ნიკოლოზ კირკიტაძე

მოღვაწეობა
1789-1810

სოლომონ II
იმერეთის მეფე
 შესავალი
გამარჯობათ ქალბატონებო და ბატონებო

სოლომონ II 2
იმერეთის უკანასკნელი მეფე 1789-
1810 წლებში, რუსეთის
იმპერიის წინააღმდეგ იმერეთის სამეფოს
დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლის
სულისჩამდგმელი, სოლომონ I-ის ძმის, არჩილის ძე
და ერეკლე II–ის შვილიშვილი, უკანასკნელი
ქართული პოლიტიკური ერთეულის მეფე.

დასაწყისი
დავით არჩილის ძე იზრდებოდა ბაბუის, ერეკლე II-ის,
კარზე. უმემკვიდრო სოლომონ I-ის ანდერძის
საწინააღმდეგოდ, იმერეთის მსხვილი ფეოდალების
ძალისხმევით მეფე დავით გიორგის ძე (დავით II) გახდა,
რომელმაც რუსეთში ელჩები გააგზავნა და რუსეთის
იმპერატორს ქვეშევრდომობა სთხოვა, რასაც ფეოდალთა
დიდი ნაწილის უკმაყოფილო მოყვა. უკმაყოფილო
თავადებისა და ერეკლე II-ს დახმარებით, 1789 წლის 11
ივლისს, მათხოჯის ბრძოლაში, დავით არჩილის ძემ
გაიმარჯვა და სოლომონ II-ის სახელით გამეფდა.
თავდაპირველი გამარჯვების მიუხედავად, დავით გიორგის
ძემ ტახტისთვის ბრძოლა გააგრძელა და ოსმალთა და
ლეკთა რაზმების დახმარებით მოახერხა იმერეთის
დაპყრობა, თუმცა ლომსიანთ ხევის ბრძოლაში დამარცხდა
და იმერეთი სოლომონ II–ემ დაიბრუნა.
სოლომონ II
3
მმართველობის ადრეულ წლებში სოლომონ II ერეკლე II–სა ამ პერიოდის სოლომონ II-ის საგარეო პოლიტიკა
სოლომონ I–ის პოლიტიკური კურსის გაგრძელებას ცდილობდა,ხასიათდებოდა რუსეთისა და ოსმალეთის იმპერიის
რაც საქართველოს გაერთიანების მცდელობაში გამოიხატებოდა.
დაბალანსების მცდელობით, თუმცა მეფის ორმაგი თამაში
ამ პერიოდის მთავარი ეპიზოდები იყო მისი ბრძოლა ოდიშის რუსეთმა შეიტყო. 1804 წელს რუსები იმერეთში შეიჭრნენ
ურჩ მთავართან, რომელმაც 1803 წლის დეკემბერში რუსეთის და ხალხს ძალით აფიცებდნენ რუსეთის იმპერატორის,
მფარველობა მიიღო და დაიწყო რუსეთის გეგმის ალექსანდრე I–ის, ერთგულებაზე. სოლომონი იძულებული
განხორციელება, რომელიც ჯერ იმერეთის სამეფოს დაშლას, გახდა 25 აპრილს ელაზნაურში (ახლანდელ სოფ. ვახანის
ხოლო შემდეგ დასუსტებული სამეფოს გაუქმებას მოიცავდა. ახლოს, ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი) დაიდო ე. წ.

მართველობა
ელაზნაურის შეთანხმება, რომლის ძალითაც იმერეთი
რუსეთის ქვეშევრდომად ცხადდებოდა, თუმცა პოლიტიკურ
არსებობას ინარჩუნებდა და მეფობა ხელშეუხებელი იყო. ამ
ხელშეკრულებით რუსეთის ახალი ტაქტიკა გამოიკვეთა:
ადგილობრივ ხელისუფლებას თითქოს არ აუქმებდნენ,
მაგრამ მეფეს ფაქტობრივად უუფლებოდ ტოვებდნენ.
თავად სოლომონს ელაზნაური დროის მოგების
საშუალებად მიაჩნდა.

სოლომონ II
4
 შედეგები
• 1806-1812 რუსეთ-თურქეთის ომის დროს
სოლომონ II-ეს ორივე იმპერიის დასუსტების
იმედი ჰქონდა, მაგრამ 1809 წელს მეფეს
მოსთხოვეს პეტერბურგში „დეპუტაციის“
წევრად ჩასვლა, რასაც ელაზნაურის
შეთანხმებით იყო გათვალისწინებული.
სოლომონი არ დაემორჩილა ბრძანებას და
სანაცვლოდ ქუთაისიდან ჯარის გაყვანასა და
ხელშეკრულებითვე გათვალისწინებული
მუხლების შესრულებას მოითხოვდა. ამის
პასუხად რუსებმა ახალი გეგმა აამოქმედეს,
რომლის მიხედვითაც სოლომონის
წინააღმდეგ უნდა აემხედრებინათ გურია,
რაჭა, აგრეთვე ზემო იმერეთის თავადები
ზურაბ წერეთელი და წულუკიძეები.
სოლომონ II
• 1810 წლის 28 მარტს სოლომონი რუსეთთან
მოსალაპარაკებლად ვარიანში ჩავიდა.
მოლაპარაკებების ნაცვლად რუსეთმა მეფე
დაატყვევა და პეტერბურგში გადაყვანას
უპირებდა. 11 მაისს მეფემ ტყვეობას თავი
დააღწია და 25 კაციან ჯგუფთან ერთად
ახალციხეში გადავიდა, სადაც იმერეთის
რუსეთის წინააღმდეგ აჯანყებისთვის მზადება
დაიწყო. აჯანყება წარმატებულად დაიწყო,
თუმცა ჯერ ჩხერის ციხესთან (ხარაგაული),
შემდეგ სოფელ ცხრაწყაროსა და მდინარე
ჭიშურასთან მარცხის შემდეგ მეფე ხანისწყლის
ხეობაში გამაგრდა. სექტემბრის მიწურულს
სოლომონი იძულებული გახდა ახალციხეში
გადასულიყო. რუსეთმა იმერეთის სამეფო
გააუქმა და რუსული მმართველობა შემოიღო,
ხოლო მარიამ დედოფალი და მეფის და –
მარიამი – ვორონეჟში გადაასახლეს.
5
 დასასრული
ახალციხეში გადახვეწის შემდეგ 1815 წლის 7 თებერვალს, იგი გარდაიცვალა,
სოლომონმა დახმარება ნაპოლეონს დაკრძალეს ტრაპიზონში, წმ. გიორგის
სთხოვა, მაგრამ ეს წერილი უპასუხოდ სახელობის ბერძნული ეკლესიის გალავანში.
დარჩა. შემდეგ მეფე ოსმალეთში გადადის, 1990 წლის შემოდგომაზე სოლომონ II-ის
საიდანაც ოსმალეთის, ირანისა და
ნეშტი საქართველოში გადმოასვენეს და
საფრანგეთის დახმარებას ეძიებს, მაგრამ
1812 წლის რუსეთ-თურქეთის ზავის გელათის მეფეთა საძვალეში დაკრძალეს.
ბუქარესტის საზავო ხელშეკრულების საქართველოს მართლმადიდებელი
პირობებში არაფერია ნათქვამი იმერეთის სამოციქულო ეკლესიის მიერ შერაცხულია
მეფის უფლებების აღდგენაზე, ხოლო 1813 წმინდანად, როგორც სამშობლოსათვის
წლის რუსეთ-ირანის გულისტანის საზავო თავდადებული. ხსენების დღე – ძვ. სტ. 7
ხელშეკრულებით კი მთელი საქართველო თებერვალი, ახ. სტ. 20 თებერვალი.
რუსეთისხარაგაულში,
გავლენის სფეროდ გამოცხადდა.
სადაც ხელი მოეწერა ელაზნაურის შეთანხმებასა და
გაიმართა რუსეთის იმპერიის წინააღმდეგ იმერეთის ყველაზე დიდი
ბრძოლა, სოლომონ II-ის სახელს მთავარი ქუჩა ატარებს.
სოლომონ II
6
 მადლობა
ნიკოლოზ კირკიტაძე
დამატებითი წყარო
https://
ka.wikipedia.org/
Email
wiki/სოლომონ_II
kirkitadzeniika2006@gmail.com