You are on page 1of 44

MOS U DSHPRO lfq.

PRSE ISLAMI DHE TEVHIDI? lfq. 6

ADHURIMI I MELAJKEVE DHE


OBLIGIMET E TYRE lfq. 12

&

MAJ 20 11 | JUMADA E L- EVE L - JUMADA E L- AHIR 1432 | NR. 2 5 | MIMI 1

REVIST MUJORE FETARE EDUKATIVE KULTURORE SHKENCORE

MNYRAT E PRHAPJES S

ATEIZMIT MODERN
Megjithat, pavarsisht nga kto forca, t cilat po e luftojn fen, feja islame ende drgon rreze ndriuese, ende
vazhdon t prodhoj fuqi, miliona njerz jan kthyer e vazhdojn t kthehen n fe, e kan br at fen
preokupim kryesor, e mbrojn dhe e prhapin aneknd globit. fq. 10

"Adhuroni Allahun dhe mos i shoqroni Atij asgj (n adhurim)" En Nisa 36

PRMBAJTJA
EDITORIALI
Unejs MURATI

Mos u dshpro ....................................................................... 2


Prof.Dr. AbduRrezak EL BEDER

Pozita e njshmris n jetn e muslimanit ............................ 4


Prof.Dr. AbduRrezak EL BEDER

Prse Islami dhe tevhidi? ......................................................... 6


Mahmud ABDULHAMID

Mnyrat e prhapjes s ateizmit modern .............................. 10


Dr.Muhamed ibn Abdulvehab EL-AKIL

Adhurimi i melaikeve dhe obligimet e tyre ............................ 12


Kryeredaktor:

AbdulAziz ibn Abdillah ibn BAZ

Unejs MURATI

Gjykimi pr krkimin e ndihms nga xhint dhe shejtant


dhe zotimit ndaj tyre II ........................................................ 17

Zv. Kryeredaktor:

Mr. Fidan XHELILI


Antart e revists:

Ebu Islam, Salih ibn Taha ABDULVAHID

Urdhrimi n t mir dhe ndalimi nga e keqja ...................... 23

Adem AVDIU
Sabahudin SELIMI
Xheladin LEKA

Adem AVDIU

Bashkpuntort:

Dr Abdullah ibn Vekil ESH SHEJH

Bali SADIKU
Fehmi DALIPI
Lirim SADIKU
Namik VEHAPI
Shuajb REXHA

Femra dhe kurthet e armikut III .......................................... 32

Prgjigjet e qarta ndaj dyshimeve me t cilat argumentojn


lejimin e Mevludit .................................................................. 29

Prof.Dr. AbduRrezak EL BEDER

Mirsia e duas ..................................................................... 36

Redaktor gjuhsor:

Arian KOI
Boton:

Shtpia botuese
Atik
Gjilan, Republika e Kosovs

Tirazhi: 1000

Adresa:
Rr. M. Idrizi p.n 60000 Gjilan
Republika e Kosovs
Email: delirjedheedukim@gmail.com

NDIHMO REVISTN

Nr. i llog.: 1150138922010109


ProCredit Bank of Kosovo
Swift Code: MBKORS22
Gjilan, Republika e Kosovs

Editorial

MOS U

DSHPRO

Nuk ka njeri pa mkate, nuk ka njeri pa gabime, nuk ka njeri pa mrzi, nuk ka njeri pa t
meta, por m i miri sht ai q pendohet, ai q di t menaxhoj situatat e rnda dhe sprovat
q e godasin.

E falnderoj Allahun e Madhruar,


Mshiruesin, Mshirplotin, At q mshiron
me mshirn e gjer, me mshirn e posame
pr besimtart. Te mshira e Tij shpresojn t
sinqertt, ndrsa prej dnimit t Tij krkojn
mbrojtje t devotshmit.
Muslimani jeton mes friks dhe shpress, nuk
e tepron n frik dhe dshprim, sht neutral, as nuk e tepron n t shpresuarit dhe t
bj mkate.
Jeta kalon me knaqsi e lumturi t
ndryshme, dikush ka jet t gjat e dikush m
t shkurtr, por gjithka sht caktuar nga
Allahu i Mshirshm.
Dikush ka nj jet me sprova e vuajtje t
ndryshme, q i prsriten njra pas tjetrs.
Dikush tjetr sht i fort dhe i prgatitur q
t ballafaqohet me to e t mos dshprohet,
ndrsa dikush tjetr gjindet n situata jo t

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

mira q Allahu nuk sht i knaqet me t.


Muslimani i sinqert synon prher knaqsin e Allahut, duke mos u preokupuar shum
me problemet dhe sprovat e tij, pasi ka nj
qllim t lart, i cili sht takimi me Allahun e
Mshirshm n xhennetet e Tij.
Dikush dshprohet nga smundja q i ka
rn, dikush nga varfria, dikush nga
dashuria, dikush nga ndarja prej dikujt e
dikush tjetr nga mosarritja e sukseseve t
planifikuara.
T gjith i humbin shpresat dhe dshprohen
n at mas saq largohen krejtsisht nga
planet dhe projektet e tyre; qofshin ato thirrja
n Allahun, projektet e biznesit apo planifikime familjare pr jet t lumtur islame.
Nuk ka njeri pa mkate, nuk ka njeri pa
gabime, nuk ka njeri pa mrzi, nuk ka njeri pa
t meta, por m i miri sht ai q pendohet, ai

q di t menaxhoj situatat e rnda dhe


sprovat q e godasin.
T dshprohesh nga jeta pr shkak t ktyre
gjrave sht kundrshtim i fjals s Allahut:
...dhe mos e humbni shpresn pr mshirn e
Allahut. Shpresn te mshira e Allahut nuk e
humb askush prve jobesimtarve. Jusuf: 87
Shiko n far niveli sht ai q humb shpresn pr mshirn e Allahut, ngase ka thyer urdhrin e Allahut, t Mshirshmit, i Cili na ka
urdhruar t mos e humbim shpresn te
mshira e Tij.
E kush mund ta humb shpresn pr mshirn e
Zotit t vet, prve atyre q jan t humbur? El
Hixhr: 56

Nj njeri i till pa dyshim q ka devijuar me


nj devijim t skajshm.
Si thirrsi n fe ashtu edhe i thirruri duhet t
mbshteten n Allahun e Madhruar: thirrsi
duhet t jet i kujdesshm t'i thrras muslimant tek ajo q i afron me mshirn e
Allahut dhe q i largon nga hidhrimi i Tij,
tu jap shpresa pr shptim, pr mbulim nga
mshira e Krijuesit, por gjithnj duke ecur
paralel mes shpress dhe friks.
Imam Darimiu transmeton se Aliu radijAllahu anhu ka thn: "Dijetari i vrtet sht ai
q nuk ua humb t tjerve shpresat te mshira
e Allahut, nuk ua thjeshtson dhe lehtson
gjrat mkatarve dhe nuk i siguron ata nga
dnimi i Allahut.
Si mund t dshprohesh kur pas vshtirsis
vjen lehtsimi, pas do nate lind dielli, pas
do thatsie vjen gjelbrimi, pas do frike vjen
qetsia e pas do mundi vjen lodhja?!
Si mund t jesh i dshpruar kur Profeti
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: "Fitorja
vjen me durim, lehtsimi vjen me vshtirsi. E,

pas do vshtirsie vjen lehtsimi.[1]


Ki mendim t mir pr Allahun, pasi
mendimi i mir ndaj Allahut t drejton drejt
kryerjes s urdhrave t Tij, t afron me xhennetin e Allahut dhe t largon nga xhehenemi.
Sufjan eth Thevri ka thn: Ditn e
Gjykimit, nse do t m gjykonte nna ime,
nuk do t pranoja sepse Allahu sht m i
mshirshm me mua sesa nna ime.
Muslimani duhet t jet i hapur n jet, t jet
zemrel, t pranoj justifikimet e tjerve, t
pranoj gabimet e kujtdo, t mundohet t'i
kshilloj dhe t'u jap ide t reja gabimtarve,
duke i ndihmuar n tejkalimin e situatave me
butsi dhe urtsi t madhe.
Tabarani transmeton nga Shabiju, ky nga
Bishri, se ka dgjuar Ibn Mesudin radijAllahu anhu duke thn: "Ajeti m prgzues n
Kuran sht fjala e Allahut: Thuaj: O robrit
e Mi, q i keni br keq vetes me gjynahe, mos e
humbni shpresn nga mshira e Allahut! Allahu,
me siguri, i fal t gjitha gjynahet. Vrtet, Ai sht
Falsi i madh dhe Mshirploti. Ez Zumer: 53
T nderuar gjyshr, prindr, bashkshort,
motra dhe fmij, mos e humbeni shpresn
nga mshira e Allahut! Allahu fali njeriun q
vrau 99 veta, Allahu e fal at q pendohet dhe
gzohet kur robi kthehet tek Ai duke krkuar
falje dhe e madhron At.
Mos harroni se mshira e Allahut e kaplon
hidhrimin e Tij.
Unejs MURATI
Gjilan / Kosov

______________
[1]Transmetojn Ahmedi dhe Tirmidhiu. Hadithi sht i sakt.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

POZITA E NJSHMRIS N JETN E

muslimanit

Me tevhid njeriu shijon jetn e vrtet prej s cils Allahu sht i knaqur, shijon fitoren e
sigurt, kurse pa tevhid bn jet kafshsh, ashtu si ka thn edhe Allahu n Kuran: "A mendon ti se shumica e tyre dgjojn dhe kuptojn? Ata nuk jan tjetr vese si bagti. Madje ata
jan edhe m t shmangur nga rruga e drejt. El Furkan: 44

Qllimi final dhe m madhor i besimtarit


sht tevhidi, njsimi i Allahut, Zotit t qiellit dhe t toks, duke e besuar dhe njsuar
thellsisht Allahun e Madhruar me prkushtim, prulje dhe modesti t lart, duke shijuar inkurajimin dhe friksimin, shpresn
dhe frikn, me ruku dhe sexhde, me sinqeritetin m t madh dhe duke u larguar nga
politeizmi trsisht. Ky sht edhe qllimi
kryesor i krijimit t njeriut nga Allahu i
Madhruar, si thot Allahu n Kur'an, n
suren Edh Dharijat: "Nuk i krijova xhint dhe
njerzit pos q t m adhurojn Mua. Ky
sht qllimi pr t cilin Allahu ka drguar t
Drguarit dhe ka zbritur librat fisnik.
do populli Ne i uam nj t Drguar (q u
thoshte): Adhuroni Allahun dhe shmangni idhujt! En Nahl: 36
Ne nuk kemi nisur asnj t Drguar para teje
q t mos i kemi shpallur se ska zot tjetr (q

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

meriton adhurimin) prve Meje, andaj m adhuroni (vetm) Mua! El Enbija: 25


Me tevhid njeriu shijon jetn e vrtet prej s
cils Allahu sht i knaqur, shijon fitoren e
sigurt, kurse pa tevhid bn jet kafshsh,
ashtu si ka thn edhe Allahu n Kuran: "A
mendon ti se shumica e tyre dgjojn dhe kuptojn? Ata nuk jan tjetr vese si bagti. Madje
ata jan edhe m t shmangur nga rruga e
drejt. El Furkan: 44
Kush ka humbur tevhidin sht i vdekur
edhe nse ecn ende mbi tok, ndrsa ai q
ka tevhid ka ringjallur dhe vrtetuar jetn e
vrtet. Allahu i Madhrishm n Kuran
thot: "A barazohet i vdekuri q Ne e ngjallm
dhe i dham drit.... El Enam: 122, d.m.th. e
ngjallm me besim, njshmri n Allahun.
Allahu i Madhruar n Kuran thot: "O besimtar! Bindjuni Allahut dhe t Drguarit kur

ju thrret drejt asaj q ju jep jet. El Enfal: 24


Me njshmri arrihet siguria e vendit dhe e
trupit, t ciln Allahu na e prshkruan
kshtu: "Sa pr ata q besojn dhe nuk e
molepsin besimin e tyre me padrejtsi (idhujtari), pikrisht atyre u takon siguria dhe ata
jan t udhzuar. El Enam: 82
Allahu u ka premtuar atyre prej jush, q besojn dhe q bjn vepra t mira, se do ti bj
mkmbs n Tok, ashtu si i ka br ata para
tyre dhe q do tua forcoj fen e tyre, me t
ciln Ai sht i knaqur dhe q frikn do tua
shndrroj n siguri. Le t m adhurojn Mua e
t mos m shoqrojn asgj (n adhurim). En

shpejt. Kurani i gjithi sht tevhid dhe


madhshtim i Allahut. Ajetul Kursij sht
ajeti i njsimit t Allahut dhe qartsues i argumentimit pr njsim. Nse besimtari e
lexon ajetul Kursijen kur shkon n shtrat,
mbetet n mbshtetjen dhe mbrojtjen e Allahut nga shejtani derisa t zgjohet.
Me tevhid ose njshmri besimtari ruhet nga
kurthet e fallxhorve. Allahu n Kuran thot:
"Allahu, n t vrtet, i mbron besimtart. Ai
nuk i do tradhtart mohues. El Haxh: 38
sht detyra Jon q ti ndihmojm besimtart. Er Rum: 47

Nur: 55

Me tevhid ose njshmri arrihet lumturia


dhe qetsia e plot. Allahu n Kuran thot:
"Cilindo mashkull apo femr q kryen vepra t
mira, duke qen besimtar, Ne do ta bjm q t
kaloj jet t bukur dhe do ta shprblejm sipas
veprave m t mira, q ka br. El Nahl: 97
Kushdo q i kthen shpinn Kshills Sime, do
t ket jet t mjeruar dhe Ne, n Ditn e Kiametit, do ta ringjallim t verbr. Ta Ha: 124
Ne nuk ta kemi shpallur Kur'anin ty (o
Muhamed) pr t t munduar. Ta Ha: 2, por
q t jet i lumtur bashk me t gjith ata q
e pasojn.
Me tevhid largohet ndryshku dhe prjashtohen dyshimet e idet e oroditura, arrihet
qetsia shpirtrore, ngrohja dhe prehja.
Allahu n Kuran ka thn: "Thuaj: Krkoj
mbshtetje te Zoti i njerzve, Sundimtari i
njerzve, i Adhuruari (i vetm me t drejt) i
njerzve. Ky sht tevhidi, njsimi i Allahut,
nga sherri i djallit cyts q fshihet (pasi cyt), e
q hedh dyshime n gjokset e njerzve, (qoft ai
djall) prej xhindeve apo njerzve! En Nas: 1-6

Me tevhid apo njshmri robi vjel t mirat e


ksaj bote dhe t ahiretit, lumturin e saj dhe
shptimin n ahiret, ngase Allahu i Madhrishm ka caktuar se lumturia dhe rehatia
sht pr ata q besuan dhe ishin t bindur
n tevhid gjat jets s tyre. Allahu n Kuran
thot: "Vrtet, pundrejtt do t jen n xhennet. El Infitar: 13
Me tevhid muslimani obligohet t filloj t
thrras e t kshilloj t tjert pr Allahun e
Madhruar. Allahu n Kuran thot: "Por
kshillo, se vrtet kshilla u bn dobi besimtarve. Xhindet dhe njerzit i kam krijuar
vetm q t m adhurojn. Edh Dharijat: 55-56
Lusim Allahun e Madhruar t na ringjall
para Tij t devotshm dhe me njshmri t
pastr e t na ruaj nga politeizmi dhe llojet e
tij!
Prof.Dr. AbduRrezak EL BEDER
Prshtati: Unejs MURATI
Gjilan / Kosov

Me tevhid ose njshmri dbohet shejtani


dhe nuk i mbetet vend aty ky njsohet
Allahu. Kur thirret ezani ai largohet me t

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

PRSE ISLAMI
DHE

TEVHIDI?

Allahu, Krijuesi i Madhrishm, nuk i ka krijuar krijesat kot. Allahu az-ze ve xhel-le thot:
"Mos vall keni menduar q Ne ju kemi krijuar kot dhe q nuk do t ktheheshit te Ne (pr
tju gjykuar)? El-Muminun: 115

Islami dhe tevhidi jan mjet pr t arritur lumturin e t dyja botve. Kt


e di vetm ai q e ka vrtetuar kt
dhe ka sinqeritet n Islam dhe tevhid.
Allahu az-ze ve xhele nuk i krijoi krijesat kot. As njeriu nuk e braktis pasurin, shtpin dhe mallin pr dika
t kot. Si mund ta mendojm kt
pr Zotin e botve az-ze ve xhel-le?
Ai q t ka krijuar duhet t adhurohet, t njsohet n adhurim, t mos i
bhet ortak as ndonj melek i afrt e
as ndonj Pejgamber i drguar, as
njerz t mir, as ngurtsi, as pem e

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

as gur etj.
Nga natyrshmria e njeriut sht q t
dshiroj pavarsimin nga t tjert. E
si mund t jet pr At q t ka krijuar ty, qiellin dhe tokn, t furnizoi,
t dhuroi dhunti dhe t vlersoi?
Allahu i Lartsuar thot: "Ather, a
sht njsoj si Ai q krijon si ai q nuk
krijon?" En-Nahl: 17
Si t adhurohet ai q nuk mund t
krijoj as edhe nj miz, madje nse
miza i merr dika, ai nuk mund tia
marr, si thot Allahu i Madhruar:
"O njerz, sht sjell nj shembull,

andaj dgjojeni at: idhujt q ju adhuroni n vend t Allahut nuk mund t


krijojn as edhe nj miz, edhe nse
bashkohen t gjith pr kt. E, nse
miza u merr atyre dika, ata nuk do t
mund tia marrin. I dobt sht
prgjruesi (adhuruesi), por edhe ai t
cilit i prgjrohet(idhulli). El-Haxh: 73

mir, qoft sa nj thrrmij, do ta shoh


at. E, kush ka br ndonj t keqe,
qoft sa nj thrrmij, do ta shoh at.
Ez-Zelzele: 7-8

Nuk ka mundsi q nj komandant


ushtrie ta shikoj ushtrin e tij duke
thyer urdhrin e tij, duke u tallur me t
e pastaj t mos marr ndonj mas
ndshkimi ndaj tyre. E si do t jet
Lnda q merr miza shndrrohet n
shtja me Zotin, Krijuesin e
lnd tjetr dhe sado e madhe t jet
gjithkaje? Prej shkaqeve m t mdha
vlera nga e cila sht marr ajo gj,
t dnimit t shpirtit dhe parehatis s
nuk mund t kthehet n formn e saj tij sht mosnjsimi i Krijuesit az-ze
t mparshme.
ve xhel-le dhe mkati. A je ti i qet
Allahu, Krijuesi i Madhrishm, nuk i nse dikush e thyen dhe e kundrshka krijuar krijesat kot. Allahu az-ze ve ton urdhrin tnd?
xhel-le thot: "Mos vall keni menduar
q Ne ju kemi krijuar kot dhe q nuk
Prej ktyre cilsive sht fjala, me an
do t ktheheshit te Ne (pr tju
t s cils qartsohet ajo q dshiron
gjykuar)? El-Muminun: 115
Krijuesi nga krijesat e Tij dhe sqarohet ajo q do dhe urren Ai. N
Allahu, Krijuesi i Madhruar, posemeditimin e fjals s Tij fitohet sekreti
don emra dhe cilsi q duhet t dihen.
i lumturis s dy botve, kurse harrimi
Ai sht q dgjon, sheh, i Gjithdii Tij sjell mjerim dhe dnim.
jshm, i Madh, nuk i mungon dituris s Tij asgj q gjendet n tok dhe
Nga frytet e besimit n emrat e bukur
qiell.
t Allahut dhe cilsit e Tij t larta
Madhshtia e krijimit t krijesave
sht prqendrimi fshehtazi dhe pubaludon pr madhrin e Krijuesit azlikisht. Adhuroje Allahun az-ze ve
ze ve xhel-le, prandaj sht obligim q
xhel-le si t jesh duke e par sepse
t besojm se vrtet dgjimi, shikimi,
nse ti nuk e sheh At, Ai t sheh ty.
dituria, madhria e Krijuesit, t gjitha
Njerzit kan krkuar lumturin n
kto kan pozit m t madhe se
pasuri, gra, epshe, ushqim, por nuk e
dgjimi, shikimi, dituria, madhria e
kan gjetur sepse mkatuan. Pastaj i
krijess dhe nga kjo pason shprblimi
dnoi ata pr arsye se nuk u kushtuan
dhe ndshkimi, si thot Allahu az-ze
rndsi gjrave q e knaqin Allahun
ve xhel-le: "Kush ka br ndonj t

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

az-ze ve xhel-le, nuk u kujdes pr


ushqimin e zemrave dhe shpirtrave t
tyre, ushqimi i barkut dhe organeve
gjenitale nuk prjashtohet nga
ushqimi i zemrs dhe shpirtit. I Lartsuari thot: "Ata q besojn dhe zemrat
e t cilve, kur prmendet Allahu, qetsohen. Vrtet zemrat qetsohen me prmendjen e Allahut. Err-Rrad: 28
Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sellem thot: "Shembulli i atij q e prmend Allahun dhe i atij q nuk e
prmend Allahun sht si shembulli i t
gjallit dhe t vdekurit.[1]
A sht dikush q na njofton pr
ligjin e Allahut az-ze ve xhel-le?
Po! Allahu az-ze ve xhel-le drgoi Pejgamber prgzues dhe qortues, t
cilt qartsuan urdhrat dhe ndalesat e
Allahut az-ze ve xhel-le. Pejgambert
kishin me vete argumentet e Allahut
t Lartsuar, prandaj besimi n Pejgamber sht obligim dhe respektimi
i tyre sht i patjetrsueshm, mohimi
i tyre sht mohim n Allahun dhe
mosrespektimi i tyre sht mosrespektim i Zotit t botve.
Nuk lejohet q njerzit t bjn dallime mes Pejgamberve. I Madhruari
thot: "Ne nuk bjm dallim mes asnjrit prej t Drguarve t Tij." El Bekare:
285. Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve

sel-lem na ka urdhruar t'i besojm t


gjith Pejgambert e Allahut az-ze ve
xhel-le. Pejgamberi sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem sht vula e Pejgamberve,
sht Pejgamberi i fundit; mohimi n
njrin nga Pejgambert sht mohim
n Allahun az-ze ve xhel-le dhe mohuesi do t jen prgjithmon n zjarr.
Allahu i Madhruar i ka shpjeguar n
librin e Tij dhe prmes gjuhs s t
Drguarit t Tij sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem t gjitha obligimet e domosdoshme, me n krye njsimin e Allahut az-ze ve xhel-le n adhurim,
bindje, namaz, agjrim, zekat, haxh,
frik, shpres, inkurajim, krcnim,
dua. Ai qartsoi shtyllat, farzet,
obligimet, sunnetet, hallallin dhe
haramin si dhe moralin e sjelljen e
mir q njeriu duhet t ket. Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot:
"Jam drguar pr prsosjen e virtyteve t
larta. [2] N nj hadith tjetr thot:
"M i zgjedhuri mes jush sht ai me
moralin m t mir. [3] Islami e mon
moralin dhe sjelljet e mira t njeriut
q edukohet me edukim t pastr
islam dhe me optimizm, duke qen
els pr t mir dhe mbylls i s
keqes.
Islami na ka treguar se si duhet t sillet njeriu me vllan e tij, pa marr
parasysh se far bindjeje dhe feje ka.

______________
[1] Transmeton Buhariu, nr. 6407.
[2] Transmeton Buhariu.
[3] Transmetojn Buhariu, nr. 3559, dhe Muslimi, nr. 2321.
[4] Transmetojn Ibn Ebi Shejbeh n Musanef dhe Ibn Ebi Hatim n tefsir dhe t tjert.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

N nj hadith Pejgamberi sal-lAllahu


alejhi ve sel-lem thot: "Jepuni sadaka
ithtarve t feve.[4] Lejohet pra dhnia
e sadakas vullnetare pr ithtart e
feve.
Feja e tevhidit sht feja e rehatis,
lumturis, mshirs, butsis. Ajo e
ndaloi vrasjen e atyre q jan t siguruar nga shteti si dhe mosfriksimin e
tyre, ua trhoqi vrejtjen atyre q
bjn shprthime dhe fusin frik te
njerzit, i largojn ata nga feja, i pengojn nga tevhidi dhe besimi. Madje
ne jemi t urdhruar pr t'i ftuar n
Islam me butsi, duke ua qartsuar
mirsit e ksaj feje dhe veorit e saj
t mshirs, siguris, shptimit dhe
fitimit.
Allahu az-ze ve xhel-le i tha Musait
dhe vllait t tij alejhima selam:
"Shkoni te Firaoni! Ai, me t vrtet, i
ka shkelur t gjith kufijt. Flitni atij
fjal t buta,se ndoshta kujtohet e friksohet. Ta Ha: 43-44
Njeriu duhet t pasoj Pejgamberin
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, pr t
cilin Allahu az-ze ve xhel-le ka thn:
"Dhe Ne nuk t kemi drguar ty (o
Muhamed) vese si mshir pr bott.
El-Enbija: 107, q do t thot i mshirshm me njerzit, kafsht, shpezt dhe
gjithka.

edhe robrve t Tij. Transmetohet nga


Ebu Dherri, Allahu qoft i knaqur
me t, se Pejgamberi sal-lAllahu alejhi
ve sel-lam ka thn at q e ka transmetuar nga Allahu i Madhruar: "O
robrit e Mi! Vrtet Un ia ndalova
Vetes Sime padrejtsin dhe e bra mes
jush t ndaluar, ndaj mos i bni
padrejtsi njri-tjetrit!"[5] Allahu i
Lartsuar gjithashtu thot: "Lutjuni
Zotit tuaj prulshm dhe ngadal! Njmend, Ai nuk i do ata q e kalojn kufirin. El-Araf: 55
O njeri! Ty t mbetet q ta adhurosh
Allahun me sinqeritet, t ndjeksh
rrugn e drejt dhe t udhzimit. Nse
je besnik n kt, Allahu do t t udhzoj.
Lusim Allahun az-ze ve xhel-le q t
na bj nga t udhzuarit dhe krkojm mbrojtje nga Allahu az-ze ve
xhele q t mos na bj nga zullumqart dhe tirant!
Prof.Dr. AbduRrezak EL BEDER
Prshtati: Fehmi DALIPI
Gjilan / Kosov

Allahu az-ze ve xhel-le ia ka ndaluar


padrejtsin Vetvetes dhe ua ndaloi
______________
[5] Transmeton Muslimi, 2577.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

MNYRAT E PRHAPJES S

ATEIZMIT MODERN

Ateizmi sht br nj fenomen epidemik vetm pasi ifutt bn plane pr ta prhapur mes
njerzve dhe pr ta br doktrin fal organizatave dhe shteteve t mdha q e prqafuan
at.

Falnderimi i qoft Allahut, paqja dhe


bekimi qofshin mbi t Drguarin e
Allahut.
Ateizmi asnjher n historin njerzore
nuk ka qen tipar i dukshm i nj
bashksie njerzore apo doktrin e
prkrahur nga organizata dhe shtete, por
nj fenomen individual i rrall. Rreth tij
bashkoheshin disa grupe t vogla amatorsh t krimit, padrejtsis dhe agresionit. Mund t ket qen vetm ndonj
tendenc e ndonj njeriu t mashtruar, q
ka mohuar Zotin dhe e ka shpallur veten
pr Zot dhe njerzit e kan adhuruar at
prve Allahut t Lartsuar.

vetm pasi ifutt bn plane pr ta prhapur mes njerzve dhe pr ta br doktrin


fal organizatave dhe shteteve t mdha q
e prqafuan at.
N Protokollin e katrt nga "Protokollet e
djajve sionist" thuhet: "Ne duhet t
heqim mendimin pr Zotin nga mendjet e
njerzve t lajthitur e injorant[1] dhe n
vend t tij t vm llogaritje matematikore
dhe dshira materialiste."
Prhapja e ateizmit gjat shekujve 19 dhe
20 nga ifutt, nga njerzit e shitur pr ta
dhe nga agjentt e tyre sht br n dy
mnyra.

Ateizmi sht br nj fenomen epidemik


______________
[1] Me fjaln t lajthitur dhe injorant ata kan pr qllim do njeri tjetr prve ifutve. Rrnja e ktij nnmimi ndaj t tjerve rrjedh nga bindja
e tyre djallzore se kinse ata qenkan populli i zgjedhur i Allahut, ndrsa do njeri tjetr sht vetm shrbtor dhe rob i tyre (sh.p.).

10

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

Mnyra e par ka qen ngritja e motos s


racionalizmit dhe sekularizmit, q dominoi
fuqishm n mendimin perndimor.
Mnyra e dyt ka qen prhapja e marksizmit me gjith filozofin q prmban,
motot, programet dhe gjitha llojet e kurtheve dhe mashtrimeve t tij.

4. Fokusimi n mendjet e njerzve se koha


e Islamit ka marr fund dhe prej tij n ditt
e sotme kan mbetur vetm adhurimet formale.

Pr t prhapur ateizmin kan prdorur


disa metoda, disa prej t cilave jan:

6. Mbulimi i jets me gjra q e prishin


fen, si: tregime, skena, ligjrata, gazeta,
lajme, libra q nxisin n ateizm dhe bjn
thirrje n t, tallen me fen dhe pasuesit e
saj dhe bjn thirrje q t ekzistoj vetm
shkenca.

1. Njollosja e fams s praktikueseve t fes


dhe udhheqsve fetar me an t shpifjeve,
si thuhet n protokollin e shtat: "Jemi
lodhur shum q t rrzojm dinjitetin e
praktikueseve t fes n syt e njerzve, por
kemi arritur t dmtojm misionin e tyre, i
cili ishte penges serioze n rrugn ton.
N protokollin e nnt thuhet: "Ne e kemi
mashtruar brezin e ri dhe e kemi br t
prishur dhe t kalbur duke i shrbyer
parime dhe teori pr t cilat e dinim shum
mir se jan plotsisht gnjeshtra dhe trillime, por ishim ne ata q ua servirm
atyre.
2. Parandalimi i lvizjeve fetare n vend,
sado t dobta, duke punuar vazhdimisht
dhe me vigjilenc pr t zhdukur do mision t fes, duke e goditur at me dhun
dhe pa mshir. Meq feja luan rol t
rndsishm n ndrtimin e popujve, ata
punuan ta rrethojn at nga do an duke e
akuzuar me shpifje t rnda dhe duke i
larguar njerzit nga ajo me do mnyr.

5. Ndrprerja e lidhjeve fetare midis popujve dhe krijimi i lidhjeve t tjera mes tyre.

7. Shkatrrimi i vlerave fetare dhe shpirtrore me pretendimin se n to ka defekte dhe t meta dhe se nuk jan n
pajtim me mendjen apo kohn q jetojm.
Megjithat, pavarsisht nga kto forca, t
cilat po e luftojn fen, feja islame ende
drgon rreze ndriuese, ende vazhdon t
prodhoj fuqi, miliona njerz jan kthyer e
vazhdojn t kthehen n fe, e kan br at
fen preokupim kryesor, e mbrojn dhe e
prhapin aneknd globit.
Miliona njerz n mbar botn konvertohen n Islam, i shfaqin haptazi msimet e
tij dhe thrrasin t tjert n t. T vrtetn
ka thn Allahu kur thot: "Mbeturinat
hidhen, ndrsa ajo q u shrben njerzve
mbetet n tok. Er-Rad: 17
Mahmud ABDUL-HAMID

3. Inkurajimi i shkrimtarve ateist, duke u


dhn atyre t gjitha lirit q t kundrshtojn apo t abuzojn me shkrimet e tyre
ndaj ndjenjave fetare.

Prshtati me disa shkurtesa dhe ndryshime t vogla:


Xheladin LEKA
Zyrih / Zvicr

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

11

ADHURIMI I MELAIKEVE

DHE

OBLIGIMET

TYRE

TEMA E PAR: ADHURIMET M T RNDSISHME T MELAIKEVE

Melaiket i duan dhe ata e duan Allahun dhe t Drguarin e Tij dhe jan armiq t atij q
armiqsohet me Allahun dhe t Drguarin e Tij. Melaiket i duan shokt e Pejgamberit sallAllahu alejhi ve sel-lem dhe armiqsojn dhe urrejn ata q i shajn dhe armiqsojn sahabt.
LUTJET E VEANTA T MELAIKEVE

Kemi folur n numrin e kaluar se si melaiket


luten dhe krkojn falje pr besimtart. Ata
gjithashtu urrejn jobesimtart, i mallkojn
ata dhe zbresin nga qielli q t'i dnojn. Kjo
njkohsisht sht edhe ndihmes pr besimtart kundr jobesimtarve, si ka ndodhur
n disa beteja t Pejgamberit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Argumentet pr kt jan t
shumta n Kur'an dhe Sunnet.
Nga kto argumente sht fjala e Allahut:
"Ata t cilt mohuan dhe vdiqn si jobesimtar,
kundr tyre sht mallkimi i Allahut, i engjjve
dhe i t gjith njerzve." El-Bekare: 161
Gjithashtu: "E si ta udhzoj Allahu nj popull
q pas besimit t tyre u bn jobesimtar dhe
pasi dshmoi se i Drguari sht i vrtet dhe
pasi tu ken ardhur atyre argumente t qarta?
Allahu nuk ia mundson udhzimin e Vet pop-

12

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

ullit zullumqar. Ndshkimi i t tillve sht


mallkimi nga Allahu, nga engjjt dhe nga
gjith njerzimi tok." Alu- Imran: 86-87
Ky mallkim i melaikeve pr personin e mallkuar e shoqron at deri n Ditn e Kiametit, Allahu na ruajtt. Allahu thot: "E
kush sht m mizor se ai q trillon gnjeshtr
pr Allahun? T tillt paraqiten para Zotit t
tyre, e dshmitart thon: Kta ishin t cilt
gnjyen ndaj Zotit t tyre, pra mallkimi i
Allahut qoft kundr mizorve, t cilt pengojn
nga rruga e Allahut dhe prpiqen ta shtrembrojn, mu ata jan q nuk e besojn botn
tjetr." Hud: 18-19
Dshmitart e prmendur n kt ajet jan
engjjt, thuhet se jan edhe t Drguarit, Pejgambert dhe njerzit e tjer si dhe xhint.
Pika e rndsishme q morm nga ajeti sht
se melaiket i mallkojn jobesimtart Ditn e
Gjykimit. Allahu na ruajtt!

Kurtubiu thot: "Dshmitart n kt ajet


jan melaiket ruajts dhe kt mendim e prmend nga Muxhahidi, A'meshi dhe t
tjert."[1]
Melaiket mallkojn edhe banort e zjarrit,
pasi banort e xhenetit ti ken nnmuar
ata. Allahu thot: "Ata t xhennetit i thrrasin
(i pyesin) banuesit e zjarrit e u thon: Ne e
gjetm t vrtet at q na e pat premtuar Zoti
yn, e ju (banues t zjarrit) a e gjett t vrtet
at q ua pat premtuar Zoti juaj? Ata (banuesit e zjarrit) thon: Po. Ather n mes t tyre
(mes dy grupeve) thrret nj z: Mallkimi i Allahut qoft mbi zullumqart! El-A'raf: 44
Imam Kurtubiu thot: " ather n mes t
tyre (mes dy grupeve) thrret nj z),
d.m.th. thrret nj z nga melaiket."[2]
M hert prmendm se melaiket e mallkojn shpirtin e jobesimtarit dhe thon: "Shpirt
i flliqur erdhi nga Toka."[3]
Kan ardhur argumente q tregojn se
melaiket luten pr dnim dhe hidhrim ndaj
disa njerzve pr shkak t punve t tyre t
kqija. Ktu prfshihen:
1) Lutja kundr atij q shpik ndonj bidat n
Medin
Nga Enesi radijallahu anhu prcillet se i Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn:
"Medina sht harem (e shenjt) nga ky vend
deri n kt vend, nuk pritet pema e saj dhe
nuk shpiket n t bidat. Kush shpik n t bidat,
mbi t qoft mallkimi i Allahut, i melaikeve
dhe i tr njerzimit!"[4]
Muslimi transmeton nga Ebu Hurejra radijallahu anhu, e ai nga i Drguari sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, se ka thn: "Medina sht
harem. Kush shpik n t bidat apo i bn vend
ndonj bidati, mbi t qoft mallkimi i Allahut,

i melaikeve dhe i tr njerzimit. Ditn e


Gjykimit nuk do t pranohet nga ai adlun[5]
dhe as sarfun.[6]
Ibn el-Ethiri thot: "El-hadeth sht shtja
e panjohur, e cila nuk sht e njohur n Sunnet, ndrsa muhdith ka pr qllim at q
ndihmon vrassin, zullumqarin, e strehon at
ose e merr nn prkudesje pr ta mbrojtur
nga kundrshtari i tij dhe pengon q t mos
dnohet. Ndrsa muhdeth sht vet shtja
e shpikur. Kuptimi i fjals ijvaun, strehim, ka
pr qllim knaqjen me bidatin dhe durimin
q ajo t zr vend sepse ai q sht i knaqur
me bidatet apo pajtohet me vepruesin e tij
dhe nuk e kundrshton at, vetm se e ka
strehuar dhe i ka br vend bidatit. N hadith thuhet: "Kini kujdes nga gjrat e shpikura." Muhdethat sht shumsi i fjals
muhdethetun me zanoren e, q d.m.th. gjra
q nuk jan t njohura n Kur'an, Sunnet
apo konsensus."[7]
Shpikja pr t ciln melaiket e mallkojn
vepruesin dhe ndihmuesin e saj sht shpikja
n fe. Allahu e di m s miri. Pasi Medina
ishte vendnisja e Islamit, vendstrehimi i zemrave t besimtarve dhe vendqndrimi i besimit, veprat n t u bn si t ishin sunnet
sepse ata q shihnin at q bnin banort e
Medins, mendonin se ishte sunnet nga i
Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem dhe
prandaj shpikja e bidateve n t sht m e
rnd sesa jasht saj, edhe pse bidatet q t
gjitha jan humbje dhe devijim, si vrtetohet nga i Drguari sal-lAllahu alejhi ve sellem, i cili ka thn: "Kush shpik nj bidat apo
e strehon dhe e mbron at, mallkimi i Allahut,
i melaikeve dhe i tr njerzimit qoft mbi
t!"[8] Mirpo bidati n Medin sht m i
rnd dhe m i keq, kurse vepruesi i tij i

______________
[1] Tefsir Kurtubi (9\18).
[2] Po aty (7\209).
[3] Muslimi (2782).
[4] Buhariu (1768), Muslimi (1366).
[5] El-Adlu domethn adhurim, por thuhet se qllimi jan adhurimet farze, obligative, ndrsa sarfun ka kuptimin nuk i pranohet pendimi, por
thuhet se qllimi sht adhurimi nafile, vullnetar. Shiko En-Nihaje t Ibn El-Ethir (3\190).
[6] Muslimi (1371).
[7] En-Nihaje (1\351).
[8] Imam Ahmedi n Musned (1\119) nga Aliu radijallahu anhu, zinxhiri i tij sht sahih, shiko Musnedin me verifikim t Ahmed Shakirit (2\958).

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

13

sht ekspozuar nj krcnimi t rrept, q u


prmend n hadithin e kaluar.
Pra, muslimani le t ket kujdes q t mos e
kaploj ky dnim i rnd dhe le t kujdeset
pr Sunnetin e t Drguarit sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem, sidomos banort e Medins.
2) Mallkimi i melaikeve ndaj atyre q mallkojn shokt e Pejgamberit sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem
Allahu i Madhrishm n Kur'an i ka
lavdruar shokt e t Drguarit sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem dhe i ka cilsuar si t drejt,
duke i cilsuar gjithashtu me cilsi q nuk
jan prmendur pr t tjer pas Pejgamberve. Ky lavdrim nuk sht br pr gj
tjetr pos pr pozitn e lart q kan tek
Allahu. Allahu gjithashtu na ka lajmruar se
Ai sht i knaqur me ta dhe se ata jan t
knaqur me T dhe ka qartsuar se Allahu i
ka prmendur sahabt edhe tek ithtart e
Tevratit dhe Inxhilit. Allahu thot:
"Muhamedi sht i Drguar i Allahut, e ata q
jan me t (sahabt) jan t ashpr kundr
jobesimtarve, jan t mshirshm ndrmjet
vete, ti i sheh tek prulen (n ruku), duke rn
me fytyr n tok (n sexhde) e krkojn prej Allahut q t ket mshir dhe knaqsin e Tij
ndaj tyre. N fytyrat e tyre shihen shenjat e
gjurms s sexhdes. Prshkrimi i cilsive t tyre
sht n Tevrat dhe po ky prshkrim sht edhe
n Inxhil. Ata jan si nj far e mbjell, ku filizi i vet mbin e trashet, prforcohet dhe qndron n trungun e vet e ajo e mahnit
mbjellsin. Allahu i shumoi pr tua shtuar me
ta mllefin jobesimtarve. Allahu atyre q besuan dhe bn vepra t mira u premtoi falje t
mkateve dhe shprblim t madh." El-Fet'h: 29
Allahu gjithashtu thot: "Allahu sht i knaqur me t hershmit e par prej muhaxhirve
(migruesve) dhe prej ensarve (vendasve ndihmtar) dhe prej atyre q i pasuan ata me pun
______________
[9] Buhariu (3449), Muslimi (2535).

14

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

t mira, e edhe ata jan t knaqur ndaj Tij.


Atyre u ka prgatitur xhennete, n t cilt rrjedhin lumenj, ku do t jen prjet t pasosur. E
ky sht fitim i madh." Et-Tevbe: 100
Ajetet q flasin pr kt tematik jan t
shumta. Edhe Sunneti sht i mbushur me
lavdrimin dhe cilsimin e tyre me t mira
dhe qartsimin se dashuria ndaj tyre sht
iman (besim), ndrsa urrejtja e tyre sht
nifak (dyfytyrsi). Kemi argumente t
shumta q e bjn haram (t ndaluar) rreptsisht fyerjen apo t folurit keq pr ta.
Nga kto thnie sht hadithi q prcjell
Imran ibn Husajni radijallahu anhuma, i
cili thot: "I Drguari sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem ka thn: "Njerzit m t mir jan ata
t shekullit tim, pastaj ata q vijn pas tyre,
pastaj ata q vijn pas tyre." Imrani thot: Nuk e di a i prmendi pas shekullit t tij dy
shekuj apo tre, pastaj tha: "Pastaj pas jush do
t ket njerz q dshmojn, por nuk u krkohet
dshmia, tradhtojn dhe nuk jan t besueshm,
zotohen dhe nuk e zbatojn zotimin dhe shfaqet
tek ata trashsia."[9]
Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka
prmendur se prezenca e sahabve sht
garanci pr ummetin e tij n prgjithsi, si
tregohet n hadithin e Ebu Burdes nga babai
i tij. "E kemi falur namazin e akshamit me t
Drguarin e pastaj tham q sikur t ulemi e
t presim ta falim jacin me t. U ulm, kur
ja i Drguari doli e na tha: "Ende jeni ktu?"
Ne ia kthyem: -O i Drguari i Allahut, e
falm me ty akshamin e pastaj tham t
ulemi e ta falim edhe jacin me ty. I Drguari
tha: "Mir keni vepruar" ose tha: "Ia keni qlluar." Pastaj e ngriti kokn nga qielli dhe shpesh vepronte ashtu e ather tha: "Yjet jan
garanci pr qiellin. Nse largohen ato, ather
qiellit i vjen ajo q i sht premtuar, ndrsa un
jam garanci pr shokt e mi. Kur t shkoj un,
u vjen shokve t mi ajo q u sht premtuar,

ndrsa shokt e mi jan garanci pr ummetin


tim. Kur ata shkojn, ummetit tim i vjen ajo
q i sht premtuar."[10]
I Drguari ka trhequr vrejtjen nga fyerja
dhe nnmimi i tyre duke thn: "Mos i
shani shokt e mi, mos i shani shokt e mi, se
pasha At n dorn e t Cilit sht shpirti im,
edhe nse dikush nga ju shpenzon ar sa kodra e
Uhudit, nuk do ta arrij vlern e dy grushtave
t tyre e as sa gjysma e tyre!"[11]
Melaiket i duan dhe ata e duan Allahun dhe
t Drguarin e Tij dhe jan armiq t atij q
armiqsohet me Allahun dhe t Drguarin e
Tij. Melaiket i duan shokt e Pejgamberit
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem dhe armiqsojn
dhe urrejn ata q i shajn dhe armiqsojn
sahabt. Ajo q tregon pr kt sht hadithi
t cilin e prcjell Ebu Hurejra radijallahu
anhu. "I Drguari ka thn: "Allahu kur e do
nj rob, e thrret Xhibrilin dhe i thot: "Un e
dua filanin duaje edhe ti." Xhibrili e do at,
pastaj Xhibrili thrret tek banort e qiejve: "Allahu e do filanin, duajeni edhe ju!" E ather e
duan banort e qiellit. Pastaj bhet i
pranueshm tek njerzit n tok. E, nse Allahu
e urren nj person, e thrret Xhibrilin dhe i
thot: "Un e urrej filanin, urreje edhe ti!"
Xhibrili e urren at, pastaj thrret te banort e
qiellit dhe thot: "Allahu e urren filanin, urrejeni edhe ju!" Edhe ata e urrejn, pastaj vendoset urrejtja pr t tek njerzit n tok."[12]
Nuk ka dyshim se at q i do sahabt radijallahu anhum, do ta kaploj vlera e ktij hadithi dhe se at q i urren ata do ta kaploj
urrejtja e Allahut, e melaikeve dhe e
banorve t toks. Realiteti e tregon nj gj
t till, ve la havle ve la kuv-vete il-la bil-lah!

N disa hadithe sht shum i qart mallkimi


i melaikeve pr ata q fyejn shokt e
Muhamedit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, si
qndron n hadithin e Abdullah ibn Abasit
radijallahu anhuma. "I Drguari ka thn:
"Kush i shan shokt e mi, mallkimi i Allahut, i
melaikeve dhe i tr njerzimit qoft mbi
t!"[13]
Medito rreth dnimit t atij q i shan sahabt
q ta dish flliqsin e ksaj shtjeje t
rnd, e cila mund t ndodh vetm nga ai t
cilit Allahu ia ka fshir t part e zemrs.
Medito rreth fjals s Ebu Zur'as pr ata q
shajn shokt e Pejgamberit sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem n mnyr q ta dish esencn e
ktij drejtimi dhe shkakun e prhapjes s tij.
Ai thot: "Nse sheh dik duke folur keq pr
ndonjrin nga sahabt e Pejgamberit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, dije se ai sht zindik
(i dal prej feje), ngase Pejgamberi sht i
vrtet dhe Kur'ani sht i vrtet dhe nuk
ka dyshim se Kur'anin dhe Sunnetin e kan
prcjell tek ne shokt e Pejgamberit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Dshirojn t'i akuzojn dshmitart tan (sahabt) n mnyr q
ta shpallin si t kot Kur'anin dhe Sunnetin,
por ata jan vet t akuzuar dhe jan t dal
prej feje."[14]
3) Mallkimi i melaikeve ndaj atij personi q
u drejtohet muslimanit me arm
Nga Ebu Hurejra prcillet t ket thn: "I
Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka
thn: "Ai q i drejtohet vllait t vet me
hekur, melaiket do ta mallkojn at edhe nse
sht vlla i tij pr nga babai e nna."[15]
Shkaku i ktij mallkimi sht rreziku i ktij

______________
[10] Muslimi (2531). Imam Neveviu kur sqaron kt hadith thot: "Kuptimi i hadithit sht se prderisa yjet jan dhe ekzistojn, edhe qielli ekziston
dhe qndron, por kur yjet bien dhe shkaprderdhen, ather qielli rraskapitet, ahet dhe plcet e kshtu shkatrrohet. Fjala e t Drguarit: "Un jam
garanci pr shokt e mi, kur un t shkoj, shokve t mi u vjen ajo q u sht premtuar" ka kuptimin e sprovave, luftrave, dezertimit t arabve nga
feja, thyerja e zemrave. E tr kjo ka ndodhur. Pjesa e tret e hadithit: "Shokt e mi jan garanci pr ummetin tim, kur t shkojn ata, ummetit tim
i vjen ajo q i sht premtuar", ka kuptimin e shfaqjes s bidateve n fe dhe sprovave t shumta, triumfit t romakve ndaj tyre, prmimit t Medins
dhe Meks etj.. T gjitha kto ishin nga mrekullit e t Drguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. El-Minhaxh, sqarim i Sahihut t Muslimit (15\299).
(sh.p).
[11] Buhariu (3\1343, nr 3273), Muslimi (2540).
[12] Buhariu (3\1175, nr 3037), Muslimi (4\2030,nr 2637) dhe shprehja sht e tij (Muslimit).
[13] Taberaniu (12\142, nr. 12709) zinxhiri i tij sht i mir, shiko Sahihul Xhami' (nr. 6161) dhe Es-silsile es-sahiha (nr. 2340).
[14] El-Kifaje, autor Hatib el Bagdadij (fq. 97).
[15] Muslimi (4\2020, nr. 2161).

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

15

veprimi dhe frika se mos e godet dhe e vret,


duke merituar dnimin e vrassit. Sa dnim i
rnd sht ai, Allahu e di m s miri! Kjo
sht sqaruar n nj hadith tjetr, q e prcjell Ebu Hurejra radijallahu anhu nga i Drguari: "Mos t'ia drejtoj ndonjri nga ju armn
vllait t vet sepse ai nuk e di, ndoshta shejtani
e ngacmon n dorn e tij dhe kshtu bie n
grop t xhehennemit."[16]
4) Mallkimi i melaikeve ndaj atij q pengon
t mos zbatohet kisasi, ekzekutimi ndaj atyre
q e meritojn dhe pr at q ndalon nxjerrjen e shpagimit (pr familjart e viktims)
Nga mshira e Allahut pr njerzit sht edhe
brja e ligjshme e zbatimit t ndshkimeve,
q mbrojn jetn, nderin dhe pasurin e tyre.
Kush i ndalon kto sht njeri i humbur q
meriton mallkimin dhe dnimin e Allahut, t
melaikeve dhe t t gjith njerzve n
prgjithsi, si ka ardhur n hadithin e Abdullah ibn Abasit. "I Drguari sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem ka thn: "Kush e vret dik
gabimisht me gur, kamxhik apo shkop, ka
obligim t paguaj dmin e gabimit, ndrsa ai
q e vret dik me qllim, vritet. Ai q ndrmjetson mes t vrarit dhe zbatimit t ktij ligji
pr t qoft mallkimi i Allahut, i melaikeve dhe
i gjith njerzimit. Allahu nuk pranon prej tij
sarfen dhe as adlen."[17]
5) Mallkimi i melaikeve pr gruan q refuzon
burrin e saj
Nga Ebu Hurejra prcillet t ket thn: "I
Drguari ka thn: "Nse njeriu e thrret
gruan e tij n shtrat dhe ajo refuzon t shkoj,
melaiket do ta mallkojn deri n mngjes."[18]
6) Lnia e lutjeve nga ana e melaikeve pr
grat q vajtojn
M par kemi prmendur se melaiket luten

pr ne dhe se lutja ka gjurmt e veta pr daljen nga errsira n drit, por jan disa vepra
t kqija pr t cilat vepruesi i tyre dnohet
duke u privuar nga lutja e melaikeve pr t.
Nga kto vepra sht edhe vajtimi ndaj t
vdekurit, si prcillet nga Ebu Hurejra radijallahu anhu, se i Drguari sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem ka thn: "Melaiket nuk luten pr
vajtoren dhe as pr at q brtet pr t
vdekurin."[19]
Nuk ka dyshim se vajtimi sht nga veprat e
kqija pr t cilat i Drguari sa-lAllahu alejhi
ve sel-lem ka trhequr vrejtjen dhe ka qartsuar se sht nga veprat e injoracs. Ai sht
distancuar nga personi q vepron nj gj t
till.[20]
Es-Sindij thot: "Fjala e tij (n hadith):
"Melaiket nuk luten", do t thot si luten
pr besimtart e tjer. Allahu thot: "Ai ju
mshiron ju, edhe engjjt e Tij luten. N t
ka argument se Allahu nuk e mshiron vajtoren, por mund t thuhet gjithashtu se
veimi i melaikeve n hadith, se nuk luten
pr vajtoren, do t thot se mshira e Allahut
nuk ndalet, por vetm lutja e melaikeve,
sepse mshira e Allahut ndalet vetm pr
jobesimtart, ndrsa lutja e melaikeve dhe
mshira e tyre pr ta sht vler shtes, prandaj ndrprerja e saj nuk i dmton mkatart.
Allahu e di m s miri."[21]
N fund, themi se sht obligim pr besimtarin q t ket kujdes nga kto vepra t
rrezikshme, n mnyr q t mos e meritoj
kt dnim t madh, mallkimin e melaikeve.
Krkojm mbrojtjen e Allahut nga kjo.
Dr. Muhamed ibn Abdulvehab EL AKIL
Bindjet e fraksioneve muslimane dhe feve t tjera
rreth melaikeve t ndershm
Prshtati: Mr. Fidan XHELILI

Aman / Jordani
______________
[16] Po aty (nr. 2617).
[17] Nesaiu (8\40), Ebu Davudi (4\196, nr. 4591), Ibn Maxheh (2\880, nr 2635), zinxhiri i tij sht sahih, shiko Sahihul Xhami' (5\336, nr. 6326).
[18] Buhariu (5\1994, nr. 4897).
[19] Transmeton Ebu Dvud Et-Tajalisi. Shiko El-minha (1\157), imam Ahmedi n Musned (2\362), zinxhiri i tij sht i mir.
[20] Shiko Et-tergib vet-terhib (4\348), babu et-terhib min en-nijahati.
[21] Shiko Musnedin e imam Ahmedit me verifikim t dijetar Shuajb Arnautit (14\358).

16

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

GJYKIMI PR KRKIMIN E NDIHMS NGA

XHINET DHE SHEJTANET


D H E

Z O T I M I T N D A J
-II-

T Y R E

"do Pejgamber ka nj lutje t pranuar. Secili prej tyre e ka prshpejtuar at (pra e ka br


sh.p.), ndrsa un e kam ruajtur lutjen time pr t ndrmjetsuar pr ummetin (popullin)
tim Ditn e Gjykimit. Ajo prfshin, n dasht Allahu, t gjith ata q kan vdekur prej ummetit tim e q nuk i kan shoqruar Allahut shok."

Gjithashtu sht transmetuar n lidhje me


kt shtje fjala e Allahut t Madhruar:
"Adhuro pra Allahun (Nj e t Vetm) duke
plotsuar detyrat e fes s Tij me iltrsi e
prkushtim vetm pr hir t Tij. Medoemos se
feja e vrtet (adhurimi, prkushtimi e nnshtrimi) sht vetm pr Allahun. Dhe ata q
zgjedhin pr mbrojts e ndihmues t tjer n
vend t Tij (thon): Ne i adhurojm ata vetm
q ata t mund t na afrojn tek Allahu. Pa
dyshim q Allahu do t gjykoj mes tyre n lidhje me at pr far ata ndryshuan. Sigurisht
q Allahu nuk e udhzon at q sht gnjeshtar, mohues." Ez-Zumer: 2-3
Dhe: "Dhe adhurojn n vend t Allahut gjra
q as i dmtojn dhe as nuk u sjellin dobi dhe
thon: Kta jan ndrmjetsuesit tan tek Allahu. Thuaju: A mos e njoftoni Allahun pr
far Ai nuk di se far ka n qiej dhe n tok?

Lavdi i qoft dhe i lart sht Ai prmbi


gjithka q ata ia mveshin dhe ia bashkojn
Atij si shok e t barabart (me T)!" Junus: 18
Allahu i Madhruar na tregon n kto dy
ajete se mushrikt (ata q i shoqrojn shok
Atij) adhuruan krahas Tij njerz t mir,
duke iu lutur atyre, duke i pasur frik, duke
shpresuar tek ata, duke u br kurbane atyre,
duke br zotime pr ta dhe pun t tjera si
kto. I vepronin kto pun duke pretenduar
se ata njerz t mir i afronin ata q i adhuronin (ata njerz t mir) tek Allahu dhe
bnin ndrmjetsim pr ta tek Ai. Allahu i
Madhruar i prgnjeshtroi ata dhe sqaroi t
kotn e tyre. Ai i quajti ata gnjeshtar, mosbesimtar dhe mushrikun. Ai e pastroi
Veten e Tij nga shirku i tyre (shoqrimi shok
n adhurimin e Tij). Allahu i Madhruar
thot: "Lavdi i qoft dhe i lart sht Ai

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

17

prmbi gjithka q ata ia mveshin dhe ia


bashkojn Atij si shok e t barabart (me T)!"
Junus: 18

Ather msohet se ai q i lutet dhe i krkon


ndihm ndonj engjlli, Pejgamberi, xhini,
peme apo ndonj guri, u zotohet atyre dhe u
bn kurban duke shpresuar q ata t ndrmjetsojn tek Allahu pr t apo ta afrojn at
tek Ai, apo shpreson q ata t shrojn t smurin apo t ruajn pasurin, apo shpreson
nga ata shndetin e atij q nuk sht prezent
dhe gjra t tjera t ksaj natyre, msohet se
ai ka rn n kt shirk t madh dhe fatkeqsi t rrezikshme pr t ciln Allahu ka
thn: "Pa dyshim se Allahu nuk fal ti vihet
Atij shok n adhurim, por Ai fal prve ksaj.
Dhe kushdo q i v shok Allahut n adhurim,
vrtet ai ka shpifur nj gjynah t tmerrshm."
En-Nisa: 48

Gjithashtu, ka thn: "Nuk ka dyshim se


kushdo q i v shok n adhurim Allahut,
ather Allahu e ka br haram (t ndaluar)
xhennetin pr t dhe vendbanimi i tij do t jet
zjarri. Dhe pr dhalimunt (mosbesimtart,
keqbrsit e mizort) nuk do t ket asnj ndihmues." El-Maideh: 72
Ndrmjetsimi realizohet Ditn e Gjykimit
pr ata q e njsuan Allahun n adhurim dhe
ishin t sinqert ndaj Tij dhe jo pr ata q i
shoqrojn shok Ati,j ashtu si ka thn Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, kur u
pyet: "O i Drguari i Allahut, kush sht
njeriu m i gzuar me ndrmjetsimin tnd
(Ditn e Gjykimit)?"
Ai tha: "Ai q thot "La ilahe il-lAllah" (nuk
ka t adhuruar tjetr me t drejt prve Allahut) me sinqeritet nga zemra e tij apo vetja e
tij." Transmeton Buhariu, nr. 99 Gjithashtu
ka thn:
"do Pejgamber ka nj lutje t pranuar. Secili
prej tyre e ka prshpejtuar at (pra e ka br
sh.p.), ndrsa un e kam ruajtur lutjen time
______________
[1] Hadithin e ka saktsuar Albani n Sahihul-Xhami, nr. 5176
[2] Transmeton Buhariu dhe Muslimi

18

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

pr t ndrmjetsuar pr ummetin (popullin)


tim Ditn e Gjykimit. Ajo prfshin, n dasht
Allahu, t gjith ata q kan vdekur prej ummetit tim e q nuk i kan shoqruar Allahut
shok."[1]
Mushrikt e par besonin se Allahu sht
Zoti i tyre, krijuesi i tyre dhe furnizuesi i
tyre, porse ata u lidhn pas Pejgamberve,
njerzve t mir, pemve, gurve dhe t tjera
si kto. Ata shpresonin ndrmjetsimin e
tyre pr ata tek Allahu dhe afrimin tek Ai
nprmjet atyre, ashtu si u tha n ajete. Allahu nuk i justifikoi ata me pretendimin e
tyre, as i Drguari i Tij, sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem. Prkundrazi, Allahu i kundrshtoi
ata n Librin e Tij t Madhruar (Kur'anin),
i quajti mosbesimtar dhe mushrik dhe i
prgnjeshtroi n pretendimin e tyre se kta
zota ndrmjetsojn pr ta dhe i afrojn tek
Allahu. Gjithashtu, i Drguari i Allahut, sallAllahu alejhi ve sel-lem t, i luftoi ata pr
shkak t ktij shirku derisa t'ia dedikonin
adhurimin vetm Allahut, duke vn n
veprim fjaln e Allahut t Madhruar:
"Dhe luftoji ata derisa t mos ket m fitneh
(mosbesim, politeizm) dhe feja e adhurimi t
jet plotsisht vetm pr Allahun." El-Enfal: 39
I Drguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sellem, ka thn:
"Jam urdhruar q t'i luftoj njerzit derisa t
dshmojn se nuk ka t adhuruar tjetr me t
drejt prve Allahut dhe se Muhamedi sht i
Drguari i Allahut, t falin namazin dhe t
japin zekatin. Nse e veprojn kt, kan siguruar nga un gjakrat dhe pasurit e tyre,
prvese me t drejtn e Islamit (e ka fjaln pr
sanksionet e Islamit sh.p.), ndrsa llogaria e
tyre sht tek Allahu."[2] Kuptimi sht derisa
t veojn Allahun n adhurim pa i shoqruar Atij shok. Mushrikt kishin frik nga
xhint dhe krkonin mbrojtje prej tyre dhe
Allahu zbriti rreth ksaj shtjeje fjaln e Tij:

"Dhe vrtet q pati burra nga njerzit t cilt


iu mbshtetn burrave nga radht e xhinve,
por ata (xhint) ua shtuan atyre (njerzve)
mkatet dhe mosbesimin." Xhin: 6
Dijetart e tefsirit (shkenca e komentimit t
Kur'anit) rreth ajetit t nderuar kan thn:
"Kuptimi i fjals se Tij: "Por ata (xhint) ua
shtuan atyre (njerzve) mkatet dhe mosbesimin" sht se ua shtuan frikn sepse xhint
madhronin veten e tyre dhe kishin mendjemadhsi kur shikonin q njerzit krkonin
mbrojtje prej tyre dhe n kt rast ua
shtonin frikn n mnyr q njerzit t
shtonin adhurimin ndaj tyre dhe mbshtetjen tek ata. Allahu ua zvendsoi muslimanve kt gj me krkimin e mbrojtjes
nga Ai dhe me Fjalt e Tij t plota. Ai zbriti
rreth ksaj shtjeje Fjaln e Tij:
"Edhe nse t vjen ndonj pshpritje e lig prej
shejtanit, ather krko mbrojtje e mbshtetje
tek Allahu. Vrtet Ai sht Gjithdgjues, i
Gjithditur." El-A'raf: 200
Dhe: "Thuaj: I mbshtetem (Allahut) Zotit t
agimit (t m ruaj)." El-Felek: 1
"Thuaj: I mbshtetem (Allahut) Zotit t
njerzve. En-Nas: 1
Transmetohet n rrug t sakt se Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, ka thn:
"Kush ndalet n nj vend dhe thot krkoj
mbrojtje me fjalt e prsosura t Allahut nga e
keqja q ka krijuar), nuk e dmton at asgj
derisa t largohet prej aty."[3]
Ai q krkon shptimin, mbrojtjen e fes s
tij dhe ruajtjen nga shirku, i vogl apo i
madh qoft, mson duke u bazuar n ajetet
dhe hadithet m lart se lidhja me t vdekurit, engjjt, xhint dhe krijesat e tjera; lutja
ndaj tyre dhe krkimi i mbrojtjes nga ata
dhe vepra t ngjashme me to jan prej punve t injorantve, mushrikve dhe prej
shirkut (shoqrimit shok Allahut) m t urryer. sht e obligueshme lnia e ktij shir-

ku, paralajmrimi ndaj tij, kshillimi me


njri-tjetrin pr lnien e tij dhe qortimi i atij
q e vepron at.
Nuk lejohet martesa me ata q njihen pr
kto vepra shirku, as ngrnia e mishit q ata
e therrin, as namazi pr ta (t'u falsh
xhenazen sh.p.), as namazi pas tyre (t jen
imam n namaz) derisa t shfaqin
pendimin e tyre tek Allahu i Madhruar nga
kto vepra dhe ta veojn At n lutje dhe
adhurim.
Lutja sht vet adhurimi, bile esenca e tij,
ashtu si ka thn Pejgamberi sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem:
"Lutja sht vet adhurimi."[4] Dhe n nj shprehje tjetr: "Lutja sht esenca e adhurimit."[5] Allahu i Madhruar ka thn:
"Dhe mos u martoni me mushriket (femra idhujtare, mohuese), derisa ato t besojn (t adhurojn vetm Allahun). Dhe nuk ka dyshim
se nj robresh besimtare sht m e mir se nj
mushrike (idhujtare e lir), edhe pse ajo mund
tju mahnit ju. Dhe mos ua jepni (bijat
tuaja) pr martes mushrikve (idhujtarve),
derisa ata t besojn (e t adhurojn vetm Allahun). E nuk ka dyshim se nj rob besimtar
sht m i mir se nj mushrik (idhujtari i
lir), edhe pse ai mund tju mahnit ju. Ata
(mushrikt) ju ftojn ju n zjarr, e Allahu ju
fton n xhennet dhe falje me Vullnetin e Vet
dhe i bn t qarta ajetet (provat, treguesit, shpalljet) e Tij pr njerzimin, q ata t mund t
prkujtojn." El-Bekareh: 221
Allahu i Madhruar i ka ndaluar muslimant
q t martohen me mushriket, si jan ato
q adhurojn idhujt, xhint, engjjt etj., derisa t besojn n veimin e Allahut n adhurim, t besojn t Drguarin, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, n ato gjra me t cilat ka
ardhur dhe t ndjekin rrugn e tij.
Gjithashtu, Ai ka ndaluar martesn e mushrikve me muslimanet derisa t besojn n

______________
[3] Hadithin e ka saktsuar Albani n Sahihul-Xhami, nr. 6567
[4] Hadithin e ka saktsuar Albani n Sahihul-Xhami, nr. 3407
[5] Hadithin e ka dobsuar Albani n Daiful-Xhami, nr. 3003

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

19

veimin e Allahut n adhurim, t besojn t


Drguarin dhe ta ndjekin at. Allahu i Madhruar na ka lajmruar se robresha besimtare sht m e mir se ajo q i shoqron
shok Allahut dhe sht e lir (nuk sht robresh). Kjo edhe n qoft se e habit shikuesin dhe dgjuesin me bukurin e saj dhe
fjaln e bukur t saj. Gjithashtu na ka lajmruar se robi besimtar sht m i mir se ai q
i shoqron shok Allahut e sht i lir (nuk
sht rob), edhe n qoft se e habit dgjuesen dhe shikuesen me bukurin, oratorin,
trimrin e tij dhe gjra t tjera. Pastaj
Allahu i Madhruar i bri t qart shkaqet e
ksaj prparsie me fjaln e Tij:
"Ata (mushrikt) ju ftojn ju n zjarr." Ka pr
qllim me kt mushrikt dhe mushriket, sepse
ata jan thirrs pr n zjarr me fjalt e tyre, me
veprat e tyre, me rrugn e jets s tyre dhe
moralin e tyre. Ndrsa besimtart dhe besimtaret jan prej thirrsve pr n xhemnet me
moralin e tyre, me veprat e tyre dhe me rrugn
e jets se tyre. Si mund t barazohen ata me
kta?
Allahu i Madhruar thot pr munafikt (ata
q shfaqin Islamin dhe fshehin mosbesimin):
"Dhe asnjrit prej tyre, kur t vdesin, mos ia
fal namazin (xhenazen) kurr, e as mos qndro
pran varrit t tij. Me t vrtet q ata nuk besuan Allahun dhe t Drguarin e Tij dhe
vdiqn duke qen fasikun (t pabindur e t
pannshtruar ndaj Allahut dhe ndaj t Drguarit t Tij, Muhamedit sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem.)." Et-Tevbeh: 84
Allahu i Madhruar ka qartsuar n kt ajet
t nderuar q nuk i falet xhenazja munafikut
dhe mosbesimtarit si rezultat i mohimit t
Allahut dhe t t Drguarit t Tij, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Gjithashtu nuk lejohet
t falemi pas tyre (t jen imam n namaz)
dhe nuk lejohet t jen prijs t muslimanve si pasoj e mohimit t tyre, mospasjes siguri nga ta, armiqsis s madhe mes
tyre dhe muslimanve dhe mosqenies s tyre

20

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

prej atyre q falen dhe adhurojn Allahun.


Kufri (mohimi) dhe shirku (shoqrimi shok
Allahut) i zhvlersojn veprat, Allahu na ruajtt nga kjo gj!
Allahu i Madhruar ka thn rreth ndalimit
t ngrnies s ngordhsirs dhe kurbanit t
mushrikve:
"Mos hani (o besimtar) nga ai (mish) mbi t
cilin nuk sht prmendur Emri i Allahut (kur
sht therrur kafsha), sepse sigurisht q sht
fisk (gjynah dhe mosbindje ndaj Allahut). Dhe
vrtet q shejtant i frymzojn miqt e tyre
nga mesi i njerzve q tju kundrshtojn ju
dhe po tu bindeni atyre (duke i br gjrat e
paligjshme t ligjshme), ather pa dyshim q
do t ishit mushrik (mosbesimtar, q besojn
n shum zota)." El-Ena'm: 121
Allahu i Madhruar i ka ndaluar muslimant
nga ngrnia e ngordhsirs dhe kurbanit t
mushrikut sepse sht nexhis (e papastr).
Kurbani i mushrikut ka gjykimin e ngordhsirs edhe n qoft se prmend emrin e
Allahut sepse prmendja e Allahut nga ai
sht e kot dhe nuk ka vler, pasi kurbani
sht adhurim. Shirku e zhvlerson adhurimin dhe e hedh posht at derisa mushriku
t pendohet tek Allahu. Allahu na ka lejuar
q t ham nga ushqimi (ku futet edhe kurbani sh.p.) i ithtarve t librit (ifutve dhe
t krishterve) n Fjaln e Tij:
"Ushqimi (mishi i bagtive t therura, i kafshve t tjera t ngrnshme etj.) i ithtarve t
Librave t Par (jehudive dhe t krishterve)
sht i ligjshm pr ju dhe i juaji sht i lejuar
pr ta." El-Maideh: 5
Kjo sepse ata i prkasin nj feje qiellore dhe
pretendojn se jan pasuesit e Musait dhe
Isait, edhe pse gnjejn n kt pik. Allahu i
Madhruar e ka shfuqizuar fen e tyre dhe e
ka hedhur posht me drgimin e
Muhamedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem te
t gjith njerzit. Porse Allahu i Madhruar
na e ka lejuar ushqimin e ithtarve t librit
dhe grat e tyre (martesn me to sh.p.) si

shkak i nj urtsie t madhe dhe disa t fshehtave q jan marr n konsiderat, t cilat i
kan sqaruar njerzit e dijes, n kundrshtim
me mushrik si adhuruesit e idhujve dhe Pejgamberve t vdekur, njerzve t mir q
kan vdekur dhe t tjer ve tyre. Ndalesa
erdhi sepse feja e tyre nuk ka baz, nuk ka
asnj dyshim pr kt. Ajo fe sht e kot
duke u nisur nga rrnjt e saj, e si rrjedhoj
kurbani i tyre sht si ngordhsira. Nuk lejohet ngrnia e kurbanit t tyre. Kurse pr sa i
prket fjals s personit q ia thot bashkbiseduesit t tij:
"T znin xhint!" apo "T marrshin
xhint!" apo "T fluturofshin shejtant (xhint q kundrshtojn Allahun)!" dhe shprehje t tilla si kto hyjn n grupin e sharjeve
dhe fyerjeve dhe nuk lejohen mes muslimanve, ashtu si nuk lejohen sharjet dhe fyerjet
e tjera. Kto nuk jan shirk, vetm nse ai q
i thot beson se xhint veprojn n mesin e
njerzve pa lejen e Allahut dhe dshirn e
Tij.
Ai q ka kt besim pr xhint apo pr krijesat e tjera ve tyre sht mosbesimtar si shkak i ktij besimi sepse Allahu i Madhruar
sht Poseduesi i do gjje dhe Fuqiploti
mbi do gj. Ai ka n dor t bj dobi dhe
dm dhe nuk ndodh asgj pa lejen e Tij, pa
dshirn e Tij dhe pa caktimin e Tij t mparshm, ashtu si thot Allahu i Madhruar
ku urdhron Pejgamberin e Tij, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, q t lajmroj njerzit pr
kt baz madhshtore: "Thuaj (O
Muhamed): Un nuk kam asnj fuqi prfitimi ose dmtimi pr veten time, por vetm si
t doj Allahu. Po t kisha dijen e gajbit (t s
fshehts), ather do t kisha shumfishuar e
shtuar pr veten time nj bollk begatie dhe
asnj e keqe nuk do t m prekte. Un jam
vetm nj kshillues dhe prgzues pr popullin
q beson." El-A'raf: 188
Ather, nse zotria i krijesave dhe m i

miri i tyre, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, nuk


ka n dor pr veten e vet as dm e as dobi
prve asaj q ka dashur Allahu, si sht
puna me krijesat e tjera?! Ajetet (e Kur'anit)
q vijn me kt kuptim jan t shumta.
T pyessh fallxhort, mashtruesit (q u ngjajn magjistarve), ata q pretendojn se
njohin t ardhmen me ann e yjeve dhe persona t till si kta q merren me lajmet e
fshehta sht vepr e ndaluar dhe nuk lejohet. Besimi i tyre sht edhe m i rnd dhe
m i keq, bile sht prej degve t kufrit
(mosbesimit), duke u mbshtetur n fjaln e
Pejgamberit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem:
"Kush shkon te nj fallxhor dhe e pyet at, nuk
i pranohet namazi pr 40 dit." {Transmeton
Muslimi n Sahihun e tij libr ku ka
mbledhur nj pjes t haditheve t sakta,
sh.p.}. Gjithashtu transmeton n Sahihun e
tij nga Muavije ibn el-Hakem es-Selmi,
Allahu qoft i knaqur me t, se Pejgamberi,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, ka ndaluar nga
shkuarja te parashikuesit (ata q pretendojn
se din t ardhmen, sh.p.).
Gjithashtu kan nxjerr transmetuesit e
suneneve (libra ku jan mbledhur hadithe)
nga Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem
se ka thn:
"Ai q shkon te parashikuesi dhe e beson at n
far thot, ka mohuar at q i sht zbritur
Muhamedit."[6]
Hadithet q vijn n kt kuptim jan t
shumta.
Muslimant e kan pr detyr t ruhen nga
pyetja e parashikuesve, fallxhorve,
mashtruesve t tjer dhe atyre q merren me
lajmet e fshehta dhe mashtrimin (ngatrrimin) qoft nn emrin e mjeksis apo t
dikaje tjetr. Kjo vjen si pasoj e ndaless s
siprprmendur nga Pejgamberi, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, dhe paralajmrimi i tij.
Hyjn n kt tem edhe pretendimet e disa
njerzve q nn emrin e mjeksis futen n

______________
[6] Hadithin e ka saktsuar Albani n Es-sahihah, nr. 2289

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

21

shtjet e fshehta. Kur nuhat ky mashtrues


allmn e t smurit apo shamin e koks s
t smurs apo gjra t tilla dhe thot: "Ky i
smur apo kjo e smur ka br kt gj e
kt gj", pra gjra t fshehta q nuk i tregon
nuhatja e allms s t smurit apo dika e
ngjashme me t , qllimi sht mashtrimi i
njerzve t thjesht n mnyr q t thon se
ai e njeh mir mjeksin, llojet e smundjeve
dhe shkaqet e tyre. Gjithashtu ekziston
mundsia q t'u jap atyre (njerzve t
thjesht) ndonj ila dhe ndodh rastsisht
shrimi me caktimin e Allahut, kurse ata besojn se shrimi erdhi si rrjedhoj e ilaeve t
tij, ndrkoh q smundja mund t ket ardhur si pasoj e disa xhinve dhe shejtanve
q i shrbejn atij q pretendon se sht
mjek dhe e njoftojn at pr disa shtje t
fshehta. Mashtruesi mbshtetet te kto t
dhna dhe i knaq xhint dhe shejtant me
adhurimin q u prshtatet atyre. Ather ata
largohen nga i smuri dhe nuk e lndojn
m. Kjo gj sht e njohur pr xhint dhe
shejtant dhe ata q u shrbejn shejtanve.
Muslimant e kan pr detyr t ruhen nga
kto vepra, t kshillohen me njri-tjetrin
pr largimin prej tyre dhe t mbshteten tek
Allahu i Madhruar. Ata e kan pr detyr t
mbshteten tek Ai n t gjitha shtjet. Nuk
ka ndonj problem prdorimi i rukjes sheriatike (lexime t disa pjesve nga Kur'ani dhe
t disa lutjeve duke pasur si qllim shrimin
e t smurit n prputhje me legjislacionin
islam sh.p.) dhe i ilaeve t lejuara.
Gjithashtu nuk ka problem t mjekohesh te
doktort q prdorin analiza pr t smurin
dhe t sigurohesh pr smundjen (q je i smur sh.p.) me an t mjeteve t perceptueshme. Transmetohet n rrug t sakt
nga Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem,
se ka thn: "Allahu ka zbritur pr do s______________
[7] Hadithin e ka saktsuar Albani n Es-sahihah, nr. 451
[8] Hadithin e ka saktsuar Albani n Sahihul-Xhami, nr. 5164
[9] Hadithin e ka dobsuar Albani n Daiful-Xhami, nr. 1569

22

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

mundje ilain e saj. E mori vesh kush e mori


dhe nuk e diti ai q nuk e diti."[7]
Gjithashtu ka thn: "do smundje ka ilain
e saj. Nse gjendet ilai i saj, shrohet (smundja) me lejen e Allahut t Madhruar."[8]
Dhe: "Mjekohuni! Dhe mos u mjekoni me
haram (gjrat e ndaluara)."[9] Hadithet q
vijn me kt kuptim jan t shumta.
Lusim Allahun e Madhruar q t prmirsoj gjendjen e t gjith muslimanve, t'i
shroj zemrat dhe trupat e tyre nga do e
keqe, t'i bashkoj tek udhzimi, t na
mbroj ne dhe ata nga sprovat q t shpien
n humbje dhe nga bindja ndaj shejtanit dhe
miqve t tij! Me t vrtet q Ai ka pushtet
mbi do gj dhe nuk ka as forc e as fuqi pa
Allahun e Lartsuar dhe t Madhruar.
Paqja, mshira dhe begatia e Tij qofshin mbi
robin dhe t Drguarin e Tij, Muhamedin,
mbi familjen dhe shokt e tij.
Abdul-Aziz ibn BAZ
Prshtati: Ardit ULQINAKU
Rijad /Arabia Saudite

URDHRIMI N T MIR DHE


NDALIMI NGA E KEQJA
Kur n tok shfaqen haptazi punt e liga, Allahu do t zbres zemrimin e Tij mbi banort
e saj, edhe nse nj pjes e tyre jan t mir. Do ti godas ajo q i godet t gjith dhe m pas
kthehen te mshira e Allahut dhe falja e Tij.

Kto jan disa shtje besimi n t


cilat ka msim, kshilla dhe shembuj. Jemi n shtjen e tridhjet e
shtat nga shtjet e imanit, e cila
sht urdhrimi n t mir dhe ndalimi nga e keqja me sinqeritet t
plot.
Si pasoj e punve t kqija t
njerzve sht shfaqur n tok dhe
det shkatrrimi, ka dal haptazi kamata dhe sht shfaqur amoraliteti,
tregjet jan mbushur me gra t
zhveshura, po pihet alkooli, sht
ln namazi dhe jan zbehur lidhjet
farefisnore.

A e dini pse ka ndodhur e gjith


kjo? Sepse ummeti islam e ka ln
pas dore punn dhe detyrn e tij primare, pr t ciln ka ardhur n kt
bot. Ajo sht urdhrimi n t mir
dhe ndalimi nga e keqja.
O ummet islam! Urdhrimi n t
mir dhe ndalimi nga e keqja sht
detyra dhe obligimi yn ngase
Allahu i Lartsuar thot: Ju jeni
populli m i mir i dal pr njerzimin sepse ju urdhroni q t bhen
vepra t mira, i ndaloni t kqijat dhe
besoni Allahun. Alu Imran: 110
Po ashtu Allahu thot: Besimtart

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

23

dhe besimtaret jan miq pr njritjetrin. Ata urdhrojn q t bhen


vepra t mira dhe i ndalojn t kqijat. Et-Tevbe: 71 Urdhrimi n t
mir dhe ndalimi nga e keqja sht
detyr e muslimanve t sinqert.
Nse e lm pas dore kt, do t
shtohen mkatet dhe shkatrrimi n
tok e det. E nse shtohen mkatet
dhe punt e flliqura, ather ky
ummet do t shkatrrohet. Pr
Allahun e Lartsuar, na sht treguar
se do ummet q sht shkatrruar
m par, sht shkatrruar vetm
pr shkak t mkateve. Allahu i
Lartsuar thot: ...por pr shkak t
gjynaheve t veta, i shfarosm... El-

Nse shtohen mkatet, prhapet kamata, amoraliteti, lakuriqsia dhe e


keqja, do t vij edhe dnimi nga
Allahu. Allahu thot: fardo fatkeqsie q ju godet, sht si pasoj e asaj
q keni br vet; por Ai fal shum.
Esh-Shura: 30. Po ashtu Allahu thot:
...Kurse e keqja q t godet, sht prej
vetes sate. En-Nisa: 79
Dhe: Kur ju goditi fatkeqsia,
ndrkoh ju i kishit goditur m par
armiqt tuaj dyfish, ju that: Prej
nga na erdhi neve kjo?! Thuaj (o
Muhamed): Kjo ndodhi prej jush.
Vrtet, Allahu sht i Fuqishm pr
do gj. Alu Imran: 165
O Allah na shpto, na shpto! O
Enam: 6
Allah, na shpto nga sprovat e dukNe t gjith i dnuam pr gjynahun e shme dhe ato t padukshme!
vet... El-Ankebut: 41
I Drguari i Allahut sal-lAllahu aleNga nna e besimtarve, Zejneb
jhi ve sel-lem thot: Shembulli i atij
bintu Xhahshin radijAllahu anha,
q i prfill urdhrat e Allahut dhe atij
transmetohet se Profeti sal-lAllahu
q nuk i prfill ato sht si shembulli i
alejhi ve sel-lem nj dit hyri tek ajo nj populli q ka zgjedhur nj anije.
i tmerruar duke thn: La ilahe ilNj pjes e tyre jan vendosur sipr e
lAllah! Mjer pr arabt nga e keqja
nj pjes posht. Ata q ishin posht,
q sht afruar. sht hapur sot nga
kur donin t mbushnin uj, kalonin
penda e jexhuxhve dhe mexhuxhve n pjesn sipr dhe kshtu than:
kaq", dhe bri nj rreth me gishtin e "Sikur t hapim nj vrim n pjesn
tij t madh dhe at tregues. Un
ton posht, n mnyr q mos t'i penthash: -O i Drguari i Allahut, a do gojm ata q jan sipr. Nse (ata q
t shkatrrohemi edhe pse n mesin jan sipr) i lejojn ta bjn at q
ton ka t mir? Ai tha: Po, nse
dshirojn, t gjith do t vdesin, por
shtohet e keqja.[1]
nse i ndalojn, do t shptojn t
______________
[1] Transmeton Muslimi, 1987.
[2] Transmeton Buhariu.

24

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

gjith.[2]
Robr t Allahut!
Mkatart jan shkak i shkatrrimit
t nj populli dhe s'ka dyshim q do
t jen t shumt nse ne nuk urdhrojm n t mir dhe ndalojm nga
e keqja. Nse nuk veprojm, do t
zbres dnimi dhe do t na prfshij
t gjithve.
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Pasha At n
dorn e t Cilit sht shpirti im, do t
urdhroni pr t mir dhe do t
ndaloni nga e keqja ose Allahu do t
drgoj mbi ju dnim e m pas do ti
luteni Atij, por nuk do tju prgjigjet.[3]
Kur njerzit e shohin nj t keqe dhe
nuk e ndryshojn at, ekziston frika se
do ti prfshij Allahu m nj dnim
prej Tij.[4]
Kur prostitucioni dhe kamata[5]
prhapet n nj popull, vetm se e
kan lejuar dnimin e Allahut mbi
veten.[6]
Kur n tok shfaqen haptazi punt e
liga, Allahu do t zbres zemrimin e
Tij mbi banort e saj, edhe nse nj
pjes e tyre jan t mir. Do ti godas
ajo q i godet t gjith dhe m pas
kthehen te mshira e Allahut dhe falja
e Tij.[7]

Nse ne e lm urdhrimin n t
mir dhe ndalimin nga e keqja, do
ta meritojm mallkimin,
nnmimin dhe poshtrimin. I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem i
ka prmendur s bashku
nnmimin, poshtrimin dhe
mkatet. Nse nuk urdhrojm n t
mir dhe ndalojm nga e keqja,
mkatet do t jen t pranishme n
popull.
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Kur ju t
punoni me kamat, t kapeni pr bishtat e lopve (t merreni me blegtorin), t jeni t knaqur me bujqsin
dhe ta lini luftn n rrugn e Allahut,
Allahu do ta lejoj poshtrimin tuaj
dhe nuk do ta ngrej derisa ti ktheheni fes suaj.[8]
Poshtrimi vjen me mkate, por a ka
poshtrim m t madh se ai n t
cilin gjendemi? Edhe mallkimi sht
pr shkak t mkateve. Allahu i
Lartsuar thot: Ata, beni israilt q
ishin mohues, u mallkuan me gjuhn
e Dautit dhe t Isait, t birit t Merjemes, pr shkak se kundrshtonin,
shkelnin do kufi dhe nuk e ndalonin
njri-tjetrin q t mos bnin vepra t
kqija. Eh, sa t shmtuara ishin

______________
[3] Sahih et-Tergib vet-Terhib, 2313.
[4] Sahih el-Xhami, 1984.
[5] Ku futen edhe kredit.
[6] Sahih el-Xhami, 679.
[7] Sahih el-Xhami, 680.
[8] Sahih el-Xhami, 416.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

25

veprat q bnin ata!" El-Maideh: 78-79


Ndonjri prej nesh e sheh djalin e tij
n shtpi q nuk falet dhe nuk e
kshillon at, sheh vajzn e tij q del
e zhveshur dhe nuk e kundrshton
at, sheh se si pihet alkooli dhe
prhapet kamata, por fytyra e tij
nuk ndryshon dhe nuk hidhrohet
pr hir t Allahut, nuk urdhron n
t mir dhe nuk ndalon nga e keqja.
Mkatet na jan br nj gj e zakonshme. T Allahut jemi dhe tek
Ai do t kthehemi.
Nse nuk urdhrojm n t mir
dhe ndalojm nga e keqja, mkatet
dhe punt e liga do t shtohen, zemrat e njerzve do t nxihen deri n
at mas saq nuk do t njohin pun
t mir dhe nuk do ti kundrshtojn punt e liga. Ky sht fillimi i
shfaqjes s munafikve dhe thirrsve
t s keqes, t humbjes dhe sekteve,
shfaqen t paditurit dhe bidatxhinjt.
Allahu i Lartsuar thot: Hipokritt
dhe hipokritet jan t ngjashm me
njri-tjetrin (qllimi i tyre sht nj),
krkojn q t bhen vepra t kqija e
pengojn t mirat. Et-Tevbe: 67
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Allahu i Lartsuar nuk e ngre diturin duke e
trhequr at nga robrit e Tij, por

duke i vdekur dijetart, derisa t mos


mbetet asnj dijetar. Ather njerzit
do t marrin pr prijs injorantt dhe
do ti pyesin, ndrsa ata do t prgjigjen pa dituri, do ta humbin vetn dhe
t tjert.[9]
Ummet islam!
Allahu e merr diturin me vdekjen e
dijetarve, derisa t mos mbetet
asnj dijetar. Ather njerzit do ti
marrin si udhheqs injorantt,
ashtu si i shohim sot n mjetet e
informimit. Ata i thrrasin njerzit
n fe tjetr, jo n at q solli Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sellem. Ata u japin prparsi fjalve t
tyre para fjalve t Allahut, fjalve t
Pejgamberit sal-lAllahu alejhi ve sellem dhe fjalve t dijetarve t gjeneratave t para. Pr shkak t
injorancs ndaj fes, populli njeh
vetm kta, t cilt ua lejojn
haramin dhe ua ndalojn hallallin. I
urdhrojn n pun t liga dhe i
ndalojn nga punt e mira, pikrisht
ashtu si veprojn munafikt. Por, a
e dini se kur shfaqen dijetart e s
keqes? Ather kur dijetart e vrtet
jan t pakt.
Para nj viti,[10] ummeti musliman
humbi nj nga dijetart e dalluar,
hoxhn Abdul-Aziz ibn Baz, Allahu
e mshiroft. Disa muaj m pas

______________
[9] Sahih el-Xhami, 1850.
[10] Kjo ligjrat sht mbajtur n vitin 2000, kurse Ibn Bazi, Allahu e mshiroft, ka vdekur para nj viti. Allahu e mshiroft dhe na bashkoft me
t n xhennetin Firdevs! (sh.p.)

26

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

humbi dijetarin tjetr, hadithologun


e ksaj kohe, Muhamed NasirudDin el-Albani,[11] Allahu e mshiroft. Pas nj kohe t shkurtr ky
ummet humbi nj dijetar tjetr t
dalluar, Muhamed ibn Salih elUthejmin, Allahu e mshiroft. Kto
jan sprova q jan shfaqur n do
an: thirrs n rrugn e humbur,
thirrs n grupime, thirrs n
prarje, ather t keni kujdes o
robrit e Allahut, qndroni n
rrugn e drejt n t ciln kan
vdekur dijetart. Pr Allahun, pa
dyshim kto jan fitne, pr Allahun
pa dyshim se kto q po prjetojm
jan dit t vshtira t strmbushura
me gjra q nuk i dim. E lusim Allahun t na forcoj n iman!
Kapuni fort pr librin e Zotit tuaj
dhe pr Sunnetin e Profetit tuaj sallAllahu alejhi ve sel-lem, pr rrugn
e t parve tan t mir dhe t gjith
ata q ndoqn rrugn e tyre deri n
Ditn e Kiametit.
Kini kujdes nga thirrsit n rrugn e
humbur, nga thirrsit n prarje,
pasi me shkurtpamsin dhe pamaturin e tyre dshirojn ta hedhin
kt umnet n detin e gjakosur. Ne
ju kshillojm dhe paralajmrojm o
krkuesit e dijes q t mos jeni me
asnjrn nga kto pal, por qndroni
t paluhatshm n rrugn e drejt,

mos dgjoni ata q fyejn dijetart!


Nse mson te nj njeri i cili t thrret pr n rrugn e Allahut, t urdhron n t mir dhe t ndalon nga
e keqja, dshiron q ti t jesh nga
pasuesit e rrugs s drejt duke ti
qartsuar gjrat n kuptimin e
duhur dhe nuk t nxit ta prkrahsh
ndonjrin prej grupeve me fanatizm, ather kapu fort pas tij.
Nse sheh dik q prgojon dijetart
dhe t fton n ndonj grupim me fanatizm dhe rregulla q jan bazuar
n mendjet e njerzve apo t ngjashme me kto devijime, ather ki
kujdes.
Shiko se si udhheqsit e injorantve
urdhrojn n t keqe dhe ndalojn
nga e mira, e orientojn popullin
drejt prarjeve dhe thellimit n
gjakosje. Pra, kini kujdes nga
thirrsit n prarje.
Robr t Allahut!
donjri prej nesh urdhron n t
mir dhe ndalon nga e keqja n baz
t mundsis q ka. Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn:
Kush nga ju e sheh nj t keqe, le ta
ndryshoj me dorn e tij. E, nse nuk
mundet, ather le ta kundrshtoj me
gjuhn e tij. E, nse nuk mundet, le ta
urrej me zemrn e tij, e kjo sht
pjesa m e dobt e imanit.[12]
Nse ne urdhrojm n t mir dhe

______________
[11] Ky dijetar ishte nga Shkodra. Ka emigruar n Siri n moshn nntvjeare me familjen e tij. Vdiq n vitin 1999 n Aman, kryeqytetin e Jordanis.
Ne e lusim Allahun q ta mshiroj me mshirn e Tij dhe t na bashkoj t gjithve n xhennetin Firdevs! (sh.p.)
[12] Transmeton Muslimi.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

27

ndalojm nga e keqja, pa dyshim se


do ti shohim frytet e saj.
Disa prej tyre jan:
1- Allahu na ka br ummetin m t
mir mbi siprfaqen e toks. Ashtu
si ka thn Allahu i Lartsuar: Ju
jeni populli m i mir i dal pr
njerzimin sepse urdhroni q t bhen
vepra t mira, i ndaloni t kqijat...
Alu Imran, 110

2- Allahu na ndihmon kundr


armiqve tan dhe na mundson
pushtet n tok. Nse urdhrojm
n t mir dhe ndalojm nga e
keqja, do t prhapet mirsia dhe do
t paksohen mkatet. Kur ndodh
kjo, do t thot se na ka ndihmuar
Allahu n veten ton, si ka treguar
n librin e Tij: ...Vrtet, Allahu e
ndihmon kdo q e ndihmon At. Allahu sht vrtet i Fort dhe i Plotfuqishm. (Allahu ndihmon edhe)
Ata, t cilve nse u japim pushtet n
tok, kryejn faljet, japin zekatin, urdhrojn kryerjen e veprave t mira
dhe pengojn at q sht e mbrapsht.
Tek Allahu sht fundi i t gjitha
shtjeve. El-Haxhxh: 40-41
3- Allahu do t na mshiroj me
mshirn e Tij n kt dhe botn
tjetr, si ka thn Allahu i Lartsuar: Besimtart dhe besimtaret jan
miq pr njri-tjetrin. Ata urdhrojn
q t bhen vepra t mira dhe i ndalojn t kqijat; falin namazin, japin

28

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

zekatin dhe i binden Allahut dhe t


Drguarit t Tij. Kta jan ata q do
ti mshiroj Allahu... Et-Tevbe: 71
4- Allahu do ta largoj dnimin prej
nesh, si thot n Kur'an: Por, kur e
harruan at pr t ciln ishin paralajmruar, Ne i shptuam ata q
kshillonin. Kta jan q urdhrojn
n t mir dhe ndalojn nga e keqja.
Kurse i ndshkuam ashpr keqbrsit,
pr shkak t mosbindjes s tyre. ElAraf: 165

5- Do t jemi t shptuar n kt
bot dhe n tjetrn. Allahu i Lartsuar thot: Le t dal prej jush nj
grup q t thrras pr n mirsi, t
urdhroj pr vepra t mira e t
ndaloj prej veprave t shmtuara!
Kta njerz do t jen t shptuarit.
Alu Imran: 104)
Ebu Islam, Salih ibn Taha ABDULVAHID
Ahsenul-Bejan min mevakif Ehlul-Iman
Prshtati: Sabahudin SELIMI
Viti / Kosov

PRGJIGJE T QARTA NDAJ DYSHIMEVE ME


T CILAT ARGUMENTOHET LEJIMI I

MEVLUDIT
P j e s a

pe s t

Mevludin nuk e kan praktikuar as sahabt, as tabi'int dhe as muslimant n shekujt e


par t zgjedhur. Si mund t jet kjo prej veprave t mira?
DYSHIMI I SHTAT

Mevludi sht nj gj q e kan konsideruar t mir dijetart dhe muslimant


n t gjitha vendet dhe sht praktikuar n
do rajon. Nj gj e till sht e krkuar fetarisht sipas rregullit t prfituar nga hadithi mevkuf [1] i Ibn Mes'udit, q thot:
"At q muslimant e shohin pr t mir,
ajo tek Allahu sht e mir."[2][3]

PRGJIGJJA NDAJ KTIJ DYSHIMI


1. Ky mendim kundrshton t vrtetn.
Dijetart e mdhenj t selefit e kan mohuar mevludin dhe kan thn se sht
bidat dhe kundrshton at q i ka zbritur
Pejgamberit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.
do gj q kundrshton dika nga Sunneti
i Resulullahut alejhi selatu ve sel-lem, nuk
ka vend as pesh, por n realitet sht e refuzuar me argument nga fjala e Pejgamberit
salavatullahi ve selamuhu alejhi: "Kush
shpik n fen ton far nuk sht prej saj,

______________
[1] Hadithi mevkuf sht ai hadith senedi i t cilit nuk arrin deri te Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, por arrin vetm deri te sahabi dhe ky lloj
hadithi sht prej llojeve t dobta (daife).
[2] Shiko Musnedu Imam Ahmed 1/379. Ky hadith sht mevkuf- me sened deri tek Ibn Mes'udi. Disa q e praktikojn mevludin, e konsiderojn
merfu, pra q senedi arrin deri tek Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, mirpo kjo nuk sht e vrtet. Ibn Hazmi pr kt n librin e tij El
Ihkamu fi Usulil-Ahkam 2/197 thot: "Pr kt hadith nuk dim sened deri tek Resulullahu sal-lAllahu alejhi ve sel-lem n asnj aspekt. Ajo q nuk
ka aspak dyshim sht se pr kt nuk gjendet kategorikisht n Musnedus-Sahih, por ne e dim kt nga Ibn Mes'udi." Shiko edhe Mekasidul hasene
nga Sehavi 367, Keshful Hafa' nga Axhluni 2/263 dhe Silsiletu Eehadithud-Daifeh nga Albani 2/17.
[3] Havlel Ihtifalu bil Mevludi 12 dhe Edh-Dhehairul Muhammedijeh nga Muhammed Alevi Malikij 270-271.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

29

sht e refuzuar."[4]
Allahu subhanehu ve te ala thot: "...e at
q ju jep Pejgamberi merreni e at q ju
ndalon largojuni..." Hashr: 7. Po ashtu
thot: "... Sot Un prsosa pr ju fen tuaj, ju
plotsova begatit dhe jam i knaqur q pr
ju zgjodha Islamin fe." El Maide: 3.
Mevludin nuk e kan praktikuar as sahabt, as tabi'int dhe as muslimant n
shekujt e par t zgjedhur. Si mund t jet
kjo prej veprave t mira?
2. Nyja shquese el te fjala el muslimunmuslimant, ka pr qllim kohn dhe kt
e aludon teksti i thnies: "Vrtet Allahu
shikoi n zemrat e robrve dhe e zgjodhi
Muhamedin dhe e drgoi me shpalljen e
Tij. Pastaj shikoi n zemrat e robrve pas
zemrs s Muhamedit dhe vrejti zemrat e
sahabve, zemrat m t mira prej robrve
dhe i bri shok t Pejgamberit t Tij q
luftojn pr fen e tij. far t shohin muslimant pr t mir, ajo tek Allahu sht e
mir dhe far e shohin pr t keqe, ajo tek
Allahu sht e keqe."Qllimi i ktij etheri
nga sahabi sht konsensusi i sahabve dhe
pajtueshmria e tyre. Pr kt aludon ajo
q sht transmetuar tek Hakimi me shtes: "T gjith sahabt e pan q t'u bhet
kalif Ebu Bekri radijallahu anhu."[5] N
kt thnie sqarohet qllimi dhe Abdullah
ibn Mes'udi radijallahu anhu ka argumentuar me kt pr kalifatin e Ebu Bekrit me
konsensusin e sahabve.
3. Nse thuhet se vrtet nyja shquese el
prfshin t gjith muslimant dhe ather

kjo sht ixhma, dihet se kompetent pr


ixhma jan muxhtehidt dhe dijetart. E
nse nuk jan pr qllim ata q jan kompetent pr ixhma, ather do t thot se
edhe populli i thjesht q nuk ka dituri
merret pr argument n at q e sheh pr
t mir, e kjo sht gj e rrefuzuar me konsensus.[6]
Iz ibn Abduselam kur sht pyetur pr
kt ka thn: "Nse vrtetohet hadithi,
fjala muslimant ka pr qllim kompetentt e ixhmas."[7]
Me kt sqarohet se nuk ka argument nga
ky fakt pr praktikuesit e mevludit, kur
dihet se Abdullah ibn Mes'udi radijallahu
anhu ishte m i rrepti prej sahabve q
kundrshtonte dhe mohonte bidatet si dhe
i bojkotonte pasuesit e tij dhe sahabi i cili
ka thn: "Pasoni e mos shpikni, ju
mjafton (pasimi)...[8] Kur ata nuk gjetn
argument t sakt pr festimin e mevludit,
deklaruan se kjo gj sht bidat i mir,
duke e mbrojtur e ndihmuar, duke i br
kshtu padrejtsi argumenteve, t cilat i
vendosn aty ku nuk e kan vendin, duke
devijuar domethniet e vrteta t argumenteve dhe duke kundrshtuar kshtu
metodologjin e t parve t ktij ummeti.
Kur vrtetohet se kjo gj sht bidat dhe
sht ashtu si kan dshmuar pr kt
edhe ata vet, duhet t kemi parasysh fjaln
e Pejgamberit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem:
"...do bidat sht devijim..." Kjo prfshin
do bidat dhe nuk ka n legjislacionin
islam bidat t mir,[9] madje bidati mohon

______________
[4] Transmetojn imam Buhariu n Sahihun e tij, Kitabul Sulh 2/112 dhe n Kitabul I'tisamu bil Kitabi ve Sunneh 4/268, imam Muslimi n Sahihun
e tij, Kitabul Akdijeh bab nakdul Ahkamul Batileh ve rred Muhdethatul Umur 3/1343-1344, nr. 1718.
[5] Shiko Mustedrekun e Hakimit, Kitabu Mearifetus-Sahabeh 3/78-79, dhe thot se hadithi sht sahih dhe me kt pajtohet Dhehebiu.
[6] Shiko El I'tisam nga Shatibiu 2/152, El Ihkam fi Usulil Ahkam nga Ibn Hazmi 2/197, Silsiletul Ehadithud-Daifeh nga Albani 2/18-19, El
Bid'atu ve Etheruha es-Seji' nga Selim Hilali 21-22 dhe Usulun fis-Suneni vel Bidai nga El Adevi 39-40.
[7] Shiko Kitabul Fetava nga El Iz ibn Abduselam 42.
[8] Transmeton Ebu Hajthemeh n El Ilm numr 54 nga rruga (e transmetimit) e Ibrahim en Nehaij; thot: "Ka thn Abdullahu". Ky sened sht
sahih pr ka sht e njohur nga Ibrahimi n kt form se ky sht (transmetuar) edhe nga t tjer nga Ibn Mesudi.
[9] Referoju fusnots 8 n numrin e 21 PRGJIGJE T QARTA NDAJ DYSHIMEVE ME T CILAT ARGUMENTOHET LEJIMI I MEVLUDIT
Dlirje & Edukim..

30

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

Sunnetin dhe t mirn. Nuk kemi nevoj


pr ndonj vepr si kjo, t ciln nuk e ka
praktikuar Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem dhe asnj prej shekujve t zgjedhur
q i ka lavdruar Resulullahu sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem prej sahabve, tabi'inve
dhe tabi tabi'inve, t cilt jan njerzit m
t mir, m vigjilent e m t prkushtuar
n pasimin e Sunnetit t Pejgamberit alejhi
selatu ve sel-lem. Hoxha i Islamit Ibn
Tejmije thot: "sht e ditur se do gj q
nuk e ka br sunnet dhe as nuk e ka
plqyer Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sellem si dhe asnj prej atyre q muslimant i
kan shembull n fen e tyre, ather ajo
gj sht bidat dhe askush nuk thot se
sht bidat i mir.[10] E kush thot se ka
bidat t mir, ai vetm ka pretenduar se ka
sjell n kt fe dika m t mir sesa ajo
q ka sjell Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem dhe shokt e tij radijallahu anhum
dhe se Pejgamberi alejhi selatu ve sel-lem
nuk e ka treguar shpalljen e Zotit t tij. Me
kt pretendim ata kundrshtojn tekstin e
fjals s Allahut az-ze ve xhel: "Sot Un prsosa pr ju fen tuaj, ju plotsova begatit dhe
jam i knaqur q pr ju zgjodha Islamin fe.",
Maide: 3, Si thuhet:
do e mir sht n pasimin e selefit
Dhe do e keqe sht nga shpikjet e halefit.[11]
O ju q festoni lindjen e Pejgamberit sallAllahu alejhi ve sel-lem! A nuk ju mjafton
ajo q punuan dhe porositn Resulullahu
alejhi selatu ve sel-lem e shokt e tij radijallahu anhum? A nuk i friksoheni Allahut

subhanehu ve te ala, i Cili thot: "le t


ruhen ata q kundrshtojn rrugn e tij (t t
Drguarit), se ata do t'i zr ndonj telash ose
do t'i godas dnim i hidhur.", Nur: 63. E
nse festoni ditn q lindi Pejgamberi
salavatull-llahi ve selamuhu alejhi, kjo dit
sht edhe dita n t ciln vdiq, prandaj
gzimi nuk ka prparsi para mrzis n
kt dit![12]
Ky sqarim dhe elaborim i mjaftueshm
sqaron se pasuesit e bidatit jan pasues t
dshirave t gabuara dhe ndoshta ishin nga
ata q prmirsuan, porse far paraqiten
nga dyshimet q i pretenduan pr argumente mbi vrtetimin e bidateve t tyre,
ato vrtet ishin dyshime t dobta q nuk
t forcojn dhe ato prball argumeteve t
qarta, sheriatike, jan iluzione dhe nuk ka
t vrtet n to, jan si rrjeti i merimangs,
pa qndrueshmri: "...dhe vrtet m e dobta shtpi sht shtpia e merimangs." Ankebut: 41.

Kush mediton me t menduar t shndosh dhe bhet hulumtues i s vrtets, do t


udhzohet i bindur n at se kjo vepr
sht bidat. Kush sht pasues i dshirave
t devijuara dhe thirrs n devijim, argumentet dhe sqarimet e bazuara n argumente nuk do t'i shtojn asgj tjetr pos
mohim e mendjemadhsi ndaj s vrtets.
Allahu na mbrojt nga kjo gj e shmtuar,
se k e devijon Allahu, pr at nuk do t
ket udhzues.
Adem AVDIU
Gjakov / Kosov

______________
[10] Shiko Mexhmu'ul fetava 27/152.
[11] Selefi jan t part tan t devotshm shekujt e zgjedhur dhe ata q i pasuan kta drejt, ndrsa halefi quhen ata q i kundrshtuan kta, pa
marr parasyesh a jetuan n kohn e tyre apo pas.
[12] Shiko El Mevredu fi Amelil- Mevlidu nga Fekhani 26-27 dhe Med'hal nga Ibnul Haxh 2/15.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

31

FEMRA
-III-

Islami synon q mashkulli t ruaj burrrin e tij dhe prandaj ia ka ndaluar arin dhe
mndafshin. Gjithashtu synon q femra t mbetet femr dhe pr kt arsye ia ka ndaluar
asaj q t przihet me burrat e huaj.

Me t vrtet falnderimet i takojn


Allahut, vetm At e falnderojm dhe
vetm prej Tij ndihm dhe falje krkojm. At q e udhzon Allahu nuk ka
kush ta humbas dhe at q e humb nuk
ka kush ta udhzoj prve Tij. Dshmoj
dhe deklaroj se nuk meriton t adhurohet
askush pos Allahut dhe dshmoj dhe
deklaroj se Muhamedi sht rob dhe i
Drguar i Tij.
O ju njerz! Kini frik Zotin tuaj, q ju ka
krijuar prej nj veteje (njeriu) dhe nga ajo
krijoi paln (shoqen) e saj, e prej atyre t
dyve u shtuan shum burra e gra. Dhe kini
frik Allahun, q me emrin e Tij prbetoheni, ruajeni farefisin (akraballkun), se
Allahu sht mbikqyrs mbi ju. En-Nisa: 1.

32

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

E katrta: Thirrja pr barazi gjinore


Fillimisht mund t themi se thirrja pr
barazi gjinore sht n kundrshtim me
natyrshmrin e krijimit t gjinive sepse
secila gjini nuk mund t barazohet me
tjetrn dhe se jeta do t shkatrrohej nse
krkohet nj gj e till. Edhe ligjet e vendosura nga vet njerzit jan t ndrtuara
n kontrast me kt. Nse nuk mund t
ket barazi mes burrave, si mund t ket
barazi mes burrave dhe femrave?
Ne nuk besojm q mund t ket barazi
absolute, por besojm se mund t ket n
disa aspekte barazi mes femrs dhe
mashkullit. Kjo duhet t quhet drejtsi
dhe jo barazi.
a) Femra sht e barabart me mashkullin

n bazat e obligimeve t sheriatit, por me


disa ndryshime t vogla n mes tyre.
b) Femra sht e barabart me
mashkullin n shprblim dhe ndshkim
n kt bot dhe n tjetrn: Besimtart
dhe besimtaret jan t dashur pr njritjetrin, urdhrojn pr t mir, e ndalojn
nga e keqa, e falin namazin dhe japin
zekatin, respektojn Allahun dhe t Drguarin e Tij. T tillt do ti mshiroj Allahu. Allahu sht Ngadhnjyes, i Urt.
Et-Tevbe: 71.

c) Femra sht e barabart n marrjen e


hakut t saj.
d) Femra sht e barabart n posedimin
e pasuris dhe shpenzimin sipas dshirs
s saj.
e) Femra sht e barabart n zgjedhjen e
bashkshortit t saj dhe nuk detyrohet
pr at q nuk e dshiron.
Islami synon q mashkulli t ruaj burrrin e tij dhe prandaj ia ka ndaluar arin
dhe mndafshin. Gjithashtu synon q
femra t mbetet femr dhe pr kt arsye
ia ka ndaluar asaj q t przihet me burrat
e huaj.
E prfundojm kt pik me dshmin e
nj thirrse t barazis gjinore, e cila flet
prej prvojs dhe vuajtjeve q ka pasur
pas nj kohe t gjat n krkimin e lirive
dhe barazis gjinore t pretenduar. Lejla
Uthman thot. "E pranoj sot se un nuk
pajtohem me shum gjra q i quajm
emancipim t femrs. Ky emancipim
sht n llogari t nderit t saj dhe n
llogari t shtpis dhe fmijve t saj.
Them se e kam ngarkuar veten ashtu si
veprojn shum gra t tjera, duke ngritur
flamurin e barazis gjinore." Pastaj prmend se i ndodh t ballafaqohet me

padrejtsi dhe keqtrajtim nga mashkulli,


mirpo e lavdron at dhe thot se kjo
nuk duhet ta shtyj q t refuzoj natyrshmrin q i ka dhuruar Zoti dhe t
bhet grua me mustaqe e t ballafaqohet
me mashkullin. "A do t thot kjo q un
t ballafaqohem me t dhe t bj at q
bn mashkulli, qoft e ndaluar apo e
lejuar, vetm q t realizoj qllimin tim?
Askush nuk sht m i mir se tjetri, jemi
t barabart dhe t lir ashtu si na kan
lindur nnat tona. A do t thot kjo q
un ta shikoj shtpin ashtu si mendojn
shum gra, se shtpia sht burgu i prjetshm dhe se fmijt nuk jan tjetr vese
litar i lidhur n qafn time, kurse
bashkshorti vese nj gardian i rrept
burgu q m lidh kmbt nga frika se po
ia kaloj?! Jo, un jam femr dhe krenohem q jam e till! Un jam grua dhe
krenohem me ato q m ka dhuruar Allahu. Jam amvise e pastaj nuk ka problem
nse bhem puntore jasht familjes sime,
mirpo o Allah dshmo, s pari shtpia
ime, pastaj shtpia ime, pastaj shtpia ime
dhe pastaj bota."[1]
E pesta: Thnia e tyre e gabuar
Pastrtia sht sjellje q buron nga shpirti
i pastr, i cili e urren t keqen dhe dmin.
Hixhabi dhe largimi nga burrat e huaj
nuk do t thot q sht e patjetrsueshme q muslimanja t jet e pastr nga
kto ndaluara.
Vlla i dashur!
N kt shkrim nuk mund ta parashtroj
shtjen e hixhabit gjersisht, por do t
prmend disa gjra.
1- Pr hixhabin ka argumente t shumta

______________
[1] Risaletun ila hava 4/46.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

33

nga Kur'ani dhe Sunneti, si sht fjala e


Allahut: O ti Pejgamber, thuaju grave t
tua, bijave t tua dhe grave t besimtarve,
le t vn shamit (mbuloj) e veta mbi
trupin e tyre. El Ahzab: 59.
E kur krkoni prej tyre (grave t Pejgamberit) ndonj send, at krkojeni pas
perdes. El Ahzab: 53.
Le t vn shamit mbi kraharorin e tyre.
Nur: 31.

2. Ka citate t shumta q argumentojn


pr ndalimin e przierjes s burrave me
gra. Hadithi q transmeton Ebu Hurejra
thot se safi m i mir pr burrat sht i
pari dhe m i keqi ai i fundit, kurse safi m
i mir pr grat sht i fundit dhe m i keqi
ai i pari.[2]
Nafiu transmeton nga Ibn Umeri radijallahu anhuma, se i Drguari i Allahut sallAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: "Sikur
ta kishin ln kt der vetm pr gra?"
Nafiu ka thn se nuk ka hyr Ibn
Umeri n at der derisa ka vdekur."[3]
3. N przierjen e femrave dhe t
meshkujve dhe n zbukurimin e tyre ka
shum dme fetare dhe jofetare:
a) sht mkat ndaj Allahut dhe t Drguarit t Tij
b) sjell mallkim dhe largim nga mshira e
Allahut
c) ndihmon n prhapjen e amoralitetit
n shoqri
d) prngjasim me ifutt dhe ata q shpejtojn n prhapjen e fesadit n tok.
Zbukurimi dhe przierja e femrave me
meshkuj shkaktojn shum dme, bhen
shkak pr krime t shumta, pr prishjen e
lidhjeve familjare, pr trafikimin e saj, pr
prhapjen e smundjeve t ndryshme sek-

suale etj.
Ne nuk themi se do grua e mbuluar
sht e mbrojtur nga amoraliteti, kurse
do grua e zhveshur sht amorale, por
pyesim se far e ka shtyr t bjer n
amoralitet nj femr t mbuluar, a sht
mbulesa apo dobsia e imanit t saj?
Ajo q e ka mbrojtur nj femr t zhveshur nga amoraliteti sht imani apo
zhveshja e saj?
Me t vrtet hixhabi sht prej ndihmsve me t mdhenj t femrs pr ruajtjen e saj. Hixhabi e mbron at nga syt e
kqij, nga shikimi i amoralitetit.
E prfundojm kt pik me fjaln e
gazetares amerikane Hilsjan Stansbery pas
qndrimit t saj n Kairo. Ajo sht kthyer n vendin e vet dhe ka deklaruar: "Me
t vrtet shoqria islame sht e plotsuar dhe e shndosh. Kjo shoqri pason
traditat e saj, t cilat i kufizojn femrat
dhe meshkujt n nj kufizim t logjikshm. Kjo shoqri ndryshon nga ajo
amerikane dhe evropiane. Ajo ka edukat
t trashguar q krkon kufizimin e gruas,
krkon respektin ndaj nns dhe babait,
krkon edhe m shum, moslejimin e
shfrenimit perndimor, i cili e shkatrron
shoqrin dhe familjen n Evrop dhe
Amerik.
Shoqria amerikane sht kthyer n nj
shoqri t strmbushur me foto t
amoralshme dhe t turpshme. Viktimat e
przierjes s femrave me meshkujt
mbushin burgjet, baret dhe shtpit publike. Liria q u dham vajzave tona dhe
djemve tan t vegjl i ka br ata gangster, mafioz dhe robr t drogs."[4]

______________
[2] Transmeton Muslimi (440), Ebu Davudi (678), Tirmidhiu (224), Nesaiu (2/93).
[3] Ebu Davudi (571). Albani thot se sht sipas kushteve t Buhariut dhe Muslimit.
[4] Risaletun ila heva (4/98).

34

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

E gjashta: Politika graduale e tyre


Duke prdorur metodn graduale ata nuk
krkojn nga shoqria q t bj kthes
menjher, pasi nuk do t mund ta realizonin nj gj t till, mirpo punojn hap
pas hapi n realizimin e qllimeve t tyre.
E shtata: Dituria
M vjen keq q po e prmend dijen dhe
msimin si strategji dhe kurth t armiqve,
mirpo ata e prdorin pr t'u futur aty ku
dshirojn.
Dituria n Islam sht prej veprave m t
mira dhe kt nuk e mohon askush,
vetm ndonj injorant ose arrogant. T
gjitha citatet nga Kur'ani dhe Sunneti nxisin pr dituri dhe prfshijn edhe
meshkujt edhe femrat, si thot Allahu:
Thuaj: A jan t barabart ata q din
dhe ata q nuk din? Ez-Zumer: 9.
N kohn e Pejgamberit sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem, grat kan krkuar nj dit t
caktuar pr t'u dhn msim atyre dhe ka
pasur prej tyre q kan korrur sukses dhe
jan br dijetare, si ishte Ajshja radijallahu anha. Pr t Abdulberri ka thn se
ishte e vetmja grua q ka ditur jurisprudencn (fikhun), mjeksin dhe poezin.
Mjafton t dim se Ibn Saadi ka prmendur n librin e tij Tabakatul kubra
mbi shtatqind femra t cilat kan transmetuar hadithe nga i Drguari i Allahut
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem dhe kan
transmetuar prej tyre shum meshkuj.
Sinqeriteti dhe mbajtja e amanetit prej
tyre ka qen e veant, saq Dhehebiu ka
pohuar se nuk di q ndonj grua q ka
transmetuar hadithe t jet akuzuar[5] apo
t jet ln.[6]

Armiqt e Islamit i kan shfrytzuar kto


citate t Islamit dhe i kan br barazuar
metodat e t msuarit t femrave dhe t
meshkujve, ashtu si edhe nivelet e tyre t
arsimimit.
Sigurisht q nj pjes e dituris sht e
prbashkt dhe ajo sht dija e obligueshme n prmirsimin e besimit, adhurimit
dhe etiks, mirpo ka metoda q i prshtaten femrs n rolin e jets s saj dhe ka
metoda q i prshtaten mashkullit.
Cilat jan metodat q u msojn femrave
tona pozitn e femrs n Islam dhe
largimin nga dyshimet?
Cila sht metoda q e forcon lidhjen e
gruas me shtpin e saj dhe tregon pozitn e vrtet t femrs, jo ashtu si e
pasqyrojn armiqt e Islamit?
Femra sht e urdhruar q ta mbroj
trupin e fmijs s saj dhe ta ushqej me
ushqim t shndetshm. Femra ka nevoj
q t'i studioj sjelljet e fmijve t saj fizikisht dhe psikologjikisht dhe t dij si t
veproj n situata t ndryshme.
Un nuk them se kto studime jan
anashkaluar n trsi n universitete, por
them se nuk studiohen n mnyrn e
duhur dhe n nivelin e krkuar.
Dr Abdullah ibn Vekil ESH SHEJH
Elmeretu ve kejdul eada
Prshtati: Eshrefedin ISMAJLI
Viti / Kosov

______________
[5] Nuk i sht pranuar transmetimi.
[6] Mizanul iatidal (4/604).

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

35

MIRSIAEDUAS

Robi ka nevoj pr dua ashtu q ta prmirsoj fen e tij, dunjan dhe ahiretin e tij, dhe prmirsimin e tr gjendjs s tij, thot Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, me nj dua
tjetr: Ma prmirso tr gjendjn time

S pari po fillojm me shpjegimin e disa


prej mirsive t duas, pozits s saj n
legjislacionin islam,si dhe rndsis s saj
n kt fe t pastrt, e njashtu edhe pozits s saj n librin e Allahut, azze ve
xhel-le, dhe sunnetin e Pejgamberit,
salAllahu alejhi ve sel-lem.
E kush e shfleton Kuranin, e gjen se me
t vrtet libri i Allahut sht i mbushur
prplot me ajete- citate t cilat tregojn
pr mirsit e duas dhe pozitn e lart t
saj, ngase ti kur lexon Kuran e gjen se
sureja e par me t ciln hapet libri i
Allahut, azze ve xhel-le, fatihatu elkitab, prfshin n vete kt ibadet-adhurim t madh, e njashtu edhe (sureja e
fundit n Kuran) fundi i Kuranit prfsh-

36

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

in kt ibadet t madh, andaj shihet


qart se libri i Allahut fillon dhe prfundon me dua,
Duaja e cila gjendet n fatihatu el-Kitab
sht prej duave m me vler n
prgjithsi. Aty krkohet prej Allahut udhzim pr n rrugn e drejt, dhe q ta
largoj robin nga rrugt e t humburve
dhe atyre me t cilt Allahu sht i hidhruar, e njashtu edhe n suren e fundit
t librit t Allahut krkohet mbrojtje prej
Allahut q ta mbroj prej t keqs se cytesit q fshihet, i cili bn cytje n zemrat e
njerzve, qoft ai (cytesi) nga xhint ose
nga njerzit, i cili krkon q ti largoj ata
prej rrugs s drej dhe mirfillt.
Mandej do tju sillem atyre para, prapa,

nga e djathta dhe nga e majta e tyre, e shumicn e tyre nuk do ta gjesh q t falnderohen ( t besojn)! El-Araf:17
Andaj nuk ka prqndrim n rrugn e
drejt dhe as shptim prej shejtanit i cili i
thrret njerzit q t devijojn nga kjo
rrug (e drejt) vetm se me dua, dhe
krkim mbrojtje prej Allahut, dhe kthim
t mir tek Ai.
Pra ky fillim dhe mbarim sinjalizon pr
rndsin e duas n nj an, dhe nevojn
e madhe t njerzve pr t (dua) ashtu q
ti forcoj Allahu n rrugn e drej.
E nse i mediton ajetet e tjera n Kuran e
gjen se pozita e duas n Kuran sht e
lart dhe me rndesi t madhe, gjen
shum ajete t cilat urdhrojn dhe nxisin
pr dua, te cilat sqarojn mirsit dhe
pozitn e saje t lart, dhe at qfar ka prgatitur Allahu,tebareke ve teala, shprblime t mdha, sevape t shumta, si dhe
t mira t prgjithshme (qofshin ato t
mira) te dunjas apo t ahiretit.
N Kuran gjen thirrje t pejgamberve,
njerzve t mir t cilt jan t kapur mir
pr fen e Allahut, xhel-le ve ala: Ata
prpiqeshin pr pun t mira, na u luteshin
duke shpresuar dhe duke u frikesuar, ishin
rrespektues ndaj nesh El-Enbija:90
I heqin trupat e tyre prej dyshekve, duke e
lutur Zotin e tyre nga frika dhe nga shpresa Es-Sexhdeh: 16
Perkufizoje vetn tnde me ata qe lusin
Zotin e tyre mngjes e mbrmje, e q kan
pr qllim knaqsin (razin) e Tij ElKehf:28

Allahu, azze ve xhel-le, i ka lavdruar pejgambert dhe njerzit e mir prej robrve t Tij; prshkak kujdesit dhe rndsis
s tyre q i kushtuan duas dhe kthimit t

tyre t mir dhe t drejt kah Allahu,


xhel-le ve ala,, na lajmeroi n kto ajete se
Ai iu sht prgjigjur atyre, dhe se Ai,
subhanehu ve teala, i prgjigjet atij q i
lutet, dhe i jep atij q krkon prej Tij, e
nuk e refuzon asnj besimtar q krkon
prej Tij,Zoti i juaj ka thn:M thirrni
Mua, Un ju prgjigjem Gafir:60
E kur robt e Mij t pyesin ty pr Mua,
Un jam afr, i prgjigjem lutjes kur lutsi
m lutet El-Bekareh:186
Zoti im ndgjon dhe i prgjigjet lutjs
Ibrahim:39

Allahu, subhanehu ve teala, me kt po


na lajmron pr vetvetn e Tij, se me t
vrtet u prgjigjet lutjs kur lutsi i lutt,
dhe se ai sht afr, ndgjon dhe
prgjigjt,xhel-le ve ala,.
E tra kjo na jep t kuptojm pr pozitn e
duas n kuran, dhe se ajo sht ibadetadhurim i madh dhe i dashur tek Allahu,
xhel-le ve ala, dhe Ai, subhanehu ve teala,
e don at prej robrve t Tij, i don prej
tyre lutjet e shumta nnshtrimin-pruljen
(frigrrespektin), kthimin tek Ai dhe
krkimin prej Tij, e don prej tyre q
duaja t jet mes robrve dhe Allahut n
heshtje pa e ndgjuar (dhe par) as kush
tjetr prveq Tij, thot Allahu n Kuran:
Luteni Zotin tuaj t prulur e n heshtje,
pse Ai nuk i do ata q e teprojn, mos bni
qrregullime n tok pas rregullimit t saj
(me t ardhur t pejgamberve) dhe luteni
at duke pasur frik (dnimin) dhe duke shpresuar mshirn). Ska dyshim se mshira e
Allahut sht pran atyre t mirve. ElAraf:55-56

E tr kjo na bn t kuptojm pozitn e


lart q ka duaja n librin e Allahut, azze
ve xhel-le.

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

37

E gjithashtu edhe nse shiqojm n sunnetin e Pejgamberit fisnik, sal-lAllahu aljehi ve sel-lem, n historin e tij t mir,
n udhzimin e tij t drejt; e gjejm pozitn e lart t duas dhe lidhjen e saj t
ngusht me jetn e tij, thirrjen e tij, siren
e tij, dhe udhzimin e tij,sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem, e pr kt jan t shumta hadithet t cilat jan transmetuar prej tij, sallAllahu alejhi ve sel-lem, t cilat tregojn
pr mirsit e duas dhe pozitn e saj tek
Allahu,xhel-le ve ala dhe se duaja sht
ibadet fisnik dhe madhshtor, nnshtrim
i plot, t cilin Allahu,subhanehu ve
teala, e don pr robrit e tij.
E nga ajo q sht transmetuar sht; ajo
q sht vrtetuar nga Pejgamberi, sallAllahu alejhi ve sel-lem, se ka thn:
Kush nuk krkon prej Allahut, Allahu hidhrohet me t.[1] Medito Allahu t ruajt
kt hadith q tregon pr mirsin e
duas, dhe pozitn e lart t saj tek Allahu
dhe dashurin q ka Allahu pr t: Kush
nuk krkon prej Allahut, Allahu sht i hidhruar me t, kjo jep t kuptojm se
duaja sht e dashur tek Allahu dhe se
Allahu don q t dgjoj prej robrve t tij
thirrjt e tyre (drejtuar Allahut), kthimin
tek Ai, krkesat dhe lutjt e tyre, e
njashtu krkon prej tyre q t jen kmbnguls n t.
Allahu hidhroht kur ti prej Tij nuk
krkon.
E birin e Ademit kur krkon prej tij, at e
hidhron.
Biri i Ademit kur krkoht prej tij hidhroht; e nse krkon m shum ai edhe
m shum hidhroht, mipo Allahu krijuesi fisnik, subhanehu ve teala, me t

vrtet hidhroht kur robi nuk krkon


prej Tij, ngase moskrkesa e robit (prej
Allahut) ngrthen n vete nj lloj mendjemadhsie. Allahu n Kuran thot, Zoti
juaj ka thn: M thirrni Mua, Un ju
prgjigjem, e ata q nga mendjemadhsia i
shmangn adhurimit ndaj Meje (lutjs
sime), do t hyjn t nnqmuar n xhehenem Gafir:60
Si trhiqet robi prej lutjs s Allahut dhe
tregoht mendjemadh, e nevoja e tij pr
dua- lutje dhe krkim (prej Allahut) sht
shum e madhe?! Kur ai sht i varfrnevojtar pr Allahun n do sfer (t jets
s tij), nuk mund t mos ket nevoj pr
Zotin e tij sa qel e mshel syt, e pr
asnj qast prej qasteve, nevojtar pr
Allahun n ushqimin e tij, n t pirit, n
t veshurit, n udhezimin e tij pr kah
rruga e drejt, nuk mund t prmiresohet as feja e tij, as dunjaja e as ahireti i tij,
vetmse me plqimin dhe mirsin e Allahut,subhanehu ve teala, andaj si tregohet mendjemadh kur sht i varfr pr
zotin e tij n qdo sfer t jets?!
Medito kuptimin e fjals s Allahut n
kt hadith kudsij, hadithin e Ebu
Dherrit n Sahihu Muslim, thot Allahu, xhel-le ve ala: O robrit e Mij! T
gjith jeni t humbur prveq atij t cilin
un e kam udhzuar, andaj krkoni udhzim prej meje ashtu q un tju udhzoj
juve, O robrit e Mij! T gjith ju jeni t
uritur, andaj krkoni ushqim prej meje
ashtu q Un tju ushqej juve, O robrit e
Mij! T gjith ju jeni t zhveshur, andaj
krkoni mbuloj(veshje) prej Meje q un
tju mbuloj(veshi) juve, O robrit e Mij! Me
t vrtet ju gaboni dit dhe nat e Un i

______________
[1] Transmeton Ahmedi n Musnedin e tij (1/443,477), sunen et-Tirmidhij (3373), iben Maxheh (3827), dhe ka thn ibn Kethiri se isnadizinxhiri i ktij hadithi nuk ka dert n t,et-Tefsir (3/92), ndrsa Albani kt hadith e ka cilesuar si t mir nes-Sahiha (2654), me testin: Kush
nuk i lutet Allahut, Allahu hidhrohet me t

38

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

fali te gjitha mkatet , andaj m krkoni


Mua falje ashtu q Un tua fal
E pastaj thot-tebareke ve teala-,n kt
hadith el-Kudsij: O robrit e Mij! Sikur i
pari dhe i fundit prej juve , njerzit dhe
xhint, ngritn me nj vend t hapur pr
tm krkuar Mua diqka, do ti jap do secilit at q krkon, e kjo nuk e pakson at
q sht tek Un sikurse nuk pakson
gjilpra(prej ujit t detit) nse futet n
det.[2]
T mirat e Allahut, tebareke ve teala, jan
t shumta dhe t shumta, thot pejgamberi, sal-lAlahu alejhi ve sel-lem: Dora e
Allahut (e djathta e Tij) sht shum e
pasur (e pafund), nuk e pakson at
asgj(edhe pse) ajo rrjedh (derdht) ditn
dhe natn, a keni par at q sht dhn
prej kur jan krijuar qiejt dhe toka, me t
vrtet ajo nuk pakson (asgj) nga ajo q
sht n t djathtn e Tij[3]
Ajo q e keni pran vets sht e
prkohshme, e ajo q sht te Allahu sht e
prjetshme En-Nahl:96
T dhnurit e Tij, subhanehu ve teala,
sht fjal, e edhe ndalimi i Tij sht
fjale.[4]
Kur Ai dshiron ndonje send, urdhri i
Tij sht vetm ti thot: Bhu! Ai menjher bhet. Jasin:82
Kjo sht gjendja e Tij,subhanehu ve
teala, andaj si mund q robi t tregoht
mendjemadh dhe t trhiqet n t luturit (t brit dua) Zotit t tij, sht neglizhent n t kur dihet se sht i varfr dhe

nevojtar pr Zotin e tij pr do gj?!


I varfr dhe nevojtar pr Allahun q tia
prmirsoj ushqimin e tij, t pirit, t
veshurit,banimin, dunjan dhe ahiretin e
tij. Medito kt n porosin e Pejgamberit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, Ajshes,
radijAllahu anha,- hadithi sht n
Musnedin e Imam Ahmedit dhe t
tjert,thot: Oj Ajshe! Bri duat e plota,
e n nj transmetim tjetr: Bri duat m
prmbledhse:[5]O Zot! Krkoj prej Teje t
gjitha t mirat, (qofshin ato) t prshpejtuara apo t vonuara, ato q un i dij apo
nuk i dij, dhe krkoj mbrojtje prej Teje nga
t gjitha t kqijat, (qofshin ato) t prshpejtuara apo t vonuara, ato q un i dij apo
nuk i dij[6]
E n nj hadith tjetr q gjendet n
Sahihun e Muslimit thot
Pejgamberi,salAllahu alejhi ve sel-elm:
Allahu im, ma prmirso fen time q
sht mbrojtse e qshtjs sime, ma prmirso dunjan time n t ciln jetoj, ma
prmirso ahiretin tim ku sht kthimi im,
bj q jeta ime t jet shkak pr shtimin e
cdo t mire dhe bj q vdekja ime t jet rehati prej cdo t keqe[7]
Robi ka nevoj pr dua ashtu q ta prmirsoj fen e tij, dunjan dhe ahiretin e
tij, dhe prmirsimin e tr gjendjs s tij,
thot Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sellem, me nj dua tjetr: Ma prmirso
tr gjendjn time[8]
Ai ka nevoj q t krkoj prej Allahut, ti
drejtoht dhe ta lus vetm At pr t

______________
[2] Muslim(2577)
[3] Transmeton Buhariu (7419) dhe Muslimi (993).
[4] Nse Allahu,tebareke ve teala, dshiron ti dhuroj dikuj t mira mjafton q vetm t thot bhu dhe ajo bhet, e njashtu edhe nse dshiron dike
ta privoj nga ato.(sh.p)
[5] E q n gjuhn arabe u thuhetXhevamiu el-Kelim, jan ato fjal t pakta por kuptimi i tyre sht i gjr dhe prmbledhs (sh.p)
el-Musned (6/134,146), Sunen ibn Maxheh (3846), Sahih ibn Hibban (869), el-Mustedrek (1/521,522)
[6] Albani thote se Hadithi sht i Vertet, es-Sahiha (1542).
[7] Muslim (2720)
[8] Transmeton ebu Davudi (5090) ndrsa Albani e ka cilsuar si t Mir n Sahihu el-Xhami (3388).

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

39

gjitha qshtjet, andaj si t shmanget dhe


largohet (prej duas-lutjs)?!.
E prej asaj q ka ardhur n fjalt e Pejgamberit,sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, q
tregon pr mirsin e duas-lutjs, sht
ajo q sht transmetuar nga ai, salAllahu
alejhi ve sel-em, se ka thn: Nuk ka
diqka m me vler tek Allahu se sa duaja[9]
Mjafton ky argumentim pr pozitn e
madhe, t lart, dhe fisnike q ka duaja
tek Allahu, subhanehu ve teala, sht adhurim i madh dhe nnshtrim fisnik-i
drejt, qshtja dhe pozita e saj sht e
lart tek Allahu, e tr kjo tregon dashurin q Allahun,subhanehu ve teala, ka
ndaj duas dhe dashurin e Tij pr
degjimin e thirrjes s thirrsve, dhe atyre
q krkojn prej Tij.
E prej mirsive t duas q jan transmetuar gjithashtu n sunnet, sht fjala e Pejgamberit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem:
Njeriu m i paaft sht ai i cili nuk bn
dua[10]
Ai i cili lodht prej duas me t vrtet
sht m i lodhuri; ngase duaja sht
ibadet edhe nuk krkon prej pronarit t
vet aktivitet t madh, nuk e ngarkon
at me lodhje, e as me mund, mundt te
lutt duke qen ulur, duke ecur, e edhe
duke qen i shtrir: I heqin trupat e tyre
prej dyshekve, duke e lutur Zotin e tyre
nga frika dhe nga shpresa[11]
N t gjitha gjendjt mund ti lutt
Allahut, xhel-le ve ala, e pr kt Pejgamberi,sal-lAllahu alejhi ve sel-lem e luste
Allahun n qdo gjendje; n hyrjn dhe
daljen e tij, kur i hipte kafshs me t ciln

udhtonte, n t ecurit e tij, kur hynte n


xhamij, dhe kur dilte prej saj, n namazin e tij, n qdo gjendje; n ushqimin
dhe pirjen e tij, kur i ofrohej grave t tij,
n qdo gjendje,salavatullahi ve selamuhu
alejhi, e luste Allahun-xhel-le ve ala-.
E luste Allahun n do vend n baz t
asaj q prshtatej me t, e pr kt kemi
lutje n mngjes, n mbrmje, lutje kur
flejm, e edhe kur zgjohemi, lutje gjat namazeve, e edhe kur i plotsonte ato, lutje
gjat hyrjs dhe daljs, lutje kur hipte n
ndonj mjet udhtimi, pra do lutje q
sht vrtetuar nga ai,sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem, sht me nj prshtatje t plot
me vendin (kohn) n t ciln thuhet, e
kjo na jep t kuptojm udhezimin e plot
dhe t mirfillt t tij, dhe n lidhjen e
mir q kishte me Allahun, subhanehu ve
teala, n t gjitha qshtjet, e gjithashtu na
jep t kuptojm nevojn e madhe q ka
muslimani pr dua-lutje pr do qshtje
prej qshtjeve t tij, dhe pr do gjendje
prej gjendjeve t tij.
T gjitha ajetet kuranore dhe hadithet e
Pejgamberit,sal-lAllahu alejhi ve sel-lem,
paraprake tregojn pozitn e lart dhe
shum t madhe q ka duaja-lutja tek
Allahu.
Prof.Dr. AbduRrezak EL BEDER
Fikhu ed-Dua
Prshtati: Bali SADIKU
Medine/ Arabia Saudite

______________
[9] Transmeton Tirmidhiu (3370), ibn Maxheh (3829), ibn Hibbani (870), Hakimi n el-Mustedrek (1/490), dijetari i madh Albani,rahimehullah,
e ka cilesuar si t mir n Sahih el-Edebu el-Mufred (549).
[10] Transmeton Buhariu n el-Edebub el-Mufred (1042), ibn Hibbani n Sahihun e tij (4498), Taberaniu n el-Muxhemu el-Evset (5591),
ndrsa dijetari i madh Albani,rahimehullah, e ka cilesuar si t vrtet, mevkuf dhe merfu (i ndalur tek sahabiu e njashtu edhe i ngritur deri tek pejgamberi,salAllahu alejhi ve sel-lem),n es-Sahiha (601).
[11] Suretu es-Sexhdeh: 16.

40

Dlirje&Edukim | M A J 2 0 1 1

You might also like