Chương 2 Hệ lực

Nội dung
Hệ lực 2D và 3D
- Các lực thành phần
- Moment
- Ngẫu lực
- Hợp lực
Lực thành phần 2D
 Lực thành phần 2D
Ví dụ 1. Có 3 lực tác dụng vào vật thể như hình vẽ. Hãy xác
định lực theo phương x và y
 Lực thành phần 2D
Ví dụ 2. Tính hợp lực R của 2 lực P,T

lb
lb
lb
 Lực thành phần 2D
Ví dụ 3. Tính lực thành phần của F
theo trục 0xy, 0x’y’, 0xy’
Moment 2D
Moment about a Point

The Cross Product

 Moment 2D
Định lý Varignon

Moment của lực F đối với điểm bất kỳ bằng

tổng của các moment của các lực thành phần
đối với điểm đó
 Moment 2D
Ví dụ 4. Xác định moment của F với O
Cách 1

Cách 2

Cách 3
 Ngẫu lực 2D
Moment được tạo ra bởi hai lực tương đương, ngược chiều và không cùng
trên một đường tác dụng lực gọi là ngẫu lực
 Lực thành phần 3D

Xác định lực F nếu biết toạ độ 2 điểm trên phương đặt lực

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 11

 Lực thành phần 3D
Xác định lực F nếu biết 2 góc

Tích vô hướng (dot product)

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 12

 Lực thành phần 3D
Tích vô hướng (dot product)

Lực F theo hướng n có vector đơn

vị là n.
Độ lớn của F là Fn=F.n

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 13

 Lực thành phần 3D
Góc giữa 2 vector

Góc giữa lực F và hướng n là

Góc giữa lực P và Q là

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 14

 Lực thành phần 3D
Ví dụ 5:
a. Xác định thành phần lực Fx, Fy, Fz

b. Xác định thành phần lực Fxy

Gó c giữ a F và nxy

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 15

 Lực thành phần 3D
c. Xác định lực FOB là lực của F dọc theo cạnh OB

Xác định vector đơn vị nOB

Độ lớn xác định theo tích vô hướng F và nOB

Thành phần lực FOB trên phương OB

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 16

 Moment 3D
Moment tại O là tích có hướng (cross product) của F và r

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 17

 Moment 3D
Tính moment của một trục bất kỳ

Định lý Varignon trong không gian

Moment hợ p lự c củ a hệ lự c đố i vớ i mộ t điểm (hay trụ c) nà o đó bằ ng tổ ng moment cá c lự c thà nh
phầ n củ a hệ lự c đố i vớ i cù ng điểm (hay trụ c) đó . (Trườ ng hợ p hệ lự c có hợ p lự c).

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 18

 Ngẫu lực 3D

Cặp ngẫu lực F tác dụng vào vật rắn với phương tác dụng qua A và B. rB
là khoảng cách từ OB. rA là khoảng cách OA. r là khoảng cách AB.

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 19

 Moment 3D
Ví dụ 6: Một cơ cấu như hình vẽ với đai ốc được gắn vào dây cáp AB có lực
T=2.4 kN. Xác định moment và độ lớn moment tại O do T gây ra

A (1.6, 0, 2). B (2.4, 1.5, 0)

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 20
 Moment 3D
Ví dụ 7: Xác định moment của T=10kN với trục z đi qua O.
Xác định moment của T với trụ z bằng cách xác định lực
thành phần Fz của T với O.

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 21

Ví dụ 8. Lực căng T=2kN đặt tại A. Viết vector lực T

A(1.2, 0, 0.3), B(0, 0.5, 0.4)


AB( 1.2, 0.5, 0.1)  1.2i  0.5 j  0.1k
AB   
1.22  0.52  0.12  1.304m

AB 1.2i  0.5 j  0.1k
T T 2
AB 1.304
  1.84i  0.767 j  0.153k  kN

Cơ học lý thuyết - Vector and Force Systems 22