‫وصف بهشت به استناد قرآن و سنت‬

‫‪ ‬‬

‫فحه وقَبولِه‪َ ،‬خلق ا ِإلنسا َن‬ ‫َّان على التائب بص ِ‬

‫َ‬
‫الراجي فوق مأمولِه‪ ،‬ومعطي السائِل زيادةً على سؤلِه‪،‬المن ِ‬
‫ُ‬
‫الحم ُد هلل مبلِّغ ِ‬
‫رف األخرى ل ُخ ُم ُولِه‪ ،‬فأخ َذ منها كارهاً قبل‬ ‫يعرف َش َ‬‫فتوطَّنها َم ْن لم ْ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫وأَنشأَ داراً ل ُحلُوله‪،‬وجعل الدنيا مرحلةً لنُزوله‪َ ،‬‬
‫وح على طُلُولِه‪َّ ،‬أما‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫انه َزم‪ Q‬في فُلوله‪َ ،‬أو َما تَرى غربا َن الْبَين َتنُ ُ‬
‫وولد حتى ْ‬ ‫مال ٍ‬ ‫بلوغ مأموله‪ ،‬ولم ُي ْغنِه ما كسبه من ٍ‬
‫َ‬ ‫ِ‬
‫للذين آمنوا‬ ‫عرضها‪ Q‬السماء واألرض ِ‬ ‫مغفرة من اهلل ٍ‬ ‫ٍ‬ ‫بمثُولِه‪ ،‬وسابَ َق إلى‬ ‫ِ‬ ‫الموفَّ ُق َف َع َر َ‬
‫َّت َ‬ ‫أعد ْ‬ ‫ُ‬ ‫وجنة ُ‬ ‫فلم ينخدع ُ‬ ‫غرورها ْ‬ ‫ف َ‬
‫أن محمداً عب ُده‬ ‫وأصولِه‪ ،‬وأ ْشه ُد َّ‬ ‫ِ‬
‫بالدليل ُ‬
‫ٍ‬
‫عارف‬ ‫شريك له شهادةَ‬
‫َ‬ ‫باهلل ورسولِه‪ ،‬وأ ْشه ُد أ ْن ال إِله إِالَّ اهلل وح َده ال‬
‫ودبُو ِره وقَبولِه‪ ،‬صلَّى اهلل عليه وعلى أبي بكر صاحبِه في سف ِر ِه وحلولِه‪،‬‬ ‫النسيم بين شمالِه وجنوبِه َ‬ ‫ُ‬ ‫ورسولُه ما َتردَّد‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫حامي ا ِإل ِ‬ ‫وعلى عمر ِ‬
‫الماضي‬ ‫علي‬
‫حين نزوله‪ ،‬وعلى ٍّ‬ ‫يخاف من فُلوله‪ ،‬وعلى عثما َن الصاب ِر على البالء َ‬ ‫ُ‬ ‫بسيف ال‬ ‫سالم‬ ‫َ‬
‫الدهر بِطُوله‪ ،‬وسلَّم تسليماً‪.‬‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬
‫بنصوله‪ ،‬وعلى آله وأصحابِه‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫والتابعين لهم بإحسان ما امتَ َّد ُ‬‫َ‬ ‫يصول ُ‬‫َ‬ ‫قبل أن‬
‫بشجاعته َ‬

‫برادر عزيزم‪  :‬به سوي مغفرت پروردگارتان و بهشتي كه عرض آن به اندازه آسمان و زمين است‪ ،‬بشتابيد‪ .‬بهشتي‬
‫ْجن َِّة الَّتِي‬
‫كه نه چشمي ديده و نه گوشي شنيده و نه به قلب كسي خطور كرده است‪ .‬اهلل تعالي مي فرمايد‪َ *:‬مثَ ُل ال َ‬
‫َّار*[‪« ]1‬بهشتي كه‬ ‫ِ‬ ‫َّ ِ‬ ‫ار أُ ُكلُ َها َدائِ ٌم َو ِظلُّ َها تِل َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ين َّات َق ْوا َوعُ ْقبَى الْ َكاف ِر َ‬
‫ين الن ُ‬ ‫ْك عُ ْقبَى الذ َ‬ ‫ُوع َد ال ُْمَّت ُقو َن تَ ْج ِري م ْن تَ ْحت َها اأْل َْن َه ُ‬
‫به متقين وعده داده شده از زير آن نهرها روان است ميوه و سايه هاي آن دائمي است آن عاقبت كساني است كه‬
‫تقواي پروردگار را رعايت كردند و سرانجام‪ Q‬كافران آتش است‪ ».‬خداوند در وصف بهشت مي فرمايد كه ما آن‬
‫را براي اهل آن قرار داديم‪.‬‬

‫ار ِم ْن َخ ْم ٍر‬ ‫َس ٍن وأَْنه ِ‬

‫ِ‬ ‫و مي فرمايد‪*:‬مثل الْجن َِّة الَّتِي و ِع َد الْمَّت ُقو َن فِيها أَ ْنه ِ ٍ‬
‫ار م ْن َماء غَْي ِر آ َ َ ٌ‬
‫ار م ْن لَبَ ٍن ل ْ‬
‫َم َيَتغََّي ْر طَ ْع ُمهُ َوأَ ْن َه ٌ‬ ‫َ ٌَ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ََ ُ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫لشا ِربِين وأَْنه ِ‬ ‫ل َّ ٍ ِ‬
‫ص ًّفى َول َُه ْم ف َيها م ْن ُك ِّل الث ََّم َرات َو َم ْغف َرةٌ م ْن َربِّ ِه ْم َك َم ْن ُه َو َخال ٌد في النَّا ِر َو ُس ُقوا َم ً‬
‫اء‬ ‫َذة ل َّ َ َ َ ٌ‬
‫ار م ْن َع َس ٍل ُم َ‬
‫اء ُه ْم*[‪« ]2‬بهشتي كه به متقين وعده داده شده در آن نهرهايي است كه آب آن تغييرناپذير است و‬ ‫َح ِم ً َّ‬
‫يما َف َقط َع أ َْم َع َ‬
‫نهرهايي از شيري كه طعم آن دگرگون نمي شود و نهرهايي از شراب كه براي نوشندگان لذت بخش است و‬
‫نهرهايي از عسل ناب وجود دارد و از هر ميوه كه بخواهند برايشان فراهم است و مغفرت پروردگار شامل حال‬
‫آنهاست‪ .‬آيا اين مانند كسي است كه در آتش جاويدان مي باشد و از آبي جوشان خورانده مي شوند كه روده‬
‫َّات تَ ْج ِري‪ِ Q‬م ْن‬
‫َن ل َُهم جن ٍ‬ ‫ش ِر الَّ ِذين آَمنُوا و َع ِملُوا َّ ِ ِ‬
‫الصال َحات أ َّ ْ َ‬ ‫َ َ َ‬ ‫هايشان در نتيجه آن از هم مي پاشد؟» و مي فرمايد‪َ *:‬وبَ ِّ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫َّرةٌ‬ ‫ار ُكلَّ َما ُر ِزقُوا م ْن َها م ْن ثَ َم َرة ِر ْزقًا قَالُوا َه َذا الَّذي ُر ِزقْنَا م ْن َق ْب ُل َوأُتُوا بِه ُمتَ َشابِ ًها َول َُه ْم ف َيها أَ ْز َو ٌ‬
‫اج ُمطَه َ‬ ‫تَ ْحت َها اأْل َْن َه ُ‬
‫َو ُه ْم ِف َيها َخالِ ُدو َن*[‪« ]3‬و به كساني كه ايمان آورده و عمل صالح انجام داده اند بشارت بده به باغهايي كه از زير‬
‫آن نهرها جاريست تمام ميوه هاي آن روزي ايشان مي شود‪ ،‬مي گويند‪ :‬اين همان چيزي است كه پيش از اين‬
‫روزي ما بوده است‪ .‬و مانند آن برايشان آورده مي شود؛ و برايشان در آنجا همسراني پاكيزه خواهد بود و در آن‬
‫َّة َوأَ ْك َو ٍ‬
‫اب‬ ‫اف َعلَي ِهم بِآَنِي ٍة ِمن فِض ٍ‬ ‫ِ‬ ‫جاويدانند‪ ».‬و مي فرمايد‪َ *:‬و َدانِيَةً َعلَْي ِه ْم ِظاَل ل َُها َوذُلِّلَ ْ‬
‫ت قُطُو ُف َها تَذْلياًل (‪َ )14‬ويُطَ ُ ْ ْ َ ْ‬
‫اج َها َزنْ َجبِياًل (‪َ )17‬ع ْينًا فِ َيها‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ٍ‬
‫ْسا َكا َن م َز ُ‬ ‫وها َت ْقد ًيرا (‪َ )16‬ويُ ْس َق ْو َن ف َيها َكأ ً‬ ‫َّر َ‬‫ت َق َوا ِر َيرا (‪َ )15‬ق َوا ِر َير م ْن فضَّة قَد ُ‬
‫َكانَ ْ‬
‫ورا (‪َ )19‬وإِ َذا َرأَيْ َ‬ ‫ِ‬ ‫ْسبِياًل (‪َ )18‬ويَطُ ُ‬
‫ت‬‫ت ثَ َّم َرأَيْ َ‬ ‫وف َعلَْي ِه ْم ِولْ َدا ٌن ُم َخلَّ ُدو َن إِ َذا َرأ َْيَت ُه ْم َحس ْبَت ُه ْم ل ُْؤل ًُؤا َم ْنثُ ً‬ ‫تُ َس َّمى َسل َ‬
‫يما َو ُم ْل ًكا َكبِ ًيرا*[‪« ]4‬سايه ها بر ايشان نزديك است و ميوه ها در اختيارشان مي باشد و ظروفي از نقره و جامهاي‬ ‫ِ‬
‫نَع ً‬
‫بلورين پيرامون آنها گردانده مي شود‪ .‬و جامهايي از‪  ‬نقره كه به اندازه مقدر شده است‪ .‬و در آن از شرابي كه با‬
‫زنجبيل مخلوط‪ Q‬شده است مي نوشند‪ .‬چشمه اي در آن است كه سلسبيل ناميده مي شود‪ .‬و بر گرد آنان پسران‬
‫جاوداني مي گردند‪ .‬چون آنها را ببينند گمان مي كنند كه مرواريدهايي پراكنده اند‪ .‬و آنها را در حالي مي بيني كه‬
‫داراي نعمت و سرزمين بزرگي هستند‪ ».‬و مي فرمايد‪ِ *:‬في َجن ٍَّة َعالِيَ ٍة (‪ )10‬اَل تَ ْس َم ُع فِ َيها اَل ِغيَةً (‪ )11‬فِ َيها َع ْي ٌن‬
‫ص ُفوفَةٌ (‪َ )15‬و َز َرابِ ُّي َم ْبثُوثَةٌ*[‪« ]5‬در بهشتي‬ ‫وعةٌ (‪َ )14‬ونَ َما ِر ُق َم ْ‬ ‫ض َ‬ ‫َجا ِريَةٌ (‪ِ )12‬ف َيها ُس ُر ٌر َم ْرفُ َ‬
‫وعةٌ (‪َ )13‬وأَ ْك َو ٌ‬
‫اب َم ْو ُ‬
‫هستند كه در درجه اعال قرار دارد‪ .‬در آن سخنان بيهوده نمي شنوند‪ .‬و در آن چشمه اي روان است‪ .‬در آن‬
‫تختهاي بلندي وجود دارد‪ .‬جامهايي نهاده شده و پشتيهايي چيده شده و فرشهايي گسترده شده است‪ ».‬و مي‬
‫اس ُه ْم فِ َيها َح ِر ٌير*[‪« ]6‬در آنجا با دستبندهايي از طال و مرواريد‬ ‫ِ‬ ‫َسا ِو َر ِم ْن ذَ َه ٍ‬ ‫ِ ِ‬
‫ب َول ُْؤل ًُؤا َولبَ ُ‬ ‫فرمايد‪*:‬يُ َحلَّ ْو َن ف َيها م ْن أ َ‬
‫َسا ِو َر ِم ْن‬
‫ض ٌر َوإِ ْستَْب َر ٌق َو ُحلُّوا أ َ‬ ‫س ُخ ْ‬ ‫اب ُس ْن ُد ٍ‬ ‫ِ ِ‬
‫آراسته مي شوند و لباسهايشان از حرير است‪ ».‬و مي فرمايد‪َ *:‬عالَي ُه ْم ثيَ ُ‬
‫ورا*[‪« ]7‬جامه هاي ابريشمي سبز و ديباهايي ستبر بر ايشان است و دستبندهايي از نقره‬ ‫ِ ٍ‬
‫اه ْم َر ُّب ُه ْم َش َرابًا طَ ُه ً‬
‫فضَّة َو َس َق ُ‬
‫ٍ [‪]8‬‬
‫ي ِح َسان*‬ ‫ض ٍر َو َع ْب َق ِر ٍّ‬
‫ف ُخ ْ‬ ‫َّكئِين َعلَى ر ْفر ٍ‬
‫َ َ‬
‫ِ‬
‫است و پروردگارشان شرابي پاك به آنان مي نوشاند‪ ».‬و مي فرمايد‪ُ *:‬مت َ‬
‫ك اَل َي َر ْو َن فِ َيها َش ْم ًسا َواَل‬ ‫َّكئِين فِ َيها َعلَى اأْل َرائِ ِ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫«بر بالشهاي سبز و فرشهاي نيكو تكيه زده اند‪ ».‬و مي فرمايد‪ُ *:‬مت َ‬
‫ِ‬
‫َز ْم َه ِر ًيرا* «در آن بر تختهايي تكيه زده اند كه نه گرمايي به آنها مي رسد و نه سرمايي‪ ».‬و مي فرمايد‪*:‬إِ َّن ال ُْمتَّق َ‬
‫[‪]9‬‬
‫ين‬
‫اه ْم بِ ُحو ٍر‬
‫ك َو َز َّو ْجنَ ُ‬ ‫ين (‪َ )53‬ك َذلِ َ‬ ‫ِِ‬ ‫ٍ‬ ‫سو َن ِم ْن ُس ْن ُد ٍ‬
‫س َوإِ ْستَْب َرق ُمَت َقابل َ‬
‫ٍ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬
‫في َم َقام أَمي ٍن (‪ )51‬في َجنَّات َوعُيُون (‪َ )52‬يلْبَ ُ‬
‫ٍ ِ‬ ‫ِ‬
‫ين*[‪« ]10‬متقين در مقام اميني هستند‪ .‬در باغها و چشمه سارها‪.‬لباسهايي از‬ ‫ِ ٍ ِِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫عي ٍن (‪ )54‬يَ ْدعُو َن ف َيها ب ُك ِّل فَاك َهة آَمن َ‬
‫حرير و ديباي ستبر مي پوشند و در مقابل هم نشسته اند و همچنين‪  ‬آنها را با حورياني درشت چشم همسر مي‬
‫ْجنَّةَ‬‫گردانيم‪ .‬در آنجا هر ميوه اي كه بخواهند به راحتي در اختيارشان قرار داده مي شود‪ ».‬و مي فرمايد‪*:‬ا ْد ُخلُوا ال َ‬
‫س َو َتلَ ُّذ اأْل َ ْعيُ ُن َوأَ ْنتُ ْم‬ ‫ِِ‬ ‫ٍ ِ‬ ‫ٍ‬ ‫أَْنتم وأَ ْزواج ُكم تُحبرو َن (‪ )70‬يطَ ُ ِ ِ ِ ٍ ِ‬
‫اف َعلَْيه ْم بص َحاف م ْن ذَ َهب َوأَ ْك َواب َوف َيها َما تَ ْشتَهيه اأْل َْن ُف ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُ ْ َ َ ُ ْ َُْ‬
‫وها بِ َما ُك ْنتُ ْم َت ْع َملُو َن (‪ )72‬لَ ُك ْم ِف َيها فَاكِ َهةٌ َكثِ َيرةٌ ِم ْن َها تَأْ ُكلُو َن (‪ )73‬إِ َّن‬
‫ْجنَّةُ الَّتِي أُو ِر ْثتُ ُم َ‬ ‫ِف َيها َخالِ ُدو َن (‪َ )71‬وتِل َ‬
‫ْك ال َ‬
‫َّم َخالِ ُدو َن*[‪« ]11‬شما و همسرانتان شادمانه داخل بهشت شويد‪ .‬سينه هايي از طال و‬ ‫ِ‬ ‫الْمج ِر ِم ِ‬
‫ين في َع َذاب َج َهن َ‬
‫ُْ َ‬
‫جامهايي در برابر آنان مي گردانند و در آنجا آنچه دل آرزو كند و چشم از آن لذت ببرد وجود دارد و شما در‬
‫آن جاويدانيد‪ .‬و آن بهشتي است كه براي آنچه انجام داديد به ارث برده ايد‪ .‬براي شما در آنجا ميوه هاي فراواني‬
‫ِ‬ ‫خواهد بود كه از آن مي خوريد‪ .‬مجرمان در عذاب جهنم جاويدانند‪ ».‬و مي فرمايد‪ِ *:‬في ِه َّن قَ ِ‬
‫ات الطَّْرف ل ْ‬
‫َم‬ ‫اص َر ُ‬
‫وت َوال َْم ْر َجا ُن*[‪« ]12‬در آن زناني كه‬ ‫َي َآاَل ِء ربِّ ُكما تُ َك ِّذب ِ‬
‫ان (‪َ )57‬كأ ََّن ُه َّن الْيَاقُ ُ‬ ‫ان (‪ )56‬فَبِأ ِّ‬
‫س َق ْبلَ ُه ْم َواَل َج ٌّ‬ ‫ِ ِ‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫يَطْم ْث ُه َّن إنْ ٌ‬
‫نگاههايشان را فروهشته اند وجود دارد كه دست هيچ جن و انسي قبل از ايشان به آنها نرسيده است‪ .‬پس‬
 ‫كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را انكار مي كنيد‪ .‬گويي كه ايشان ياقوت و مرجانند‪ ».‬و مي فرمايد‪*:‬فِي ِه َّن‬
‫ْخيَ ِام*[‪« ]13‬در آن نيك خو و نيك رويند‪.‬‬ ‫ات ِفي ال ِ‬ ‫ِ‬ ‫ات ِحسا ٌن (‪ )70‬فَبِأ ِّ ِ‬
‫ور ٌ‬‫ص َ‬ ‫َي َآاَل ء َربِّ ُك َما تُ َك ِّذبَان (‪ُ )71‬ح ٌ‬
‫ور َم ْق ُ‬ ‫َخ ْي َر ٌ َ‬
‫پس كدامين نعمت پروردگارتان را انكار مي كنيد‪ .‬حوراني سفيد بدن در خرگاه ها مخصوص شوهران خودند‪ ».‬و‬
‫اء بِ َما َكانُوا َي ْع َملُو َن*[‪« ]14‬هيچ نفسي نمي داند چه چيز‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫س َما أُ ْخف َي ل َُه ْم م ْن ُق َّرة أَ ْعيُ ٍن َج َز ً‬
‫مي فرمايد‪*:‬فَاَل َت ْعلَ ُم َن ْف ٌ‬
‫ِِ‬
‫براي ايشان از آنچه كه روشني چشم است به خاطر آنچه انجام داده اند پنهان شده است‪ ».‬و مي فرمايد‪*:‬للَّذ َ‬
‫ين‬
‫ْجن َِّة ُه ْم ِف َيها َخالِ ُدو َن*[‪« ]15‬براي كساني‬
‫اب ال َ‬
‫َص َح ُ‬
‫كأ ْ‬‫وه ُه ْم َقَت ٌر َواَل ِذلَّةٌ أُولَئِ َ‬ ‫ْح ْسنَى َو ِزيَ َ‬
‫ادةٌ َواَل َي ْر َه ُق ُو ُج َ‬ ‫َح َسنُوا ال ُ‬
‫أْ‬
‫كه نيكويي كردند نيكي و زيادتر بر آن است‪ .‬كدورت و تيرگي روي آنها را فرا نمي گيرد‪ .‬آنان ياران بهشتند و‬
‫در آن جاويدانند‪ ».‬پس آن نيكي همان بهشت است زيرا مكاني بهتر از آن وجود ندارد و زيادتر بر آن نگاه كردن‬
‫به وجه پروردگار بخشنده مي باشد كه به منت و كرم خود مي بخشد‪ .‬و آيات در وصف بهشت و نعمتها و خوشي‬
‫ها و خرمي و وسعت آن زياد است‪.‬‬

‫و اما احاديث‪:‬‬

‫َّة ِماَل طُ َها ال ِْم ْس ُ‬

‫ك‬ ‫ب ولَبِنَةٌ ِمن فِض ٍ‬
‫ْ‬
‫ول اللَّ ِه أَ ْخبِرنَا عن الْجن َِّة ما بِنا ُؤها قَ َ ِ ِ‬
‫ال لَبنَةٌ م ْن ذَ َه ٍ َ‬ ‫ْ َْ َ َ َ َ‬ ‫**ع ْن أَبِي ُه َر ْي َرةَ قَ َ‬
‫ال ُقلْنَا يَا َر ُس َ‬ ‫َ‬
‫َس اَل َي ْبلَى َشبَ ُاب ُه ْم َواَل‬
‫وت َو َي ْن َع ُم اَل َي ْبأ ُ‬ ‫وت َواللُّ ْؤل ُُؤ َو ُت ْر َبُت َها َّ‬
‫الز ْع َف َرا ُن َم ْن يَ ْد ُخلُ َها يَ ْخلُ ُد اَل يَ ُم ُ‬ ‫صبَا ُؤ َها الْيَاقُ ُ‬‫اأْل َ ْذ َف ُر َح ْ‬
‫تُ َخ َّر ُق ثِيَ ُاب ُه ْم**[‪( ]16‬از ابوهريره روايت است كه گفت‪ :‬گفتيم اي رسول خدا به ما خبر بده كه بهشت چگونه بنا‬
‫شده است؟ فرمود‪:‬بناي آن از طال و نقره و گل ديوار آن با مسك خوشبويي مخلوط‪ Q‬شده است و سنگ فرش آن‬
‫از ياقوت و مرواريد و خاك آن از زعفران مي باشد‪ .‬هركس داخل آن شود جاودان مي ماند و نمي ميرد و منعم مي‬
‫گردد و هرگز دچار نارحتي نمي شود و جوانيشان از بين نمي رود و اسباب و وسايل آن كهنه و پاره پاره نمي‬
‫گردد‪).‬‬

‫ص ْرٍم‬ ‫ت بِ َ‬ ‫الد ْنيَا قَ ْد آذَنَ ْ‬ ‫** و عن عُ ْتبَةُ بْ ُن غَ ْز َوا َن رضي اهلل عنه انه خطب فَ َح ِم َد اللَّهَ َوأَ ْثنَى َعلَْي ِه ثُ َّم قَ َ‬
‫ال أ ََّما َب ْع ُد فَِإ َّن ُّ‬
‫ت ح َّذاء ولَم يب َق ِم ْنها إِاَّل صبابةٌ َكصباب ِة اإْلِ نَ ِاء يتص ُّابها ص ِ‬
‫احُب َها َوإِنَّ ُك ْم ُم ْنتَ ِقلُو َن ِم ْن َها إِلَى َدا ٍر اَل َز َو َ‬
‫ال ل ََها فَا ْنتَ ِقلُوا‬ ‫ََ َ َ َ‬ ‫َُ َ َُ َ‬ ‫َو َولَّ ْ َ َ َ ْ َ ْ َ‬
‫ين َسنَةً َولَيَأْتِيَ َّن َعلَْي َها َي ْو ٌم َو ُه َو‬ ‫ِ‬ ‫اعي ِن ِمن مصا ِري ِع ال ِ ِ‬
‫ْجنَّة َمس َيرةُ أ َْربَع َ‬ ‫َ‬ ‫ص َر َ ْ ْ َ َ‬
‫ِ‬ ‫ض َرتِ ُك ْم َولََق ْد ذُكِ َر لَنَا أ َّ‬
‫َن َما َب ْي َن م ْ‬ ‫بِ َخ ْي ِر َما بِ َح ْ‬
‫الز َح ِام**[‪( ]17‬از عتبه بن غزوان روايت شده كه رسول اهلل _صلي اهلل عليه و سلم_ خطبه خواند و حمد‬ ‫ظ ِم ْن ِّ‬ ‫َك ِظي ٌ‬
‫و ثناي اهلل را گفت سپس فرمود‪:‬دنيا مي داند كه به سرعت مي گذرد و شتابنده بودن آن كم شده و از آن جز‬
‫كمي نمانده است مانند آب داخل ظرفي كه صاحبش‪ ،‬آن را مي نوشد و شما از آن به سوي منزلي ديگر منتقل مي‬
‫شود كه براي آن زوال و نابوديي نيست‪ .‬پس با بهترين اعمالتان منتقل شويد‪ .‬و براي مان ذكر نمود كه فاصله بين‬
‫دو قسمت يك در بزرگ از درهاي بهشت‪ ،‬مسيرش چهل سال است و بر آن روزي مي آيد در حاليكه پر از مردم‬
‫شده است‪).‬‬
 ‫ال فِي الْجن َِّة ثَمانِيةُ أَبو ٍ ِ‬
‫صلَّى اللَّهُ َعلَْي ِه َو َسلَّ َم قَ َ‬ ‫ٍ ِ‬
‫الريَّا َن‬
‫اب يُ َس َّمى َّ‬
‫اب ف َيها بَ ٌ‬ ‫َ َ َ َْ‬ ‫**وع ْن َس ْه ِل بْ ِن َس ْعد َرض َي اللَّهُ َع ْنهُ َع ْن النَّبِ ِّي َ‬
‫َ‬
‫الصائ ُمو َن** ‪(  ‬از سهل بن سعد _ رضي اهلل عنه _ از پيامبر _صلي اهلل عليه و سلم _ روايت است‬ ‫[‪]18‬‬ ‫ِ‬ ‫اَل يَ ْد ُخلُهُ إِاَّل َّ‬
‫كه فرمود‪ :‬بهشت هشت دروازه دارد در آن دري وجود دارد كه الريان ناميده مي شود و جز روزه داران از آن‬
‫داخل نمي گردند‪).‬‬

‫**وعن أُسامةُ بن َزي ٍد رضي اهلل عنه ان النبي صلي اهلل عليه وسلم قال‪:‬أَاَل هل من م َش ِّمر الي ِ‬
‫الجنَّة فَِإ َّن ال َ‬
‫ْجنَّةَ اَل َخطََر‬ ‫َ‬ ‫ُ ٌ‬ ‫َ َ ُْ ْ‬
‫يجةٌ َو َز ْو َجةٌ َح ْسنَاءُ َج ِميلَةٌ َو ُحلَ ٌل‬ ‫ِ‬
‫ص ٌر َمشي ٌد َو َن َه ٌر ُمطَّ ِر ٌد َوثمرة نَض َ‬
‫ِ‬
‫ور َيتَأَل ْأَل ُ َو َريْ َحانَةٌ َت ْهَت ُّز َوقَ ْ‬
‫ِ‬ ‫ل ََها ِه َي َو َر ِّ‬
‫ب الْ َك ْعبَة نُ ٌ‬
‫رسول اهلل نَ ْح ُن‬
‫َ‬ ‫وح ْب َرةٌ َونعمةٌ ِفي َم َحلَّ ٍة َعالِيَ ٍة بَ ِهيَّ ٍة قَالُوا يا‬ ‫ٍ‬
‫ام في أَبَد في دا ٍر سليمة و فاكهةٌ وخضرةٌ َ‬
‫ٍِ‬
‫وم َق ٌ‬ ‫ِ‬
‫َكث َيرةٌ َ‬
‫اء اللَّهُ فقال القوم‪ :‬ان شاء اهلل**[‪( ]19‬از اسامه بن زيد روايت شده كه رسول اهلل‬ ‫ِ‬
‫ال قُولُوا إ ْن َش َ‬
‫ال ُْم َش ِّم ُرو َن ل ََها قَ َ‬
‫_صلي اهلل عليه و سلم_ فرمودند‪:‬آيا كسي هست كه به سوي بهشت ميل و رغبت داشته باشد و براي آن بكوشد؛‬
‫بهشتي كه در آن از چيزي منع نمي شود و قسم به پروردگار كعبه نوري درخشان است و باد خوشي مي وزد و‬
‫قصري آماده شده و نهري‪ Q‬پيوسته جاريست و ميوه هاي رسيده و زنان بسيار زيبا و لباسهاي بسيار است و جايگاهي‬
‫است كه تا ابد در آن ميوه وجود دارد و سرسبز مي باشد و پر از خوشي است و نعمتها در اوج درخشندگي‬
‫هستند‪ .‬گفتند اي رسول خدا ما به آن رغبت داريم و براي آن مي كوشيم‪ .‬فرمودند‪ :‬بگوييد ان شاء اهلل‪ .‬پس همه‬
‫گفتند‪ :‬ان شاء اهلل‪).‬‬

‫ين فِي‬ ‫َعدَّها اللَّهُ لِل ِ ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ال إِ َّن ِفي ال ِ ِ‬ ‫صلَّى اللَّهُ َعلَْي ِه َو َسلَّ َم قَ َ‬ ‫ِ‬
‫ْم َجاهد َ‬ ‫ُ‬ ‫ْجنَّة مائَةَ َد َر َجة أ َ َ‬‫َ‬ ‫**وع ْن أَبِي ُه َر ْي َرةَ َرض َي اللَّهُ َع ْنهُ ان نبي َ‬ ‫َ‬
‫ط الْجن َِّة وأَ ْعلَى الْجنَّةِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َسبِيلِ ِه ُك ُّل َد َر َجَت ْي ِن َما َب ْيَن ُه َما َك َما َب ْي َن َّ‬
‫َ‬ ‫س فَِإنَّهُ أ َْو َس ُ َ َ‬ ‫َّ‬ ‫الس َماء َواأْل َْر ِ ِ‬
‫ض فَإذَا َسأَلْتُ ُم اللهَ فَ َسلُوهُ الْف ْر َد ْو َ‬
‫ِ‬
‫ار**[‪( ]20‬از ابوهريره _ رضي اهلل عنه _ روايت است كه رسول اهلل _صلي اهلل‬ ‫الر ْح َم ِن َوم ْنهُ َت َف َّج ُر أَ ْن َه ُ‬
‫ش َّ‬ ‫َو َف ْوقَهُ َع ْر ُ‬
‫عليه و سلم_ فرمودند‪ :‬بهشت صد درجه دارد كه خداوند آن را براي مجاهدين در راهش آماده كرده است‪ .‬بين‬
‫هر دو درجه به اندازه بين آسمان و زمين فاصله وجود دارد‪ .‬پس هرگاه شما چيزي را از خداوند خواستيد فردوس‬
‫را از او بخواهيد كه آن بهترين جاي بهشت است و باالترين آن است و باالي آن عرش رحمان قرار دارد و از‬
‫فردوس رودهايي جاري مي شوند‪).‬‬

‫ف ِم ْن َف ْوقِ ِه ْم‬‫النبي صلى اهلل عليه وسلّم قال إِ َّن أ َْهل الْجن َِّة يتراءو َن أ َْهل الْغُر ِ‬
‫َ َ‬ ‫َ َ ََ َ َ ْ‬ ‫أن َّ‬ ‫سعيد رضي اهلل عنه َّ‬ ‫**وله عن أبي ٍ‬
‫ول اللَّ ِه تِل َ‬
‫ْك‬ ‫ب لَِت َف ُ‬
‫اض ِل َما َب ْيَن ُه ْم قَالُوا يَا َر ُس َ‬ ‫ي الْغَابِر ِفي اأْل ُفُ ِق ِم ْن ال َْم ْش ِر ِ‪Q‬ق أ َْو ال َْمغْ ِر ِ‬
‫ُّر َّ َ‬ ‫ب الد ِّ‬ ‫اء ْو َن الْ َك ْو َك َ‬ ‫َك َما َيَت َر َ‬
‫ال آمنُوا بِاللَّ ِه وص َّدقُوا الْمرسلِين وعن أبي ٍ‬
‫مالك‬ ‫ُْ َ‬ ‫َ َ‬
‫ِ ِِ‬
‫ال َبلَى َوالَّذي َن ْفسي بِيَده ِر َج ٌ َ‬
‫ِ‬ ‫َمنَا ِز ُل اأْل َنْبِيَ ِاء اَل َيْبلُغُ َها غَْي ُر ُه ْم قَ َ‬
‫باطنُها وباطنُها ِمن‬ ‫الجنة غُرفاً يرى ظاهرها من ِ‬
‫ُ‬ ‫َ َُ‬
‫النبي صلى اهلل عليه وسلّم قال إن في ِ‬ ‫أن َّ‬ ‫األشعري رضي اهلل عنه َّ‬ ‫ِّ‬
‫نيام** (ابوسعيد خدري _ رضي اهلل عنه _‬ ‫[‪]21‬‬
‫بالليل والناس ّ‬ ‫الصيام وصلَّى ِ‬ ‫َ‬ ‫وأدام‬
‫الطعام َ‬‫َ‬ ‫لم ْن أط َْع َم‬
‫أعدَّها اهلل َ‬ ‫ظاه ِرها َ‬
‫روايت مي كند كه رسول اهلل _صلي اهلل عليه و سلم_ فرمودند‪:‬همانا اهل بهشت اهالي طبقات باالي سر خود را‬
‫مي بينند همانگونه كه ستاره روشن درگذرنده را در ناحيه شرق يا غرب مي بينند و اين بخاطر تفاوت درجات بين‬
‫آنهاست‪ .‬گفتند‪ :‬اي رسول خدا‪ :‬آن منازل انبياء است كه شايسته غير ايشان نيست؟ فرمودند‪ :‬بلي‪ .‬قسم به كسي‬
 ‫كه نفسم من به دست اوست و جايگاه مرداني است كه به اهلل ايمان دارند و پيامبران را تصديق كردند‪ .‬و از ابي‬
‫مالك اشعري _ رضي اهلل عنه _ روايت است كه پيامبر فرمودند‪ :‬همانا در بهشت مكاني وجود دارد كه بيرون آن‬
‫از داخل آن‪ ،‬و داخل آن از بيرون ديده مي شود كه خداوند آن را براي كسي كه طعام مي دهد و بر روزه گرفتن‬
‫استمرار دارد و نماز شب مي خواند در حاليكه مردم در خواب هستند‪ ،‬آماده كرده است‪).‬‬

‫ال إِ َّن لِلْم ْؤ ِم ِن فِي الْجن َِّة لَ َخيمةً ِمن ل ُْؤل َُؤ ٍة و ِ‬
‫اح َد ٍة ُم َج َّوفَ ٍة‬ ‫**وعن ابي موسي رضي اهلل عنه أن نبي صلي اهلل علي وسلم قَ َ‬
‫َ‬ ‫َْ ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫ضا **[‪( ]22‬و از ابوموسي _ رضي اهلل‬ ‫وف َعلَْي ِه ْم ال ُْم ْؤ ِم ُن فَاَل َي َرى َب ْع ُ‬
‫ض ُه ْم َب ْع ً‬ ‫ْم ْؤ ِم ِن فِ َيها أ َْهلُو َن يَطُ ُ‬ ‫ِ ِ ِ‬
‫طُول َُها ستُّو َن مياًل لل ُ‬
‫عنه _ روايت است كه پيامبر _صلي اهلل عليه و سلم _ فرمودند‪ :‬براي مؤمن در بهشت خانه اي از دانه مرواريد‬
‫درشت است كه طول آن شصت ميل است براي مؤمن در آن اهالي هستند كه بر ايشان مي گردند بعضي از ايشان‬
‫بعضي ديگر را نمي بيند‪).‬‬

‫ْجن َِّة يَأْ ُكلُو َن فِ َيها َويَ ْش َربُو َن َواَل‬ ‫ِ‬

‫النبي صلى اهلل عليه وسلّم قال‪ :‬إِ َّن أ َْه َل ال َ‬ ‫**وله من حديث جابر رضي اهلل عنه أن َّ‬
‫ك ُيل َْه ُمو َن‬ ‫ال ج َشاء ور ْشح َكر ْش ِح ال ِْمس ِ‬ ‫َي ْت ُفلُو َن َواَل َيبُولُو َن َواَل َيَتغَ َّوطُو َن َواَل يَ ْمتَ ِخطُو َن قَالُوا فَ َما بَ ُ َّ ِ‬
‫ْ‬ ‫ال الط َعام؟ قَ َ ُ ٌ َ َ ٌ َ‬
‫س**[‪( ]23‬و از جابر _ رضي اهلل عنه _ روايت است كه رسول اهلل _صلي اهلل‬ ‫َّح ِمي َد َك َما ُتل َْه ُمو َن َّ‬
‫الن َف َ‬ ‫يح َوالت ْ‬ ‫الت ِ‬
‫َّسب َ‬
‫ْ‬
‫عليه و سلم_ فرمودند‪ :‬همانا اهل بهشت در بهشت مي خورند و مي آشامند و آب دهان ندارند و شاش نمي كنند‬
‫و قضاي حاجت و آب بيني نيز ندارند‪ .‬گفتند‪ :‬پس آنچه از غذا ضايع مي گردد چه مي شود؟ فرمودند‪ :‬به صورت‬
‫صدايي كه از معده مي آيد و عرقي كه مانند عرق خوشبو تسبيح و حمد اهلل را الهام مي كند همانگونه كه نفس را‬
‫الهام كرد‪ ،‬دفع مي گردد‪).‬‬

‫محمد ِ‬
‫بيده إن أح َد ُه ْم (يعني أهل‬ ‫ٍ‬ ‫نفس‬ ‫ِ‬
‫أرقم رضي اهلل عنه أن النبي صلى اهلل عليه وسلّم قال‪ :‬والذي ُ‬ ‫**وعن زيد بن َ‬
‫اع تَ ُكو ُن حاجةُ أَح ِد ِهم ر ْشحاً ي ِفيض ِمن ِجل ِ‬
‫ْود ِهم‬ ‫الش ْهو ِة وال ِ‬ ‫الجنة) ُلي ْعطَى ُق َّوةَ ِمائَ ِة َر ُج ٍل فِي اأْل َ ْك ِل َو ُّ‬
‫الش ْر ِ‬ ‫ِ‬
‫َ ُ ْ‬ ‫َ َ َ َْ‬ ‫ْج َم ِ‬ ‫ب َو َّ َ َ‬
‫ض ُمر بطنه**[‪( ]24‬و از زيد بن ارقم _ رضي اهلل عنه _ روايت است كه رسول اهلل _صلي اهلل عليه‬ ‫ك َفيَ ْ‬ ‫كر ْش ِح المس ِ‬
‫ْ‬
‫و سلم_ فرمودند‪ :‬قسم به كسي كه نفس محمد به دست اوست به هريك از ايشان يعني اهل بهشت قدرت صد‬
‫مرد در خوردن و آشاميدن و شهوت و جماع داده مي شود‪ .‬حاجت هريك از ايشان عرقي است كه مانند عرق‬
‫خوشبويي از پوستشان خارج مي گردد و شكمش كوچك مي گردد‪).‬‬

‫ْجن َِّة َخ ْي ٌر ِم ْن‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫سأ ِ‬

‫َحد ُك ْم أ َْو َم ْوض ُع قَ َدٍم م ْن ال َ‬ ‫اب َق ْو ِ َ‬‫ال‪ :‬لََق ُ‬ ‫النبي صلى اهلل عليه وسلّم قَ َ‬ ‫أن َّ‬ ‫**وعن أنس رضي اهلل عنه َّ‬
‫ْجن َِّة اطَّلَ َع ْ‬
‫ت إِلَى اأْل َْر ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫الد ْنيَا َو َما فِ َيها َول َْو أ َّ‬
‫َت َما َب ْيَن ُه َما ِر ً‬
‫يحا‬ ‫ت َما َب ْيَن ُه َما َول ََمأَل ْ‬‫اء ْ‬
‫َض َ‬
‫ض أَل َ‬ ‫َن ْام َرأَةً م ْن ن َساء أ َْه ِل ال َ‬ ‫ُّ‬
‫الد ْنيَا َو َما فِ َيها**[‪( ]25‬و انس _ رضي اهلل عنه _ ‪ ‬از پيامبر _صلي اهلل عليه و سلم _‬ ‫ْخ َم َار َخ ْي ٌر ِم ْن ُّ‬
‫صي ُفها يعنِي ال ِ‬
‫َولَنَ ِ َ َ ْ‬
‫روايت مي كند كه فرمود‪ :‬اندازه ذراع هر يك از شما يا جاي قدم شما در بهشت بهتر از دنيا و آنچه در آن است‬
‫و اگر زني از زنان اهل بهشت به سوي زمين نگاه كند تمام آن را روشن مي نمايد و عطر خوشبويي تمام آن را مي‬
‫گيرد و چادري كه سر او را پوشانده است از دنيا و آنچه در آن است بهتر مي باشد‪ ).‬و در روايت مسلم اينگونه‬
 ‫َسوقًا يَأْتُو َن َها ُك َّل ُج ُم َع ٍة‬ ‫ال‪ :‬إِ َّن ِفي ال ِ‬
‫ْجنَّة ل ُ‬ ‫َ‬ ‫النبي صلى اهلل عليه وسلّم قَ َ‬ ‫أن َّ‬ ‫آمده‪**:‬وعن أنس بن مالك رضي اهلل عنه َّ‬
‫ادوا ُح ْسنًا‬ ‫ادو َن ُح ْسنًا َو َج َمااًل َفَي ْر ِجعُو َن إِلَى أ َْهلِي ِه ْم َوقَ ْد ا ْز َد ُ‬ ‫ال َفتحثُو فِي وج ِ‬
‫وه ِه ْم َوثِيَابِ ِه ْم َفَي ْز َد ُ‬ ‫ُُ‬ ‫الش َم ِ َ ْ‬ ‫يح َّ‬ ‫ب ِر ُ‬ ‫َفَت ُه ُّ‬
‫وه ْم َواللَّ ِه لََق ْد ا ْز َد ْدتُ ْم َب ْع َدنَا ُح ْسنًا َو َج َمااًل َفَي ُقولُو َن َوأَ ْنتُ ْم َواللَّ ِه لََق ْد ا ْز َد ْدتُ ْم َب ْع َدنَا ُح ْسنًا‬
‫ول ل َُه ْم أ َْهلُ ُ‬
‫َو َج َمااًل َفَي ُق ُ‬
‫َو َج َمااًل ** (و از انس بن مالك _ رضي اهلل عنه _ از رسول اهلل _صلي اهلل عليه و سلم_ روايت مي كند كه‬
‫فرمودند‪ :‬همانا در بهشت در هر جمعه بازاري است پس نسيم شمال به وزيدن درمي آيد و عطر زمين بهشت در‬
‫وجوه و لباسهايشان اثر مي كند دلربايي و جمالشان زياد مي شود‪ .‬به سوي اهلشان برمي گردند در حاليكه حسن و‬
‫جمالشان زياد شده است‪ .‬اهلشان به آنها مي گويند‪ :‬قسم به خدا بعد از اينكه از پيش ما رفتيد زيبايي و جمالتان‬
‫زياد شده است‪ .‬پس مي گويند‪ :‬قسم به خدا شما نيز حسن و جمالتان زياد شده است‪).‬‬

‫ادي منَ ٍ‬
‫اد إِ َّن لَ ُك ْم‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫**وله عن أبي سعيد رضي اهلل عنه َّ‬
‫قال‪ :‬إذا دخل أهل الجنة الجنة ُينَ ُ‬ ‫النبي صلى اهلل عليه وسلّم َ‬ ‫أن َّ‬
‫ص ُّحوا فَاَل تَ ْس َق ُموا أَبَ ًدا َوإِ َّن لَ ُك ْم أَ ْن تَ ْحَي ْوا فَاَل تَ ُموتُوا أَبَ ًدا َوإِ َّن لَ ُك ْم أَ ْن تَ ِشبُّوا فَاَل َت ْه َر ُموا‪ Q‬أَبَ ًدا َوإِ َّن لَ ُك ْم أَ ْن َت ْن َع ُموا‬
‫أَ ْن تَ ِ‬
‫وها بِ َما ُك ْنتُ ْم َت ْع َملُو َن»[‪( ]27[** ]26‬و از ابوسعيد‬ ‫ْجنَّةُ أُو ِر ْثتُ ُم َ‬ ‫ِ‬
‫ودوا أَ ْن ت ْل ُك ْم ال َ‬
‫«ونُ ُ‬‫ك َق ْولُهُ َع َّز َو َج َّل َ‬ ‫َسوا أَبَ ًدا فَ َذلِ َ‬
‫فَاَل َت ْبأ ُ‬
‫خدري _ رضي اهلل عنه _ روايت است كه پيامبر _صلي اهلل عليه و سلم _ فرمودند‪ :‬هنگامي كه اهل بهشت وارد‬
‫آن مي گردند‪ ،‬منادي ندا مي دهد‪ :‬براي شما بعد از سالمتي ديگر مريضي نخواهد بود و بعد از زنده شدن هرگز‬
‫نمي ميريد و بعد از جوان شدن هيچ وقت پير نمي گرديد و پس از اينكه به شما نعمت داده شد هرگز سختي و‬
‫نارحتي را نمي بينيد‪ .‬پس سخن اهلل تعالي را قرائت نمود‪ :‬و ندا داده مي شوند اين همان بهشتي است كه براي‬
‫آنچه انجام داده بوديد ارث داده مي شويد‪).‬‬

‫و در صحيحين از ابوهريره _ رضي اهلل عنه _ روايت است كه رسول اهلل _صلي اهلل عليه و سلم_ فرمودند‪**:‬قال‬
‫ْب بَ َش ٍر فَاق َْرءُوا إِ ْن ِش ْئتُ ْم‬ ‫َت َواَل أُذُ ٌن َس ِم َع ْ‬
‫ت َواَل َخطََر َعلَى َقل ِ‬ ‫ادي َّ ِ ِ‬ ‫ت لِ ِعب ِ‬ ‫اللَّهُ َّ‬
‫ين َما اَل َع ْي ٌن َرأ ْ‬
‫الصالح َ‬ ‫وجل‪ :‬أَ ْع َد ْد ُ َ‬
‫عز َّ‬
‫آء بِ َما َكانُواْ َي ْع َملُو َن»[‪( ** ]28‬اهلل عز و جل مي فرمايند‪ :‬براي بندگان‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫س َما أُ ْخف َي ل َُه ْم م ْن ُق َّرة أَ ْعيُ ٍن َج َز ً‬
‫«فَاَل َت ْعلَ ُم َن ْف ٌ‬
‫صالحم آماده كرده ام آنچه را كه نه چشمي ديده و نه گوشي شنيده و نه به قلب احدي خطور كرده است‪ .‬پس‬
‫رسول اهلل _صلي اهلل عليه و سلم_ اين آيه را قرائت فرمودند‪ :‬هيچ نفسي نمي داند چه چيز براي ايشان از آنچه كه‬
‫روشني چشم است به خاطر آنچه انجام داده اند آماده شده است‪).‬‬

‫ْجن َِّة‬
‫و از صهيب _ رضي اهلل عنه _ روايت است كه رسول اهلل _صلي اهلل عليه و سلم_ فرمودند‪**:‬إِ َذا َد َخ َل أ َْه ُل ال َ‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫اد يا أ َْهل ال ِ‬ ‫ٍ‬
‫ض‬ ‫ْجنَّة إِ َّن لَ ُك ْم ع ْن َد اللَّه َم ْوع ًدا يُ ِري ُد أَ ْن ُي ْنج َز ُك ُموهُ َفَي ُقولُو َن َو َما ُه َو أَل ْ‬
‫َم ُي َث ِّق ْل َم َوا ِز َيننَا َو ُيَبيِّ ْ‬ ‫ادى ُمنَ َ َ َ‬ ‫ْجنَّةَ نَ َ‬
‫ال َ‬
‫ب‬‫َح َّ‬
‫اه ْم َش ْيئًا أ َ‬
‫ِ‬
‫ال َف َواللَّه َما أَ ْعطَ ُ‬ ‫اب َفَي ْنظُُرو َن إِل َْي ِه قَ َ‬ ‫ِ‬
‫ف ل َُه ْم الْح َج ُ‬ ‫ال َفيُ ْك َش ُ‬ ‫ْجنَّةَ َويُ ِج ْرنَا ِم ْن النَّا ِر قَ َ‬ ‫ِ‬
‫وهنَا َويُ ْدخلْنَا ال َ‬
‫ُو ُج َ‬
‫أن اهلل يقول ِ‬
‫ألهل‬ ‫الخدري رضي اهلل عنه َّ‬ ‫ِّ‬ ‫حديث أبي ٍ‬
‫سعيد‬ ‫ِ‬ ‫إِل َْي ِه ْم ِم ْن النَّظَ ِر إِل َْي ِه َواَل أَ َق َّر بِأَ ْعيُنِ ِه ْم منه**[‪ ]29‬وله من‬
‫ط َعلَْي ُك ْم َب ْع َدهُ أَبَ ًدا**[‪( ]30‬هنگامي كه اهل بهشت داخل بهشت مي گردند‪،‬‬ ‫َس َخ ُ‬‫ض َوانِي فَاَل أ ْ‬ ‫الجنة‪:‬أ ُِح ُّل َعلَْي ُك ْم ِر ْ‬
‫ِ‬
‫منادي ندا مي دهد اي اهل بهشت همانا براي شما نزد خداوند زيادتر از آنچه وعده داده است وجود دارد كه مي‬
‫خواهد به آن وفا كند‪ .‬مي گويند‪ :‬آن چيست؟ آيا زيادتر از اين هم كه به ما داده است كه وجوه ما را نوراني كرد‬
‫و ما را داخل بهشت نمود و پروردگار آتش نجاتمان داد وجود دارد؟ رسول اهلل _صلي اهلل عليه و سلم_ فرمود‪:‬‬
‫حجاب از بين مي رود پس به سوي او نگاه مي كنند‪ .‬قسم به خدا هيچ چيز به آنها عطا نشده بود كه به اندازه نگاه‬
‫كردن به پروردگار نزد آنها دوست داشتني تر باشد و چشمانشان را پيوسته از او برنمي داشتند‪.‬و در روايت سعيد‬
‫خدري _ رضي اهلل عنه _ آمده‪ :‬اهلل جل جالله به اهل بهشت مي گويند‪ :‬بهشت را بر شما حالل كردم و از اين به‬
‫بعد هرگز از شما خشمگين نمي گردم‪).‬‬

‫اللَّه َّم ارزقنا ال ُخ ْل َد في جنانِك‪ِ ،‬‬

‫وأح َّل علينا فيها رضوانَك‪ ،‬وارزقْنا ل َّ‬
‫َذة النظ ِر إلى وجهك والشو َق إلى لقائك من غي ِر‬ ‫ُ‬
‫فتنة م ٍ‬
‫ضلة‪.‬‬ ‫ض َّرة وال ٍ‬ ‫ضراء م ِ‬
‫ُ‬ ‫َّ َ ُ‬

‫محمد وعلى آلِ ِه وأصحابِه أجمعين‬

‫ٍ‬ ‫صل وسلَّم وبا ِر ْك على ِ‬
‫عبدك ونبيِّك‬ ‫اللَّ ُه َّم ِّ‬

‫‪ ‬تأليف‪ :‬محمد بن صالح العثيمين _ رحمه اهلل _‬

‫مترجم‪ :‬عبدالمليك‬

‫[‪ ]1‬رعد ‪35‬‬

‫[‪ ]2‬محمد ‪15‬‬
‫[‪ ]3‬بقره ‪25‬‬
‫[‪ ]4‬انسان ‪20 -14‬‬
‫[‪ ]5‬غاشيه ‪16 -10‬‬
‫[‪ ]6‬حج ‪23‬‬
‫[‪  ]7‬انسان ‪21‬‬
‫[‪ ]8‬رحمن ‪76‬‬
‫[‪ ]9‬انسان ‪13‬‬
‫[‪ ]10‬دخان ‪55 51‬‬
‫[‪ ]11‬زخرف‪74 -70‬‬
‫[‪ ]12‬رحمن‪58 -56‬‬
‫[‪ ]13‬رحمن‪72 -70‬‬
‫[‪ ]14‬سجده ‪17‬‬
‫[‪ ]15‬يونس ‪26‬‬
‫[‪ ]16‬رواه ترمذي و احمد‬
‫[‪ ]17‬رواه مسلم‬
‫[‪ ]18‬متفق عليه‬
‫[‪ ]19‬رواه ابن ماجه‪ ،‬بيهقي; و ابن حبان في صحيحه‬
‫[‪ ]20‬رواه بخاري‬
‫[‪ ]21‬أخرجه طبراني‬
‫[‪ ]22‬متفق عليه‬
‫[‪ ]23‬رواه مسلم‬
‫[‪ ]24‬رواه احمد‬
‫[‪ ]25‬رواه بخاري‬
‫[‪ ]26‬اعراف ‪43‬‬
‫[‪ ]27‬رواه مسلم‬
‫[‪ ]28‬سجده ‪17‬‬
‫[‪ ]29‬رواه مسلم‬
‫[‪ ]30‬رواه بخاري‬

‫‪ ‬‬