GAZ FİLTRELERİ

GAZ FİLTRELERİ

Gaz-katı madde ayrıştırmaları filtreleme araçları kullanılarak

gerçekleştirilebilir.
Gaz filtreleri, kimya ve ilgili endüstrilerin birçok prosesinde nihai
partikül giderimi için kullanılır.
Bu filtreler bir siklondan çok daha küçük çaplı partikülleri yakalayabilir,
bu nedenle çeşitli uygulamalarda genellikle bir siklonun akış aşağısına
yerleştirilirler.
Bir gaz filtresi genellikle bir silindir şekline uyacak şekilde dokunabilen
veya bir çerçeve içinde desteklenebilen gözenekli bir kumaştan oluşur.
Birincisi torba filtre olarak adlandırılırken, ikincisi zarf filtre olarak
bilinir.
Her iki tasarımın temel farkı katı maddelerin biriktirilme şeklidir.
Torba filtrelerde toz içeride birikebilirken, zarf filtrelerde dışarıda bir
kek oluşturacaktır.
 GAZ FİLTRELERİ

Filtreleme düzenlemeleri, toplam alanları torbalar boyunca düşük bir

gaz hızına ve dolayısıyla filtre boyunca düşük bir basınç düşüşüne neden
olacak şekilde bir matris içine yerleştirilir.
Filtreleme ortamından geçen gaz hızları 0.005-0.02 m/s mertebesindedir.
Bu filtrelerdeki partikül yükleri genellikle 0,2-250 g/cm 3 aralığındadır.
İki ana gaz filtresi tipinin diyagramı şekil 10.11 ve 10.12 "de verilmiştir.
Gaz-katı ayırmada kullanılan filtreler doğal veya sentetik liflerden
dokunmuş veya keçeleştirilmiş kumaşlar olabilir.
Yüksek sıcaklıklar, korozif ve kimyasal direnç gibi farklı koşullardaki
uygulamalar için uygun olup olmadıklarını belirlemek için filtreleme
ortamlarının özelliklerini listeleyen tablolar vardır.
Tablo 10.4'te hava filtrasyonunda kullanılan bazı kumaş ve elyafların
özellikleri, Tablo 10.5'te ise bazı hava filtrasyon kumaşları için direnç ve
geçirgenlik faktörleri verilmiştir.
 GAZ FİLTRELERİ
ŞEKİL 10.11 Katı maddelerin iç birikimli torba filtre.
 GAZ FİLTRELERİ

ŞEKİL 10.12 Harici katı madde biriktirme özelliğine sahip torba filtre.
 KATI-GAZ AYIRMA İŞLEMLERİ

Filtrasyonlar sabit veya hareketli yataklar şeklinde granül katılarla da

yapılabilir.
Doğası gereği gözenekli olan veya dokuma veya fabrikasyon sonrasında
bir eleme etkisi sağlayabilen diğer birçok malzeme türü, belirli filtrasyon
uygulamaları için uygun bulunabilir.
Gaz filtrasyonunda, toplanan partiküller filtreleme ortamının yüzeyinde
birikir ve filtre boyunca basınç düşüşünde kademeli bir artışa neden
olur.
Belirli bir sınırlayıcı basınç düşüşüne ulaşıldıktan sonra, torbadaki katı
madde birikimini gidermek için filtre içinden gaz geri püskürtülerek
torbalar temizlenir.
Yukarıda açıklandığı gibi, standart ticari filtre tipleri bir torba veya zarf
kullanır, ikincisi aslında filtre bezi için bir tutucudur.
Torba filtreler aslında her iki ucundan açılabilen uzun silindirlerdir ve
üst kısmına üflenen hava jetleri kullanılarak bir temizleme döngüsüne
 KATI-GAZ AYIRMA İŞLEMLERİ

Öte yandan, destek için bir çerçeveye sahip ve geniş düz yüzeyleri açıkta
olan zarf filtreler, daha fazla sallanabilen veya herhangi bir zarar verme
riski olmadan katlanabilen torba filtrelerin temizleme yeteneklerini
sunmaz.
Temizlik amacıyla filtrasyon akışına ters yönde hava üflendiğinde, bu tür
bir temizlik daha etkili hale getirilebilir.
Bu nedenle zarf filtreler en iyi şekilde kolayca çalkalanan veya bez
yüzeyinden uzaklaştırılan tozlarda kullanılır.
Zarf tipinde toz, filtreyi destekleyen eleğin dövülmesi ve çerçevenin
mekanik yollarla sallanması veya sallanmasıyla giderilir.
 KATI-GAZ AYIRMA İŞLEMLERİ
TABLO 10.4 Hava Filtrasyonunda Kullanılan Bazı Kumaş ve Elyafların
Fiziksel Özellikleri
 KATI-GAZ AYIRMA İŞLEMLERİ

TABLO 10.5 Bazı Kumaşlar İçin Direnç ve Geçirgenlik Faktörleri

 KATI-GAZ AYIRMA İŞLEMLERİ

Bazı torba veya silindir tipi mekanik filtrelerde bir üfleme halkasının
kullanılması, temizleme görevini yerine getirirken sürekli çalışmaya
olanak tanır.
Üfleme halkası torbanın dış yüzeyi boyunca yukarı ve aşağı hareket
ederken toz iç kısımda toplanır.
Üfleme halkası, torba duvarına karşı gaz üflemek için kullanılan bir iç
yuvaya sahiptir.
Halka, toz kekini kırmak için torbayı kısmen çökertecek kadar sıkıdır ve
üflenen gazın geri üflenirken filtreye tam olarak iletilmesi için yakın bir
sızdırmazlık sağlar.
Filtrenin çökmesini önlemek için içeride bir destek sağlanırsa, filtre
tüplerinin veya torbalarının dışında toz toplanabilir.
 KATI-GAZ AYIRMA İŞLEMLERİ

Bazen, kekin dış duvardan kırılması için bir şok oluşturmak amacıyla
filtrenin içinden periyodik olarak jet basınçlı hava kullanarak kekin dış
duvardan çıkarılması ve böylece çöp kutusuna yerleştirilmesi
mümkündür.
Zarf veya çerçeve tipi filtre, beklendiği gibi tozu filtrenin dış duvarında
toplar, çünkü bu düzenlemede dış duvara ulaşmak daha kolaydır.
 ÇALIŞMA KARAKTERİSTİKLERİ

Gaz filtrasyonunun çalışma değişkenleri akışa karşı direnç, havanın

filtreleme ortamına karşı geçirgenliği ve partikül birikiminden
kaynaklanan dirençtir.
Akış direnci ile ilgili olarak, filtreleme ortamındaki basınç düşüşü ΔP f şu
şekilde gösterilebilir.

Burada Kc filtreleme ortamına bağlı bir sabittir ve V f filtreleme

ortamından geçen gaz yüzeysel hızıdır.
Filtrasyon döngüsü sırasında biriken partikül tabakasına karşı direnç,
kek direnci f aktörü K1 olarak bilinen bir değişken belirlenerek
hesaplanabilir:
 ÇALIŞMA KARAKTERİSTİKLERİ

Burada ΔPc toz tabakası boyunca basınç düşüşü ve w filtreye yaklaşan

toz kütle akış hızıdır.
Tablo 10.6, K1 faktörünün bazı değerlerini sunmaktadır.
Daha önce de belirtildiği gibi, torba filtreler pratikte siklonlarla aynı
uygulamalara sahiptir ve normalde çeşitli endüstriyel tozların partikül
boyutu dağılımlarının en ince kuyruklarını gidermek için bunlarla
birleştirilir.
Püskürtmeli kurutma ve pnömatik taşımada ince fraksiyonların geri
kazanımında kullanılabilirler.
Ayrıca endüstrilerde ve diğer birçok yerde ortam havasının arıtılması
için yaygın olarak kullanılırlar.
Filtrasyonla geri kazanılan malzemeler çeşitlidir ve granit tozu, yanma
işlemlerinden çıkan dumanlar, birçok endüstriyel uygulamada açığa
çıkan ince tozlar vb. içerir.