MGA

PANANAW
UKOL SA
KALIKASA
 Mula sa salitang Latin na
“communis”na nangangahulugang
“karaniwan” o “panlahat”.
 Isang pangunahing gawain ng tao na
kanyang ginagamit upang mabuhay.
 Isang aktibong proseso ng
pagpapadala at pagtanggap ng mga
makabuluhang mensahe sa
pamamagitan ng mga berbal o di-
berbal na simbolo na nakatutulong
upang maisakatuparan ang mga
binuong layunin o hangarin.
Isang pangunahing paraan
upang ilantad ang mga
kaisipan at saloobin ng tao
na maaaring gawin sa iba’t
ibang pamamaraan gaya ng
pagsasalita o pagsulat.
 Ang akto ng pagpapahayag ng
ideya sa pamamagitan ng
pasalita o pasulat na paraan
(Webster)
 Proseso ng pagpapadala at
pagtanggap ng mensahe sa
pamamagitan ng simbolikong
cues na maaaring berbal o di-
berbal. (Bernales,et.al 2002)
 Isang intensyunal na gawain
ng paggamit ng mga simbolo
para magpahayag ng
impormasyon, kaisipan at
saloobin sa pagitan ng mga
taong maaaring kabilang o
sangkot sa isang sitwasyon o
konteksto. (Grene at Petty)
GAMPANIN
NG
KOMUNIKA
pagpapakalat ng mga mahahalagang
kaalaman at impormasyon
2. Ginagamit ang komunikasyon upang
magbigay gabay at panuto gayundin upang
manipulahin ang kilos ng tao
3.Mabisang pampamulat ng isip at diwa
ang komunikasyon
4. Ang komunikasyon ay susi sa pagtamo
ng pagkakaisa
5. Sa pagtamo ng layunin, ang
MAHAHALA
GANG
KATANGIAN
NG
1. Ang komunikasyon ay
makapangyarihan - ang
komunikasyon ay masasabing
tunay na malakas at walang
hanggan.
- ginagamit ng tao upang
maisakatuparan ang kanyang
hangarin.
isang aktibong gawain na
may proseso- Hindi ito isang
simple at ordinaryong sistema
lamang ng pagpapadala at
pagtanggap ng mensahe.
Marami itong kaakibat na
gawain at mga proseso upang
3. Ang komunikasyon ay
buhay - Mahirap mabuhay kung
wala ang komunikasyon.
- Bahagi ng kalikasan ng tao ang
pangangailangan nito na
makipagtalastasan sa kanyang
sarili,kapwa at sa alinmang
nakapaligid sa kanya.
komunikasyon - Mula sa simpleng
pagsasalita, pagsulat sa mga bato at
kahoy,paggamit ng papel at tinta
hanggang sa paggamit ng
makabagong gadyets o
instrumentong teknolohikal ay mga
patunay ng pagbabago sa sistema ng
pantaong komunikasyon.
-May mga salitang nauuso at
kailanma’y hindi maaaring iwasan
- Kahit walang salitang lumabas sa
ating bibig,maaaring may kumpas
tayong ginagamit para magpadala ng
malinaw na mensahe.
- Kahit tayo ay nananahimik sa isang
sulok tayo ay nagkakaroon ng
diskurso sa ating sarili.
- Tunay na ang komunikasyon ay
 URI NG
KOMUNIKASYO
N BATAY SA
KAANTASAN AT
BILANG NG
Komunikasyong
Intrapersonal
• uri ng komunikasyon na
nangyayari sa sarili
• tinatawag ding
komunikasyong
pansarili o pampersonal
Komunikasyong
Interpersonal
• proseso ng komunikasyon
na nangyayari sa pagitan ng
dalawa o higit pang bilang
ng tao na maaaring maging
bahagi ng diskurso.
Pampubliko
• higit na malaki ang bilang
ng kasangkot sa antas na
ito ng komunikasyon
• maaaring mangyari sa
pagitan ng isang tao at
malaking pangkat ng mga
 URI NG
KOMUNIKASYON
BATAY SA
PAMAMARAAN AT
PAGSASAGAWA AT
PAGPAPADALA NG
Komunikasyong Berbal
• naipahahayag ang mga kaisipan sa
pamamagitan ng mga salitang
ginagamit upang makabuo ng mga
ipadadalang mensahe sa mga tiyak
na kausap o tagatanggap
• isinasagawa ito sa pamamagitan
ng mga kasanayan ng pagsasalita
at pagsusulat
Berbal
• may pagkakataon na ang mga
mensahe ay maaaring maipadala nang
hindi ginagamitan ng anumang salita
o wika sapagkat hindi laging
nakasalig sa paggamit ng berbal na uri
• halimbawa, madaling malaman kung
ang sinasabi ng isang tao ay
kasinungalingan batay sa pagkilos ng
katawan,hitsura ng mukha at maging
MGA SANGKAP AT
ELEMENTO NA
BUMUBUO SA
KOMUNIKASYON
KONTEKSTO
-Elemento o sangkap na
tumutukoy sa sitwasyon o ang
partikular na pangyayari na
siyang pagmumulan ng potensyal
na interaksyon sa pagitan ng mga
tao na kabilang dito.
KASANGKOT
- Kabilang sa interaksyon o
diskurso. Nagsasagawa ng
proseso ng pagpapalitan ng
mensahe. Nahahati ito sa
dalawang uri base sa gampanin
sa proseso ng komunikasyon.
-mayroong tagapagpadala ng
mensahe o tinatawag na source o
encoder ,tagatanggap ng
mensahe o kilala rin na recipient,
receiver o decoder.
LAYUNIN
-Ang sangkap na ito ay ang
siyang nagbibigay ng dahilan o
pangangailangan para sa
pakikipagtalastasan.
MENSAHE
-Ang elementong ito ay siyang
ipinapadala o ipinararating sa
mga kausap.
-Nilalaman nito ang mga
impormasyon at kaisipang
tinatangkang ihayag ng
tagapagpadala ng mensahe.
DALUYAN
-Tumutukoy ito sa mga
instrumento o pamamaraang
maaaring gamitin upang
maitawid o maiparating sa iba
ang mensahe.
TUGON
- Ang sangkap na ito
ng komunikasyon
ang siyang
kumukumpleto sa
proseso ng
komunikasyon.
-Taglay nito ang
reaksyon, sagot, at ang
interpretasyon mula sa
tinanggap na mensahe.
INGAY
- Ito ay tumutukoy sa mga
potensyal na hadlang o
balakid sa maayos na
daloy ng komunikasyon.
 MODELO NG
PROSESO NG
KOMUNIKASYON
 Modelo ng
komunikasyon ayon
kay Aristotle
Linear Model ng
Komunikasyon ni
Harold Laswell
Modelong S-M-C-R
ni David Berlo
PANAHON NG
KATUTUBO
PANAHON NG MGA
KATUTUBO
Teorya tungkol sa mga taong unang
nanirahan sa Pilipinas
• Teoryang Pandarayuhan
• Teorya ng Pandarayuhan mula sa
Relihiyosong Austronesyano
Teoryang Pandarayuhan
• Ayon kay Dr. Henry Otley Beyer,
isang Amerikanong Antropologo.
Kilala rin ang teoryang ito bilang
wave migration theory. Ito ay
sumikat noong 1916. Sabi ni
Beyer, may tatlong grupo ang
nagpasimula ng lahing Pilipino.
• NEGRITO
• INDONES
• MALAY
NEGRITO
• Aeta, agta o baluga, maitim, pandak, kulot ang
buhok, sarat ang ilong at makapal ang labi.
INDONES
• Matatangkad, balingkinitan ang katawan,
mapuputi at manipis ang labi, malapad ang noo.
MALAY
• Tuwid at itim ang buhok, mabilog at maitim ang
mata, makapal na labi, katamtaman tangos ng
ilong, katamtamang taas, matipunong
pangangatawan.
• Nasira ang teorya ni Dr. Beyer dahil
nakakita ng bungo at panga ang pangkat
ng arkeologo na pinangunahan ni Dr.
Robert Fox sa yungib ng Tabon sa
Palawan noong 1962.
• Pinatunayan ng bungong ito na mas nauna
ang grupo ng tao nito o yung lahi nito
kaysa sa Malaysia na sinasabing
pinanggalingan ng mga Pilipino. Tinawag
nila itong Taong Tabon.
• Naninirahan sila sa Yungib na
mayroong 50,000 taon nang
nakakaraan. May nakuha silang
bakas ng uling na
nagpapatunay na marunong
magluto ang mga sinaunang tao
sa Pilipinas.
• Pinatunayan ni Landa Jacano sa
kanyang pag-aaral sa kasaysayan
ng Pilipinas sa UP Center of
Advance Studies noong 1975 at ng
mga mananaliksik ng National
Museum na ang bungong
natagpuan ay kumakatawan sa
unang lahi ng Pilipino.
• Ang taong tabon ay nagmula sa specie
ng Taong Peking na kabilang sa homo
sapiens o modern man at Taong Java
na kabilang sa homo erectus.
• Natagpuan ni Dr. Armand Mijares ang
isang buto ng paa sa kweba ng Callao,
Cagayan. Sinasabing mas matanda pa
daw ito sa Taong Tabon at nabuhay ng
67,000 taon na nakalipas.
Teorya ng Pandarayuhan mula sa
Relihiyosong Austronesyano
• Ang mga Pilipino daw ay nagmula
sa lahi ng mga Austronesian, ito
ay hango sa salitang Latin na
auster na ibig sabihin ay “south
wind” at nesos na
nangangahulugang “isla”
• Ayon kay Wilheim Solheim II, Ama
ng Arkeolohiyang Timog-Silangang
Asya, nagmula ang mga
Austronesian sa mga isla ng Sulu at
Celebes na tinawag na Nusantao.
• Dahil sa kalakalan, migrasyon at
pag-aasawa kaya kumalat ang
lahing ito sa iba’t ibang rehiyon.
• Ayon kay Peter Bellwood ng
Australia National University, ang
lahing ito ay nagmula sa Timog
Tsina at Taiwan at nagtungo sa
Pilipinas noong 5,000 B.C.
• Kinilala ang mga Pilipino bilang
unang nakatuklas ng bangkang
may katig.
• Ang mga Austronesian ang
kinikilalang nagpaunlad ng rice
terracing.
• Naniniwala rin ang lahing ito sa
mga anito, sa paglilibing ng
bangkay sa banga tulad ng
natagpuan sa Manunggul Cave sa
Palawan.
 Ano namanang kasanayan ng
mga Pilipino noon sa
larangan ng panitikan bago pa
man dumating ang mga
mananakop?
• Bago dumating ang mga mananakop
sa ating bansa ay mayroon ng Sining
at Panitikan ang mga Pilipino. May
sariling pamahalaan (barangay),
batas, sining, panitikan at wika ang
mga katutubo noon.
• Ang mga gawa ng mga katutubo
noon ay sinunog ng mga Kastila
dahil ito raw ay gawa ng demonyo.
• Pinatunayan ng Padre Chirino
ang kalinangan ng Pilipinas sa
kaniyang Relacion de las Islas
Filipinas (1604). Sinabi niya na
may sariling sistema ng pagsulat
ang mga katutubo noon at ito ay
tinawag na BAYBAYIN.
BAYBAYIN
• Tawag sa paraan ng pagsulat
ng mga katutubo.
• Ang baybayin ay binubuo ng
labimpitong (17) titik:
* tatlong (3) patinig
* labing-apat (14) na katinig
PANAHON NG
KASTILA
Miguel Lopez de Legazpi (1565)
• Ang nagsaalang-alang ng
unang pananakop ng mga
Kastila sa ating mga
kapuluan.
• Ang kauna-unahang kastilang
Gobernador Heneral.
• Nang ilagay sa sa ilalim ng
koronang Kastila ang kapuluan,
si Villalobos ang nagpasiya ng
ngalang “Felipinas” bilang
parangal sa Haring Felipe II
nang panahong yaon, ngunit
dila ng tao ay naging
“Filipinas”
LAYUNIN NG MGA KASTILA SA
PAGSAKOP (3G’S)
1. GOD (Kristiyanismo) – pinalaganap
ang kristiyanismo sa mga Pilipino.
2. GOLD (Kayamanan) – maraming
likas yaman ang ating bansa.
3. GLORY (Karangalan) – bilang
karangalan sa mga nasakop na bansa.
• Pilipinas lang ang dating kolonya ng
Espanya na di natutong magsalita ng
Espanyol (maliban sa mga
intelektwal na nasa alta sociedad at
gitnang uri/middle class)
• Ayon sa mga Espanyol nasa
kalagayang barbariko, di sibilisado at
pagano ang mga katutubo noon.
• Itinuro ng mga Kastila ang
Kristiyanismo sa mga katutubo upang
maging sibilisado diumano ang mga
ito.
• Naniniwala ang mga Espanyol noong
mga panahong iyon na mas mabisa
ang paggamit ng katutubong wika sa
pagpapatahimik sa mamamayan
kaysa sa libong sundalong Espanyol.
• Ang pamayanan ay pinaghati-hati sa
apat na ordeng misyonerong
Espanyol na pagkaraa’y naging lima.
• Ang mga ordeng ito ay Augustino,
Pransiskano, Dominiko, Heswita, at
Rekolekto upang pangasiwaan ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
• Ang paghahati ng pamayanan ay
nagkaroon ng malaking epekto sa
pakikipagtalastasan ng mga katutubo.
• Upang mas maging epektibo ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo, ang
mga misyonerong Espanyol mismo ang
nag-aral ng mga wikang katutubo dahil
mas madaling matutuhan ang wika ng
isang rehiyon kaysa sa ituro sa lahat ang
wikang Espanyol.
• Nabatid nilang sa pagpapalaganap ng
kanilang relihiyon, mas magiging kapani-
paniwala at mas mabisa kung ang
mismong banyaga ang nagsasalita ng
wikang katutubo.
• Dahil dito ang mga prayle ay nagsulat ng
mga diksyunaryo at aklat-panggramatika,
katekismo, at mga kumpensyonal para
mas mapabilis ang pagkatuto nila ng
katutubong wika.
Mga Unang Aklat
Doctrina Christiana
Taon ng pagkakalathala: 1593
May akda: Padre de Placencia at Padre
Domingo Nieva
• Ito ang kauna-unahang aklat
na nalimbag sa Pilipinas sa
pamamagitan ng silograpiko.
 Nuestra Senora del Rosario
Taon ng pagkakalathala: 1602
May akda: Padre Blancas de San Jose
• Ito ang ikalawang aklat na nilimbag sa
Pilipinas
Barlaan at Josaphat
Taon ng pagkakalathala: 1780
May akda: Padre Antonio de Borja
• Ito ang ikatlong aklat na nailimbag sa
Pilipinas na batay sa mga sulat sa Griyego ni
San Juan Demasceno
 URBANA AT FELISA
May akda: Padre Modesto De Castro
• Naglalaman ito ng pagsusulatan ng magkapatid na
sina Urbana at Felisa
ANG PASYON
• Ito ay aklat na natutungkol sa buhay at
pagpapakasakit ni Hesukristo. Binabasa ito tuwing
Mahal na Araw.
Nagkaroon ng Apat ng bersiyon:
Version de Pilapil (Mariano Pilapil)
Version de Belen (Gaspar Aquino de Belen)
Version de la Merced (Aniceto de la Merced)
Version de Guia (Luis de Guia)
• Nasa kamay ng mga misyoneryong
nasa ilalim ng pamamahala ng
simbahan ang edukasyon ng mga
mamamayan noong panahon ng mga
Espanyol. Naging usapin ang wikang
panturong gagamitin sa mga Filipino.
• Iniutos ng hari na gamitin ang wikang
katutubo sa pagtuturo hindi naman ito
nasunod.
• Nagkaroon ng mungkahi si Gobernador
Francisco Tello de Guzman na turuan
ang mga Indio ng wikang Espanyol.
Ngunit sila Carlos I at Felipe II ay
naniniwalang kailangan maging
bilinggwal ng mga Filipino.
• CARLOS I – iminungkahing ituro ang
Doctrina Christiana gamit ang wikang
Espanyol.
• Sa huli napalapit ang mga
katutubo sa mga prayle dahil
sa wikang katutubo ang
ginamit nila samantalang
napalayo sa pamahalaan dahil
sa wikang Espanyol ang gamit
nila.
• Mababatid na nanganib ang wikang
katutubo sa panahong ito, lalong
nagkawatak-watak ang mga Filipino.
Matagumpay na nagapi at nasakop ng
mga espanyol ang mga katutubo.
• Hindi nila itinanim sa isipan ng mga
nasakop ang mga Filipino ang
kahalagahan ng isang wikang
magbibigkis ng kanilang damdamin.
 PANAHON NG
REBOLUSYONARYO
• Nagsilbing nitsa sa pagkagising ng
damdamin at paghingi ng reporma ang
pagkapatay sa tatlong paring sina
Gomez, Burgos, Zamora nang walang
sapat na katibayan.
• Sa panahon ng pananakop ng mga
Espanyol sumibol ang Propagandista.
Ito ang panahon kung saan namulat ang
makabayang damdamin ng mga
Pilipino.
• 333 taon na sinakop ng mga
Espanyol ang Pilipinas
• Sa pamumuno nina Jose P. Rizal,
Marcelo H. Del Pilar, Antonio
Luna, at Graciano Lopez Jaena,
ginamit ang wikang Tagalog sa
pagsulat sa mga pahayagan ng
mga akdang pampanitikan.
• Itinanghal ang tagalog bilang
opisyal na wika ayon sa
pinagtibay na Konstitusyong
Biak-na-Bato noong 1899
bagama’t walang isinasaad na
ito ang magiging wikang
pambansa ng Republika.
PANAHON NG
AMERIKANO
• Nang sakupin ng Amerikano ang
Pilipinas, sa simula ay dalawa ang
wikang ginagamit ng mga bagong
mananakop sa mga kautusan at
proklamasyong Ingles at
Espanyol. Sa kalaunan napalitan
ng Ingles ang Espanyol bilang
wikang opisyal.
SISTEMA NG EDUKASYON
• Dumami ang natutong bumasa at
magsulat sa wikang Ingles dahil ito ang
naging wikang panturo.
1898 – tuluyang napabagsak ang
pamahalaang Kastila sa tulong ng mga
Amerikano na nagsilbing tagasagip ng mga
Pilipino.
Sundalo/Thomasites - unang nagturo ng
Ingles
• Ang mga unang pelikulang ginawa
sa bansa ay halos mga
dokumentaryo ukol sa pagsabog ng
mga bulkan at iba pang kalamidad at
ang iilang dokumentaryong bunga
lamang ng pagka-ignorante ng mga
Amerikano sa mga katutubong
Pilipino.
• Ang mga unang pormal na pelikula
sa bansa ay ukol sa buhay ng
bayaning si Rizal at ng kanyang
dalawang nobela.
• Ang pinakaunang pelikulang
Hollywood na ginawa sa bansa ay ang
pelikulang Zamboanga. Ito ang
kauna-unahang Hollywood film na
may underwater scene.