You are on page 1of 41

Aralin 5

Pagbuo, Pag-uugnay,
at Pagbubuod ng mga
Ideya
Pagbuo, Pag-uugnay, at
Pagbubuod
ng mga Ideya :
Iba-iba ang paraan ng pagbubuod
upang mag ugnay ng
impormasyon at ideya kaugnay
ng paksa. Ilan dito ang buod,
lagom o sinopsis,presi, hawig,
sintesis, at abstrak.
BU O D
BUOD
Siksik at pinaikling bersiyon
ito ng teksto. Ang teksto ay
maaaring nakasulat,
pinanood, o pinakinggan.
Pinipili rito ang
pinakamahalagang ideya at
sumusuportang ideya o
datos.
BUOD
Kadalasan, nakatutulong
ang pagbubuod sa
paglilinaw sa lohika at
kronolohiya ng mga ideya
lalo na sa mga hindi
organisado o
komplikadong paraan ng
pagkasulat sa teksto.
Pangunahing mga katangian ng
pagbubuod ang mga sumusunod:
1. Tinutukoy agad ang pangunahing ideya o punto
kaugnay ng paksa.

2. Hindi inuulit ang mga salita ng may-akda, bagkus


ay gumagamit ng sariling pananalita. Isa itong.
“muling pagsulat “ ng binasang akda sa maikling
salita. Inihahalli sa mga salita ng may-akda ang mas
pangkalahatang termino gaya ng kasuotan sa halip
na saya, pagtuturo sa halip na paglelektyur, at iba
pa.

3. Mga ⅓ ng teksto o mas maikli pa dito ang buod.


Narito ang mga hakbang sa
pagbubuod:
1. Basahin, panoorin, o pakinggan muna
nang pahapyaw ang teksto.

2. Sa mga nakasulat o episodyo ng isang


pinanood o pinakinggan, tukuyin ang
paksang pangungusap o pinakatema.
Tukuyin din ang mga susing salita (key
words).
3. Pag-ugnay-ugnayin ang mga ideyang ito
upang mabuo ang pinakapunto o tesis.

4. Sulatin ang buod. Tiyakin ang


organisasyon ng teksto. Huwag gumamit ng
mga salita o pangungusap mula sa teksto.

5. Huwag maglalagay ng mga detalye,


halimbawa, at ebidensiya.
6. Makatutulong ang paggamit ng mga signal
word o mga salitang nagbibigay. Transisyon sa
mga ideya gaya ng gayumpaman, kung gayon,
samakatuwid, gayundin, sa kabilang dako,
bilang kongklusyon, bilang pangwakas, at iba
pa.

7. Huwag magsisingit ng mga opinyon.


8. Sundin ang dayagram sa ibaba.
BUOD
Pangunahing Ideya
Paksang Pangungusap

Paksang Pangungusap

Paksang Pangungusap

Konklusyon
STORY MAP
Banghay

Tauhan
Tagpuan

ISTORYA

Kalutasan ng
Problema problema
H AW IG
⚫Tinatawag itong
paraphrase sa Ingles.
Galing ito sa salitang
Griyego (sa pamamagitan
ng Latin) na paraphrasis,
na ibig sabihin ay "dagdag
Sa buod, inilalahad ang
buong istorya, artikulo, tula,
at iba pa sa sariling
pangungusap. Samantala, sa
hawig, inilalahad sa sariling
pangungusap ang isang
partikular o ispesipikong
ideya o impormasyon sa isang
artikulo o teksto, gaya ng
isang pahayag dito o kaya’y
L AG O M
O
SIN O P S IS
Lagom o Sinopsis
Isa itong pagpapaikli ng
mga pangunahing punto,
kadalasan ng piksyon.
Karaniwang di-lalampas
ito sa dalawang pahina.
Lagom o Sinopsis
Ito rin ang ginagamit sa mga
panloob o panlabas ng
pabalat ng isang nobela na
tinatawag na jacket blurb.
P R E SI
PRESI

*Galing ang salitang


presi (precis) sa lumang
Pranses na ibig sabihi’y
pinaikli.

Ito ang buod ng buod.


PRESI
*Muling paghahayag ito
ng ideya ng may-akda sa
sariling pangungusap ng
bumasa, ngunit maaaring
magdagdag ng komento
na nagsusuri sa akda.
PRESI

*Wala itong mga


elaborasyon,
halimbawa,
ilustrasyon, at iba pa.
Mga katangian ng isang presi:
1. Malinaw ang
paglalahad.

2. Kompleto ang mga


ideya,

3. May kaisahan ng
mga ideya.
4. May pagkakaugnay-
ugnay ang mga ideya.

5. Siksik sa dalawa
hanggang tatlong
pangungusap ang
pangkalahatang
puntos..
SI N T E S I S
Sintesis

• Mula sa salitang Griyego na


syntithenal (syn = kasama,
magkasama; tithenai ilagay;
sama-samang ilagay) ang
salitang sintesis.
Isang anyo ng pag-uulat ng mga
impormasyon sa maikling
pamamaraan upang ang sari-
saring ideya o datos mula sa iba’t
ibang pinanggalingan (tao, libro,
pananaliksik, at iba pa) ay
mapagsama-sama at mapag- isa
tungo sa isang malinaw na
kabuuan o identidad.
ANALISIS VS.SINTESIS
Analisis Sintesis

- paghihiwa- - pagsasama-sama
hiwalay ng mga ng mga ideya
ideya upang suriin tungo sa isang
ang huli pangkalahatang
kabuuan.
Isa itong maikling buod ng
pananaliksik, artikulo, tesis,
disertasyon, rebyu,
proceedings, at papel-
pananaliksik na naisumite sa
komperensiya at iba pang
gawain na may kaugnay sa
disiplina upang mabilis na
Inilalahad ng abstrak ang
masalimuot na mga datos sa
pananaliksik at
pangunahing mga
metodolohiya at resulta sa
pamamagitan ng paksang
pangungusap o kaya’y isa
hanggang tatlong
pangungusap sa bawat
PAGBUO, PAG-UUGNAY AT
PAGBUBUOD NG MGA IDEYA
BUOD LAHOM
O
SINOPSIS
HAWI PRESI
G

SINTESI ABSTRA
S K
01
How do we
celebrate
it?
You can enter a
subtitle here if you
need it
Scheduled talks for 2022

Recipes from books Books and science


Venus is the second Despite being red,
planet from the Sun Mars is a cold place
Best-selling book topics

Religious & self


Crime & thriller Romance help
Venus is the second Despite being red, Jupiter is the biggest
planet from the Sun Mars is a cold place planet of them all

33
Awesome
words

34
Tablet
mockup
You can replace the image
on the screen with your own
work. Just right-click on it
and select “Replace image”
Reasons to celebrate it

Celebrate books Reading is cool


Venus is the second Mars is actually a
planet from the Sun very cold place

Encourage Celebrate
reading authors
Jupiter is the biggest Saturn is composed
planet of them all of hydrogen
03
When was
it created?
You can enter a
subtitle here if you
need it
Anatomy of a copyright page

Do you know what helps you make your


point clear?
Lists like this one:

● They’re simple
● You can organize your ideas clearly
● You’ll never forget to buy milk!

And the most important thing: the


audience won’t miss the point of your
presentation
The different editing levels
4 1 2
Content Copy edit
edit
3 Mercury is the Venus is the second
smallest planet planet from the Sun
2
3 4
1 Line edit Proofread
Jupiter is the biggest Saturn is the only
planet of them all planet with rings
Thanks! q u e stions?
v e a n y
Do you ha
a il @ fre e pik.com
yourem 2 1 83 8
+91 6 20 4
te.com
yourwebsi

for attribution
p this slide
Please kee
as created
se n tatio n template w and
: This pre y Flaticon
CREDITS c lu d ing icons b
by Slidesg
o , in by Freepik
gra p h ic s & images
info
Alternative resources
Here’s an assortment of alternative resources
whose style fits the one of this template

You might also like