KOMUNIKASYON AT

PANANALIKSIK SA WIKA
AT KULTURANG PILIPINO
Kasanayang Pampagkatuto:
 Natutukoy ang mga
pinagdaanang pangyayari/
kaganapan tungo sa pagbuo at
pag-unlad ng wikang
pambansa.
Layunin:
 Matukoy ng mga mag-aaral ang mahahalagang
pangyayari sa wika mula sa panahon ng Kastila hanggang
sa kasalukuyan.
 Matuklasan ang mga Kautusan, Proklamasyong pinaiiral
sa pagpapaunlad ng Wikang Pambansa:
Tagalog/Pilipino/Filipino.
 Maaari ring makilala ang panahong kaganapan sa pagbuo
at pag-unlad ng wikang Pambansa.
 Mapahalagahan ang kasaysayan ng wikang pambansa sa
pamamagitan ng pagbuo ng talata.
Unang Gawain
Alamin ang mabubuong salita
ayon sa mga letrang
mahuhulaan mula sa ilalahad
na mga palaisipan.
 LIKHANG
PALAISIPAN,
IYONG
1. Sa simula ay agad mo akong
matatagpuan.Sa pagtatapos
naman, ako ay nasa bandang
hulihan. Sa mabubuo mong salita
ay dalawa ang aking bilang. Ano
ako?
2. Sa mabubuo mong salita,
ang bilang ko’y dalawa.
“Bakit” ang aking filipino pag
Ingles ay binigkas mo na. Ano
ako?
3. Sa hinaharap ako ay gamit na
gamit. Sa kasalukuyan ay paulit-ulit.
Subalit sa lumipas ay bahagya
lamang nakasingit. Sa mabubuo
mong salita ay apat na beses mo
akong magagamit. Ano ako?
4. Sa habambuhay ay hindi
mo ako makakasama, subalit
sa magpakailanman ay
magtatagpo tayong dalawa.
Ano ako?
5. Nasa hulihan ako. Hindi mo
agad mapapansin pero balikan
mo. Nangunguna ako sa ngayon
pero nahuhuli rin pagdating ng
panahon. Ano ako?
Mga Titik na Nabuo mula sa Palaisipan
1.S – 2
2.Y – 2
3.A- 4
4.K – 1
5.N - 1

_K _A _S _A _Y _S _A _Y _A _N
 Introduksyon
Anyong kapuluan ng Pilipinas- sanhi kung bakit nagkaroon
ng napakaraming wikain sa ating bansa, subalit malaki ang
pagkakahawig ng mga wikang ito sa isa’t isa kung kaya’t
naibilang ito sa iisang Wika na tinawag na Austronesian.

Ang tagalog na siyang batayan ng wikang Pambansa ng

Pilipinas ayon sa ginawang pag-aaral ni Otto Dempwolff
noong 1934 ay kabilang sa Indonesian subgroup ng
Austronesian.
 Tanong:
• Ano ang naging batayan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas
noong taong 1934?
• Sino ang nagsagawa ng pananaliksik na nagpapatungkol sa
batayan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas?
• Ano ang naging sanhi ng pagkakaiba iba ng wika sa Pilipinas?
• Sa kabila ng pagkakaiba ng wikang ginagamit sa ating bansa,
ano ang dahilan upang mapabilang ang mga ito sa iisang
pamilya ng wika na tinatawag na Austronesian?
 Mga Patunay kung bakit ang Wika ng
Pilipinas sa Austronesian:
•Paggamit ng mga Panghalip na Panao- tayo,
kami
•Malapanghalip- Ito, nito, dito
•Sistemang berbal-kumain, kumakain, kakain,
kakakain
•Sintaks- pag-aaral ng pangungusap
•Leksikon-pag-aaral ng talasalitaan
•Rehiyonalismo
-Pagkakapangkat
pangkat ng mga Pilipino.
-Bunga ng pagkakaiba-
iba ng wika.
 Panahon ng Espanyol
•Lalong nagkawatak
watak ang mga Pilipino.
•Walang isang wika ang
pinairal noon.
 Panahon ng Espanyol
•Sa huling dantaon ng
pananakop ng Espanyol, ang
wikang tagalog ay
pinagtangkaang itaguyod bilang
wikang Pambansa.
 Kilusang Propaganda
• Nagsimula sa paggamit ng Tagalog sa mga pahayagang isinusulat
nila.
• Sinundan ng paggamit ng wikang Tagalog sa pagbuo ng mga
kautusan.
• Pormal na ang pagbanggit ng Wikang Pambansa sa Saligang-batas
ng Biak-na-Bato noong 1897.
• Pinagtibay na Tagalog ang naging Wikang Opisyal ng pamahalaan.
• Hindi ito nagtagal, ang itinuturing na Unang Republika ng Pilipinas
sapagkat sapagkat ayaw ito ng mga ilustrado at sinakop ng bagong
manlulupig ang ating bansa, ang mga Amerikano.
Panahon ng mga
Amerikano
• Sapilitang ipinagamit ang wikang Ingles bilang Panturo at
ipinagbawal ang wikang bernakular.
• Sa pag-aaral na ginawa ng Monroe Educational Survey
Commission, napatunayan na hindi nakakatulong sa
pagkatuto ng mga mag-aaral na Pilipino ang paggamit ng
Wikang Inggles sa loob ng 25 na taon.
• Patuloy na nagsumikap ang mga makabayang lider na
magkaroon ng wikang Pambansa.
• Dito umpisang nabuo ang Kapulungang Saligang-batas 1934.
 Panahon ng mga Amerikano
• Hulyo 10, 1934- nabuo ang Kapulungang Saligang-
batas upang maghanda sa itatag na Malasariling
pamahalan.
• Sa pangunguna ng dating pangulo Manuel L. Quezon na
Ama ng Wikang pambansa, sa Artikulo 14, Seksyon 6,
inaatasan ang Pambansang Asemblea na magsagawa ng
kaukulang hakbang sa paglinang ng wikang pambansa
na ibabatay sa isa sa mga wikang umiiral sa bansang
Pilipinas.
 Panahon ng mga Amerikano
• Noong Nobyembre 13, 1936 ay itinatag ang
Surian ng Wikang Pambansa ng Pilipinas (SWP).
• Ang tanggapang ito ang magsasagawa ng pag-
aaral hinggil sa papili ng Wikang Pambansa ng
Pilipinas.
• Pinagbatayan nila ay ang wikang maunlad sa
kayarian, mekanismo, literatura at ginagamit
ng maraming Pilipino.
 Panahon ng mga Amerikano
• Hinirang ni Pangulong Manuel L. Quezon ang
mga kagawad ng tanggapang ito.
• Matapos maisagawa ng SWP ang iniatas ng
batas, ipinahayag ni Pangulong Quezon noong
Disyembre 30, 1937 ang Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134 na nagtatakda sa
Tagalog bilang batayan ng Wikang pambansa.
Tagalog
1937

Pilipino
?

Filipino
?
Paano naging “Pilipino ang Wikang
Pambansa?”
- Ayon kay Virgilio Almario na
Tagapamuno sa Komisyon ng
Wikang Filipino, ang pagpapalit ng
Wikang Pilipino bilang Wikang
Pambansa buhat Wikang Tagalog
bilang batayan nito ay magsisilbing
pagbibinyag sa ating Wikang
Pambansa at maihiwalay sa tatak
na Tagalog.
- Ito ay napagkasunduan noong
taong 1959.
Paano naging “Filipino ang Wikang
Pambansa”?
• Base naman Konstitusyon 1973,
dapat kumilos ang Kongreso para sa
isang Common National Language
na tatawaging Filipino.
• Kalaunan, sa Konstitusyon 1987, ay
itinaguyod na Wikang Pambansa ng
Pilipinas ay Wikang FILIPINO.
• Ayon sa Komisyon ng Wikang
Filipino, ito ang katutubong Wika na
ginagamit sa buong bansa bilang
wika sa komunikasyon sa pabigkas at
sa pasulat na paraan.
Tagalog
1937

Pilipino
1959

Filipino
1987
 Ilang batas Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa pagpapaunlad ng
Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/ Filipino

Kautusang Tagapagpaganap Blg 134 (1937)- ipinahayag na ang tagalog

ang siyang magiging batayan ng wikang Pambansa sa Pilipinas

Kautusang Tagapagpaganap Blg.263 (Abril 1, 1940)- isinaad ang

pagpapalimbag ng “A tagalog English Vocabulary” at``Ang Balarila ng
Wikang Pambansa”. Inihayag din ang pagtuturo ng wikang pambansa
(Tagalog) sa mga paaralang pampubliko at pribado simula Hunyo 19, 1940.
 Ilang batas Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa pagpapaunlad ng Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/ Filipino

Kautusang Tagapagpaganap Blg 60 (1960) – nilagdaan ng

Pangulong
Diosdado Macapagal na nag-uutos na awitin ang Pambansang Awit
sa titik nitong Filipino.

Kautusang Tagapagpaganap Blg 96 (1967) – nilagdaan ng Pangulong

Marcos at nagtatadhana na ang lahat ng edisyon, gusali at tanggapan
ng
pamahalaan ay pangalanan sa Filipino
 Ilang batas Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa pagpapaunlad ng Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/ Filipino

Kautusang Tagapagpaganap Blg 87 (1969) – nilagdaan ng Pangulong

Marcos at nag-utos sa lahat ng kagawaran, kawanihan at tanggapan at iba
pang sangay ng pamahalaan na gamitin ang wikang Filipino hanggat maaari
sa Linggo ng Wikang Pambansa at pagkaraan man nito sa lahat ng opisyal
na komunikasyon at transaksyon.

Kautusang Pangkagawaran Blg.7- Ipinalabas noong Agosto 13, 1959 ng

noo`y kalihim ng kagawaran ng Edukasyon na Si Jose E. Romero na nag-aatas na
tawagin ang wikang pambansa na Pilipino.
Ilang batas Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa pagpapaunlad ng Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/ Filipino

Kautusang Pangkagawaran Blg. 24 (1962) – nilagdaan ni Kalihim

Alejandro Roces at nag-utos na simulan sa taong-aralan 1963-64 ang
mga
sertipiko at diploma ng magtatapos ay ipalimbag sa Wikang Filipino

Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 (1974) – nilagdaan ni Kalihim Juan

Manuel na itinagubilin sa mga guro ang mga bagong tuntunin na
Ortograpiyang Pilipino.
 Ilang batas Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa pagpapaunlad ng Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/ Filipino

Kautusang Pangkagawaran Blg. 203 (1978) – paggamit ng

katagang
Filipino sa pagtukoy sa wikang pambansang Pilipino.
Nilagdaan ni Lourdes Quisumbing ng Kagawaran ng
Edukasyon, Kultura at Isports.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 54 (1987)- Panuntunan ng

implementasyon ng patakaran sa Edukasyong Bilinggwal 1987
 Ilang batas Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa pagpapaunlad ng Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/ Filipino

Batas ng Komonwelt Blg. 570- ipinahayag na isa sa wikang

opisyal ang
wikang pambansa (Tagalog) simula Hulyo 4, 1946

Proklamasyon Blg, 12- ipinalabas noong Marso 26, 1954 ni Pang.

Ramon
Magsaysay ang pagkakaroon ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika
mula Marso
29- Abril 4 (kapanganakan ni Franciso Balagtas.
 Ilang batas Kautusan, Proklamasyong Pinairal sa pagpapaunlad ng Wikang
Pambansa: Tagalog/Pilipino/ Filipino

Proklamasyon Blg. 186 (1955)- Inilahad ang paglilipat ng pagdiriwang ng

Linggo ng Wika sa Agosto 13-19 kapanganakan ni Manuel L Quezon.)

Saligang-Batas ng 1987, Artikulo XIV, Seksyon 6- Filipino ang wikang

pambansa ng Pilipinas.

Proklamasyon Blg. 1041 (1997) – Nilagdaan at ipinalabas ni Pangulong

Fidel V. Ramos na nagtatakda na ang buwan ng Agosto, ang buwan ng
wikang Filipino
Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1.Sa iyong palagay, ano ang nangyari sa usaping

pangwika sa pagpasok ng mga mananakop na Kastila,
Amerikano at Hapon? Ipaliwanag.
2.Bilang mag-aaral, nakatulong ba ang nangyaring
pananakop ng isang bansa sa ating bansa upang
magkaroon ng sariling wika? Pangatwiranan
3. Ano ang maaari mong maiambag sa ating bansa
upang higit na mapaunlad ang wikang Pambansa
 Gawain 1.
Panuto: Bumuo ng Timeline ng maikling
kasaysayan ng Wikang Pambansa.
Pamantayan sa Pagmamarka:
Organisasyon- 10 pts.
Nilalaman- 20 pts.
KABUUAN- 30 PTS.
Pangkatang Gawain:
Pangkatang Gawain:
Bawat pangkat ay isasalaysay ang pangyayari sa bawat panahon ng
Kasaysayan ng Wikang Pambansa. Maaaring ito ay sa pagsasadula,
maaaring ito ay sa patula, maaari din namang sa pamamagitan ng isang
laro.
Pamantayan sa Pagmamarka:
Kaisahan-5 puntos
Organisasyon- 10 puntos
Kabuluhan- 10 puntos
Kabuuan- 25 puntos
Pangkatang Gawain:
Pangkatang Gawain:
Mga dapat Tandaan:
1. Hindi maaaring gawin ang pangkatang gawain
kung hindi oras ng KOMPAN
2. IWASAN ANG PAGTITIPON-TIPON SA LABAS
NG PAARALAN PARA LAMANG SA GAWAING
ITO.
3. ANG LALABAG SA MGA DAPAT TANDAANG ITO
AY IREREPORT SA KINAUUKULAN
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan.

1.Ano ang naging batayan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas

noong taong 1934?
2.Sino ang nagsagawa ng pananaliksik na nagpapatungkol sa
batayan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas?
3.Ano ang naging sanhi ng pagkakaiba iba ng wika sa
Pilipinas?
4.Sa kabila ng pagkakaiba ng wikang ginagamit sa ating bansa,
ano ang dahilan upang mapabilang ang mga ito sa iisang
pamilya ng wika na tinatawag na Austronesian?
Panuto: Piliin ang tamang sagot sa nasa
kahon.
a. Kapulungang pansaligang-Batas
b. Tagalog
c. 1987
d. Panahon ng Amerikano
e. Monroe Rducational Survey Commission
f. 1937
g. Panahong Rebolusyonaryo
h. Surian ng Wikang Pambansa
i. Panahon ng Espanyol
j. Filipino
k. 1959
6.Sa panahong ito ay sapilitang ipinagamit ang wikang Ingles bilang Panturo at ipinagbawal ang
wikang bernakular.
7.Ang saligang batas na ito ay binuo upang maghanda sa itatag na Malasariling pamahalan.
8.Ang tanggapang ito ang magsasagawa ng pag-aaral hinggil sa papili ng Wikang Pambansa ng
Pilipinas.
9.Ano ang Wikang naging batayan ng Wikang pambansa?
10.Taon kung kailan Tagalog ang Wikang Pambansa ng Pilipinas.
11.Taon kung kailan Filipino ang Wikang Pambansa ng Pilipinas.
12.Taon kung kailan Pilipino ang Wikang Pambansa ng Pilipinas.
13.Panahon kung kailan ang Wikang Tagalog ay naging batayang wikang Pambansa sa mga
pahayagan.
14.Sa panahong ito ay lalong nagkawatak watak ang mga Pilipino dahil walang isang wika na
gingamit.
15.Ano ang tawag sa pag-aaral na isinagawa upang mapatunayan na hindi nakakatulong sa
pagkatuto ng mga mag-aaral na Pilipino ang paggamit ng Wikang Inggles sa loob ng 25 na taon?
 Panuto: Bumuo ng sariling opinyon tungkol sa mga balakid na kinaharap sa
pagsusulong ng wikang Pambansa sa bawat panahon.

• Panahon ng Kastila
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
• Panahon ng Amerikano
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

• Panahon ng Hapon
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________