–1300
TOGETHER, WORLDS APART, FOURTH EDITION
Copyright © 2014 W. W. Norton & Company
Okuma Önerileri

(Özellikle 8. bölüm)
 Film & Belgesel

Song Dynasty (Part-1) (İngilizce)

https://www.youtube.com/watch?v=j5LzyOAWVfo&t=6s

Song Dynasty (Part-2) (İngilizce)

https://www.youtube.com/watch?v=WwrdEXXtz-4