You are on page 1of 168

Ni dung chnh

1 Hp cht tp chc

Bi ging

Ha hu c II
Ts. Nguyn Th Thu Trm
B mn: Ha hc - Khoa KHCB
Email: ntttram@ctump.edu.vn

1.1 Halogenoacid
1.2 Hydroxyacid
1.3 Hp cht c nhm chc carbonyl
1.4 Carbohydrat
1.5 Acid amin, peptid v protid
1.6 Lipid

2 Hp cht d vng
2.1 Hp cht d vng 5 cnh 1 d t
2.2 Hp cht d vng 6 cnh 1 d t
2.3 Hp cht d vng 6 cnh 2 d t
2.4 Hp cht d vng 7 cnh
2.5 Hp cht d vng ngng t

3 Hp cht thin nhin

Cn Th, 2015

3.1 Acid nucleic


3.2 Terpen
3.3 Steroid

Ti liu tham kho


1 L Ngc Thch, Ha hc hu c (cc nhm nh chc chnh); NXB HQG TP.HCM, 2002
2 L Ngc Thch, Bi tp Ha hc hu c (cc nhm nh chc chnh); NXB HQG
TP.HCM, 2013
3 Nguyn Kim Phi Phng, Ha hu c, Bi tp Bi gii; NXB HQG TP.HCM, 2006
4 Phan An, Ha v c v hu c; NXB Y Hc, 2007
5 Trn Mnh Bnh, Nguyn Quang t, Ha hc hu c, tp 1; NXB Y Hc, 2007
6 Trn Mnh Bnh, Nguyn Quang t, Ha hc hu c, tp 2; NXB Y Hc, 2007
7 Trng Th K, Ha hu c, Hp cht hu c n chc v a chc, tp 2; NXB Y Hc,
2009
8 L Vn ng, Chuyn mt s hp cht thin nhin; NXB HQG TP.HCM, 2005
9 Herbert M., Howard N., Jacob S., Geogre J.H., Theory and problems of organic chemistry,
3rd edition; McGraw-Hill, 1999
10 Jean Bruneton, Pharmacognosie Phytochimie plantes mdicinales; Lavoisier, 2009
2

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

1.1.1 Danh php


Tn quc t (IUPAC)

Tn thng thng

Acid 2-clorobutanoic

Acid -clorobutiric
Acid -cloro--metylvaleric

Acid 2-cloro-3-metylpentanoic

?
COOH

HCOOH

Acid formic

CH3COOH

Acid acetic

CH3CH2COOH

Acid propionic

CH3(CH2)2COOH

Acid butiric

CH3(CH2)3COOH

Acid valeric

CH3(CH2)4COOH

Acid caproic

..

COOH

Cl

COOH

Br
COOH

COOH
Br

Br

Br

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

VD1: Gi tn cc hp cht sau theo danh php quc t:

VD2: Vit cu trc ha hc ca cc hp cht sau:


a. Acid 2,3-dimetil-2,4-dicloroheptanoic
b. Acid cis-1,2-ciclohexandicarboxilic
c. Acid trans-1,2-ciclopentandicarboxilic
d. Acid 2,3-dibromobutandioic
4

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

1.1.2 Phng php iu ch


Halogen ha acid carboxylic
Cl2
H+, P

CH3 CH COOH

HCl

(sn phm chnh)

HCl

(sn phm chnh)

Cl

CH3 CH2 COOH


Cl2
as

CH2 CH2 COOH


Cl

COOH

COOH
Cl2

AlCl3

HCl
Cl

Cng HX vo acid cha no


CH2 CH COOH

HCl

CH2 CH2 COOH


Cl
5

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

1.1.3 Tnh cht ha hc


Phn ng thy phn
R CH COOH

HO-

R CH COOH

(C CHE PHAN NG)

OH

C
O
Br (CH2)5 COOH

H2O, Ag2O
HO

Cl

CH2

CH2 CH2 COOH

-Caprolacton
(6-Hexanolid)

(CH2)5 COOH
O

H2O, Ag2O

(4-Butanolid)

Phn ng kh
CH3 CH CH2 COOH
Cl

KOH/alcol

-Butirolacton

CH3 CH CH COOK
6

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

Nu

Nu

HO

HO-

_ H+

O
C

_ X

O
C

Nu

(S)

HO
O

HO
C

O
H+

C
H

OH

R
(S)

C
H
7

OH

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

1.1.4 ng dng
Tinh th,

Monocloroacetic MCA (ClCH2COOH)

tnc = 63oC,
D tan trong nc, etanol

(CH3CO)2O, H2SO4

Cl2

CH3COOH

ClCH2COOH

HCl

hoc
Cl

Cl
C

2 H2O,

Cl

H2SO4
o

ClCH2COOH

HCl

Dng tng hp acid malonic, ester malonat, cht mu...

H3O+
ClCH2COO-Na+

CN

NC

HOOC

CH2 COOH

Acid malonic

CH2 COOEtOH, H+
8

EtOOC CH2 COOEt


Dietylmalonat

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

Dicloroacetic DCA (Cl2CHCOOH)


iu ch:
Cl3CCH(OH)2

CaCO3, NaCN

(Cl2CHCOO)2Ca

H+

Cl2CH2COOH

hoc
Cl

Cl
C C

Cl

Cl

2H2O

to

Cl2CH2COOH

2 HCl

Preliminary studies: DCA can slow the growth of certain tumors in animal
studies and in vitro studies.
However, no support the use of DCA for cancer treatment at this time.

Tricloroacetic TCA (Cl3CCOOH)


Cl3CCH(OH)2
Cl3CCOOH

HNO3
H2O
to

Cl3CCOOH
Cl3CH

CO2

- Precipitation of macromolecules: proteins, DNA, and RNA.


- Solutions containing TCA as an ingredient are used for cosmetic treatments:
chemical peels, tattoo removal, the treatment of warts
9

1.1 Hp cht tp chc- Halogenoacid

1. Hy sp xp cc cht sau theo th t tnh acid tng dn


a.CH3CH2COOH, FCH2COOH, BrCH2COOH
b. Acid p-bromobenzoic, acid p-nitrobenzoic, acid 2,4-dinitrobenzoic
2. ngh phng php bin i cc hp cht sau
a. Bromobenzen thnh acid benzenoic
b. CH3CH2CH2Br thnh CH3CH2CH2COOH
c. HOCH2CH2CH2Cl thnh HOCH2CH2CH2COOH
d. t-BuCl thnh t-BuCOOH
3. Mt tng hp ibuprofen c gii thiu di y: ngh c cu
cc hp cht trung gian t A n D

10

Ibuprofen

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

1.2.1 Danh php


Tn quc t (IUPAC)

Tn thng thng
Acid -hydroxybutiric

Acid 2-hydroxybutanoic

Acid 2-metil-4-hydroxypentanoic

CH3 CH CH2 CH COOH


OH

Acid -etil--hydroxyvaleric

CH3
COOH

Acid 2-hydroxybenzoic

OH

Acid salicilic

11

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

1.2.2 Phng php iu ch


Thy phn halogenoacid
H2O

Hon nguyn

T aldehyd-ceton (iu ch -hidroxycarboxilic)

VD:

C6H5 C CH2 CH3


O

HCN

H3O+
12

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

Phn ng Reformatski (iu ch -hidroxycarboxilic)

CH3

VD:

CH3CH2CCH2COOH
OH

CH3CHCH2COOH
OH

T cc hp cht etylen oxid (iu ch -hidroxycarboxilic)

T acid amin

13

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

iu ch phenolacid

Acid p-hydroxybenzoic

Acid salicilic
(Acid o-hydroxybenzoic)

T acid amin

iu ch phenolacid

Acid p-hydroxybenzoic

Acid salicilic
(Acid o-hydroxybenzoic)

14

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

1.2.3 Tnh cht ha hc


Phn ng tch nc
- Vi -hydroxyacid
O

HO

OH

CH

CH
R

R HC

OH

HO

CH R
2 H2 O

Lactid

- Vi -hydroxyacid
R CHOH CH2 COOH

R CH CH COOH

H 2O

- Vi , -hydroxyacid
CH2
H2C

CH2

CH2
C

OH HO

CH2

H2C

CH2

HO
OH

hoc H+

CH2

H2C

C O

H2C

hoc H+

H2O

CH2
CH2

H2C

CH2

H2O

C O
O

15

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid


Cc vng lacton c vai tr quan trng trong mt s dc phm

Bot la kho
Chiet bang hexan

Dch chiet
Artemisia annua L.
Thanh hao hoa
vang
O
CH3

Co quay thu hoi dung moi

Cao hexan (cha Artemisinin tren 80%)

O
O
H

C
O

H
H
CH3

Artemisinin cha st rt
- Tinh th hnh kim, mu
trng, khng mi, v hi
ng.
-

t tan trong nc, etanol;


tan nhiu trong hexan, ete
du ha, cloroform, v
axeton.

Ket tinh sau 24-48h

Artemisinin tho
- Ket tinh lai trong etanol
nong

- Tay mau bang than hoa


tnh

Artemisinin tinh khiet


16

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

Humans, guinea pigs, some


monkeys and many birds.

Aspergillus fumigatus

Aflatoxin

17

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

Cc phn ng khc ca alcolacid


- Phn ng ca chc COOH (tnh acid, to ester)
- Phn ng ca chc OH (to ester vi dn xut acid, phn ng th)

Metyl salicilat

Aspirin (acid acetylsalicilic)


18

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

1.2.4 ng dng mt s alcolacid ph bin


Acid Glycolic

HOCH2COOH

- Chit xut t cy ma, c ci ng.


- Tinh th khng mu, khng mi, ht m cao.

ng dng:
- Acid glycolic 50% lm tng s hp thu ca thuc t dng
bi qua da.
- Gip loi b vt thm nhanh hn, ngn nga hot ng ca
tyrosinase, kch thch ti to t bo da.

19

1.2 Hp cht tp chc- Hydroxyacid

Acid Lactic CH3CHOHCOOH


- Trong dc phm: khng khun, thuc tr ri lon tiu ha, gip
ng rut khe mnh,
- Trong cng ngh thc phm: ln men lactic lm sa chua, ph mai
- Trong m phm: gi m cho da, ty t bo cht

Acid p-hidroxybenzoic

Acid p-hidroxybenzoic

R : -CH3

Nipagin

R: -nC3H7 Nipazol
20

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

1.3.1 Hydroxy aldehyd v hydroxy ceton


iu ch
2 CH3CH2CH2C OC2H5

4 Na

- 2 C2H5ONa

ONa
CH3CH2CH2C

CCH2CH2CH3

ONa

H2O
O
CH3CH2CH2C

CHCH2CH2CH3
OH

CH2 CH2

O
HOCH2CH2OH

CH3CCH2CH2COCH2CH3

H+

CH3

CH2CH2COCH2CH3
1.LiAlH4
+
2.H3O

O
CH3CCH2CH2CH2OH

HOCH2CH2OH

H 3O +

CH2 CH2
O
CH3

21

O
CH2CH2CH2OH

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

Tnh cht ha hc

Phn ng loi nc
H+

R CH CH2 CHO

hoc OH

OH

R CH2 C

CH2 CH CH2 R'

+ H2 O

R CH CH CHO
-

H+
hoc OH

OH

R CH2 C

+ H2O

Phn ng oxy ha

CH3 C

CH CH3

CH3

HIO4

O OH

CH CH CH2 R'

C OH

CH3CHO

Phn ng to bn acetal v bn cetal vng


H

HOCH2CH2CH2CHO
O

OH
CH3

HOCH2CH2CH2CH2CCH3
O

Bn acetal vng

OH

Bn cetal vng
22

HIO3

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

Cc bn acetal vng l nhng cht trung gian tng hp nhiu hp cht


hu c.
NaBH4

H
O

OH

HOCH2CH2CH2CH2CH2OH

1.CH3MgBr
+
2. H3O

HOCH2CH2CH2CH2CHCH3
OH

CH3COCl

H
O

OCOCH3

H2Cr2O7
O

VD: Hy ch ra nhm OH bn acetal ca -D-Glucopyranose, ng thi vit sn phm to


thnh khi cho -D-Glucopyranose tc dng vi:
a. NaBH4
CH2OH
b. CH3OH, H+
H

H
OH

OH

OH

OH

-D-Glucopyranose

23

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

1.3.2 Ceto-aldehyd, ceto-acid, ceto-ester


R C

(CH2)n

R C

CHO

(CH2)n COOH

R C

O
Ceto-acid

O
Ceto-aldehyd

(CH2)n COOR'

O
Ceto-ester

iu ch

Oxi ha trc tip

Ngng t Claisen
O

O
HCOOC2H5

NaOC2H5
C2H5OH

NaOC2H5

CH3 C OC2H5

CHO

H3O+

H3O+

CH3 C

O
C ch:

CH2COOC2H5
O

O
EtO-

CH OEt

H C OEt

O
CHO

EtO-

O
CHO

H+

CHO

24

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl


O
COEt

O
+

PhCOOEt

CH3COEt

CH3COPh

Base

H+

Base

H+

CH2COEt

PhCOCH2COPh

ether

O
EtONa, Etanol

ether

O
OEt

O
C OEt

H3O+

O
OEt
O

OEt

EtONa, Etanol

H3O+

O
C OEt

OEt

25

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

Tnh cht ha hc
Cn bng ceton- enol
O

CH3 C

H
CH3

CH3 C

CH2

Ceton

CH

CH3

Enol

Dung dch nc

84%

16%

Dung dch hexan

8%

92%

Tnh acid ca hp cht c 2 nhm carbonyl


O

H+

CH2
O

CH
..
O

CH3CCH2CCH3

>

CH

CH3CCH2COCH3

>

CH

CH3CCHCCH3
CH3

>

NCCH2CN
26

>

CH3OCCH2COCH3

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

Chuyn v benzylic
C6H5 C C

C6H 5

KOH

C6H5

HO

O O

C C

C6H 5

O OH

Benzil

Benzilic acid

C ch

R C

R'

HO

OH

R C

O O

R'

HO

O O
R
O C

O O

R'

O O
R

H+
O C

R'

OH OH
27

R'

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

Phn ng decarboxyl
O

CH3CH2CH2CCHCOOH

CH3CH2CH2CCH2CH2CH3

CO2

CH2CH3

Phn ng t sc hp
O

O
C

COOEt

CH3CH2COCH2CH2COOEt

EtONa

EtONa

H+

H+
O

O
CH3
28

1.3 Hp cht hai chc c nhm carbonyl

1. Heptanal + Bromoacetat etyl + Zn, roi H2O


C11H22O3)
A + CrO3
B + Etoxid natri, roi Clorua benzil
C
C + HO-, un nong; roi H+, un am
C15H2.
22O)
Bromur alil + Mg E (C H )
6

10

E + HBr F
F (lng tha) + Ester malonic natri G
(C13H23O4Br)
G + Etoxid natri H
H + (HO-, un nong); ri (H+, un nong) I
(C8H14O2)
3. 1-Heptin + LiNH2 J
J + 1-Cloro-3-bromopropan K (C10H17Cl)
K + Mg, ri CH3(CH2)9CHO; sau o H29+ L

A
B
D

1.4 C

Phn loi :

arbohydrat

C 3 loi carbohydrat
Monosacarid: cn gi l ng n, khng b thy phn.
CH2OH
H

O
H
OH

OH

OH

CH2OH
O
HO

CH2OH

OH

-D-Glucopyranose

OH

OH

-D-Fructofuranose

Oligosacarid: do cc monosacarid kt hp li vi nhau bng lin kt


glycosid , khi b thy phn cho mt vi (oligo: mt vi) monosacarid. Trong
quan trng nht l disacarid.

Saccarose

Polysacarid: do hng trm n hng nghn monosacarid kt hp li vi


nhau bng lin kt glycosid.

30
Amylose

1.4 C

1.4.1 Monosacarid
1.4.1.1 Danh php
Tn gi theo s cacbon, chc aldehyd hoc ceton
Monosacarid c cha chc aldedyd gi l aldose
Monosacarid c cha chc ceton gi l cetose
Nu s C trong phn t l: 3 th gi l triose
4 th gi l tetrose
5 th gi l pentose
6 th gi l hexose

CH2OH

CHO

C O

CHOH

CHOH
CHOH
CHOH
CH2OH

Cetohexose

CHOH

Aldopentose

CHOH
CH2OH

31

arbohydra

1.4 C

arbohydra

Danh php D/L : c s dng rng ri khi gi tn carbohyrat


CHO
H

CHO
OH

CH2OH

D-Aldehyd glyceric

CHO
H

OH

HO

CH2OH

L-Aldehyd glyceric

CHO
HO

CH2OH

HO

OH

HO

HO
H

H
OH

OH

H
H

CH2OH

D-Galactose

HO

O
H

CH2OH
H

O
OH

OH

HO

OH

HO

CH2OH

CH2OH

L-Galactose

D-Fructose
32

CH2OH

L-Fructose

1.4 C

arbohydra

Danh php R,S : mc d ch r cu hnh tng cacbon th tnh nhng


danh php ny t c s dng khi gi tn carbohydrat
1CHO

H
HO
H
H

1CH2OH

OH
H

HO

OH

2C

H C OH

OH

CH2OH

CH2OH

(2R,3S,4R,5R)-2,3,4,5,6-Pentahydroxyhexanal

(3S,4R)-1,3,4,5-Tetrahydroxy-2-pentanon

Gi tn theo vng:
VD: Glucopyranose (vng 6 cnh)

O
O
Pyran

Furan

Fructopyranose (vng 6 cnh)


Glucofuranose (vng 5 cnh)
Fructofuranose (vng 5 cnh)
33

1.4 C
6

CH2OH

CH2OH

HO

H
OH

OH

-DGalactopyranose
CH2OH

CH2OH
O

H
OH

OH

HO

OH

OH

-DGalactopyranose
CH2OH
O

OH
HO

HO

CH2OH

OH

OH

OH

-DFructofuranose

-DFructofuranose

CH2OH

O
H
OH

OH

OH

O CH2OH
HO

H
OH

-DGlucopyranose

OH
OH

OH

-D34
Fructopyranose

arbohydra

1.4 C

1.4.1.2 Mt s kiu trnh by monosacarid

arbohydra

Theo cng thc chiu Fischer


CHO

CH2OH

H C OH
HO

HO

O
H

H C OH

OH

H C OH

OH

CH2OH

CH2OH

D-Gluco

D-Fructo

Theo cng thc chiu Haworth


CH2OH
H

CH2OH
O

H
OH

OH
H

H
OH

OH

-D-Glucopyranose

O
H
OH

OH

OH

-D-Glucopyranose

OH
HO

OH

H
H

CH2OH
O

HO

OH

CH2OH

CH2OH
O

CH2OH

OH

OH

-D-Fructofuranose
35

-D-Fructofuranose

1.4 C

Cch ng vng to bn acetal vng

36

arbohydra

1.4 C

37

arbohydra

1.4 C

Theo cng thc chiu Reeves

CH2OH
O

H
OH

HO

OH

OH

H
OH

H
H

OH

H
OH
OH

CH2OH

HO

OH

OH

CH2OH
O

HO

OH

CH2OH

HO
H

OH
OH
H
38

arbohydrat

O
2

1.4 C

O
3

C1

C4

HO

OH
HO

OH
O

HO

OH

OH

OH

OH

-D-Glucopyranose

OH

OH
O

OH

-D-Idopyranose

OH

OH

HO

OH

-D-Glucopyranose

HO

OH
O

O
HO

OH

OH

-D-Glucopyranose

OH HO
OH

OH

OH

OH

OH

-D-Glucopyranose

HO

OH

OH

HO

HO

arbohydrat

OH
OH

OH
O

HO
HO

OH

OH

-D-Idopyranose

-D-Idopyranose

-D-Idopyranose
39

1.4 C

arbohydrat

Cu trng u i
H

CH2OH

HO

HO

HO

OH

+ 19

CH2OH

HO

HO
H

H
OH a
OH

-D-Glucopyranose (64%)

-D-Glucopyranose (36%)

+ 52,70

HO

OH e
H

CH2OH

+ 1120

CHO
O

H C OH

OH
OH
H

HO

H C OH

CH2OH

HO

HO
H

H C OH
CH2OH

40

H
OH
OH

1.4 C

1.4.1.3 Tnh cht ha hc

Phn ng ca nhm aldehyd (ceton)

CH2OH

HO

Phn bit ng kh v ng khng


kh.
Phn ng oxi ha

HO

H
O

OH
OH

arbohydrat

HO

HO
H

ng kh

CH2OH

OR
OH
H

ng khng kh

Tt c ng kh s tham gia phn ng vi thuc th Tollens (AgNO3 trong nc


NH3), thuc th Fehling (CuSO4 trong tartrat natri), thuc th Benedict (CuSO4 trong
citrat natri).
COOH

CH2OH

HO

HO

H C OH

OH

HO

Cu(OH)2

Cu2O

2 H2O

H C OH

OH

H C OH

CH2OH

-D-Glucose
H

CH2OH

HO

HO
H

COOH

H C OH

OH
OH
H

2 Ag

H2O

HO C

H C OH
H C OH
CH2OH
41

2 Ag

1.4 C

Phn ng kh
H

CH2OH

CHO
CH2OH

HO

HO
H

H C OH

OH

HO

H C OH

OH
H

H C OH
1.NaBH4
2. H2O

H C OH
CH2OH

-D-Glucopyranose

arbohydrat

HO

H C OH
H C OH
CH2OH

D-Glucitol (D-Sorbitol)

S to thnh osazon
H

C
CHOH
(CHOH)n

C N NH C6H5
3 C6H5 NH

NH2

C6H5NH2

(CHOH)n

CH2OH
Aldose

C N NH C6H5

NH3
Glucosazon

CH2OH
Phenylhydrazin

Phenylosazon
Maltosazon

Cc osazon ca cc loi ng khc nhau s kt tinh cho ra


tinh th khc nhau nn c th s dng dn xut ny xc
nh phn ln cc loi ng.

42
Galactosazon

Lactosazon

H2O

1.4 C

C ch to thnh osazon
H

CHOH

C O

(CHOH)n

C6H5 NH NH2

arbohydrat

(CHOH)n

NH3

C6H5NH2

CH2OH

CH2OH

OH

H2N NH C6H5

NHNHC6H5

NH2NHC6H5

H3O+
H
C6H5 NH

C6H5 NH

N
C

H O H

N
C

OH2
_ HO
2

C
NHNHC6H5
43

H2O

1.4 C

Phn ng tng mch carbon


CN
H
OH
CHO
HO

OH

OH

OH

OH

OH

H+

OH

H2O OH
H

OH

OH

OH

OH

H2O
H+

HO

OH

H
OH

Na(Hg) OH
CO2
H

OH

OH

CH2OH
CHO

HO

OH

H2O

Na(Hg)

OH

OH

OH

CO2

HO

OH

OH

OH
CH2OH

CH2OH

CH2OH

CH2OH

OH

O C

COOH

HO

OH

CH2OH

CH2OH

CN

CH2OH

OH

H2O

CH2OH

HCN

CHO

O C

COOH
OH

arbohydrat

Phn ng gim mch carbon


CHO
H
OH

OH
H

OH

OH
CH2OH

COO

COOH
H
Br2

H 2O

OH

OH
H

CaCO3

OH

OH
H

OH

OH

OH

OH

CH2OH

CHO

CH2OH

HO
Ca

H2O2
3+

Fe

OH

OH
CH2OH

44

1.4 C

Phn ng ca nhm -OH

arbohydrat

Phn ng to ester
H

CH2OH

HO
HO

(CH3CO)2O

H
OH

OH

H3COCO

Piridin, 0 C
0

H3COCO

CH2OCOCH3

OCOCH3

OCOCH3
H

-D-Glucopyranose

Penta-O-acetil--D-glucopyranose

Phn ng to eter
H

CH2OH

HO

HO

OH

OH
H

Ag2O
CH3I

CH2OCH3

CH3O
CH3O

H
H

OCH3
OCH3

-D-Glucopyranose
45

1.4 C

Phn ng to glycosid

arbohydrat

Glycosid khi b thy phn s to ra phn ng v phn aglycon


VD:

Lin kt glycosid
H

CH2OH

HO

HO

OH

p-Hydroxyphenyl -D-glucopyranosid

HO
H

Phn ng

Phn aglycon

Cch gi tn glycosid:
Tn nhm alkil + tn ng (thay ose thnh osid)
CH2OH
O

O CH3

CH2OH

HO

HO
CH2OH
OH

Metyl -D-fructofuranosid

HO

CH2OH

O
HO

O-Hydroxymetylphenyl -D-glucopyranosid
46

1.4 C

arbohydrat

Mt vi VD v glycosid
OH

OH

OH

OH
HO

HO

OH OH
H
HO

OH

HO
HO

O OH O

OH H

OOH O

OH H

3-O--D-Galactopyranosyl
quercitin

3-O--D-Glucopyranosyl
quercitin

29

28
22

21
19

23

12
11

18

H
4'

HO
HO

6'

5'
3'

OH

OH

1'

25

HO

10

14

OH

C=C
H3CO

15

HO

OH

7
4

26

16

27

H O
2'

17

13

24

20

OH

3-O- -D-Glucopyranosylstigmasterol

HO
OH

HO
HO

O
OH

Kaempferol 3-O-{6-[(6-O-E-feruloil)--D-galactopiranosi
-D-glucopiranosid}
47

Phn ng to phc mu xanh vi


Cu(OH)2
H
H
CH2OH

HO

1.4 C

HO

HO

OH
OH

Cu(OH)2

HO

H
O

Cu

CH2OH

O
H

HOCH2 H

arbohydrat

OH
OH

Phc ng mu xanh

Phn ng ln men
Ln men ru
Ln men lactic

C6H12O6

D-Glucose

Ln men citric
Ln men butyric
Ln men
aceton-butylic

2 C2H5OH

2 CO2

CH3CHOHCO2H
COOH

HOOCCH2CCH2COOH
OH
CH3CH2CH2CO2H
CH3COCH3

H 2O

+ 2CO2

C4H9OH

+ 2H 2

C2H5OH
48

+ 3 CO2 +

H2

1.4 C

1.4.2 Disacarid C12H22O11

arbohydrat

C th chia disacarid ra lm 2 loi: ng kh v ng khng kh


ng kh: Maltose, cellobiose, lactose
Maltose hay 4-O-(-D-Glucopyranosyl)-D-glucopyranosid
H

CH2OH

HO

HO

OH

CH2OH

HO
CH2OH

HO

HO

CH2OH

HO

OH

OH

OH

4-O-(-D-Glucopyranosyl)--D-glucopyranosid

H
OH

OH

4-O-(-D-Glucopyranosyl)--D-glucopyranosid

Lactose hay 4-O-(-D-Galactopyranosyl)-D-glucopyranosid


OH

CH2OH

H
HO

H
H

OH

CH2OH

O
OH

Cellobiose

HO
H

CH2OH

H
HO

OH

OH
H

CH2OH

HO

HO
H

H
1

CH2OH
H
H

HO

HO

CH2OH

O
OH

O
OH

H
OH

OH

OH
OH
H

49

4-O-(-D-Glucopyranosyl)--D-glucopyranosid

1.4 C

arbohydrat

ng khng kh: Saccarose (ng ma) C12H22O11


H

CH2OH

HO

HO

O
1

2
3

HO

Ni - glucosid

CH2OH
H
O
HO
2 H
3

HO
Ni - fructosid

H
6

CH2OH

2-O- (-D-Glucopyranosyl)--D-fructofuranosid

Nng lc trin quang [] = + 66,50


1 mol saccarose b thy phn cho ra 1 mol D-glucose v 1 mol D-fructose.
S thy phn ny lm thay i gc quay cc ban u ca saccarose, t (+)
chuyn thnh (-). Hin tng ny gi l s nghch quay.
[]D-glucose= + 52,70 []D-fructose= -92,40
Kt qu l dung dch saccarose sau khi thy phn c gc quay cc m.
50

1.4 C

arbohydrat

1. Trnh bay cong thc Haworth va cau trang u ai


cua cac ng co ten goi nh sau
a. 6-(O--D-Galactopyranosyl)-D-galactopyranosid
b. 4-(O--D-Mannopyranosyl)--D-fructofuranosid
c. -D-Galactopyranosyl (16)--D-glucopyranosyl (1 2)--D-fructofuranosid
d. -D-Glucopyranosyl (16)--D-glucopyranosyl (1 2)--Dfructofuranosid

i ten cac ng theo danh phap IUPAC


OH
OH

OH
O

HO

O
O

OH

OH

OH

HO

OH
O

HO

HO
O

HO

HO

OH

HO
OH

CH2OH
O
OH

HO
CH2OH

OH

51

OH

1.4 C

arbohydrat

3. Gentiobiose, thuc loi ng kh, l mt disaccarid him. Khi thy gii


bi dung dch nc acid, Gentiobiose ch cho ra D-glucose. Cho Gentiobiose
tc dng vi CH3I/Ag2O cho dn xut octametyl, cht ny khi b thy gii bi
dung dch nc acid, s cho mt mol 2,3,4,6-tetra-O-metyl-D-glucopyranose
v mt mol 2,3,4-tri-O-metyl-D-glucopyranose. Bit rng Gentiobiose c cha
mt ni -glycosid. V cu trc ca Gentiobiose (trnh by bng cu trng
gh) v gi tn Gentiobiose theo danh php quc t.

4. Trehalose la mot disaccarid, co lap c t nam


men, con trungTrehalose thuoc loai ng khong
kh, khi b thuy giai bi dung dch nc acid se cho 2
mol D-Glucose. Trehalose b thuy giai bi enzym glucosidase ma khong b thuy giai bi enzym glucosidase. Ve cau truc cua Trehalose (trnh bay bang
cau trang ghe) va goi ten Trehalose theo danh phap
quoc te.
52

1.4 C

arbohydrat

5. Melibiose la mot disacarid. Co the biet c cau truc


cua Melibiose nh vao cac ket qua sau:
a) Melibiose la ng kh, co kha nang lam thay oi
tnh quay quang, co the thanh lap phenylosazon.
b) Khi thuy giai vi acid hoac vi -galactosidase,
Melibiose cho ra D-galactose va D-glucose.
c) Metyl hoa va thuy giai Melibiose cho 2,3,4,6-Otetrametyl-D-galactose va 2,3,4-O-trimetyl-D-glucose.
Giai thch va cho biet cau truc cua nhng san pham
trong tng phan ng t a...c. Cho biet cau truc cua
Melibiose va goi ten danh phap quoc te cua hp chat
nay. (Trnh bay tat ca cong thc di cau trang ghe).

53

1.4 C

arbohydrat

1.4.3 Polysacarid
- Polysacarid l nhng hp cht bao gm hng trm n hng nghn gc
monosacarid kt hp vi nhau bng lin kt glycosid.
- Polysacarid khng phi l ng kh v khng lm thay i tnh quay
quang.
- Polysacarid quan trng v hay gp l tinh bt, cellulose v glycogen.
CTTQ: (C6H10O5)n

54

1.4 C

1.4.3.1 Tinh bt
Tinh bt c 20% amylose v 80% amylopectin
Cu trc ca amylose

4
1

1,4-(-D-Glucopyranosid)

55

arbohydrat

1.4 C

Cu trc ca amylopectin

arbohydrat

ng dng:

- Tinh bt c s dng lm t dc.


- Sn xut giy, keo dn h, x l nc.
- Cch c th ngi tiu ha tinh bt: nc bt v bao t c enzym
glycosidase s thy gii ni -glycosid cho ra cc phn t glucose.
56

1.4 C

1.4.3.2 Cellulose

Lin kt Hydrogen
Cy bng vi
Cy ay

ng dng:
- Lm pha tnh trong sc k ct.
- Ester ca cellulose:
Nitrat cellulose: cht n, verni sn.
Acetat cellulose: tm phim, giy lc, si t
tng hp
- Eter ca cellulose: metil, etil, propildng
lm cht n nh, cht kt dnh, sn phm
ty trang.
- Cacboximetilcellulose (CMC) : t dc,
thnh phn ca thc phm n king

57

arbohydrat

1.4 C

1.4.3.3 Glycogen

arbohydrat

- D tr nng lng (ngi, ng vt, nm), iu ha lng glucose


mc cn thit cho c th.
- Tch ly gan vi t l 20%
58

1.4 C

1.4.3.4 Chitin

ng dung
Bao quan trai cay
Lam lp boc ao ben ngoai
vien thuoc
Ha cholesterol trong mau

1.4.3.5 Pectin

59

arbohydrat

1.5 Acid amin, peptid v protid

1.5.1 Acid amin (amino acid)

CH COOH

H2N

R
Trong gc R
- Alkyl (mch h hoc nhnh)
- Cycloalkyl, Ar-, gc d vng
- Cha hoc khng cha mt s nhm chc (-SH, -OH)
Xem Bng 29.1 (trang 63) : 20 acid amin ph bin.
H2N
H2N

CH2 CH2 CH2 COOH

Acid 4-aminobutanoic
Acid -aminobutyric

CH3 CH

CH COOH

COOH

CH3 NH2
Acid 2-amino-3-metylbutanoic
Acid -amino- -metylbutyric

Acid 3-aminobenzoic
Acid m-aminobenzoic
60

1.5 Acid amin, peptid v protid

Trong thin nhin cc acid amin c cu hnh L


COOH
H2N

H
R

L-Aminoacid

Acid amin c dng ion lng cc

H3N

CH COO
R

H3N

CH COOH
R

Dng cation

H 3 O+

H3 N

CH COO

HO-

H2 N

Ion lng cc

CH COO

Dng anion

Acid amin hin din ch yu dng no trong 3 dng trn l ty thuc


vo pH ca mi trng. pH trung gian th acid amin dng ion lng
cc (gi tr pH ny gi l im ng in pI ). Xem Bng 29.2.
61

1.5 Acid amin, peptid v protid

Da vo s khc nhau v im ng in, ngi ta c th tch hn


hp acid amin thnh cc cu t ring bit bng phng php in di
VD: Tch hn hp 3 acid amin : lysin (tnh kim), alanin (trung tnh),
acid aspartic (tnh acid)

H2N

CH2CH2CH2CH2 CH COOH

Lysin, pI = 9,74

NH2

CH3 CH COOH

Alanin, pI = 6,00

NH2

HOOC

CH2CH2 CH COOH

Acid aspartic, pI = 2,77

NH2
62

1.5 Acid amin, peptid v protid


Tm giy trc khi in di

pH =6,00

Tm giy sau khi in di

CH3 CH COO
NH3

OOC CH2CH2 CH COO


NH2

H 3N

CH2CH2CH2CH2 CH COOH
NH3

63

1.5 Acid amin, peptid v protid

1.5.1.1 Tng hp acid amin


- T -halogenoacid
CH3 CH CH2 CH2 COOH
CH3

1. Br2,
2.

PBr3

H2O

CH3 CH CH2 CH COOH


CH3

NH3

CH3 CH CH2 CH COOH

lng tha

Br

CH3CHO

CH3

NH2

Leucin (45%)

- Tng hp Strecker
NH3, HCN

CH3

H3 O+

CH CN

CH3 CH COOH

NH2

Alanin

NH2

- T ester malonat
CH2(COOEt)2

NaOEt

i_C4H9_Br

EtOH

i_C4H9_CH(COOEt)2

Br2
CCl4

i_C4H9_CH2COOH

Br2

i_C4H9CHBrCOOH
NH3

- Tng hp Gabriel
CH2(COOEt)2

HCl

N K
O

CHBr(COOEt)2

i_C4H9CHNH2COOH

O
N CH(COOEt)2

EtOAr X

O
O
Ar

CH COOH
NH2

H3O+
t

N C (COOEt)2

64 Ar
O

1.5 Acid amin, peptid v protid

1.5.1.2 Tnh cht ha hc ca acid amin


- Cc phn ng ca nhm carboxyl
To mui vi base
2 R CH COOH

Cu 2

H
N
O C
O
H Cu H
R CH N
O
H

NH2

To ester
H2N

CH COOH

C2H5OH

HCl

CH COOH

C O

AgCl

Ag2O

H2N

CH COOC2H5
R

Tc dng vi PCl5
H2N

Mu xanh thm

R
+

NH3 CH COOC2H5 Cl-

R
H 2O

CH

NH3 CH COCl Cl-

PCl5

Phn ng loi nhm COOH (decarboxyl ha)


H2N

CH COOH
R

t0

H2N

CH2 R

CO2

65

POCl3

1.5 Acid amin, peptid v protid

- Cc phn ng ca nhm amino


Phn ng vi acid nitr (HNO2)
H2N

CH COOH

HNO2

HO

HO N N CH COOH

CH COOH

N2

Hp cht diazoic

Phn ng alkyl ha (RX)


H2N

CH2

COOH

CH3I

HN

CH2 COOH

CH3I

(CH3)2N

CH2 COOH

CH3I

CH3

Phn ng alcyl ha (RCOCl)


CH3COCl

H2N CH2

COOH

CH3CONHCH2COOH

Phn ng to imin vi hp cht carbonyl


R'

H2N

CH COOH
R

R'

CH COOH
R

66

(CH3)3N
I-

HCl

CH2 COOH

1.5 Acid amin, peptid v protid

Phn ng vi thuc th Ninhydrin


O

C O

Ninhydrin

H2N

CH COOH

_H O
2

C N CH COOH
R

t0

H2O

N CH R
O
H

C
O

NH2

NH2

O C

O
_ H+

O
C
N

O
O

Phc mu xanh tm

67

RCHO

1.5 Acid amin, peptid v protid

- Cc phn ng do s tham gia ca hai nhm carboxyl v amino


-aminoacid
O
R CH C OH
H HN
NH H
HO C CH R

O
R CH
NH
C
O

_ 2 H2O

Dicetopiperazin

NH
CH R

-aminoacid
R CH CH2 COOH
NH2

_ NH3

R CH CH COOH

Cc , , -aminoacid
CH2

CH2

CH2

H2C

NH2 HO
CH2

H2C
CH2

HO
NH2

CH2

H2C

H2O

4-Butanlactam

NH
CH2
CH2

H2C

CH2

H2C

NH

H2 O

5-Pentanlactam

68

1.5 Acid amin, peptid v protid

1.5.2 Peptid
1.5.2.1 nh ngha v danh php

Peptid l amid c hnh thnh do cc chc acid v chc amin ca


cc acid amin tng tc vi nhau. Ty vo s acid amin ngi ta
chia peptid thnh: dipeptid, tripeptid,polypeptid.
H2N

CH COOH

H2N

CH COOH

H2O

H2N

CH C
R

NH CH COOH

Lin kt peptid

Qui c gi tn peptid
CH3

H3C

H3C

CH
H 3N

CH

CH2 C NH CH C O
O

Glycylvalin
(Gly-Val)

CH3

H3N

CH C NH CH2 C O
O

Valylglycin
(Val-Gly)

69

H3C

1.5 Acid amin, peptid v protid

CH3
O

CH
H3N

CH2 C NH

CH C NH CH C O
O

Glycylvalylphenylalanin

CH2

C- cui mch

N- cui mch

(Gly-Val-Phe)

O
NH2

C NH CH C NH CH2 C O
O

Pro-Leu-Gly

CH2
CH
CH3 CH3

H3N

Cu ni disulfur

CH2

CH2

CH C
O

NH CH C NH CH C NH CH C NH CH C NH CH C O
CH2 O

CH2 O

CH2 O

(CH2)3

CH2
COOH

OH

CyS-Tyr-Phe-Glu-CyS-Arg

70

NH2

1.5 Acid amin, peptid v protid

1.5.2.2 Xc nh cu trc ca peptid


C nhng acid amin no trong phn t
C bao nhiu acid amin trong phn t

Nh my phn tch amino acid

Trt t lin kt gia cc acid amin trong phn t

* Thuy giai bang dung dch HCl 6M.


* Sac ky cot.

o hap thu

Serin Prolin
Glycin

Acid aspartic

Cystin

20

60

100

140

180

260
220
71
Dung dch giai ly
(ml)

1.5 Acid amin, peptid v protid

Phng php gim cp Edman :

H 3C

Phenylisothiocyanat
C6H5NCS

CH3
O

CH
H3N

CH2 C NH
O

CH C NH CH C O
O

CH2

Glycylvalylphenylalanin
(Gly-Val-Phe)

- S gim cp s khng cn hiu qu sau 25 ln ct.


- i vi peptid v protein ln:
Thy gii bn phn cho ra mt s mnh nh
Tch ri cc mnh nh ny; xc nh th t acid amin ca tng mnh
nh bng s gim cp Edman
Sau cng tm hiu xem cc mnh ny ghp nhau nh th no
72

1.5 Acid amin, peptid v protid

- May phan tch amino acid cho biet Angiotensin II


cha 8 amino acid khac nhau vi so lng bang
nhau la : Arg, Asp, His, Ile, Phe, Pro, Tyr, Val.
- Angiotensin II co au N la acid
Aspartic.
- Thuy giai ban phan bang dung dch HCl loang,
nh phng phap Edman a xac nh c cac
manh la : Arg-Val-Tyr; Ile-His-Pro; Asp-Arg-Val; ProPhe; Val-Tyr-Ile.
Asp-Arg-Val
Arg-Val-Tyr
Val-Tyr-Ile
Ile-His-Pro
Pro-Phe
73
Asp-Arg-Val-Tyr-Ile-His-Pro-Phe

1.5 Acid amin, peptid v protid

1.5.2.3 Tng hp peptid


Bo v nhm chc amin
H3N

CH COO

C6H5CH2OCOCl

Q= C6H5CH2OCO

Q NH CH COOH

(Carbobenzyloxyclorid)

HCl

Q NH CH COCl
R

To lin kt peptid
Q NH CH COCl

H3N

CH COO

Q NH CH CONH CH COOH

R'

R'

Gii phng chc amin


Q NH CH CONH CH COOH
R

R'

H3N

CH CONH CH COO
R

R'

74

1.5.3 Protid
nh ngha v phn loi
Protid l nhng polypeptid c phn t lng ln (>10.000)
Phn loi:
Da vo hnh dng : protid hnh cu v protid hnh si
Da vo thnh phn cu to: holoprotein v
heteroprotein
Da vo chc nng ca protein: protein cu trc, vn chuyn,
xc tc, ti thng tin
Tnh cht
- Cht keo, khng c nhit nng chy c trng
- Quang hot, quay tri
- Protein b bin tnh di tc dng ca nhit, pH

75

Cu trc protid
- Cu trc bc mt

- Cu trc bc ba

Ch s lng, thnh phn,


th t ca cc acid amin

Ni n tt c cc on cu trc bc
hai, ton th phn t protein s cun
thnh hnh g trong khng gian ba chiu

- Cu trc bc hai
Mch polypeptid c dng xon c
hay gp khc l do lin kt hydro
gia cc chc C=O, NH2, COOH
v COO- ca hai amid khc nhau

- Cu trc bc 4
Khi ni n vic kt hp hai hoc
nhiu chui dy peptid trong mt
protein hon chnh.

76
Nguyn Th Thu Trm

1.6 Lipid

1.6.1 nh ngha
- L hp cht hu c c trong ng vt, thc vt
- Thng l ester ca acid bo (i khi l dn xut ca acid bo)
- Khng tan trong nc, tan trong dung mi hu c, khng bay
hi, nht cao
1.6.2 Phn loi

1.6.3 Vai tr v ng dng

Lipid n gin
- D tr nng lng, l yu t cu
- Triglycerid (cht bo) trc c bn ca c th sng
- Serid (sp)
- Trong cng nghip, lipid dng
sn xut x phng, sn, vecni
- Sterid
Lipid phc tp
- Phospholipid
- Glycolipid

- Trong ngnh dc, lipid dng lm


dung mi pha ch thuc tim, lm
t dc thuc m,77thuc cao dn.

1.6 Lipid

MT S ACID BO THNG GP
Tn

Cu to

S
cacbon

tnc
( 0C)

Acid no
Lauric

12

CH3(CH2)10COOH

44

Myristic

14

CH3(CH2)12COOH

58

Palmitic

16

CH3(CH2)14COOH

63

Stearic

18

CH3(CH2)16COOH

70

Arachidic

20

CH3(CH2)18COOH

75

Palmitoleic

16

CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7COOH (cis)

32

Oleic

18

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH (cis)

Ricinoleic

18

CH3(CH2)5CH(OH)CH2CH=CH(CH2)7COOH (cis)

Linoleic

18

CH3(CH2)4CH=CHCH2CH=CH(CH2)7COOH (cis)

-5

Linolenic

18

CH3CH2(CH=CHCH2 )2CH=CH(CH2)7COOH (cis, cis,


78
cis)

Acid cha
no

-11

1.6 Lipid

- Glycerid (cht bo): l ester ca acid bo cao, khng nhnh vi glycerin


CH2

C17H35COOH acid stearic


C15H31COOH acid palmitic + glycerin
C17H33COOH acid oleic

R1

O
CH

R2

O
CH2

R3

- Serid (sp): l ester ca acid v alcol bo cao


C15H31COOH + C30H61OH
Acid palmitic

Alcol miricylic

C15H31COOC30H61 + H2O
Sp ong

- Sterid: l ester ca acid bo cao vi alcol vng nh sterol

Cholesterol

Sterid

79

1.6 Lipid

- Phospholipid:
O
CH2 O C
R2

O
CH2 O C

R1
R2

C O CH

P O CH2 CH2 NH3

CH2 O

R1

C O CH

P O CH2 CH2 N(CH3)3

CH2 O

Phosphatidyletanolamin (Cephalin)

Phosphalidylcholin (Lecithin)

- Glycolipid: gm 2 nhm chnh l ceramid v cerebrosid


CH2 OH O OH
CH NH C
CH3

(CH2)4

CH CH (CH2)3

CH CH2

Loi ceramid
R = C17H35 n C23H47

CH OH

OH
HO
HO
CH3 (CH2)5

O
OH

CH CH (CH2)3

O CH2

O OH

CH NH C
CH CH OH
OH

CH

Loi cerebrosid
R = C14 n C22 (mch thng)
80

1.6 Lipid

- Phn ng thy phn


O
CH2 O C R
O
CH O

C
O

R'

CH2 O C

R''

H2O

CH2 OH
CH OH

RCOOH

R'COOH

R''COOH

CH2 OH

O
CH2 O C R
O
CH O

C
O

R'

CH2 O C

R''

HCl

CH2 OH
CH OH

RCOOH

R'COOH

R''COOH

CH2 Cl

3-Monocloropropan-1,2-diol
(3-MCPD)

- Phn ng cng (H2/Ni, X2)


81

1.6 Lipid

Hin tng cht bo b i


H H
(CH2)n

H H

O2

(CH2)n

(CH2)n

(CH2)n

O O
(CH2)n

OH

H C

(CH)2n

Cc ch s ha hc ca cht bo
- Ch s acid: l s mg KOH cn thit trung ha cc acid t do c trong
1g cht bo.
- Ch s x phng ha: l s mg KOH cn thit trung ha cc acid t do
v x phng ha cc ester c trong 1g cht bo.
- Ch s ester: l s mg KOH cn thit x phng ha cc ester c trong
1g cht bo.
- Ch s iod : l s gam iod kt hp vi 100g cht bo.
82

1.6 Lipid

X phng: l hn hp mui kim ca cc acid bo


H2O

NaOOC

COONa
H2O

H2O

DU

COONa
H2O

NaOOC
H2O

Cht ty ra tng hp

O
O
O

S
O

ONa

Natri alkyl benzensulfonat

83
Natri luarylsulfat

ONa
O

2 Hp cht d vng

2.1 nh ngha:
Hp cht d vng l hp cht hu c c cu to vng, trong vng
cha mt hoc nhiu nguyn t ca cc nguyn t khc ngoi
carbon (N, O, S...)
2.2 Phn loi:
Theo d t: hp cht d vng cha N, O, S
Theo vng: d vng 3, 4, 5, 6, 7cnh
Theo mc cha no ca vng: d vng thm, d vng khng
thm
2.3 Danh php:
N

Tn thng thng

Pyrol

N
Piridin
Nguyn Th Thu Trm

Furan

Quinolin

Thiophen

Isoquinolin
84

D t
Oxy

Tip u ng

Tn IUPAC: da vo 4 yu t: tip 2 Hp cht d vng


u ng, vng, mc cha no
ca vng, v tr ca d t

Oxa

Lu hunh Thia
Selen

Selena

Nit

Aza

Phospho

Phospha

H
N

H
O

Azirin

Aziridin

Oxazol

Thiepan

Tip v ng thng dng


S cnh
ca vng

T c
bn

Vng c Nit

Vng khng c Nit

C s lin
kt i ti a

Bo ha

C s lin kt
i ti a

Bo
ha

-ir-

irin

iridin

iren

iran

-et-

et

etidin

et

etan

-ol-

ol

olidin

ol

olan

-in-

in

in

an

-ep-

epin

epin

epan

-oc-

ocin

ocin

Nguyn Th Thu Trm

85

ocan

1,2-Dioxolan

2 Hp cht d vng

Hp cht d vng 5 cnh


N

Pyrol

Thiophen

Furan

Tnh thm ca Thiophen Pyrol Furan


Nhm furan
Br2

Phn ng th:

Br

NO2

Br

Br

HNO3
SO3/pyridin
O

SO3H

COCH3

(CH3CO)2O
AlCl3
RLi

Nguyn Th Thu Trm

Li

CO2

86
O

COOLi

2 Hp cht d vng
Phn ng cng
H2/Ni
O

O
O

Phn ng Diels-Alder
O

Nhn furan km bn, c th b ph v bi phn ng hydrogen ha hay oxy ha


hay Pb(CH3COO)2 /CH3COOH
H2/Pt
CH3COOH

CH3CH2CH2CH2OH

O2
O

V2O5
Pb(CH3COO)2
CH3COOH

Nguyn Th Thu Trm

HOCCH=CHCHO
87

2 Hp cht d vng
Nhm pyrol
T c
Nhm thiophen

Hp cht d vng 6 cnh


Nhm pyridin
Phn ng th thn in t

Pyridin

Quinolin

Benzoquinolin

Phn ng th thn hch

88
Nguyn Th Thu Trm

2 Hp cht d vng

Phn ng th thn in t
NO2
KNO3, H2SO4
300

N
SO3H

H2SO4
350
N

N
Br

Br2
300

Br
N

RX / RCOX (AlCl3)

Br

Khng xy ra phn ng

Friedel-Craft

Phn ng th thn hch


NaNH2
N
N

NH2

C4H9Li
N

C4H9
89

Nguyn Th Thu Trm

2 Hp cht d vng
Phn ng oxi ha
Vng pyridin khng b oxi ha bi dd brom, KMnO4 long. Gc hydrocarbon gn
trn khung pyridin d b oxi ha to acid.
[O]
N

CH3

COOH

Phn ng kh

H2/Pt
hoc Na + C2H5OH

N
H

Tnh base

90
Nguyn Th Thu Trm

2 Hp cht d vng

Mt s hp cht d vng ng dng lm thuc


Nguyn Th Thu Trm

91

2 Hp cht d vng

Alcaloid l dn xut ca pyridin v piperidin


Ricinin C8H8O2N2

OMe

CN

Pyridin

Piperidin

Me

NO2

NO2

Me

COOH

K2Cr2O7
H2SO4

N
O

CONH2

NH3
- 33 0C
N
O

OMe
COOH

PCl5
POCl3

COOMe

MeOH
HCl

MeONa

OMe

OMe

Cl

OMe
CN

CN

MeONa

Cl

OMe

CN

MeI
,P

OMe

N
Me

2 Hp cht d vng

Nicotin
Nicotin c trong cy thuc l Nicotiana
tabacum L., Solanaceae.
N
N

CH3

Nicotin l mt cht c, vi liu nh


Nicotin kch thch h thn kinh trung
ng, vi liu ln lm try tim mch,
ngng h hp.
Nicotin c dng lm thuc tr su.

2 Hp cht d vng

CH3
N
Picolin
(2, 3 hoc 4-)

COOH
N

[O]
KMnO4

COOH
N
Acid pyridin carboxylic
(2, 3 hoc 4-)

Acid nicotinic (Niacin, acid 3-pyridin


carboxylic) cha bnh bch tng. Amid ca
n l vitamin PP.

CONHNH2

Isoniazid, Rimifon, cha bnh lao


N

2 Hp cht d vng

Piperin (alcaloid ca ht tiu en)

O C

CHCl3

NaOH
R.T

HO

Catechol
O

HO

CHO

O
O

CH2I2
NaOH

HO

CH CH CHO
Ac2O

NaOH

PCl5

CH CH CH CH

HO

CH3CHO

Piperin

AcONa
CH CH CH CH COCl

CHO

O
O

CH CH CH CH COOH

O
O

O C
O

HN

CH CH CH CH

C6H6

Piperin

2 Hp cht d vng

Bot tieu en (10g)


- Trch nong vi ru etylic
95%, 2h
- Loc

Ba

Dch alcol

- Co quay thu hoi


moi
-dung
Them
dung dch KOH/alcol 10% (10
ml)
- e lang (loai phan
khong tan)

Piperin

2 Hp cht d vng

Khong 25 loi,
chia thnh 2 nhm
ty theo c cu.

Cy phin (anh tc) Papaver somniferum L.


@ Alcaloid thuc nhm isoquinolin
MeO
MeO

MeO

MeO
N
MeO

Me

MeO

Me

OMe

OMe

OH

OMe

OMe

OMe

Papaverin

Laudanosin

Laudanin

2 Hp cht d vng

@ Alcaloid thuc nhm phenantren

HO

MeO

2
3

13

14

5
8

6
7

Morphin C17H19O3N

14

HO

N CH3

6
7

Codein C18H21O3N

10

12

13

14

5
15

16

15

16

15

HO

N CH3

13

1
11

10

12

2
3

11

10

12

11

MeO

2
3

MeO

N CH3

16
8

6
7

Thebain C19H21O3N

Morphin [Morphinan-3,6-diol-7,8-didehydro-4,5-epoxy-17-metil
(5, 6)]

Tinh th hnh lng tr, khng mu, c v ng. Tan trong benzen, cloroform,
eter du ha, khng tan trong aceton.
Trong y hc, morphin dng lm thuc gim au trong cc trng hp au
d di nh cc chng au do ung th, au do si thn, si mt. Codein
dng cha ho.

2 Hp cht d vng

HO

HO

2
3

1
11

10

12

13

14

5
16

15

HO

6
7

O
N CH3

9
13

HO

14

N CH3

Morphin [Morphinan-3,6-diol-7,8-didehydro-4,5-epoxy-17-metil
(5, 6)]

Xac nh cau hnh tuyet oi cua cac


carbon phi oi xng (C5, C6, C9, C13, C14)?

2 Hp cht d vng

HO

CH3

2
3

O
10

12

13

14

N CH3

10

12

CH3COOH
bng

1
11

13

14

5
16

15

16

15
8

2
3

11

HO

C O

CH3

C O

6
7

Heroin

Morphin

Methadone
O
N

N CH3

3 Hp cht thin nhin

3.1 Acid nucleic


Acid nucleic l mt polyester ca acid phosphoric +
ng pentose + base hu c.
Base
ng

O
O P O

Base
ng

O
O P O

Nucleosid

O
Nucleotid

Phn ng : D(-) ribose v D(-)-2-deoxyribose.


Phn base : purin v pyrimidin.

3 Hp cht thin nhin

Phn ng ca acid nucleic


1

CHO

Acid Ribo Nucleic


(ARN)

HOH2C

OH

OH

OH

CH2OH

D(-) Ribose

OH

O
H

H
OH

OH

-D(-) - Ribofuranose

CHO

Acid Deoxyribo Nucleic H

OH

OH

(ADN)

HOH2C
4

OH

O
H
3

OH

H
2

CH2OH

D (-)-2-Deoxyribose

-D(-) 2-Deoxyribofuranose

3 Hp cht thin nhin

Phn base ca acid nucleic


6
1

Cc base purin

N
3

NH2

NH2

6
1

N
3

NH2
CH3

N
5

1-Metiladenin

N
H

Purin

N
5

6
1

H2N

O
H

6metilaminoadenin

CH3HN

N
3

H2N

O
H

N
3

O
CH3

H2N

N
5

6
1

(CH3)2N

6
1

Guanin

Adenin

CH3NH

N
2

2-Metilaminoguanin 2-Dimetilaminoguanin

1-Metilguanin

Cc base pyrimidin

3 Hp cht thin nhin

N
N
NH2

O
H

Uracil

CH3

N
N
H

Cytosin

Thymin

Tm li, c th chia acid nucleic thnh 2 loi ln:


+ Acid ribonuleic (ARN): khi thy phn cho D-ribose, acid photphoric,
adenin, guanin, cytosin, uracil
+ Acid deoxyribonucleic (AND): khi thy phn cho D-2-deoxyribose,
acid photphoric, adenin, guanin, cytosin, thymin

3 Hp cht thin nhin

Cu to ca cc nucleosid
Nucleosid l t hp gia ng ribose hoc deoxyribose vi cc
base purin hoc pyrimidin.
Adenosin (Ribose + Adenin)
Guanosin (Ribose + Guanin)
Thymidin (Deoxyribose + Thymin)
Cytidin (Ribose + Cytosin)
Uridin (Ribose + Uracil)
Cu to :

NH2
6
5

N7
N9

N
3

HOH2C

O
H

OH

H
OH

Adenosin (Ribose + Adenin)

H2N
HOH2C

H
H

N
N

O
H

OH

H
OH

Guanosin (Ribose + Guanin)

3 Hp cht thin nhin

Lin kt glycosid

NH2

O
H

H
H

H
OH

Thymidin (Deoxyribose + Thymin)

N
3

O
HOH2C

O
HOH2C

CH3

HOH2C

OH

H
OH

Cytidin (Ribose + Cytosin)

O
H

OH

H
OH

Uridin (Ribose + Uracil)

3 Hp cht thin nhin

Cu to ca nucleotid
Nucleotid l nucleosid photphat
O

NH2
6

O
O

N
O
HOH2C

O
H

N7
N9

N
HOH2C

H
H
OH

P OH
OH

Adenosin phosphat

H
H

O
O

H
H
OH

P OH
OH

Uridin phosphat

3 Hp cht thin nhin

CU TO CA ACID NUCLEIC

3 Hp cht thin nhin

8
9

6
1

4
3

3 Hp cht thin nhin

3.2 Terpenoid
Terpen l nhng hydrocarbon c cng thc
chung l bi s ca phn t isopren (C5H8)n
n CH2 C CH CH2

CH2 C CH CH2

CH3

CH3

Isopren

ui

ui

Monoterpen

3 Hp cht thin nhin


3
2

4
5

CH2OH

1
6

7
8

14
1

2
3

10
4

15

CH2OH

8
7

11

13

12

3 Hp cht thin nhin

(C5H8)n
n=1

C5H8

Hemiterpen (isopren)

n=2

C10H16

Monoterpen

n=3

C15H24

Sesquiterpen

n=4

C20H32

Diterpen

n=5

C25H40

Sesterterpen

n=6

C30H48

Triterpen

n=n

(C5H8)n

Polyterpen (cao su thin nhin)

3 Hp cht thin nhin

Monoterpen C10H16
Monoterpen khng vng (c 3 lin kt i)
Monoterpen 1 vng (c 2 lin kt i)
Monoterpen 2 vng (c 1 lin kt i)

Monoterpen khng vng

3 Hp cht thin nhin

- Tinh du cy Myrcia acris.

3
2

4
5

- Cht lng, ts = 166-168oC

1
6

- Ozon gii (CH3)2C=O,

HOC(CH2)2COCHO, HCHO

Myrcen
(7-Metil-3-metilenocta-1,6-dien)
Myrcia acris

3
4

5
6

- Tinh du l hng qu (Ocimum


basilicum).
- Cht lng, ts = 81oC/30mmHg

- Ozon gii CH3COCHO, HCHO


Ocimen
HOCCH2CH2COCH3
8

(3,7-Dimetilocta-1,3,7-trien)

Ocimum basilicum

3 Hp cht thin nhin

Cc dn xut ca monoterpen khng vng


Dn xut alcol
1

CH2OH

3
4

trans

cis

Geranio
l
OH

Nerol

CH2OH

Linalol

CH2OH
1

Citronellol

3 Hp cht thin nhin

(5 tan)

1 kg tinh
dau
30-40%
Geraniol1

CH2OH

5-10%
Nerol

3
4
5

35-55%
Citronellol

CH2OH
1

Cac
thanh

3
2

4
5
6

CH2OH
1

phan
khac

3 Hp cht thin nhin

Dn xut aldehyd
1

CHO

3
4

Geranial, Citral a

CHO

5
6

7
8

Neral, Citral b

CHO
1

Citronellal

iu ch Citral b trong cng nghip:


BrH2C

C2H2

C
CH3

CH3

C2H5OOC

HC

NaNH2

OH
C

H3C

H2/Pd

H2C=HC
H3C

CH3

OH

PBr3

OH
O H O, HO2

ClCH2COOC2H5

Zn

-H

COOC2H5

C
H3C

CH3

2O

C2H5OOC

CH3

HBr

1.DIBAH
+
2. H3O

COOC2H5

CHO

Citral b

3 Hp cht thin nhin

CH3
CHO
(CH3)2CO
H2O

CH3

CH3

Citral a

H
CH3
C

CH3
C

O
H

-Ionon

Vitamin
A

-Ionon

3 Hp cht thin nhin

CN

BrCH2CN

OH

Zn

COOH

H2O
ROH (H+)
2. LiAlH4
3. MnO2

1.

CH3

COOR
(C6H5)3P

CH C

CH COOR

CHO

LiAlH4

CH2OH

Vitamin A :
Vitamin A

- Chat ket tinh mau vang,


t0nc = 640C.
- Giup sang mat.
- Lan au tien c tm
thay trong dau gan ca
(1931).

3 Hp cht thin nhin


7

6
5

Khung p-mentan

4
8

10

Limonen

-Terpinen

1,8-Mentadien (

1,8

-Terpinen

-Mentadien)

-Terpinen

Terpinolen

-Phelandren -Phelandren

3 Hp cht thin nhin

Cc dn xut ca monoterpen mt vng


Dn xut alcol
OH

OH

O
OH

Menthol

cis-Terpin-1,8

Cineol-1,8

3-Hydroxi-p-mentan

1,8-Dihydroxi-p-mentan

1,8-epoxi-p-mentan

OH

-Terpineol

T -Pinen (thnh phn chnh trong tinh du


thng) iu ch -Terpineol, cis-Terpin-1,8, Cineol1,8.

3 Hp cht thin nhin

OH

CH(CH3)2

CH(CH3)2
OH

CH3

CH3

CH(CH3)2
OH

CH(CH3)2

CH3
OH

OH

CH3

3 Hp cht thin nhin


OH

O
OH

OH

-Pinen

-Terpinol
OH

cis-Terpin-1,8

H2 O

H 2O

H 2O
H+

H+

cis-Terpin-1,8 Cineol-1,8
trans-Terpin-1,8

OH

OH

OH
H

H+

H2O

H2O

H
O
OH

Cineol-1,8

CH3

3 Hp cht thin nhin

2
1

3
6
4

7
5

Pinan

Thuyan

Caran

Camphan
(Bornan)

Fenchan

2
5

2
4

2,6,6-trimetilbicyclo[3.1.1]heptan

1,7,7-trimetilbicyclo[2.2.1]heptan

3 Hp cht thin nhin

Nhm pinan
10

1
0
2
1

8
6

9 4

3
9

-Pinen

-Pinen

Nhm Camphan
10

6
8

9
7

10

Camphor

2
4

3 Hp cht thin nhin

Tng hp Camphor t -Pinen


-Pinen
Cl
HCl
15o

CH2

Cl

Cl

HCl

CH2

H3C C O

CH3COOH

Camphen

Cl-

H2O

HO

O
O

CH3COOH

Campho
r

3 Hp cht thin nhin

Sesquiterpen C15H24
Sesquiterpen khng vng (c 4 lin kt i)
Sesquiterpen 1 vng (c 3 lin kt i)
Sesquiterpen 2 vng (c 2 lin kt i)
Sesquiterpen 3 vng (c 1 lin kt i)
OH

OH

HOH2C

-Facnesen
(trong tinh du s)

-Salinen
(trong tinh du cn ty)

Punctaporonin A

3 Hp cht thin nhin

Diterpen C20H32
Diterpen khng vng & Diterpen vng
Diterpen khng vng
1

11

16

CH2OH

3
2

Phytol
(2E-7R,11R)-3,7,11,15-Tetrametilhexadeca-2-enol

O
CH3

gc Phytyl

Vitamin K1 (2-metil-3-phytyl-1,4-naphtoquinon)

3 Hp cht thin nhin

Diterpen vng
1
2

10
11

B
12

13

14
8

1-metil-7-isopropilphenanthren
CH3

COOH

CH3

Acid Abietic

CH3

COOH

CH3

Acid Sapietic

3 Hp cht thin nhin

POLYTERPEN (C5H8)n
- Cao su thin nhin
CH3
CH2 C CH CH2 n

CH2

Polyisopren

CH2
CH2 CH2
C C
C C
H
CH3
H CH3

CH2 CH2
C

C
H

CH3

Nha cao su - dng cis

CH3
CH2

C C

CH2
H

CH2
C
CH3

CH3

C
CH2

CH2

C C
H
CH2

Nha Kt (gutta-percha) - dng trans

3 Hp cht thin nhin

Lu ha cao su: chuyn cao su t trng thi mch


thng sang trng thi khng gian 3 chiu
* Lu hunh
* Selen
* Peroxit
Mc ch : lm cho cao su bn hn, dai hn v a cao
su tr thnh sn phm c ng dng rng ri trong
cuc sng
Tnh n hi cao su:
+ Nh qu trnh lu ha
+ Do cu hnh cis

3 Hp cht thin nhin

- Cao su tng hp
Cao su Buna (1,3-butadien)

cao su Buna-N (butadien-1,3 + vinylcianid)


cao su Buna-S (butadien1,3 + styren)
Cao su Neopren (2-clorobutadien-1,3)

- Cao su silicon
Si(CH3)2 O

Si(CH3)2 O

3 Hp cht thin nhin

3.3 Steroid
Khung gonan
(1,2-cyclopentanoperhydrophenanthren)

Sterol
Acid mt
Ni tit gii tnh
Ni tit thng thn
(Cortinoid)
Glycosid tim
Sapogenin
Steroid alcaloid

3 Hp cht thin nhin

- Cch nh s

21

12
11
1
2

10

16

19
1

15

5
4

14

23

18

HO

17

11

13

24
16

9
8

10

14

15

7
5
4

Cholesterol

- Ha lp th ca khung gonan
- Khung gonan c 6 C*
- Vng B&C, C&D : trans; A&B : trans hay cis
A&B: trans
A&B: cis

26

12

17

13

22
20

dy (allo)
dy (normal)

25
27

13
D

C
B

3 Hp cht thin nhin

A&B: trans
dy (allo)

13

C
B

A&B: cis
dy (normal)

- Cc nhm th hng ln mt phng trung bnh c


cu hnh
, ngc li l , nhng ni cha
xc nh c cu hnh
.
- Nhm th ti C13 lun hng ln (cu hnh ).

3 Hp cht thin nhin

Sterol
- Sterol c trong m ng vt, du thc vt. Cht kt
tinh.
- Cholesterol, cholestanol, coprostanol: sterol ng vt.
- Ergosterol, stigmasterol: sterol thc vt.
- Sterol vi sinh vt: tch t nm, mc.

HO

HO

Cholesterol

Stigmasterol

3 Hp cht thin nhin

Cholesterol (C27H46O)

- Tinh th, tnc= 149oC, []D= -39


- Cholesterol c vai tr quan trng trong
s hnh thnh cu trc t bo v kch
thch t (hormon).
- Cholesterol lin kt vi lipoprotein LDL
v HDL lu hnh trong mu. LDL
chuyn cholesterol ti cc t bo, HDL
chuyn cholesterol v gan bi tit.

HO

Cholesterol

- Khi lng LDL > HDL th t l


cholesterol trong mu s tng ln gy
triu chng bnh tim mch nguy him.

H2/Pt
HO

Cholesterol

Zn/Hg, HCl

CrO3
HO

Cholestanol

Cholestanon

Cholestan

3 Hp cht thin nhin

Ergosterol (C28H44O)

- Tinh th, tnc= 163oC, []D= -130


- Ergosterol v cholesterol l
nguyn liu sn xut vitamin D2
v D3
R

HO

Ergosterol
R

OH

Tin vitamin D

h
Ergosterol
HO

h
R

R
CH2

HO
HO

Tachysterol

HO

Lumisterol

Vitamin D2
(Ergocalciferol)

3 Hp cht thin nhin


R
OH

Tin vitamin D

h
h

HO

7-Dehydrocholesterol
R

R
CH2

HO
HO

Vitamin D4 : R =

HO

Vitamin D3 (Cholecalciferol)

3 Hp cht thin nhin

Stigmasterol (C29H48O)
29
28
22

21
18

19

20
23
17

11

13

24

25

27

- Tinh th, tnc= 1700C, []D= -40

26

- Trong du u nnh, tn ti
di dng acetat

1
9
3

HO

15
7

Stigmasterol
29
28
21
18

19

22
20
23
17

11

13

1
9

Sitosterol

HO

15
7

24

25

26

27

3 Hp cht thin nhin

Cc acid mt
- C nhiu trong dch mt
- Khung gonan bo ha, cha nhiu nhm OH (3, 6,
7, 11,12) hu ht c cu hnh . Ti C17 gn gc cha
nhm COOH
COOH

COOH

27

24

C24

C27

Cholesterol
CrO3

H2/Pt
HO

HO

Zn Hg/ HCl

Cholestanol

Cholestanon

COOH

CrO3
H

Cholestan

Acid allo Cholanic (5Cholanic)

Cholesterol
H2/Pt

Oxy ha Oppenauer
O

HO

1.
2.

CrO3

HO

Cholet-4-en-3-on

Coprostanon

COOH

CrO3

Zn Hg/ HCl
H

Coprostan

Acid Cholanic (5 -Cholanic)

3 Hp cht thin nhin

CC HORMON
Hormon l nhng cht do cc tuyn ni tit sinh ra, c
tc dng gy nn cc phn ng sinh l khc nhau.
18

19

Khung Estran
Estrogen

Khung Androstan
Androgen

Khung Pregnan
Progestagen

20

3 Hp cht thin nhin

Cc hormon sinh dc
- Hormon sinh dc n :
Estrogen : iu ha cc chc phn ca c quan sinh dc v
lm pht trin cc c quan ny giai on dy th.

Khung Estran

OH

OH

OH
OH

HO

HO

HO

Estron

Estriol

17 -Estradiol

HO

17-Estradiol

3 Hp cht thin nhin

- Progestagen

Khung Pregnan

OH

HO

Progesteron

Pregnandiol

3 Hp cht thin nhin

- Hormon sinh dc nam:

Khung Androstan

O
O

HO
HO

Androstero
n

5-iso-androsteron
OH

HO

Dehydro epi androsteron

Testosterol

Cc hormon tuyn thng thn

3 Hp cht thin nhin

OH
21

O
X

HO

X = OH : Glucocorticoid

17

11

X = H : Mineralocorticoid

1
3

O
OH
CHO

HO

Aldosteron

Cc mineralocorticoid c tc
dng tng thi K+, H+, ti hp thu
Na+ v gi nc.

3 Hp cht thin nhin

Cc Glucocorticoid tc ng ln s chuyn ha glucid, protid, lipid.


OH

OH

O
O

HO

Cortison

Corticosteron

OH
O
HO

Cortisol

OH

OH

3 Hp cht thin nhin

Glycosid tim
- La nhng glycosid steroid co tac dung
ac biet len tim.
- Vi lieu ieu tr co tac dung cng
tim, ieu hoa nhp tim, vi qua lieu
ieu tr th gay non, chay nc bot,
lam ngng tim.

Truc ao, Nerium


Dng a hoang hoa tm,
oleaner L. Ho Truc
Digitalis purpurea L. Ho Hoa mom
ao Apocynaceae
soi Scrophulariaceae.
Bong bong, Calotropis gigantea (L.)
Dryand ex.Ait. Ho Thien ly

3 Hp cht thin nhin

Cau truc cua glycosid tim


@ Cau truc phan ng:
CH2OH
H

O
H
OH

OH

OH

O
CH3

OH

O
CH3

OH

OH

H
H

OH

OH

-D-Glucopyranose

OH

OH

-L-Rammose

OCH3

-L-Oleandrose

Ngoai ra con gap cac ng D-fucose,


ng thevetose.
Trong cau truc cua ng co the mot
nhom -OH b acetyl hoa.
Phan ng co the gom mot ng, nhng
thong thng t 2-4 ng. Neu la nhieu
@ng
Cau truc
aglycon:
trong phan
o co
glucose th glucose se
ng
v
tr cuoi
cung.
Tat ca
cac
aglycon
eu co nhan 4 vong

chung cho cac hp chat steroid. Cac vong A


& B: trans hay cis

3 Hp cht thin nhin

@ Cau truc phan


aglycon:
11
1

ng

1
4

OH

1
2

5
4

1
6

- Thong thng co 2 nhom


OH tai C3, C14, thng co
cau hnh .
- Mot vai trng hp co
noi oi tai C4-C5; C11-C12.
- Nhom OH con co mat tai
C1, C5, C11, C12, C16.
- Hai nhom OH gan nhau co
the tao epoxy.
- S oxi hoa c the hien
bang s co mat cua mot
ceton C12, hay mot epoxy
C11, C12 hoac C7, C8.

3 Hp cht thin nhin

Lin quan gia cu trc v hot tnh sinh hc


O

CH3
CH3
H3C
H3C
H3C
HO

HO
O

HO

OH
O

O
O

O
OH

Digitoxi
n

- A & B: cis ; B & C: trans ; C


& D: cis

Good
luck to
you

1) Mt monoterpen (X) c CTPT C10H16 c tch t tinh du cy


nguyt qu. (X) cng 3 mol H2 th thu c mt hidrocacbon
C10H22 (Y). Ozon ha (X) ri thy phn cho cc sn phm sau:
CH3COCH3, HCHO, HOC-CH2-CH2-CO-CHO.
Da vo quy tc isopren hy cho bit cng thc cu to ng
ca (X), (Y).
2)

Mt terpen (X) c CTPT C10H16 c tm thy nhiu


trong v cam, v chanh. (X) hp th 2 mol H2 thu c pmentan, C10H20. Ozon ha (X) ri thy phn thu c cc sn
phm sau:
CH3 C CHv
2 CHHCHO
2 CH CH2 CHO
O

C
O

CH3

a/ Trong phn t (X) c bao nhiu vng?


b/ Da vo quy tc isopren hy cho bit cng thc cu to
ng ca (X)

3) Ngi ta thit lp cng thc cu to ca -terpinol


bng dy chuyn ha sau:
Acid p-toluic + H2SO4 bc khi A (C8H8O5S)
A + KOH, un nng chy B (C8H8O3)
B + Na, ru C (C8H14O3)
C + HBr D (C8H13O2Br)
D + base, un nng E (C8H12O2)
E + C2H5OH, HCl F (C10H16O2)
F + CH3MgI, ri H2O -terpinol (C10H18O)
Cho bit cu to ca cc cht t A n F v ca terpinol.

4) Ngi ta thit lp cng thc cu to ca mentol bng


dy chuyn ha sau:
Etyl -metylpimelat + etoxid natri, ri H2O X
(C10H16O3)
X + etoxid natri, sau isopropyl iodua Y (C13H22O3)
Y + OH-, un nng, sau H+, un nng (C10H18O)
Bit CTCT ca etyl -metylpimelat :
C2H5OOCCH2CH2CH2CHCH2COOC2H5
CH3

1. (1S, 2R)-Ciclohexandiol ng vi cu trng no sau y


H

OH
OH

H
1

OH
2

OH

OH

OH

2. Thc hin chui phn ng sau


Cl
HNO3

NaOH
300 0 C

Fe / H+

Ac2O

D (Paracetamol)

In vivo trong ting Latin c ngha l qu trnh din ra trong c th


sng. Phng php in vivo c dng ch nhng th nghim
dng cc m sng hay ton b c th cn sng lm i tng th
nghim. Cc phng php in vivo khc vi in vitro (th nghim
ngoi c th sng, th nghim trong ng nghim) v cc th
nghim trn cc m hay c th cht. Thng thng, khi ni n
in vivo, ngi ta thng ngh n cc th nghim, th nghim trn
i tng l sinh vt sng. Cc th nghim s dng ng vt hay
cc th nghim lm sng trn ngi l v d ca nghin cu in
vivo.
Christopher Lipinksi v Andrew Hopkins 1 cho rng d th nghim
trn c th sng tm kim cc loi dc phm mi hay c thm
hiu bit v c th sinh vt vn phi ng thi xem xt nhng
cng c ha hc v bn cht ha hc ca i tng sinh vt. Thc
t cho thy mt hp cht no biu hin hot tnh khi c th
nghim ngoi c th sng (in vitro) nh kh nng kt hp vi
protein ti t hp, thay i qu trnh trao i cht t bo hay thm
ch ph v cu trc t bo c phn lp v.v. nhng cha chc
c hot tnh mong mun khi th nghim trn c th sng.
Chnh v vy th nghim in vivo vn c coi l bc th nghim
chc chn nht sau khi cc phng php in vitro c tin
hnh.

Mt quan
st vin

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

(1) Ngun sng

(4) nh sng phn cc

(2) nh sng thng

(5) ng cha mu

(3) Knh phn cc

(6) Knh phn gii

S trin quang k
159

SN2 mechanism

SN1 mechanism

160

Prostaglandin F2 l acid bo cha 20 carbon, gy au, sng,


Acid ny c bao nhiu ng phn lp th?
Xc inh cu hnh lp th ca cu trc di y.

161

- iu tr au ty, ban nt do ci
- Cha m nghn cho ph n mang thai

B s sinh b d tt tay, chn do m dng


Thalidomide trong qu trnh mang thai

162

Lactose
OH

OH
CH2OH

H
HO

H
H

CH2OH

O
OH

HO
H

OH
OH
H

CH2OH

H
HO

H
H

CH2OH

O
OH

HO

H
OH
OH

4-O-(-D-Galactopyranosyl)-D-glucopyranosid

Lactose hin din nhiu trong sa ngi, sa b (50g/lt).


Trong mng rut c enzym lactase sn sng thy gii
lactose thnh glucose v galactose.

163

OH

OH
O
O

HO

OH

6-(O--D-Galactopyranosyl)-D-galactopyranosid

OH
O
HO

OH

OH

CH2OH OH
HO

CH2OH
O

HO

OH
HO

CH2OH

164
4-(O--D-Mannopyranosyl)--D-fructofuranosid

OH

OH
O
.

HO

OH

-D-Galactopyranosyl (16)--D-glucopyranosyl
(1 2)--D-fructofuranosid

O
O

HO
HO

O
OH
CH2OH
O
HO

OH
CH2OH

OH

HO
HO

OH

O
O

HO
HO

-D-Glucopyranosyl (16)--Dglucopyranosyl (1 2)--Dfructofuranosid

CH2OH
O

OH
O
HO
CH2OH

165

OH

Cau 2: Goi ten cac ng theo


danhOH phap
IUPAC
OH
OH

O
O

HO

OH

-D-Galactopyranosyl (14)--Dglucopyranosyl (1 6)--Dglucopyranosid

HO

OH
O

HO

OH

HO

OH

OH
O

HO

HO
OH

OH

-D-Galactopyranosyl (12)--Dglucopyranosyl (1 2)--Dfructofuranosid

O
HO

CH2OH
O
HO

OH

CH2OH
OH

166

Gentiobiose

Trehalose
1-(O--D-Glucopyranosyl)--D-glucopyranosid

Melibiose

167

OH

CH2OH
HO
H
H

H C

O
H

NaOH, H2O

OH

OH

HO

H
H

OH

NaOH, H2O

OH
OH

CH2OH

1.4 C

H
HO

OH
H

H
H

OH

arbohydrat

OH
CH2OH

CH2OH

D-Fructose
Resorcinol
CH2OH
HO
H
H

O
H
OH
OH

OH

HO

(nhanh)

OH

HCl
- 3 H2O

OH
HOCH2

HOCH2

CH2OH
CHO

Phn ng Selivanop

CHO

HCl

H C OH
HO C

4-Hidroximetylenfurfural

CH2OH

D-Fructose

OH

(chm)

H C OH
H C OH
CH2OH

D-Glucose

168

Sn phm
c mu
anh o

You might also like