Modul 17 Propeller Sezai TURPÇU: Teknik Öğretmen

TRAINING DIRECTORATE
MODUL 17 PROPELLER
Sezai TURPÇU
Teknik Öğretmen
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
TRAINING DIRECTORATEd
DIRECTORATE
1
Chapter 17.1 Fundamentals
 Konu Başlıkları
 Pervane Nedir
 Güç Kaynakları Engines
 Pervane Yapısı
 Blade Angle and Blade Pitch
 Pervaneye Etkileyen Kuvvetler
 Propeller Control Unit PCU - (Governor)
 Pernane Çeşitleri Sınıfları ve Tipleri
 Pervane Kurulumu
 Pervane Senkronizasyonu
 Propeller Ice Protection
 Propeller Maintenance
 Propeller Storage and Preservation
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
2
 Propeller Pervane nedir ?
 Pervane, motor tarafından üretilen gücü dönüyü

çekme veya itme gücüne thrus’ta çeviren bir tahrik
sistemidir.
 Kısaca Thrust üreten bir sistemdir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
3
 Bir göbek ve barel etrafında eşit açısal aralıklarla konumlandırılmış.
 ‘Blade’ adı verilen kanatçıklardan meydana gelir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
4
 Propeller;  Havacılık tarihini onunla başlamıştır.
 İlk olarak ahşap pervaneler kullanılmıştır.
 Günümüzde yeni nesil pervaneler kullanılmaktadır.

TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
5
 Propeller:
 Blade’ler farklı terimlerle çeşitli isimlerde adlandırılır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
6
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
7
 Propeller Engines
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
8
 Piston Engines:
 İçten yanmalı 4 zamanlı motorlar.
 Güç üretimi önce yakıtın içindeki kimyasal enerjinin ısı enerjisine dönüşmesi, sonra da bu ısı
enerjisinin pistonu harekete geçirmesiyle gerçekleşir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
9
 Piston Engines
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
10
 Piston Engines
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
11
 Piston Engines
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
12
 Turboprop Engines:
 Bir turbojet motorundan aldığı güçle bir pervaneyi
çeviren motor türüdür.
 Düşük hızlarda yüksek verim sağlar.
 Reduction gearing kullanılması, pervanenin ses hızının
altında çalışmasını sağlar.
 Güç Tork cinsinden ölçülür
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
13
 Propeller
 2 veya daha fazla blade’den oluşur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
14
 Propeller Blades;
 Blade’ler bir merkez göbeğe bağlıdırlar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
15
 Ehang 184 price
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
16
 Propeller Blades;
 Pervane blade’lerinin yapısı, uçak kanat yapısına benzer.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
17
Chapter 17.1 Fundamentals.
 Propeller :
 Airscrew: işlevi.
İtici veya çekici kuvvet sağlamak için bir motorun dönü hareketini faydalı bir thrust’a dönüştürür
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
18
 Propeller
 Fixed pitch propellers
Sabit hatveli blade açısını değiştiremeyen tek parça pervaneler.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
19
 Propeller
 Variable pitch propellers: Değişken hatveli, blade açısı değiştirebilen pervaneler.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
20
 PCU Propeller control Unit - Governor
 Constant speed propellers: En modern sabit sürat pervaneleri, blade açısını değiştirebilir. Otomatik
olarak motor devrini ayarlar. Motor devri hangi devire ayarlanmışsa blade açısını kullanarak devri
sabit tutar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
21
Take-Off
 Faydaları:
 Constant speed propellers
 Fixed Pitch Propeller’e göre
Climb-Cruise
 Take-off’da uçuş esnasında variable pitch propeller ile kalkış iniş
tırmanış düz uçuş esnasında kritik koşullara hemen cevap verir ve giriş
zamanını azaltır.
 Motorun tam güce yakınını kullanır.
 Pervane en yüksek verimle yakın çalışır.
 Pervane daha güvenlidir.
 Yakıt tasarufu azalır.
 Bu oran aynı uçuş koşulları için% 25'e kadar değişebilir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
22
 17.1.3 Geometric Pitch - Effective Pitch ve Slip,
 Pitch Hatve: Spiral bir şekilde pervanenin bir turda ilerlediği spiral adımı mesafeyi belirtir.
 Geometric Pitch: (Slip) Kayıplar dikkate alındığında pervanenin bir tam turunda ileri yönde aldığı
teorik değerdir
Geometric Pitch = Effective Pitch + Slip
 Effective Pitch: Pervanenin bir tam turunda hava

içerisinde almış olduğu gerçek değerdir
 Slip: Geometrik ve Effective pitch arasındaki farka

kayma denir.
Slip =geometric pitch – effective pitch
 Calculate the effective pitch,
 Bir pervanede slip kayma azalırsa pervanenin verimliliği artar.
 Slip en aza indirmek için constant speed propeller kullanılır.  Geometric pitch = 50 inches
 Pervane verimliliği, slip’e bağlı olarak % 50'den % 87'ye değişir.
TRAINING  Propeller efficiency = 70%
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
23
 Blade Angle
Propeller
TURKISH AIRLINES TC-EGT1
147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Blade Angle ( 0 ) derece

Super fine
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
24
 Blade Angle
Propeller
Positive Blade Angle
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
25
 Blade Angle
Propeller
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
26
 Blade Angle
Propeller
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
27
 Blade Angle
Propeller
Feather TURKISH AIRLINES TC-EGT1
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
28
 Blade Angle
Propeller
Blade Angle ( 0 ) derece

Super fine
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
29
 Blade Angle
Propeller
Negative Blade Angle

Reverse
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
30
 Propeller;
 Helikopterler : Pervanesi Rotor diye adlandırılır.
 Dikey olarak kalkış ve iniş yapabilir ve havada sabit olarak tutunabilirler.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
31
 Right and Left Handed Propellers ( Sağ ve Sol Taraflı Dönen Pervaneler )
 Sağa dönen pervaneler: Uçağa arkadan bakılınca saat istikametine

dönen pervanedir.
(Clockwise direction propellers)
 Sola dönen pervaneler: Uçağa arkadan bakılınca saat istikametinin

tersine dönen pervanedir.
(Counter (Anti) -clockwise direction propellers)
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
32
 Propeller :
 Tehlike sahaları :
 Pervane uçağın en tehlikeli sahasıdır.
 Dönen pervane flu hayali olarak görülür.
 Pervane tip uç kısımları genellikle sarı, kırmızı veya beyaz
renge vb. boyanır.
 Pervane izi yapması açısından bu çok önemlidir.
 Bu konuda maalesef acı kazalar yaşanmıştır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
33
 Propeller Configuration :
 Dört ana yapılandırması vardır:
 Pusher İtici
 Tractor Çekici
 Contra-Rotating Aynı şaftta birbirine zıt dönen
 Counter-Rotating Birbirlerine karşı dönen
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
34
 Pusher Propellers : (İtici Pervaneler)
 Biraz kafa karıştırıcıdır,
 Bilinen pervanenin aksine, uçağa itme gücü aktarır.

 Pervane motor kanat arkasında kenarındadır.
 Görüntü kirliğini önler, gürültü arkada kalır,

 Manevra kabiliyetini artırır ve hızlıdır.
 Motor soğutma çok etkin değildir.

 Kalkış iniş yüksek süratlerde yapar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
35
 Tractor propellers : ( Çekici Pervaneler )
 Çeker tip pervanedir.

 Takılı olduğu uçağı aracı çeker,
 Kanat veya gövde ön tarafında olacak şekilde düzenlenmiştir.

 En çok tercih edilen geleneksel günümüz pervaneli uçak tipleridir.
 Kısa mesafelerden iniş kalkış yapabilir.

 Bu tip pervaneli uçakların havada tutunması çok iyidir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
36
 Contra-Rotating Prpopeller (Aynı şaftta birbirine zıt tersine dönen pervaneler)
 Aynı motorda bir şaft’da zıt yönlerde dönen iki pervane.
 Disk alanını azaltma avantajını sağlar.
 Güçlü motor yüksek RPM gerekmektedir.
 Uçak üzerinde oluşan moment sorunlarının üstesinden gelmenin metodudur.
 Arka pervane blade’lerigenellikle ön pervaneden daha küçüktür
 Arka pervane blade’leri uçları ön pervane blade uçlarındaki hava girdaplarından etkilenmezler.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
37
 Counter-Rotating Propellers (Birbirlerine Karşı dönen)
 İkiz veya çok motorlu uçaklarda gövde üzerinde dönme
moment Turning moment’i azaltırlar.
 Dönüşleri birbirinin tersidir.

 Bir motor pervanesi saat yönünde dönerken diğer motor
pervanesi saat yönünün tersine döner
 Bunlar ekonomik değildir ve birbirleriyle değiştirilemezler
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
38
 Ducted Fan (Kanallı Fan)
 Silindirik kanal içine blade’lerin monte edildiği bir tahrik
düzenlemesidir.
 Uçaklarda, hava teknelerinde, hovercraft vb. kullanılır.
 Kanal, uç girdaplarındaki itme kayıplarını azaltır
 Hava akımının hızını ve basıncını avantajlı bir şekilde kullanmasına izin verir.
 Daha kısa blade’lere sahiptir ve bu nedenle daha yüksek devir hızlarında
çalışabilirler.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
39
 Pervanenin Yapılandırılmasında Modern Gelişmeler
 Daha yüksek verim ve daha fazla itme ihtiyacı, yeni bir pervane sisteminin
geliştirilmesini teşvik etmiştir. Geri açılı Blade’ler daha yüksek bir hız sağlar.
 Ek olarak, Composite malzeme kullanımı blade’in daha hafif hale
getirmiş,daha fazla blade kullanılarak blade’lerin sağlamlığının artırılmasına olanak sağlamıştır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
40
Chapter 17.1 Fundamentals,
 Propeller Terms ( Pervane terimleri )
 Shank: Blade’leri güçlendirmek için tasarlanmıştır. Maksimum gerilme noktasına sahip olduğu
alandır. Baldır blade’in göbeğe hub’a yakın kalın yuvarlak
boğaz kısmıdır.
 Butt : Dip kısmıdır, blade’nin tabanı, kökü ağzı pervaneye
hub’a göbeğine uyan ucudur,
 Root: Köküdür.
 Hub: Pervanenin göbek kısmıdır. Blade’i motor şaftına
bağlamaya yarayan kısımdır.
 Tip: Bir blade’in uc kısmıdır. göbeğe, en uzak kısmı, genellikle blade’in son 6 inç ucudur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
41
 Propeller Terms ( Pervane terimleri)
 Leading edge: Ön kenar.

 Trailing edge: Arka kenar.
 Face: Ön yüz blade’nin düz tarafı.

 Back: Arka yüz camber kambur olan tarafıdır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
42
Chapter 17.2 Propeller Construction (Pervane Çeşitleri)
 Propeller Types (Pervane Tipleri)
 Wood Propellers Ahşap pervaneler
 Metal Propellers Metal pervaneler
 Aluminium Alloy Alüminyum alışımlı pervaneler
 Steel Propellers Çelik pervaneler
 Composite Propeller Blades Komposit pervaneler
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
43
 Wood Propellers (Ahşap Pervaneler)
 Hafif, yapım sadeliği ve değiştirme kolaylığı nedeniyle küçük uçaklar

için çok uygundur.
 Kolayca hasar görebilir ve onarımları zordur.
 Dikkatle seçilmiş ağaçların ayrı katmanlarından oluşur.
 Maun, kiraz, kara ceviz ve meşe gibi ağaçlardan yapılır.
 En çok huş ağacı kullanılır.
 Birkaç katman su geçirmez, reçineli yapıştırıcı ile yapıştırılır.
 Poliüretan (PU) şerit, ön kenarı erozyona karşı korur.
 FOD yabancı madde hasarına maruz olabilirler. metal covers şeritler
kullanılmıştır.
 Nemin yoğunlaşmasını önlemek için 3 drain holes vardır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
44
 Metal Propellers (Metal pervaneler),
 İmalat tekniklerindeki gelişmeler, ticari olarak üretilen uçaklar için ahşap

pervanelerin yerini almasını sağlamıştır.
 Yüksek mukavemetli alüminyum karışımından yapılmıştır.
 Korozyona yatkın olduklarından dolayı korumak için anodizasyon yapılmıştır,
 Anodizasyon, korozyonu yavaşlatabilecek veya önleyebilecek bir koruyucu
oksit film veya katmandır.
 Metal pervaneler yorgunluk eğilimine yatkındır ve bükülmüş ise orjinal
haline döndürülemez.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
45
 Aluminium Alloy Propellers (Aliminyum alışımlı pervaneler)
 Alüminyum pervaneler, havacılıkta en çok kullanılan pervanelerin tipidir.

 Mükemmel Thrust etkisi vardır.
 Motora daha fazla hava yönlendirerek daha iyi motor soğutması sağlarlar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
46
 Steel Propellers (Çelik Pervaneler)
 Genellikleulaşım nakliye uçaklarında kullanılırlar.
 İçi boş yapıdadır , ağırlığı azaltmaya yardımcı olur.
 Boşluklar titreşimi absorbe etmek ve sert bir yapı sağlamak için bir köpük malzemesi ile doldurulur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
47
 Composite Propeller Blades (Komposit Pervaneler)
 En modern pervanelerdir.
 Güçlü bir mukavemet ve dayanıklılık ince yapıdadır.
 Güçlü turboprop motorlar ve daha hızlı uçuş sağlar.
 Daha sessiz çalışma yük altında esneklik gösterir.
 Verimliliklerini koruyacak, RPM'de bir artış ve gürültüyü azaltır.
 En yaygın olarak kullanılan elyaflar cam, grafit ve aramid (Kevlar) ve
matris epoksi gibi ısıyla sertleşen bir reçinedir.
 Karbon fiber olanlar daha pahalıdır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
48
Chapter 17.2 Propeller Construction (Pervane yapısı)
 Blades
 Propeller blade cuffs:
 Özel tasarlanmış, Shank baldır bölümünü bir aerofoil yapıya dönüştüren bir dış yüzeydir.
 Blade Cuff öncelikle görevi havayı motor girişine ve soğutma bölümüne göndermektir.
 Özel tasarlanmış metal, ahşap veya plastik bir yapıdadır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
49
 Blade station ( Blade istasyonu )

 Blade düzensiz bükülmüş bir aerofoil olarak tanımlanabilir.
 Bir blade göbek merkezinden uca kadar inç cinsinden 6’’inç'lik kesitler
halinde istasyon numaralarına göre konumlandırılmış bölümlere
ayrılmıştır.
 Bakım personeli tarafından bakım, hasar kontrolü, blade açısı

kontrolü vb. İçin kullanılır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
50
 Blade Twisted
 Pitch distribution (pervane dağılımı),
 Pervane blade’leri, kökten uca kadar kademeli bir
büküm mevcuttur.
 Uca doğru incelerek gitmesinin amacı blade boyunca
düzgün dağılmış bir thrust gücü elde etmektedir.
Root
 Etkili bir saldırı açısını korumak.
 Blade tip uçlarındaki supersonic flow akışını
önlemek.
 Optimum thrust dağılımını sağlamak içindir.
 Pervane blade açısı, blade kökünden(root), blade
ucuna (tip) doğru azalır.
 Blade tip ucundan bıçak root köküne doğru, artar.
 Optimum blade hücum açısı: 2-4 derecedir.
TRAINING Tip
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
51
Chapter 17.6 Propeller Maintenance
 Beta Range: Yer sahası
 Alpha Range: Uçuş sahası Max Reverse
BETA RANGE
 Blade Angle: Blade açısı
 Increas: Artış
 Decreas: Düşüş
 Lower: Daha alçak
 Higher: Daha yüksek
 Feather : Engine Failure

Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
 Fine Pitch: İnce Hatve
 Coarse Pitch: Kaba Hatve
 Super Fine : 0 derece + 26 + 14 + 12 -0 -2 - 14
S/F
Alfa Range Beta Range
TRAINING
DIRECTORATE Constant speed
TRAINING
DIRECTORATE
52
 Reverse Thrust Ters itme
 Bazı Pervaneli uçaklarda kullanılır.

 Negative thrust üretilir.
 Uçuş sahasında kullanılmaz gaz kollarında bulunan bir
mekanik kilit sayesinde kullanmasını önlenir.
 Aerodynamic brake frenleme sağlamaktır.
 İniş sonrasında hızlı frenleme yapmak ve bazen de park
halindeki uçağı ters çevirmek ve yerde manevra için geri alma
yeteneği sağlamaktatır.
 Pervane pozitif açı gibi verimli değildir.
 Camber side yüzeğiyle
blade back tarafıylaters itme yapar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
53
 Alpha Range: Uçuş sahası Ground Idle
BETA RANGE

Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
54
 Alpha Range: Uçuş sahası Super Fine
BETA RANGE

Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
55
 Alpha Range: Uçuş sahası Max Beta
BETA RANGE

Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
56
 Alpha Range: Uçuş sahası Flight Idle
ALFA RANGE

Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
57
 Alpha Range: Uçuş sahası Coarse Pitch
ALFA RANGE

Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
58
Engine Shut Down
 Alpha Range: Uçuş sahası Engine Failures
FEATHER
 Increas: Artış Feather

Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
59
Chapter 17.2 Propeller Construction
 Blade position
 1 - Feather Engine Failure.

 2 - High speed flight
 3 - Take-off
 4 - Starting engine
 5 - Aircraft braking reverse
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
60
Chapter 17.3 Propeller Pitch Control (Pervane Pitch Kontrolü)
 Feather Feathering - Unfeathering Operation
 Sytem için:
 PCU Propeller Control Unit – Governor

 Featherpump
 Engine Failure motor arızasında.
 Feather maximum blade angle. Maximum Coarse pitch,
 Blade hucum kenarını toplam etkisi sıfır tork olacak şekilde
karşı rüzgara karşıya dik pozisyonuna çevirir.
 Motor arızasında sürükleme kuvvetlerini drag’ı azaltmak için
kullanılır.
 Pervaneye göre 85 – 90 derece aralığındadır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
61
 Feathering (Feder)
 Fearher pomp tarafından büyük hatveye yönüne pervaneye yağ gönderilerek feather yapılır.
 Bir pervanenin feather olabilmesi için govenor yağ basıncının serbest kalması gerekir.
Releasing the governor oil pressure.
 Unfeathering Opration
 Featherden kurtarma pervanenin pervane blade’lerinin küçük hatveye doğru geçmesidir.
 Bazı uçaklarda Feathering system hem automatic ve manually çalıştırılabilir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
62
 Auto-feathering (Otomatik Feder)
 Auto-feathering
 Sistem normalde kalkış ve iniş için armed.

 Seyir esnasında cruis flight’da kullanılmaz.
 Automatic Feathering System armed in the cockpit
 Sistem ayrıca, Engines yangın kolu çekildiğinde, pervane otomatik olarak feather konuma getirir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
63
 Turning Moments in the Windmill Condition (Dönüm Momenti Windmill durumu)
 Pervane rüzgar kuvveti ile karıştırıldığında, toplam reaksiyon ters yönde çalışır.
 Rüzgar türbini yel değirmeni çalışması gibidir, karşıdan gelen rüzgarın pervaneye etkisidir.
 Windmill düşük hız (Underspeed) durumundadır.
 Havada motor çalıştırmada yardımcı olur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
64
 Beta Range Control propellers Max Reverse
BETA RANGE
 Max Reverse - Flight Idle arası
 Beta range for ground operations Feather
içindir.
 Taxi ve reverse yapmada kullanılır.
 Beta Range uçuşta kullanılmaz
 Ground idle position Minimum
Blade açısıdır. Max
Coarse pitch T/O F/I M/B G/I Reverse
+ 52 + 26 + 14 -0 -2 - 14
+ 12
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
65
 Alfa Range Control propellers Flight Idle
ALFA RANGE
 Flight Idle – Take off arası
Feather
 Alfa Range Uçuş operations içindir.

Constant speed(sabit sürat çalışması)
kontrolü yapabilen pervanelerdir
Max
T/O G/I
F/I M/B Reverse
+ 26 + 14 -0 -2 - 14
+ 12
S/F
TRAINING
TRAINING
DIRECTORATE
66
Chapter 17.1
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
67
Chapter 17.1
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
68
Chapter 17.1
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
69
Chapter 17.1
Plane of Rotation
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
70
Plane of rotation
Chapter 17.1 Dönme düzlemi - Dönme hızı
Plane of Rotation
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
71
Plane of rotation
Plane of Rotation
RPM Revolutions Per Minute
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
72
Plane of rotation
Thrust
Plane of Rotation
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
73
Plane of rotation
Torque
Thrust
Plane of Rotation
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
74
Plane of rotation
Torque
Thrust
Plane of Rotation
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
75
Plane of rotation
Forward Velocity İleri Hız Pervane sabit RPM ile dönerken,
Torque
bir tam dönüşüyle, kat edilen yoldur.
Thrust
Plane of Rotation
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
76
Plane of rotation
Torque
Thrust
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
(İlerleme açısı)
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
77
Plane of rotation
Torque
Thrust
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
78
Plane of rotation
Torque
Thrust
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
79
Plane of rotation
Torque
Thrust
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
80
Plane of rotation
Torque
Chord line (Kanat Ekseni): Blade’in hücum kenarı ile
Thrust firar kenarı arasında var olduğu düşünülen eksendir.
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
81
Plane of rotation
Torque
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
82
Plane of rotation
Torque
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
83
Plane of rotation
Torque
Pitch Or
Plane of Rotation
Blade Angle
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
84
Plane of rotation
Torque
Pitch Or Blade angle Blade açısı Plane Of Rotation ile Cord
Line arasındaki açıdır. Genellikle derece cinsinden ölçülen
açıdır.
Pitch Or
Plane of Rotation
Blade Angle
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
85
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Pitch Or
Plane of Rotation
Blade Angle
Angle of Advance
Forward Velocity
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
86
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Pitch Or
Plane of Rotation
Blade Angle
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
87
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Pitch Or Relative airflow Pervane döndürüldüğünde üzerinde geçen
Plane of Rotation
Blade Angle ve pervaneye paralel, ancak pervanenin hareketinin aksidir.
Rotational speed ve forward speed den oluşur.
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
88
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Blade Angle ve pervaneye paralel, ancak pervanenin hareketinin
aksidir. Rotational speed ve forward speed den oluşur.
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
89
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
90
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Angle Of Attacck
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
91
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Angle of Attack (Hücum açısı) Relative Wind ile Chord Line
Angle Of Attacck çizgisi arasında ki hucum açısına denir.
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
92
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
93
Plane of rotation
Dönme düzlemi - Dönme hızı
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Effective Pitch
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
94
Plane of rotation
propeller1 Dönme düzlemi - Dönme hızı
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Effective Pitch Pervanenin bir tam turunda hava içerisinde
almış olduğu gerçek mesafedir.
Effective pitch gerçek bir değerdir
Effective Pitch
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
95
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Slip Effective Pitch
Angle of Advance
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
96
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Slip Effective Pitch Slip Geometrik ve effective pitch arasındaki farka kayma
denir. Slip azalırsa pervane verimliliği artar
Angle of Advance Slip =geometric pitch – effective pitch
Forward Velocity
Relative Airflow
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
97
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Forward Velocity
Relative Airflow
Geometric pitch
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
98
Plane of rotation
Torque
açıdır.
Plane of Rotation
Forward Velocity
(İlerleme açısı) Geometric Pitch Kayıplar (slip) dikkate alındığında
Relative Airflow pervanenin bir tam turunda ileri yönde aldığı teorik
mesafeye denir.
Geometric pitch Geometric Pitch = Effective Pitch + Slip
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
99
Fixed Pitch Propeller
RPM Sabit
FV Sabit
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE 100
Low angle Düşük açı
Fine Pitch İnce Düşük hatve Take-off Maksimum tırmanış - climb ve motor startda kullanılır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
101
High angle Yüksek açı
Coarse Pitch Kaba Yüksek hatve Cruise flight’da blade angle Coarse pitch pozisyonundadır.
Blade angle pervane açısı arttıkça ileri hız artar forward velocity artar.
 Variable pitch propeller Thrust itme kuvvetini arttırmak için RPM artması ve Blade angle artırılması gerekir.
 Forward speed’en artması Thrust’ı düşürür.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
102
 Propeller Solidity (Pervanenin Dayanıklığı)
 Normalde Thrust’ı artırmak için çok uzun büyük pervane blade’leri gerekir.
 Ama Tip’de supersonic flow etkileri
 Yerden yükseklik sorunları
 Göbek merkez dayanma gücü sınırları buna izin vermez. Çoklu motor ve pervaneler kullanılır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
103
 Propeller Clearances (Pervane açıklıkları)
 Ground Clearance (Yerden yükseklik)

 Uçaklar normal uçma durumu pozisyonunda, pervane ucu ve zemin
arasında var olan boşluk, yerden yükseklik olarak
tanımlanır.
 Fuselage Clearance (Gövde Boşluğu)

 Çok motorlu bir uçakta, gövde tarafı ile pervane tip ucu
arasındaki açıklıktır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
104
 Forces Acting on the Propeller (Pervaneye etki eden kuvvetler)
 Bir pervane döndüğünde, birçok kuvvet etkileşir ve pervanenin içinde gerginliklere neden olur,
bükülür ve gerilmelere neden olur.
 Bu kuvvetler şunlardır:
 Centrifugal Force (Merkezkaç kuvveti) en büyük kuvvet)

 Thrust Bending Force (Bükme kuvveti)
 Torque Bending Force (Tork Bükme kuvveti)
 Aerodynamic Twisting Moment (ATM) (Aerodinamik Büküm Momenti ATM)
 Centrifugal Twisting Moment (CTM) (Santrifüj Büküm Momenti CTM)
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
105
 Centrifugal Force (Merkez kaç kuvveti)
 Blade’leri merkezden çekmeye çalışır pervane üzerindeki en büyük stres ve pervaneye en fazla yük
bindiren greatest stress’dir.
 Bu kuvvet bir Blade’i ağırlığının bir kaç bin katına maruz bırakır.
 Örneğin, 2,700 RPM/dakika dönen 10 kg'lık bir pervane blade’i , 50 tonluk bir kuvvet uygular.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
106
 Thrust Bending Force (Bükme kuvveti)
 Pervane dönerken blade uçlarından öne doğru eğmeye çalışan kuvvete denir.
 Blade uç kısmı daha ince olduğundan dolayı eğilir.
 Bu bükme kuvveti bir dereceye başarılı olur.
 Çünkü Centrifugal Force Merkez kaç kuvvetine Thrust Bending Force bükme kuvvetine karşı gelir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
107
 Torque Bending Force (Tork bükme kuvveti)
 Bu kuvvet, pervane blade’lerini dönme yönünün tersi yönde bükmeye çalışır.
 Pervane dönü istikametinin aksine etki eden dirençtir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
108
 Aerodynamic Twisting Moment (ATM) (Aerodinamik Büküm Momenti Force ATM)
 ATM Blade’i yüksek bir açıya coarse pitch’e artırmaya ve burkmaya çalışır.
 ATM ve CTM birbirine karşıdır, CTM her zaman üstündür.
 ATM pervanede Feather durumuna yardımcı olmak için kullanılır.
Blade angle increase - Coarse Pitch.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
109
 Centrifugal Twisting Moment (force) (CTM) (Santrifüj Büküm Momenti (CTM)
 CTM kuvveti Blade’i daima azaltmaya çalışan burkma kuvvetidir.
 CTM ve ATM birbirine karşıdır, CTM her zaman üstündür.
Blade angle decrease - Fine Pitch
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
110
 Centrifugal Force
The force which causes the greatest stress on a propeller is centrifugal force
 Thrust Bending Force:
Blades bend forward
 Torque Bending Force:
Blades bend opposite direction of rotation
 Aerodynamic Twisting Moment:
Center of pressure trying to increase blade angle
 Centrifugal Twisting Moment:
Tries to decrease the blade angle
 Vibration:
Aerodynamic forces cause vibrations at the tips of the blade at transonic speeds.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
111
Chapter 17.2 Propeller Construction (Pervane Sınıfları Tipleri)
 Classes of Propeller (Pervane Sınıfları)
 Fixed pitch propellers

1- Wooden Propellers
2- Metal Propellers
 Variable pitch propeller
 Ground adjustable pitch propellers

 Two-position propellers
1- Single Acting Propeller
2- Double-acting systems.
 Controllable pitch propellers
 Constant speed propellers
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
112
 Fixed pitch propellers: Sabit Hatveli Pervaneler
 Sabit hatveli , tek parça ve blade açısı değiştirilemez ve sabitir.

 uçağın hızı artırmak için motor devrini RPM’i artırmak gereklidir.
 Wooden pervaneler:
 II. Dünya Savaşı'ndan önce kişisel ve iş amaçlı uçaklarda üretilmişir. ilk pervane
tipleridir.
 Düşük güçlü, düşük süratli ve düşük irtifaya sahip uçaklarda bu tip pervane
kullanılır.
 Metal Pervaneler :
 1940 yılı boyunca katı çelik pervaneler askeri kullanım için üretilmiştir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
113
 Ground Adjustable Pitch Propellers Yerde Ayarlanabilir pervaneler
 Blade açısı, uçak özelliklerine görevine göre belirlenir ve ayarlanır.
 Blade açısını ayarlamak için clamps gevşetip blade açısı istenen açıyla döndürdükten sonra kelepçeleri
sıkıştırılmak suretiyle yapılır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
114
 Two-position propellers İki pozisyonlu pervaneler
 Single Acting Propeller Tek etkili pervaneler

 Single Acting Propeller Governor, pompa çıkışını sadece pistonun
inboard side tek iç tarafına yüksek yağ basıncını yönlendirir.
 Counterweighted propeller Karşı ağırlıklı pervaneler
 Oil pressure blade’i düşük hatveye Fine pitch’e götürür.

 Counterweight ve yay kuvvetleri ile blade açısı artırılır.
 Non-Counterweighted Karşı ağırlıksız pervaneler

 Blade açısı increase Oil pressure ve Aerodynamic Twisting Moment ATM ile yapılır.
 Blade açısı decrease için yay tansiyonu ve Centrifugal Turning Moment CTM ile yapılır.
 Single Acting pervanede akümülatör” kullanılmasının amacı Un-feathring yapmak içindir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
115
Chapter 17.2 Propeller Construction (Pervane Sınıfları Tipleri).
 Single Acting Propeller Governor, pompa çıkışını sadece pistonun inboard side tek iç tarafına
yüksek yağ basıncını yönlendirir.
 Double-acting propeller Governor, pompa çıkışını her iki tarafında yüksek yağ basıncını yönlendirir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
116
 Controllable Pitch Propellers Kontrol edilir pervaneler
 Pilot tarfından, blade açılarının sadece uçuş sırasında sadece iki konuma ayarlanmasına izin veren bir
pervane, fine and coarse angle.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
117
 Variable Propellers
 Constant speed propellers ( Sabit Hız) Pervaneleri
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
118
 Variable Propellers
 Constant speed propellers ( Sabit Hız) Pervaneleri
 PCU – Governor
 En popüler modern, en iyi verimlilik, ve motor devrini sabit tutmak için blade açısını otomatik olarak
değiştirir. Yakıt tüketimini düşürür.
 Motor gücü artarsa, gücü absorbe etmesi için blade açısı arttırılır.
 Motor gücü azalırsa, motor devrini sabit tutmak için blade açısını azaltır.
 Constant speed propeller kullanılırsa effective pitch artar.
 Constant speed propellers yerine Fixed pitch propellers kullanılırsa slip kayma artar.
 High speed flight durumunda pervane açısı en büyüktür.
 Constand speed Sabit hız pervanesinde, kalkış esnasında, low pitch and high RPM olmalıdır.
 Cruise flight’da blade angle Coarse pitch pozisyonundadır.
 Pervanelerde ayrıca feder ve reverse pozisyonu da vardır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
119
Chapter 17.2 Propeller Construction (CSU/PCU)
 Guvernor : Hatve değiştirme ünitesi
 CSU Constant Speed Unit : Otomatik olarak pitch hatve açısıyla
motor devrini düzenleyen bir üzerinde mekanik bir cihazdır.
 PCU Propeller Control Unit :
 Pervane control ünitesi Comple bir pervane sistem ünitesidir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
120
Chapter 17.3 Propeller Pitch Control (Pervane Pitch Kontrolü) Governor
 Governor
 Pervane Governor, üzerinde bir RPM algılama cihazıdır.

 Motor yağını kullanılır veya ayrı bir hidrolik deposu vardır.
 Governor içindeki booster pomp güçlendirici pompa
tarafından yağı basınçlandırılır.
 Governor, hatve açısını değiştirmek veya sistem RPM'ini
orijinal değerine döndürmek için devrindeki değişimlere
tepki verir.
 Blade angle büyürse RPM düşer

 Blade angle düşerse RPM artar
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
121
 Governor
 Onspeed Çalışması: Normal Çalışma
 Governor içindeki Speeder Spring yay tansiyonu ile Flyweights gücü ile aynı olduğunda Onspeed.
 RPM ile Governor ayarıyla aynı ise, Onspeed.
 Blade açı değişimi olmaz.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
122
 Governor Underspeed çalışması: Seçilen RPM Altında çalışma
 Governorde flyweights inward içeriye doğru eğik ise underspeed çalışmasıdır.

 Governor içindeki speeder yay gerginliği, Flyweights kuvvetinden daha fazla ise underspeed.
 RPM düşüyor demektir. Blade açısı küçülür Fine pitch yapılır.
 Düşen devir otomatik olarak artar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
123
 Governor Overspeed protection, Aşırı devir
 Owerspeed durumunda flyweights outward uçuş ağırlığı dışa doğru eğilir.

 Governor içindeki Flyweights, speeder spring yay gerginliğini aşması durumunda, durum overspeed olur.
 Speeder spring tension fazladır.
 Blade angle increase coarse pitch’e büyük açıya gider.
 Owerspeed durumunda Torque Bending Force
ve titreşim artar.
 Owerspeed condition blade angle increases
olduğu için drag increases
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
124
Governor
 Speed control and pitch change methods
 Flyweights outward dışa doğru eğilmişse, to coarsen the pitch olur yüksek
basınçlı yağ büyük hatveye yönlendirilir.
 Constant Speed propellers Sabit hızlı bir pervanede uçuş esnasında bir
motorun gücü artıyorsa blade açısını artırılır.
 Fine pitch Motor starting

 Coarse pitch cruise flight’da olur
 Flyweights uçuş ağırlıkları inward, ağırlığı içe doğru eğilmişse, yüksek basınçlı
yağ fine pitch küçük hatveye yönlendirilir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
125
 Handling Effects - Taşıma Etkileri
 Single Engine Aircraft Tek Motor Uçak)
 Tek motorlu uçaklarda dönen pervane nedeniyle çeşitli etkileri bulunur.
 Asymmetric Effect (P-Factor)

 Slipstream Effect
 Torque Reaction
 Gyroscopic Effect
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
126
 Asymmetric Effect (Asimetrik etki)
 P-Factor olarakta bilirnir
 Burun yukarıda iken:
 Aşağıya doğru hareket eden blade’in, yukarı

doğru hareket eden blade’den daha etkili bir
hücum açısına sahip olmasından dolayı daha
büyük bir itme kuvveti oluşturmasına neden olur.
 Pervane diskin iki tarafındaki itme farkı yaw

momente neden olur.
 Sağ tarafa dönen bir pervane için sapma sola
olacaktır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
127
 Slipstream Effect (Akıntı akımı etkisi)
 Pervaneden geçen hızlandırılan hava uçak
üzerinde Slipstream oluşturacak ve uçak üzerinde
sarmal bir akıntı getirecekdir.
 Bu yüksek akış yönü bir control yüzeyinin

etkinliğinden daha büyük olacaktır.
 Slipstream etkisi uçağa yaw hareketinin olmasına

neden olur.
 Bu etki trim verilmek suretiyle düzeltilebilir.

Slipstream effect, pervanenin torkuna bağlı olarak
değişir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
128
 Torque Reaction (Tork reaksiyonu)
 Pervaneyi havanın direncine karşı döndürürken,

uçakları ters yönde döndürmeye çalışan reaksiyon
üretilir.
 Örneğin, arkadan bakıldığında saat yönüne dönen bir
pervaneli uçakta sola doğru dönme eğilimli olacaktır.
 Bu, Newton'un Hareketin Üçüncü Yasası ile tanımlanır:

‘’Her etkiye karşılık eşit ve zıt bir tepki vardır.’’
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
129
 Gyroscopic Effect (Jiroskopik Etki)
 Dönen bir pervane bir cayro özelliğine sahiptir. Dönme

düzlemi değiştirilirse, uygulanan moment dik açılı bir
moment üretilir.
 Örneğin, sağa dönen bir pervane olan bir uçak sağa yaw
edilirse, pervanenin jiroskopik etkisi nedeniyle burun
aşağı atım momenti yaşayacaktır.
 Benzer şekilde, uçağın burnu yukarıya çıkarsa, sağda bir
sapma yaşayacaktır. Çoğu uçakta, jiroskopik etkileri
küçüktür ve kolayca kontrol edilir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
130
Chapter 17.2 Propeller Construction Propeller Installation (Pervane Kurulumu)
 Propeller Installation (Pervane Kurulumu)
 Temel olarak uçak motorlarında kullanılan üç tür motor şaftı vardır:
 Flanged Shaft Flanşlı Şaft.

 Tapered Shaft Konik Şaft.
 Splined Shaft Çatallı Şaft.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
131
 Flanged Shaft Installations ( Flanşlı Şaft )
 Flanşta dowel pins varsa, pervaneler tek bir konumda

kurulabilir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
132
 Tapered Shaft Installations ( Konik Şaft )
 Konik krank mili, genellikle düşük beygir gücündeki eski tip

yatay karşıt motorlarda bulunur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
133
 Splined Shaft Installations ( Çatallı Yivli Şaft )
 Turboprop motorlarda bulunur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
134
 Front and Rear Cones ( Ön ve Arka Koniler )
 Cones, Pervaneyi merkezileştirmek için kullanılır.
 Arka koni bronzdan yapılmıştır ve kurulum esnasında esneklik

sağlamak ve kurulduğunda sıkı bir şekilde pervanenin oturmasını
sağlamak içindir.
 Ön koni çelikten yapılmıştır.
 İki Cones birlikte kullanılması gereken iki yarım parçadır.
 Eşleşme kümeleri tanımlamak için, her çifte aynı seri numarası ile
işaretlenir. Başka pervaneye kullanılamaz
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
135
 Safetying a Propeller (Pervanenin Güvenliği)

 Pek çok farklı kurulum çeşidi nedeniyle pervane kurulumunun emniyet altına alınmasıdır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
136
Chapter 17.2 Propeller Construction Spinner Installation(Spiner kurulumu)
 Spinner Installation: Spiner Kurulumu (Abak)
 Tüm modern pervaneli uçaklarda pervane spinner’leri erodinamik

yapıya sahiptir.
 Havayı düzene sokan ve havalandırma girişlerine serin havayı

yönlendiren çift aerodinamik işleve sahiptir.
 Pervane şaftına monte edilmiş ve altı adet döner cıvata ile tutulmuştur.
 Bakım el kitabında belirtilen tork değerine monte edilir ve torklanır.
 Spinnerler havayla ilk karşılaşan yüzey olduğu için, genellikle modern

uçaklarda ısıtılırak buzlanma önlenir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
137
Chapter 17.2 Propeller Propeller Installation.
 Installation Procedures
 Fixed Pitch Propellers Installation:
 İlgili Bakım El Kitabında AMM belirtilen tüm talimatlara dikkatle uyulmalıdır.

 Montajdan önce, mil ve dişlilerin hasar kontrolü kontrol edilmelidir
 Montajdan önce, dişlere anti-seiz bileşiği uygulanmalıdır
 Bağlantı cıvataları, belirtilen torka eşit şekilde ve uygun sırayla sıkılmalıdır.
 Montajdan sonra, sonra,mutlaka tracking check pervanenin izini kontrol etmek gereklidir
 Vibration kontrolü için motor çalıştırılması gerekir.
 Motor çalıştıktan sonra, pervane tespit cıvataları ve göbek tespit somunları sıkılık açısından kontrol edilmeli
ve yeniden torklanmalıdır.
 Bazı pervaneler Revese ve Feather pozisyonunda uçağa takılır
 Spring loaded yaylı bir pervanenin removal and installation feather pozisyonunda yapılır
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
138
Chapter 17.4 Propeller Synchronising.
 Synchronising (Senkronize etme),
 Senkronize sistemi
 Çok motorlu 2 veya 4 motor olması aşırı titreşim ve gürültüyü giderir
 motorları aynı RPM’e ayarlama işlemidir.
 normalde kalkış ve iniş hariç bütün uçuş boyunca düz uçuşta ve tırmanışta kullanılır.
 Aşırı noise gürültüyü ve vibration titreşimi azaltmaktır. Kalkış ve iniş için kullanılmaz.
 Aşırı RPM'yi önlemez yaklaşık +/-100 rpm farkı giderir.
 Slave engine” devrini “master engine” devrine 100 RPM yakın tutmak içindir.
 Pulse generator darbe jeneratoru senkronize etme sistemi için RPM ve faz sinyallerini almak için
kullanılır
 Synchronisation , RPM'yi ayarlar
 Synchrophasing , Slave köle motorun ve ana motorun blade’leri arasındaki dönme düzleminde açısal
fark ayarlamak için kullanılır,
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
139
Chapter 17.5 Propeller Ice Protection (Pervanenin Buz Koruması)

 Introduction (Giriş)
 Uçuş sırasında pervanelerde buz oluşumunu önlemek veya kaldırmak için kullanılır.
 Buzlanmanın oluşması pervanenin verimliliği düşer, pervaneler daha ağır hale gelir ve dengesizlik
durumunu geliştirir.
 Bu koşullar titreşime neden olabilir ve motor ve gövdeye zarar verebilir.
 Pervaneni Airfoil yapısını bütünlüğünü korumak içindir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
140
 2 guruba ayrılır
 Anti-icing • Buzlanmayı önleme

 De-icing. • Buz çözme.
 Pervanede Pneumatic heating anti-icing system olamaz
 Chemical anti-icing system Kimyasal Sıvı ile Buzlanmayı Önleme

 Electrothermal de-icing system Elektrotermal buz çözücü sistemi
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
141
 Fluid Anti-Icing (Kimyasal Sıvı ile Buzlanmayı Önleme)
 Pervanede buz oluşumunu önleyen bir sistemdir.

 Buz oluştuktan sonra bu sistem etkisizdir.
 Şüpheli buzlanma koşulları varsa sistem çalıştırılır.
 Kullanılan sıvı, su ile kolayca birleşmelidir ve çok düşük bir donma noktasına
sahip olması gerekir.
 Karışımı uçuş esnasında donmaz.
 En sık kullanılan sıvı, düşük maliyet ve uygunluğu nedeniyle isopropyl
alcohol’dur.
 Birincil dezavantaj, sıvının yanıcı olmasıdır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
142
 System Operation (Sistemin Çalışması)
 Sistem kumandasıyla pilot tarafından sıvı pompasına kumanda edilir.
 Pompa ayarlanan hızda çalışır.
 Tanktan gelen sıvı besleme tüpü vasıtasıyla sıvıyı, pervanenin arka tarafına monte edilen ve
pervaneyle birlikte dönen santrifüj kuvveti kullanan slinger ring’e yönlendirir.
 Kimyasal sıvı pervane blade’lerinin leading edge ön tarafına akar ve buz oluşumuna mani olur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
143
 Electrical De-Icing (Elektrikli De-Icing)
 Buz çözme sistemi, buzun oluşmasından sonra pervane blade’lerindeki buzu
uzaklaştıran bir sistemdir.
 Propeller electro-thermal de-icing system Hem AC hem de DC kullanılır.
 Sistem blade leading edge ön kenarındaki koruyucu bir kaplama
elemanlarının ısıtılma işlemiyle sağlar.
 Boot Eleman cam elyafı katmanı ile korunur ve yağ ve aşınmaya dirençli
kauçuk ile kaplanır.
 Santrifüj kuvveti buzu gevşetir.
 İki motorlu uçaklarda her iki motorun elektrikli buz çözme sistemi birbirine
bağımlıdır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
144
 Electrical De-Icing/Anti Icing(Elektrikli De-Icing / Anti-ıcing)
 Elektro termal pervane buz çözme sistemi için kullanılır.
 Bir zamanlayıcılar tarafından kontrol edilir
 Süre ölçer akımı gönderir. belirli aralıklarla ısıtıcı elemanlara verilir.
 Boot yüzeyinin iç veya dış öğeleri ısıtmak suretiyle, döngü dengesi korunur.
 Döngü 30 saniye boyunca enerjilendirir ve bu süre dolaşım tekrarlanır.
 Ağır koşullarını oluşunca 15 saniyelik bir döngüye devreye girer.
 Yüksek yoğunluklu buz oluşumunda Cycle speed artar.
 Motora monte edilmiş Slip ring kayma halkaları Pervanede
brush block fırçalar kömür sayesinde sabit motorundan dönen
pervaneye aktarılmasını sağlar.
 Slinger ring (Fluid Anti-Icing kimyasal sıvı ile önlemede)
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
145
 Electrical De-Icing/Anti,
 Slip Ring and Brush Block
 Yeni bir fırça brushblock yerleştirildiğinde, yüzün en az yüzde

80'i slip rings kayma halkasıyla temas etmelidir
 Humidty nem pervaneli elektrikli ısıtıcı elemanların direncini
etkiler.
 Motor durma ve durdurmalarda elektrik gücü otomatik olarak
kesilir.
 Electro-thermal de-icing system’in çalışıp çalışmadığını
kokpitteki ampermetreden görülür.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
146
Chapter 17.6 Propeller Maintenance (Pervane bakımı)
 Blade Repairs
 General Procedures
 Superficial Damage (Yüzeyser Hasar)
 Blade’nin yüzünde veya kenarlarında lokal girintiler, çentikler, çatlaklar Bakım

El Kitabı’ na AMM göre tamir yapılmasına izin verilir.
 Blending keskin ve pütürlü yüzeyleri daha pürüzsüz hale getirmek içindir.
 Bir blade tip ucu tamir için kırpılırsa, pervanenin kalan blade’leride aynı
oranda kırpılmalıdırlar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
147
 Blade Damage, Erosion, corrosion
 Bükülmüş, veya kırılmış blade’ler kesinlikle unserviciable kabul edilir.
 Tamiri işlemi yapılıp kullanılamaz.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
148
 Aluminium Blade Repair Procedure(Alüminyum Blade Onarım Prosedürü)
 Alüminyum bir blade üzerinde bir dent veya nick varsa istasyona ve limite göre blend yapılır.
 Bir alüminyum veya çelik bir pervane bir tuzlu suya maruz kalmışsa fresh water tatlı su ile
yıkanmalıdır.
 Alüminyum ve çelik pervanelerin blade’leri ve göbekleri genellikle blade’ler suitable cleaning solvent
uygun bir temizleme çözücüsü ile yıkayarak temizlenir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
149
 Blade repair tolerances
 Bir blade hasarlı ise, izin verilen hasar miktarı, oluştuğu blade station’a
göre değerlendirilir.
 En kritik bölge, en yoğun olduğu stress bölgeleri

 Near the hub göbek merkezin yakınlar.
 Shank area sap bölümü.
 Pervane blade “shank area” da bir hasar var ise, onarım yapılmaz.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
150
 Wooden Fixed-Pitch Propellers (Ahşap Sabit Pitch Pervaneleri)
 Repairs
 Wooden Ahşap pervaneler, kolayca hasar görürler.
 İklim koşullarından etkilenebilirler
 Yüzey kaplamasındaki küçük kusurlar, vernik veya boya ile uygun bir şekilde onarılabilir.
 Ahşap pervaneleri temizlemek için ılık su ve hafif bir sabun kullanılmalıdır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
151
 Metal Fixed-Pitch Propellers (Metal Sabit Pitch Pervaneleri)
 Ahşap Pervanelere göre yüzey hasarına daha az eğilimlidir.
 Ancak keskin çentikler cizikler girintiler, özellikle bir takım hasar görmüş alanlar blade boyunca bir
çizgi oluşturması durumunda, stres konsantrasyonlarına neden olur.
 Bu tür pervanelerin korozyona, kesiklere ve diğer yüzey hasarlarına karşı sıklıkla muayene edilmesi
gerekir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
152
 Variable-Pitch Propellers (Değişken Hatveli Pervaneler)
 Pervane söküldüğünde, slip rings and contact brushes kayma halkaları ve kontak fırçaları hasar ve
aşınma açısından kontrol edilmelidir.
 Kullanım süresi boyunca fırça aşınma oranına bakarak fırçalar değiştirilmelidir.
 Lightning Damage (Yıldırım Hasarı)
 Yıldırım hasarı oluşunca pervanedeki elektrik devrelerinde continuity and insulation check applied
süreklilik ve izolasyon direnci kontrolü yapılmalıdır
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
153
 Over-Speeding (Aşırı Hızlanma)
 Pervaneler overspeed durumunda daha fazla Centrifugal forces maruz kalırlar.
 Overspeed RPM % 115‘e kadar,

 Pervanenin tracking check izinin kontrol edilmesi önerilir.
 Overspeed RPM % 115 ile % 130'u arasında ise,

 Removed for inspection pervenenin sökülmesi incelenmesi gerekir.
 Overspeed RPM % 130'u aşarsa,

 Pervanenin araştırılması için üreticiye iade edilmesi gerekir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
154
 Vibration
 Thrust üreten bir pervane aerodinamik ve mekanik kuvvetlere maruz kalır.
 Uçak operasyonlarında büyük bir sorun oluşturmuştur.
 Tasarımda bu telafi edilmezse telefisi münkün olmayan hasarlara neden olabilir.
 Aerodinamik kuvvetler, transonic hızların etkilerinin bükülme ve titreşime neden olduğu blade’in
ucunda büyük bir titreşim etkisi oluşturmaktadır.
 En kritik yer pervane tip ucudur, yaklaşık 6 inç uzaklıktadır.
 Blade ucu aşırı hızlanırsa Thrust Bending Force Bükme kuvveti ve titreşim artar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
155
 Vibration
 Bir pervanede titreşimi varsa:
 Titreşim aşırı bükülmeye neden olabilir.
 Blade uçlarındaki Overspeed, titreşimi artırır.
 Aerodynamic Twisting Force

 Blade uçlarında titreşime neden olur.
 Etkili Thrust düşer.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
156
 Vibrational Forces and Resonance(Titreşim Kuvvetleri ve Rezonans)
 Balancing
 Pervanede vibration’ı en aza indirme method yöndemleri:
 1-Statik Static Balancing
 2-Dinamik Static Balancing
 3-Blade Takibi Blade Tracking
 Pervane titreşimlerinin nedenleri:
 1. Pervane blade imbalance

 2. Propeller blades are not tracking
 3. Pervane blade angle settings
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
157
 Propeller Track (Pervane İzi)
 Blade’in iz yoludur.
 Tüm Blede’ler aynı yolu izlemiyorsa, ürettiği Thrust farklı olacak ve titreşim doğar.
 Vibration titreşimde ilk prosedür blade tracking olmalıdır.
 Propeller tracking yapılmadan önce;

 Uçak, tekerleklerine takoz koyarak hareketsiz hale getirilmelidir.
 Blade ucuna gelecek değmiyecek şekilde altına bir tahta parcası yerleştirilir.
 Pervanenin ucunda tahta üzerine bir işaret koyulur ve bir sonraki blade işareti
yakınına gelene kadar döndürülür.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
158
 Propeller Balance
 Pervanelerle iki çeşit balance vardır:

 Static balance
 Dynamic balance
 Dinamik dengesizlik daha da alt bölümlere ayrılmıştır:
 Mass Imbalance (Kütle Dengesizliği)

 Aerodynamic Imbalance (Aerodinamik dengesizlik)
 Pervane düzgün statik dengeli ise yerleştirildiği herhangi bir konumda kalır hareket etmez dengelidir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
159
 Static Balance,
 Bir sabit noktada, pervane tamir atölyelerinde kontrol edilir ve düzeltilir.

 Blade köküne kurşun ağırlıklar eklenerek veya çıkarılarak statik balans ayarlanır.
 Variable pitch propeller Static Balance kontrolü sırasında; Tüm balade’lerin aynı açıya sahip olması
gereklidir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
160
 Dynamic Balance
 Uçakta motora takılı pervane veya bremzede yapılır ve dönü düzleminde

olması beklenir.
 Dönen bir kütle dinamik dengede olduğu söylenir.
 Dinamik dengenin doğrulanması teyidi için.
 Vibration analyser method titreşim analiz metodu kullanılır. Static
Balance ‘da kullanılmaz.
 Pervane göbeği hafif bir yörüngede salınırsa swing in a slight orbit

titreşim pervaneden kaynaklanır.
 Pervane göbeği yörüngede dönmüyorsa, not appear to rotate in an orbit
titreşim motordan kaynaklanır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
161
 Propeller Protractor Pervanenin bükülme açısı, protactor kullanılarak ölçülür.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
162
 Piston Engine Control
 Throttle lever: Gaz koludur.

 Pistonlu bir motorda yakıt girişini kontrol kontrol eder.
 Propeller lever: Pervane hatve koludur.

 Pistonlu bir motorda governor’e doğrudan kumanda eder.
 Mixture lever: Karışım koludur. Start ve Shutdown

 Motora giden yakıt akışını açar veya kapar.
 Motorda zengin veya fakir kontrolü sağlar.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
163
 Piston Engine Control
 Pervane 5.000 feet'de 2.300 RPM’de deniz seviyesine göre 2.300 RPM'den daha düşük beygir gücü
üretir.
 Bunun nedeni, güç çıkışının hava yoğunluğuna bağlı olmasıdır.
 Nedeni hava yoğunluğu, yükseklik arttıkça azalır. motorun güç çıkışını düşürür.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
164
 Piston Engines, indications göstergeler
 Pistonlu motor için 3 tanedir.
 Tachometer RPM : Motor / pervanenin devir sayısını gösterir. RPM (Revolutions Per Minute).
 Manifold Pressure Gauge: Bir motorun indüksiyon sistemindeki toplam hava emme basıncını gösterir.
Genellikle sadece değişken hatveli pervaneli variable-pitch propeller engines motorlarda bulunur.
 Cylinder Head Temperature Indicator: Bir veya daha fazla motor silindirinin sıcaklığını gösterir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
165
 Piston Engines
 Starting
 Motoru çalıştırmadan önce uçak burnu uçak yönü rüzgar

içine girmelidir.
 Motor çalıştıktan sonra ısıtma için , 1000 RPM'lik bir

motor devri için gaz kolu ayarlanır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
166
 Propeller Governor Adjustment (Pervane Govarnor Ayarlanması)
 Propeller Governor’de bulunan mekanik ayarlanabilir stoplarlarla High RPM ve Low RPM
screw’lerindendevir ayarları yapılır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
167
 Engine Stopping
 Ground yer çalışmaları sırasında bir motor aşırı derecede sıcaksa motoru kapatmadan önce kısa bir
süre rölantide soğuması için çalıştırmak gereklidir.
 Yağ sıcaklıklarını silindir sıcaklıkları kapağı ve dikkatlice takip edilmelidir.
 Motoru hasarına sebep vermemek için ani durdurmalardan kesinlikle kaçınılması gereklidir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
168
 Turbo Prop Engine Controls
 Turbo Prop motorlarda gerekli thrust oluşturmak için yakıt kontrol ve pervane kontrol üniteleri
PCU ile birlikte çalışırlar.
 Modern uçaklarda (FADEC) kullanılmaktadır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
169
 Instrumentation
 Turboprop Engines
 Performansını izlemek için 4 gösterge vardır.
 Tachometer RPM : Motorun devir sayısını gösterir.

 Torquemeter: Pervane gearbox dişlisinde geliştirilen
tork veya mili beygir gücünü gösterir.
 Fuel Flowmeter: Saatte motora verilen yakıtın
kilogram sayısını gösterir.
 EGT Indicator: Egzoz gazlarının türbin dışına
çıkarken sıcaklığını gösterir.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
170
Chapter 17.7 Propeller Storage and Preservation (Pervane Depolama ve Koruma)
 Propeller Storage and Preservation (Pervane Depolama ve Koruma)

 Pervanelerin depolanması ve korunması, birçok farklı pervaneyi dikkate alarak aralarıda büyük bir
farklılık gösterebilir.
 Pervaneye uçakta takılı kalmaya devam ederse, koruma farklı olur.
 Pervanenin korunması ve depolanması genellikle uygulanabilir parça bakım el kitabı ve servis
bültenlerinde (SB) açıklanmaktadır.
 Pervanenin depolanmış bir uçakta kalması durumunda uygulanabilir talimatlar preservation koruma
ilgili uçak bakım el kitabının (AMM) Chapter 10'da bulunur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
171
Chapter 17.7 Propeller Storage and Preservation (Pervane Depolama ve Koruma.
 Propeller Storage and Preservation (Pervane Depolama ve Koruma)
 Kullanılamayacak bir motora monte edilen Variable pitch propeller değişken pervane pervaneleri
hiçbir zaman Feather veya Un-feather yapılmaz açısı değiştirilmez.
 Üç blade’li, sabit hatveli pervaneli bir uçak dışarıda uzunca bir süre kalacaksa, pervaneyi blade’in biri
aşağı bakacak şekilde konumlandırılmalıdır.
 Bu, nemin bir blade contası çevresinde toplanmasını ve göbeğe girmesini önler.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
172
 Wood Propellers(Ahşap Pervaneler),

 Hiçbir zaman dik konumda tutulmaz.
 Dikey bir konumda bırakılırsa, alt blade’de nem toplanabilir ve dengesizlik durumuna neden olabilir.
 Daima yatay bir pozisyonda ve karanlık serin kuru iyi havalandırılmış yerlerde saklanmalıdır.
 Pervaneyi hava akımından koruyan herhangi bir malzemeyle sarılmaz.
 Hava geçirmez bir sarma, ahşap pervanelerde bozulmaya neden olur.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
173
 Propeller Depreservation
 Pervaneler uçağa takılmadan önce korumadan çıkarılmalıdır.
 Depolama süresi iki (2) yıldan azsa:
 Durum genel bir gözle muayene edilir.
 Şüpheli koşulları araştırılıp ve düzeltilir.
 SB ve Üretici Teknik Bilgilerini kontrol edilmelidir.
 Uyumluluğu yönünden imalat veya revizyon bültenlerine bakılmalıdır.
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
174
PROPELLER
DERS BİTMİŞTİR BAŞARILAR
TRAINING
DIRECTORATE
TRAINING
DIRECTORATE
175

Modul 17 Propeller Sezai TURPÇU: Teknik Öğretmen

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Modul 17 Propeller Sezai TURPÇU: Teknik Öğretmen

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRAINING DIRECTORATE

 Propeller Pervane nedir ?

 Pervane, motor tarafından üretilen gücü dönüyü

 Kısaca Thrust üreten bir sistemdir.

 İlk olarak ahşap pervaneler kullanılmıştır.

 Günümüzde yeni nesil pervaneler kullanılmaktadır.

 Effective Pitch: Pervanenin bir tam turunda hava

 Slip: Geometrik ve Effective pitch arasındaki farka

TURKISH AIRLINES TC-EGT1

147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Blade Angle ( 0 ) derece

TURKISH AIRLINES TC-EGT1

147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Positive Blade Angle

TURKISH AIRLINES TC-EGT1

147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Positive Blade Angle

TURKISH AIRLINES TC-EGT1

147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Positive Blade Angle

Feather TURKISH AIRLINES TC-EGT1

147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

TURKISH AIRLINES TC-EGT1

147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Blade Angle ( 0 ) derece

TURKISH AIRLINES TC-EGT1

147 TEMEL EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Negative Blade Angle

 Sağa dönen pervaneler: Uçağa arkadan bakılınca saat istikametine

(Clockwise direction propellers)

 Sola dönen pervaneler: Uçağa arkadan bakılınca saat istikametinin

(Counter (Anti) -clockwise direction propellers)

 Dört ana yapılandırması vardır:­

 Contra-Rotating Aynı şaftta birbirine zıt dönen

 Counter-Rotating Birbirlerine karşı dönen

 Biraz kafa karıştırıcıdır,

 Bilinen pervanenin aksine, uçağa itme gücü aktarır.

 Görüntü kirliğini önler, gürültü arkada kalır,

 Motor soğutma çok etkin değildir.

 Çeker tip pervanedir.

 Kanat veya gövde ön tarafında olacak şekilde düzenlenmiştir.

 Kısa mesafelerden iniş kalkış yapabilir.

 Dönüşleri birbirinin tersidir.

 Bunlar ekonomik değildir ve birbirleriyle değiştirilemezler

 Propeller Terms ( Pervane terimleri )

 Propeller Terms ( Pervane terimleri)

 Leading edge: Ön kenar.

 Face: Ön yüz blade’nin düz tarafı.

 Propeller Types (Pervane Tipleri)

 Wood Propellers Ahşap pervaneler

 Metal Propellers Metal pervaneler

 Aluminium Alloy Alüminyum alışımlı pervaneler

 Steel Propellers Çelik pervaneler

 Composite Propeller Blades Komposit pervaneler

 Hafif, yapım sadeliği ve değiştirme kolaylığı nedeniyle küçük uçaklar

 İmalat tekniklerindeki gelişmeler, ticari olarak üretilen uçaklar için ahşap

 Alüminyum pervaneler, havacılıkta en çok kullanılan pervanelerin tipidir.

 Blade station ( Blade istasyonu )

 Bakım personeli tarafından bakım, hasar kontrolü, blade açısı

 Feather : Engine Failure

 Bazı Pervaneli uçaklarda kullanılır.

 Feather : Engine Failure

 Feather : Engine Failure

 Dört ana yapılandırması vardır: