Giảng viên: Th.

s Nguyễn Thị Hải Lên

Mail: lyly82@gmail.com
Call: 0904901604
Thời lượng lên lớp: 3 giờ
Lớp PHI 162 P
1
 NỘI DUNG

CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN

CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN

NHÀ NƯỚC

2
CNTB
CTTD

CNTB
ĐQ

CNTB
ĐQNN

3
4
 Tiến bộ khoa học
kỹ thuật

Thứ nhất; Sự phát triển LLSX dưới tác động của tiến
bộ KHKT đẩy nhanh quá trình TT và TT sản xuất,
hình thành các XN quy mô lớn

5
 Sản xuất ô tô

Sản xuất máy bay

Thứ hai; Thành tựu KHKT làm xuất

hiện những ngành sx mới có quy mô Công nghiệp đóng tàu
lớn

6
Phát minh ra chiếc ô tô đầu tiên

Carl Benz

7
Các phát minh KHKT

8
 Thứ ba; Cạnh tranh khốc liệt buộc các nhà TB tăng
quy mô tích luỹ, cải tiến kỹ thuật để chiến thăng
trong cạnh tranh

9
Thứ tư; Do khủng hoảng kinh tế làm hàng loạt các xí
nghiệp vừa và nhỏ bị phá sản và bị thôn tính bởi các xí
nghiệp lớn

10
Thứ năm; Sự phát triển của hệ thống tín dụng tư bản
chủ nghĩa làm đòn bẩy để hình thành các công ty cổ
phần (sự ra đời các tổ chức độc quyền)

Ngân hàng thế giới(WB)

11
12
Tích tụ và tập trung sản xuất đến mức cao
dẫn đến hình thành độc quyền

Hình thành nên các tổ

chức độc quyền
 Các doanh nghiệp liên
Khi mới bắt kết theo chiều ngang:
đầu độc quyền hình thành Cacsten,
Xanhdica, Tờ rớt

Sau một thời Các doanh nghiệp liên kết theo

gian chiều dọc
Một số tổ chức
độc quyền tiêu biểu

Trụ sở tập đoàn sản xuất

ô tô Ford của Mỹ
Henry Ford, người sáng lập
tập đoàn Ford, được xem
như "cha đẻ của ngành công
nghiệp ôtô hiện đại".
Các công ty độc quyền tìm chuỗi
cung cấp nguyên liệu mới
 https://www.youtube.com/watch?v=o9RZxi2H
c3Q

Tập đoàn sản xuất Máy bay Airbus

của liên minh Châu Âu

17
Các tổ chức độc quyền liên kết với các tổ
chức tài chính
 Cử đại diện tham gia để quản lý
sử dụng tiền vay

Ngân hàng Tổ chức độc quyền

Công nghiệp

Mua cổ phần của ngân hàng hoặc

lập ra ngân hàng phục vụ riêng cho mình
Lênin : “ tư bản tài chính là kết quả của sự
hợp nhất giữa tư bản ngân hàng của một số
ít ngân hàng độc quyền lớn nhất với tư bản
của liên minh độc quyền các nhà công
nghiệp”
 Xuất khẩu tư
bản là gì?

Đầu tư vốn để Xuất khẩu

sản xuất kinh tư bản cho
doanh vay
 Nguyên nhân xuất khẩu TB
 Một vài nước đã tích luỹ 1 lượng tư bản lớn và
có một số tư bản thừa cần tìm nơi đầu tư mới có
lợi nhuận hơn
 Trong quá trình giao lưu kinh tế, nhiều nước lạc
hậu, thiếu tư bản, tiền lương thấp, giá nguyên
vật liệu và ruộng đất rẻ tỷ suất lợi nhuận
cao, hấp dẫn nhà đầu tư
 Thị trường nước ngoài
có ý nghĩa đặc biệt

Mặt khác thu

Một mặt cần chi phí đầu vào
được lợi nhuận
thấp, mở rộng thị trường tiêu
siêu ngạch
thụ sản phẩm
 CNTB phát triển ngày càng cao

Thiếu
nguyên
liệu

Thuộc địa là nơi đảm bảo nguồn

nguyên liệu và thị trường thường
xuyên, cạnh tranh và thực hiện
đồng thời các mục tiêu về kinh tế,
chính trị, quân sự
 Sinh viên trả lời câu hỏi sau

Tìm hiểu những biểu hiện

mới về kinh tế của CNTB
độc quyền ?

26
 1 2
Nguyên
nhân ra
Bản chất
đời của
của CNTB
CNTBĐ
độc quyền
QNN
Nhà nước
 1.Nguyên nhân ra đời của CNTBĐQNN

Do sự tích tụ và tập trung vốn càng lớn thì tích tụ và

tập trung sản xuất càng cao, tạo ra nhưng cơ cấu kinh
tế to lớn đòi hỏi phải có sự điều tiết từ một trung tâm
đới với sản xuất và phân phối.
Xuất hiện một số
ngành mới có vai trò
quan trọng trong phát
triển kinh tế xã hội mà
các tổ chức độc
quyền tư nhân không
thể hoặc không muốn
kinh doanh do vốn
lớn, thu hồi vốn chậm
và ít lợi nhuận
Nhà nước tư bản phải có những chính sách để
xoa dịu những mâu thuẫn trong xã hội như trợ
cấp thất nghiệp, điều tiết thu nhập quốc dân,
phát triển phúc lợi xã hội
Xu thế quốc tế hoá kinh tế và sự bành trướng
của các liên minh độc quyền quốc tế bị bị
những rào cản quốc gia dân tộc và xung đột
lợi ích với các đối thủ trên thế giới
2. Bản chất của độc quyền nhà nước

Kết hợp sức mạnh độc quyền tư nhân và Nhà

nước tư sản trong một cơ chế thống nhất
 Tổ chức độc quyền
Tư nhân Nhà nước tư sản

CNTB độc quyền nhà nước

Tăng cường sức mạnh Tăng cường sự can thiệp của

của tổ chức độc quyền nhà nước vào nền kinh tế

Kết hợp sức mạnh độc quyền tư nhân và

NNtư sản trong 1 cơ chế thống nhất

33
34
Thứ nhất;Sự phát triển nhảy vọt về lực lượng sản xuất
 Cách mạng CNTT và công nghệ cao phát triển mạnh mẽ
 Chất lượng giáo dục nâng cao góp phần tăng cường tố
chất người lao động
 Tăng trưởng kinh tế nhanh, năng suất lao động cao

35
Tấm nền nano- mỏng hơn giấy 1000 lần

36
Năng lượng mặt trời
https://www.youtube.com/watch?v=IMgUpyjQSvo

37
Thứ hai; Nền kinh tế đang có xu hướng chuyển từ
nền kinh tế công nghiệp sang kinh tế tri thức.

Cách mạng Kinh tế công

KHKT nghiệp

Cách mạng IT Kinh tế tri thức

38
Kinh tế tri thức

39
Sinh viên trả lời câu hỏi nhanh

Hiểu như thế

nào về “Kinh
tế tri thức”

40
Thứ ba; Sự điều chỉnh về quan hệ sản xuất và quan
hệ giai cấp

 Quan hệ sở hữu: sự phân tán quyền nắm cổ

phiếu tăng lên.
 Kết cấu giai cấp cũng có những biến đổi lớn,
xuất hiện các tầng lớp trung lưu 40-50% dân số
 Sự điều chỉnh về quan hệ sản xuất, thu nhập
bằng tiền lương của người lao động tăng hơn

41
Tăng trưởng thu nhập của tầng lớp trung lưu tại
Mỹ và Trung Quốc trong khoảng 1988-2008 (%)

42
Thứ tư; thể chế quản lý kinh doanh trong nội bộ
doanh nghiệp có thay đổi lớn
 Chuyển mạng lý quản lý từ hàng dọc sang hàng ngang
 Thực hiện cải cách quản lý lao động lấy tri thức, kỹ
năng nhằm nâng cao năng suất lao động
 Tổ chức doanh nghiệp kết hợp quy mô lớn và quy mô
nhỏ linh hoạt

https://www.youtube.com/watch
?v=CoOeirNOXvc

43
Thứ năm; Điều tiết vĩ mô của nhà nước ngày
càng được tăng cường
 Kịp thời điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế.
 Lựa chọn chính sách thực dụng làm xoa dịu mâu thuẫn của
CNTB
 Sử dụng linh hoạt các chính sách tiền tệ

44
Thứ sáu; Các công ty xuyên quốc gia ngày càng
đóng vai trò quan trọng trong hệ thống kinh tế
của CNTB, là lực lượng chủ yếu thúc đẩy toàn
cầu hoá kinh tế.

45
 DT 234 tỷ $
LN 87 tỷ $

DT 488 tỷ $, 2,2 triệu nhân

viên

87 tỷ $
1,2 tỷ người dùng
107 ngôn ngữ
269 tỷ $, 75.000 nhân viên

46
Sinh viên hoàn thành bài tập nhóm

Ảnh hưởng của

các công ty đa
quốc gia đến nền
kinh tế Việt Nam

47
Câu hỏi ôn tập
 1.Trình bày những đặc điểm cơ bản của CNTB độc
quyền, đặc điểm nào giữ vai trò quyết định nhất. Vì
sao?
 3. Phân tích nguyên nhân ra đời của CNTB độc quyền
nhà nước?

48