

Kakayahang
Lingguwistiko
 Ano ang
Kakayahang
Lingguwistiko?
Ito ay naglalarawan sa
kapabilidad ng isang
indibidwal na bumuo at
umunawa ng tama at
 Kasama na rin dito ang
kakayahang linnguwistika
ng Filipino at ang wastong
pagsunod sa tuntunin ng
balalirang Filipino
Mga
Instrumento
A. Mga Salitang Pang-nilalaman
• Mga Nominal
• Pangngalan (Noun) -
salita o bahagi ng
pangungusap na
tumutukoy sa ngalan
ng tao, bagay, hayop,
pook, at pangyayari.
Halibawa TA
Ma'am O guro
Sherami
Ate Lucianna nars

Daniel pulis
Padilla
Kuya Luis doktor
Nanay Relani pari
Halibawa
BAG
lapis AY Nike
sapatos Iphone
smartphone Samsung
papel Uniqlo
bisikleta G-tech
Halibawa
HAY
aso OP Tarantula
pusa Goldfish
ibon Lawin
isda Persian Cat
gagamba Shih Tzu
Halibawa POO
simbahan
KSan Antonio de Padua
Parish Church
restawran Bigg's
Dinner
mall LCC Mall
Iriga
paaralan ACLC
College
parke Plaza Rizal
Halibawa
PANGYA
YARI Araw ng mga
Araw ng mga
Puso Guro
Araw ng Bagong Taon
Kalayaan
Pasko
• Panghalip (Pronoun) -
salitang panghalip o
panghalili sa
pangngalan
 PANGHALIP • uri ng panghalip na
NA PANAO humahalili sa ngalan ng
tao
ISAHAN MARAMIH
UNANG AN
akin, ako, ko amin, atin,
PANAUHAN tayo
PANGALAWA ikaw, ka, iyo kayo, ninyo.
NG inyo
PANAUHAN
PANGATLONG siya, niya, sila, nila,
PANAUHAN kanya kanila
 PANGHALIP uri ng panghalip na
•
NA ginagamit sa
pagtatanong tungkol sa
PANANONG pangngalan
SINO AT KANINO - tanong para sa
pagkilala sa taopara sa pagkilala ng
ANO - tanong
bagay at -hayop
KAILAN tanong para sa pagkilala sa
panahon
SAAN - at petsa para sa pagkilala sa lugar
tanong
BAKIT - tanong para sa pag-unawa sa
dahilan
PANGHALIP NA • uri ng panghalip na
PAMATLIG – ginagamit upang ituro
ang pangngalan
demonstrative
Halibawa
pronoun
ito, iyan, niyon, doon, dyan,
eto. ayun, ganito, ganiyan,
naroon
PANGHALIP NA PAARI-KAPAG MAY
DALAWANG PANGNGALANG MAGKASUNOD AT
ANG PANGALAWA AY NAGSASAAD PAG-AARI
AKIN,KANYA,KANILA AT AMIN

HALIMBAWA:
1. ANG LUMANG AKLAT AY AKIN
2. IYO ANG PLUMANG ITO.
3. AMIN ANG BAHAY NA YAN.
4. ATIN ANG BANSANG PILIPINAS
5. ANG MALAWAK NA BUKIRIN AY KANILA.
PAMANGGIT- RELATIVE PRONOUN
PAMBANGGIT O PAGSABI ,ITO AY PARIRALA O KATAGA NA
TAGAPAG- UGNAY NG DALAWANG KAISIPAN O PANANALITA.
(DAW, RAW,UMANO,DIUMANO,ANI, AT SA GANANG AKIN O IYO)

HALIMBAWA:

1. ANG BATA RAW AY KINUROT MO.

2. SA ILOG DAW ANG PIKNIK SA SABADO
3. KINUHA UMANO NI REY ANG PAYONG MO.
4. ANG SANGGOL DIUMANO AY TINANGAY NG BABAENG MAHABA
ANG BUHOK.
PATULAD- ANG PATULAD AY GINAGAMIT SA
PAGKUKUMPARA,PAGHAHAMBING AT PAGTUKOY NG
BAGAY SALITA,GAWAIN O KAISIPAN.ITO ANG
NAGPAPAKITA NG PAGKAKAWANGIS NG DALAWANG
BAGAY.
GANITO O GANIRE,GANYAN AT GANOON.
HALIMBAWA;
1. GANITO ANG DAPAT NATING GAWIN BUKAS
2. GANYAN ANG GUSTO KONG KULAY NG BUHOK.
3. GANOON ANG SINASABI KONG NAIS NA MATANGGAP
SA PASKO.
4. GANITO KAMI SA MAKATI.
PANAKLAW- TUMUTUKOY ITO SA ISANG PANGNGALAN
NA DI-TIYAK O WALANG KATIYAKAN KUNG SINO O ANO
ITO.
ILAN,MARAMI,KARAMIHAN,MADLA,TANAN,
LAHAT,
BALANA,ANUMAN,MAGKANUMAN,ILANMAN,SAANMAN,K
AILANMAN,SINUMAN
HALIMBAWA:
1. ALINMAN SA MGA PRUTAS AY MAAARI MONG
KAININ.
2. SAANMAN KAYO MAGPUNTA AY MAHAHANAP PA RIN
KAYO.
3. HINDI LAHAT MATALINO AY MAYAMAN.
A. Mga Salitang Pang-nilalaman
2. Pandiwa (Verb) - ay
isang salita (bsahagi ng
pananalita) na
nagsasaad
Halibawa ng kilos o
galaw
nagbabasa, nagpapalit,
nag-aayos, nag-aaway,
A. Mga Salitang Pang-nilalaman
3. Mga Panuring
• Pang-uri (Adjective) - ay
isang bahagi ng
pananalita na binabago
ang isang pangngalan,
karaniwang sinasalarawan
nito o ginagawang mas
Halibawa
pangit, maganda, maayos,
maaliwalas, mabango,
masarap,
• Pang-abay (Adverb) -
mga salitang
naglalarawan sa pandiwa,
pang-uri at kapwa pang-
Halibawa

nang, sa, noon, kung, kapag,

abay
tuwing, buhat, mula, umpisa,
hanggang, kahapon, kanina,
ngayon, mamaya, bukas,
sandali
Pagkakaiba
ng Rin at Din
Ang “rin naman ay ginagamit kapag
ang sinusundang mga salita ay
nagtatapos sa mga PATINIG o ang
mga mala-patinig ng katinig w at y.
 Mga halimbawa na gamit ng rin

May balak ka rin sigurong higupin ang mainit na

sabaw.
Mga manunula rin ang nanalo sa bandang huli.
Taga Cavite rin ang pinagpalang maambagan
Ang “din ay ginagamit kasunod
ng mga salitang nagtatapos sa
KATINIG maliban sa w at y.
Mga halimbawa na gamit ang din
Nawaldas din ang kanyang pinaghirapan.
Walang malay din syang iniwan.
Sinaktan din siya ng kanyang minamahal
.
Ginagamit ang “ng”kasunod ng mga pang –uring
pamilang
Halimbawa:
bumili si Rex ng apat na tinapay para
sa anak niya.
Naglabas ang nanay ng walong baso
ng tubig para sa mga bata.
Ginagamit ang “ng ‘’ sa mga pangngalan
(noun)
Halimbawa
Pumunta ng paaralan ang guro.
kinuha ng bombero ang balde sa
kusina.
Ginagamit ang ‘’ng”upang magsaad ng
pagmamay-ari
(adjective).
Halimbawa:

Napakaganda ng bahay nina Abby.

Ang buhay ng tao ay dapat ingatan.
Ginagamit ang “ng”kapag ang sinusundan
na salita ay pang-uri
Halimbawa:
Bumili ng magandang damit ang tatay para
ibigay kay nanay.
Kinuha ng masunuring bata ang basura at
inilagay sa nararapat nitong kalagyan.
Ginagamit ang “ng”upang pananda sa gumaganap ng
pandiwa sa pangungusap

Halimbawa

Binigay ng guro ang mga libro sa mga mag-aaral

niya sa ikaapat na baitang.
Inalis ng matanda ang mga nakaharang na bakod
sa daan.
 Nang
Ginagamit ang “NANG’’ sa gitna ng mga pandiwang
inuulit.
Halimbawa:
Takbo nang takbo ang bata sa parke sa sobrang
kaligayahang naramdaman niya.
Alis nang alis ang kanyang magulang upang magtrabaho sa
malayong lugar.
Akyat nang akyat ang bata sa hagdan.
 Ginagamit ang ‘’nang’’pampalit sa
‘’na at ang’’ ‘’na at ng’’ at “na at
na’’sa pangungusap
Halimbawa:
Umaga nang dumating si Jose sa bahay nila.( umaga na ng
dumating si Jose sa bahay nila).
Sobra nang pagkamasungit ni Alysa .( sobra na ng
pagkamasungit ni Alysa).
Hayaan mo na na kunin niya ang mga gamit niya.. (hayaan mo
nang kunin niya yung mga gamit niya).
Ginagamit ang “nang’’para magsaad ng dahilan o kilos
ng galaw
Halimbawa:

Nag-aaral nang tahimik ang magkakapatid.

Umalis ka nang maaga upang iyong maabutan
ang tatay mo sa bahay.
DAGLAT
DAGLAT-ABBREVIATION

ANG MGA PANAWAG NA MAAARING

PAIKLIIN ANG MGA SALITA PARIRALA O PAHAYAG.
HALIMBAWA:

a) FATHER-Fr GINOO- G. SISTER-Sr.

b) DOKTOR-Dr GINANG-Gng. BINIBINI-Bb.
c) PANGULO-Pang. HENERAL-Hen SENADOR-Sen.
d) ATORNI-Atty KAPITAN-Kap. GOBERNADOR-Gob.
TAKDANG ARALIN:

ALAMIN ANG KAHULUGAN NG MGA SUMUSUNOD NA

SALITA:

1. SEMANTIKA
2. .ORTOGRAPIYA
3. PONOLOHIYA
4. SINTAKS
5. MORPOLOHIYA