Biografi Shahrom Husain

SHAHROM HUSAIN ( 1919-2008)

1. a!ar B"#a$ang
Shaharom Husain dilahirkan di Kampung Peserai, Mukim Tiga, Batu Pahat pada 11
November 1919 (Shaharom Husain, 199! 1"#$ Beliau memulakan pendidikan di
Sekolah Mela%u Peserai, Batu Pahat hingga &ar'ah (mpat, iaitu dari tahun 19)* +
19,-$ Kemudian men%ambung pendidikan di &ar'ah .ima di Sekolah Mela%u Bagan
Tinggi (19,/0,#$ Mulai tahun 19,*, Shaharom telah diterima melan'utkan pela'aran
di Maktab Sultan 1dris, Tan'ung Malim (S1T2# sehingga tahun 19-3$
4Sa%a mula memasuki Sultan 1ndris Training 2ollege (S1T2#, bukan daripada &ar'ah
5 (dar'ah tertinggi di sekolah Mela%u 6ohor 7aman
itu#, dan bukan 'uga daripada guru pelatih berga'i ))$33 8inggit
sebulan, tetapi daripada guru bakal pelatih tanpa ga'i %ang akan
menga'ar &ar'ah 11B, Sekolah Mela%u .aki0laki Bandar Tinggi
Batu Pahat$9 (Shaharom Husain,199! ,"#
:alaupun pada peringkat a;al keinginann%a memasuki S1T2 demi <ita0<ita men'adi
seorang guru, namun disebabkan e'ekan daripada segelintir mas%arakat di
sekelilingn%a terhadap 'a;atan bakal guru pelatih tanpa ga'i telah melemahkan
semangat Shaharom untuk meneruskan per'uangan di maktab tersebut$ Tetapi
tekanan daripada datukn%a telah memaksa Shaharom memasuki S1T2, namun
dengan <ita0<ita dan semangat untuk men'adi pengarang atau ;arta;an$
4Sa%a bela'ar kuat$ Menduduki beberapa kali peperiksaan dan akhirn%a ber'a%a ke
Sultan 1dris Training 2ollege, Tan'ung Malim$ Bukan kerana boleh pakai tali leher
dan topi dan tidak 'uga kerana beristeri <antik, tetapi sebenarn%a, kerana minat dan
<enderung dalam karang0mengarang$9 (Shaharom Husain,199! -3#
Pada 7aman pendudukan 6epun di Tanah Mela%u dan Singapura, Shaharom
mengambil kesempatan bela'ar bahasa 6epun di Sekolah Perempuan Kampung
=elam dan 'uga Sekolah Kokugo =akko, 5i<toria Street selama kira0kira , bulan$
Seterusn%a Shaharom memohon untuk men'adi guru bahasa 6epun dan ber'a%a$
Beliau ditugaskan menga'ar bahasa 6epun kepada pega;ai, kakitangan dan anak0
anak mereka %ang beker'a di 6abatan Kolam >ir =unung Pulai dan Batu )), ?lu
2hoh, Pontian 6ohor, di samping men'adi 'uru bahasa 6epun kepada pega;ai dan
askar 6epun (Shaharom Husain, 199!)))#$ >khirn%a, Shaharom diterima pula
memasuki Maktab Perguruan Singapura %ang dikendalikan oleh 6epun$
Selepas merdeka, Shahrom meneruskan penga'ian di Maktab Perguruan Bahasa,
Bukit Sen%um, 6ohor Bharu pada tahun 19/*$ &alam masa %ang sama, Shaharom
mengikuti kursus bahasa 1nggeris se<ara pos di sebuah institute di >ustralia dan
berhasil mendapatkan &iploma o@ >sso<iateship B$8 1nstitute o@ 2areer pada tahun
19) ( >hmad Kamal >bdullah (pen%$#, 199,!191#$ Pada tahun 199, Shaharom
mengikuti kursus pra0universiti se<ara bertulis dalam 'urusan Bahasa dan
Kesusasteraan 1ndonesia di ?niversitas Nasional 1ndonesia dan ber'a%a
dianugerahkan 1'a7ah Sar'ana Muda Sastera pada tahun 19")$
Men%oroti ker'a%a Shaharom Husain, beliau telah mula melibatkan diri dalam
bidang penulisan se'ak dari tahun 19,-$ Bidang penulisann%a meliputi novel, <erpen
dan lenih menon'ol dalam penghasilan drama terutama drama se'arah$ Shaharom
'uga merupakan seorang guru$ Menga'ar di Maktab Perguruan Sultan 1dris (S1T2#
dari tahun 19-0/1 dan di Maktab Perguruan Temenggung 1brahim dari tahun 19/) 0
19"-$ Mulai Aebruari 19*, hingga Aebruari 19*/ Shaharom dilantik men'adi
kar%a;an tamu di 6abatan Persuratan Mela%u, ?niversiti Kebangsaan Mala%sia$
Shaharom Husain kembali ke rahmatullah pada ) Bktober )33* () S%a;al 1-)9H#
dalam usia ** tahun$ Beliau pergi dengan meninggalkan se'umlah besar kar%a0kar%a
sastera ber<orak se'arah dan buku se'arah %ang tidak ternilai untuk ;arisan
kebuda%aan dan kesusasteraan bangsa Mela%u$
2. SUMBAN%AN SHAHAROM HUSAIN
Shaharom Husain merupakan seorang novelis, se'ara;an dan buda%a;an$ Beliau
ban%ak men<urahkan 'asan%a kepada dunia kesusasteraan dan kebuda%aan$
Shaharom Husain 'uga terkenal sebagai seorang tokoh se'ara;an$ Beliau ban%ak
menghasilkan novel dan drama %ang dikategorikan sebagai teks se'arah$
Shaharom Husain telah menghasilkan sebuah drama moden %ang berta'uk 4.a;%er
&ahlan9 pada tahun 19-1$ &rama ini merupakan drama sulung beliau dan drama
tersebut masih dianggap sebagai drama ulung Mala%sia$
2.1 M"ngarang Siri No&"# S"'arah
Shaharom Husain menga'ar di Maktab .atihan Sultan 1dris (S1T2# Tan'ong Malim
mulai tahun 19- hingga 19/1$ Semasa menga'ar di sini, beliau merupakan
pen%unting ma'alah 42endera Mata9 %ang meupakan ma'alah rasmi maktab
berkenaan$ Beliau 'uga mengarang novel Se'arah bersiri iaitu 13 6ulai 1/11, Tun
Aatimah, Korban Sungai Muar dan Bermandi &arah di Sungai 6ohor sebagai
pembakar semangat kerana keadaan di politik di Tanah Mela%u pada ;aktu itu agak
hebat kerana parti politik Mela%u bangkit menentang Mala%an ?nion$ 1ni kerana
mas%arakat pada masa itu tidak selesa dengan per'an'ian itu kerana kuasa dan
kedaulatan ra'a Mela%u diserahkan kepada Kera'aan 1nggeris$
Pada tahun 19-", Shaharom Husain telah menghasilkan sebuah novel se'arah %ang
berta'uk 413 6ulai 1/119 %ang diterbitkan oleh Sentosa Store, Kuala Pilah$ Kandungan
novel ini ialah tentang ke'atuhan Kera'aan Mela%u Melaka ke tangan Portugis pada
tahun 1/11$ Mereka te;as bukan han%a kerana ketiadaan perpaduan tetapi 'uga
kerana skandal seks, rasuah, @itnah dan ke7aliman$ Maksud tersirat %ang terdapat
dalam novel ini adalah untuk menanamkan semangat kepada pemba<a, orang
Mela%u dan ra'a agar beker'a keras dan bertanggung'a;ab men'aga keselamatan
negara dan kera'aan$
Shaharom Husain 'uga mengarang sebuah novel se'arah %ang berta'uk 4Tun
Aatimah9 pada tahun 19-*$ Shaharom telah men'adikann%a sebuah drama se'arah
pada tahun 19/, dan dipentaskan di =apura Sastera di 6ohor Bahru$ Kandungan
drama se'arah ini 'uga adalah tentang ke'atuhan Kera'aan Mela%u Melaka ke tangan
Portugis pada tahun 1/11$ Kar%a ini bertemakan kehidupan dan per'uangan dengan
men%elitkan kepin<angan %ang dilakukan oleh pembesar masa lalu supa%a dapat
di'adikan penga'aran dan panduan mas%arakat kini dan akan datang$
Seterusn%a, Shaharom Husain menghasilkan novel se'arah %ang berta'uk 4Korban
Sungai Muar9$ Novel ini diterbitkan pada tahun 19-9 oleh Sentosa Store, Kuala
Pilah$ Novel ini mengenegahkan perihal kegigihan dan pengorbanan %ang dilakukan
oleh Bendahara Tepok (Bendahara Paduka 8a'a dan Bendahara .ubuk Batu# dan
Sultan >hmad Melaka %ang telah mempertahankan Kota Benta%an dan Kota Pagoh
di Hulu Muar daripada serangan Portugis$ Mereka bermatian0matian ber'uang
mempertahankan dan menegakkan kembali kebesaran kera'aan Melaka di Muar
dengan harapan dapat merampas kembali Kota Melaka daripada tangan Portugis itu$
Bagaimana pun, mereka telah gugur di medan peperangan itu$
Shaharom 'uga menghasilkan sebuah novel se'arah 4Bermandi &arah di Sungai
6ohor9$ Novel ini 'uga diterbitkan oleh Sentosa Store, Kuala Pilah antara tahun 19-
hingga 19/1$ Novel se'arah ini berkisar tentang pengunduran angkatan Sultan
Mahmud S%ah, Tun Aatimah (isterin%a#, pembesar serta hulubalang Mela%u Melaka
dari Melaka ke Muar (Pagoh#, ke Pahang dan seterusn%a ke Kampar, Sumatera untuk
mendirikan semula kera'aann%a %ang telah diruntuhkan oleh Portugis pada tahun
1/11$ Novel ini meminta agar orang Mela%u khasn%a, tidak mudah berputus asa
dalam per'uangan mereka untuk menegakkan kemerdekaan ;alaupun terpaksa
mengharungi berbagai0bagai rintangan$
Pada tahun 19/3, 6abatan Persuratan =uru0guru Mela%u, 6ohor telah menerbitkan
buku %ang berta'uk 4Ta;arikh 6ohor9 %ang dikarang oleh Shaharom Husain$ Buku
ini dikarang hasil pen%elidikan beliau semasa menga'ar di S1T2$ Buku ini
memerihalkan se'arah ;u'udn%a negeri dan kera'aan 6ohor hingga ke 7aman
pemerintahan Sultan 1brahim$ Buku ini adalah sebagai ba<aan tambahan kepada
penuntut maktab, guru dan mas%arakat umum$
Pada tahun 19-3, Shaharom Husain mula menulis drama se'arah %ang berta'uk
4Keris .aksamana Bentan9 %ang 'uga merupakan drama se'arah pertama Shaharom
Husain$ &rama ini beliau siapkan pada tahun 19-1$ &rama se'arah ini bersama
drama 4.a;%er &ahlan9 mula dipentaskan di =unung Pulai mulai tahun 19-,$
&rama ini bertemakan per'uangan menegakkan kebenaran dan keadilan dalam
pemerintahan$ Tokoh penting dalam drama ini ialah Megat Seri 8ama atau
gelarann%a .aksamana Bentan %ang terkenal dalam se'arah Mela%u 6ohor pada
7aman pemerintahan Sultan Mahmud S%ah Kedua (1*/ + 199#$ Beliau bersama
Bendahara >bdul 6alil, berbakti kepada Sultan Mahmud kerana menegakkan
kebesaran dan ke;iba;aan Kera'aan Mela%u 6ohor$ Malangn%a, Sultan Mahmud
S%ah merupakan seorang sultan %ang tidak berlaku adil terhadap pembesar dan
rak%at 'elata$ &alam drama ini 'uga terdapat kisah isteri Megat Seri 8ama %ang hamil
telah dibunuh dengan perutn%a dibelah atas perintah Sultan Mahmud S%ah kerana
dikatakan telah memakan seulas nangka istana tanpa i7in baginda$ &rama ini 'uga
telah di@ilemkan
Shahrom Husain 'uga menghasilkan sebuah lagi novel se'arah %ang berta'uk 4Korban
Kuala Kubu Karam9 %ang diterbitkan pada tahun 19// oleh Sentosa Store, Kuala
Pilah$ 2erita ini berpusat kepada tragedi %ang berlaku pada tahun 1**, iaitu
peristi;a Kuala Kubu karam %ang mengorbankan beratus malah beribu 'i;a,
binatang dan binatang belaan$ >ntara %ang terkorban dalam peristi;a ini ialah 2e<il
8anking, seorang pega;ai 1nggeris %ang memegang 'a;atan pemungut hasil dan
hakim mahkamah di ?lu Selangor$ Peristi;a ini berlaku kerana ampangan di kuala
sungai telah pe<ah akibat air hu'an %ang sangat deras$ Novel 4Korban Kuala Kubu
Karam9 ini telah digubah men'adi drama pada tahun 19/ dan dipentaskan beberapa
kali di 6ohor Bahru$ Pada mulan%a, drama ini dipentaskan di &e;an 6ubli 1ntan,
6ohor Bahru dan dilakonkan oleh penuntut Maktab Perguruan Harian, 6ohor Bahru$
Seterusn%a, Shaharom Husain menghasilkan pantomin atau drama se'arah 4Tonggak
Kera'aan Mela%u 6ohor9 %ang mengisahkan peristi;a se'arah %ang berlaku di 6ohor
pada 7aman pemerintahan Sultan Sulaiman Badrul >lam S%ah$ Peristi;a ini adalah
tragedi perebutan kuasa dan alat kebesaran kera'aan 6ohor antara baginda dengan
8a'a Ke<il dari Siak$ 1ni merupakan lan'utan daripada drama 4Keris .aksamana
Bentan9$ &rama empat babak ini dikarang oleh Shaharom Husain pada 6ulai 19/"
sempena men%ambut kemerdekaan Persekutuan Tanah Mela%u pada ,1 Bgos 19/"$
&rama ini dipentaskan di 6ohor Bahru mulai * hingga 13 September 19/", sempena
men%ambut kemerdekaan$ Pementasan drama ini mendapat sambutan %ang luar
biasa daripada pega;ai tinggi kera'aan, ahli ma'lis mes%uarat, ;arta;an dari dalam
dan luar negeri dan di kalangan keluarga dira'a 6ohor$
Semasa beliau menga'ar di Maktab Perguruan Harian Muar pada tahun 19/*,
Shaharom Husain telah menghasilkan sebuah drama se'arah %ang berta'uk 4Tun Seri
.anang9 sempena Minggu Bahasa Kebangsaan %ang dian'urkan oleh maktab itu
sendiri$ &rama itu dipentaskan di &e;an Sekolah Tinggi Muar dalam Minggu
Bahasa Kebangsaan bagi mengutip derma untuk perpustakaan maktab$ Pada tahun
19/9, drama ini dipentaskan semula oleh penuntut Maktab Perguruan Harian 6ohor
Bahru bagi tu'uan mengutip derma bagi Maktab Tengku >mpuan Mar%am, 6ohor
Bahru$ &rama ini 'uga telah dibukukan dan diterbitkan beberapa kali oleh Pustaka
Mela%u Singapura$ Penerbitan pertaman%a ialah pada bulan Mei 19/9$ Pada
bahagian akhir buku ini, Shaharom Husain memberi setinggi0tinggi penghargaan
kepada Tun Seri .anang kerana 'asa baktin%a mengarang dan men%usun kitab,
4Se'arah Mela%u9$ >ntara san'ungan Shahrom Husain kepada Tun Seri .anang
adalah seperti sa'ak di ba;ah!
Kepada Almarhum Tun Seri Lanang,
Jasa dan dharma baktimu tetap kukenang,
Walaupun telah berabad-abad berselang,
Kau kembali takkan pulang,
Namun bunga karanganmu telah dan akanku petik,
Kusuntung kujulang,
Harum semerbak takkan hilang,
Berzaman (Shaharom Husain, 199! )93#
Shaharom Husain mengarang drama ini dengan tu'uan untuk menarik minat
penonton dan pemba<a agar mengingati dan mempela'ari semula segala %ang
terkandung dalam Se'arah Mela%u dan mengenali Tun Seri .anang, pu'angga dan
pengarang agung Mela%u itu$
Pada tahun 19/* 'uga, semasa Shaharom Husain menga'ar di Maktab Perguruan
Harian Muar, beliau telah membuat pen%elidikan se'arah di Parit 8a'a dan Parit
Bakar untuk menghasilkan sebuah novel se'arah %ang ber'udul 4.embing >;ang
Pulang Ke &a%ang9$ Novel ini telah diterbitkan seban%ak empat kali$ Kali pertama
oleh Penerbit =eliga, Singapura pada tahun 19/9, kali kedua diterbitkan oleh
Penerbit >nnies, 6ohor Bahru dan kali ketiga telah diterbitkan oleh Pustaka
Mala%sia, Singapura dan kali keempat diterbitkan oleh Pustaka Nusantara, Melaka$
Novel ini mengkritik adat %ang diadatkan seperti adat bertunang dan adat
menghantar belan'a kah;in %ang berlebihan hingga memaksa pemuda %ang
bertunang meninggalkan kampung untuk menampung perbelan'aan %ang tinggi$
Novel ini telah digubah semula supa%a men'adi drama dan dipentaskan di &e;an
5i<toria, Singapura pada 1* dan 19 >pril 191 oleh Badan Kebuda%aan dan Seni
Tentera Mala%an Singapore Base &istri<t$
&rama 4Si Bongkok Tan'ung Puteri9 diterbitkan pada tahun 191 hasil daripada
pen%elidikan Shaharom Husain terhadap orang0orang tua, tokoh tempatan dan
tempat berlakun%a <erita itu$
Seterusn%a Shaharom Husain menghasilkan buku drama 4Harimau 6ohor9 dan
diterbitkan pada tahun 19)$ Harimau 6ohor adalah gelaran %ang diberikan kepada
seorang hulubalang handal %ang bernama Nong Mutalib$ 2eritan%a berkisar di
sekitar pantai timur dan selatan 6ohor pada 7aman Temenggong &aing 1brahim
menguasai selatan negeri 6ohor (1*// hingga 1*)#, iaitu 7aman undang0undang dan
pemerintahan British mula merebak ke selatan Tanah Mela%u$ &rama ini merupakan
sambungan drama 4Si Bongkok Tan'ung Puteri9$
&rama 4:ak 2antuk9 telah diterbitkan pada tahun 19/$ &rama ini adalah
berdasarkan kepada kisah benar %ang berlaku di Kampung Tembaga, Bali .ane dan
Kampung &endang iaitu di sekitar Mas'id Sultan, Singapura$ &rama ini
menggambarkan tentang akibat kerana membenarkan seseorang %ang bukan
muhrim (lelaki# tinggal bersama0sama dalam suatu keluarga %ang mempun%ai anak
dara (gadis#$ >kibat perkara ini, maka timbullah berma<am0ma<am kerenah kerana
mas%arakat %ang suka menghina orang miskin dan buruk rupan%a$
4Balang Mas9 merupakan drama empat babak %ang dikarang oleh Shaharom Husain
19,$ &rama simbolik ini memba%angkan pembentukan Mala%sia$ :atak utama
dalam drama ini ialah Ma%a (Mala%u#, 6uara (Singapura#, 6ubah (Sabah#, 6uak
(Sara;ak# dan .anai (Brunei#$ 4Balang Mas9 ialah lambang kekuatan politik,
ekonomi dan ketenteraan$ 2ik Siti melambangkan permaisuri British (Kera'aan
British#$ &rama ini dipentaskan di &e;an 6ubli 1ntan, 6ohor Bahru pada tahun 19,
oleh Badan Kebuda%aan Mela%u 6ohor di mana Shaharom Husain merupakan Cang
&ipertuan%a$
Shaharom Husain 'uga menghasilkan drama sebabak %ang berta'uk 4Satria 6a%a9
%ang dikarang pada tahun 19-$ &rama ini bertemakan perpaduan antara kaum di
Mala%sia$ ?ntuk men<apai kema'uan, mas%arakat berbilang kaum saling
beker'asama, tolong0menolong dan hidup aman damai$ Mereka 'uga harus tampil
kehadapan untuk memberikan khidmat bakti dan bersama0sama memungut derma
bagi kema'uan mas%arakat$
!apura Sastera Kediaman Shahr"m Husain di Kempas J"h"r
Bharu
2.2 (a)#o
Shaharom Husain 'uga menghasilkan tablo$ Tablo 4Pemuda Harapan Bangsa dan
Pemudi Tiang Negara9 dikarang pada a;al tahun 1930an$ Tablo ini men<eritakan
tentang seorang pemuda dan seorang pemudi %ang ber'i;a kebangsaan dan
berpegang teguh kepada agama 1slam$ Mereka menghadapi pelbagai pengaruh setiap
hari seperti pergaulan bebas dan minum arak$ Pegangan %ang kukuh terhadap
agama 1slam telah men%ebabkan mereka ber'a%a mengelakkan diri daripada ter'ebak
dalam situasi %ang tidak sihat ini$
Tablo 4Bulan Bahasa Kebangsaan9 dikarang pada a;al tahun 1930an$ Tablo ini
mempersembahkan soal kempen Bahasa Kebangsaan oleh semua kaum$ Kempen ini
diadakan melalui s%arahan, n%an%ian, pemba<aan puisi dan lakonan dalam Bahasa
Kebangsaan$ Tablo ini dipersembahkan oleh pemuda pemudi dan kanak0kanak
daripada semua kaum untuk memupuk kebuda%aan nasional %ang berteraskan
kebuda%aan Mela%u$
2.* Bu$u +a'ian I#miah ,an a!ihan Bahasa
Shaharom Husain 'uga mengarang beberapa buah buku ilmiah dan latihan bahasa
untuk digunakan oleh para pela'ar maktab perguruan dan murid0murid sekolah$
>ntara buku %ang dihasilkan ialah Se'arah Bahasa dan Pustaka Mela%u, Memaham
dan Meringkaskan Karangan dan >ntara Pengarang0pengarang Novel Mela%u dan
Kar%an%a$
Buku 4>ntara Pengarang0pengarang Novel Mela%u dan Kar%an%a9 diterbitkan oleh
Pustaka Mela%u, Singapura pada tahun 19"$ Buku ini memaparkan biodata dan
hasil kar%a beberapa orang pengarang novel Mela%u %ang terkenal seperti >hmad bin
>bdullah (>hmad Bakhtiar#, Harun bin Md$ >min (Harun >minurrashid#, 1shak H'
Mohammad (Pak Sako#, S%ed >bdullah Hamid >l 1drus dan >bdullah Sidek
(>nggerik dan Khadam Mela%u#$ Bagi setiap kar%a mereka, diterangkan se<ara
ringkas tentang kandungan, tema, ;atak, aliran <erita dan moraln%a$
Buku 4Se'arah Bahasa dan Pustaka Mela%u9 (dua penggal# itu diterbitkan oleh
Sinaran Bros$, Pulau Pinang pada tahun 19/"$ Buku itu antara lain menerangkan
se<ara ringkas beberapa orang tokoh bahasa dan sastera Mela%u serta kar%a mereka
se'ak 7aman Tun Seri .anang, Muns%i >bdullah hinggalah ke 7aman DaEba$ &alam
buku itu 'uga diselitkan dengan beberapa sastera lisan termasuk dongeng rak%at dan
n%an%ian kanak0kanak dan mentera 'ampi Mela%u$ &iselitkan 'uga hika%at dan
se'arah dan pertumbuhan serta perkembangan sastera dari pengaruh Sanskrit, >rab,
&aerah, Portugis Belanda dan 1nggeris turut diulas$F
Buku 4Memaham dan Meringkaskan Karangan9 %ang diterbitkan oleh Sinaran Bros,
Pulau Pinang pada tahun 19/9 mengandungi karangan daripada beberapa orang
pengarang %ang berlainan$
4Ka'ian Novel Hantu .aut9 telah diterbitkan oleh Pustaka Mela%u, Singapura (19"#
ialah buku latihan %ang mengandungi soalan dan 'a;apann%a$ Perkara lain %ang
dibin<angkan ialah ;atak, tema, aliran <erita, simbol kata, moral dan @alsa@ah$
Ketika menga'ar kursus Bahasa, Sastera dan Kebuda%aan di Maktab Perguruan
Temenggong 1brahim, 6ohor Bahru (19 + 19"-#, Shaharom Husain telah
mengikuti kuliah Bahasa dan Sastera 1ndonesia di ?niversiti Nasional, 6akarta di
ba;ah an'uran Kesatuan Persekutuan =uru0guru Mela%u Mala%sia Barat$ Semasa
mengikuti kuliah Sar'ana Muda Sastera dan dan peringkat Sar'ana Kedoktoran itu,
Shaharom Husain telah men%iapkan tiga buah manuskrip ka'ian ilmiah iaitu >nalisa
>theis, Kata0kata Ma'muk, dan Memperkatakan Novel The !""d #arth$
Shaharom Husain 'uga menghasilkan beberapa buah karangan (ren<ana pengarang#
dalam tiga keluaran buku 4Karangan Se'arah 6ohor9 ketika beliau memimpin dan
bergiat dalam Badan Kebuda%aan Mela%u 6ohor %ang ditubuhkan di 1stana Bukit
Setulang, 6ohor Bahru dan Persatuan Se'arah 2a;angan Negeri 6ohor$ >ntara kar%a
lain %ang dihasilkan beliau ialah!
1$ 4Se'arah Simbol Kebesaran Hasil Negeri 6ohor9, dalam Buku 2endera Mata Hari
Keputeraan Sultan 6ohor, 19/$
)$ 4Se<ebis Se'arah Tiga Daman 8a'a0Sultan 6ohor Moden9, dalam Buku 2endera
Mata Hari Keputeraan Sultan 6ohor, 19$
,$ 4Se'arah Bendera 6ohor9 dalam Buku 2endera Mata Hari Keputeraan Sultan
6ohor, 19"$
-$ 4&i >ntara Pe'uang0pe'uang Bahasa dan Kesusasteraan Mela%u di 6ohor08iau dan
Kar%an%a9, dalam buku 2endera Mata Hari Keputeraan Sultan 6ohor, 19"$
/$ 4Se'arah 1)3 Tahun Bandar 6ohor Bahru9, terbitan Ma'lis Perbandaran 6ohor
Bahru, 19""$
$ 4Se'arah Perkembangan 6abatan KastamTan'ung Puteri, 6ohor Bahru9, terbitan
6abatan Kastam Mala%sia, 6ohor Bahru, 19""$
"$ 4Kesan0kesan Se'arah di &alam Ka;asan 6ohor Tenggara9, terbitan Ke'ora, 6ohor
Bahru, 19""$
*$ 4.intasan Se'arah Perkapalan dan Pelabuhan 6ohor Selatan9, terbitan .embaga
Pelabuhan 6ohor, 6ohor Bahru, 19""$
9$ 4.intasan Se'arah Pen%iaran dan Perkembangan 1slam di >lam Mela%u Serta
Peranan Kera'aan0kera'aan 1slam Mela%u Melaka, ><eh dan 6ohor9$
13$ 42haha%a 6ohor9, terbitan >nnies, 6ohor Bahru, 19/)$
11$ 4Selamatkan Bendera 6ohor9, terbitan Harm%, Singapura, 19//$
1)$ 4Kesan dan >liran Se'arah Tanah >ir Kita9, terbitan Tunas, Singapura, Bgos +
November 19//$
1,$ 46ohor Mesti 6adi 6ohor dan 6ohor Tetap 6ohor9 (keluaran khas sempena
men%ambut 6ubli 1ntan Sultan 1brahim 6ohor#, terbitan Tunas, Singapura, 1"
September 19//$
1-$ 4>hmad Bakhtiar9, terbitan =eliga, Singapura, 19//$
1/$ 413 6ulai 1/119, Hari Cang Tak Patut &ilupakanG Ke'atuhan Kera'aan Mela%u
Melaka9, terbitan Belia, Singapura, )- Aebruari 19/$
Pada tahun 19,, ketika beliau menga'ar di Pusat .atihan (=uru# Harian, 6ohor
Bahru (19/9 + 19"#, beliau menulis dalam ma'alah 4Pan<ha9, terbitan >nnies, 6ohor
Bahru, sebuah makalah %ang berta'uk 4>hmad Bakhtiar dan Kar%an%a9$ >ntara
tahun 19- hingga 19, Shaharom Husain dengan menggunakan nama pena
&harma%a, telah turut mengkritik buku terbitan Pustaka Mela%u, Singapura dalam
ma'alah terbitann%a, Medan Sastera$ >ntara bukun%a Mati Bertindih Tulang, >;ang
dan &ara, :an &erus, dan =ugur &i .embah Kinabalu kar%a Harunaminurrashid,
dan buku Kebuda%aan Sepintas .alu kar%a Mahmud >hmad$
Makalah Shaharom Husain %ang berta'uk 4Kebuda%aan Kebangsaan9 tersiar dalam
ma'alah Medan Sastera, keluaran 1) 6un 19" dan 4Kebuda%aan Barat dan Timur
Serta ?nsur0unsur Pengaruhn%a9 dalam Medan Sastera keluaran 1/ Mei 19*$
2.- Bu$u a.a!an ,an /"ng"m)araan
Sebagai seorang guru dan penulis, Shaharom perlu meluaskan pandangan dengan
membuat la;atan dan pengembaraan di dalam dan luar negeri$ &i samping mela;at
dan menggembara, beliau 'uga membuat pen%elidikan se'arah dan mengumpul
barangHmaklumat %ang berkaitan dengan pala'aran dan pendidikan terutaman%a
se'arah, bahasa dan persuratan$
IG00Ji@ Gsupport.ineBreakNe;.ineK00L
IG00Jendi@K00L
1$ Tahun 19,-, Shaharom Husain dan beberapa orang rakan sedar'ahn%a (&ar'ah 15,
Sekolah Mela%u Pesarai, Batu Pahat# berbasikal membuat la;atan sambil bela'ar ke
&aerah Batu Pahat dan Muar$
)$ Tahun 19-3, semasa menuntut di S1T2, beliau ikut bersama mendaki Bukit
2angkat >sa %ang letakn%a tidak 'auh dari pekan Tan'ong Malim$ Tu'uan utama
pendakian ini adalah untuk mengenali 'enis batu merah dan kesan se'arah %ang
terdapat di bukit itu$
,$ >khir tahun 19"/, Shaharom dan isterin%a menunaikan ibadat ha'i di tanah su<i
Mekah$ Sementara menunggu masa untuk bertolak ke ke Mesir, beliau mendaki
empat buah bukit %ang mahs%ur dan berse'arah iaitu Bukit 6abal Mubbis%, 6abal
Nur, 6abal Thur dan 6abal 8ahmah
-$ Hu'ung tahun 19-* hingga a;al tahun 19-9, Shaharom %ang me;akili Pasukan
Pengakap Maktab S1T2 menghadiri Perhimpunan >gung Pengakap (Pan Pa<i@i<
S<outs 6amboree# di Melbourne, >ustralia$ Shaharom mengabadikan segala
pengalamann%a dalam empat buah buku! Melihat >ustrali 1 dan 11 %ang diterbitkan
oleh Sentosa Store, Kuala Pilah pada tahun 19-9, Hiburan &i >ustralia %ang
diterbitkan pada tahun 19/3 oleh >nnies Printing :orks, 6ohor Bahru! dan Mutiara
&ari Selatan %ang diterbitkan oleh >nnies Printing :orks, 6ohor Bahru pada tahun
19/)$
/$ Selepas mela;at >ustralia, Shaharom membuat ban%ak la;atan ke ke tempat
berse'arah hampir di seluruh Tanah Mela%u, khususn%a negeri 6ohor, Melaka,
Negeri Sembilan, Selangor, Perak, Kedah, Perlis dan Pulau Pinang$ Pengalaman itu
dibukakan dalam 4Kesan Se'arah Tanah >ir9, di samping tersiar dalam akhbar dan
ma'alah serta siaran radio bersiri$
$ Bulan Mei 19"/, Shaharom dan beberapa orang rakann%a menghadiri 4Seminar
Se'arah 8iau9 an'uran ?niversiti 8iau Pekan Baru Sumatera$ Hasil daripada la;atan
ini, Shaharom Husain bukukan di dalam 4Berkun'ung Ke Sumatera Tengah dan
Barat (Minangkabau# %ang diterbitkan pada tahun 19"/$
"$ Pada akhir 19"/, Shaharom dan isterin%a mengikut rombongan ha'i dari
Singapura berangkat ke Tanah Su<i, Mekah$ Sebelum itu, beliau menggembara ke
Mesir, (ropah dan Britian$ Pengalaman mela;at ke Britian telah dibukukan dalam
buku %ang ber'udul 4Melan<ong Ke Britian9 dan 4Ble0ole &ari (ngland N S<otland9
%ang diterbitkan pada tahun 19*,$
*. +"0"n!ingan Shahrom Husain 1a#am 1unia Sas!"ra
Shaharom Husain merupakan seorang tokoh %ang ban%ak 'asa baktin%a terhadap
bahasa, sastera dan buda%a$ Shaharom Husain mun<ul sebagai penulis dan pengarah
drama$ &ari 4.a;%er &ahlan9 (19,9# hingga 4Si Bongkok Tan'ung Puteri9 (193#,
beliau terus menghasilkan drama sehingga tahun 19*-$ Selepas tahun 19*- ketika
usian%a kira0kira / tahun, Shaharom Husain tidak lagi menulis drama$ (rtin%a,
selama -/ tahun beliau mengabadikan usian%a bergiat dalam novel se'arah dan
drama se'arah$
Shaharom Husain merupakan pelopor dan pengasas drama moden$ &rama ulungn%a
iaitu 4.a;%er &ahlan9 %ang diterbitkan pada tahun 19,9 masih dianggap sebagai
drama moden ulung di Mala%sia$
Shaharom 'uga merupakan pelopor drama se'arah$ Ban%ak daripada novel
se'arahn%a telah diubahsuai dan dipentaskan sebagai drama se'arah seperti %ang
telah dibin<angkan di a;al tadi$ >ntara drama se'arahn%a %ang popular ialah drama
4Si Bongkok Tan'ung Puteri9 dan 4Tun Seri .anang9$
Kepulangann%a ke rahmatullah pada ) Bktober )33*, merupakan satu kehilangan
%ang besar pada dunia kesusasteraan Mela%u khususn%a dalam bidang novel se'arah
dan drama se'arah$ >llah%arham telah meninggalkan ban%ak kar%a sastera %ang akan
di'adikan panduan, ru'ukan dan kenangan kepada kita semua$
Bibliografi:
>hmad Kamal >bdullah (pn%g#$ 199,$ 6ambak )! Proses Kreati@ Pengarang Mela%u$
Kuala .umpur$ &e;an Bahasa dan Pustaka$
Mana Sikana$ 4Pemikiran dan 1dealisme Shaharom Husain9$ &e;an Sastera, 6ulai
)33-,
Shaharom Husain$ 199$ Memoir Shaharom Husain! Selingkar Kenangan >badi$
Bangi$
Penerbit ?niversiti Kebangsaan Mala%sia$