Pangkat Tatlo

Tuklasin
ang mga
salita
Klaster
 - Ang klaster ay ang magkakabit na dalawang
magkaibang katinig sa isang pantig
Ano ang klaster?
- Ang mga klaster ay mga salitang kambal
katinig sa isang patinig. Maaari itong
nasa una, pangalawa o dulong pantig.
 1

Kung ang ikalawang ponemang katinig ay /w/ o /y/, ang una ay

maaring alinman sa mga sumusunod na ponemang katinig:
/p,t,k,b,d,g,m,n,l,r,s,h/.

Halimbawa:
Bwitre
Byuda
 2

Kung ang ikalawang ponemang katinig ay /r/, ang unang ponemang

katinig ay maaring alinman sa sumusunod:
/ p,t,k,b,d,g,/

Halimbawa:
Braso
Bruha
 3

Kung ang pangalawang katinig ay /l/, ang una ay maaring alinman

sa /p,k,b,g/.

Halimbawa:
Plaka
Blangko
 4

Kung ang pangalawang ponemang katinig ay /s/, isa lamang ang

maaring itambal dito- ang /t/.

Halimbawa:
Tseke
Tsek
Tsinelas
Ukol sa mga klaster na ang huling • Mapapansin kapag ang isang
katinig ay /y/ at /w/, masasabing klaster ay nagkakaroon ng singit
nagkakaroon ito ng baryant sa na pantinig, nagkakaroon na ng
pamamagitan ng paglalagay ng isang dalawang pantig. Kayat ito’y
tunog na patinig sa pagitan ng hindi na maituturing na klaster.
dalawang katinig.
Halimbawa:
Halimbawa: Kuwarto – mali, Kwarto – tama
Kuwento - kwento
suweldo- sweldo
piyano- pyano
Ang sumulat at mga nagpatibay sa BARALIRA ay
naniniwalang walang klaster sa taal na tagalog ng mga
panahong iyon, kayat ang pagsulat ng mga klaster sa
mga hiran na salita ay lagging sinisingitan ng patinig.
Dito lumitaw ang mga salitang teren (tren), tarak
(trak) atb. Na ngayon ay pinagtatawanan ng
karamihan.
Sa tsart sa ibaba ay pinapakita ang maaring kumbinasyon ng mga
ponemang katinig na maituturing na klaster.
Ang mga halimbawa ng mga klaster na mahahango sa itaas ay
gaya ng mga sumusunod: pwede, pyano,preno,plano,
twalya,tyangge, trabaho, tsinelas, kwago, krus,klase,
bwaya,byernan,braso,balngko,dwende,dyarno,drama,gwapo,gy
era,grupo,glorya, mwelye, myentras,nywebe,lwalhati, lyabe,
rweda,patrya,sweldo,syaho, hweteng,rehyon.
Inaasahanng marami sa mga aral sa Matandang Tagalog at sa
BARALIRA ang maninibago sa baybay ng karamihann ng mga salita sa
itaas.
Maari pa rin nilang panatilihin ang kanilang kinagawiang baybay. Tulad
ng mga sumusunod:
: puwede, piyano, tuwalya,tiyangge, kuwago, buwaya,biyernan,baraso,
dwende,dyarno,drama,guwapo,giyera , muwelye,
miyentras,niyebe,luwalhati, liyabe, ruweda,patriya,suweldo,
huweteng,rehiyon.
Ang tsart sa ibaba ay nagpapakita kung papaanong nagiging
sapilitan ang pagtanggap ng klaster sa pusisyong pinal ng
pantig dahil sa mga salitang hinihiram sa Ingles. Laganap at
patuloy ang pagpasok ng mga salitang Ingles sa karamihan ay
may klaster sa pusisyong pinal ng pantig, kaya tang
sumusunod na tsart ay isang konserbatibong pagtaya lamang.
Ang mga halimbawa ng klaster na mahahango sa tsart sa itaas ay
gaya ng mga sumusunod:
Iskawt, dawntawn,pawl,istrayp,plaslayt,bayk,drayb,reyd,geym,
syayn, bargenseyl, beysbol, apartment, park, kard,
patern,nars,balb,dimpols, desk,absen,relaks.