Dr. Öğr.

Üyesi Fırat Aşır

firatasir@gmail.com
Histoloji Araştırma Laboratuvarı
Mikroskopi Odası
Histoloji öğrenci laboratuvarı
Histolojiye Giriş
 Histolojinin Tanımı ve Amacı

• Histoloji kısaca doku bilimi demektir.

• Histolojinin amacı öğrencilere hücre,doku ve organların

mikroskopik özelliklerini fonksiyonları ile bağlantılı
olarak öğretmektir.

• Histoloji ikiye ayrılır:

Genel Histoloji (Hücre ve dokuları)
Özel Histoloji (Sistemler).
 Histolojinin tıptaki önemi ve diğer bilim
dallarıyla ilişkisi

• Temel tıp bilimler kapsamında yer alan Histoloji, esasında

klinik bilimler ile ortaklaşa pek çok araştırma
gerçekleştirmektedir.
• Histolojiyle yakın ilişkili bilim dalları
– Anatomi
– Embriyoloji
– Fizyoloji
– Biyokimya
– Hücre Biyolojisi
– Genetik
– Patoloji
 İnsan Vücudunun Organizasyonu

• Hücreler (Kas hücresi ,sinir hücresi,epitel hücresi,kemik hücresi vs.)

• Dokular (Kas Dokusu,Epitel Dokusu,Bağ Dokusu,Sinir Dokusu)
• Organlar,
– Böbrek
– Kalp
– Beyin
– Mide
• Sistemler,
– Endokrin sistem
– Sindirim Sistemi
- Solunum sistemi v.s.
• Organizma.
 İnsan vücudunun bileşenleri

• Hücreler,
Hücreler bir araya gelerek dokuları oluştururlar.
• Hücrelerarası madde, (Ekstrasellüler matriks)
• Kondroid
• Osteoid
• Vücut sıvıları,
– Kan
– Lenf
– Doku sıvıları
 Bazı Tanımlar

• Sitoloji:Hücreyi ışık ve elektron mikroskobu düzeyinde inceleyen

bilim dalıdır.

• Hücre Biyolojisi: Hücrenin yapısını, fonksiyonunu, biyokimyasal

ve genetik özelliklerini ve bunlar arasındaki ilişkileri inceleyen
bilim dalıdır.
 Histolojik İnceleme Yöntemleri

• Kesit
– Parafin Kesitler
– Frozen Kesitler
• Smear
• Yayma
• Hücre izolasyonu
– Kas lifleri
– Endotel hücresi
– Epitel hücresi
Histolojik inceleme için kullanılan mikroskop
türleri

Işık Mikroskobu
• Klasik Işık Mikroskobu
• Faz-kontrast mikroskobu
• Karanlık saha mikroskobu
• Floresan mikroskop
• Kon-fokal mikroskop
Elektron Mikroskobu
• Geçirimli Elektron Mikroskop (TEM)
• Tarayıcı Elektron Mikroskop (SEM)
• Atomik Kuvvet Mikroskobu
 Konfokal Mikroskop

Klasik Işık Mikroskobu

Floresan Mikroskobu
SEM
TEM
Kalıcı Preparat Hazırlama Aşamaları

1. Tespit (Fiksasyon)
2. Yıkama
3. Suyunu giderme (Dehidrasyon)
4. Şeffaflaştırma
5. İnfiltrasyon
6. Gömme (Bloklama)
7. Kesme
8. Boyama
9. Kapatma
Parafin Blok
Mikrotom Cihazı
 Histolojide Kullanılan Boyalar

1) Asidik Boyalar:
Eozin, Pikrik Asit,Oranj G, Anilin blue.

2) Bazik Boyalar:
Hematoksilen,Thionin, Metilen Blue, Toluidin
Blue.

3) Karışık boyalar: Giemsa,Wright boyası

Metakromazi Nedir?
Metakromazi
Histolojide sık kullanılan boyama yöntemleri

• Hematoksilen-Eozin (H-E)
• Periyodik Asit Schiff (PAS)
• Masson Trikrom,Mallory Azan,Van Gieson
(Bağ Doku Boyaları)
• Gümüşleme, osmiyum tetraoksit (Sinir
Boyaları)
• Giemsa,May Grünwald (Kan Boyaları)
• Oil red,Sudan III (Yağ Boyaları)
Karaciğer: Hematoksilen-Eozin boyama.
Böbrek: Periodic Acid Schiff (PAS)
Kolon: PAS Boyama
Yağ Hücreleri: Boyama,Oil Red
Masson Trikrom,Özefagus

Masson Trikrom,Karaciğer.
Gümüşleme
Myelin kılıfı:Boyama, osmiyum tetroksit
 Histolojide Kullanılan Ölçü Birimleri

1 milimetre = 1000 mikrometre (µm)

1 mikrometre (µm) = 1000 nanometre (nm)

1 nanometre (nm) = 10 Angstrom (Ao)

Embriyolojiye Giriş
 Sunum Planı
• Embriyolojinin tanımı ve amacı
• Embriyolojinin Tıptaki yeri ve diğer bilim dallarıyla ilişkisi
• Embriyolojinin Gelişme Periyodları
• Prenatal dönem
– Embriyonal dönem
– Fötal Dönem
• Postnatal dönem
• Teratoloji
• Konjenital anomaliler
• İn vitro fertilizasyon (IVF)
 Embriyolojinin Tanımı

• Embriyoloji, insan döllenmiş yumurta

hücresinden (zigot) başlayarak doğuma kadar
olan zaman içindeki gelişimini inceleyen bilim
dalıdır.
• Embriyoloji ikiye ayrılır;
– Genel Embriyoloji,
– Özel Embriyoloji.
 Embriyolojinin Tıptaki yeri ve diğer bilim
dallarıyla ilişkisi
Embriyolojiyle yakın ilişkili bilim dalları;
• Kadın Doğum
• Pediatri
• Çocuk cerrahisi
• Plastik cerrahisi
• Genetik
• Anatomi,
• Histoloji
 Gelişim Dönemleri

I-Prenatal dönem (38-40 hafta,9 ay 10 gün yani 280 gün)

• Fertilizasyon
• Zigot
• İmplantasyon
• Morula
• Blastula
• Gastrula
• Nörula

Prenatal dönem ikiye ayrılır:

A) Embriyonal Dönem (3-8.haftalar arası dönem)
B) Fötal Dönem (9.haftadan doğuma kadarki dönem )
 Gelişim Dönemleri (devam)
II-Postnatal dönem
– Yeni doğan (infant)
– Bebeklik
– Çocukluk
– Ergenlik
– Gençlik
– Erginlik
– Yaşlılık
 Embriyolojiye ilişkin bazı tanımlar
• Teratoloji, gelişim anomalilerini,mekanizmalarını ve
nedenlerini araştıran bir bilim dalıdır.
• Konjenital Anomaliler, doğumda var olan doğum
defektleridir.Örneğin:
– Yarık dudak
– Yarık damak
– Konjenital katarakt
– Down sendromu
• İn vitro fertilizasyon (IVF),Tüp bebek.
40
Zigot Blastula
42
6 Haftalık Embriyo 12 Haftalık Fetus
Yarık dudak ve yarık damak

Down Sendromu