Professional Documents
Culture Documents
Chronic Kidney Disease (CKD) by Slidesgo
Chronic Kidney Disease (CKD) by Slidesgo
DƯỠNG
CHO BỆNH
NHÂN SUY
THẬN MẠN
DA21YKE
Rối loạn các chất do thận thải trừ Rối loạn các chất do thận tạo ra Rối loạn các chất nội tiết
Urea tăng trong máu, Creatinin chuyển Cholecalciferol: khi suy thận mạn tạo PTH tăng cao
thành các chất gây độc, Guadino ra ít đi.
succinic acid. Erythropoietin được tạo ít đi gây thiếu Insulin giảm tác dụng
Các chất trên gây ra triệu chứng thần máu.
kinh nhẹ như nhức đầu, mệt mỏi, run
Gastrin tăng dẫn đến loét dạ dày.
cơ, buồn nôn, ngứa, dị cảm.
Ngoài ra còn các chất như Na+ và H2O
có thể tăng, K+ , H+ ít khi tăng , Ca2+ GH kém tác dụng do đó khiến bệnh nhân
thường giảm, Mg2+ tăng, PO4 – tăng, chậm trưởng thành sinh dục.
Cl-.
CÁC GIAI ĐOẠN TRONG SUY THẬN MẠN
02
- Tiểu đêm nhiều lần - Chức năng thận tổn thương nhưng
- Chán ăn độ lọc cầu thận vẫn ở mức binh
- Đau 2 bên thắt lưng thường >90ml/phút/1.73 m2
- Ngủ ngáy to và kéo dài - Thiếu máu nhẹ
- Da bị nổi ba ngứa ngáy
- Khó thở
- Hơi thở có mùi hôi
NGUYÊN TẮC DINH DƯỠNG ĐIỀU TRỊ
Đảm bảo cung cấp đủ lượng vitamin, các nguyên tố vi lượng. Đặc biệt, nên
tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu sắt và các vitamin B6, B12, A, C, E
Nên dùng các loại quả ngọt, rau ít đạm, ít chua, hạn chế các thực phẩm giàu
đạm, không nên ăn nhiều gạo, mì chứa nhiều protein có giá trị sinh học thấp.
NGUYÊN TẮC DINH DƯỠNG ĐIỀU TRỊ
Đảm bảo cung cấp đủ lượng vitamin, các nguyên tố vi lượng. Đặc biệt, nên
tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu sắt và các vitamin B6, B12, A, C, E
Nên dùng các loại quả ngọt, rau ít đạm, ít chua, hạn chế các thực phẩm giàu
đạm, không nên ăn nhiều gạo, mì chứa nhiều protein có giá trị sinh học thấp.
NGUYÊN TẮC DINH DƯỠNG ĐIỀU TRỊ
Nguyên tắc chung là phải cung cấp đủ nước
cho cơ thể, uống nhiều nước là giải pháp giúp
thận lọc chất độc, chất cặn bã ra ngoài. Uống
nhiều nước khi nước tiểu ít, uống ít nước khi
bị suy thận ở giai đoạn nặng. Đặc biệt, tuyệt
đối không dùng nhiều đồ uống lợi tiểu như trà,
cà phê
LỜI KHUYÊN DINH DƯỠNG
- - Các loại thực phẩm nhiều natri cần hạn chế như thức
Các loại cung cấp protein có giá trị
ăn đóng gói, chế biến sẵn, đồ hộp, nước mắm, cá khô,
cao như trứng, sữa, thịt nạc, cá.
...
- Chất bột ít đạm như khoai lang, - Các loại thực phẩm giàu kali như các loại đậu, các
khoai tây, khoai sọ, bột sắn dây, gạo loại rau có màu xanh đậm (rau muống, rau ngót,...),
xay, miến dong… trái cây tươi và khô (nho, chuối khô).
- Đa dạng các loại rau xanh, củ, quả - Các loại thực phẩm giàu phốt-pho như thịt bò, lòng
có lượng đường thấp như cam, bưởi, đỏ trứng, tôm khô, đậu nành, hạt sen khô,...
quýt, táo, ... - Các loại thực phẩm có nhiều chất béo gây hại như
nội tạng động vật, bơ, phomai, ...
03
• Chế độ ăn cho người suy thận độ 2 phải đảm bảo năng lượng từ thức ăn, 30 - 35
calo/kg/ngày và nên chia làm 4 buổi ăn
DA PHÙ
Thường có màu xám nhợt do thiếu máu Suy thận mạn do viêm cầu thận mạn
và ứ đọng các sản phẩm chuyển hóa, có thường có phù, ngược lại suy thận mạn
thể có ngứa do lắng đọng calci gợi ý có do viêm thận – bể thận mạn thường
cường chức năng tuyến cận giáp thứ không có phù, ở giai đoạn cuối có thể
phát. có phù do suy tim hay suy dinh dưỡng.
TRIỆU CHỨNG CƠ NĂNG
Ngoài ra, còn gặp một số triệu chứng như:
• Nước tiểu đổi sang màu vàng đậm cam hoặc đỏ.
• Đi tiểu thường xuyên, tiểu đêm nhiều lần, lượng nước tiểu ít hơn bình thường.
• Chân tay phù do thận giảm lọc do thận tích nước.
• Cơ thể thường xuyên mệt mỏi
• Sắc da nhợt nhạt
• Mất ngủ, giấc ngủ không sâu
• Đau lưng không rõ nguyên nhân
• Huyết áp tăng cao
TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ
TRIỆU CHỨNG TIM
TRIỆU CHỨNG VỀ MÁU MẠCH
Thiếu máu là triệu chứng hằng định biến chứng tim mạch gặp khoảng
của suy thận mạn, mức độ thiếu máu 50 – 80% số bệnh nhân. Thường
tương ứng với mức độ nặng của suy gặp các biến chứng như tăng huyết
thận mạn, suy thận càng nặng thiếu áp, suy tim ứ huyết, xơ vữa động
máu càng nhiều. mạch, các rối loạn nhịp tim…
TRIỆU CHỨNG TIÊU
TRIỆU CHỨNG TK CƠ HÓA
Chuột rút có thể do giảm natri và giai đoạn gần cuối (3-4) có thể ỉa
calci máu, yếu cơ, lắng đọng calci chảy, loét niêm mạc miệng và
trong cơ gặp ở những bệnh nhân lọc đường tiêu hóa.
máu chu kỳ, viêm thần kinh ngoại vi,
NGUYÊN TẮC DINH
DƯỠNG ĐIỀU TRỊ
Chế độ dinh dưỡng cho người chưa lọc
máu
- Năng lượng cho người trưởng thành:
≤60 tuổi: 35 Kcal/kg cân nặng lý
tưởng/ngày.
>60 tuổi: 30-35 Kcal /kg cân nặng lý
tưởng/ ngày.
- Protein: lượng protein thay đổi tùy theo
giai đoạn bệnh với tối thiểu 50% từ nguồn
có giá trị sinh học cao:
Bệnh suy thận mạn giai đoạn 3 - 4: lượng
protein từ 0,6-0,8 g/kg cân nặng lý tưởng/
ngày.
Illustration by Smart-Servier Medical Art
NGUYÊN TẮC DINH DƯỠNG ĐIỀU TRỊ
LIPID GLUCID NATRI
<20-30% tổng năng lượng 50-60% tổng năng lượng. Kiểm Khi bệnh nhân có tăng huyết
soát lượng Glucid với những bệnh áp, có phù thì natri khẩu phần
nhân có tăng Glucose máu hoặc ăn < 2000 mg/ ngày.
đái tháo đường kèm theo để duy
trì nồng độ HbA1c ≤ 7%.
Nước: theo dõi thường xuyên. V nước = V nước tiểu + V dịch mất bất thường
như sốt, tiêu chảy, ói + 300 đến 500 ml tùy thuộc các mùa trong năm.
LỜI KHUYÊN DINH DƯỠNG
THỰC PHẨM KHÔNG NÊN
THỰC PHẨM NÊN ĂN ĂN
•Bổ sung các loại thực phẩm chứa đạm từ cá, trứng, •Thực phẩm đóng hộp, ướp muối, chế biến sẵn có
sữa, các loại đậu, sắn, khoai lang, bún,… hàm lượng natri cao và chứa nhiều chất bảo quản.
•Các loại rau ít đạm như dưa leo, bí đỏ, bắp cải, bí •Tránh bánh mì nguyên cám vì chứa nhiều kali và
đao, mướp, cải cúc, su su,… phốt pho không tốt cho người bị suy thận.
•Các loại trái cây giàu vitamin, khoáng chất và ít kali •Các loại trái cây chứa nhiều đường và kali như cam,
như dứa, nho, táo, xoài, dâu tây, dưa hấu, việt quất,… quýt, chuối, bơ, kiwi, bưởi, mận, dưa đỏ,…
•Uống đủ nước. •Các loại rau có lá màu xanh đậm chứa nhiều kali và
axit oxalic làm suy yếu chức năng của thận.
•Hạn chế thực phẩm chứa nhiều photpho như cacao,
chocolate, nội tạng động vật,…
•Tránh xa các chất kích thích để giảm gánh nặng cho
thận.
05