4ο Γυμνάσιο Αργυρούπολης « Αργοναύτες »

Τμήμα Γ΄4

Η έμφυλη βία στην Ελλάδα:

κατανόηση, εξέλιξη και τρόποι
αντιμετώπισης του
φαινομένου
1o Μαθητικό Πανελλήνιο Συνέδριο
Κοινωνικών-Πολιτικών Επιστημών
«Ενεργός Πολιτειότητα.
Πολίτης στο Σχολείο -Πολίτης του Κόσμου»
Ιωάννινα, 5-7/4/2024
 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1. Εισαγωγή……………………….…………………………..…….……...……………...Δ. 3- 4
2. Ορισμοί .(Έμφυλη βία)………………………………………………….…………..Δ. 6– 7
3. Είδη έμφυλης βίας ……………………………………………………..…………….Δ. 8-19
4. Έμφυλη βία στην Ελλάδα –Ιστορική εξέλιξη……………………..………Δ.20-33
5. Παράγοντες που οδηγούν στην έμφυλη βία…………………………….Δ.34-40
6. Συνέπειες έμφυλης βίας……………..…………..………………………………Δ.41- 45
7. Στοχοθεσία-Αποτελέσματα-Συμπεράσματα έρευνας…………….…Δ.46-58
8. Προτάσεις και γενικά συμπεράσματα………..………………..………….Δ.59-63
9. Βιβλιογραφία…………………………………………………………………………..Δ.65-66
Εισαγωγή
Θέμα της παρούσας εργασίας είναι :
Το φαινόμενο της έμφυλης βίας στη χώρα μας, η
εξέλιξή του ιστορικά και οι πιθανοί τρόποι
αντιμετώπισης του.

Στόχος της εργασίας είναι :

✔ Η επεξήγηση, διερεύνηση και κατανόηση του
φαινομένου της έμφυλης βίας
✔ H διερεύνηση των απόψεων μαθητών/μαθητριών
όσον αφορά τα παραπάνω θέματα.
Τα μέρη της εργασίας
Προκειμένου να διερευνηθούν όλα τα παραπάνω:

Η εργασία αποτελείται από δύο μέρη:

Τη βιβλιογραφική έρευνα όπου θα παρουσιάσουμε:

▪ τους ορισμούς των βασικών εννοιών
▪ τα στατιστικά στοιχεία από σχετικές έρευνες
▪ τα αίτια
▪ και τις συνέπειες
▪ Την εμπειρική έρευνα που πραγματοποιήσαμε σε
μαθητές Γυμνασίου.
▪ Τέλος θα σας παρουσίασουμε κάποια γενικά
συμπεράσματα & κάποιες προτάσεις για την πρόληψη
και αντιμετώπιση του φαινομένου της έμφυλης βίας .
 1η Ενότητα

Ορισμός βίας και έμφυλης βίας

 ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ
✔ βία:οποιαδήποτε επιβλαβής πράξη, κατά της αξιοπρέπειας και της ακεραιότητας όσων την
βιώνουν.

✔ έμφυλη βία: κάθε πράξη βίας που στηρίζεται στο φύλο είναι δυνατόν να έχει ως
αποτέλεσμα, την σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή πόνο για άτομα
διαφορετικού φύλου.

✔ Η έμφυλη βία έχει αναγνωριστεί ότι είναι ίσως η πιο επαίσχυντη παραβίαση των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μια απειλή απέναντι στη σωματική και ψυχική
ακεραιότητα των πολιτών, ιδιαίτερα των γυναικών.

✔ Είναι παγκόσμιο φαινόμενο, που απαντάται στον ιδιωτικό και δημόσιο χώρο όλων των
κοινωνιών, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξής τους.
Το φαινόμενο της έμφυλης βίας σήμερα :
✔ Σήμερα, μολονότι έχουν γίνει προσπάθειες για την ισότητα των δύο φύλων, τα ποσοστά των
γυναικών θυμάτων βίας παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.

✔ Παρά τις προσπάθειες της ελληνικής νομοθεσίας για αλλαγή, στην Ελλάδα σήμερα, τα
δεδομένα του Παρατηρητήριου για την Ισότητα των Φύλων (2020) δείχνουν ότι τα πράγματα
δυσχεραίνουν συνεχώς.

✔ Συγκεκριμένα, στο Δείκτη Ισότητας των Φύλων, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία ανάμεσα
στις χώρες της ΕΕ με βαθμολογία 52,2 στα 100 (βαθμολογία κατά 15,7 μικρότερη από τον Μ.Ο.
της ΕΕ).

✔ Αντίστοιχα, όπως φαίνεται στο 27ο Ενημερωτικό Σημείωμα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας
των Φύλων (2021), οι καταγγελίες για κακοποίηση σε βάρος των γυναικών παρουσιάζουν
αυξητική τάση από το 2012-2019 με τα θύματα βίας από 1.630 να εκτινάσσονται με τα χρόνια
στα 4.171, με τη σωματική βία να έχει δεσπόζουσα θέση στις μορφές κακοποίησης (1.717
θύματα).
Είδη έμφυλης βίας
 Λεκτική Βία (ως λεκτικός εκφοβισμός)
Είναι μια αρνητική δήλωση που
απευθύνεται προς το θύμα ή είναι
σχετική με το θύμα ή
αποκρύπτοντας κάποια απάντηση
λέγοντας πως δεν έχει συμβεί. Αν
ο θύτης δε ζητήσει συγγνώμη
άμεσα και δεν ανακαλέσει την
επίμαχη δήλωση, η σχέση μπορεί
να καθοριστεί ως λεκτική
κακοποίηση.

Πηγή : The Verbally Abusive Relationship, Patricia Evans (2010)

 Ψυχολογική Βία
Ως ψυχολογική βία ορίζεται η
εσκεμμένη συμπεριφορά που
κατατείνει στην σοβαρή πρόκληση
βλάβης, στην ψυχολογική ακε-
ραιότητα του ατόμου μέσω
καταναγκασμού ή απειλών. Αυτή η
μορφή βίας περιλαμβάνει ένα εύρος
συμπεριφορών που αφορούν επει-
σόδια συναισθηματικής κακο-
ποίησης και ελεγκτικής συμπε-
ριφοράς.
Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022) / (Σύμβαση Κωνσταντινούπολης, Άρθρο 33).
 Σωματική Βία
H εσκεμμένη συμπεριφορά
άμεσης σωματικής βίας
εναντίον άλλου ατόμου που
αποσκοπεί στην:
πρόκληση πόνου
και φόβου
και έχει ως αποτέλεσμα Η

σωματικές κακώσεις.
Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022) / Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης Αρθρο 34
 Συναισθηματική κακοποίηση

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους : Είναι κάθε

συμπεριφορά και στάση που πλήττει την
συναισθηματική και / ή ψυχολογική
ακεραιότητα ενός άλλου ανθρώπου, χωρίς
να εμπλέκει όμως την άσκηση σωματικής
βίας.
 Οικονομική βία
Πραγματοποιείται συχνά εις βάρος
των γυναικών, οι οποίες ασχολούνται με
τα οικιακά και δεν έχουν δική τους,
ανεξάρτητη πηγή εισοδήματος.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση το θύμα της
κακοποίησης αναγκάζεται είτε να
παρακαλά προκειμένου να λάβει τα
απαραίτητα χρήματα είτε να ζει με τον
φόβο ότι αναστατώνοντας τον θύτη της
κακοποίησης, θα μειώσει την ικανότητα
του να εργάζεται και να εξασφαλίζει το
οικογενειακό εισόδημα.
 Σεξουαλική βία
Εξαναγκασμός άλλου ατόμου να συνευρεθεί μη-
συναινετικά με τρίτο πρόσωπο.

Η διάπραξη άλλων μη συναινετικών πράξεων

σεξουαλικού χαρακτήρα με άτομο. Διευκρινίζεται
επίσης ότι «Η συγκατάθεση πρέπει να παρέχεται
εκουσίως, ως αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης
του ατόμου».

Δηλαδή ως σεξουαλική βία δηλαδή χαρακτηρίζεται

κάθε είδους επιβλαβής ή ανεπιθύμητη σεξουαλική
συμπεριφορά που επιβάλλεται σε κάποιον.

Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022) / Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης Άρθρο 36
 ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ
Κάθε πράξη:
σωματικής
σεξουαλικής
ψυχολογικής
ή οικονομικής βίας
η οποία συντελείται στο πλαίσιο της
οικογένειας ή της οικιακής μονάδας,
συμπεριλαμβανομένης της βίας
μεταξύ συντρόφων: (νυν ή πρώην
σύζυγοι,αναγνωρισμένοι σύντροφοι,
πρόσωπα με επίσημο ή ανεπίσημο
δεσμό.)
 Σεξουαλική παρενόχληση
Η σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία
περιλαμβάνει οποιαδήποτε «μορφή
ανεπιθύμητης λεκτικής, μη λεκτικής ή
σωματικής συμπεριφοράς σεξουαλικού
χαρακτήρα, με σκοπό ή αποτέλεσμα την
προσβολή της αξιοπρέπειας ενός ατόμου,
ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού,
εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή
επιθετικού περιβάλλοντος»

Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022), (Οδηγία της ΕΚ 2006/54/EC).
 Βιασμός
Ο βιασμός αναφέρεται στη συμμετοχή
σε μη συναινετική σεξουαλική επαφή,
συμπεριλαμβανομένης της χρήσης
σωματικής βίας και με το θύμα να
τίθεται σε μια κατάσταση αδυναμίας
άρνησης ή αναγκαστικής
συμμόρφωσης λόγω φόβου.

Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022) / Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης Άρθρο 36
 Γυναικοκτονία
Πρόκειται για ανθρωποκτονία γυναικών,
από πρόθεση, επειδή είναι γυναίκες.
Συνιστά ακραία μορφή έμφυλης και
σεξιστικής βίας. Διαπράττεται με κίνητρο
την άσκηση κοινωνικού ελέγχου στα
σώματα, αλλά και τις επιλογές των
γυναικών.
 Είδη έμφυλης βίας
Stalking (Παρακολούθηση):είναι Σεξουαλική εκμετάλλευση:είναι η
εμπλοκή σε μια συμπεριφορά που επιβολή δικαιώματος ιδιοκτησίας
απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο σε ένα ή περισσότερα άτομα με
άτομο, με αποτέλεσμα να φοβάται σκοπό να τα εξαναγκάσουν να
για την ασφάλειά του ή την ασφάλεια ενδώσουν σε
των άλλων ή να υποφέρει από σεξουαλικές δραστηριότητες
σημαντική συναισθηματική .Αυτό περιλαμβάνει την
δυσφορία. καταναγκαστική εργασία, τον
υποβιβασμό ενός ανθρώπου σε
κατάσταση υπηρέτη (κάτι που
περιλαμβάνει και τον αναγκαστικό
γάμο) και τη σεξουαλική
διακίνηση ενηλίκων ή και παιδιών.
Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022)
Εμπορία ανθρώπων : είναι η
διακίνηση και το εμπόριο των
ανθρώπων συνήθως με σκοπό την
σεξουαλική δουλεία, την
καταναγκαστική εργασία ή την
σεξουαλική εκμετάλλευση για τον
διακινητή ή άλλους. Είναι ένα
έγκλημα κατά προσώπου εξαιτίας
της παραβίασης των δικαιωμάτων
του θύματος της διακίνησης μέσω
εξαναγκασμού και εξαιτίας της
εμπορικής του εκμετάλλευσης.
 H έμφυλη βία στην Ελλάδα
Στατιστικά στοιχεία - εξέλιξη
Σύντομη περιγραφή
Στην Ελλάδα υπάρχει μια τεράστια λίστα από καταγεγραμμένα περιστατικά
βίας κατά των γυναικών.

1 στις 2 γυναίκες υφίσταται σεξουαλική βία

ενώ 2 στις 5 γυναίκες έχουν βιώσει σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο
εργασίας τους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα του ΕΚΚΕ (2023).

Παρακάτω παρουσιάζονται :
✔ 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022)
✔ Η μελέτη του ΕΚΚΕ “Έμφυλη Βία κατά των γυναικών και άλλες
μορφές διαπροσωπικής βίας στην Ελλάδα”, 2023, EUROSTAT (η
πιο πρόσφατη μελέτη που έχουμε)
Αριθμός και ηλικία θυμάτων ανά φύλο

Πίνακας 1: Αριθμός και ηλικία θυμάτων ανά φύλο (2021, ΕΛ.ΑΣ.)

• Σε σχέση με τον συνολικό αριθμό των θυμάτων

ενδοοικογενειακής βίας, οι γυναίκες αποτελούν τη
συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων που
προχωρούν σε καταγγελία στην αστυνομία, καθώς
αποτελούν το 74,2%
 Ποσοστό γυναικών που έχουν υποστεί βία

✔ Η πιο συχνή μορφή βίας:

η ψυχολογική βία (συντροφικές
σχέσεις)
✔ 2η πιο συχνή μορφή: σωματική
βία από οποιονδήποτε δράστη,
δηλαδή ανεξάρτητα από το ποιος
είναι/ήταν ο δράστης και ποια
είναι/ήταν η σχέση τους μαζί
του/της.

Γράφημα 13: : Ποσοστό γυναικών (18-74 ετών) που έχουν υποστεί βία κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής
τους από οποιονδήποτε δράστη ανά μορφή βίας ΕΚΚΕ (2023)
 Στοιχεία & Καταγραφή περιστατικών βίας από το 2010 έως 2021
καταγγελλόμενα εγκλήματα οικογενειακής βίας

2010 2011 2012 2013 2014 2015

• 1.303 • 2.005 • 2.455 • 2.896 • 3.512 • 3.572

2017 2018
2016 2019 2020 2021
• 3.134 • 4.722
• 3.839 • 5.222 • 5.669 • 8.776

Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022)
 Στοιχεία & Καταγραφή περιστατικών βίας από το 2010 έως 2021
καταγγελλόμενα εγκλήματα οικογενειακής βίας

2010 2011 2012 2013 2014 2015

• 1.303 • 2.005 • 2.455 • 2.896 • 3.512 • 3.572

2017 2018
2016 2019 2020 2021
• 3.134 • 4.722
• 3.839 • 5.222 • 5.669 • 8.776

Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022)
 Ιστορική εξέλιξη
Στοιχεία & Καταγραφή περιστατικών βίας από το 2010 έως 2021

2010 2011 2012 2013 2014 2015

• 1.303 • 2.005 • 2.455 • 2.896 • 3.512 • 3.572

καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα
εγκλήματα εγκλήματα εγκλήματα εγκλήματα εγκλήματα εγκλήματα
οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας
• 1.630 γυναίκες • 1.818 γυναίκες • 2.302 γυναίκες • 2.321 γυναίκες
• 263 • 226 καταγγελλόμενοι θύματα θύματα θύματα θύματα
καταγγελλόμενοι βιασμοί ενδοοικογενειακής ενδοοικογενειακής ενδοοικογενειακής ενδοοικογενειακής
βιασμοί , βίας βίας βίας βίας
• 12 Γυναικοκτονίες • 234 • 222 • 194 • 183
• 11 Γυναικοκτονίες καταγγελλόμενοι καταγγελλόμενοι καταγγελλόμενοι καταγγελλόμενοι
βιασμοί βιασμοί βιασμοί βιασμοί
• 6 Γυναικοκτονίες 13 Γυναικοκτονίες • 6 Γυναικοκτονίες • 13 Γυναικοκτονίες

Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022)
 Ιστορική εξέλιξη
Στοιχεία & Καταγραφή περιστατικών βίας από το 2010 έως 2021
2016 2017 2018 2019 2020 2021

• 4.722
• 3.839 • 3.134 καταγγελλόμενα • 5.222 • 5.669 • 8.776
καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα εγκλήματα καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα καταγγελλόμενα
εγκλήματα εγκλήματα οικογενειακής βίας εγκλήματα εγκλήματα εγκλήματα
οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας οικογενειακής βίας
και και • 3.815 γυναίκες
θύματα • 4.171 γυναίκες • 4.264 γυναίκες • 7.375 γυναίκες
• 2.696 γυναίκες • 3.196 γυναίκες ενδοοικογενειακής θύματα θύματα θύματα
θύματα θύματα βίας ενδοοικογενειακής ενδοοικογενειακής ενδοοικογενειακής
ενδοοικογενειακής ενδοοικογενειακής βίας βίας βίας
βίας βίας • 204
καταγγελλόμενοι • 217 • 202 • 202
• 217 • 215 βιασμοί καταγγελλόμενοι καταγγελλόμενοι καταγγελλόμενοι
καταγγελλόμενοι καταγγελλόμενοι βιασμοί βιασμοί βιασμοί
βιασμοί βιασμοί • 13 Γυναικοκτονίες
• 8 Γυναικοκτονίες • 8 Γυναικοκτονίες • 23 Γυναικοκτονίες
• 13 Γυναικοκτονίες • 7 Γυναικοκτονίες

Πηγή : 3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών, ΕΚΚΕ (2022)
 Ετήσιος αριθμός καταγγελλόμενων εγκλημάτων
ενδοοικογενειακής βίας
Ο ετήσιος αριθμός των
καταγγελλόμενων
εγκλημάτων
ενδοοικογενειακής βίας το
2021 παρουσιάζει αύξηση
της τάξης του 54,8%, σε
σχέση με το 2020.

Γράφημα 2: Ετήσιος αριθμός καταγγελλόμενων εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας (2010-2021, ΕΛ.ΑΣ.)

Ετήσιος αριθμός γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας
Η αύξηση που καταγράφηκε
στον συνολικό αριθμό των
γυναικών θυμάτων
ενδοοικογενειακής βίας που
προχώρησαν σε καταγγελία
στην αστυνομία το 2021 σε
σχέση με το 2020 ανέρχεται
στο 73%, καθώς το 2020
4.264 γυναίκες είχαν
προχωρήσει σε καταγγελία
ενώ το 2021 ο αριθμός τους
ανήλθε σε 7.375.

Γράφημα 1: Ετήσιος αριθμός γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας (2010-2021, ΕΛ.ΑΣ.)

 Σχέση θύματος-δράστη στα περιστατικά ενδοοικογενειακής
βίας
Το μεγαλύτερο ποσοστό των
θυμάτων 59,5% διατηρούσε, είτε
κατά την τέλεση του αδικήματος
είτε κατά το παρελθόν,
συντροφική σχέση με τον δράστη.

Στο 34,9% των περιστατικών ο/η

δράστης ήταν ο σύζυγος του
θύματος, στο 11,7% ο μόνιμος
σύντροφος .

Γράφημα 3: Σχέση θύματος-δράστη στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας (2021, ΕΛ.ΑΣ.)

Ετήσιος αριθμός γυναικοκτονιών

Το 2021 ο αριθμός των θυμάτων

τριπλασιάστηκε καθώς 23
γυναίκες στην Ελλάδα έχασαν τη
ζωή τους από το χέρι κάποιου
μέλους της οικογένειάς τους.

Γράφημα 5 : Ετήσιος αριθμός γυναικοκτονιών (2010-2021, ΕΛ.ΑΣ.)

 Σχέση δράστη με το θύμα
Αναφορικά με τη σχέση θύματος
δράστη, προκύπτει ότι στην
πλειονότητα των περιπτώσεων
πρόκειται για συντροφική βία,
καθώς :
15 γυναίκες δολοφονήθηκαν από
τον νυν ή πρώην σύντροφο ή
σύζυγό τους (65,3%), ενώ 6
γυναίκες δολοφονήθηκαν από τον
γιο τους (26,1%), 1 από τον
εγγονό της (4,35%) και 1 από τον
αδελφό της (4,35%).

Γράφημα 6: Σχέση δράστη με το θύμα (2021, ΕΛ.ΑΣ.)

 Βία και παρενόχληση στην εργασία
Το 67% των περιπτώσεων
παρενόχλησης στον εργα-
σιακό χώρο το θύμα της
παρενόχλησης ή της βίας
στην εργασία αφορούσε
γυναίκες !

Γράφημα 7: Προσφεύγοντα άτομα σχετικά με περιστατικά βίας και παρενόχλησης στην εργασία ανά φύλο (7-12/2021)
Βία και παρενόχληση στην εργασία

Στο 65% των

περιπτώσεων
παρενόχλησης στο
εργασιακό περιβάλλον ,
δράστης ήταν ο
εργοδότης του θύματος !

Γράφημα 9: Σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία , ΕΚΚΕ (2023)

Γράφημα 8: Θέση καταγγελλομένων για περιστατικά βίας και παρενόχλησης στην εργασία (7-12/2021)
 Συμπερασματικά σχόλια
✔ H βία κατά γυναικών έχει την τάση να επαναλαμβάνεται και να
πολλαπλασιάζεται σε βάθος χρόνου.

✔ Όσο αφορά την σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο της εργασίας

παρατηρείται και σε αυτό το πεδίο, πως άνδρες, τις περισσότερες φορές
ευρισκόμενοι σε υψηλότερη ιεραρχική θέση συγκριτικά με τις γυναίκες,
κάνουν κατάχρηση της θέσης τους και ασκούν βία κατά των εργαζόμενων
γυναικών.
Κύριες αιτίες
Δέντρο έμφυλης βίας
 Κύριες αιτίες

H κατάχρηση δύναμης:
✔ σωματικής
✔ οικονομικής
✔ ή πολιτικής

O μη σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων:

Όπως η ισότητα, η ελευθερία, η ελευθερία έκφρασης, η ελεύθερη
ανάπτυξη προσωπικότητας, ο σεβασμός της αξιοπρέπειας του ατόμου.
 Κύριες αιτίες

Έμφυλες ανισότητες:
✔ Δομές εξουσίας που ενισχύουν τις ανισότητες μεταξύ των φύλων.
✔ Πατριαρχικές, σεξιστικές, στερεότυπες αντιλήψεις και απόψεις
νομιμοποιούν τη βία για να διασφαλίσουν την κυριαρχία και την
ανωτερότητα των ανδρών.
✔ Έμφυλα στερεότυπα, προκαταλήψεις, προσδοκίες για την θηλυκότητα και
την αρρενωπότητα, έμφυλη κοινωνικοποίηση.
✔ Αντιμετώπιση της οικογένειας ως ιδιωτικής σφαίρας υπό την ανδρική
εξουσία
✔ Θρησκευτικές και ιστορικές παραδόσεις που προβάλλουν την έννοια της
ιδιοκτησίας των γυναικών και νομιμοποιούν τον έλεγχο της γυναικείας
σεξουαλικότητας.
 Κύριες αιτίες

Η ανοχή στη βία την σύγχρονη εποχή:

Υπάρχει μία γενική αποδοχή της βίας

✔ ως μέρος της δημόσιας σφαίρας (π.χ. βία και

παρενόχληση στο δρόμο)
✔ ως ένας αποδεκτός τρόπος επίλυσης
συγκρούσεων και διεκδίκησης
✔ καθημερινές εικόνες βίας στα Μ.Μ.Ε.

…..η βία θεωρείται ως κάτι το φυσιολογικό

 Σημαντικοί Παράγοντες

Πολιτισμικές προκαταλήψεις:
• λεκτική κακοποίηση γυναικών αποδεκτή ή ακόμα
και ενθαρρυνόμενη. ενίσχυση της απάθειας
απέναντι στην εμφυλία βία.
Έλλειψη εκπαίδευσης σχετικά με τη σημασία της
ισότητας των φύλων και των συνεπειών της
έμφυλης βίας
Ψυχολογικοί παράγοντες:
ο εγωισμός
η ανασφάλεια
η ανισότητα
Συνέπειες της έμφυλης βίας
Συνέπειες για τα
ανθρώπινα δικαιώματα
Η έμφυλη βία παραβιάζει διεθνή, στοιχειώδη
ανθρώπινα δικαιώματα όπως:

Το δικαίωμα:

✔ στη ζωή
✔ στην ατομική ασφάλεια.

✔ στην ίση προστασία από τον νόμο.

✔ στην ελευθερία και προστασία από βασανιστήρια

και κάθε άλλη βίαιη, απάνθρωπη και ταπεινωτική
Συνέπειες για την υγεία και την
ψυχική υγεία
✔ Απειλείται η σωματική υγεία των γυναικών και
των ατόμων, που την έχουν υποστεί ή
κινδυνεύουν από αυτή.
Ψυχικές συνέπειες:
✔ χαμηλή αυτοεκτίμηση,
✔ προβλήματα εμπιστοσύνης
✔ ανασφάλεια
✔ δυσκολία στη δημιουργία υγιών σχέσεων
✔ ψυχικές και συναισθηματικές βλάβες, όπως:
μετατραυματικό στρες, , κατάθλιψη, θυμός,
φόβος, ντροπή, αυτοκαταστροφική διάθεση
κ.α.
 Κοινωνικές Συνέπειες
✔ Κοινωνικά, διαιωνίζει επιβλαβείς κανόνες φύλου και
ενισχύει τις ανισορροπίες εξουσίας.
Επιπλέον πολλές φορές οι γυναίκες:
✔ ενοχοποιούνται
✔ στιγματίζονται
✔ απομονώνονται και απορρίπτονται από το κοινωνικό
τους περιβάλλον

✔ Τέλος τα παιδιά τα οποία έχουν γίνει μάρτυρες

έμφυλης βίας, είναι πολύ πιθανό να αναπαράγουν
αυτή την συμπεριφορά, ή να τραυματιστούν μόνιμα
από αυτή.
Έρευνα & Συμπεράσματα Έρευνας
Στοχοθεσία έρευνας
✔ Στόχος της έρευνας ήταν να διερευνηθούν οι απόψεις μαθητών
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ηλικίας 13-15 χρονών για το θέμα, καθώς και το
κατά πόσο έχουν βιώσει κάποια συμπεριφορά που να σχετίζεται με την έμφυλη
βία.
✔ Χρησιμοποιήσαμε τη μέθοδο του ερωτηματολογίου ( με ερωτήσεις περισσότερο
κλειστού και μια ανοικτού τύπου)

✔ Συγκέντρωση και ανάλυση απαντήσεων

✔ Εξαγωγή συμπερασμάτων.
 ΕΡΕΥΝΑ
Στην έρευνα ανταποκρίθηκαν σε ποσοστό Η ηλικία που ανταποκρίθηκε περισσότερο
53,2% κορίτσια και 44,7% αγόρια. ήταν αυτή των 13 ετών με ποσοστό 48,9%

Πόσο συχνά παρατηρείς το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών

στη χώρα μας σήμερα;
Από την εξαγωγή των αποτελεσμάτων
παρατηρείται πως το μεγαλύτερο ποσοστό των
ερωτηθέντων 30,4 % θεωρεί πολύ συχνό το
φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών στη
χώρα μας.
 Ποιες συμπεριφορές θεωρείς ότι συνιστούν βία κατά
των γυναικών;
Οι περισσότερες απαντήσεις
αναφέρουν ως συμπεριφορές
βίας:
τα σεξιστικά σχόλια,
την σεξουαλικη παρενόχληση,
τη λεκτική, ψυχολογική και
σωματική βία
τον ξυλοδαρμό.
Πιστεύεις ότι πρέπει να υπάρχει ανώτερος / κατώτερος σε μια σχέση ;

Στη συγκεκριμένη ερώτηση όλοι οι

ερωτηθέντες απάντησαν όχι, δηλαδή
συμφωνούν ότι δεν πρέπει να υπάρχει
ανώτερος και κατώτερος σε μία σχέση.

Η μη εμφανής παρακολούθηση/παρενόχληση μιας κοπέλας από ένα αγόρι

(ανεπιθύμητα μηνύματα και μέσω κοινωνικών δικτύων, λήψη άσεμνων, απειλητικών ή
ενοχλητικών τηλεφωνημάτων, στενή παρακολούθηση), είναι ένας τρόπος να της
εκφράσει το ερωτικό του ενδιαφέρον;
Η συντριπτική πλειοψηφία (93,5%) απάντησε
πως δεν το θεωρεί σωστό και τρία παιδιά (2
κορίτσια και ένα αγόρι) απάντησαν πως το
θεωρούν σωστό.
Είναι εντάξει έστω και κάποιες φορές ένα αγόρι να θέσει όρια
για το πως ντύνεται η σύντροφός του;

✔ Η πλειοψηφία απάντησε αρνητικά (53,2%)

✔ Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό απάντησε

μερικές φορές (40,4%)

✔ Ενώ οι λιγότεροι ερωτηθέντες απάντησαν

θετικά (6,4%)

Δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφοροποίηση

ως προς το φύλο.
Πιστεύεις ότι οι γυναίκες κατονομάζουν συμπεριφορές ως «σεξουαλική
παρενόχληση», ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για απλά αστεία;

✔ Η πλειοψηφία απάντησε αρνητικά (53,2%)

✔ Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό απάντησε μερικές
φορές (38,3%)
✔ Βέβαια υπήρξε και κάποιο πολύ μικρό μέρος των
ερωτηθέντων που απάντησε θετικά (8,5%)

Δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφοροποίηση ως

προς το φύλο.
Πιστεύεις ότι οι άνδρες γίνονται βίαιοι επειδή τους προκαλούν οι γυναίκες ;
✔ Η πλειοψηφία απάντησε αρνητικά (74%)
✔ Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό απάντησε μερικές
φορές (24%)

Το ποσοστό 2,2% που απάντησε θετικά (δηλ. ότι

φταίνε οι γυναίκες), ήταν αγόρια.

Πιστεύεις ότι μια γυναίκα μπορεί να προκαλέσει τη σεξουαλική παρενόχληση της;

✔ Η πλειοψηφία απάντησε αρνητικά (52,2%)

✔ Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό απάντησε μερικές
φορές(32,6%) αρκετά κορίτσια
✔ Αντιθέτως κάποιοι (μόνο αγόρια) διατύπωσαν την άποψη
ότι οι γυναίκες προκαλούν τη σεξουαλική παρενόχληση
τους. (15,2%).
Έχεις βιώσει κάποια/ες από τις παρακάτω μορφές βίας ποτέ στη ζωή σου;
✔ Μεγάλο ποσοστό των ερωτηθέντων απάντησε θετικά σε αυτή
την ερώτηση.
✔ Από αυτούς πλειοψηφία (32,6%) έχει υποστεί λεκτική βία.
✔ Ενώ μόλις το 6,5% και το 4,3% έχουν υποστεί ψυχολογική και
σωματική βία αντίστοιχα.

Αξιοσημείωτο είναι, πως ένα σημαντικό ποσοστό δεν απάντησε

σε αυτή την ερώτηση (21,7%).

α) Αν ναι, πόσο συχνά;

✔ Περίπου οι μισοί από τους συμμετέχοντες που έχουν

υποστεί κάποια μορφή βίας δηλώνουν ότι αυτό συμβαίνει
καθόλου συχνά ή όχι πολύ συχνά.
✔ Το 13,5% των ερωτηθέντων απάντησε ότι συχνά ή αρκετά
συχνά υφίστανται κάποια μορφή βίας.
✔ Ενώ το 2,7% δήλωσε ότι είναι πολύ συχνά θύματα βίας.
 β) Πως ένιωσες;
Τα συναισθήματα που αναφέρονται ιεραρχικά είναι :
✔ Θυμός (44,4%)
✔ Ντροπή & αδιαφορία (14,8%)
✔ Μίσος & στεναχώρια

γ) Πως αντέδρασες :
✔ Η πιο συνηθισμένη αντίδραση είναι η παθητική στάση
της απομάκρυνσης (60,7%)
✔ 14,3% ζήτησε βοήθεια .
✔ 10,7% αντέδρασε βίαια.
Κανένας από τους συμμετέχοντες, που ήταν θύματα βίας,
δεν επέλεξε ως τρόπο αντίδρασης την καταγγελία.
Πόσο συχνά παρατηρείς το φαινόμενο της βίας κατά των ανδρών στη χώρα μας
σήμερα;

✔ Η πλειοψηφία απάντησε πως δεν παρατηρείται

πολύ συχνά βία κατά των ανδρών (63%).

✔ Ωστόσο υπήρχαν παιδιά που απάντησαν θετικά :

Συχνά 8,7%
Αρκετά συχνά 8,7%
Πολύ συχνά 2,2%
 Συμπεράσματα
✔ Η άποψη ότι οι άνδρες γίνονται βίαιοι επειδή τους προκαλούν οι γυναίκες τους
είναι επικίνδυνη και αποδεδειγμένα λάθος. Η βία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί
σε καμία περίπτωση. Οι πράξεις βίας είναι αποτέλεσμα της επιλογής ενός
ατόμου.
✔ Ο έλεγχος της εμφάνισης ενός ατόμου από κάποιον άλλον, χωρίς τη συναίνεσή
του, συνιστά περιορισμό του δικαιώματός του στην ελευθερία έκφρασης και
την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του και επομένως είναι
απαράδεκτος.
✔ Η μη εμφανής παρακολούθηση/παρενόχληση μιας κοπέλας αποτελεί
παραβίαση του προσωπικού χώρου και των δικαιωμάτων της και δεν μπορούν
να δικαιολογηθούν ως έκφραση ερωτικού ενδιαφέροντος. Είναι σημάδι
ενοχλητικής και επιβλαβούς συμπεριφοράς και πρέπει να αντιμετωπιστούν
σοβαρά.
 4η Ενότητα
Προτάσεις και γενικά συμπεράσματα
Προτάσεις
Η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας απαιτεί δράσεις στα επίπεδα

✔ Της πρόληψης

✔ Της αντιμετώπισης του φα νομένου

 Μέτρα πρόληψης
✔ Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, δημιουργία προγραμμά-
των για την ενίσχυση της ισότητας των φύλων στα
σχολεία, τους χώρους εργασίας, τα μέσα ενημέρωσης και
την κοινωνία γενικότερα.
✔ Να ενισχυθεί η νομοθεσία που αφορά την προστασία των
θυμάτων έμφυλης βίας και την τιμωρία των δραστών και
να τηρείται αυτή η νομοθεσία.
✔ Να υπάρξει χρηματοδότηση για νέες έρευνες που
ασχολούνται με τις αιτίες, τις συνέπειες και τις
αποτελεσματικές πρακτικές αντιμετώπισης της έμφυλης
βίας.
✔ Τα στοιχεία των ερευνών θα πρέπει να αναλυθούν από
τους υπεύθυνους ώστε να διαμορφωθούν πολιτικές που
θα συμβάλουν στην εξάλειψη ή έστω στην μείωση του
φαινομένου.
 Μέτρα αντιμετώπισης
✔ Να γίνει πιο εύκολη η πρόσβαση στη δικαιοσύνη και η
υποστήριξη των θυμάτων.
✔ Να γίνει εκπαίδευση των αστυνομικών και του δικαστικού
προσωπικού για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας με
σεβασμό και ευαισθησία προς τα θύματα.
✔ Να δημιουργηθούν ασφαλείς χώροι και κοινότητες που
προάγουν τον σεβασμό και αντιστέκονται σε κάθε μορφή
έμφυλης βίας. Να ιδρυθούν σε κάθε Δήμο ή Κοινότητα
Συμβουλευτικά Κέντρα Γυναικών και Ξενώνες Φιλοξενίας
θυμάτων έμφυλης βίας.
✔ Να εκπαιδευτούν οι επαγγελματίες υγείας, κοινωνικοί
λειτουργοί και ψυχολόγοι για την αναγνώριση και την
αντιμετώπιση της έμφυλης βία.
✔ Να διορίζονται γυναίκες ιατροί ως πρόσωπα αναφοράς για
την έμφυλη βία σε επιλεγμένα νοσοκομεία, προκειμένου να
αντιμετωπίσουν τις ανάγκες των θυμάτων έμφυλης βίας, οι
οποίες προτιμούν συνήθως να εξυπηρετούνται και να
εξετάζονται από γυναίκες.
 Συμπεράσματα
✔ Η βία, σε κάθε μορφή της, είναι απαράδεκτη.
✔ Η αναγνώριση της σεξουαλικής παρενόχλησης είναι σημαντική για τη διασφάλιση της
ασφάλειας και του σεβασμού σε κάθε σχέση. Είναι σημαντικό να ακούμε τις φωνές
των γυναικών και να τις πιστεύουμε όταν αναφέρουν αυτού του είδους τις εμπειρίες.
✔ Η σεξουαλική παρενόχληση είναι μια σοβαρή υπόθεση και δεν πρέπει να την
ανεχόμαστε ως απλά αστεία. Η σεξουαλική παρενόχληση είναι μια πράξη που
παραβιάζει την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα του άλλου ατόμου και πρέπει να
αντιμετωπίζεται σοβαρά.
✔ Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε τις σχέσεις με σεβασμό και αμοιβαία
συναινετικότητα.
 Τέλος

Ευχαριστούμε !!!!!
Πηγές - Βιβλιογραφία

✔ “3η Ετήσια Έκθεση για την βία κατά των Γυναικών”, ΕΚΚΕ (2022)
✔ Έμφυλη βία κατά των γυναικών και άλλες μορφές
διαπροσωπικής βίας στην Ελλάδα “ EKKE (2023)
https://www.ekke.gr/en/research/
✔ Ενημερωτικά σημειώματα του Παρατηρίου για την Iσότητα των
φύλων (Μάρτιος 2016 –Σεπτέμβριος 2019)
https://isotita.gr/Ekthesi.pdf
✔ Αυτοτελές Τμήμα για την Παρακολούθηση της Βίας και
Παρενόχλησης στην Εργασία «1η Ετήσια Έκθεση , 2021»
https://www.hli.gov.gr/ekthesi
✔ Κέντρο Διοτίμα, https://diotima.org.gr/orologies/
 Ιστογραφία
https://diotima.org.gr/

https://socialpolicy.gr/?s=%CE%B5%CE%BC%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%B7+%CE
%B2%CE%AF%CE%B1

https://www.syntagmawatch.gr/trending-issues-tag/emfyli-via/

https://feminalab.gr/tags/emphyle-bia

https://gr.humanrights.com/about-us/what-is-united-for-hu