Koleksi Bahan STPM Cg Narzuki Online

Bab 9 : Pengekosan Piawai & Analisis Varians

BAB 9 : PENGEKOSAN PIAWAI & ANALISIS VARIANS

SOALAN 1
PUDINA Sdn Bhd (PSB) menggunakan sistem perakaunan kos piawai. Maklumat berikut telah
diperolehi untuk operasi bulan Jun 2002:
Sebenar
(10,200 unit)
Bahan langsung :
Unit dibeli (kg)
Unit digunakan (kg)
Jumlah kos belian (RM)
Burh langsung :
Jam bekerja
Kadar sejam
Overhed pengeluaran

Piawai
(10,400 unit pada tahap
kapasiti normal)
26,500
25,500
82,150

24,960
74,880

20,700
RM 0.90
RM 58,732

20,800
RM 1.00
RM 59,904

Overhed pengeluaran diserap berasaskan jam buruh langsung. Kos overhed tetap pada tahap
kapasiti normal RM 43,680 dan kos sebenar overhed tetap RM 43,000.
DIKEHENDAKI :
Kirakan ;
a. Kos piawai pengeluaran seunit.
b. Varian harga dan varian penggunaan bahan mentah.
c.

Varian kadar dan varian kecekapan buruh langsung.

d. Varian perbelanjaan dan varian kecekapan overhed berubah.

e. Varian perbelanjaan dan varian volum overhed tetap.
[Soalan 2002/2003]

141

Koleksi Bahan STPM Cg Narzuki Online

Bab 9 : Pengekosan Piawai & Analisis Varians

SOALAN 2
Istana Sdn Bhd (ISB) menghasilkan patung berpakaian tradisional. Kos bagi setiap patung ialah :
RM
40.00
10.00
6.00
3.00
59.00

Bahan langsung (4 meter @ RM 10 semeter)

Buruh langsung (1 jam @ RM 10 sejam)
Overhed berubah (1 jam @ RM 6 sejam)
Overhed tetap (1 jam @ RM 3 sejam)
Kos seunit

Kadar overhed tetap dikira berasaskan kapasiti pengeluaran normal sebanyak 2,000 unit untuk
tempoh suku tahun.
Berikut adalah maklumat pengeluaran sebenar bagi tempoh suku tahun berakhir 2001 :
Jumlah patung dihasilkan
Pembelian bahan langsung
Penggunaan bahan langsung
Buruh langsung
Overhed berubah
Overhed tetap

Kuantiti
1,500 unit
8,000 meter
6,200 meter
1,500 jam

RM
78,800
18,000
9,375
6,750

DIKEHENDAKI :
a. Kirakan varian harga dan varian penggunaan bahan.
b. Kirakan varian kadar dan varian kecekapan buruh.
c.

Kirakan varian perbelanjaan dan kecekapan overhed berubah.

d. Kirakan varian perbelanjaan dan varian volum overhed tetap.

[Soalan 2001/2002]

142

Koleksi Bahan STPM Cg Narzuki Online

Bab 9 : Pengekosan Piawai & Analisis Varians

SOALAN 3
Lagenda Berhad menyediakan data kos standard bagi salah satu produknya :
Bahan langsung (4 meter @ RM 5)
Buruh langsung (0.5 jam @ RM 10)
Overhed berubah (0.5 jam @ RM 6)
Overhed tetap (0.5 jam @ RM 2)
Kos standard seunit

RM 20
5
3
1
RM 29

Berikut adalah data sebenar bagi tahun berkenaan :

Pengeluaran
Belian bahan langsung (24,000 meter)
Bahan langsung digunakan (23,500 meter)
Buruh langsung (2,900 jam)
Overhed berubah
Overhed tetap
Aktiviti yang dibelanjawankan ialah 2,500 jam
DIKEHENDAKI :
Kirakan :
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
h.

Varians harga bahan langsung

Varians penggunaan bahan langsung
Varians kadar upah buruh langsung
Varians kecekapan buruh langsung
Varians perbelanjaan overhed berubah
Varians kecekapan overhed berubah
Varians perbelanjaan overhed tetap
Varians volum overhed tetap

143

6,000 unit
RM 124,800
RM 122,200
RM 29,580
RM 10,500
RM 6,000

Koleksi Bahan STPM Cg Narzuki Online

Bab 9 : Pengekosan Piawai & Analisis Varians

SOALAN 4
Syarikat Cottonwear, pengeluar pakaian wanita, mengeluarkan blaus sebagai salah satu keluaran
utama. Berikut adalah kos standard bagi sedozen keluaran :
Bahan langsung 20 meter @ RM 9.00 se meter
Buruh langsung 40 jam @ RM 6.00 se jam

RM 180
RM 240

Overhed kilang dikenakan :

Berubah 40 jam @ RM 3.00 = RM 120
Tetap 40 jam @ RM 2.00 = RM 80

RM 200

Belanja jualan dan pentadbiran :

Berubah
Tetap
Jumlah kos bagi setiap dozen

RM 120
70
RM 810

Kos standard adalah berdasarkan kepada aktiviti normal 24,000 jam buruh langsung. Aktiviti
sebenar bagi bulan Mac adalah seperti berikut :
Unit (dalam dozen) dikeluarkan
Bahan dibeli : 18,000 @ RM 9.20 semeter
Bahan diguna : 9,500 meter
Buruh langsung : 21,000 jam @ RM 6.10 jam
Jumlah overhed kilang

500
RM 165,500
RM 128,100
RM 111,000

DIKEHENDAKI :
a.

Kira sisihan-sisihan (varians) berikut bagi bulan Mac, dan labelkan M sekiranya
memuaskan dan TM sekiranya tidak memuaskan :
i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.
vii.

harga bahan langsung (RM 3,600 (U))

kuantiti bahan langsung (RM 4,500 (F))
kadar buruh langsung (RM 2,100 (U))
kecekapan buruh langsung (RM 6,000 (U))
perbelanjaan overhed (RM 0)
kecekapan overhed berubah (RM 3,000 (U))
volum overhed tetap (RM 8,000 (U))

144

Koleksi Bahan STPM Cg Narzuki Online

Bab 9 : Pengekosan Piawai & Analisis Varians

SOALAN 5
Perusahaan Saujana Sdn Bhd mengeluarkan satu produk berjenama Bismi. Pihak pengurusan
syarikat bercadang menggunakan pengkosan standard bagi tujuan memperbaiki pengkosan
produk dan mengawal kos pengeluaran.
Dari pengalaman lepas, didapati seunit Bismi memerlukan 2 jenis bahan mentah langsung iaitu
yang terdiri daripada 2 liter bahan A1 dan 0.75 kilogram bahan D5. Harga standard bahan A1 dan
D5 masing-masing adalah RM 1.50 seliter dan RM 5.20 sekilogram.
Kos upah buruh langsung standard seunit Bismi adalah RM 4.00, di mana kadar upah standard
adalah RM 2.00 sejam. Overhed dikira berdasarkan jam buruh langsung. Kadar overhed berubah
dan tetap sejam standard masing-masing ialah RM 4.00 dan RM 6.00. Keperluan overhed berubah
dan tetap bagi seunit produk adalah sama dengan keperluan jam buruh langsung.
Maklumat sebenar mengenai pengeluaran produk Bismi sepanjang bulan April adalah seperti
berikut:
i.

Belian bahan A1 ialah 12,500 liter dengan jumlah kos belian, RM 31,250. Jumlah belian
bahan D5 ialah 4,000 kilogram dengan jumlah kos RM 19,200.

ii.

Rekod syarikat menunjukkan inventori awal bahan D5 ialah 500 kilogram dan inventori
akhir bulan April ialah 650 kilogram. Tiada inventori awal dan akhir bagi bahan A1.

iii.

Uoah buruh yang dibayar adalah RM 32,000 dengan kadar upah sebenar ialah RM 2.50
sejam.

iv.

Jumlah overhed perkilangan ialah RM 113,640, di mana RM 65,000 adalah overhed tetap.

v.

Jumlah pengeluaran ialah 5,000 unit. Kapasiti normal syarikat ialah 6,000 unit sebulan.

DIKEHENDAKI :
a.

Kirakan kos pengeluaran standard seunit produk Bismi. (RM 30.90)

b.

Kirakan sisihan-sisihan berikut bagi bulan April :

(Tandakan M untuk sisihan memuaskan dan TM untuk sisihan tidak memuaskan)
i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.
vii.
viii.

c.

Sisihan harga belian bahan mentah langsung bagi kedua-dua jenis bahan.
A1 = RM 12,500 (TM) ; D5 = RM 1,600 (M)
Sisihan penggunaan bahan mentah langsung bagi kedua-dua jenis bahan.
A1 = RM 3,750 (TM) ; D5 = RM 520 (TM)
Sisihan kadar upah buruh langsung. (RM 6,400 (TM))
Sisihan kecekapan buruh langsung. (RM 5,600 (TM))
Sisihan perbelanjaan overhed berubah. (RM 2,560 (M))
Sisihan kecekapan overhed berubah. (RM 11,200 (TM))
Sisihan perbelanjaan overhed tetap (RM 7,000 (M))
Sisihan volum overhed tetap (RM 12,000 (TM))

Andaikan sisihan penggunaan bahan mentah langsung adalah tidak memuaskan. Berikan
dua cadangan bagaiman pihak pengurusan dapat memperbaiki sisihan tidak memuaskan
tersebut.

145

Koleksi Bahan STPM Cg Narzuki Online

Bab 9 : Pengekosan Piawai & Analisis Varians

SOALAN 6
Syarikat Siswa mengeluarkan satu produk yang dipanggil X. Syarikat berkenaan menggunakan
sistem pengkosan standard serapan dalam mencatatkan operasinya. Standard menetapkan
bahawa 0.5/kg bahan mentah dan 30 minit diperlukan untuk menghasilkan satu unit barang siap.
Kos-kos standard adalah RM 2.00/kg untuk bahan mentah dan RM 10.00 / jam untuk buruh
langsung. Overhed berubah dikenakan pada setiap unit produk pada kadar RM 5.00 untuk setiap
jam buruh langsung. Manakala overhed tetap pula dikenakan pada asas input bahan mentah
(dalam kg)
Jumlah overhed tehunan dibelanjawakan ialah RM 31,000. Pengeluaran noemal tahunan ialah
6,000 unit.
Untuk tempoh berkenaan sebanyak 7,000 unit telah berjaya dihasilkan. Bahan mentah telah dibeli
sebanyak 5,000 kg pada harga RM 2.20 kg dan sebanyak 4,000 kg telah digunakan. Buruh
langsung yang digunakan pula berjumlah 3,800 jam dan dibayar pada kadar RM 9.50/jam. Jumlah
overhed yang terbabit ialah RM 50,000 yang mana 40% adalah kompenan tetap.
DIKEHENDAKI :
a. Kirakan kos overhed tetap dibelanjawankan bagi seunit barang siap.
b. Kirakan kos standard seunit barang siap.
c.

Kirakan sisihan-sisihan (varians) berikut:

i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.
vii.
viii.

Harga bahan mentah

Kuantiti bahan mentah
Kadar upah buruh langsung
Kecekapan buruh langsung
Perbelanjaan overhed berubah
Kecekapan overhed berubah
Perbelanjaan overhed tetap
Volum pengeluaran (jumlah) overhed tetap

146