1

34
Gaur egungo gizarte egituraren
ezaugarriak:
Neoliberalismoa eta globalizazioa
Dokumentala: Comprar, tirar, comprar
35
Sarrera
Gaur egun bizi ote gara gizarte industrialetan?
Informazioaren gizartea, ezagutzaren gizartea, gizarte sarea,
gizarte postmodernoa, postindustriala
Aldaketak:
- Sektore produktiboetan: teknologia eta ezagutzaren garrantzia eta
industria sektorearen jeitsiera (%20-25)
- Gizarte erakunde nagusien krisia edo aldaketa (lana, familia,
erlijioa)
- Balore zein identitateetan aldaketak
2
36
Globalizazioa: egungo egoera ezaugarritzeko hitzik erabiliena:
Ondasun kapital, zerbitzu, teknologia eta lan merkatuen
integraziorako prozesua da
XX. erdialdean garraioen eta komunikabideen garapen azkarrak
ahalbidetu zuen
70. hamarkadatik bultzada handia izan zuen, ideologia berri bati
ezker: neoliberalismoa
Neoliberalismoa Neoclassical liberalism
XIX. mendeko liberalismoarekin antzera
Ezaugarriak:
Eskuhartze pribatuaren garrantzia (parekotasuna)
Estatuaren partehartzearen mugaketa (parekotasuna)
Salbuespena: merkatuen failak gainditzeko (ezberdintasuna)
Globalizazioa eta neoliberalismoa
37
3
38
Sorrera historikoa:
II. Mundu Gerra ostean 1973.ko petroleoaren krisirarte
Keynesianismoa zen nagusi:
Langabezia: erosteko ahalmenaren beherakadagatik eta honek
eskaria sustatzen ez duelako. Estatuek parte hartu behar
dute lan merkatuan, lanpostuak sortzen
1973tik aurrera errezeta honek porrot egin zuen:
Enplegua sortzen jarraitzeko gai ez
Prezioek etengabe gora eginten zuten (estanflazioa)
Aurrekontu defizitak ere gora (Estatuek ingresu baino gasto
gehiago)
Neoliberalismoa eta globalizazioa
39
Neoliberalismoaren ezaugarriak:
Zergen beherakada: kontsumoaren gaineko zergak igo (BEZa)
eta, ordea, errentaren gaineko zergak jaitsi. Kapital atzerritarrak
erakarri
Pribatizazio politikak: agente pribatuak publikoak baino
produktibo eta eraginkorragoak dira
Gastu publikoaren beherakada
Merkataritzaren eta inbertsioen liberalizazioa: oztopoak kendu
kapital mugimenduei =>ekonomia produktibotik espekulatibora
Desregularizazioa: babespen-legeen desagerpena. Beraz,
espekulazio merkatu baten sustapena (produktiboa ez dena)
Neoliberalismoa eta globalizazioa
4
40 Fair society, healthy lives. The marmot review. 2010
pobreenak aberatsenak
41
Ekonomikoki ezezik ideologikoki eragin handiko
doktrina (Bourdieu-ren biolentzia sinbolikoaren
garrantzia):
Langileen eskubide historikoen (gizarte segurantza, osasuna,
hezkuntza) merkantilizapena (salerosketarako ondasuna)
Estatuaren identifikazioa eraginkortasun falta, korrupzio eta
gaizkiarekin. Merkatua ongia eta eraginkortasunarekin
Pentsamendu bakarraren ezarpena: sistema aldatzeko
ezintasunaren ideologiaren hedapena eta gauzen orden naturala
Indar progresistek erabili ohi dituzten hitzen apropiazioa: erreforma
aldaketa estrukturala (FMI eta BM)
Neoliberalismoa eta globalizazioa
5
42
La violencia simblica, esa violencia que arranca
sumisiones que ni siquiera se perciben como tales
apoyndose en unas expectativas colectivas, en
unas creencias socialmente inculcadas, transforma
las relaciones de dominacin y de sumisin en
relaciones afectivas, y el poder en carisma.
P. Bourdieu.
Razones prcticas. Sobre la teora de la accin.
1999
43
Neoliberalismoa nagusi mendebaldeko gizarteetan:
80. hamarkadan, Margaret Thatcher-ek eta Ronald Reagan-ek
bereganatu zituzten neoliberalismoaren printzipioak (Helmut
Kohl)
Erresuma Batuan: Arlo publikoaren murrizketa.
Ongizate estatuaren kaltea
EEBB: Arazoak, gastu militarraren (gastu publikoaren
gehiengoa) beherakada suposatzen zuen zergak
jaitsi baino gastu militarra mantendu zelako defizita
Neoliberalismoa eta globalizazioa
Gainontzeko estatuetan hedatu
6
44
Erankunde internazionalen papera:
Nazioarteko Diru Funtsa (FMI)
1945an sortua Bretton Woods akordioen ostean
Helburuak: nazioarteko finantzia sistemaren egonkortasuna.
Deuda krisietan parte hartzen du
185 estatuk osatua: Erabaki gaitasuna kuotaren arabera (EEBBek
parterik handiena, botoen %17a)
Banku Mundiala
1945an sortua Bretton Woods akordioen ostean
Helburuak: Herrialde pobreetako pobreziaren murrizketa eta bizi
baldintzen hobekuntza
108 estatuk osatua: Erabaki gaitasuna kuotaren arabera (EEBBak
parterik handiena, botoen %17a)
Neoliberalismoa eta globalizazioa
45
Erankunde internazionalen papera:
Mundu merkataritzaren erakundea (OMC)
1995an sortua GATTen akordioen ostean
Helburuak: nazioarteko merkataritza legeen ardura
154 estatuk osatua
Neoliberalismoa eta globalizazioa
Ondorioak:
Aberri pobreen garapenaren baldintzapena
Aberri aberatsen garapen ereduaren sustatzaile
Voces contra la globalizacin. Dokumentala
7
46
Lana: Neoliberalismoaren inguruko hausnarketa
Bideoan (Voces contra la globalizacin) eta klasean
jorratutako edukietan oinarrituta hurrengo galderei
erantzun:
1. "Gauzen orden naturala" alda daiteke? Zein da gizakion
ekintza espazioa edo aldaketak burutzeko gaitasuna gaur
egungo sisteman?
2. Sukaldariaren istorioan oinarrituta, zer uste duzu
dagoela eztabaidatik kanpo egungo sisteman?
3. Ba al da beharrezkoa gaur egungo sistema
mantentzeko P. Bourdierren biolentzia sinbolikoa? Ala al
da garrantzitsuagoa biolentzia fisikoa?
4. Uste al duzu bizi dugun krisialdiak mundu ordenaren
aldaketa ekarriko duela? Krisialdia aldatzeko aukera
izango da edo sistema beregokitzeko balio izango du?