C¸c PP ®iÒu trÞ t¹i chç vÒ tai mòi xoang

I. NÕu t¾c mòi kh«ng x× ®­îc: nhá thuèc co m¹ch, hót b»ng èng
cao su (trÎ em) sau ®ã tiÕp tôc x× tõng bªn mét.
II. Nhá thuèc mòi:
Lµm s¹ch vµ th«ng tho¸ng hèc mòi
Dung dÞch thuèc nhá ph¶i ®¼ng tr­¬ng
T­ thÕ: N»m ngöa, ®Çu bu«ng thâng ngoµi thµnh gi­êng, ®Çu
nghiªng kho¶ng 100- 200 sang bªn nhá thuèc, nhá tõng bªn.
III. X«ng h¬i:
ChØ ®Þnh: Viªm ®­êng h« hÊp trªn, viªm mòi xoang cÊp, ®ét
cÊp cña viªm m·n tÝnh
X× mòi:
Tõng bªn mét
Ph­¬ng ph¸p x«ng h¬i:
Lµm s¹ch và th«ng tho¸ng hèc mòi
Dïng thuèc bay h¬i, hoµ vµo n­íc nãng 600 (1 phÇn n­íc s«i + 2
phÇn n­íc nguéi), 5 giät thuèc cho 1ph x«ng, mçi lÇn x«ng 5- 6
phót, ngµy x«ng 2 - 3 lÇn.
 IV. Làm thuốc tai

 Cách quấn bông vào tăm bông: một miếng bông

mỏng hình chữ nhật, kt 1mm x 2cm để ngón trỏ trái.
 Lau sạch ống tai ngoài, có thể dùng máy hút làm
sạch- Tente nhỏ thấm k/s
 V. Ph­¬ng ph¸p di chuyÓn Proetz
 Nguyªn t¾c: Hai b×nh th«ng nhau
 ChØ ®Þnh: Viªm xoang m¹n tÝnh, nhÊt lµ viªm xoang sau
Chèng chØ ®Þnh: khi cã bÝt t¾c lç th«ng mòi xoang, Polype
mòi.
Kü thuËt:
 Lµm s¹ch hèc mòi
 T­ thÕ bÖnh nh©n: N»m ngöa, ®Çu thõng khái bµn vµ ngöa tèi
®a ra sau, nhÞn thë, miÖng kªu “kª” liªn tôc, dµi h¬i kho¶ng 30s
 BÞt chÆt hèc mòi 1 bªn, b¬m 2 ml thuèc vµo hèc mòi cßn l¹i.
Hót kh«ng khÝ trong hèc mòi cã thuèc 3s/ 1 lÇn, nghØ 3s, hót l¹i
®éng t¸c lËp l¹i ®Õn khi BN kh«ng kªu “kª” ®­îc n÷a, nghØ vµi
phót cho BN thë. Mçi bªn mòi hót 3 lÇn mçi lÇn 2 ml dung dÞch
thuèc. Kh«ng hót qu¸ 180mmHg sÏ g©y nhøc ®Çu hoÆc cho¸ng.
V. Ph­¬ng ph¸p di chuyÓn Proetz
 VI. KhÝ dung
- §Æc ®iÓm:
Lµ ph­¬ng ph¸p ®­a thuèc vµo c¬ thÓ d­íi h×nh thøc: mét dung dÞch thuèc tan
vµo kh«ng khÝ, t¸c dông m¹nh gÊp 5 lÇn ®­êng uèng vµ tiªm.
+ Thuèc ®­îc ph©n t¸n thµnh nh÷ng h¹t vi thÓ, kÝch th­íc lín 5 - 8m, chØ
®äng ë niªm m¹c, kh«ng vµo m¸u(kh¸c víi khi dïng néi khoa: kÝch th­íc h¹t
vi thÓ nhá 1 m)
+ Thuèc ph¶i tan ®­îc trong n­íc vµ dÇu, mét lÇn khÝ dung 5ml/10ph.
+ KhÝ dung TMH cã l­u l­îng lín 10 lÝt/1ph, ¸p lùc cña m¸y 1kg/cm2
- ChØ ®Þnh:
+ Viªm cÊp tÝnh
+ §ét cÊp cña viªm m¹n tÝnh
+ Viªm mòi xoang dÞ øng, vËn m¹ch.
- Ph­¬ng ph¸p hÝt khÝ dung:
+ Lµm s¹ch vµ th«ng tho¸ng mòi
+ KhÝ dung mòi xoang: §Æt 2 cµnh b×nh x«ng vµo 2 cöa mòi, ph¸t ©m tõ
“kª” dµi h¬i vµ nhiÒu lÇn (KD häng: đặt ®Çu b×nh x«ng s©u 2/3 tr­íc l­ìi,
miÖng kª A dµi h¬i, KD thanh - khÝ qu¶n: §Æt mÆt n¹ lªn måm vµ mòi,
hÝt s©u vµ chËm, t¨ng l­u l­îng khÝ dung lªn 30 lÝt/ ph).
 VII. Chích rạch màng nhĩ
 Chỉ định:
- T/c toàn thân: xấu, sốt, nôn
- T/c chức năng: đau tai
- T/c thực thể: Màng tai căng phồng như mặt kính đồng hồ đeo tay.
Viêm tai giữa cấp >4 ngày
 Kỹ thuật: Chích rạch
- Gây tê
- Rạch một đường dài 3mm (từ góc tư sau dưới lên góc tư sau trên)
giữa cán búa và khung nhĩ. Rạch thêm 1 đường dưới cán búa (nếu
lỗ rạch có xu hướng đóng lại quá sớm)
- Đặt tente có thấm k/s, rút tente sau 24h.
 VIII. Thông vòi nhĩ

 Chỉ định: tắc vòi, viêm tai giữa xuất tiết

 Dụng cụ: Ống thông Itard, quả bóng Polizer
 Khám mũi: Có dị vật mũi không?
 Kỹ thuật: có các cách sau:
- Bơm bằng quả cao su Polizer
- Bơm bằng ống thông Itard
 IX. Chích Apxe Amidan

 Kỹ thuật:
- Gây tê vào màn hầu và trụ trước
- Dùng dao lá lúa rạch dọc niêm mạc ở chỗ phồng nhất
(trụ trước hoặc trụ sau Amidan)
- Dùng kìm Lubet-Barbon chọc thủng túi mủ và panh
hai mép, rạch ra -> mủ trào ra miệng
- Theo dõi vết rạch trong vài ngày (nếu đóng lại thì
panh ra để tháo mủ)
 X. Th«ng chäc xoang hµm:
 Chỉ định:
định Viêm xoang hàm mạn tính mủ
Chẩn đoán xác định viêm xoang hàm mạn tính mủ
 Chống chỉ định
+ Bít tắc lỗ thông xoang + Bệnh về máu
+ Bệnh tim mạch + Đang có dịch lưu
hành
+ PNCT, PNCCB, kinh nguyệt + Viêm cấp
 Dụng cụ
- Speculim mòi, kim thẳng Licht-Witz
- Kim cong, vòi cao su nối kim và bơm tiêm
- B¬m tiªm 50ml, tăm b«ng, thuèc (tª, co m¹ch, dung dÞch NaCl 9%o),
kh¨n quÊn tr­íc ngùc bÖnh nh©n.
 X. Th«ng chäc xoang hµm:
Kỹ thuật
 Gây tê : Để BN ngồi tựa vào ghế, quàng một khăn nilon
Dùng tăm bông thấm xylocain 6% đặt ngách giữa và ngách dưới trong 5ph
KT chọc xoang:

-Tay trái cầm speculum vache banh lỗ mũi để tìm ngách dưới.

-Tay phải cầm kim thẳng (troca) để chọc xoang. Cán vào trong lòng bàn tay và
tỳ vào cùi tay, thân troca kẹp giữa ngón cái và ngón giữa, ngón trỏ cách đầu
kim 4cm
-Đặt troca vào ngách dưới và cắm mũi nhọn vào vách mũi xoang sau đầu cuốn
dưới 1cm, cách sàn mũi 1cm, mũi kim hướng ra phía ngoài tối đa tạo góc 450
-Chọc thủng vách mũi xoang: Tay trái bỏ speculum ra , ôm đầu BN, ghì vào
ngực BS. Tay phải cầm troca vừa ấn vừa xoay đi xoay lại ¼ vòng đến khi chọc
thủng vách mũi xoang
-Rửa xoang: rút nòng troca, dùng bơm tiêm bơm hút có mủ làm KSĐ, BN há
miệng cúi mặt xuống, bơm nước rửa từ từ.
 XI. Làm thuốc thanh quản

 Chỉ định: Viêm thanh quản mạn tính

 Dụng cụ: Gương soi TQ, Siranh TQ
 Kỹ thuật
- BN ngồi trước mặt BS, tự kéo lưỡi, kêu “ê” dài hơi
- BS đeo đèn Clar, tay trái cầm gương, tay phải cầm siranh TQ
nhỏ từ từ từng giọt thuốc vào tiền đình TQ, mỗi lần 3-5 giọt
(vừa đủ để thấm vào tiền đình thanh thất và thanh đai nhưng
không xuống khí quản gây ho)
- Lưu ý: Chỉ nên bơm thuốc khi hai thanh đai khép lại (lúc phát
âm) để tránh rơi xuống phế quản.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n!