“Teori Pihak

Berkepentingan”
EPPA4123 - TEORI & AMALAN PERAKAUNAN
Definisi Teori
 Konsep yang berkaitan dengan cara pengurusan
syarikat untuk mengawal polisi awam dan isu sosial.

 Satu bentuk inisiatif dan strategi yang dilaksanakan oleh

syarikat bagi menghubungkan syarikat dengan
masyarakat awam.
2
Objektif
 Mengkaji bagaimana konsep pihak berkepentingan
membantu membuat keputusan dalam melaksanakan
tanggungjawab sosial korporat (CSR)
 Membincangkan bagaimana cara pemikiran pihak
berkepentingan, hujah-hujah beberapa rangka teori
tanggungjawab sosial koporat dan cabaran-cabaran
dalam pengurusan.
3
Motif Perlaksanaan

4
Definisi “Pihak
Berkepentingan”

 Telah didefinisikan oleh Freeman sebagai 'mana-mana

kumpulan atau individu yang dapat mempengaruhi atau
dipengaruhi oleh pencapaian objektif organisasi’
5
 Gambarajah mencerminkan jangkauan pihak berkepentingan yang perlu
dipertimbangkan oleh organisasi dalam proses pembuatan keputusan 6
Teori pihak berkepentingan berkaitan dengan perlakuan etika atau moral pihak
berkepentingan organisasi.
Hasnas mengenal pasti ciri entiti yang boleh diterapkan oleh teori pihak
berkepentingan:
Entiti yang merupakan 'persatuan sukarela
(1) yang dibentuk untuk merealisasikan tujuan dan tujuan yang
ditentukan
(2) yang membolehkan anggota keluar secara bebas (dan
mengeluarkan anggota lain secara bebas dari) persatuan, dan
(3) yang menarik dan mengekalkan (serta merekrut dan menilai)
anggota berdasarkan minat mereka untuk memajukan objektif persatuan '

7
Oleh itu, teori ini tidak terhad kepada entiti yang menjana keuntungan; ia
boleh digunakan untuk perniagaan bukan keuntungan termasuk badan amal.
Walaupun entiti untung perlu menjana keuntungan bagi pemegang saham
dan pemodal lain, entiti bukan untung tidak.
Pemegang saham mungkin menjual saham mereka dalam entiti yang
menjana keuntungan, sementara penderma boleh memutuskan sama ada
akan menderma atau tidak kepada entiti bukan keuntungan.
Walau bagaimanapun, kedua-duanya membenarkan pekerja bebas keluar.

8
Pemahaman kita mengenai teori pihak berkepentingan telah berubah sejak
lima hingga sepuluh tahun kebelakangan.

Literatur sebelumnya menunjukkan bahawa tiga cabang teori wujud:

1) cabang normatif atau etika

2) cabang instrumental

3) cabang deskriptif atau positif, sering disebut sebagai

cabang pengurusan.

9
Di bawah cabang etika, diusulkan bahawa organisasi harus memperlakukan
semua pihak berkepentingan mereka dengan adil dan organisasi harus
diuruskan untuk kepentingan semua pihak berkepentingan.

Kepentingan pihak berkepentingan tidak ditentukan oleh pembekalan

sumber kepada organisasi.

Ini bermakna bahawa satu pihak berkepentingan tidak dianggap lebih

penting daripada yang lain dan organisasi mempunyai kewajipan fidusiari
kepada semua pihak berkepentingan mereka.

10
Donaldson dan Preston menyatakan bahawa pihak berkepentingan penting
ketika mengenal pasti garis panduan moral atau falsafah untuk operasi dan
pengurusan korporat

Cabang instrumental digunakan untuk mengenal pasti hubungan antara

pengurusan pihak berkepentingan dan pencapaian objektif korporat
tradisional seperti keuntungan atau pertumbuhan

11
Cabang pengurusan teori pihak berkepentingan diusulkan sebagai
mekanisme untuk menjelaskan bagaimana pihak berkepentingan dapat
mempengaruhi tindakan organisasi.

Kekuatan pihak berkepentingan diusulkan untuk berkaitan dengan tahap

kawalan yang mereka miliki terhadap sumber yang diperlukan oleh
organisasi.

Semakin diperlukan sumber yang dikendalikan oleh pihak berkepentingan

untuk kejayaan organisasi, semakin besar kemungkinan pengurus akan
menangani masalah pihak berkepentingan

12
Motif Perlaksanaan

13
 Mitchell et al (1997) telah membuat senarai 27
definisi yang berbeza dan membahagi kpd 2
iaitu:

Pendekatan Luas Pendekatan Sempit

Memberi tumpuan kepada pihak berkuasa Memberi tumpuan kepada kesahihan
bahawa pihak berkepentingan telah tuntutan pihak berkepentingan.
mempengaruhi keupayaan firma untuk
mencapai matlamatnya.

14
Dalam artikel klasik Donaldson dan Preston (1995), menunjukkan bahawa
pihak berkepentingan mempunyai nilai intrinsic.
Norma-norma masyarakat dan undang-undang yang menyediakan panduan
boleh dianggap sebagai pihak berkepentingan firma dan juga mungkin
mandat bahawa pihak-pihak tertentu boleh dianggap sebagai pihak
berkepentingan.
Ia tidak menyelesaikan masalah peruntukan kerana ia adalah mustahil
untuk perbadanan bertindak balas kepada semua keperluan pihak
berkepentingan.

15
Di antara pertimbangan pihak berkepentingan adalah budi bicara di mana
pengurus bebas melayan seeorang sebagai pemegang amanah walaupun
jauh dari organisasi.
Hanya firma yang bukan Friedmananite sahaja dalam falsafah operasi asas
akan mengenal pasti pihak berkepentingan yang boleh mendapat mandate
daripada pelabur sosial.
Sebagai firma bukan Friedmanite, mereka mempunyai beberapa set nilai
atau kepercayaan yang membimbing aktiviti sosial mereka.
Kecekapan mungkin terletak pada harta intelek, jarak, keupayaan untuk
mengedar atau pengetahuan khas pekerja.

16
Di antara pertimbangan pihak berkepentingan adalah budi bicara di mana
pengurus bebas melayan seeorang sebagai pemegang amanah walaupun
jauh dari organisasi.
Hanya firma yang bukan Friedman sahaja dalam falsafah operasi asas akan
mengenal pasti pihak berkepentingan yang boleh mendapat mandate
daripada pelabur sosial.
Sebagai firma bukan Friedman, mereka mempunyai beberapa set nilai atau
kepercayaan yang membimbing aktiviti sosial mereka.
Kecekapakan mungkin terletak pada harta intelek, jarak, keupayaan untuk
mengedar atau pengetahuan khas pekerja.

17
 Friedman
▪ Friedman memperkenalkan teori dalam esei tahun 1970 untuk The
New York Times bertajuk "Friedman Doctrine: Tanggungjawab
Sosial Perniagaan adalah Meningkatkan Keuntungannya".

▪ Di dalamnya, dia berpendapat bahawa syarikat tidak mempunyai

tanggungjawab sosial kepada orang ramai atau masyarakat, satu-
satunya tanggungjawabnya adalah pemegang saham.

18
 Menggunakan Teori Pihak
Berkepentingan Dalam Menetukan
Peruntukan
4 KAJIAN NASKAH MENGENAI PERUNTUKAN STRATEGI INI:
▪ Hosseini dan Brenner (1992)
▪ Reynold (2006)
▪ Rowley (1997)
▪ Mitchell (MAW,1997)

19
 Menggunakan Teori Pihak
Berkepentingan Dalam Menetukan
Peruntukan
▪ Hosseini dan Brenner (1992) telah mengunakan alat membuat
keputusan pelbagai, sifat iaitu Proses Analitikal Hierarki atau
Analytical Hierarchy Process (AHP) dalam mengaplikasi Teori
Pihak Berkepentingan.
▪ Pelbagai maklumat akan dikumpul dari pihak berkepentingan ini
dan kedudukan akan dikumpul dan dibandingkan menggunakan
Teknik AHP.
20
 Menggunakan Teori Pihak
Berkepentingan Dalam Menetukan
Peruntukan
▪ Reynolds (2006) telah menjalan suatu kajian mengenai kesan sumber
pembahagian keputusan peruntukan pihak berkepentingan dalam
mengatasi masalah ini.
▪ Beliau juga telah membuat 2 perbandingan iaitu “within decision – yang
melaksanakan peruntukan secara tersendiri” dan “across decision –
keputusan yang dibuat berdasarkan komposit masa dan kumpulan
berkepentingan”.

21
 Menggunakan Teori Pihak
Berkepentingan Dalam Menentukan
Peruntukan
▪ Rowley (1997) menggunakan teori rangkaian untuk
memfokuskan kepada merit terhadap mereka. Beliau melihat
wujudnya interaksi iaitu:
i. Density – berhubungkait rangkaian dengan firma yang menjadi
tumpuan.
ii. Centrality – kedudukan tertentu firma dengan rangkaian
tersebut.
22
 Menggunakan Teori Pihak
Berkepentingan Dalam Menetukan
Peruntukan
▪ Mitchel MAW 1997, menyediakan panduan yang lebih spesifik kepada ahi-
ahlinya:
▪ MAW telah mengemukakan tiga sifat yang berkaitan dengan pihak berkepentingan
iaitu:
i. Kuasa yang akan membuatkan seseorang mempunyai kehendak sendiri
walaupun mempunyai halangan.
ii. Kesahihan - penerimaan masyarakat sosial terhadap tingkah laku.
iii. “Urgency” (Kecemasan) – menyatakan keadaan masa adalah sangat penting dan
praktikal.
23
 Penyelesaian masalah berdasarkan “market
based” terhadap pelbagai masalah peruntukan
Hart 1995
 Kecenderungan untuk mengambil sumber asas sesuatu firma dan merangka semula kepada
pandangan yang lebih bersifat semulajadi.
 Beliau telah mengintegrasikan persepktif sesebuah firma sebagai pembekal barangan barangan
sosial dengan potensi orang yang berkepentingan.
 Sungguhpun begitu, model ini tidak memfokuskan kepada isu peruntukan.

24
 Penyelesaian masalah berdasarkan market
based terhadap pelbagai masalah peruntukan
Baron 2001
 Menyediakan model yang menghuraikan permainan interaksi teori ini di antara aktivis dengan
firma.
 Firma boleh memberi padangan kepada tekanan oleh aktivis dengan memacu kepada permintaan
atau middle-ground settlement.

25
 Penyelesaian masalah berdasarkan market
based terhadap pelbagai masalah peruntukan
Mc William & Siegel (2001), Hustle & Slazar (2006)
 Menggunakan konsep pasaran dalam menganalisa CSR ini sebagai asas kepada keadilan pasaran.
 Kaedah ini gagal untuk mengambil input asas kepada norma sosial dalam keadaan tertentu.

26
RINGKASAN TEORI PIHAK BERKEPENTINGAN
TEORI UTAMA Amalan organisasi timbul dari pertimbangan pihak
berkepentingan untuk mencipta nilai
ASAS ORGANISASI Kecekapan

SUDUT Menguruskan kepentingan semua pihak

PANDANGAN berkepentingan
PERANAN Amalan organisasi harus sesuai dengan
PERSEKITARAN persekitaran
ANGGAPAN Memaksimumkan utiliti adalah objektif utama tetapi
tidak terhad kepada kekayaan dari segi kewangan
27
Kesimpulan
▪ Pihak yang berkepentingan adalah individu atau kumpulan yang boleh
menjejaskan atau yang terjejas oleh tindakan-tindakan, keputusan,
dasar, amalan atau matlamat sesebuah organisasi.
▪ Pengurus perlu berbaik-baik dengan pihak berkepentingan organisasi
mereka. Kegagalan dalam memenuhi keperluan pihak berkepentingan
boleh merosakkan reputasi syarikat dan akhirnya memberi kesan ke
atas keuntungan.
▪ Tanggungjawab organisasi terhadap pihak-pihak berkepentingan
termasuk yang berikut: ekonomi, undang-undang, tanggungjawab
etika dan kedermawanan.

28
Terima Kasih
Selamat Hari Raya
Maaf Zahir Batin!
29