MGA SINAUNANG

KABIHASNAN
SA
DAIGDIG
PAMPROSESON
G TANONG
 TAKDANG ARALIN 3: Gawain- WQF Diagram
(use a short bond paper; decorate)
Pumili ng paksa mula sa “Sinaunang Kabihasnan ng Daigdig” na
gagawan ng WQF Diagram. Isaalang-alang ang sumusunod na mga
panuto sa pagbuo nito:
1. Itala sa bawat kahong nasa ibaba ng “W”
(words) ang mga salitang maiuugnay sa paksa.
2. Sa kahon ng “Q” (questions), bumuo ng 3-5 tanong na
nais mong masagot tungkol sa paksa.
3. Ipagpaliban ang pagsagot sa Bilog “F” (facts).
Pabalikan ito pagkatapos ng Pagnilayan/
Unawain.
 PAKS
Kabihasnan –
A:
Katuturan at mga Batayan
 Paksa: Kabihasnan –

K a tu t u ra n a t m ga B a t a y a n
a. Magbi g ay n g k a hu lu g an ng s a l it a n g
kabihasnan.

b. b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang may
kaugnayan sa kabihasnan.

c. Batay sa nabuong concept map, ano ang iyong sariling

pagpapakahulugan ng salitang kabihasnan?

d. Pag-aralan ang mga larawan at sagutin ang mga

PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong
pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong
kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan?
3. Paano nagsimula ang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang tao?
4. Ano ang kahalagahan ng sistema ng pagsulat sa isang pamayanan?
5. Ano ang sinisimbolo ng gulong? Bakit malaki ang pakinabang ng mataas
na antas ng agham at teknolohiya?
6. Ano-ano ang sinaunang kabihasnang umunlad sa daigdig, partikular sa Asya?
 PAKS
Impluwensiya ng Heograpiya
A:
sa Pag-unlad ng mga
Sinaunang Kabihasnan
 Impluwensiya ng Heograpiya
sa Pag-unlad ng mga Sinaunang Kabihasnan

Pagmasdan ang mapa ng daigdig. Tukuyin ang mga kontinente nito.

Lagyan ang mapa ng bituin ( ) na umakatawan sa kinaroroonan ng mga
sinaunang kabihasnan sa daigdig.
Ang Kabihasnang
Mesopotamia sa
Kanlurang Asya
 Ang Kabihasnang Mesopotamia sa
• Ang Kanlurang
salitang Mesopotamia ay nagmula sa mga Asya
salitang Greek na meso o“pagitan” at potamos o
“ilog”. Samakatuwid, ang Mesopotamia ay

nangangahulugang lupain “sa pagitan ng dalawang

ilog”.
• Ang Mesopotamia ay itinuturing na kauna-unahang
kabihasnan sa buong daigdig.
• Sinakop at pinanahanan ito ng iba’t ibang sinaunang
pangkat ng tao, kabilang ang mga Sumerian,
Akkadian, Babylonian, Assyrian, Chaldean, at Elamite
• Sa paglipas ng mahabang panahon, iba’t ibang
lungsod ang umusbong at bumagsak sa lugar na ito na
nang lumaon ay pinalitan ng iba pang mga
kabihasnan.
HEOGRAPIYA NG Mesopotamia
• Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng
mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna- unahang
mga lungsod sa daigdig, tinatawag na Mesopotamia,
ang lupaig matatagpuan sa pagitan ng mga ilog na
ito.
HEOGRAPIYA NG Mesopotamia

• Nagsimula sa malawak na lupaing

dinadaluyan ng mga ilog Tigris at
Euphrates ang kauna- unahang mga lungsod
sa daigdig, tinatawag na Mesopotamia, ang
lupaig matatagpuan sa pagitan ng mga ilog
na ito.
• Sa kasalukuyan, matatagpuan ito sa
Iraq at bahagi ng Syria at Turkey.
 HEOGRAPIYA NG Mesopotamia

• Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng

mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna- unahang
mga lungsod sa daigdig, tinatawag na Mesopotamia,
ang lupaig matatagpuan sa pagitan ng mga ilog na
ito.
• Sa kasalukuyan, matatagpuan ito sa Iraq at
bahagi ng Syria at Turkey.
• Matatagpuan ang Mesopotamia sa rehiyon ng
Fertile Crescent, isang paarkong matabang
lupaing nagsisimula sa Persian Gulf hanggang sa
silangang baybayin ng Mediterranean Sea.
 HEOGRAPIYA NG Mesopotamia
• Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris at Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-
iiwan ng banlik (silt). Dahil dito, nagiging mataba ang lupain ng rehiyon na nakabubuti
sa pagtatanim
 HEOGRAPIYA NG Mesopotamia
• Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris
at Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-
iiwan ng banlik (silt). Dahil dito, nagiging
mataba ang lupain ng rehiyon na nakabubuti sa
pagtatanim
• Ang Mesopotamia ay walang likas na
hangganan kaya mahirap ipagtanggol ang
lupaing ito sa ibang karatig lugar.
Naimpluwensiyahan din ito ng mga karatig
lugar dahil na rin sa mga ugnayang
pangkalakalan at tunggaliang militar.
HEOGRAPIYA NG Mesopotamia

• Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris

at Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-
iiwan ng banlik (silt). Dahil dito, nagiging
mataba ang lupain ng rehiyon na nakabubuti sa
pagtatanim
• Ang Mesopotamia ay walang likas na
hangganan kaya mahirap ipagtanggol ang
lupaing ito sa ibang karatig lugar.
Naimpluwensiyahan din ito ng mga karatig
lugar dahil na rin sa mga ugnayang
pangkalakalan at tunggaliang militar.
 HEOGRAPIYA NG Mesopotamia
• Sa mga taong 5500 B.C.E., daan-daang maliliit na
pamayanang sakahan ang matatagpuan sa kapatagan
ng hilagang Mesopotamia na pinag- ugnay-ugnay
ng malalayo at mahahabang rutang
pangkalakalan.
 Ang Kabihasnang
Indus sa Timog Asya
Ang Kabihasnang INDUS
sa TIMOG Asya
• Ang Timog Asya ay isang malawak na tangway na hugis tatsulok.
Sa kasalukuyan, binubuo ito ng mga bansang India, Pakistan,
Bangladesh, Afghanistan, Bhutan, Sri Lanka, Nepal, at Maldives.
 Ang Kabihasnang INDUS
sa TIMOG Asya
• Ang rehiyong ito ay kakaiba sa aspektong heograpikal at
kultural kung ihahambing sa ibang panig ng Asya.
• HEOGRAPIKAL: Madalas itong tawagin ng mga heograpo na
sub-kontinente ng India dahil inihihiwalay ito ng mga
kabundukan, kaya maituturing itong halos isang hiwalay na
kontinente. Matatarik na kabundukan ng Hindu Kush,
Himalayas, at Karakuran ang nasa hilaga nito samantalang
pinalilibutan ito ng Arabian Sea sa kanluran, Indian Ocean sa
katimugan, at Bay of Bengal sa silangan.
• KULTURAL: Tulad ng ibang kontinente, samu’t sari rin
ang wikang ginagamit sa rehiyong ito.
Ang Kabihasnang INDUS
sa TIMOG Asya
• Ang rehiyong ito ay kakaiba sa aspektong heograpikal at
kultural kung ihahambing sa ibang panig ng Asya.

• HEOGRAPIKAL: itong tawagin ng mga

Madalas
heograpo na sub-kontinente ng India dahil
inihihiwalay ito ng mga kabundukan, kaya maituturing itong
halos isang hiwalay na kontinente. Matatarik na
kabundukan ng Hindu Kush, Himalayas, at Karakuran ang
nasa hilaga nito samantalang pinalilibutan ito ng Arabian
Sea sa kanluran, Indian Ocean sa katimugan, at Bay of
Bengal sa silangan.
• KULTURAL: Tulad ng ibang kontinente, samu’t sari
rin ang wikang ginagamit sa rehiyong ito.
 Ang Kabihasnang INDUS
sa TIMOG Asya
• Bagama’t ang rehiyong ito ay inihihiwalay ng mga kabundukan sa
hilaga, nakararanas din ito ng mga pagsalakay at pandarayuhan.
Nakapapasok ang mga tao sa mga daanang tulad ng Khyber Pass
sa hilagang-kanluran, dala ang kanilang sariling wika at tradisyon, na
nagpayaman sa kulturang Indian.
 Ang Kabihasnang INDUS sa TIMOG Asya
• Sinasabing mahirap na lubusang mabatid
ang sinaunang kasaysayan ng
India. Nakahukay nga ang mga
arkeologo ng mga kasangkapang
ginamit ng mga ninuno subalit
hanggang sa kasalukuyan, hindi
pa rin nauunawaan ng mga
iskolar ang mga naiwang sistema
ng pagsulat ng sinaunang kabihasnan
ng India.
 HEOGRAPIYA NG LAMBAK NG INDUS
• Ang mga lungsod ng Harappa at Mohenjo-Daro sa
lambak ng Indus ang pinakabagong tuklas na mga
sinaunang sentrong kabihasnan sa
kasalukuyang panahon. Natagpuan ng mga
arkeologo ang mga labi ng dalawang lungsod
noong 1920 ang mga lugar na ito. Gayon din ang
lipunang nabuo rito, ay kasabay halos ng
pagsisimula ng Sumer noong 3000 B.C.E.
 HEOGRAPIYA NG LAMBAK NG
INDUS
• Mas malawak ang lupain sa Indus kung
ihahambing sa sinaunang Egypt at Mesopotamia.
Sakop nito ang malaking bahagi ng hilagang-
kanluran ng dating India, at ang kinaroroonan ng
lupaing Pakistan sa kasalukuyan.
• Ang mga lungsod na ito ay nagsimulang humina at
bumagsak noong ikalawang milenyo B.C.E. Sa
kasalukuyan, tinatayang mahigit 1,000 lungsod at
pamayanan ang matatagpuan dito partikular sa
rehiyon ng Indus River sa Pakistan.
 HEOGRAPIYA NG LAMBAK NG
INDUS
• Nagsimula ang kabihasnan sa India sa
paligid ng Indus River. Ang tuktok
ng kabundukang Himalaya ay nababalot
ng makapal na yelo at nagmumula sa
natutunaw na yelo ang tubig na
dumadaloy sa Indus River na may habang
2,900 km.(1800) milya at bumabagtas
sa Kashmir patungong kapatagan ng
Pakistan.
 HEOGRAPIYA NG LAMBAK NG INDUS
• Katulad sa Mesopotamia, ang pagkakaroon
ng
matabang lupa ay naging mahalaga sa
pagsisimula ng mga lipunan at estado sa
sinaunang India. Sa pagitan ng Hunyo at
Setyembre bawat taon, ang pag-apaw ng ilog ay
nagdudulot ng pataba sa lupa at nagbibigay- daan
upang malinang ang lupain.
 HEOGRAPIYA NG LAMBAK NG INDUS
• Daan-daang pamayanan ang nananahan sa lambak
ng Indus sa pagsapit ng 3000 B.C.E. Karamihan sa
mga ito ay maliliit na pamayanang may tanggulan at
maayos na mga kalsada. Nang sumunod na limang siglo,
nagkaroon din ng mga kanal pang-irigasyon at mga
estrukturang pumipigil sa mga pagbaha.
 HEOGRAPIYA NG LAMBAK NG
INDUS
• Sa kasalukuyan,isa lamang ang India sa mga bansa sa
Timog Asya. Subalit kung susuriin, ang hilagang bahagi
nito ay tahanan at pinag- usbungan ng sinaunang
kabihasnang namumukod-tangi sa iba
Ang Kabihasnang
Tsino sa Silangang
Asya
Ang Kabihasnang Tsino sa
Silangang Asya
• Ang kabihasnang umusbong sa
China ay itinuturing na
pinakamatandang kabihasnang
nananatili sa buong daigdig
hanggang sa kasalukuyan. Nag-
ugat ito halos apat na milenyo
na ang nakalilipas.
Ang Kabihasnang Tsino sa
Silangang Asya
• Noon pa man, mithiin na ng mga Tsino ang pagkakaroon ng
mahusay na pamamahala. Ang pagkakaroon ng mga
ideolohiyang suportado ng estado, partikular ang
Confucianism at Taoism, ay lalo pang nagpatatag sa
kabihasnang Tsino
 Ang Kabihasnang Tsino sa
Silangang Asya
• Sa aspektong politikal,
halinhinang
nakaranas ang China ng pagkakaisa at
pagkakawatak-watak. Ang mga
pangyayaring ito ang humubog sa
kultura at mamamayan ng bansa
hanggang sa makabagong panahon.
HEOGRAPIYA NG Huang ho
• ang kabihasnan sa China ay umusbong sa tabing-ilog malapit
sa Yellow River o Huang Ho. Ang ilog na ito ay nagmumula
sa kabundukan ng kanlurang China at may habang halos
3000 milya. Dumadaloy ito patungong Yellow Sea. Ang
dinaraanan nito ay nagpabago-bago nang makailang ulit. Ito ay
dumadaloy patungo sa Yellow Sea. Ang dinaraanan nito ay
nagpabago-bago nang makailang ulit sa mahabang panahon at
humantong sa pagkakabuo ng isang malawak na kapatagan, ang
North China Plain.
HEOGRAPIYA NG Huang Ho

Ang pag-apaw ng Huang Ho ay nagdudulot ng pataba

sa lupa ngunit dahil sa pagiging patag ng North China
Plain, madalas nang nagaganap ang pagbaha sa
lugar na ito.
 HEOGRAPIYA NG Huang ho
• Ayon sa tekstong tradisyunal ng China, ang Xia o Hsia ang
kauna-unahang dinastiyang naghari sa China. Subalit dahil
sa kakulangan ng ebidensiya, hindi matiyak kung kailan
ito pinasimulan ni Yu, ang unang pinuno ng dinastiya.
Pinaniniwalaang si Yu ang nakagawa ng paraan upang
makontrol ang pagbahang idinudulot ng Huang Ho. Ang
pangyayaring ito ay nagbigay-daan upang
makapamuhay sa lambak ang mga magsasaka.
HEOGRAPIYA NG Huang Ho
• Naniniwala ang mga Tsino na sila lamang ang mga
sibilisadong tao sa gitna ng mga tribo na tinawag
nilang barbaro sapagkat hindi sila nabiyayaan
ng kabihasnang Tsino. Tinawag din nila ang
kanilang lupain na Zhongguo na
nangangahulugang Middle Kingdom.
 Ang Sinaunang
Kabihasnan sa
Africa
 ANG SINAUNANG KABIHASNAN SA
AFRICA
• Isang sinaunang kabihasnan ang nagmula sa
lambak ng Nile River sa Egypt na nasa hilagang-
silangang bahagi ng Africa. Ang kabihasnan sa
Mesopotamia ay mas naunang nagsimula
subalit masasabing mas naging matatag ang
kabihasnang yumabong sa Egypt. Ang
sinaunang Egypt ay nabuklod bilang isang
estado pagsapit ng 3100 at
B.C.E.
nakapagpatuloy sa loob halos ng tatlong
milenyo.
 ANG SINAUNANG KABIHASNAN SA AFRICA
• Batay sa mga ebidensiyang arkeolohikal, mayroon ng
lipunan sa Egypt bago pa nagsimula ang kabihasnan sa
Lambak ng Nile. Ang mga isinagawang paghuhukay sa
Egypt ay patuloy na nagpabago sa pananaw ng mga iskolar
tungkol sa pinagmulan ng kabihasnan nito. Sa pagtatapos ng
ika-20 siglo, natuklasan ng mga arkeologo ang isang tirahan
ng mga sinaunang tao sa timog-ng kanlurang bahagi ng
Egypt malapit sa hangganan ng Sudan. Tinatayang naroroon
na ang paninirahang bago pa sumapit 8000 B.C.E.
Sinasabing maaaring ang mga kaanak o inapo ng mga taong
ito ang nagpasimula sa kabihasnang Egyptian sa Lambak ng
Nile.
 HEOGRAPIYA NG
Egypt
• Sa pag-unawa sa heograpiya ng sinaunang Egypt,
mahalagang tandaang ang tinutukoy na Lower Egypt ay
nasa bahaging hilaga ng lupain o kung saan ang Ilog
Nile ay dumadaloy patungong Mediterranean Sea.
Samantala, ang Upper Egypt ay nasa bahaging
katimugan mula sa Libyan Desert hanggang sa Abu
Simbel. Ang Nile River na may 4160 milya o 6694
kilometro ang haba ay dumadaloy mula
katimugan patungong hilaga.
 HEOGRAPIYA NG Egypt

• Noon pa mang unang panahon, ang Egypt ay

tinawag na bilang The Gift of the Nile dahil kung wala
ang ilog na ito, ang buong lupain nito ay magiging
isang disyerto. Tila hinihiwa ng ilog na ito ang
bahaging hilagang-silangan ng disyerto ng Africa.
 HEOGRAPIYA NG Egypt
• Dati-rati, ang malakas na pag-ulan sa lugar na
pinagmumulan ng Nile ay nagdudulot ng pag- apaw
ng ilog tuwing Hulyo bawat taon. Ang pagbahang
idinudulot ng Nile ay nahinto lamang noong 1970 nang
maitayo ang Aswan High Dam upang
makapagbigay ng elektrisidad at maisaayos ang
suplay ng tubig.
 HEOGRAPIYA NG
Egypt
• Sa Panahong Neolitiko, ang taunang pag-apaw ng
Nile ay nagbigay-daan upang makapagtanim ang mga
magsasaka sa lambak-ilog. Ang tubig- baha ay
nagdudulot ng halumigmig sa tuyong lupain at nag-
iiwan ng matabang lupain na mainam para sa
pagtatanim.
 HEOGRAPIYA NG Egypt
• Ang mga magsasaka ay kaagad nagtatanim sa pagbaba
ng tubig-baha. Ang putik na dala ng ilog ay unti-unting
naiipon sa bunganga ng Nile sa hilaga upang maging
latiang tinatawag na delta. Ang lugar na ito ay nagging
tahanan ng mga ibon at hayop. Maaari ring gamitin
ang tubig mula rito para sa mga lupang sakahan.
HEOGRAPIYA NG Egypt
• Upang maparami ang kanilang maaaring itanim
bawat taon, ang mga sinaunang Egyptian ay
gumagawa ng mga imbakan ng tubig at
naghukay ng mga kanal upang padaluyin ang tubig
sa kanilang mga lupang sinasaka. Ang ganitong
mga proyekto ay nangangailangan ng malaking
bilang ng mga manggagawa, sapat na teknolohiya,
at maayos na mga plano. Ang pagtataya ng
panahon kung kailan magaganap ang mga pagbaha ay
naisakatuparan din sa mga panahong ito.
 HEOGRAPIYA NG Egypt
• Maliban sa kahalagahan nito sa pagsasaka, ang Nile
ay nagsilbing mahusay na ruta sa
paglalakbay noong mga panahong iyon.
Nagawa nitong mapag-ugnay ang mga
pamayanang matatagpuan malapit sa pampang ng
ilog. Ang pagkakaroon ng mga disyerto sa silangan
at kanlurang bahagi ng ilog ay nakapagbigay
ng kaligtasan sa Egypt sapagkat nahahadlangan nito
ang mga pagsalakay. Dahil dito, ang mga tao ay
nagawang makapamuhay nang mapayapa at
masagana sa loob ng mahabang panahon.
Ang Kabihasnang sa
Mesoamerica
ANG KABIHASNAN SA MESOAMERICA
• Maraming siyentista ang naniniwalang may mga pangkat ng
mga mangangaso o ‘hunter ” ang nandayuhan mula sa Asya
patungong North America, libong taon na ang nakararaan.
Unti-unting tinahak ng mga ito ang kanlurang baybayin ng
North America patungong timog, at nakapagtatag ng mga
kalat-kalat na pamayanan sa mga kontinente ng north America
at South America.
• Noong ika-13 siglo B.C.E., umusbong ang kauna-unahang
kabihasnan sa America --- ang mga Olmec sa
kasalukuyang Mexico. Naimpluwensiyahan ang mga
gawaing sinimulan ng mga Olmec ang iba pang pangkat ng
mga tao sa iba’t ibang bahagi ng America.
 HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA
Hango ang pangalang Mesoamerica sa katagang meso na nangangahulugang “gitna”. Ito ang lunduyan
ng mga unang kabihasnan sa America. Ang Mesoamerica o Central America ang rehiyon sa pagitan ng
Sinaloa River Valley sa gitnang Mexico at Gulf of Fonseca sa katimugan ng El Salvador. Sa hilagang
hangganan nito matatagpuan ang mga ilog ng Panuco at Santiago. Samantala, ang katimugang
hangganan ay mula sa baybayin ng Honduras sa Atlantic hanggang sa gulod o slope ng Nicaragua sa Pacific
at sa tangway ng Nicoya sa Costa River.
 HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA

Sa kasalukuyan, saklaw ng Mesoamerica ang malaking bahagi ng Mexico, Guatemala, Belize, El

Salvador, at kanlurang bahagi ng Honduras.
 HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA
Sa lupaing ito, ang malaking pagkakaiba sa elebasyon ng lupa at dalas ng pag-ulan ay
nagdudulot ng mga uri ng klima at ekolohiya sa iba’t ibang bahagi ng rehiyon. Pabago-bago ang panahon sa
rehiyong ito. Dito naitatag ang unang paninirahan ng tao at isa ito sa mga lugar na unang pinag-usbungan
ng agrikultura, tulad ng Kanlurang Asya at China. Sa kasalukuyang panahon, may malaking
populasyon ang rehiyong ito.
 Gawain 3.
TRIPLE
MATCHING
TYPE
Gawain 3: TRIPLE MATCHING
TYPE
Buuin ang triple matching type sa pamamagitan ng pagsasama- sama ng
mga terminolohiya at konsepto batay sa partikular na heograpiya ng
isang kabihasnan.
A B C

• Sa pagitan ng mga ilog

• Nasa gitna ng kontinente • Lupain ng Yucatan Peninsula
• Biyaya ng Nile • Timog ng Mediterranean
• Nasa tangway ng Timog • Nasa kanluran ng Yellow Sea
• Egypt Asya • Dumadaloy ang Indus River
• Tsino • May matabang lupain sa • Nasa Kanlurang Asya
• Indus Huang Ho
• Mesoamerica
• Mesopotamia
 PAMPROSESONG TANONG

1. Ano-anong katangiang pisikal ng mga

sinaunang kabihasnan ang may pagkakatulad sa isa’t
isa?
2. Bakit nakaapekto ang mga anyong lupa at tubig ng isang
lugar sa pagtataguyod ng kabihasnan?
3. Alin sa kalagayang heograpikal ng kabihasnan ang may
malaking impluwensiya sa pamumuhay ng mga taong
nanirahan dito? Ipaliwanag ang sagot.
Gawain 4: GEOGRAPHY CHECKLIST

Unawain ang sumusunod na mga hakbang sa pagbuo ng checklist sa ibaba.

1. Makilahok sa iyong pangkat.
2. Bawat pangkat ay may partikular na paksang bibigyang-pansin:
(1)Sinaunang Kabihasnan sa Kanlurang Asya, (2) Kabihasnang
Egyptian, (3) Kabihasnang Indus, (4) Kabihasnang Tsino, at (5)
Kabihasnang Mesoamerica.
3. Basahin at unawain ang teksto ng paksang nakatalaga sa iyong
pangkat. Pagkatapos ay gumawa ng checklist (magagawa sa Manila
paper) sa tulong ng sumusunod na panuto:
Gawain 4: GEOGRAPHY
CHECKLIST
Gawain 4: GEOGRAPHY
CHECKLIST
4.Kapag kumpleto na ang checklist ng
iyong pangkat, makipag - usap sa ibang
pangkat.
5.Ihambing ang kabihasnan inyong
pangkat at sa kabihasnan ng
ibangpangkat.
6.Muling gamitin ang checklist at
sundin ang sumusunod na panuto:
7. Ipaskil ang ginawang checklist. Iulat
sa klase ang output ng paghahambing
ng mga kabihasnan batay sa mga
katangiang heograpikal.

Suriin ang nabuong checklist ng lahat ng

pangkat.
PAMPROSESONG
TANONG
PAMPROSESONG TANONG
1. Alin sa mga katangiang heograpikal ng mga sinaunang
kabihasnan ng daigdig ang may malaking pagkakatulad sa isa’t isa?
2. Bakit kaya karaniwang may magkakatulad na katangiang
heograpikal ang mga sinaunang kabihasnan?
3. Ano ang epekto ng mga katangiang heograpikal sa
pamumuhay ng mga sinaunang tao?
4. Para sa iyo, alin sa mga katangiang heograpikal ng mga
sinaunang kabihasnan ang nararapat na mapangalagaan?
Ipaliwanag ang sagot.