Nandishwar Vidhan (VGM-146)

Jeerj %eeveesoe evLeceeuee kee heg<he veb.
146
ISBN 978-93-82071-03-7
veboerej efJeOeeve
efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve eje mebeeefuele
Jeerj %eeveesoe evLeceeuee
-jeefe$eerleerLekej pevceYetefceeeW kes efJekeeme keer esjCeeeesle
ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe eer %eeveceleer ceeleepeer

MejohetefCe&cee ceneslmeJe, 11 Deketyej 2011 kees pecyeterhe-nefmleveehegj ceW
hetpe ieefCeveerecegKe eer %eeveceleer ceeleepeer eje Ieesef<ele
eLece heeeee& eer Jeerjmeeiej Je<e& kes Devleie&le ekeeefMele
Fme evLeceeuee ceW efoiecyej pewve Dee<e&ceeie& kee hees<eCe kejves Jeeues efnvoer,
mebmke=le, eeke=le, keVe[, Debespeer, iegpejeleer, ceje"er Deeefo Yee<eeDeeW
kes veee, efmeevle, DeOeelce, Yetieesue-Keieesue, JeekejCe Deeefo
efJe<eeeW hej ueIeg SJeb Je=nod ebLeeW kee cetue SJeb DevegJeeo meefnle
ekeeMeve neslee nw~ mecee-mecee hej Oeeefce&ke
ueeskeesheeesieer ueIeg hegefmlekeeSb Yeer
ekeeefMele nesleer jnleer nQ~
-: mebmLeeefhekee SJeb esjCeeeesle :-
hejcehetpe ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe eer %eeveceleer ceeleepeer

-: ceeie&oMe&ve :-
e%eeeceCeer Deeefe&kee eer evoveeceleer ceeleepeer
-ekeeMeke-
-: efveoxMeke SJeb mecheeoke :-
efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve
mJeefmleeer kece&eesieer heer"eOeerMe jJeervkeerefle& mJeeceer peer
pecyeterhe-nefmleveehegj (cesj") G.e.-250404

heesve veb.- (01233) 280184, 280994
-: eyebOe mecheeoke :-
Website : www.jambudweep.org
E-mail : jambudweeptirth@gmail.com
peerJeve ekeeMe pewve
COURTESY-JAIN BOOK DEPOT
C/o Shri Nabhi Kumar Manav Kumar Jain

C-4, Opp. PVR Plaza, Cannaught Place, New Delhi-1
Ph.-011-23416101-02-03/Website : www.jainbookdepot.com
"e mebmkejCe
2200 eefleeeB
Jeerj efve. meb. 2538, ew$e Meg. $eeesoMeer

5 Deewue 2012, ceneJeerj peebleer
cetue
20/-.
eLece mebmkejCe (meved 1995)-2200 eefleeeB, efleere mebmkejCe (meved 1999)-1100 eefleeeB
le=leere mebmkejCe (meved 2003)-1100 eefleeeB, elegLe& mebmkejCe (meved 2006)-2200 eefleeeB
hebece mebmkejCe (meved 2008)-2200 eefleeeB
meJee&efOekeej ekeeMekeeOeerve
kecheesefpebie - %eeveceleer vesJeke&, pecyeterhe-nefmleveehegj (cesj") G.e.
( iii )
( iv )
Deee-efcelee#ej
heJe& DeveeefoefveOeve nw~ Fve efoveeW ceW FvieCe DemebKe osJe-osefJeeeW kes meeLe JeneB
veboerej erhe ceW peekej Dee" efoveeW leke eewyeerme Iebs DeKeC[ hetpee kejles nQ~
ceveg<e ueesieeW ceW eens eejCe $e+efOeejer cegefve neW, eens efJeeeOej es ueesie
Yeer {eF& erhe mes yeenj veboerej erhe ceW veneR pee mekeles nQ~ DeleSJe es meYeer
ceveg<e, cegefveieCe Deewj eeJekeieCe eneR hej veboerej erhe kes efpevecebefojeW keer,
GveceW efJejepeceeve efpeveefyebyeeW keer mlegefle, Jebovee Deewj hetpee kejles nQ~
Fve Deeeefvnke heJeeX ceW veevee ekeej mes-GheJeeme Deeefo mes ele Yeer
efkees peeles nQ~ Fve heJeeX ceW efmeee efJeOeeve, FvOJepe efJeOeeve, keuhegce
efJeOeeve, leerveueeske efJeOeeve, meJe&leesYe efJeOeeve Deeefo efJeOeeveeW kees efkeee
peelee nw~ meYeer efJeOeeveeW ceW efme YeieJeeve ee hebehejceser keer Gheemevee keer
peeleer nw~ FvOJepe efJeOeeve ceW lees ceOeueeske kes mecemle Deke=ef$ece efpevecebefojeW
keer hetpee nesleer nw, Ssmes ner leerveueeske efJeOeeve, meJe&leesYe efJeOeeve ceW Yeer
ceOeueeske kes efpevecebefojeW keer hetpeeSb nQ~ efhej Yeer veboerej heJe& ceW Keemekej
veboerej erhe kes efpevecebefojeW keer hetpeve kejvee ner eeefnS~
Fme efJeOeeve ceW heeBe hetpeeDeeW ceW meb#eshe mes veboerej erhe kes yeeJeve
efpevecebefojeW keer hetpee keer ieF& nw~ Fme efJeOeeve kees Dee" efove leke eefleefove
kejvee eeefnS~ Fmekee ceb$e efvecveefueefKele nQ eR veboerejerhemLeehebeeMeefppeveeueeefpeveefyebyesYees vece:~
Fme ceb$e kee Devegeve kejkes Deble ceW oMeceebMe Deengefle kejvee eeefnS~
DeLee&led DeefivekegC[ ceW nJeve kejvee eeefnS~
pees YeJe veboerej heJe& kes efoveeW ceW ee keYeer Yeer Fevegmeej Deke=ef$ece
efpeveeefleceeDeeW keer Yeefe mes en veboerej efJeOeeve kejWies~ Jes efveece mes Deieues
YeJe ceW osJeheo eehlekej mee#eeled veboerej erhe kes efpevecebefojeW ceW peekej efpeve
eefleceeDeeW keer hetpee kejWies hegve: ceneve hegCe mebefele kej ceveg<e neskej
hejcheje mes cees#e kees eehle kejkes Meeele megKe kes Yeesee yeve peeeWies~
FmeerefueS meYeer eeJeke, eeefJekeeSb Fme efJeOeeve kees kejkes hejes#e ceW Yeer
veboerej erhe keer Jebovee kee ueeYe eehle kejW, ener cesjer cebieue YeeJevee nw~
-ieefCeveer Deeefe&kee %eeveceleer
ceOeueeske ceW DemebKeele erhe-meceg nQb~ Ske erhe kees Iesjkej meceg hegve:
erhe Ssmeer JeJemLee nesves mes eLece pecyeterhe kees ueskej Deble ceW mJeebYetjceCe meceg
nw~ Fme henues pecyeterhe kes Yejle #es$e kes Deee&KeC[ ceW ner Jele&ceeve ceW nce Deewj
Deehe ueesie jn jns nQ~ Fme ieesueekeej pebyeterhe kee efJemleej Ske ueeKe eespeve nw~
Fmes eejeW Deesj mes Iesj kej oes ueeKe eespeve efJemle=le ueJeCe meceg nw~
Deeies Dee"JeW erhe kee veece veboerej erhe nw~ en Ske meew $esme" kejes[
eespeve efJemle=le nw~ FmeceW eejeW efoMeeDeeW ceW eewjemeer npeej eespeve efJemle=le
SJeb Fleves ner TBes Ske-Ske Debpeveefieefj nQ~ Fve hej eej efpevecebefoj nQ~ Fve
Ske-Ske heJe&le keer eejeW efoMeeDeeW ceW Ske-Ske ueeKe eespeve efJemle=le eewkeesve
Ske-Ske yeeJeef[ee nQ~ Fve yeeJe[er kes ceOe oMe npeej eespeve efJemle=le SJeb Fleves
ner TBes Ske-Ske oefOecegKe heJe&le nQ~ Fve meesuen oefOecegKe heJe&leeW hej meesuen
efpevecebefoj nQ~ hegve: Fve eleske meesuen yeeJeef[eeW kes eejeW keesveeW hej Ske npeej
eespeve TBes Deewj Fleves ner efJemleej Jeeues Ske-Ske jeflekej heJe&le nQ~ FveceW mes
yeeJe[er kes DeYeblej Yeeie kes yeeerme jeflekej heJe&leeW hej efpevecebefoj nQ~
Fme ekeej veboerej erhe kes eejeW efoMeeDeeW kes 1 Debpeveefieefj 2 oefOecegKe
Deewj 8 jeflekej, Ssmes lesjn heJe&leeW kes lesjn-lesjn efpevecebefoj nQ Dele: es meye
13452 efpevecebefoj nQ~
Fve veboerej efJeOeeve ceW henues mecegee hetpee nw~ hegve: hetJe& efoMee kes
lesjn efpevecebefoj keer hetpee ceW 13 DeIe& nQ~ Ssmes ner oef#eCe efoMee keer hetpee ceW
13 DeIe&, heefece efoMee keer hetpee ceW 13 DeIe& Deewj Gej efoMee keer hetpee ceW
13 DeIe&, Ssmes Fve eej efoMeeDeeW ceW 52 DeIe& nQ~ eej hetCee&Ie& nQ Deewj heeBe
hetpeeDeeW keer heeBe peeceeueeSb nQ~
Deeeefvnke heJe&Dee<ee{, keeefle&ke Deewj heeuiegve ceeme ceW Megkeue he#e ceW Deceer kees ueskej
hetefCe&cee leke Ssmes Dee" efove kees Deeeefvnke heJe& ee veboerej heJe& kenles nQ~ en
N: M
(v)
eewyeerme leerLekejeW keer

meesuen pevceYetefceeeW keer veeceeJeueer
cenevegYeeJeeW,
Deheves veiej kes efpevecebefojeW ceW eewyeerme leerLekejeW keer meesuen pevceYetefceeeW
kes veece efvecveevegmeej efueKeJeeSb DeLeJee efMeueehe ueieJeeSb SJeb Fve leerLeeX keer
ee$ee kejkes hegCeueeYe eehle kejW~
esjCee-ieefCeveerecegKe Deeefe&kee eer %eeveceleer ceeleepeer

leerLekej pevceYetefce
1. DeeesOee (hewpeeyeeo-G.e.)
leerLekejeW kes veece

-eer $e+<eYeosJe YeieJeeve
-eer DeefpeleveeLe YeieJeeve
-eer DeefYeveboveveeLe YeieJeeve
-eer megceefleveeLe YeieJeeve
-eer DevebleveeLe YeieJeeve
2. eeJemleer (yenjeFe-G.e.)
-eer mebYeJeveeLe YeieJeeve
3. keewMeecyeer (G.e.)
-eer heeeYeg YeieJeeve
4. JeejeCemeer (G.e.)
-eer megheee&veeLe YeieJeeve
-eer heee&veeLe YeieJeeve
5. evhegjer (JeejeCemeer) G.e.
-eer eveYeg YeieJeeve
6. keekevoer (osJeefjee efve.-ieesjKehegj) G.e.-eer heg<heobleveeLe YeieJeeve
7. Yeefkeehegjer, FKeesjer (eleje-PeejKeb[) -eer MeerleueveeLe YeieJeeve
8. efmebnhegjer (meejveeLe) G.e.
-eer eseebmeveeLe YeieJeeve
9. echeehegjer (Yeeieuehegj-efyenej)
-eer JeemeghetpeveeLe YeieJeeve
10. keefcheuehegjer (he&keKeeyeeo-G.e.) -eer efJeceueveeLe YeieJeeve
11. jlvehegjer (hewpeeyeeo-G.e.)
-eer Oece&veeLe YeieJeeve
12. nefmleveehegj (cesj"-G.e.)
-eer MeebefleveeLe YeieJeeve
-eer kegvLegveeLe YeieJeeve
-eer DejveeLe YeieJeeve
( vi )
13. efceefLeueehegjer
-eer ceefuueveeLe YeieJeeve

-eer veefceveeLe YeieJeeve
14. jepeie=ner (veeueboe-efyenej)
-eer cegefvemegeleveeLe YeieJeeve
15. Meewjerhegj (yesej-G.e.)
-eer vesefceveeLe YeieJeeve
16. kegC[uehegj (veeueboe-efyenej)
-eer ceneJeerj YeieJeeve
efJeMes<e-%eeleJe nw efke hetpe ieefCeveer eer %eeveceleer ceeleepeer keer esjCee mes
mLeeefhele DeefKeue YeejleJe<eeae efoiecyej pewve leerLekej pevceYetefce efJekeeme keceser
eje leerLekej YeieJevleeW keer pevceYetefceeeW kes efJekeeme kee ece meheueleehetJe&ke peejer
nw~ Fme ece ceW nefmleveehegj, DeeesOee, kegC[uehegj (veeueboe), jepeie=ner, efmebnhegjer
(meejveeLe) ceW megvoj efvecee&Ce SJeb efJekeeme kes keee& mecheVe ngS nQ, efpememes efke
eeeerve leerLe&YetefceeeB ekeeMe ceW DeeF& nQ leLee Gvekee jeêre-Debleje&êre mlej hej
eeej-emeej ngDee nw~ Fmeer ece ceW Jele&ceeve ceW YeieJeeve heg<heobleveeLe keer pevceYetefce
keekeboer kee Yeer efvecee&Ce keee& hetCe& nes egkee nw~ Deehe Yeer Deheves Deemeheeme kes #es$e
ceW efmLele leerLekej pevceYetefceeeW kes efJekeeme nsleg meceepe ceW peeiekelee hewoe kejW
SJeb mebieef"le neskej Gve eeeerve leerLe&YetefceeeW kee peerCeexej kejW~ Fme keee& ceW nce
meowJe Deehekes meeLe nQ~
-efveJesoke-
DeefKeue YeejleJe<eeae
efoiecyej pewve leerLekej pevceYetefce efJekeeme keceser
-DeOe#e-
mJeefmleeer kece&eesieer heer"eOeerMe jJeervkeerefle& mJeeceer peer

-eOeeve keeee&uee-
pecyeterhe-nefmleveehegj (cesj") G.e.

heesve veb.-01233-280184, 280236
N: M
( vii )
( viii )
efJeOeeve keer jeefe$eer jeîeewjJe, ieefCeveerecegKe, Deeefe&keeefMejesceefCe
eqoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve-mebef#ehle heefjee
eer %eeveceleer ceeleepeer kee mebef#ehle-heefjee

-e%eeeceCeer Deeefe&kee evoveeceleer
pevcemLeeve-efkewleveiej (yeejeyebkeer) G.e.
pevceefleefLe-Deemeespe megoer 15 (MejohetefCe&cee) efJe. meb. 1991, (22 Deketyej meved 1934)
peeefle-DeeJeeue efo. pewve, iees$e-ieeseue, veece-keg. cewvee
ceelee-efhelee-eerceleer ceesefnveer osJeer SJeb eer essueeue pewve
Deepevce yeeee& ele-F&. meved 1952 ceW yeejeyebkeer ceW MejohetefCe&cee kes efove
#egefuuekee oer#ee-ew$e ke=. 1, F&. meved 1953 kees ceneJeerjpeer DeefleMee #es$e (jepe.) ceW
Deeeee&jlve eer osMeYet<eCe peer cenejepe mes~ veece-#egefuuekee Jeerjceleer
Deeefe&kee oer#ee-JewMeeKe ke=. 2, F&. meved 1956 kees ceeOeesjepehegje (jepe.) ceW eeefj$eeeJeleea
108 Deeeee& eer Meebeflemeeiej peer keer hejcheje kes eLece heeOeerMe Deeeee& eer Jeerjmeeiej peer
cenejepe kes kejkeceueeW mes~
meeefnefleke ke=eflelJe-Demeneer, meceemeej, efveecemeej, cetueeeej, keeleb$e-JeekejCe,
<edKeC[eiece Deeefo ebLeeW kes DevegJeeo/erkeeSb SJeb 250 efJeefMe ebLeeW keer uesefKekee~ meved 1995 ceW
DeJeOe efJe.efJe. (hewpeeyeeo) eje [er.efued. keer ceeveo GheeefOe mes efJeYetef<ele~
leerLe& efvecee&Ce esjCee-nefmleveehegj ceW pebyeterhe lesjnerhe, leerveueeske Deeefo jeveeDeeW kes efvecee&Ce,
Meeele leerLe& DeeesOee kee efJekeeme SJeb peerCeexej, eeeie-Fueeneyeeo (G.e.) ceW leerLej
ek $e+<eYeosJe
lehemLeueer leerLe& kee efvecee&Ce, leerLekej pevceYetefceeeW kee efJekeeme eLee
-YeieJeeve ceneJeerj pevceYetefce kegC[uehegj
(veeueboe-efyenej) ceW vebeeJele& cenue veeceke leerLe& efvecee&Ce, YeieJeeve heg<heobleveeLe erke pevceYetefce keekevoer leerLe&
(efveke ieesjKehegj-G.e.) kee efJekeeme, YeieJeeve heee&veeLe kesJeue%eeveYetefce Deefn$e eerlLe& hej leerme eewyeermeer
cebefoj, nefmleveehegj ceW pecyeterhe mLeue hej YeieJeeve MeebefleveeLe-kegbLegveeLe-DejnveeLe ke
er 31-31 heg Gegbie
Ke[dieemeve eeflecee, ceebieerlegbieer ceW efvecee&CeeOeerve 108 heg Gebgbie YeieJeeve $e+<eYeos
Je keer efJeMeeue eeflecee Fleeefo~
ceneslmeJe esjCee-hebeJe<eeae pecyeterhe ceneceneslmeJe, YeieJeeve $e+<eYeosJe Debleje&êre efveJee&Ce
ceneceneslmeJe, DeeesOee ceW YeieJeeve $e+<eYeosJe cenekegbYe cemlekeeefYe<eske, kegC[uehegj ceneslmeJe,
YeieJeeve heee&veeLe pevcekeueeCeke le=leere meneeefyo ceneslmeJe, efouueer ceW keuhegce ceneceC[ue
efJeOeeve kee Ssefleneefmeke Deeeespeve Fleeefo~ efJeMes<ehe mes 21 efomecyej 2008 kees pecyeterhe mLeue
hej efJeeMeebefle DeeEnmee meccesueve kee Deeeespeve ngDee, efpemekee GodIeeve Yeejle keer je^heefle
eerceleer eefleYee osJeerefmebn heeerue eje efkeee ieee~
Mew#eefCeke esjCee-pewve ieefCele Deewj ef$eueeske efJe%eeve hej Debleje&êre mebieeser, jeêre
kegueheefle meccesueve, Feflenemekeej meccesueve, veeeeOeerMe meccesueve SJeb Deve Deveske jeêre-Debleje&êre
mlej kes mesefceveej Deeefo~
jLe eJele&ve esjCee-pecyeterhe %eevepeesefle (1982 mes 1985), meceJemejCe eerefJenej (1998
mes 2002), ceneJeerj peesefle (2003-2004) kee Yeejle YeceCe~
Fme ekeej efvele vetleve YeeJeveeDeeW keer peveveer hetpe ceeleepeer efejkeeue leke Fme JemegOee kees
megMeesefYele kejleer jnW, ener cebieue keecevee nw~
efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve keer mLeehevee hetpe ieefCeveerecegKe eer %eeveceleer
ceeleepeer keer esjCee mes meved 1972 ceW jepeOeeveer efouueer ceW ngF& Leer~ mebmLeeve kee cegKe keeee&uee
meved 1974 mes nefmleveehegj cesW eejbYe ngDee~ Fme mebmLeeve kes Devleie&le Deveske ieefleefJeef OeeeB
nefmleveehegj ceW leLee Deve$e eue jner nQ1. meved 1972 mes Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee kes ceeOece mes ueeKeeW ebLe ekeeefMele nes jns nQ~
2. meved 1974 mes Fme mebmLeeve kes cegKehe$e kes he ceW mecei%eeve efnvoer ceeefmeke heef$ekee
kee efvejblej ekeeMeve nes jne nw~
3. meved 1974 mes 1985 leke nefmleveehegj ceW pecyeterhe jevee kee efvecee&Ce keee& ngDee~
4. meved 1974 mes Deye leke pecyeterhe jevee kes Deefleefje Deveske efpevecebefojeW kee efvecee&Ce
ngDee nw-keceue cebefoj, leerve cetefle& cebefoj, Oeeve cebefoj, MeebefleveeLe cebefoj, Jeemeghetpe cebefoj,
cebefoj, meneket cebefoj, efJeeceeve yeerme leerLekej cebefoj, DeeefoveeLe cebefoj, Deeheo cebefoj,
$e+<eYeosJe keerefle&mlebYe, mJeefCe&ce lesjnerhe jevee, veJeenMeebefle efpevecebefoj, leerve ueeske jevee SJeb
eer MeebefleveeLe-kegbLegveeLe-DejnveeLe keer 31-31 heg Gegbie eefleceeDeeW keer mLeehevee ~
5. pecyeterhe hegmlekeeuee efpemeceW ueieYeie 15000 ebLe mebenerle nQ~
6. Ceceeskeej ceneceb$e yeQke efpemeceW YeeeW eje efueKekej Yespes iees kejes[eW Ceceeskeej ceb$e
pecee efkees peeles nQ~
7. mecee-mecee hej efMe#eCe-eefMe#eCe efMeefJejeW leLee mebieesefeeW kes Deeeespeve efkees
peeles nQ~
8. eeef$eeeW kes Meg Yeespeve kes efueS jepee eseebme Yeespeveeuee kee mebeeueve~
9. eeef$eeeW kes "njves kes efueS DeeOegefveke megefJeOeeege [eruekeme heuewdme Jeeueer keF&
Oece&MeeueeDeeW leLee keesef"eeW SJeb yebieueeW kee efvecee&Ce efkeee ieee nw~
10. pecyeterhe heefjecee kes efueS veewkee efJenej, SsjeJele neLeer leLee ceveesjbpeve nsleg efceveer
^sve, Petues Deeefo nQ~
11. %eeveceleer keuee cebefojced ceW nefmleveehegj kes eeeerve Fefleneme mes mebbyebefOele PeeBefkeeeB nQ~
12. leerLekej pevceYetefceeeW keer Jebovee SJeb Oeeefce&ke efheuceeW kee eoMe&ve kejves Jeeues
efLeesj mes meceefvJele ieefCeveer %eeveceleer nerjke peebleer Skemeesme~
efouueer, cesj", cegpehehejveiej, nefjej, PeeBmeer, eflepeeje Deeefo mes pecyeterhe mLeue leke
Deeves kes efueS efove Yej yemeW efceueleer jnleer nQ~
efo. pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve kes Devleie&le YeieJeeve ceneJeerj pevceYetefce kegC[uehegj
(veeueboe) efyenej ceW YeJe vebeeJele& cenue leLee eeeie-Fueeneyeeo (G.e.) ceW efveefce&le leerLekej
$e+<eYeosJe lehemLeueer leerLe& kee Yeer mebeeueve neslee nw~
pecyeterhe SJeb Deve jeveeDeeW kes oMe&ve nsleg nefmleveehegj heOeejkej DeeOeeeflceke SJeb
Yeewefleke megKe keer eeefhle kejW~
( ix )
(x)
Jeerj %eeveesoe ievLeceeuee kes efMejesceefCe mebj#eke

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
eer celeer efvece& }e pewve Oe.he. mJe. eer he sceevo pewve, lelheg$e heoer he keg ceej pewve, jerKeeyeeJe}er, efouueer-6~
eerceleer megceve pewve Oe.he. eer efoeqiJepee eEmen pewve, Fboewj~
eer ceneJeerj hemeeo pewve mebIeheefle, peer-19, meeTLe SkemesvMeve, veF& efouueer~
eer censv heeue njsv kegceej pewve, metjpece} efJenej, efouueer~
eerceleer ceesnveer pewve Oe.he. eer megveer} pewve, heerle efJenej, efouueer~
eer osJesvo kegceej pewve (Oeens[e Jee}s) ieg[ieeBJe (nefj.)~
eerceleer Meejoe jeveer pewve Oe.he. mJe. efjKeyeebo pewve, yeengyeueer SvkeuesJe, efouueer-92~
[e@. osJesv kegceej pewve, Yeesheeue (ce.e.)
eerceleer mebieerlee pewve Oe.he. eer mebpeerJe kegceej pewve, Mesjkees (efyepeveewj) G.e.
eer Deefveue kegceej pewve, oefjeeiebpe, efouueer
eer yeer.[er. ceoveeFke, cegcyeF&
eer Oevekegceej pewve, yeengyeueer SvkeuesJe, efouueer-92~
eer efpelesv kegceej pewve SJeb eerceleer megveerlee pewve keesef[ee, heueesefj[e, et.Sme.S.
eerceleer efJeceuee osJeer pewve Oe.he. eer DeesceekeeMe pewve, mJeeefueke veiej, nefjej (GejeKeb[)~
eer Deefcele pewve SJeb mebYeJe pewve megheg$e eerceleer Deveerlee pewve Oe.he. eer cetueebo pewve heeveer,
efomehegj (keecehe) Deemeece~
16. eerceleer Deefpele kegceejer pewve Oe.he. eer censv kegceej pewve, Deesyesoguueeiebpe (jeemesve) ce.e.~
17. eer veeefYekegceej pewve, pewve yegke ef[hees, meer-4, heer.Jeer.Deej. hueepee kes heers, keve
e@ huesme, veF& efouueer~
Jeerj %eeveesoe ievLeceeuee kes hejce mebj#eke

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
eer ceeBieer}e} yeeyet}e} hene[s, nwojeyeeo (DeevOe heosMe)~

[e@. hekeeMeevo pewve, 792 efJeJeskeevebohegjer, efmeefJe} }eFve, meerleehegj (G.he.)~
eer megcele hekeeMe pewve, ieppet keje, Meenoje, efouueer~
eer megveer} kegceej pewve, eje-megveer} wkemeeF&ume, mejOevee (cesj") G.he.~
mJe. eer hekeeMe ebo Decees}ke ebo pewve meje&He, meveeJeo (ce.he.)~
eer heegcve kegceej peJesjer, jeskeef[ee}sve, yeesjerJe}er (Jesm) cegbyeF&~
eerceleer Ge|ce}e osJeer Oe.he. eer keevleer hemeeo pewve, $e+<eYe efJenej, efouueer~
eerceleer G<ee pewve Oe.he. eer efJece} hemeeo pewve, $e+<eYe efJenej, efouueer~
eer Deevevo hekeeMe pewve (meewjce Jee}s) , ieebOeerveiej, efouueer~
eerceleer meefjlee pewve Oe.he. eer jepekegceej pewve, efkeoJeF& veiej, keevehegj~
mJe. eerceleer kew}eMeJeleer Oe.he. eer kew}eMe ev pewve , leesheKeevee yeepeej, cesj"~
eer Yeevesv kegceej pewve, eje-eer efJeee pewve, Yeiele eEmen ceeie&, peehegj~
eer heoerhe kegceej Meeeqvle}e} efye}e}e, Devetheveiej, Fboewj, (ce.he.)~
eer megjsMeebo heJeve kegceej pewve, yeejeyebkeer (G.e.)~
eer veLeceue heejmeceue pewve, keuekeee-7~
eerceleer mJe. MeebleeyeeF& Oe.he. eer keceueebo pewve, meveeJeo (ce.e.)~
eer heebo pewve keeefjee, efouueer
eer DeeMeg pewve, keeuekee peer, veF& efouueer
eer eegcve kegceej pewve eser mee., eer Decejebo pewve meje&he, ueKeveT (G.e.)
efJe<eeevegeceefCekee
eceebke
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
efJe<ee
he= mebKee
veJeosJelee hetpeve
cebieueeejCe
veboerej erhe mecegee hetpee
veboerej erhe hetJe& efoMe efpeveeuee hetpee
veboerej erhe oef#eCe efoMe efpeveeuee hetpee
veboerej erhe heefece efoMe efpeveeuee hetpee
veboerej erhe Gej efoMe efpeveeuee hetpee
eMeefmle
Deejleer
veboerej ele efJeefOe
pecyeterhe ele efJeefOe
pecyeterhe hetpee
N: M
1
5
7
12
21
29
37
44
45
46
51
57
Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee
veJeosJelee hetpeve
-ieefCeveer Deeefe&kee %eeveceleer
-ieerlee voDeefjnble efmeeeee& hee"ke, meeOeg ef$eYegJeve Jebe nQ~
efpeveOece& efpeveDeeiece efpevesej, cetefle& efpeveie=n Jebe nQ~~
veJe osJelee es ceeve peie ceW, nce meoe Deee& kejW~
Deeeve kej LeeheW eneB, ceve ceW Delegue ee OejW~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueemecetn! De$e DeJelej DeJelej mebJeew<ed Deeeveveb~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueemecetn! De$e efle efle ": ": mLeeheveb~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueemecetn! De$e cece meefVeefnlees YeJe-YeJe Je<ed meefVeOeerkejCeb~
-DeLeekeiebieeveoer kee veerj efvece&ue, yeee ceue OeesJes meoe~
Deblej ceueeW kes #eeueves kees, veerj mes hetpetB cegoe~~
veJeosJeleeDeeW keer meoe pees, Yeefe mes Deee& kejW~
meye efmeef veJeefveefOe efjef cebieue, heee efMeJekeeblee JejW~~1~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: pevcepejece=legefJeveeMeveee peueb efveJe&heeceerefle mJeene~
kehet&j efceefele iebOe ebove, osn leehe efveJeejlee~
legce heeo hebkepe hetpeles, ceve leehe legjleefnb Jeejlee~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: mebmeejleeheefJeveeMeveee eboveb efveJe&heeceerefle mJeene~
#eerjesoOeer kes hesve mece efmele, lebogueeW kees ueeekes~
Gece DeKebef[le meewKe nsleg, hebgpe veJe mege{eekes~~
(2)
veboerej efJeOeeve

eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: De#eeheoeehlees De#eleb efveJe&heeceerefle mJeene~
echee ecesueer kesJe[e, veevee megieefvOele ues efuees~
YeJe kes efJepeslee Deehekees, hetpele megceve Dehe&Ce efkees~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: keeceyeeCeefJeOJebmeveee heg<heb efveJe&heeceerefle mJeene~
heeeme ceOegj hekeJeeve ceesoke, Deeefo kees Yej Leeue ceW~
efvepe Deelce Dece=le meewKe nslet, hetpentB vele Yeeue ceQ~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: #egOeejesieefJeveeMeveee vewJeseb efveJe&heeceerefle mJeene~
kehet&j peesefle peieceies, oerheke efueee efvepe neLe ceW~
legce Deejleer lece Jeejleer, heeTB meg%eeve ekeeMe ceQ~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: ceesnevOekeejefJeveeMeveee oerheb efveJe&heeceerefle mJeene~
oMeiebOeOethe Devethe megjefYele, Deefive ceW KesTB meoe~
efvepe DeelceiegCe meewjYe G"s, neW kece& meye cegPemes efJeoe~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: Dekece&onveee Oetheb efveJe&heeceerefle mJeene~
(3)
Debietj DecejKe Deece Dece=le, heue YejeTB Leeue ceW~

Gece Devethece cees#e heue kes, nsleg hetpetB Deepe ceQ~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: cees#eheueeehlees heueb efveJe&heeceerefle mJeene~
peue iebOe De#ele heg<he e, oerheke megOethe heueeIe& ues~
Jej jlve$ee efveefOe ueeYe en, yeme DeIe& mes hetpele efceues~~
eR Den&e fl meeeeeexheeOeeemeJe&m eeOege fpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYe: DeveIe&heoeehlees DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
oesnepeueOeeje mes efvele ceQ, peie keer Meebleer nsle~
veJeosJeeW kees hetpentB, ee Yeefe mecesle~~10~~
Meeblees MeebefleOeeje~
veeveeefJeOe kes megceve ues, ceve ceW yeng nj<eee~
ceQ hetpetB veJeosJelee, heg<heebpeueer e{ee~~11~~
efoJe heg<heebpeefue:~
peehe- eR Den&eflmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOegefpeveOece&efpeveeiece efpeveewleewleeueesYees vece:~
peeceeuee
meesj"e-
efeefebleeceefCejlve, leerve ueeske ceW es nes~

ieeTB iegCeceefCeceeue, peeJebles Jeleex meoe~~1~~
(eeue-ns oerveyevOeg eerheefle......)
pee pee eer Deefjnble osJe-osJe nceejs~

pee Ieeefleee kees Ieele mekeue pebleg Gyeejs~~
pee pee eefme efme keer ceQ Jebovee keB~
pee De kece&cege keer ceQ Dee&vee keB~~2~~
(4)
veboerej efJeOeeve
Deeeee& osJe iegCe eerme Oeej jns nQ~

oer#eeefo os DemebKe YeJe leej jns nQ~~
pewJeble GheeOeee ieg %eeve kes Oeveer~
mevceeie& kes GheosMe keer Je<ee& kejW Ieveer~~3~~
pee meeOeg De"eF&me iegCeeW kees OejW meoe~
efvepe Deelcee keer meeOevee mes egle ve neW keoe~~
es hebehejceosJe meoe Jebe nceejs~
mebmeej efJe<ece efmebOeg mes ncekees Yeer GyeejW~~4~~
efpeveOece& ee meJe&oe euelee ner jnsiee~
pees Fmekeer MejCe ues Jees meguePelee ner jnsiee~~
efpeve keer OJeveer heeret<e kee pees heeve kejWies~
YeJe jesie otj kej Jes cegefekeeble yeveWies~~5~~
efpeve ewle keer pees Jebovee ef$ekeeue kejs nQ~
Jes efeledmJehe efvele Deelce ueeYe kejs nQ~~
ke=ef$ece Je Deke=ef$ece efpeveeueeeW kees pees YepeW~
Jes kece&Me$eg peerle efMeJeeuee ceW pee yemeW~~6~~
veJeosJeleeDeeW keer pees efvele DeejeOevee kejW~
Jes ce=legjepe keer Yeer lees efJejeOevee kejW~~
ceQ kece&Me$eg peerleves kes nsleg ner pepetB~
mechetCe& %eeveceleer efmeef nsleg ner YepetB~~7~~
oesneveJeosJeeW kees YeefeJeMe, keesef keesef eCeece~
Yeeer kee heue ceQ entB, efvepeheo ceW efJeeece~~8~~
eR Den&eflmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOegefpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYees peeceeuee hetCee&Ie........~
MeebefleOeeje, heg<heebpeefue:~
-ieerlee bopees YeJe eeYeefe mes , veJeosJ elee hetpee kejW~
Jes meye Decebieue oes<e nj, megKe Meebefle ceW Petuee kejW~~
veJeefveefOe Delegue Yeb[ej ues, efhej cees#e megKe Yeer heeJeles~
megKeefmebOeg ceW nes ceive efhej, eneB hej keYeer ve DeeJeles~~9~~
~~ FleeMeerJee&o: ~~
`
veboerej efJeOeeve
cebieueeejCe
-eewyeesue boef$eoMeheleer kes cegkegleeW keer, ceefCeieCeeYe peueOeeje mes~
Oeewle heeohebkepe efpeveeeflecee, kes Deke=ef$ece efpeveie=n nQ~~1~~
Gve vewmeefie&ke Meg efpeveeuee, kees menmee meeebie eneR~
$eeMeger mes vecetB efveefJe[ jpe-kece&efJeMegef nsleg mener~~2~~
YeJeveJeeefme osJeeW kes efpeveie=n, meele kejes[ yenej ueeKe~
GveceW lespeescee efpeveeeflecee, Jebove keB veceekej ceeLe~~3~~
Jeblej osJeeW ceW ef$eYegJeveheefle, eeflecee kes ie=n mebKeeleerle~
ef$eYegJevepeve ceveJeeve eereflekej, megjvegle GvnW vecetB vele MeerMe~~4~~
peesefle<e megj mes hetpe efpeveeuee, mebKeeleerle vecetB Gvekees~
yeng efJekeuheegle keuheeW ceW, De keuhejefnle ceW Jebove nes~~5~~
ue#e egjemeer menme meeeveJes, lesFme DeefOeke efpeveeuee nQ~
keuheJeeefme keuheeleerleeW kes, Gvekees efveleeefle JebotB ceQ~~6~~
ueeskeeueeske efJeueesefkele efpeveJej, peeMeeueer kes efpeveie=n nQ~
ceveg<e#es$e ceW eej Meleke, DeeJeve Gvekees eCecetB ceQ~~7~~
ef$eYegJeve kes meye ewleeuee nQ, Dee" kejes[ meg hheve ueeKe~
menme meeeveJes eej Meleke, Fkeeemeer meyekees vecetB ef$ekeeue~~8~~
(6)
veboerej efJeOeeve
Fleves ner efpeveYeJeve Deke=ef$ece, ef$eYegJeve ceW nQ vecetB GvnW~

ef$eYegJeve kes megjieCe mes Deefe&le, meleefleceeegle vecetB GvnW~~9~~
kegueefieefj F<Jeekeej eke, kegb[ue Je#eej jpele heJe&le~
cevegpeesejefieefj osJeesejkeg, kes efpeveie=n efyyeme $eeMele~~10~~
vevoerejpeueOeer mes Jesefle, vevoerej Jejerhe ceneve~
evefkejCemece GppJeueeMe mes, Jeehle efkeee Yetceb[ue Deeve~~11~~
GveceW Debpeve oefOecegKe jeflekej, Gece heJe&le eefleefoMe ceW~
lesjn lesjn Gve hej megjheefle, Deefe&le efpevecebefoj MeesYeW~~12~~
De<ee{ keeefle&ke heeuiegve kes MegYe, Megkeuehe#e Deefce efleefLe mes~
De efoveeW leke Yeeer mes, meewOece& ecegKe megjheefle Deeles~~13~~
JeneB efoJe yeng iebOee#ele e, oerhe Oethe heg<heeefoke mes~
Deveghece efpeve meJe&%e efyebye keer, ceneceefnce hetpee kejles~~14~~
YesoeWs kee keee JeCe&ve peye, meewOece& Fv mebmveheve kejW~
Mes<e Fb MeefMemece efvece&ue, eMeegle heefjeejke YeeJe OejW~~15~~
Fb osefJeeeB GppJeue iegCe ceefCeegle yeng cebieuehee$e efuees~
ve=le kejW Dehmeje Mes<e, megjieCe DeJeueeskeve Jee ngS~~16~~
Jeeemheefle kes Jeeve Deieesej, Fbeefokeke=le efJeYeJe meefnle~
Gme hetpeeefJeefOe kes JeCe&ve ceW, cevegpecee$e nQ Meefe jefnle~~17~~
efpevehetpee efveeefhele kej Jes, etCe& ueshe mes efoKeW efJeMes<e~
megjieCe vevoerej efpeveie=n keer, eoef#eCee kej hegve: DeMes<e~~18~~
heebeeW cevojefieefj hej peeles, Yemeeue vevove Jeve ceW~
meewcevemeb heeb[gke Jeve meyeceW eej eej cebefoj MeesYeW~~19~~
Gvekeer eoef#eCee Jevove kej, hetpee kej efvepeeee& mes~
mJeemheo cetue enCe kej, megjieCe mJemJemLeeve eues peeles~~20~~
ceQ Yeer eneB hej Gve efpeveJej, Deeuee keer efvele Dee&vee keB~
hetpeve Jebove keB Yeefe mes, vecemkeej Yeer efvele keB~~21~~
DeLe efJeefOee%eeefle%eeheveee heg<heebpeefueb ef#ehesled~
N: M
vebvoerej erhe mecegee hetpee

-DeLe mLeehevee (ieerlee bo)efmeeble efme Deveeefo DeefveOeve, erhe veboerej kene~
cegefve Jebe megjvej hetpe Dece erhe DeefleMeeegle cene~~
JeneB hej elegefo&ke Meeeles yeeJeve efpeveeuee MeesYeles~
eleske ceW efpeveefyebye Fke meew Dee" megj ceve ceesnles~~1~~
-oesneefpeve eeflecee kes efpeveYeJeve, hejceMeebefle kes Oeece~
Deeeveve kej hetpeles, efceues DeelceefJeeece~~2~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyebyemecetn! De$e
DeJelej DeJelej mebJeew<ed Deeeveveb~
efle efle ": ": mLeeheveb~
cece meefVeefnlees YeJe YeJe Je<ed meefVeOeerkejCeb~
-DeLe Deke#eerjesoefOe kee GppJeue peue ues, kebeve Peejer Yej ueeee ntB~
efpeveJej eeflecee kes ejCeeW ceW, $eeOeeje osves Deeee ntB~~
kebeve Leeueer ceW ebove mes, yeeJeve efpevecebefoj keer jevee~
yeeJeve hegbpeeW kees Oej kej ceQ, hetpetB eYeg ueskej leJe MejCee~~1~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: peueb
efveJe&heeceerefle mJeene~
ceueepe ebove kehet&j efceuee, Yej keveke keesjer ueeee ntB~
efpeveJej eeflecee kes ejCeeW ceW, ee&ve kejkes n<ee&ee ntB~~
(8)
veboerej efJeOeeve

eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: eboveb
ceesleermece GppJeue Meeefue hegbpe, ues hegbpe e{eves Deeee ntB~
efvepe kee De#ee heo MeerIe efceues, yeme es ner Fe ueeee ntB~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: De#eleb
ceekegbo keceue yesuee iegueeye, yeng megjefYele heg<heeW kees ueeee~
efvepeiegCe megiebefOe hewues peie ceW, ejCeeW ceW jKekej n<ee&ee~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: heg<heb
hetjCeheesu eer hes[e yejheer, hekeJeeve yeveekej ueeee ntB~
meye Goj JeeefOe kes veeMe nsleg, leJe Dehe&Ce kej megKe heeee ntB~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: vewJeseb
oerheke peesleer kes peueles ner, meye DebOekeej veMe peelee nw~
oerheke mes leJe hetpee kejkes, mep%eeve Gpesuee Deelee nw~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: oerheb
(9)
oMeiebO e Oeth e Oeth eeeve ceW, KesJetb ceQ kece& peuee [euetB~
eMe meewjYe mes oMeefoMe cenkes, efvepeDeelce iegCeeW kees ceQ heeuetB~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: Oetheb
ueereer Debietj Deveej Deece, yeng mejme heueeW kees ueeee ntB~
leJe ejCeeW ceW Dehe&Ce kejkes, efMeJeheue kes efnle ueueeeee ntB~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: heueb
peue ebove De#ele heg<he e, Jej oerhe Oethe heue ueeee ntB~
leJe ejCeeW ceW en DeIe&, mecehe&Ce kejkes Deefle n<ee&ee ntB~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYe: DeIe
-meesj"eDeceue Jeeefhekee veerj, efpeveheo Oeeje ceQ keB~
Meebefle kejes efpevejepe, cessjs kees meyekees meoe~~10~~
keceue keslekeer hetue, nef<e&le ceve mes ueeekes~
efpeveJej ejCe e{ee, meJe&meewKe mebheefle ye{s~~11~~
peehe- eR eerveboerejerhemLeehebeeMeledefpeveeueemLeefpeveefyebyesYees vece:~
(10)
veboerej efJeOeeve
peeceeuee
-oesneveboerejJejerhe ceW, Deke=ef$ece efpeve mee~
GveceW efpeveeeflecee Deceue, vecetB vecetB heohee~~1~~
-MebYeg bopee pee veboerej heJe&, peieled ceW ceneheJe& kenueelee nw~
pee pee yeeJeve efpevecebefoj mes, FbeW kes ceve kees Yeelee nw~~
pee pee pee jlveceeer eeflecee, Meeele nQ Deeefo Deble efJejefnle~
pee pee eleske cebefojeW ceW, Fke meew De" Fkemeew Dee" eefcele~~2~~
eejeW efoMe ceW Skeske kens, Debpeveefieefj DeefleMee TBes nQ~
Fvekes eejeW efpevecebefoj kees, hetpele ner og:Ke mes ts nQ~~
Debpeveefieefj kes eejeW efoMe ceW, yeeJeef[eeB Ske Ske meesnW~
Fve meesuen yeeJeef[eeW kes ceefOe, oefOecegKe heJe&le megjceve ceesnW~~3~~
Fvekes meesuen efpevecebefoj keer, nce efvele Jebovee kejles nQ~
efpeveeefleceeDeeW keer Deee&kej, efvepe Deelce mebheoe Yejles nQ~~
meesuen yeeJeef[eeW kes yeenj, oes keesCeeW hej oes jeflekej nQ~
Fve yeefeme jeflekej heJe&le hej, Meeele efpevecebefoj efekej nQ~~4~~
Fve yeefeme jeflekej cebefoj kes, efpeveefyebyeeW kees ceQ efvele hetpetB~
eG meesuen yeefeme kes efceuekej, yeeJeve efpeveie=n meyekees hetpetB~~
Debpeveefieefj veerueceCeer mece nQ, oefOecegKe veie oefOemece esle kens~
jeflekej veie mJeefCe&ce JeCe& OejW, es Meeele heJe&le MeesYe jns~~5~~
eleske Je<e& ceW leerve yeej, Deeeefvnke heJe& ceveeles
megjieCe veboerej ceW peekej, hetpee DeefleMeeefe jeeles
nce JeneB veneR pee mekeles nQ, DeleSJe eneR mes veceles
Dee&ve hejes#e mes ner kejkes, YeJe YeJe kes heeleke njles
nQ~
nQ~~
nQ~
nQ~~6~~
(11)
eejCe$e+er Oej $e+ef<eieCe Yeer, Fve eefleceeDeeW kees Oeeles nQ~

efpeveJej kes iegCeceefCe efvele ieeles, efhej Yeer veefnb le=hleer heeles nQ~~
eeefhe Fvekee hejes#e Jebove, hetpeve nw lees Yeer heue oslee~
YeeJeeW mes Yeeer keer ceefncee, heefjCeece efJeMeger kej oslee~~7~~
cegefvejepe YeeJe mes MegkeueOeeve, Oeeles efMeJehegjeer hee peeles~
leye Yeuee hejes#e Yeefe kejkes, keeeW veneR ceneve hegCe heeles~~
efpeveeeflecee eEeleeceefCe heejme, efpeveeeflecee keuheJe=#e mece nQ~
es kesJeue %eeveceleer osves, ceW Yeer lees DeefleMee me#ece nQ~~8~~
-oesneveboerejJej erhe keer, ceefncee Dehejbheej~
pees ee mes efvele pepeW, heeJeW meewKe Deheej~~9~~
eR eerveboerejerhemebyebefOeehebeeMeled-efpeveeueeefpeveefyecyesYees peeceeuee
DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Meeblees MeebefleOeeje~ efoJe heg<heebpeefue:~
-ieerleebopees YeJe Deeeefvnke hejye ceW, Dee" efove hetpee kejW~
Jejerhe veboerej efpeveeuee, efyecye kes iegCe GejW~~
Jes meJe&megKemebheefe $e+er, efmeef kees Yeer heeSbies~
mep%eeveceefle keer iegCemegjefYe kees, efJee ceW hewueeSbies~~10~~
~~FleeMeerJee&o:~~
N: M
veboerej efJeOeeve
veboerejerhe hetJe&efoMe efpeveeuee hetpee

-DeLe mLeehevee (ieerleebo)Jej erhe veboerej megDece, leerve peie ceW ceeve nQ~
yeeJeve efpeveeuee osJeieCe mes, Jebe DeefleMeeJeeve nQ~~
hetjye efoMee kes pewveie=n, lesjn GvneW keer Jebovee~
Leehetb eneB efpeveefyebye kees, efveleeefle keB efpeve Dee&vee~~1~~
eR eerveboerejerhemebyebefOehetJe&efoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyemecetn!
De$e DeJelej DeJelej mebJeew<ed Deeeveveb~
De$e efle efle ": ": mLeeheveb~
De$e cece meefVeefnlees YeJe YeJe Je<ed meefVeOeerkejCeb~
-DeLeekeb (eecej bo)eeue-heee&veeLe osJe mesJe...............
mJeCe&Ye=bie ceW megMeerle iebieveerj ueeFes~

Meeeles efpevesvefyebye heeo ceW e{eFes~~
Dee"JeW megerhe ceW $eeesoMee efpeveeueee~
hetpeles efpeveW efyebye meleyeesOe1 hee efueee~~1~~
eR eerveboerejerhemebyebefOehetJe&efoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe:
peueb efveJe&heeceerefle mJeene~
Deblejbie leehe pJej efJeveeMe nsleg iebOe nw~
Deehe heeo hetpeles efceues efvepeelce iebOe nw~~
hetpeles efpeveW efyebye meleyeesOe hee efueee~~2~~
eboveb efveJe&heeceerefle mJeene~
1. mecei%eeve~
(13)
ceesefleeeW kes nejJeled meheso Oeewle Meeefue nQ~

Deehe kees e{eJeles efvepeelce meewKe ceeefue nw~~
De#eleb efveJe&heeceerefle mJeene~
ceeueleer iegueeye kegbo ceesieje egveeFes~
Deehe heeo hetpeles megkeerefle& kees ye{eFes~~
heg<heb efveJe&heeceerefle mJeene~
ceeuehethe Keppekeeefo hetefjeeb e{eFes~
YetKe JeeefOe efpe<Ceg1 kees DevebleMeefe heeFes~~
vewJeseb efveJe&heeceerefle mJeene~
veeefo keeue mes ueies Deveble ceesnOJeeble kees~
oerhe mes efpevesMe hetpe veeefMees kegOJeeble kees~~
oerheb efveJe&heeceerefle mJeene~
Oethe ueeueeboveeefo efcee Deefive ceW peues~
Deelecee efJeMeg nesle kece& Yemce nes eueW~~
1. peerleves Jeeues~
(14)
veboerej efJeOeeve

Oetheb efveJe&heeceerefle mJeene~
F#eg ob[ mesJe oeef[ceeefo Leeue ceW YejW~
cees#e mebheoe efceues efpevesMe Dee&vee kejW~~
heueb efveJe&heeceerefle mJeene~
De Je ues DeveIe& cetefle&eeW kees hetefpees~
De kece& veeMe kes ef$eueeskeveeLe ntefpees~~
-meesj"eDeceue Jeeefhekee veerj, efpeveheo Oeeje ceQ keB~
Meebefle kejes efpevejepe, cesjs kees meyekees meoe~~10~~
efpeveJej ejCe e{ee, meJe& meewKe mebheefle ye{s~~11~~
(15)
DeLe eleske DeIe&

-oesnelesjn efpeveie=n hetJe&efoMe, hetpetb efee ueieee~
lesjn1 efJeOe eeefj$e keer, hetefle& kejes efpevejee~~1~~
Fefle eerveboerejerhes hetJe&efokedmLeeves ceb[uemeesheefj heg<heebpeefueb ef#ehesled~
-jesuee boveboerej Jejerhe, hetjyeefoMe ceefOe peevees~
Debpeveefieefj iegCe veece, DeefleMee jce yeKeevees~~
F&Me efvejbpeve efme, eYeg kee efveuee kene nw~
hetpetB DeIe& e{ee, ceve mebleehe one nw~~1~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efokedDebpeveefieefjefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe
2
Debpeveefieefj kes eej, efoMe ceW eG n peevees~

veerj Yejs keceueeefo, kegcegoeW mes heneevees~~
hetjye veboe Jeeefhe oefOecegKe veie3 efpeveiesne~
hetpetB DeIe& e { ee, ces tb ceve mebos n e~~2~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMeveboeJeeefhekeeceOeefmLeleoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veboJeleer n ceeefnb, oefOecegKe oefOemece meesns~
leehes efpeveJej Oeece, megj efkeVej ceve ceesns~~
efleve ceW eerefpeveefyebye, megJejCe jleveceeer nQ~
hetpetB DeIe& e{ee heeTB, cees#e cener nw~~3~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMeveboJeleerJeeefhekeeceOeefmLeleoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
1. heeBe ceneele, heeBe meefceefle, leerve iegefhlehe eeefj$e~ 2. mejesJej~ 3. heJe&le~
(16)
veboerej efJeOeeve
veboeseje megJeeefhe, ceefOe oefOecegKe veie Yeejer~

heefece efoMe ceW peeve, ueKe eespeve n Yeejer~~
leehes eerefpeveOeece, Meeele efme mener nw~
hetpetB DeIe& e{ee, heeTB cees#e cener nw~~4~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMeveboesejeJeeefhekeeceOeefmLeleoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veboerIees<ee Jeeefhe, GejefoMe ceW peevees~
leeceefOe oefOe cegKe Deef, Gmehes efpeveie=n ceevees~~
ef$eYegJeveheefle efpeveefyebye, Deveghece jlveceeer nQ~
hetpetB DeIe& e{ee, heeTB cees#e cener nw~~5~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMevebefoIees<eeJeeefhekeeceOeefmLeleoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-vejsv boeeue-hejce hejbpeesefle...............
veboe n F&Meeve keesCe ceW, jeflekej veie jeeYee~

leekes Thej Meeele Deveghece, efpevecebefoj jlveeYee~~
jefleheefleefJepeeer efpeveeeflecee nQ, Deke=ef$ece megKeoelee~
hejceelece hejkeeMeve nslet, hetpetB eflengB peie $eelee~~6~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe veboeJeeheerF&MeevekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
vebe n Deeivese efoMee ceW jeflekej ogeflee kene nw~
leehes FbJebMe efpevecebefoj, DeefleMee jce kene nw~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe veboeJeeheerDeeivesekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(17)
veboJeleer n DeefivekeesCe ceW, jeflekej le=leere megnelee~

leehes efJeeJebe efpevecebefoj, Fbeefoke ceve Yeelee~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe veboJeleerJeeheerDeeivesekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veboJeleer Jeeheer vew$e+le ceW, jeflekej veie Deeflemeesns~
DeefJeeue eer efpeveDeeuee leehes, megjJeefvelee ceve ceesns~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe veboJeleerJeeheervew$e+lekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
heefeceJeeheer veboesej nw, vew$e+lekeesCe megneJes~
jeflekej veiehej jlveKeefele eer, efpevecebefoj ceve YeeJes~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe veboesejeJeeheervew$e+lekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jeeheer veboeseje DehejefoMe, lee JeeeJeefoMee ceW~
jeflekej mJeCe& Deeue kes Thej, efpevecebefojDeefYejeceW~~
hejceelece hejkeeMeve nslet, hetpetb eflengb peie $eelee~~11~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe veboesejeJeeheerJeeeJekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veboerIees<ee Jeeheer efJeefoMee, Jeeeg keesCe ceW peevees~
jeflekej heJe&le hej Deke=ef$ece, efpevecebefoj ceve ceevees~~
(18)
veboerej efJeOeeve

eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe >ebefoIees<eeJeeheerJeeeJekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
n veboerIees<ee F&Meeves, jeflekej heerle megnelee~
leehes jlveKeefele ewleeuee, hetpele ceve nj<eelee~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe vebefoIees<eeJeeheerF&MeevekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&Debpeveefieefj oefOecegKe Dej jeflekej, meye efceue lesjn ceeves~
hetjyeefoMe ceW Fve lesjn hej, efpeveie=n efme yeKeeves~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: hetCee&Ie
peeceeuee
-oesneefevcetjefle hejceelcee, efeoevebo efethe~
ieeTB iegCeceeuee Deyes, mJeuhe%eeve Deveghe~~1~~
eeue-ns oerveyebOeg...........
pee Dee"JeeB pees erhe veece vebefoeje nw~

pee yeeJeveeW efpeveeueeeW mes hegCeOeje nw~
Fke meew eflejsme"s kejes[ ueeKe egjemeer~
efJemleej Fleves eespeveeW mes erhe efJeYeemeer~~2~~
(19)
hetjye efoMee kes yeere ceW Debpeveefiejer kene~

pees Fbveerue ceefCeceeer jlveeW mes yeve jne~~
eewjemeer menme eespeveeW efJemle=le Je legbie nw~
pees meye peien meceeve ieesue DeefOeke jce nw~~3~~
Fme efieefj kes eej efoMe ceW eej JeeefheeeB keneR~
pees Ske ueeKe eespeveer eewkeesve peueceeer~~
hetJee&efo ece efoMee mes veboe veboJeleer nQ~
veboeseje Deew vebefoIees<ee veeceJeleer nQ~~4~~
eleske JeeefheeeW ceW keceue hetue jns nQ~
eleske kes eGefoMe ceW Yeer Geeve Ieves nQ~~
DeMeeske mehlehe$e ebhe Deece Jeve kens~
hetJee&efo efoMee ece mes DeefOeke jce efoKe jns~~5~~
oefOecegKe Deeue Fve JeeefheeeW kes yeere ceW yeves~
eespeve npeej oMe Gegbie, efJemle=les Fleves~~
eleske JeeefheeeW kes oesveeW yeeekeesCe ceW~
jeflekej efiejer nQ MeesYeles pees Dee" nQ FveceW~~6~~
eespeve npeej Ske eew[s legbie Yeer Fleves~
meye mJeCe& JeCe& kes kens jeflekej efiejer efpeleves~~
oefOecegKe oefOe meceeve esle JeCe& Oejs nQ~
es lesjneW ner Deef yengle efJeYeJe Yejs nQ~~7~~
FveceW efpevesv mee Deeefo Deble Metve nQ~
pees meJe&jlve mes yeves efpeveefyebye hetCe& nQ~~
Gve cebefojeW ceW osJe FbJe=bo pee mekeW~
Jes efvele ner efpevesv keer hetpeeefo kej mekeW~~8~~
DeekeeMeieeceer meeOeg cevegpe Keie ve pee mekeW~
Jes meJe&oe hejes#e ceW ner Yeefe kej mekeW~~
ceQ Yeer eneB hejes#e ceW ner Dee&vee keB~
efpevecetefle&eeW keer yeejyeej Jebovee keB~~9~~
(20)
veboerej efJeOeeve
eYeg Deehekes emeeo mes YeJeefmebOeg kees leB~

ceesneefjpeerle MeerIe ner efpevemebheoe JeB~~
ns veeLe! yeej cesjer Deye ve osj keerefpeS~
De%eeveceleer efJe%e ceW Deye hesj oerefpeS~~10~~
-oesneveboerej kes hetJe& efoMe, efpevecebefoj efpeveosJe~
Gvekees hetpetb YeeJe mes, %eeveceleer efnle SJe~~11~~
eR eerveboerejerhes hetJe&efoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYees
peeceeuee ceneIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jej erhe veboerej efpeveeuee, efyebye kes iegCe GejW~~
Jes meJe& megKe mebheefe $e+er, efmeef kees Yeer heeSbies~
mep%eeveceefle keer iegCe megjefYe kees, efJee ceW hewueeSbies~~1~~
~~FleeMeerJee&o:~~
N: M
veboerejerhe oef#eCeefoMe efpeveeuee hetpee

-DeLe mLeehevee (Deef[uue bo)veboerej Jej erhe Dee"JeeW peeefvees~
leeceW oef#eCe efoMe lesjn veie ceeefvees~~
efleve lesjn hes Deke=ef$ece efpevemee nQ~
hetpetB ceve Jee keee njs Jemeg kece& nQ~~1~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyemecetn!
-DeLeekebeeue-hetpees-hetpeeW eerDeefjnble osJee...............
#eerjmeeiej kee eemegke veerj og:Ke meeiej kee heeves leerj~

erhe veboerejs o#eerCe, efpevesvOeece lesjn kees efvele pepetB ceQ~~efpevesv......~
hetpetB hetpetB efpevesej efyebye, mesJee kejles meoe megj Je=bo~
MeerIe ts kejce kee hebo, efpevesvOeece lesjn kees efvele pepetB ceQ~~1~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: peueb
iebOe kehet&j ebove ueeTB, jeie Jeefvn kees MeerIe yegPeeTB~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: eboveb
(22)
veboerej efJeOeeve
meesce jefMce meMe Jej Meeueer, hegbpe kejles yevetB iegCeMeeueer~

eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: De#eleb
kegbo ceboej ebheke ueeTB, keece peslee eYeg kees e{eTB~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: heg<heb
Keerj eerKeb[ ceesoke ueeTB, YetKe yeeOee meoe keer efceeTB~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: vewJeseb
nsce oerheke ceW kehet&j pJeeuetb, efee kes ceesnlece kees veMeeuetB~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: oerheb
Oethe KesTB Deefive ceW on kes, iebOe meewiebOe oMeefoMe cenkes~~
(23)

eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: Oetheb
efhemlee yeeoece keepet ueeTB, cees#eheue DeeMe Oejkes e{eTB~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: heueb
veerj iebOeeefo DeIe& mepeeTB, Dekecee&efjmewve YeieeTB~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoked$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe
-meesj"eDeceue yeeJe[er veerj, efpeveheo Oeeje ceQ keB~
DeLe eleske DeIe&

-meesj"eYeJe yeeOee efvejJeej, Dece=leieefYe&le Yeefe mes~
hetpetb efpeveheo meej, kegmegceebpeefue Dehe&Ce keB~~1~~
Fefle eerveboerejerhes oef#eCeefokedmLeeves ceb[uemeesheefj heg<heebpeefueb ef#ehesled~
(24)
veboerej efJeOeeve
-kegmegceuelee boveboerej kes oef#eCe efoMe ceW, ceefOe Debpeveefieefj leggbie ceneve~
FbveerueceefCe mece efJe Thej, efvele efvejbpeve kee ie=n ceeve~~
peue heue Deeefoke DeIe& mepeekej, efvele eefle hetpe keB iegCe ieeve~
eYet Deehekeer ke=hee ef mes, heeTB mehle 1 hejcemLeeve~~1~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe DebpeveefieefjefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe:
Debpeveefieefj kes hetjye Dejpee, Jeeheer mepeue keceue keer Keeve~
leekes ceefOe oefOecegKe heJe&le hej, efpevecebefoj DeefJeeue megKe oeve~~
eYet Deehekeer ke=hee ef mes, heeTB mehle hejcemLeeve~~2~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe DejpeeJeeefhekeeceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Debpeve veie oef#eCe efoMe Jeeheer, efJejpee kener Deceue peue Keeve~
ceOe Deeue oefOecegKe kes Ghej, efpeve ewleeuee heeJeve peeve~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe efJejpeeJeeefhekeeceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Debpeve veie heefece efoMe Jeeheer, veece DeMeeskee Mege Dehenej~
yeere Deeue oefOecegKe kes Thej, Meeske jefnle efpeveie=n megKekeej~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe DeMeeskeeJeeefhekeeceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
1. meppeeefle, meodieen&mLe, heeefjeepe, megjsvlee, meeceepe, Deen&vle, efveJee&Ce es
meele hejcemLeeve nQ~
(25)
Gej efoMe ceW Debpeveefieefj kes, Jeeefhe JeerleMeeskee Deceueeve~

oefOecegKe heJe&le Meeele Gme hej, JeerleMeeske efpevecebefoj peeve~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe JeerleMeeskeeJeeefhekeeceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Dejpeen F&Meeve keesCe hej, jeflekej heJe&le megboj peeve~
Deke=ef$ece efpeve ewleeuee ceW, jleveceeer efpeveefyebye ceneve~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe DejpeeJeeefhekeeF&MeevekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Dejpee Jeeheer DeefivekeesCe ceW, jeflekej ogeflee mJeCe&egefleceeve~
Deke=ef$ece efpevecebefoj megboj, efpeveeeflecee meye meewKe efveOeeve~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe DejpeeJeeefhekeeDeeivesekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efJejpeeJeeheer Deeivese hej, jeflekej veie DeodYegle ceefCeceeve~
efmeket efpeveefveuee Deke=ef$ece, ceefCecee efpeve1 Deeke=efle efMeJeoeve~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe efJejpeeJeeefhekeeDeeivesekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efJejpeeJeeheer vew$e+le efoMe ceW, jeflekej heJe&le heerle megnee~
hejcehegCe efpeveYeJeve Deke=ef$ece, efpeveJej efJe JejCeer veefnb peee~~
1. eqpeveefyebye~
(26)
veboerej efJeOeeve
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe efJejpeeJeeefhekeevew$e+lekeesCes
jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veece DeMeeskeen vew$e+le ceW, jeflekej heJe&le Delegue efveOeerMe~
jlveceeer efpevecenue Devethece, efpeveJejeeflecee ef$eYegJeve F&Me~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe DeMeeskeeJeeefhekeevew$e+lekeesCes
Jeeefhe DeMeeskee JeeeJeefoMe ceW, jeflekej veie MeesYes mJeCee&Ye~
hejcehetle efpeveJesMce Deceue nw, eer efpeveefyebye Delegue jlveeYe~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe DeMeeskeeJeeefhekeeJeeeJekeesCes
Jeeheer mepeue JeerleMeeskee kes, JeeegkeesCe jeflekej jefleveeLe~
jefleheefle efJepeeer efpevecebefoj ceW, efekej efpeveefJe ef$eYegJeveveeLe~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe JeerleMeeskeeJeeefhekeeJeeeJekeesCes
JeerleMeesken ceW F&Meeve hej, jeflekej heerleJeCe& ceefCekeeble~
Deke=ef$ece efpeveDeeuee ogKenj, efpeveJejefyebye meewceefJe Meeble~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe JeerleMeeskeeJeeefhekeeF&MeevekeesCes
jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebbyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(27)
-hetCee&Ie&Debpeveefieefj Fke oefOecegKe veie eG,jeflekej heJe&le Dee" kenee~

Fve lesjn hej lesjn cebefoj, ceve Jee leve mes hetpetB Deee~~
eR eerveboerejerhes oef#eCeefoefMe mebyebefOe$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
peeceeuee
oesne- hegCeleerLe& keueeCele, Meeele eer efpeveOeece~
lesjn efJeOe eee&1 efeee, nsleg pepetB Jemeg eece~~1~~
eefiJeCeer bo- pew ceneerhe Dece megveboerejb~
pewefoMee eece2 lesjn meg efpevecebefojb~~
ce=legnj efme eeflecee veceesmleg legcnW~
pees legcnW, hetpeleW efmeef hejCeW GvnW~~1~~
Fb Mele Yee heefjJeej men DeeJeles~
pewve eeflecee pepeW MeerMe kees veeJeles~~
meeOegieCe efvele ceve ceW legcnW OeeJeles~
Deceer Yetefce3 kees MeerIe ner heeJeles~~2~~
efeecelkeej ewleve peesl eer OejW~
Meg hejceelce Deevebo Dece=l e YejW~ ~
efme Meeele hejce meewKe heeret<e nQ~
pewve kes efyebye meJee&lce efethe nQ~~3~~
1. 5 ceneele 5 meefceefle 3 iegefhle es 13 eee&-eeefj$e nQ Deewj 5 hejceser vecemkeej,
6 DeeJeMeke, Demener, efvemener es 13 efeee-kejCe nQ~ 2. oef#eCe~ 3. efmeYetefce~
(28)
veboerej efJeOeeve
jlve efmebnemeveeW hes efJejepes JeneB~

ceesefl eeeW mes pe[ s $e efhejles JeneB~~
keebefle Yeeceb[ueeW keer DeefOeke Yeemeleer~
keesef metjpeeYee osKe kes ueepeleer~~4~~
Jeerlejeieer ceneMeebefle cege eYees~
hetpekeeW kee DeMegYe jeie njleer efJeYees~~
hee Deemeve OejW heehenejer eYees~
veeefmekee Dee hes ef Oeejer efJeYees~~5~~
mJeCe& jlveeWceeer cetefle&eeB Meeeleer~
YeJe kes og:Ke mebleehe mebnejleer~~
Deepe ceQ Yeer eneB Dee&vee kej jne~
Meg mecekelJe kee Deepe efvePe&j yene~~6~~
veeLe ceebietb Deyes DeeMe kees hetefjes~
%eeveceefle hetCe&kej keeue kees etefjes~~
efmeef meeceepe kees os megKeer keerefpeS~
Deehekes heeme ceW ner yegu ee ueerefpeS~~7~~
oesne- legce iegCe Oeeiee ceW efkees, efJeefJeOeJeCe&cee hetue~
mlegefleceeuee keb" ceW, Oejs uenW YeJe ketue~~8~~
eR eer veboerejerhes oef#eCeefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYees
peeceeuee DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-ieerlee bopees YeJe Deeeefvnke hejye ceW, Dee" efove hetpee kejW~
Jes meJe& megKe mebheefe $e+er, efmeef kees Yeer heeSbies~
mep%eeveceefle keer iegCe megjefYe kees, efJee ceW hewueeSbies~~1~~
~~FleeMeerJee&o:~~
veboerej erhe heefeceefoMe efpeveeuee hetpee

DeLe mLeehevee
-kegmegceuelee boveboerej ceW heefece efoMe ceW, lesjn efpeve ewleeuee peeve~
Debpeveefieefj oefOecegKe jeflekej hes, $e+ef efmeef kej meewKeefveOeeve~~
efmehe efethe ewle efpeve, hejceevebo megOeejme oeve~
Deeeveve mLeeheve mebefveOe, kejkes hetpetB efpeve iegCe Keeve~~1~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoked-$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyemecetn!
-DeLeekeb (meKeer bo)jsJeeveefo kees peue Yeefjes, $ee Oeej kejle ceue nefjes~
veboerej Dehej1 efoMeer ceW, lesjn efpeveiesn pepetB ceQ~~1~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe:
peueb efveJe&heeceerefle mJeene~
efmele ebove kesMej Ieefmees, Dee&le YeJeleehe eCeefMees~
veboerej Dehej efoMeer ceW, lesjn efpeveiesn pepetB ceQ~~2~~
eboveb efveJe&heeceerefle mJeene~
ceesleermece lebogue ueeJees, efpeve Deeies hegbpe e{eDees~
De#eleb efveJe&heeceerefle mJeene~
1. heefece~
(30)
veboerej efJeOeeve
megjle kes megceve cebieeJees, 1ceoveeefjeYet kees e{eJees~

heg<heb efveJe&heeceerefle mJeene~
yengefJeOe hekeJeeve yeveeDees, YeJe YeJe keer YetKe efceeDees~
vewJeseb efveJe&heeceerefle mJeene~
kehet&j peuee kej Oeefjes, Deejefle kej DeIe lece nefjes~
oerheb efveJe&heeceerefle mJeene~
Jej Oethe Deieefve mebie peejes, meye kece& Dejer kees ejes~
Oetheb efveJe&heeceerefle mJeene~
heue mejme ceOegj Yej Leeueer, veefnb peebe ceveesjLe Keeueer~
heueb efveJe&heeceerefle mJeene~
peue heue Jemeg DeIe& yeveeDees, efpeve Deeies efvele e{eJees~
1. keece efJepeslee~
(31)
keceue keslekeer hetue, nef<e&le ceve mes ueee kes~

DeLe eleske DeIe&

-oesnemeJe&efmeefeo peeefvees, jlveceeer efpeveOeece~
mJeebefme efpeveefyebye kees, efvele eefle keB eCeece~~1~~
Fefle eerveboerejerhes heefeceefokedmLeeves ceb[uemeesheefj heg<heebpeefueb ef#ehesled~
-Deef[uue boerhe Dee"JeW heefece efoMe, Debpeveefiejer~
leehes efpeveie=n Delegue meewKe mebheefle Yejer~~
mJeeb efme1 efpevecetefle& pepetB efvele eeJe mes~
YeJemeeiej mes efleB Yeefe keer veeJe mes~~1~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe DebpeveefieefjefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe:
efJepeeeJeeheer ceOe oOeercegKe peeefvees~
oefOemece Thej Meeele efpeveie=n ceeefvees~~
mJeeb efme efpevecetefle& pepetB efvele eeJe mes~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe efJepeeeJeeheerceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Debpeve oef#eCe Jewpeebefle Jeeheer kener~
yeere Deeue oefOecegKe hes efpeveie=n megKecener~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe JewpeebleerJeeefhekeeceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
1. Deveeefo Deveble~
(32)
veboerej efJeOeeve
Debpeve heefece Jeeefhe peebleer meesnleer~

ceefOe oefOecegKe hes efpeveie=n mes ceve ceesnleer~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe peebleerJeeefhekeeceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Debpeveefieefj Gej, Jeeheer Dehejeefpelee~
ceefOe oefOecegKe heJe&le hes efpeveie=n Meemelee~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe DehejeefpeleeJeeefhekeeceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efJepeeeJeeheer keesCe1 hes jeflekeje~
leehes Deke=ef$ece efpeveie=n YeefJe cevenje~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe efJepeeeJeeheerF&MeevekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efJepeeen Deeivese keesCe jeflekej efiejer~
hejcees efpevecebefoj mes Deveghece efmejer~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe efJepeeeJeeheerDeeivesekeesCes jeflekejheJe&leeqpeveeueemLe efpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
JewpeebefleJeeheer kes Deiveer2 keesCe ceW~
jeflekej efieefj hej eerefpeveJej kes JesMce ceW~~
1. F&Meeve keesCe~ 2. Deeivese~
(33)

eR eerv eboer ejerhes heefeceefoefM e Jewpeebl eerJeeheerDeeivesekeesC es
jeflekejheJe&le-efpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jewpeebeflen kes vew$e+le ceW peeefvees~
jeflekej veie ceW Deke=ef$ece ie=n ceeefvees~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe JewpeebleerJeeheervew$e+lekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jeeheer peebleer vew$e+le ceW jeflekej kene~
hejcehetle efpevecebefoj efvepemegKe kej kene~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe peebleerJeeheervew$e+lekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jeeefhe peebleer JeeeJeefoMe jeflekej cene~
meJe&es Deke=ef$ece efpeveie=n og:Ke one~~
eR eerveboerejerhes heefeceefoefMe peebleerJeeheerJeeeJekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Dehejeefpelee megJeeheer JeeeJe keesCe ceW~
jeflekej heJe&le hes efpeveie=n Deeflejce ceW~~
eR eerveboerejerhesheefeceefoefMe DehejeefpeleeJeeheerJeeeJekeesCesjeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(34)
veboerej efJeOeeve
n Dehejeefpele keer efJeefoMee F&Meeve nw~

leehes jeflekej lehlekeveke ceefCeceeve nw~~
eR eerveboer ejerhes heefeceefoefMe DehejeefpeleeJeeheerF&MeevekeesCes
jeflekejheJe&le-efpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&veboerej heefece efoMe Debpeveefieefj kene~
oefOecegKe jeflekej efceue lesjn heJe&le cene~~
hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
peeceeuee
-oesneveboerej Jej erhe nw, ceneleerLe& megKekeej~
YeefJe Deelece efvece&ue kejs, kece&keere Dehemeej1~~1~~
-MebYeg bopee pee veboerej ceneerhe, meew Fv Jebovee kejles nQ~
eleske Je<e& ceW leerve yeej, Deeefvnke heJe& Gejles nQ~~
Dee<ee{ megkeeefle&ke heeuiegve ceW, Deefce mes hetCee& leke Megkeuee~
eejeW efvekeee kes osJe efceueW, hetpeve kej kejles YeJe megheuee~~1~~
1. otj kejkes~
(35)
meewOece& Fv SsjeJele FYe1, e{kej eerheue kej ueeles nQ~

F&Meeve Fb neLeer hej e{, iegs megheeefj kes ueeles nQ~~
meevelkegceej megjheefle ce=ieheefle, hej e{ DeeceeW kes iegs ues~
ceensv es Iees[s hej e{, kesueeW kees Des Des ues~~2~~
yeesv nbme hej e{ kejkes, keslekeer heg<he kej ceW ueeles~
yeeesej Fb eeQe2 Keie hej, e{ keceue neLe ceW ues Deeles~~
Megkesv ekeesj heef#e hej e{, mesJebleer kegmegce efuees Deeles~
leeslee e{ ceneMege megjheefle, hetueeW keer ceeuee kees ueeles~~3~~
keeseue hej e{ megjheefle Meleej, kej veerue keceue ues Deeles nQ~
Dej meneej megj veeLe ie[, hej e{ Deveej heue ueeles nQ~~
Deevele megjheefle efJenieeefOehe hej, e{ heveme heueeW kees ueeles nQ~
eeCele megjheefle legye heue ues, e{ hee efJeceeve megDeeles nQ~~4~~
hekekes ieVes ues DeejCesv, e{ kegcego efJeceeve JeneB peeles~
kej OeJeue ebJej ues Deeglesv, e{ ceesj efJeceeve JeneB Deeles~~
es eewon3 Fb keuheJeemeer, DeieefCele JewYeJe mebie ueeles nQ~
efvepe efvepe heefjJeej meefnle eueles, efvepe-efvepe Jeenve e{ Deeles nQ~~5~~
megj DeeefYeeesie peeleer kes Jes, FbeW kes Jeenve yeveles nQ~
SsjeJele Deeefoke he yevee, megboj Jeenve mes mepeles nQ~~
es Fb Delegue efpeveYeeerJeMe kej ceW veefjeue Deeefoke ueeles~
efpeveJej eeflecee kes ejCeeW ceW, megjle heue hetue e{e peeles~~6~~
eejeW efvekeee kes osJe efceues, Dee"eW efove hetpee kejles nQ~
jeef$e efove Yeso jefnle JeneB hes, meg DeKebef[le Deee& kejles nQ~~
vej JeneB veneR pee mekeles nQ, FmeefueS eneR hej hetpes nQ~
Jebove hetpeve meye ner hejes#e, kejkes Yeer YeJe mes ts nQ~~7~~
1. neLeer~ 2. ie[ he#eer~ 3. efleueeseheCCeefe he=. 540 mes 542 leke ceW en
ekejCe nw~
(36)
veboerej efJeOeeve
-oesneceQ Yeer ee Yeefe mes, hetpetB Meefe ve uesMe~

kesJeue %eeveceleer efceues, peneB ve YeJe mebkeuesMe~~8~~
-ieerlee bopees YeJe Deeeefvnke hejye ceW Dee" efove hetpee kejW~
Jej erhe veboerej efpeveeuee efyebye kes iegCe GejW~~
Jes meJe& megKe mebheefe $e+er efmeef kees Yeer heeSbies~
mep%eeveceefle keer iegCe megjefYe kees efJee ceW hewueeeWies~~1~~
~~FleeMeerJee&o:~~
N: M
veboerejerhe GejefoMe efpeveeuee hetpee

DeLe mLeehevee
-ieerlee boJejerhe veboerej meg Gej efoMe $eeesoMe Deeue nQ~
Debpeve oOeercegKe jeflekejeW hes, eerefpevesej cenue nQ~~
eleske ceWs efpeveefyebye Fkemeew Dee" eflevekeer Leehevee~
yengYeefe mes kej hetpentB, nesJes legjle efnle Deehevee~~1~~
eR eerveboerejerhes Gejefoked-$eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyemecetn!
-DeLeekeb (jesuee bo)#eerjesoefOe kees veerj, keveke keueMe ceW Yeefjes~
hetpele nes YeJe leerj, meceleejme Ie Yeefjes~~
Dece erhe Goere1, efoMe lesjn efpeveOeecee~
pepele efceues iegCe Leeve, lesjn2 hegve efMeJejecee~~1~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: peueb
ceueepe ebove meej, leve kee leehe njs nQ~
efpeve hetpele iegCekeej, YeJe YeJe oen njs nQ~~
Dece erhe Goere, efoMe lesjn efpeveOeecee~
pepele efceues iegCe Leeve, lesjn hegve efMeJejecee~~2~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: eboveb
1. Gej~ 2. meeesiekesJeueer veece kee lesjnJeeB iegCemLeeve~
(38)
veboerej efJeOeeve
De#ele Deceue DeKeb[, hegbpe OeB legce Deeies~

Deelece meewKe DeKeb[, efceues ogefjle Deefj Yeeies~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: De#eleb
heguue ehegefuuele ceeue, efpeveheo keceue e{eTB~
keeue ceuue Mej1 Meue2, otj keB megKe heeTB~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: heg<heb
Kegjcee iegefPeee Deeefo, yeng hekeJeeve e{eTB~
efvepe Deelece jme heee, YeJe YeJe jesie veMeeTB~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: vewJeseb
kebeve oerhe peueee, keB Deejleer lesjer~
ceesn efleefcej efce peee, efces peiele keer hesjer~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: oerheb
ke=<Ceeie Jej Oethe, KesTB Deefive IeeW ceW~
kece& keeefuecee otj, nesleer yeme efceveeW ceW~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: Oetheb
1. JeeCe~ 2. heer[e~
(39)
efhemlee oeKe yeoece, heue Debietj e{eTB~

megheue ceneheue heee, efJe<eeve veeefnb uegYeeTB~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: heueb
JemegefJeOe DeIe& efceueee, ieee yepeee e{eTB~
heue DeveIe& heo nsleg, legce heo Yeefe ye{eTB~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe
efpeveJej ejCe e{ee, meJe&meewKemebheefle ye{s~~11~~
DeLe eleske DeIe&
-meesj"e%eeveYeeveg hejcesMe, legce DevebleiegCe kes Oeveer~

ceQ Yeer veeLe ncesMe, Deuheyegef efhej Yeer pepetB~~1~~
Fefle eerveboerejerhes GejefokedmLeeves ceb[uemeesheefj heg<heebpeefueb ef#ehesled~
-oesneGejefoMe Fme erhe ceW, Debpeve efieefj veerueeYe~
hegCe Oeece efpevemee kees, hetpe efceues efMeJeueeYe~~1~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe DebpeveefieefjefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe:
(40)
veboerej efJeOeeve
Debpeveveie hetjyeefoMeer, jcee Jeeheer mJe~

ceefOe oefOecegKe efieefj efpeveYeJeve, hetpele kece& efJehe#e1~~2~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe jceeJeeheerceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Debpeve kes oef#eCe efoMeer, jceCeeree n peeve~
oefOecegKe veiehej efpeveefveuee, hetpele nes efvepeLeeve~~3~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe jceCeereeJeeheerceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Debpeve kes heefece efoMeer, n megeYee Devethe~
oefOecegKe Thej efpeveYeJeve, hetpele nes efMeJe Yethe~~4~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe megeYeeJeeheerceOeoefOecegKeheJe&&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Debpeveveie Gej efoMeer, meJe&leesYee Jeeefhe~
ceefOe oefOecegKe hes efpevemeove, pepele ve pevce keoeefhe~~5~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe meJe&leesYeeJeeheerceOeoefOecegKeheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
jceen F&Meeve ceW, jeflekej veie mJeCee&Ye~
DevegheceefveefOe efpeveiesn kees, hetpele nes efve<heehe~~6~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe jceeJeeheerF&MeevekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
jceen Deeivese efoefMe, jeflekej efieefj Deceueeve~
efpevecebefoj Meeele pepetB efceues veJeeWefveefOe Deeve~~7~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe jceeJeeheerDeeivesekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
jceCeeree n Deefive efoefMe, jeflekej veie efmejleepe~
Gme hej DeefJeeue pewveie=n, pepele cees#e meeceepe~~8~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe jceCeereeJeeheerDeeivesekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
1. otj nesles nQ~
(41)
jceCeeree n vew$e+les, jeflekej veie megKeoeve~

Meeele efpevecebefoj pepetB, efceues mJehej efJe%eeve~~9~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe jceCeereeJeeheervew$e+lekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jeeefhe megeYee vew$e+les, jeflekej heJe&le efme~
ceefCecee efpevecebefoj pepetB, heeTB $e+ef mece=~~10~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe megeYeeJeeheervew$e+lekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
n megeYee megJeeeg efoefMe, jeflekej veie jeflekeej~
leehes efpeveie=n efvele pepetB, efceues mJeheo DeefJekeej~~11~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe megeYeeJeeheerJeeeJekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jeeefhe meJe&leesYeefkee, jeflekej JeeeJe keesCe~
efpevecebefoj Meeele pepetB, efceues YeJeesoefOe keesCe~~12~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe meJe&leesYeeJeeheerJeeeJekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jeeefhe meJe&leesYeefkee, jeflekej efoefMe F&Meeve~
leehes efpeveie=n hetpeles, nes Deveble eerceeved~~13~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe meJe&leesYeeJeeheerF&MeevekeesCes jeflekejheJe&leefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe: DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie& (ieerlee bo)Dece veboerej erhe ceW, GejefoMeer ceW Deeue nQ~
Debpeve oOeercegKe jeflekejeW hes, meemeles efpevecenue nQ~~
hetCee&Ie& ues GveceW efJejeefpele, pewveefyebyeeW kees pepetB~
iegCeLeeve lesjn hetCe&kej, Deenle ue#ceer kees YepetB~~14~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe:
hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
Meeblees MeebefleOeeje~ heg<heebpeefue:~
(42)
veboerej efJeOeeve
peeceeuee
-ef$eYebieer boeeue-#eerjesoefOe iebiee............
peepee veboerej, erhe cenerej, yeeJeve YetOej efvele pepetB~

pee pee GejefoMe, lesjn efpeveie=n, Meeele efpeveke=efle efvele YepetB~~
pee ceefCeefmebnemeve, Oej heeemeve, legce efpeveMeemeve efnlekeejer~
pee legce iegCeceeuee, Yeefejmeeuee, efveleeefle ieeTB megKekeejer~~1~~
-jesuee bopee pee Dece erhe, Gej efoMe ceW peeveeW~
Fkemeew $esme" keesef, ueeKe egjemeer ceevees~~
Fleves eespeve ceeve, efJemle=le eej efoefMe nw~
lesjn lesjn Deef, ceeveW eej efoefM e nw~ ~1~~
ieesu eekeej ceneve, Jes oer GheJeve mees n W~
megjvej efkeVej Deeve, efpeveiegCe mes ceve ceesnW~~
peesefle<e Jeblej osJe, YeeJeve megjieCe DeeJeW~
efJeefJeOe kegmegce keer ceeue, veevee heue Yeer ueeJeW~~2~~
keuheJeeefme1 megj Deee, hetjye efoMe efpeve hetpeW~
YeeJevemegj o#eerCe, efoMe ceW efpeveJej hetpeW~~
heefece ceW megjJe=bo, Jeblej epeve kejs nQ~
Gej ceW megjJe=bo, peesefle<e Yeefe Yejs nQ~~3~~
heewJee&efCnke oes enj, oes enjer DehejeCns~
hetJe&jeef$e oes enj, Dehejjeef$e oes peevns~~
ece mes eG efJeOe osJe, hetpeve efvele kejW nQ~
hegve: eoef#eCe he, efoMe heefjJele& kejW nQ~~4~~
Fme efJeOe ceeme Demee{, keeefle&ke heeuiegve peevees~
Megkeue Deceer uese, hetvece leke efJeefOe peevees~~
(43)
DemebKeele megjJe=bo, DeefleMee Yeefe kejs nw~

Dee" efoveeW efn DeKeb[, hetpele hegCe Yejs nQ~~5~~
megJejCe keueMe megiebOe, veerj ehetCe& Yejs nQ~
efpeveeeflecee DeefYe<eske, kejles heehe njs nQ~~
kegbkegce ebove iebOe, efceue kehet&j megiebOeer~
keeueeie Dej Deve yeng efJeOe Jemleg megiebOeer~~6~~
iebOe yeveekej Fb, cetefle& efJeueshe kejs nQ~
ebove mes efpeve ee& kece&keuebke njs nQ~~
lebogue megce hekeJeeve, oerhe megOethe heueeW mes~
efpeveefyebyeeW kees hetpe, gles kece& ceueeW mes~~7~~
eboJee ebJej efJeefe$e, Fvemes meove mepeeJeW~
{esjle ebJej meheso, Yesjer Deeefo yepeeJeW~~
megj DehmeefjeeB ve=le, kejleeR efpeveiegCe ieeJeW~
efpeveJej eefjle efJeMes<e, veeke kej n<eeJeW~~8~~
Fme efJeOe yengle ekeej, Yeefe eiee{ kejs nQ~
meceefkeleefveefOe kees heee, efmebOeg DeLeen lejs nQ~~
ceQ Yeer eYeg legce heeme, Deee ener Deye ceebietB~
jlve$ee efveefOe heee, efJe<ee ke<eee keg leeietB~~9~~
Deewj veneR keg DeeMe, veeLe jner Deye cesjer~
Ssmee kejes Gheee, efces eflengBpeie hesjer~~
lece De%eeve nee %eeveceleer kej hetjer~
veeLe megvees Deye MeerIe vee nes ceebie Dehetjer~~10~~
-oesneveboerej Jejerhe ceW, yeeJeve efpeveJej Oeece~
hegve: hegve: efMej veeekes, Gvekees efvele eCeece~~11~~
eR eerveboerejerhes GejefoefMe $eeesoMeefpeveeueemLeefpeveefyebyesYe:
(44)
veboerej efJeOeeve

Jes meJe& megKe mebheefe $e+er, efmeef kees Yeer heeeWies~
mep%eeveceefle keer iegCe megjefYe kees, efJee ceW hewueeeWies~~1~~
~~FleeMeerJee&o:~~
eMeefmle
-oesneJeerj Deyo heeerme meew, GefVeme meewKe efveOeeve~
ceeIe Megkeue oMeceer efleLeer, hetjCe efkeee efJeOeeve~~1~~
nefmleveeiehegj #es$e hej, pebyeterhe efJeKeele~
yeeJeve efpeveie=n kees vecetB, erhe veboerej Keele~~2~~
eeefj$e eeJeleea ieg, Meebeflemeeiejeeee&~
Gvekes heeOeerMe eer, Jeerjmeeiejeeee& ~~3~~
efkeee Deeefe&kee %eeveceefle, cesjs iegJej ceeve~
ieefCeveer ceQves YeefeJeMe, jee efJeOeeve ceneve~~4~~
peye leke peie ceW meew Keeo, efpeveMeemeve ieg CeKeeve~
leye leke YeefJepeve efnle kejs, veboerej megefJeOeeve~~5~~
Fefle cebieueb Yeteeled
N: M
(45)
Deejleer
jeefe$eer - Deeefe&kee eboveeceleer
Deejefle kejes js,
eer veboerej kes efpeveYeJeveeW keer Deejefle kejes js~~ske.~~
yeeJeve efpevecebefoj mes MeesefYele Dece erhe veboerej nQ~
meye cebefoj ceW Deueie Deueie Fke meew De" kens efpevesej nQ~~
Deejefle kejes, Deejefle kejes, Deejefle kejes js,
eer mJeebefme efpeveeefleceeDeeW keer Deejefle kejes js~~1~~
jeflekej Debpeveefieefj oefOecegKe, heJe&le Meeele JeneB jepe jns~
yeeJeef[eeW ceW jeflekej veie hej, efpeveJej efyecye efJejepe jns~~
eer Deke=ef$ece efpeveJej efyecyeeW keer, Deejefle kejes js~~2~~
Deeeefvnke heJeeX ceW meye, Fveefo osJeieCe peeles nQ~
Dee" efoveeW leke JeneB efvejvlej, hetpee Yeefe jeeles nQ~~
veboerej kes yeeJeve YeJeveeW keer, Deejefle kejes js~~3~~
ceeveJe efJeeeOej keesF&, Fme erhe ceW veefnb pee mekeles nQ~
leYeer evoveeceleer eneB Jes, Deejefle Yeeer kejles nQ~~
eer MeebefleJeer egle efpeveefyecyeeW, keer Deejefle kejes js~4~~
N: M
veboerej efJeOeeve
veboerej ele efJeefOe

veboerej erhe keer Ske-Ske efoMee ceW eej-eej oefOecegKe nQ~ FmeefueS
eleske oefOecegKe kees ue#e kej eej GheJeeme kejvee eeefnS~ Fve GheJeemeeW
ceW Ske GheJeeme, Ske heejCee hegve: Ske GheJeeme, Ske heejCee Ssmeer efJeefOe
nw~ Ske-Ske efoMee ceW Dee" jeflekej nQ FmeefueS eleske jeflekej kees ue#e
kej Dee" GheJeeme kejvee eeefnS~ Ske-Ske efoMee ceW Ske-Ske Debpeveefieefj
nw FmeefueS Ske Debpeveefieefj kees ue#e kej Ske yesuee kejvee eeefnS~ Fme
ekeej Ske efoMee kes yeejn GheJeeme, Ske yesuee Deewj lesjn heejCeeSb nesleer
nQ~ en ele hetJe&efoMee mes eejbYe kej oef#eCe, heefece Deewj Gej efoMee kes
ece mes eejeW efoMeeDeeW kee kejvee eeefnS~ FmeceW De[leeueerme GheJeeme,
eej yesuee Deewj yeeJeve heejCeeSb nQ~ Fme lejn en ele Ske meew Dee" efove
ceW hetCe& neslee nw~ en veboerej ele Deleble es nw Deewj efpevesv leLee
eeJeleea kes heo kees eehle kejeves Jeeuee nw1~
en Gece ele efJeefOe nw~ peIevehe mes De[leeueerme GheJeeme Deewj
eej yesuee Gheeg&e ece mes ve kejkes Deheveer Meefe kes Devegmeej keYeer Yeer
kej mekeles nQ pewmes efke ceefnves ceW Ske, oes GheJeeme Deeefo kejkes peye yeejn
GheJeeme hetCe& nes peees leye yesuee kejkes Ske efoMee kes ele kees hetCe& kejW~
DeLeJee keesF&-keesF& cee$e yeeJeve GheJeeme kejkes Yeer ele kej uesles nQ~ keoeefeled
GheJeeme keer Meefe ve nesves mes Ske yeej Meg Yeespeve kejkes-SkeeMeve
kejkes ee Deuheenej kejkes Yeer ele kej mekeles nQ~
Fve eleeW keer peehe efvecve ekeej nQmecegee ceb$e eR veboerejerhemebyebefOe-ehebeeMeledefpeveeueeefpeveefyebyesYees vece:~
veboerejerhe ceW hetJe& efoMee kes 13 ceb$e1. eR veboer ejerhemLehetJ e&efokedmebyebefO e-vebo eJeeheerc eOeefm LeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
2. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboJeleerJeeheerceOeefmLele-
(47)
oefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
3. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboesejeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
4. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-vebefoIees<eeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
5. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboeJeeheerF&MeevekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
6. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboeJeeheerDeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
7. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboJeleerJeeheerDeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
8. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboJeleerJeeheervew$e+lekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
9. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboesejeJeeheervew$e+lekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
10. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-veboesejeJeeheerJeeeJekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
11. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-vebefoIees<eeJeeheerJeeeJekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
12. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-vebefoIees<eeJeeheerF&MeevekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
13. eR veboerejerhemLehetJe&efokedmebyebefOe-DebpeveefieefjefmLeleefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
veboerejerhe ceW oef#eCeefoMee kes 13 ceb$e1. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-DejpeeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
2. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-efJejpeeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
(48)
veboerej efJeOeeve
3. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-DeMeeskeeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
4. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-JeerleMeeskeeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
5. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-DejpeeJeeheerF&MeevekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
6. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-DejpeeJeeheerDeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
7. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-efJejpeeJeeheerDeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
8. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-efJejpeeJeeheervew$e+lekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
9. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-DeMeeskeeJeeheervew$e+lekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
10. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-DeMeeskeeJeeheerJeeeJekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
11. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-JeerleMeeskeeJeeheerJeeeJekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
12. eR veboerejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-JeerleMeeskeeJeeheerF&MeevekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
13. eR vebo erejerhemLeoef#eCeefokedmebbyebefOe-Debp eveefieefjefmLeleefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
veboerejerhe ceW heefece efoMee kes 13 ceb$e1. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-efJepeeeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
2. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-JewpeebleerJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
3. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-peebleerJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
(49)
4. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-DehejeefpeleeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
5. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-efJepeeeJeeheerF&MeevekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
6. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-efJepeeeJeeheer
-DeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
7. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-JewpeebleerJeeheerDeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
8. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-JewpeebleerJeeheervew$e+lekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
9. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-peebleerJeeheervew$e+lekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
10. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-peebleerJeeheerJeeeJekeesCeefmLele-jeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
11. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-Dehejeefp eleeJeeheerJeeeJekeesCeefmLele-jeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
12. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-Dehejeefp eleeJeeheerF&MeevekeesCeefmLele-jeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
13. er veboerejerhemLe-heefeceefokedmebbyebefOe-DebpeveefieefjefmLeleefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
veboerejerhe ceW Gej efoMee kes 13 ceb$e1. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-jceeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
2. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-jceCeereeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
3. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-megeYeeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
(50)
veboerej efJeOeeve
4. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-meJe&leesYeeJeeheerceOeefmLeleoefOecegKeheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
5. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-jceeJeeheerF&MeevekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
6. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-jceeJeeheerDeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
7. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-jceCeereeJeeheerDeeivesekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
8. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-jceCeereeJeeheervew$e+le-keesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
9. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-megeYeeJeeheervew$e+le-keesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
10. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-megeYeeJeeheerJeeeJekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
11. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-meJe&leesYeeJeeheerJeeeJekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
12. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-meJe&leesYeeJeeheerF&MeevekeesCeefmLelejeflekejheJe&le-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
13. eR veboerejerhemLe-GejefokedmebyebefOe-DebpeveefieefjefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
eqJeMes<e-nefjJebMehegjeCe ceW 4 oefOecegKe Deewj 8 jeflekej kes Ssmes
12 GheJeeme kes yeeo Debpeveefieefj kee yesuee kejves kees kene nw Dele: eneB hej
lesjnJeW vebyej hej Debpeveefieefj kee ceb$e jKee nw~ en ceb$e yesuee ceW oesveeW efove
pehevee eeefnS~ ele hetCe& nes peeves hej veboerej erhe keer jevee yeveJeekej
hebekeueeCeke eeflee kejeJeW~ DeLeJee Fleveer Meefe ve nesves hej Deheveer Meefe
kes Devegmeej pewve ebLeeW kees heJeekej efJeleefjle kejW~ cebefoj ceW
52
GhekejCe Deeefo oeve kejW~ veboerej efJeOeeve kejekej ele kee Geeheve kejkes
Deheves peerJeve kees meheue kejW~
pecyeterhe ele efJeefOe

pecyeterhe kes megoMe&ces kes 16 efpevecebefoj, iepeoble kes 4, pebyet Meeuceueer Je=#e kes
2, meesuenJe#eej heJe&le kes 16, eeQleerme efJepeeeOe& heJe&le kes 34 Deewj n kegueeeue kes
6 Ssmes 16421634678 De"ej Deke=ef$ece efpevecebefoj nQ~ Fvekees ue#e
kejkes 78 GheJeeme kejvee Gece nw, Deuheenej kejvee ceOece nw Deewj Ske yeej Meg
Yeespeve-SkeeMeve kejvee peIeve ele nw~
Fme ele kees efleefLe mes kejves hej megoMe&ces kes 16 eefleheoe kes 16, oes Je=#e kes
efleeree kes 2, eej iepeoble kes elegLeea kes 4, <ed kegueeeue kes <eer kes 6, meesuen
Je#eej kes 16 Deceer kes 16, eeQleerme efJepeeeOe& kes 34 eewoMe kes 34 Fme ekeej Fve
efleefLeeeW ceW ele kej mekeles nQ~ eefo efyevee efleefLe kes kejvee nw lees Deceer, elego&Meer
Deeefo efleefLeeeW ceW eleeW kees kejkes 78 ele hetjs kejves eeefnS~ hegve: pebyeterhe efJeOeeve
kejkes Geeheve kejs, Meefe kes Devegmeej efpeveeeflecee efvecee&Ce kejekej efpevecebefoj
yeveJeekej hebekeueeCeke eeflee, Meeeoeve, 78-78 GhekejCe oeve Deeefo kejkes
ele kee Geeheve hetCe& kejvee eeefnS~ ele kes efove pebyeterhe keer hetpee kejvee eeefnS~
en hetpee Fmeer hegmleke kes Deble ceW heer nw~
eleske ele ceW mecegee peehe efvecve ekeej nw eR pebyeterhemebyebefOeDemehleefleefpeveeueeefpeveefyebyesYees vece:~
pecyeterhe efpevecebefoj kes 78 ele kes 78 he=Leked he=Leked ceb$emegoMe&ve ces kes 16 efpevecebefoj kes 16 ceb$e-
1. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesYeMeeueJeveefmLelehetJ e&efoiede fpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~

2. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesYeMeeueJeveefmLeleoef#eCeefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
3. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesYeMeeueJeveefmLeleheefeceefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
4. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesYeMeeueJeveefmLeleGejefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
5. eR peby eterhemeby ebe fOe-mego Me&vecesvebo veJeveefm LelehetJ e&e fo iede fp eveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
(52)
veboerej efJeOeeve
6. eR pebyeterhemebyebefOe-mego Me&vecesveboveJeveefmLeleoef#eCeefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~

7. eR pebyeterhemeby ebefO e-megoMe&vecesveboveJeveefm Leleheef eceefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
8. eR pebyeterhemeby ebe fOe-mego Me&vecesvebo veJeveefmLeleGejefoiede fp eveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
9. eR peby eterhemebyebefOe-megoMe&vecesmeewcevemeJeveefm LelehetJe&efoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
10. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesmeewcevemeJeveefmLeleoef#eCeefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
11. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesmeewcevemeJeveefmLeleheefeceefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
12. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesmeewcevemeJeveefmLeleGejefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
13. eR pebyeterhemeby ebefO e-megoMe&vecesheeb[gkeJeveefm LelehetJe&efoiede fp eveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
14. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesheeb[gkeJeveefmLeleoef#eCeefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
15. eR pebyeterhemebyebefOe-megoMe&vecesheeb[gkeJeveefmLeleheefeceefoiedefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
16. eR pebyeterhemebyebe fOe-megoMe&vecesheeb[gkeJeveefmLeleGejefoiede fpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
eej iepeobleheJe&le efpevecebefoj kes 4 ceb$e-
1. eR pebyeterhemebyebefOe-ceeueJeodiepeobleheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
2. eR pebyeterhemebyebefOe-cenemeewcevemeiepeobleheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
3. eR pebyeterhemebyebefOe-eqJeegleYeiepeobleheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
4. eR pebyeterhemebyebefOe-iebOeceeoveiepeobleheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
(53)
(54)
veboerej efJeOeeve
oes Je=#eeW kes efpevecebefoj kes 2 ceb$e1. eR pebyeterhemebyebefOe-pebyetJe=#eefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~

2. eR pebyeterhemebyebefOe-MeeuceefueJe=#eefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
15. eR pebyeterhemebyebefOe-veeieceeueJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~

16. eR pebyeterhemebyebefOe-osJeceeueJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
<ed kegueeeue efpevecebefoj kes 6 ceb$e-
1. eR pebyeterhemebyebefOe-keeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYeesece:~
v
2. eR pebyeterhemebyebefOe-megkeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYs ee
vece:~
3. eR pebyeterhemebyebefOe-cenekeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesesYe
vece:~
4. eR pebyeterhemebyebefOe-kekeeJeleerefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefesYyecy
ees vece:~
5. eR pebyeterhemebyebefOe-DeeJelee&efJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYseevece:~
6. eR pebyeterhemebyebefOe-ueebieueeJelee&efJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefesyYecyees vece:~
7. eR pebyeterhemebyebefOe-heg<keueeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYesevece:~
8. eR pebyeterhemebyebefOe-heg<keueeJeleerefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyesyYecees vece:~
9. eR pebyeterhemebyebefOe-JelmeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYeesece:~
v
10. eR pebyeterhemebyebefOe-megJelmeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYs ee
vece:~
11. eR pebyeterhemebyebefOe-ceneJelmeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesesYvece:~
e
12. eR pebyeterhemebyebefOe-JelmekeeJeleerefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyesYyecees vece:~
13. eR pebyeterhemebyebefOe-jceeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYeesce:~
ve
14. eR pebyeterhemebyebefOe-megjcekeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesees Yvece:~
15. eR pebyeterhemebyebefOe-jceCeereeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesesYvece:~
e
16. eR pebyeterhemebyebefOe-cebieueeJeleerefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefsYyecye
ees vece:~
17. eR pebyeterhemebyebefOe-heeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYees ce:~
ve
18. eR pebyeterhemebyebefOe-megheeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYees
vece:~
19. eR pebyeterhemebyebefOe-ceneheeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYs ee
vece:~
20. eR pebyeterhemebyebefOe-heekeeJeleerefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefsYyees
ecye vece:~
21. eR pebyeterhemebyebefOe-MebKeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYeesece:~
v
22. eR pebyeterhemebyebefOe-veefueveeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYs ee
vece:~
23. eR pebyeterhemebyebefOe-kegcegoefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYees
vece:~
1. eR pebyeterhemebyebefOe-efnceJelheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
2. eR pebyeterhemebyebefOe-ceneefnceJeledheJe&leefmLele-efpeveeueeeefpeveefyecyesYees vece:~
3. eR pebyeterhemebyebefOe-efve<eOeheJe&leefmLele-efpeveeueeeefpeveefyecyesYees vece:~
4. eR pebyeterhemebyebefOe-veerueheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
5. eR pebyeterhemebyebefOe-efkeceheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
6. eR pebyeterhemebyebefOe-efMeKeefjheJe&leefmLele-efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
meesuen Je#eej heJe&le efpevecebefoj kes 16 ceb$e-
1. eR pebyeterhemebyebefOe-efe$eketJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~

2. eR pebyeterhemebyebefOe-veefueveketJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
3. eR pebyeterhemebyebefOe-heeketJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
4. eR pebyeterhemebyebefOe-SkeMewueketJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
5. eR pebyeterhemebyebefOe-ef$eketJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
6. eR pebyeterhemebyebefOe-JeweJeCeJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
7. eR pebyeterhemebyebefOe-DebpeveJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
8. eR pebyeterhemebyebefOe-DeelceebpeveJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
9. eR pebyeterhemebyebefOe-eeJeodJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
10. eR pebyeterhemebyebefOe-efJepeeJeodJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
11. eR pebyeterhemebyebefOe-DeeMeerefJe<eJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
12. eR pebyeterhemebyebefOe-megKeeJenJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
13. eR pebyeterhemebyebefOe-evceeueJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
14. eR pebyeterhemebyebefOe-mete&ceeueJe#eejheJe&leefmLele efpeveeueeefpeveefyecyesYees vece:~
34 efJepeeeOe& kes 34 ceb$e-
(55)
24. eR pebyeterhemebyebefOe-meefjledefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYees
vece:~
25. eR pebyeterhemebyebefOe-JeeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYees ce:~
ve
26. eR pebyeterhemebyebefOe-megJeeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYees
vece:~
27. eR pebyeterhemebyebefOe-ceneJeeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYs vece:~
ee
28. eR pebyeterhemebyebefOe-JeekeeJeleerefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefysYecye
ees vece:~
29. eR pebyeterhemebyebefOe-iebOeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYeesece:~
v
30. eR pebyeterhemebyebefOe-megiebOeeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYes evece:~
31. eR pebyeterhemebyebefOe-iebefOeueeefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYes evece:~
32. eR pebyeterhemebyebefOe-iebOeceeefueveerefJeosnefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveef
yesYyees
ec vece:~
33. eR pebyeterhemebyebefOe-Yejle#es$eefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYees vece
:~
34. eR pebyeterhemebyebefOe-SsjeJele#es$eefmLele-efJepeeeOe&heJe&leefpeveeueeefpeveefyecyesYeesece:~
v
~~meceehleb~~
N: M
veboerej efJeOeeve
pebyeterhe hetpee
-oesnemJeebefme en erhe nw, pebyeterhe ceneve~
meye erheeW ceW nw eLece, Deveghece jlve efveOeeve~~1~~
FmeceW Meeele efpeve YeJeve, Deej DeefYejece~
leerLekej efpeve kesJeueer, meeOeg Meerue iegCe Keeve~~2~~
Fve meye keer hetpee keB, DeelceMegef kes nsleg~
efpeve hetpee efebleeceCeer, ceve efebeflele heue osle~~3~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeuee-efpeveefyecye-leerLekejkesJeefuemeJe&meeOeg mecetn! De$e DeJelej DeJelej mebJeew<ed Deeeveveb~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeuee-efpeveefyecye-leerLekejkesJeefuemeJe&meeOeg mecetn! De$e efle efle ": ": mLeeheveb~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeuee-efpeveefyecye-leerLekejkesJeefuemeJe&meeOeg mecetn! De$e cece meefVeefnlees YeJe YeJe Je<ed meefVeOeerkejCeb~
DeLeeke-MebYeg bo
megj meefjlee kee GppJeue peue ues, kebeve Peejer Yej ueeee ntB~
YeJe YeJe keer le=<ee yegPeeves kees, $ee Oeeje osves Deeee ntB~~
Fme pebyeterhe ceW efpeve cebefoj, ke=ef$ece Deke=ef$ece efpeleves nQ~
leerLekej kesJeefue meJe&meeOeg, Gve meyekees cesje Jebove nw~~1~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees peueb efveJe&heeceerefle mJeene~
Jej De iebOe megjefYele ueskej, legce ejCe e{eves Deeee ntB~
YeJe YeJe mebleehe efceeves Deew, mecelee jme heerves Deeee ntB~~
(57)

eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees eboveb efveJe&heeceerefle mJeene~
MeefMe efkejCeeW mece GppJeue lebogue, Oeeskej Leeueer Yej ueeee ntB~
efvepe Deelece iegCe kes hegbpe nsleg, en hegbpe e{eves Deeee ntB~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees De#eleb efveJe&heeceerefle mJeene~
kegJeuee yesuee Jej ceewueefmejer, ceekegvo keceue ues Deeee ntB~
e=bieej nej keeceeefjpeeer, efpeveJej heo Yepeves Deeee ntB~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees heg<heb efveJe&heeceerefle mJeene~
ceesoke hesveer IesJej leepes, hekeJeeve yeveekej ueeee ntB~
efvepe Deelece DevegYeJe eKeves kees, vewJese e{eves Deeee ntB~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees vewJeseb efveJe&heeceerefle mJeene~
oerheke peesleer kes peueles ner, De%eeve DebOesje Yeielee nw~
Fme nslet mes oerheke hetpee , kejles ner %eeve ecekelee nw~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees oerheb efveJe&heeceerefle mJeene~
(58)
veboerej efJeOeeve
Oetheeeve ceW Jej Oethe Kese, oMeefoMe ceW Oetce G"s Yeejer~
yeng pevece pevece kes mebefele Yeer, og:Kekej meye kece& peueW Yeejer~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees Oetheb efveJe&heeceerefle mJeene~
Jej Deece efyepeewje veeRyet Deew, ieVee ceer"e ues Deeee ntB~
efMeJe keeblee melJej Jejves keer, yeme DeeMee ueskej Deeee ntB~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees heueb efveJe&heeceerefle mJeene~
peue ebove De#ele hetue e, Jej oerhe Oethe heue ueeee ntB~
legce ejCeeW DeIe& e{e kejkes, YeJe mebke njves Deeee ntB~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecyeleerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-meesj"e#eerjesoefOe meceesle, GppJeue peue ues Ye=bie ceW~
eer efpeveejCe mejespe, Oeeje osles YeJe efces~~10~~
Meeblees MeebefleOeeje~~
megjle kes megce ueee, eYeg heo ceW Dehe&Ce keB~
keece osJe ceo veeMe, heeTB Deevevo Oeece ceQ~~11~~
efoJe heg<heebpeefue:~~
(59)
peeceeuee
hejce peesefle hejceelcee, mekeue efJeceue efethe~
efpeveJej ieCeOej meeOegieCe, vecetB vecetB efvepehe~~1~~
-MebYeg bopee pee megcesefieefj kes efpeveie=n, meesuen Meeele nQ jlveceeer~
pee pee efpevecebefoj eejeW ner, iepeobleefiejer kes mJeCe&ceeer~~
pee pee pebyetle Meeuceefue kes, oes efpevecebefoj ceefnceeMeeueer~
pee pee Je#eejefieefj kes Yeer, meesuen efpeveie=n ieefjceeMeeueer~~2~~
pee pee eeQefleme efJepeeejOe kes, eeQefleme efpevecebefoj megKekeejer~
pee pee n kegue heJe&le kes Yeer n, efpeveie=n YeJe YeJe og:Kenejer~~
es pebyeterhe kes De"ej, efpevecebefoj Deke=ef$ece megvoj~
eefleefpeveie=n ceW efpeve eefleceeSb, nQ Fke meew Dee" kener cevenj~~3~~
ces kes heeb[gke Jeve ceW eG, efJeefoMee ceW eej efMeueeSb nQ~
leerLekej kes pevceeefYe<eske mes, heeJeve hetpe efMeueeeW nQ~~
Fme Yejle Deewj SsjeJele ceW, nesles nQ eewefyeme leerLekej~
kesJeefue eglekesJeueer ieCeOej cegefve, meeOegieCe nesles #escebkej~~4~~
Gvekes keueeCeke mes heefJe$e, he=efLeJeer heJe&le Yeer leerLe& yeves~
pees Gvekeer hetpee kejles nQ, Gvekes ceve Jeebefle keee& yeveW~~
yeeerme efJeosn kes leerLekej, meercebOej egiecebOej mJeeceer~
yeeng megyeeng efpeve efJenjceeCe, kesJeue%eeveer Devleee&ceer~~5~~
Gve meJe& efJeosneW ceW meblele, leerLekej nesles jnles nQ~
kesJeue%eeveer eejCe$e+ef, cegefveieCe JeneB efJeejCe kejles nQ~~
DeekeeMeieceve kejves Jeeues, $e+ef<eieCe ces hej peeles nQ~
efvepe Deelce megOeejme mJeeoer Yeer, efpeveJebove kej n<ee&les nQ~~6~~
Fme pebyeterhe kes De"nej, Meeele efpeve cebefoj kees Jebove~
efpeleves Yeer ke=ef$ece efpeveie=n neW, Gve meyekees Yeer Mele Mele Jebove~~
(60)
veboerej efJeOeeve
efpeleves leerLekej ngS eneB, nes jns Deewj Yeer nesJeWies~

Gve meyekees cesje Jebove nw, Jes cesje keefueceue OeesJeWies~~7~~
Deeeee& GheeOeee meeOetieCe, pees Yeer Fve kece&YetefceeeW ceW~
efevcee Deelcee kees Oeeles nQ, megefmLej neskej efvepe Deelcee ceW~~
Jes Ieeefle elege Ieele hegve:, Denle DeJemLee heeles nQ~
Fme kece&Yetefce mes ner efhej Jes, YeieJeeve efme yeve peeles nQ~~8~~
-oesnehebe hejce ieg efpeveOejce, efpeveJeeCeer efpeve iesn~
efpeve eeflecee kees efvele vecetB, %eeveceleer Oej vesn~~9~~
eR pebyeterhemebyebefOeke=ef$eceeke=ef$eceefpeveeueeefpeveefyecye-leerLekejkesJeefuemeJe&meeOegYees peeceeuee hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
Meeblees MeebefleOeeje, heg<heebpeefue:~~
-oesnepebyeterhe keer Dee&vee, kejs efJeIve Ieve etj~
meJe& Decebieue otj kej, Yejs meewKe Yejhetj~~10~~
~~ FleeMeerJee&o: ~~
N: M
(61)
Yepeve
-e%eeeceCeer Deeefe&kee eboveeceleer ceeleepeer
lepe&-efpeme ieueer ceW.............

eue he[s efpeme lejhe oes keoce ceele kes,
keesef heie eue he[s Gme lejhe osMe kes~
he[ ieF& ef efpeme leerLe& hej ceele keer,
keesef er ceW Jes e ieS osMe keer~~ske.~~
cegefeheLe hej eueer peye Jees keeer keueer,
hetue yeve yeeuemeefleeeW keer yeefieee efKeueer~
hetue yeve.......
keJeebjer keveeDeeW kes Kegue ieS jemles, keesef heie eue he[s Gme lejhe osMe kes~~
eue he[s.~~1~~
uesKeveer ves efueKes mewke[eW ebLe peye,
Deve ceeleeDeeW ves Yeer efueKes ebLe leye~~
Deve ceeleeDeeW........
%eevepeesefle kes Deye Kegue ieS jemles, keesef heie eue he[s Gme lejhe osMe kes~~
eue he[s~~2~~
leerLe& Gej keer esefjkee yeve ieF,
ceb$e Den&ced keer es osMevee yeve ieF~
ceb$e Den&ced..........
os ieF veJe ke=leer jemles jemles, keesef heie eue he[s Gme lejhe osMe kes~~
eue he[s.~~3~~
heee&eYeg kes ceneslmeJe keer oer esjCee,
pevceYetefce yeveejme ceW GlmeJe cevee~~
pevceYetefce........
Ssmes GlmeJe eueW meye Menj eece ceW, keesef heie eue he[s Gme lejhe osMe kes~~
eue he[s~~4~~
evoveeceefle es ewleve leerjLe yeveeR,
pewve mebmke=efle keer meecege es keerjle yeveeR~
pewve...........
Yee Fvekes meoe Yeefe ceW veeeles,
keesef heie eue he[s Gme lejhe osMe kes~~
eue he[s.~~5~~
veboerej efJeOeeve

Nandishwar Vidhan (VGM-146)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nandishwar Vidhan (VGM-146)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Jeerj %eeveesoe evLeceeuee kee heg<he veb.

efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve eje mebeeefuele

Jeerj %eeveesoe evLeceeuee

-jeefe$eerleerLekej pevceYetefceeeW kes efJekeeme keer esjCeeeesle

ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe eer %eeveceleer ceeleepeer

-: mebmLeeefhekee SJeb esjCeeeesle :-

hejcehetpe ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe eer %eeveceleer ceeleepeer

e%eeeceCeer Deeefe&kee eer evoveeceleer ceeleepeer

-: efveoxMeke SJeb mecheeoke :-

efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve

mJeefmleeer kece&eesieer heer"eOeerMe jJeervkeerefle& mJeeceer peer

pecyeterhe-nefmleveehegj (cesj") G.e.-250404

peerJeve ekeeMe pewve

COURTESY-JAIN BOOK DEPOT

C/o Shri Nabhi Kumar Manav Kumar Jain

Jeerj efve. meb. 2538, ew$e Meg. $eeesoMeer

-ieefCeveer Deeefe&kee %eeveceleer

eewyeerme leerLekejeW keer

esjCee-ieefCeveerecegKe Deeefe&kee eer %eeveceleer ceeleepeer

leerLekejeW kes veece

-eer ceefuueveeLe YeieJeeve

mJeefmleeer kece&eesieer heer"eOeerMe jJeervkeerefle& mJeeceer peer

pecyeterhe-nefmleveehegj (cesj") G.e.

efJeOeeve keer jeefe$eer je^ieewjJe, ieefCeveerecegKe, Deeefe&keeefMejesceefCe

eqoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve-mebef#ehle heefjee

eer %eeveceleer ceeleepeer kee mebef#ehle-heefjee

Jeerj %eeveesoe ievLeceeuee kes efMejesceefCe mebj#eke

Jeerj %eeveesoe ievLeceeuee kes hejce mebj#eke

eer ceeBieer}e} yeeyet}e} hene[s, nwojeyeeo (DeevOe heosMe)~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

veJeosJeleeDeeW keer meoe pees, Yeefe mes Deee& kejW~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

Debietj DecejKe Deece Dece=le, heue YejeTB Leeue ceW~

efeefebleeceefCejlve, leerve ueeske ceW es nes~

pee pee eer Deefjnble osJe-osJe nceejs~

Deeeee& osJe iegCe eerme Oeej jns nQ~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

Fleves ner efpeveYeJeve Deke=ef$ece, ef$eYegJeve ceW nQ vecetB GvnW~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

vebvoerej erhe mecegee hetpee

kebeve Leeueer ceW ebove mes, yeeJeve efpevecebefoj keer jevee~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

eejCe$e+er Oej $e+ef<eieCe Yeer, Fve eefleceeDeeW kees Oeeles nQ~

veboerejerhe hetJe&efoMe efpeveeuee hetpee

mJeCe&Ye=bie ceW megMeerle iebieveerj ueeFes~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

ceesefleeeW kes nejJeled meheso Oeewle Meeefue nQ~

Dee"JeW megerhe ceW $eeesoMee efpeveeueee~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

DeLe eleske DeIe&

Debpeveefieefj kes eej, efoMe ceW eG n peevees~

veboeseje megJeeefhe, ceefOe oefOecegKe veie Yeejer~

veboe n F&Meeve keesCe ceW, jeflekej veie jeeYee~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

veboJeleer n DeefivekeesCe ceW, jeflekej le=leere megnelee~

jefleheefleefJepeeer efpeveeeflecee nQ, Deke=ef$ece megKeoelee~

pee Dee"JeeB pees erhe veece vebefoeje nw~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

hetjye efoMee kes yeere ceW Debpeveefiejer kene~

eYeg Deehekes emeeo mes YeJeefmebOeg kees leB~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

veboerejerhe oef#eCeefoMe efpeveeuee hetpee

#eerjmeeiej kee eemegke veerj og:Ke meeiej kee heeves leerj~