TUGASAN

GPP1063
Pensyarah:
En. Augustine
Palikat

Ahli kumpulan
Jecka Kinol
Laura Lajim

PERKEMBANGAN FALSAFAH
PENDIDIKAN
ISI KANDUNGAN
Falsafah pendidikan di Barat sehingga abad 18

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Falsafah pendidikan di Barat masa kini

Perenialisme
Esentialisme
Progresivisme
Rekonstruktisme
Eksistensialisme

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Falsafah
Pendidikan di
Barat Sehingga
Abad Ke-18

Pendidikan Di
Zaman
Tamadun
Falsafah pendidikan Barat
Yunani
bermula
dari
zaman

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

tamadun Yunani kira-kira

lebih 2000 tahun.
Pada tempoh masa itu,
semua
bidang
disiplin
adalah
digolongkan
di
bawah disiplin falsafah.

Pandangan tokoh Barat tentang pendidikan

Socrates ( 469-399 TM), ahli

falsafah Yunani yang terkemuka,
berpendapat
tujuan
pendidikan
ialah melatih pelajar agar menjadi
rakyat yang berakhlak mulia, lebih
penting
daripada
pemerolehan
ilmu.

Mengikut
beliau,
seorang
berakhlak mulia adalah dengan
memperoleh ilmu yang canggih.
Oleh itu, Socrates menegaskan
ilmu ialah kebaikan yang diperolehi

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Plato (428-348), memandang pendidikan

sebagai proses untuk membentuk individu
yang berakhlak mulia.
menyokong pendapat socrates bahawa
tujuan pendidikan ialah memberi latihan
moral kewarganegaraan yang baik.
Plato percaya seseorang hanya mendapat
ilmu apabila dia berusaha bersungguhsungguh dengan menggunakan pemikiran
secara kritis.
mengikut Plato, orang yang cintai
kecantikan , benda yang baik atau tindakan
yang adil adalah orang yang ada pendapat,
tetapi bukan ilmu.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Bagi Plato, pendapat adalah

berkaitan dengan objek yang
dipersepsi,
dan
boleh
disalahertikan.
Manakala, ilmu yang sebenar
adalah di luar persepsi dan
berkaitan dengan dunia abadi
yang tidak boleh disalahertikan.

Aristotle (384- 322 SM), dalam

bukunya Politik menghuraikan
pendidikan sebagai ilmu yang
bersifat etikal dan politikal.
Tujuan pendidikan ialah
memberikan setiap warganegara
segala peluang untuk mencapai
kebahagian hidupnya.
Logik yang diperkenalkan oleh
Aristotle adalah berkaitan rapat
dengan pemikiran deduktif, iaitu
mengaplikasiakan generalisasi
umum untuk menghuraikan kes

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Perkembangan Falsafah Pendidikan

di Negeri-Negeri Eropah

Selepas Aristotle, perkembangan

falsafah pendidikan tidak dapat
diteruskan sehingga kedatangan
zaman pembaruan Renaissance di

Tokoh falsafah dan pendidikan

zaman Renaissance

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Thomas Aquinas (1225-1274 TM) ialah

seorang ahli falsafah kristian dan
Aristotelian.
Teori pendidikan Aquinas adalah
berdasarkan idea persepsi sensori Aristotle.
Beliau menggunakan siri hujah-hujah
berlandaskan pendekatan argumentatif ( a
priori) dan (a posteriori), serta kuasa efisyen
dan kuasa akhir.
Keempat-empat konsep ini adalah penting
untuk menjustifikasikan konsep atau
pernyataan yang berkaitan,khasnya
teori,konsep/idea yang berkaitan dengan

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

- Di bawah konteks falsafah

pendidikan , teori epistemologi
yang berlandaskan empirisisme
dan rasionalisme merupakan 2
maznah yang paling berpengaruh
terhadap pendidikan masa kini.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Model Rasionalisme
Model rasionalisme menarik perhatian ahli
falsafah pendidikan seperti Descartes, Leibniz,
dan Spinoza yang didapati daripada
demonstrasi formal dalam logik dan matematik
tanpa pemerhatian atau eksperimen.
Mereka berusaha membentuk semula secara
kritis segala ilmu manusia dengan
mengaplikasikan pemikiran tulen asas dan
aksiomnya.

1. Rene Descartes

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Berpendapat minda dan tubuh manusia

adalah dua benda yang berlainan dan tanpa
hubunkait.
Iaitu perubahan kualiti objek di bawah
pelbagai keadaan yang berlainan akan hanya
dikonsepsi oleh minda dan bukan persepsi
sensori.
Berpendapat bahawa intuisi dan deduksi
sebagai kaedah yang utama adalah digunakan
untuk memperoleh ilmu.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

-Pada tahun 1619, Descartes menemu sesuatu

kaedah universal untuk mendapat kebenaran.
Dikenali sebagai Peraturan Descartes yang
merangkumi:
1. Peraturan idea yang jelas dan tepat, iaitu
hanya menerima idea yang jelas dan tepat
2. Peraturan analisis, iaitu membahagi setiap
masalah dan memeriksanya setiap komponen
untuk mendapat penyelesaian.
3. Peraturan progresif dari mudah ke
kompleks.
4. Peraturan sintesis, iaitu mensintesis semua
elemen dan menggunakan refleksi untuk
memastikan tiada ditinggalkan.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

-Leibniz (1646-1716)
Seorang rasionalis
tidak setuju dengan Descartes
bahawa minda dan tubuh adalah
entiti yang berlainan.
Beliau mengusulkan multi-teori yang
menyatakan dunia ialah dibentuk
dengan unit-unit yang banyak
melalui daya pergerakan secara
terus-menerus.

Spinoza (1632-1677)
INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA
PENDIDIKAN MALAYSIA
Beliau berpendapat mindadan tubuhKEMENTERIAN
manusia
adalah satu unit individu.
Kedua-duanya adalah atribut Tuhan, dan
berdasarkan teori mereka berinteraksi antara satu
sama lain.
Menurut Spinoza, teori ilmu merangkumi 4 tahap.
1. Khabar angin/ cakap-cakap orang diterima
sebagai kenyataan orang.
2. Persepsi ilmu didapati daripada pengalaman yang
mengeliru dan kabur.
3. Intirasi sesuatu perkara diinferensi daripada
intisari perkara yang lain, tetapi bukan samasama tepat atau sempurna.
4. Konsep yang dipersepsi daripada intisarinya atau
ilmu dengan penyebab yang terdekat.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Spinoza mengenal pasti 3 kategori ilmu:

1. Ilmu berdasarkan tahap pendapat
atau perasmian
2. ilmu berdasarkan tahap pemikiran
logikal
3. ilmu berdasarkan intuisi

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

Model Empirisime
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
-Ahli-ahli empirisime berpendapat persepsi
berdasarkan pengalaman sensori adalah ilmu yang
sebenar.
Mereka menegaskan semua ilmu harus didapati
melalui organ-organ deria.

Francis Bacon
Bacon menolak kaedah deduksi yang dicadangkan
oleh Aristotle.
Beliau mencadangkan kaedah induksi untuk
memperolehi ilmu.
Mengikut Bacon,untuk mendapatkan ilmu yang
sebenar, kita harus mengikis prejudis individu serta
konsep negatif dan menggunakan kajian dengan
pemerhatian secara langsung.

John Locke ( 1632-1704)

Memandang kanak-kanak sebagai
tabula
INSTITUT PENDIDIKAN
GURU MALAYSIA
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
rasa iaitu papan batu yang kosong.
- Kanak-kanak mulanya tidak mempunyai
apa-apa ilmu, dan pelbagai pengalaman
yang disediakan dalam alam belajar akan
membentuk tingkah laku mereka.
Ibu bapa harus memainkan peranan
sebagai tuotr yang rasional untuk
membentuk anak-anak mereka.
Locke tidak bersetuju penggunaan
hukuman dera terhadap kanak-kanak
tentang tindakan disiplin.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Mengikut Locke, idea diklasifikasikan

kepada 2 kategori.
1. Idea daripada sensasi, iaitu input
daripada melihat, mendengar,menghidu,
merasa dan menyentuh.
2. Idea daripada refleksi , iaitu operasi
minda manusia di bawah pelbagai cara,
seperti pemikiran, perasaan,
kepercayaan, dan pemikiran kritis dan
kreatif.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

Berkeley ( 1685-1753)
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
-Menegaskan bahawa perlunya kita ada pengalaman
langsung sebelum kitamemahami sesuatu.
-Kita tidak boleh memahami sesuatu yang kita tidak
ada pengalamannya.
Hume (1711-1776)
-Bersetuju dengan ida Locke bahawa idea umum
atau abstrak adalah koleksi idea-idea khusus yang
memberikan makna generalisasi yang lebih
sempuran.
-Hume pula berpendapat bahawa memori dan
imaginasi adalah digunakan untuk mengekal dan
menyusun idea-idea mengikut sesuatu ertib
tertentu.

Model Sintesis : a Priori dan INSTITUT

a Posteriori
PENDIDIKAN GURU MALAYSIA
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Immanuel Kant (1724-1804)

-Mengikut beliau, tanpa organ-organ deria
manusia, kita tidak dapat mengenal pasti
kesan dan kesedaran benda yang terwujud,
tetapi tanpa kefahaman, kita tidak dapat
membentuk konsep daripadanya.
-Menuruk Kant, struktur
mengorganisasikan konsep asas tidak
boleh diperolehi daripada pengalaman
sahaja. Tetapi, ia perlu digunakan untuk
membolehkan kita menginterpretasikan
pengalaman dunia secara keseluruhan.

Pelopor Naturalisme
PENDIDIKAN GURU MALAYSIA
Jean Jacques Rousseau (1712-1778) INSTITUT
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
-Rousseau merupakan pelopor naturalisme.
-Beliau memandang pendidikan sebagai proses
berterusan, dan harus dimulakan pada peringkatawal
kanak-kanak.
-Naturalisme merupakan teras falsafah pendidikan
Rousseau.
- Teori pembelajaran Semula Jadi berasaskan daripada
falsafah pendidikan Rousseau.
-Idea perkembangan kanak-kanak Rousseau
bertentangan dengan Locke yang menegaskan cara
asuhan kanak-kanak mengikut cara ibu bapa mereka.
-Rousseau sebaliknya percaya kanak-kanak yang
mempunyai pemikiran dan perasaan unik serta sikap
dan moral sendiri akan dijejaskan oleh latihan
dewasa.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Teori Pengamatan : J.F. Herbart

Pengamatan dihuraikan sebagai proses mental yang
mengabunggkan idea-idea baru dengan idea-idea yang
berada dalam akal fikiran seseorang.
Herbart menghuraikan ilmu tidak didatangkan secara
semula jadi, tetapi dibentuk daripada pengalamanpengalamanyang diperolehi melalui pengamatan dan
disimpan dalam akal fikiran seseorang, bergabung dengan
pengalaman baru agar memperolehi kefahamannya.
Herbart setuju dengan Johann Gottlieb Fichte (1762-1814),
bahawa selagi aktiviti jiwa seseorang beropreasi
secarasemula jadi, aktiviti pembelajarannya akan terus
menjadi aktiviti inisiatif sendiri dan motivasi kendiri.
Teori-teori pembelajaran yang dibentuk sejak zaman
gemilang yunani hingga hujung abad ke-19,telah membawa
pengaruh besar terhadap teori-teori pembelajaran dalam
abad ke-20 dan masa kini.

Falsafah pendidikan di Barat masa

kini

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Terdapat dua jenis , iaitu tradisional

dan moden.
Falsafah Pendidikan Tradisional Barat

Perenialisme
Esensialisme

Falsafah Pendidikan Moden Barat

Progresivisme
Rekonstruktivisme
Eksistentialisme

Falsafah Pendidikan Tradisional

Barat

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Perenialisme

- Perkataan yang berpunca daripada realisme dan berasal

daripada perkataan asas, perennial(tidak berubah).
-Ahli perenialisme , ketelusan merupakan sifat perennial yang
mana pendidikan berfokuskan kepada carian dan sebaran
ilmu yang tidak berubah-ubah.
Konsep
Secara semulajadi, ciri manusia bersifat sejagat dan tidak
berubah-ubah.
Matlamat Pendidikan
Bertujuan untuk mengajar ilmu dan nilai yang bersifat sejagat
dan tidak mempunyai had masa.
Tumpuan
Terdiri daripada empat aspek, iaitu jenis kurikulum(bidang
kemanusian dan kesusasteraan), peranan guru(penyampai
ilmu yang pakar), kaedah mengajar(didaktik) dan peranan
murid.(penerima ilmu bersifat pasif).

Falsafah Pendidikan Tradisional

Barat

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Esensialisme
- Bermula sebagai satu pergerakan falsafah yang sistematik
dalam bidang pendidikan pada tahun 1930an.
- Berpunca daripada realisme dan idealisme.
- Bersifat praktikal(pengalaman) dan prakmatik
Konsep
Penekanan kepada perkara-perkara asas( apa yang perlu
diketahui oleh seseorang individu agar menjadi ahli
masyarakat yang produktif)
Matlamat pendidikan
Pengajaran maklumat berbentuk fakta
Tumpuan
Empat aspek, kurikulum(kemahiran asas(3M).), Guru(penyampai
ilmu yang mahir), kaedah(didaktik), murid(penerima ilmu
yang bersifat pasif)

Falsafah Pendidikan Moden Barat

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Progresivisme
-Berkembang daripada pragmatisme(kepercayaan
bahawa kebenaran).
- Dipengaruhi oleh pemikir John Dewey (1902,
1910, 1916, 1938)falsafah terkenal.
Konsep
Manusia berupaya menyesuaikan diri terhadap
perubahan.
Matlamat Pendidikan
Menghasilkan individu yang sedia menghadapi
perubahan dalam kehidupan seharian.
Tumpuan
Empat aspek, iaitu kurikulum(kebebasan untuk
memilih mata pelajaran yang ingin dipelajari),
Guru(pembimbing dan pengurus),
Kaedah( Induktif), murid(mencari ilmu dan bersifat
aktif).

Falsafah Pendidikan Moden Barat

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Rekonstruktivisme
-Berpunca daripada progresivisme.
- Mengalakkan supaya untuk membaiki dan membina semula
masyarakat.
Konsep
Sekolah merupakan landasan untuk membentuk masyarakat
baru.
Matlamat Pendidikan
Mengasaskan corak budaya baru.
Tumpuan
Empat aspek, iaitu kurikulum(bidang sains sosial), Guru(agen
perubahan), Kaedah(Berpusat murid), Murid(berani mencuba
dan bersifat aktif.

Falsafah Pendidikan Moden Barat

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Eksistentialisme
- Berfokuskan kepada fitrah kewujudan manusia.
- Manusia dianggap sebagai dilahirkan tanpa sebarang
tujuan.
Konsep
Manusia bertanggungjawab ke atas diri sendiri.
Matlamat Pendidikan
Tidak digariskan kerana sekolah dan guru tidak mempunyai hak.
Tumpuan
Empat aspek, iaitu kurikulum(Bidang estetik dan falsafah),
Guru(Pemangkin ilmu), Kaedah(Berpusatkan murid dan
aktiviti), Murid( Penerima ilmu yang bersifat aktif).

Ada
Pertanyaan?
Sekian, Terima
Kasih.