4

Ikaapat na Markahan – Week 2

PAGTATALAKAY SA KONSEPTO NG
KARAPATAN AT TUNGKULIN
 Tatlong uri ng mga Karapatan
 Likas ng mga Karapatan (Natural
rights)
Ito ay mga angking karapatan na kaloob
sa atin ng Diyos upang maging maligaya
ang ating pamumuhay.
 Tatlong uri ng mga Karapatan
 Karapatang Konstitusyonal
(Constitutional Rights)
Ito ang mga karapatang ipinagkaloob at
pinangangalagaan o binibigyang proteksyon
ng ating Konstitusyon. Maaring baguhin,
dagdagan, o alisiin ang mga ito sa
pamamagitan ng mga susog sa ating
Konstitusyon.
 Tatlong uri ng mga Karapatan

 Karapatang Kaloob ng Batas

(Statutory rights)
Mga karapatang ipinagkaloob ng mga
batas na pinagtibay ng Sangay
Tagapagbatas ng pamahalaan.
 Mga Karapatang
Konstitusyonal
Lahat ng mga mamamayan ay may mga
batayang karapatan at kalayaan na hindi
maaaring labagin ng sinuman. Bahagi ng
ating Konstitusyon ang mga karapatang
ito.
 Mga Karapatang
Konstitusyonal
 Mga Karapatang Politikal (Political
Rights)
 Mga Karapatang
Konstitusyonal
 Mga Karapatang Sibil (Civil Rights)
 Mga Karapatang
Konstitusyonal
 Mga Karapatang Sosyal (Social
Rights)
 Mga Karapatang
Konstitusyonal
 Mga Karapatang Pangkabuhayan
( Economic Rights)
 Mga Karapatang
Konstitusyonal
 Mga Karapatang ng Akusado o
Nasasakdal (Rights of the Accused)
 Mga Karapatang ng Bawat
Mamamayang Pilipino
Pinapangalagaan ng ating pamahalaan ang
mga karapatan ng bawat mamamayang
Pilipino. Ang mga karapatang ito ay
nakatakda sa Artikulo III ng Saligang
Batas 1987 at ng sinumang lumabag sa
mga ito ay maaaring makulong,
maparusahan, o magbayad.
 Katipunan ng mga Karapatan
(Bill of Rights )
 Karapatang mabuhay, maging malaya,
magkaroon ng ari-arian at pantay na
pangangalaga ng batas… (Seksyon 1)
 Karapatang magkaroon ng kapataganan sa
kanilang sarili, pamamahay, papeles, at mga
bagay-bagay laban sa kanila makatwirang
paghahalughog at pagsamsam … (Seksyon 2)
 Karapatang maging pribado ang
pakikipagugnayan o komunikasyon …
(Seksyon 3.1)
 Karapatang makapagpapahayag o
makapagsalita, makipagpulong o sumali
sa mapayapang pagtitipon, at
magpetisyon sa pamahalaan… (Seksyon
4)
 Karapatang makapamili ng
pananampalataya o relihiyon …
(Seksyon 5)
 Karapatang manirahan (sa ibat ibang
bahagi ng bansa) at makapaglakbay …
(Seksyon 6)
 Karapatang magtatag ng mga asosasyon,
mga union, o mga kapisanan na may
Mga Karapatang ng
Nasasakdal
 Mga Karapatang ng
Nasasakdal
Ang taong nasasakdal ay nahaharap sa
husgado dahil sa kasong paglabag sa batas.
Hangga’t hindi napapatunayan na siya ay
may kasalanan, hindi siya dapat
maparusahan. May mga tadhana sa
Saligang Batas tungkol sa mga karapatan
ng nasasakdal.
• Ang nasasakdal ay pinaniniwalang
walang sala hangga’t hindi
napapatunayan ang kanyang
kasalanan.
• Karapatan niya ang humarap at
ipagtanggol ang sarili sa mga
paglilitis ng kanyang kaso sa
pamamagitan ng pagkakaroon ng
abogado. Karapatan din niyang
• Karapatan niyang maging saksi para sa
pagtatanggol sa kanyang sarili.
• Karapatan niyang tumangging maging
saksi sa laban sa sarili. Ang kanyang
pananahimik ay hindi
makapagpapamasa o makapagpapalala
ng kanyang kaso.
• Karapatan niyang harapin at tanungin
ang mga saksi laban sa kanya.
• Karapatan niyang magkaroon ng
sapilitang paraan (compulsory
process) upang makakuha ng mga
saksi at ebidensiya para siya ay
maipagtanggol.
• Karapatann niyang mabigyan ng
mabilis, makatarungan, at
pampublikong paglilitis.
• Karapatan niyang hindi mabigyan ng
makalawang kaparusahan o double
jeopardy sa iisang paglabag.
 Takdang Gawain!

Worksheet 42 sa Araling Panlipunan 4