You are on page 1of 8

jif{ #, c+s %*, @)^& ;fn c;f]h @$ ut] cfOtaf/ (Oct. 10, 2010) d"No ?= %.


x:tIf]k u/]sfn] ;'bdfly cfqmd0f M k|sfz
sf7df8fF } . PsLs[ t g] s kf
dfcf]jfbLsf pkfWoIf gf/fo0fsfhL
>]i7M k|sfzn] zflGt, ;+ljwfg /
;/sf/ u7gdf x:tIf]k u/]sfn]
ef/tLo /fhb"t /fs]z ;'bdfly
cfqmd0f ePsf] atfpg'ePsf] 5 .
;+;bLo Joj:yfsf] lvNnL p8fp“b} sf“u|];
sf7df8f}F . ax'bnLo ;+;bLo
Joj:yfsf] nfhdbf]{ b[Zo d'n'ssf]
ePsf] xf/n] ;d]t o;sf] k'li6 ePsf]
5 . g]kfnL sfFu|];n] k|wfgdGqLsf]
atfPsf 5g\ . d'n'ssf] zflGt /
;+ljwfg lgdf{0f k|lqmofdf g} cj/f]w
b'bz { fsf] 7"nf] vfN8f]df km:g] lglZrt
b] l vG5 . hgcfGbf] n g–@ sf]
/fhwfgLdf cfof]lht ;fIffTsf/ k|wfgdGqL lgjf{rgn] b]vfO/x]sf] 5 . k|Tof;Lsf ¿kdf cufl8 ;f/]sf] ug]{ u/L sfFu|]; olta]nf ;kmn g} efjgfljk/Lt h;/L s]xL bnx¿
sfo{qmddf pkfWoIf >]i7n] eGg'eof], ;+;b\df ePsf] bzf}F k6s;Ddsf] /fdrGb| kf} 8 ] n sf] af/Daf/sf] gx'g] k|wfgdGqL lgjf{rgsf] bf}8df cufl8 a9\b5 } g\, To;n] cfdhgtfdf
…dfcf]jfbLn] sfnf] df];f] bNg], h'Qfsf] lgjf{rgn] ;d]t d'ns ' nfO{ k|wfgdGqL cfˆgf] pDd]bjf/nfO{ bf}8fO/x]sf] 5 . 3f]/ lg/fzf pTkGg u/fO/x]sf] 5 .
dfnfnufpg] kf6L{sf] 7f]; gLlt t lbg ;s]g . ljZjnfO{ g} rlst kfb}{ ;xdltsf] /fli6«o ;/sf/ agfpg] eGb} ;+ljwfg;efsf] bf];|f] k6s Dofb
xf]Og, t/ ;f]n' 36gf ef/tsf] cfqmd0f ug{ s]Gb|n] lgb{z
] g glbPsf] cufl8 a9]sf] oxfFsf] ;+;bLo Joj:yf Pdfcf] j fbL / Pdfn] a Lr ePsf] ylkPsf] rf/ dlxgf k"/f eO;Sbf
lj:tf/jfbL x:tIf]ksf/L gLltsf] klg pxfFn] atfpg''eof] . ef/tLo Wj:t x'Fb}5 . k|wfgdGqL lgjf{rgdf ;xdltnfO{ sfF u | ] ; n] cfk" m nfO{ klg ;+ljwfg lgdf{0f sfo{ Ps km8\sf]
kl/0ffd x'g ;S5 . g]tf k|sfzn] zf;s ju{;+u kf/:kl/s ;dfgsf] PSnf] k|lt:kwL{ d}bfgdf v8f eP klg PSNofpg] k|of;sf] ¿kdf a'em]sf] cufl8 a9\g ;s]sf] 5}g . d'n'ssf]
;'bn] s"6gLlts ;Ldf / dof{bf kfngf ;DaGw a9fpg' clgjfo{ 5 . pxfFn] s'g} glthf cfpg ;s]sf] 5}g . pgsf] b]lvG5 . /fhgLlts ult/f]wnfO{ b'bf{Gt l:yltlt/ ws]ln;Sbf klg
gu/]sf] cf/f]k klg nufpg'eof] . s'g} eGg'eof], cGoyf o:tf ckdfghgs kIfdf dt a9\ge' Gbf emg\ 36\b} uPsf] k'msfpg]eGbf To;nfO{ emg\ rsf{P/ g]kfnL sfFu; ]| oxL cj:yfaf6 lgsf;
b] z sfs" 6 gLlts clwsf/Ldfly -afF s L & k] h df_ 5 . ;+;bLo Joj:yfdf PSn} k|lt:kwL{ d'ns' nfO{ c;kmn /fi6«sf] >]0fLd bh{ vf]Hg] c;kmn k|of;df nfu]sf] 5 .
;/sf/ lgdf{0fsf] nflu gof“ k|lqmofaf6 hfg'k5{ M dx/f
sf7df8} F . PsLs[ t g] s kf
x'g' / pm af/Daf/ k/flht x'g' ljZj
;+;bLo /fhgLltsf] c;kmntf xf] .
nf]stflGqs cEof;df Pshgf dfq
u/fpg g]kfnL sfFu;]| dnhn ul//x]sf]
5 . /fhgLlts l;4fGt / Joj:yfsf]
t'ngfdf bnLo cx+sf/ g]kfnL sfFu;]| df
cfˆgf] :jtGq lg0f{o lng g;Sg]
sfF u | ] ; nfO{ ef/tn] k| T oIf¿kdf
lgb] { z g ul//x] s f] hfgsf/x¿
dfcf]jfbLsf :yfoL ;ldlt ;b:o tyf k|lt:kwL{ x'g' ;+;bLo Joj:yfs} lvNnL b]lvPsf] 5 . h;n] ubf{ d'n'ssf] atfpF5g\ . ef/tn] k|wfgdGqLsf]
dfcf] j fbL lab] z laefu k| d ' v p8\g' ePsf] hfgsf/x¿ atfpF5g\ . ;fdflhs, cfly{s ¿kfGt/0f emg\ pDd]bjf/L lkmtf{ lnO{ sfFu; ]| n] cfˆgf]
s[i0faxfb'/ dx/fn] clxn]sf] ;/sf/ ljZjsf s'g} s'gfdf gePsf] crDdsf] cj/f]w l;h{gf ePsf] 5 . pDd]bjf/nfO{ lkmtf{ gaf]nfpg];d]t
lgdf{0f k|of; c;kmn ePsf]n] gofF v]n oxfF rln/x]sf] 5 . d' n ' s df olta] n f ;+ ; bLo pgLx¿n] atfPsf 5g\ . olta]nf
k|so[ faf6 hfg'kg]{ atfpg' ePsf] 5 . cfk" m nfO{ ;a} e Gbf a9L Joj:yfsf] cEof;sf] gf}6ÍL rln/x]sf] sfFu; ]| ljleGg jxfgfafhL ub}{ w/fkdf
pxfFn] s]xLlbgdf gofF k|s[ofaf6 nf]stGqjfbL 7fGg] g]kfnL sfFu; ]| cfh 5 . o:t} ultdf cufl8 al9/xg] xf] k/]sf] ;+;bLo Joj:yfnfO{ arfpg]
;/sf/ aGg] / To;}n] ah]6 Nofpg] cf–cfˆg} ;+;bLo Joj:yf c;kmnl;4 k/flhtsf] sf/0f ;+;bLo Joj:yfs} eg] b]zn] j}wflgs k|wfgdGqL kfpg k|of;df nfu]sf] 5 . nf]stGqs}
atfpg' ePsf] 5 . qmflGtsf/L kqsf/ ub}{5 . p;sf] k6s–k6s ;+;b\df c;kmntf ePsf] ljZn]ifsx¿n] sl7g x'g]5 . h;n] ubf{ d'n's -afF s L & k] h df_

;+o'St cfjf;sf] cjwf/0ff a9b}


;+3 bfªn] 3f]/fxLdf u/]sf] kqsf/
e]63f6 sfo{qmddf dx/fn] pSt s'/f
atfpg'ePsf] xf] . sfo{qmddf dx/fn]
hf/L lgisif{ljxLg r'gfjL k|lqmof
abNg clwsf+ z bn ;xdt pxfFn] clxn]sf] tl/sfn] ;/sf/ u7g sf7df8f}F . ljut s]xL jif{otf HofdL vr{ hUufnufot 3/ agfpg cg'z/0f ub}{ agfOPsf oL cUnf
eO;s] s fn] ca l5§} csf] { x'bF g} eGg] s'/f ;a} bnn] a'lem;s]sfn]
k|lqmofdfkm{t\ ;/sf/ aGg] larf/ gofF k|lqmofaf6 gofF ;/sf/ u7g
/fhwfgLdf cfjf; Joj:yf
sDkgLx¿aLr ;+oS' t cfjf;sf] nflu
;dosf] cefjsf sf/0f pRr–dWod
juL{o kl/jf/ tof/L 3/tkm{ cfslif{t
ejgx¿df ckf{ 6 d] G 6 k| 0 ffnLdf
cfjf; Joj:yf ldnfO{Psf] x'G5 . pRr
ljhofbzdL @)^&
JoSt ub}{ g]tf dx/fn] gofF k|s[of ug{ ] k| l qmof yfngL eO;s] s f] cUnf ejg lgdf{0f ug{ xf]8 g} rn]sf] x'g yfn]sf x'g\ . pkTosfdf cfjf;sf / dWodjuL{o kl/jf/sf nflu d'Vo sf] ;'vb pknIodf ;Dk"0f{
;'? eO;s]sf] hfgsf/L lbg'eof] . -afF s L & k] h df_ 5 . ;fd"lxs tyf ;+o'St cfjf;sf] nflu pko'St hUuf sd xFb' } hfg nlIft ul/Psf o:tf tof/L n]vs, kf7s, z'eR] 5's,
;+ul7t x'g] a]nf cfof] M dNn
sf7df8f} F . PsLs[ t g] s kf
cjwf/0ff a9b} uPnuQ} cfw'lgs /
;' l jwf;kGg tof/L 3/df a:g
yfn]kl5 d"No klg csfl;Psf]] 5 .
oxL sf/0f cfjf; nufgLstf{x¿ w]/}
cfjf;x¿ ;'ne d"Nodf pknAw
u/fpg lgdf{0f sDkgLx¿aLr csf]{ lj1fkgbftf, ljt/s Pj+
?rfpg]x¿sf] ;+Vof klg j[l4 ePsf] / km/flsnf hUufdf eGbf yf]/} k|lt:kwf{ eO/x]sf] b]lvG5 . k|z:t ;Dk"0f{ g]kfnL bfh'efO tyf
dfcf] j fbLsf s] l Gb| o ;b:o 5 . ljutdf xfplhª sf]nf]gLdf hUufdf cUnf 3/ agfpg]tkm{ nfu]sf dfqfdf vfg]kfgL, rf}aL;} 306f ljB't
sfnLaxfb'/ dNnn] b]zsf] nflu dfof ;Lldt /x] s f ;+ o ' S t cfjf; x'g\ . cUnf cfjf;Lo 3/x¿ lgdf{0fsf ck"lt{, kof{Kt dfqfdf kfls{ªsf] lbbLalxgL¿df ;'v, ;d[l4
ug]{ dfG5]x¿sf] vf]hL ug]{ / ;+ul7t sDkgLx¿ lj:tf/} ckf6{G] 6 k|0ffnLtkm{ nflu Ps d'i6 nufgL k/] klg xfplhª ;'ljwf, ;fdflhs hd36 / cGo Pj+ pQ/f]Q/ k|ultsf] nflu
x'g] a]nf cfPsf] atfpg' ePsf] 5 . df]l8b} uPsf 5g\ . /fhwfgLdf clxn] sf]nf]gLdf Psn ejg lgdf{0feGbf cj;/sf nflu ;' l jwf;DkGg
e]/L–sgf{nL /fli6«o d'ltm df]rf{, g]jfM xflb{s dËndo z'esfdgf
sDtLdf ( b]lv !& tNnf;Dd cUnf t'ngfTds ¿kdf nfut sd kg{] xnnufot ljleGg ;' l jwf Ps}
/fli6«o sd{rf/L ljefu4f/f bz}+sf] cfjf;u[xx¿ lgdf{0f eO/x]sf 5g\ . ePsfn] Joj;foLx¿ o;tkm{ cfslif{t 5fgfd'lg pknAw x'g] oL ejgx¿ JoQm ub{5f}F .
z'esfdgf cfbfg k|bfg sfo{qmddf dxFuf] aGb} uPsf lgdf{0f ;fdu|L, ePsf x' g \ . ljsfl;t d' n ' s sf] ;x/L ;Eotfsf] cfjZostfh:t}
dNnn] ;f] s'/f atfpg' ePsf] xf] . alg;s] s f 5g\ . cfˆgf]
pxfFn] dfcf]jfbLn] /fli6«otfsf] ljifo
p7fg ul//x]sf] rrf{ ub}{ bz}+df ;f]
af/] cfkmGtx¿ dfem ;Gb]z k'¥ofpg
If]Kof:q ;fKtflxs x} l ;otcg' ; f/sf …ˆNof6Ú vl/b
ug{;lsg] o:tf uugr'DaL ejg
;/sf/L dfkb08cg';f/ lgdf{0f x'g]
kl/jf/
cfXjfg ug'e{ of] . pxfFsf] egfO{ lyof], ca j]a;fO8df ePsfn] ;'/lIft dfg]/ ckf{6d]G6df xfd| f ] cfufdL e] 6
…xfdLn] hgtfeGbf cl3 a9]/ gofF ug]{ r]tgf lgdf0f{ ug{ ;lsG5 .Ú a:g]x¿sf] ;+Vof a9b} uPsf] 5 .
;Gb]z lbP dfq ;fF:s[lts ¿kfGt/0f -afF s L & k] h df_ www. chhepyastraweekly.wordpress.com -afF s L & k] h df_
sflQs & ut] x'g]5 .

;d[4 g]kfn x'“bf s;nfO{{ 3f6f < k|wfgdGqLsf lgjf{rg / sf“u|];L /a}of
b]z ljsf; x'gsf] nflu ;Dk"0f{ w]/} cl3 al9 ;s]sf] g]kfndf s] Tof] xf] eg] o'4nfO{{ /f]h]sf] 7xb{5 ta !! k6ssf k| w fgdGqL ub}{ PSn} lgjf{rgdf ;xefuL eO/x]sf] ub} { cfO/x] s f] kf6L{ s f] o:tf
hgtfnfO{{ l;+uf] b]z, ToxL b]zsf] sfd ca ;Dej 5 < xfdL cem} 8]9 bzs clxn] g} lx;fa u/f} xfdL slt lbg lgjf{ r gaf6 klg d' n ' s n] gofF 5 . PSn} lgjf{rg n8]/ k/flht x'g] lqmofsnfkn] pm oL Ph]08fk|lt
/ bfloTjdf ;femf cg'el" t x'g' kb{5 . cl3s} g]kfn / ToxL cj:yf kf] a'lem cfk;df n8g ;S5f} of] o'4df s;sf] k|wfgdGqL kfpg ;s]g . o;cl3 b; v]ndf sfª\u; ]| sf tkm{af6 pDd]bjf/ ;+jb] gzLn 5}g eGg] yk k'li6 klg
;a}nfO{{ ;femf cg'e"lt x'gsf] nflu /x]sf 5f} sL < xfdL cem} emu8fdf lht xf]nf clg xfd|f] ldl>t ;fdflhs k6s;Dd k|wfgdGqL rogsf nflu ag]sf /fdrGb| kf}8]n nflu/x]sf k|wfgdGqLsf] lgjf{rgn] u/]sf] 5 .
cGo cg]s dWo] b]z ax"wfld{s klg slt cndlng] < ;a} s f] ;+/rgfdf s:tf] c;/ /xnf < ;a}nfO{{ Joj:yflksf ;+;bdf ePsf] lgjf{rgn] 5g\ . ljkIfL ljgf PSn} n8]/ k/flht k| w fgdGqLsf] lgjf{ r gdf
3f]if0ff x'g'kb{5 jf wd{lg/k]IfnfO{{ ;xcl:yTjnfO{{ :jLsf/ u/f} . xfdf] ;dfg clwsf/ / cj;/ x'gk' 5{ eg]/ k|wfgdGqL rog ug{ g;s]kl5 !! xFb' f klg /fdrGb| kf}8n ] k|wfgdGqLsf] dfcf]jfbLsf tkm{af6 pDd]bjf/ ag]sf
;+:yfut ug{'kb{5 . ha b]z ;a} b]zsf] ljljwtfnfO{{ :jLsf/ u/f}, ta dfu ub}{ cfGbf]ng ug{]sf] s] ulNt k6ssf] lgjf{rg ePsf] xf] . k|wfgdGqL r'gfjaf6} gaflxl/g] atfpFb} cfO/x]sf k|r08n] slxNo} g;lsg] cGToxLg of]
g]kfnLsf] xf] eGg] cg'e"lt x'G5 ta 5 < s;}nfO{{ w]/} / s;}nfO{{ yf]/} rogsf] of] k|lqmofaf6 b]zn] Psftkm{ 5g\ . …sxL gefÚsf] hfqf xfF8L ufpFdf k|wfgdGqLsf] lgjf{rgaf6 b]zn]
b]z :jtM ljsf; / k|ult tkm{ :jtGq ljrf/ clwsf/ / cj;/ x'g'k5{ eg]/ dfu eg]em}F k|lt:kwL{ lgsf; gkfpg] eGb} ;xdtLo
nDsG5 . To;/L b]zsf] ljsf; /
;d[4 g]kfn a:bf s;nfO{{ 3f6f x'G5 < ljZjbLk ltu]hf /fv]sf] v08df cfklQ hgfpg' kYof{]
t/ xfdL ;a} a/fa/ eP/ x'g]ul/ If]Kof:q ax; ljgf lgjf{rgdf
hfF b f klg
;/sf/sf] kIfdf nfUg'kg]{ cfjZostf
b]v]/ of] r'gfjL v]naf6 aflxl/Psf
lgZro g} ;a}nfO{{ kmfObf x'G5 . To;}n]
;d[4 g]kfn lgdf{0f ug{ xfdL lsg
xfdL ldn]/ ;xdlt u/]/ cl3 a9\g
;Sb5f} . clxn] xfd| f ] ;fd' b' O {
cuf8L hfFp eGbf s;}nfO{{ cfklQ
x'G5 eg] lgZro g} ulDe/ eP/ ;f]Rg' >Lw/ efj's k/flht x'g'kg]{
>[ ª \ v nfnfO{ {
x'g\ . /fi6« / /fli6«otfk|lt lrlGtt
cu|ufdL zlQmn] /fHo ;~rfng
gnfUg] < ljZj ;fd' xfd|f] b]z g]kfnsf] ljsNkx¿ 5g\ . != ;xcl:yTj tyf kg{] ;do cfPsf] 5, lsg sL ;fgf] k|wfgdGqL gkfpg] / csf]t{ km{ zflGt g]kfnL sfFu; ]| kf6Ln] bf]xf]¥ofO /x]sf] ug{k' 5{ eg]/ k|wfgdGqLsf] pDd]bjf/
cfˆg} ljz] i ftf /x] s f] 5 o;y{ ljlzi6tf :jLsfb}{ ax"wfld{s ¿kaf6 kf]v/L wldNofpg Pp6f dfq df5f / ;+ l jwfg lgdf{ 0 f k| l qmof 5 . o;af6 /fdrGb| kf}8]n ljz]if ag]sf k|r08sf] o; sfo{n] ;xdtLo
clxn]sf] cj:yfdf xfdLn] Ps wd{ Gofo / ;dfgtfdf ljZjf; /fVb} sfkmL x' G 5 . xfdL To;a] n f ;xdltcg' ¿ k cufl8 ga9\ g ] u/L g]kfnL sfFu; ]| df ePsf] ;QflnK;f ;/sf/ lgdf{0fsf nflu cu|ufdL
Ps b]z, Ps efiff, Ps e]ifsf] ;f]r PsLs[t ;d[4 g]kfn tkm{cl3 a9\g] . cfGbf]ngsf] nflu tof/L /xg' kb{6 l:yltsf] l;h{ g f ePkl5 ;ftf} F slt;Dd /x]5 eGg] s'/f k|i6 ePsf] zlQmx¿aLr df]rf{aGbL x'g;Sg]
/fVg' slt ;fGble{s 5, c?nfO{{ df/]/ @= Ps wd{ Ps hfltsf] ;ÍL0f{dfGotf ha ax"wfld{s d'n'sdf Ps wd{sf] r/0fsf] lgjf{ r gaf6 PsLs[ t 5 . b] z df zflGt, cu| u dg / alnof] cfwf/ to u/]sf] /fhgLlts
cfk"m dfq afFRg] ;f]r /fVg' slt /fVb} ljv08g tkm{nfUg] . lgZro g} dfq b]z x'g' kb{5 eg]/ if8oGq dfcf]jfbL aflxl/Psf] xf] . t/, sfFu;
]| n] ;'zf;g :yfkgf u/L ;dod} ;+ljwfg ljZn]ifsx¿ atfpF5g\ . dfcf]jfbLsf]
pko'St x'G5 < /fhg}lts ;f]raf6 xfdLn] ax" wfld{stfnfO{{ :jLsf/ gug{] -afF s L * k] h df_ eg] pDd]bjf/L lkmtf{ glng] 3f]if0ff hf/L ub{5fF} eg]/ aflx/ k|rf/afhL -afF s L & k] h df_
ˆ2 @)^& ;fn c;f]h @$ ut] cfOtaf/
ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}
– s= dfcf]T;] t'ª ljb]zL x:tIf]ksf ljljw ¿kx¿
cfly{s, ef}uf]lns tyf ;fdflhs g]kfnLsf] xf] . ;Ldf cltqmd0fnfO{{
x/]s lx;fan] dxTjk"0f{ tyf ;fdl/s
dxTjsf] e" l d g] k fn clxn] ax;dfly ax; dfq x:tIf]k ;Demg] / klZrd]nL
5f8f ;+:s[ltdf /dfpg', ld; tyf
zlQms]Gb|x¿sf] v]n d}bfg ePsf] 5 .
b]zsf] cl:dtf tyf cl:yTjdfly
g]qk|;fb sfk\mn] dL:6/ k|ltof]lutfdf e'mNg', cfly{s
k|nf]egdf k/]/ wd{ tyf ;+:s[lt
rf}tkmL{ k|xf/ tLj| ePsf] 5, ;fdfGo tyf ;+:s[ltnfO{{ Wj:t dfq kf/]g, ;]jfefjn] vf]lnPsf ;+:yf geO{ dfq lsga]rdf nfUg' s'g} klg xfntdf
g/gf/Lsf] gh/df ;d]t g]kfn ;Dk"0f{ d'Gb|], huN6] tyf 6\ofk] ;+:s[lt gfkmf cfh{g ug]{ sDkgL x'g\ . Pp6f /fi6«jfb xf]Og . ljb]zL ;+:s[lt,
zlQms]Gb|x¿sf] v'nf qmL8f:yn ePsf] df}nfpFb} uPsf] 5 . o'jfo'jtL dfq r'/f]6 sDkgL tyf Pp6f lao/ ljb]zL ;+:sf/, ljb]zLsf] 5f8fkg
5 . cfly{ s , ef} u f] l ns, tyf xf]Og, ;;fgf :s'n] aRrfaRrL;d]t sDkgLsf] nIo tyf af]l8{ªsf] nIo tyf b]vfl;sLdf e'mNg' tyf e'mnfpg'
;}lgszlQm cToGt dha't ePsf b'O{ o:t} s';:+ sf/ tyf s'ntdf km:b} Pp6} xf] dfq k};f sdfpg', To;}n] b]zelQm xf]Og, o;/L axlsg' tyf
jif{ #, c+s %*
%*,, c;f]h @$ ut] cfOtaf/ @)^& ljzfn l5d]sL b]zx¿sf] aLrdf uPsf 5g\, klZrd]nL 5f8f ;+:s[ltsf] ;/sf/n] oL lzIff dflkmofx¿;Fu csf{sf] k'R5/ ;dft]/ lxF8\g';d]t
/x]sf] g]kfnsf] cj:yf lbgk|ltlbg Jofks gSsnn] cfˆgf]kg x/fpFb} ge'msL tTsfn sfg'gL bfo/fdf NofO{ b]z3ftL sfd g} xf] . ;se/ cfˆgf]
;DkfbsLo cToGt gfh's aGb} uO/x]sf] 5 . uPsf] 5, xfd|f] snf, xfd|f] ;+:s[lt cGo sDkgLx¿;/x /fh:j p7fpg snf, ;+:s[lt tyf ;+:sf/sf] ljsf;
cfˆgf] lglxt :jfy{afx]s s]xL gb]Vg], tyf xfd|f] klxrfgnfO{{ xfdL cfkm}F ;' ? ug' { k 5{ . cGoyf logLx¿ ug]{ xf], xfd|f uf}/j ufyf, Oltxf;
PSnf] x7 slxn];Dd ;Qf tyf zlQmsf] nflu ljb]zLsf
kfpdf lz/ lgx'/fpg k'Ug] tyf
l;WofpFb}5fF} . xfdL cfkm}Fn] cfˆgf]kg
g:6 ub}{5f}F .
nufdljxLg aGb} hfg]5g\, wd{ tyf
8n/sf] cf8df lzIff If]q k"/} lzlyn
tyf uLt÷;+ u Lt b] z ljb] z df
k|rf/–k|;f/ ug]{ xf], olb Tof] ug{
ltgnfO{{ cfkm}F cfdGq0f u/]/ gfËf] wd{sf] gfddf x'g] 8n/sf] v]tL x'g] 5 . ;lsGg, cfˆgf]df /dfpg] xf] . o;sf]
;xdlt lgdf{0fsf nflu kl5Nnf] r/0f dfcf]jfbL / gfr gfRg lbP/ eP klg ;Qf tyf Tof]eGbf dfly 5 . tTsfnsf] pbfx/0f lgjf{rg cfof]un] kmf]6f] tyf lj?4 km]l/ klg csf{sf] snf, csf{sf]
Pdfn]aLr ;xdlt eP klg sfFu; ]| Tof] ;xdltdf cfpg zlQmdf /x]/ a|Dxn'6 ul//xg] unt c;f] h !^ ut] s f] sf7df8f} F s f] ;Dk" 0 f{ ljj/0f;lxtsf] dtbftf ;+ : s[ l t, csf{ s f] k/Dk/f tyf
grfx/]] r'gfjL x7df PSnf] ple/fv]sf] 5 . ;+ljwfg;efdf ;f]r, ;+:s[lt tyf ;+:sf/sf] ljsf; sfo{qmdnfO{{ lng ;lsG5 . Pshgf kl/rokq agfpg] sfo{qmd to csf{sf] gSsn ug{ dfq nfluG5 .
u/]sf g]kfnsf zf;sx¿ o;sf wd{le?nfO{{ b]zsf] k|wfgdGqLsf] 7f8f] u¥of] . Tof] k|lqmof ;'? x'gf;fy ljleGg xfdL csf{sf] el/ofafx]s s]xL x'g
w]/h } ;f] bnx¿n] sfFu; ]| nfO{{ pDd]bjf/L lkmtf{ lnO{ ;xdltdf lhDd]jf/ x'g\ . s;}sf] gf]s/ gagL, cfb]zdf clt ljlzi6sf] ;Ddfg cj/f]wx¿ cfpg yfn] . g]kfnsf] ;Sb}gf}F . xfdL hfg]/ jf ghfg]/,
cfpg cfu|x ul//x]sf 5g\ . o;af6 k|ToIf jf ck|ToIf¿kdf s;} s f] eQm agL cfzLjf{ b lbOG5 . s'6gLlts tyf x/]s b]zsf t/fO{ s f s] x L gu/kflnsfdf a'em]/ jf ga'emL s'g} g s'g} ¿kdf
d'ns ' qmdzM w|j' Ls[t aGb} uO/x]sf] :ki6} b]Vg ;lsG5 . gkfpFbf;Dd ;Qf tyf zlQm kfpg pRr kb:t clwsf/LnfO{ { lbOg] sd{ r f/LnfO{ { ceb| Jojxf/ ub} { cfˆg} b] z , cfˆg} ;+ : sf/ tyf
;lsFb}g eGg] unt dfgl;stfaf6 ;Ddfg tyf ;Tsf/, ToxLcg';f/sf] sfddf cj/f]w ug{ yflnof] . g]kfndf ;+:s[lt, cfˆg} klxrfg cfkm}F gi6
sfFu; ]| j[Qleq} ;xdltsf] /fhgLlt kl/Tofu ug{ gx'gd] f plrt ;'/Iff k|aGw, Pp6f ;fdfGo ljb]zL 3";k}7 s:tf] 5 eGg] s'/f
u|l;t g]kfnsf slyt g]tfx¿ g} ub}{5f}F . zf;s b"/bzL{ tyf /fHo
hf]8 lbFb} zflGt :yfkgf / gofF" ;+ljwfg lgdf{0fsf nflu If0fLs :jfy{sf] nflu g]kfnsf] cl:tTj wd{ k|rf/snfO{{ lbg'kg]{ eGb} k//fi6« o;}af6 k|:6 x'G5 . g]kfn ;/sf/ alnof] ePsf] v08df dfq klg oL
/fdrGb| kf}8n ] lgjf{rg k|lqmofaf6 aflxl/g' kg]{ cfjfh d]6fpg nfluk/]sf 5g\ . dGqfnosf] c;xdlt tyf lj/f]w tyf g]kfnsf] sfg'geGbf 3";k}7 tyf cfwf ;d:of cfkm}F ;dfwfg x'G5g\ .
a9\b} hfg yfn]sf] 5 . sfFu; ]| k|wfgdGqLsf] pDd]bjf/L lkmtf{ b]zdf ljb]zL x:tIf]k r/d\¿kn] x'Fbfx'Fb} b]zsf] k|wfgdGqLn] 7f8f] u}/g]kfnLx¿ dha't aGb} uPsf] csf]{ s]xL ;d:of ;dfwfg ug{ :jfledfg
a9\ b } 5 . cfly{ s , ;fdflhs, cfb]zdf u/fO5f8] . ljdfg:ynsf] k|df0f xf] . o;df sltko dw];sf] tyf s' z n s' 6 gLlts Ifdtf
glng] x7 hlt lnG5, plQ g} a9L hg:t/df p;sf] ab\gfdL ef}uf]lns, wfld{s tyf ;f+:s[lts clt ljlzi6 sIf x'Fb} /ftf] sfk]{6df gfddf /fhgLlt ug]x{ ¿ v'n/] } nfu]sf cfjZos 5, h'g Ifdtf g]kfnL
x'bF } hgf] 5 . t;y{ p;n] pDd]bjf/L lkmtf{ lngsf] ljsNk x/]s ¿kn] g]kfn dfly Jofks wd{ k|rf/snfO{{ :jfut ug{ g]kfn 5g\ . dtbftf kl/rokq agfpg] /fhg]tfx¿n] b]vfpg ;s]sf 5}gg\ .
5g\ . dfcf]jfbL k|wfgdGqLsf] c;kmn r'gfjL k|lqmofsf] x:tIf]k eO/x]sf] 5, of] k|lqmof lbg tof/ eof] . ca k|Zg p7\5, h6fwf/L cfwf/ gful/stfafx]s c? s]xL x'g} b]zdf eO/x]sf] cfly{s, ;fdflhs,
b'O{ u'gf /ft rf}u'gf a9\b} uPsf] u]?j:q klx/]sf] csf]{ Pp6f lxGb' wd{ ;Sb}g . xfdL g]kfnL xf}F eGg] k|df0f /fhgLlts, wfld{s tyf ;f+:s[lts
v]naf6 aflxl/;s] klg sfFu; |] aflxl/P/ gofF k|lqmof yfNg] 5 . hfg]/ jf ghfg]/ o;df g]kfnL k|rf/sn] Tof] ;Ddfg tyf of] x}l;ot clxn] gful/stfeGbf c? s]xL 5}g, cltqmd0f /f] S g, ljb] z L zlQm
dgl:yltdf b]lvFbg} eg] b'O{ ltxfO{ ax'dtsf] jfd u7aGwg hgtf :jod\ klg nfluk/]sf 5g\ . k|fKt u5{ ls ub}{g < x/]s wd{sf s'g} g]kfnL gful/sn] gful/stf /fi6« x ¿sf] qmL8f:yn x' g af6
sfod u/]/ Pdfn] cufl8 a9\g tTk/ b]lvFbg} . Pdfn]sf]] t/, o;sf] lhDd]jf/L /fHon] g} wd{ k|rf/snfO{{ /fHon] Tof] ;'ljwf kfPsf] 5}g . g]kfnsf] sfg'gcg';f/ arfpg, ;Dk" 0 f{ ;r] t b] z eQm,
lng'k5{ . g]t[Tj cb"/bzL{, sk6L, lbG5 ls lbFb}g, lbg' plrt xf] ls g]kfnsf] gful/stf lng of]Uo eP /fi6« j fbL, u0ftGqjfbL tyf
cfkm}lF eqsf] snx, u'6ut :jfy{ / k|To'Tkfbs x7jfbsf a]Odfg tyf :jfyL{ ePs} sf/0f ljb]zL xf]Og < c?n] s] u5{g\ eGg] k|Zg klg gful/stf lnPsf] 5}g . ltgn] qmflGtsf/L zlQmx¿ Psh'6 x'Fb}
sf/0f l;Ëf] b]zn] kL8f v]lk/x]sf] 5 / hgtfsf] kl/jt{gsf] JolQm tyf ;+:yfx¿ ljleGg axfgf k|wfgdGqLnfO{{ g} ;f]Wg'knf{, t/ Xo'g g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkq lng' x/]s k|sf/sf x:tIf]ksf] lj?4df
cfsfFIff oxL uTofj/f]wsf] vfN8f]df rSs/ sfl6/x]sf] 5 . tyf Pglhcf], cfOPglhcf]sf] ¿kdf hLg d'gn] kfP, lsgls logL;Fu ltgsf] clwsf/ tyf st{Jo xf] . t/ pqg'k5{ . b]znfO{{ e8\vfnf]df xfNg]
g]kfn k|j]z u/]/ g]kfnnfO{{ leqleq} 8n/sf] ;fOgf] 5 . sf7df8f}Fsf ;/sf/n] ;'? u/]sf] s'g} klg sfo{ xfd|f] cw{r]t g]t[TjnfO{{ ;xdlt,
c;'/Iff, c/fhstf, /fHosf]ifdf a|Dxn'6, c:tJo:t / vf]qmf] agfO/x]sf 5g\ . l5d]sLdf clwsf+z lghL :s'nsf 5fq5fqfnfO{{ a'‰b} ga'emL cj/f]w jf cl:y/tf ;xsfo{, ;a}sf] ;xcl:tTj :jLsf/
eb|uf]ntfleq hgtf lg:;fl;Psf 5g\ . d'ns ' sf] sfofkn6 /x]sf] ef/tsf] d'Vo p2]Zo g} g]kfnnfO{ sl/a xKtflbg cufl8af6 k7gkf7g l;h{gf ug'{ ;/f;/ unt xf] . ljutdf ub} { , ;+ l jwfg lgdf{ 0 f tyf
ug]{ kl/jt{gsf] lhDd]jf/L af]ss ] f] b]jf u gf] sfFu; ]| xf]:6] / rf}tkmL{ cfqmd0f u/]/ ckfË tyf :ylut u/]/ wd{k|rf/ssf] :jfut ef]6 kfOg] cfzdf, g]kfnsf s]xL zflGtk|lqmofnfO{{ k"0f{tf lbg v'nf
lg/Lx agfpF b } cfk" m df cfl>t tyf ;Ddfgsf] nflu, pgsf cufl8 cj;/jfbL bn tyf g]tfn] s]xL Åbon] ;]gf ;dfof]hgsf] nflu bafa
x}; F ] u/]/ cl3 a9\g] t s'/} 5f]8f},F d'ns ' of] cj:yf;Dd agfO/xg], cfk"mn] rfx]cg';f/sf] k/]8 vf]nfpgsf nflu k|lzlIft cgful/snfO{{ lbPsf] gful/stfsf] lbg'sf] abnf, lognfO{{ 3r3Rofpg'sf]
k'lUf;Sbf klg lgsf;sf] af6f] vf]Hg} grfx]/ cf–cfˆgf] x7df cfsf/ tyf cfjfZostfdf k|of]u ug]{ ul/of] . cfof]hs cfOPglhcf] tyf d"No clxn] b]zn] r'sfpFb} 5 . ca abnf, l/NofS;, OGjo tyf
a:g' eg]sf] b]znfO{{ b'36{ gfdf k'¥ofpg' xf] . of] lg/Gt/] xf], ef/tsf] cgfjZos tyf cTolws lghL :s'nsf ;~rfnsx¿n] bf]xf]/f] ;/sf/n] Tof] uNtL bf]xf]¥ofpg' x'bF g} . df] h d:tLsf] axgfdf o' j fk' : tf
rnv]n tyf x:tIf]kn] ;Ldf gfu]kl5 sdfO{ ug] { df} s f kfP . xhf/f} F ljlw tyf sfg'gL k|lqmof k"/f u/fP/ s'af6f]df nfUg', sf]xL df]8g{ t sf]xL
c;kmn r'gfjL z[ªv \ nfdf sfFu; ]| PSnf] a[x:klt eP/ slt csf]{ l5d]sL b]z rLg;d]t csf]{ 5fq5fqfsf] k7gkf7g :ylut u/]/ cfˆgf] gful/snfO{{ gful/stf lbg' UNofd/, sf]xL ld; t sf]xL ld:6/,
lbg k/fhosf] kvf{n pEofO/fVg] xf] < sfFu; ]| ;xdltsf] tl/sfn] k|:t't x'bF 5} . xtktL gaf]Ng], wd{kr | f/ssf] cufl8 nu]/ lk6L k/]8 /fHosf] bfloTj xf], t/ s'g} bn sf]xL /s:6f/ t sf]xL=== o;/L g}
gofF k|lqmofdf cfpnf eg]/ slt;Dd s'//] d'ns ' nfO{{ of] cToGt ;kmn s'6gLlts z}nL ePsf] v]nfpFb} pgsf] k5fl8 y'k|} dflg; ljz]ifn], s'g} cfk/flws e'm08 ljz]ifn] nflu/xg] xf] . b]z lau|s] f] lhDdf hlt
rLgn] g]kfndf ePsf] ef/tLo gfËf] ePsf] b]vfP/ df]6f] /sd c;'Ng jf ljb]zLn] nfvf}F vr{ u/]/ nufPsf g]kfnsf g]tfsf] 6fpsfdf hfG5,
tdf;fdf /flv/fVg] < lgsf;sf nflu gof" k|lqmofdf hfg x:tIf]knfO{{ 6'n6' n
' ' x]//] ga:g] ;+st] ;kmn eP eg], k/LIffdf u|]; gDa/ v]tfnfn] eg]cg';f/ tL;, rfnL; Tof]eGbf yf]/} o'jfk':tfsf] efudf klg
clgjfo{ 5 . lgodfjnL abn]/ jf cGtl/d ;+ljwfg ;+zf]wg lbPsf] 5 . laut nfdf] ;do lbg] nf]e b]vfP/ x/]s 5fq5fqfnfO{{ nfv hgfnfO{{ cGww'Gb gful/stf kb}{g . ljb]zL cltqmd0faf6 b]z
of t ;xdlt u/]/ cufl8 a9\g' of]eGbf csf]{ ljsNk cufl8b]vL g]kfnnfO{{ ef/tLo cfFvfn] pkl:yt x'g nufP / x/]s;Fu kRrL; afF 9 \ g ] uNtL gu/f] ; \ . lgjf{ r g arfpg' 5, ljb]zL cfly{s zf]if0faf6
x]b}{, ef/tLo lbdfun] cWoog ub}{ ¿k} o fF s f b/n] otfaf6 c;' n ] . cfof]un] u/]sf] sfd ;sf/fTds 5, b]z arfpg'5, lab]zL ;+uLt tyf
b]lvFbg} . o;sf] nflu Ps lbg sfFu; ]| n] pDd]bjf/L lkmtf{ cfPsf] zlQm;DkGg /fi6« cd]l/sfn] afnaflnsfsf] zf]if0f ePsf] 5, s'g} afwf c8\rg cfOk/] zlQm k|of]u ;+:sf/af6 b]z arfpg' 5, ljb]zL
lnP/ gofF k|lqmofdf cfpg clgjfo{tf 5 . oxL r'gfjL ;d]t g]kfnsf] e"/fhgLlts cj:yf pgLx¿sf] 6fpsf] a]r/] 8n/ sdfpg] u/]/ klg of] sfd cufl8 a8f];\, t/ /fhgLlt tyf ltgsf d" N o
cNemfO{df b]zsf d"n d'2fx¿ cf]em]ndf kb}{ hfFbf ;+ljwfg tyf g]kfnsf] dxTj a'‰b} uPkl5, sfd ePsf] 5, csf]{tkm{ b]zsf] cgful/s tyf cfoflttx¿sf] bafa dfGotfaf6 b]z arfpg' 5 . lsgls
cfˆgf] k[ys\ b[li6sf]0f tyf k[ys em08fsf] Jofks b'¿kof]u ePsf] 5 . tyf cj/f]wdf ;/sf/sf] lg0f{o lkmtf{ xfdL :jtGq g] k fnL xf} F , xfd| f ]
lgdf{0fsf] rf/ dlxgf z"Gotfdf laTg k'us ] f] 5 . dfcf]jfbLnfO{{ z}nL ckgfPsf] 5 eg] /fhgLlts Pp6f wd{k|rf/ssf] :jfut tyf gxf];\ . o:t}–o:t} sdhf]/Lx¿nfO{{ :jledfg 5, xfd|f] cfˆg} efiff 5,
kG5fP/ zflGt :yfkgf / ;+ljwfg lgdf{0f sfo{ c;Dej ld;g eP klg ;+oQ' m /fi6«;3+ sf] ;d]t ;Tsf/sf nflu cfOPglhcf] s f] ;dft]/ ljb]zLn] xfdLdfly zf;g ub}{ xfd|f] cfˆg} ;+:sf/, ;+:s[lt 5 .
/x]sf] 5 . 7"nf] kf6L{sf] x}l;ot kfPsf] dfcf]jfbLsf] ;fy bx|f] pkl:ylt 5 . oL ;a} zlQmx¿n] em08f;Fu b]zsf] em08f rf]srf]sdf cfO/x]sf 5g\ . ;dfgtfdf cfwfl/t ;dtfd"ns
¿kdf h] b]vfP klg ;f/df cfˆgf] 6fF;]/ b]zs} a]OHht ul/Psf] 5 . dfly pNn]lvth:tf ;d:ofx¿ ;dfh lgdf{0f ug]{ r]tgf 5 . x/]s
clxn] l;Ëf] /fli6«o /fhgLltnfO{{ cfjZos /x]sf] 5, b]z cfGbf] n g tyf aGb x8\ t fnn] b]zdf bh{gf}F 5g\ . oL d'Vo k|ltlglw
:jfy{ k"/f ug{ tlNng 5g\, logLx¿sf] g]kfnL cfˆgf] sfd, st{Jo tyf
arfpg olta]nf dfcf]jfbL;"u xft ldnfP/ cl3 a9\gs ' f] :jfy{ k"/f ug]{ v]ndf g]kfn qmdzM k7gkf7g k|efljt eof], ljBfnonfO{{ 36gf dfq x'g\ . b]zsf] cl:dtf clwsf/k|lt k"0f{ ;r]t x'g dfq
ljsNk 5}g . b]zsf] ;jf{lws 7"nf] kf6L{sf] ¿kdf :yflkt sdhf]/ x'bF 5
} , g]kfn k/fwLg x'g] qmd zflGtIf]q 3f]if0ff u/ eGb} ljleGg hf]ufpg] st{Jo x/]s g]kfnLsf] xf], ;Sof}F eg] xfdLnfO{{ ;+;f/sf] s'g}
dfcf]jfbLnfO{{ ufnL dfq gu/]/ zflGt / ;+ljwfg lgdf{0fsf tLj|¿kn] a9]sf] 5 . ef}uf]lns ¿kn] sfo{qmd tyf gf}6ÍL ug]{ KofA;g tyf ljb]zL x:tIf]ksf] lj?4df uf]na4 tfstn] ;d]t xNnfpg ;Sb}g .
g]kfnsf bh{gf}F 7fpFdf ;Ldf cltqmd0f Pg KofA;g 8n/sf] nflu slt x'Fb} To;sf] lj/f]w ug]{ bfloTj x/]s kafle_netra@yahoo.com
nflu dfcf]jfbLn] ckgfPsf] nrstfsf k|z; + f ubf{ sfFu; ]| n] tn;Dd lubf{/x]5g\ eGg] ;ft÷cf7
;u/dfyf If]qdf k|of]uzfnf
ePsf 5g\ , ljleGg ;lGw tyf
PSnf] x7 TofUg'k5{Ú sfFu; ]| n] l;Ëf] b]znfO{{ o;/L aGws ;Demf}tfsf] sf/0f g]kfnsf] zlQm tyf lbg;Dd ljBfno aGb u/] /
agfpg ldNb}g < kl/0ffd glgl:sg] :ki6 x'bF fx'bF } k|lqmof ;DklQsf] ;b'kof]u ug{af6 g]kfnL ljBfyL{nfO{{ wd{k|rf/ssf] :jfut
alGrt 5f}F . cfly{s¿kn] xfdL k"0f{ ;Tsf/df nufPaf6 klg k|:6 ePsf] a]Olhª . -ljZjsf] ;jf]R{ r lzv/ ;+ s ng ul//x] s f lrlgofF
k'¥ofpg eGb} ul/g] lgjf{rgsf] s] cy{ /xG5 < olb ;+;bLo k/fwLg 5f}F, cfoft tyf lgof{tsf] 5 . of] xfd|f] uDeL/ e"n xf] . gfkmf ;u/dfyfdf kg]{ jfo'd08nLo / j}1flgsx¿nfO{{ pSt k|of]uzfnfn]
Joj:yfdf PSn} eP klg r'gfj nl8/xg'kg]{ / xfl//xg'kg]{ aLrsf] slxNo} gk'l/g] vf8nn] sdfpgsf] nflu vf]lnPsf, k};f jftfj/0fLo kl/jt{ g sf] af/] d f :yfoL¿kdf l8lh6n tYof+ s
o;nfO{{ k|i6 kf5{ eg] wfld{s tyf sdfpgsf] nflu lzIffsf] Jofkf/ ;'? cg'udg ug{ rLgn] ljZjs} ;a}eGbf pknAw u/fpg] 5 . hnjfo'
xf] eg] of] k|lqmof dfq} xf]Og, Joj:yf g} c;kmn eof] eg]/ cUnf] e"efudf dlN6ldl8ofo'St kl/jt{gn] ljZjsf] t];|f] w|'jdf kfg{]
;f+:s[lts ¿kdf ;d]t xfdL sËfn u/]sf s]xL dflkmofx¿;Fu ;/sf/
sfFu; ]| n] g} csf]{ ljsNk lsg gvf]Hg] < ctM k|wfgdGqL aGb} uO/x]sf 5f}F . ld; g]kfn jf e'ms]s} sf/0f of] cj:yf cfPsf] xf], k| o f] u zfnf :yfkgf u/] s f] 5 . c;/sf af/]df eO/x]sf] cWoogsf
lgjf{rgsf] o; z[ªv \ nf;Dd cfOk'Ubf hlt gf}6ª\sL d~rg ld:6/ g]kfn k|ltof]lutf x/]s If]q olb ;/sf/ s8f ¿kdf k|:t't gx'g] ;d'b|;txaf6 $ xhf/ @&^ dL6/ nflu pSt sfo{ cfjZos /x]sf]
tyf x/]s hflt x'Fb} clxn] slnnf xf] . ;Dk"0f{ af]l8ª :s'nx¿nfO{{ prfO{sf] If]qdf laxLaf/ :yfkgf lrlgofF j}1flgsx¿n] atfOPsf 5g\
ul/of], ca o;nfO{{ olQd} aGb u/]/ ;xdltsf] cfwf/df ul/Psf] pSt k|of]uzfnf ljZjs} lrlgofF lj1fg k| l ti7fgn] ;g\
:s'n] afnaflnsf;Dd k'u]sf] 5 . sfg'gsf] bfo/fdf gNofpg] xf] .
gofF k|lqmof yfngL ug'{ g} clxn]sf] cfjZostf xf] . o;tkm{ df]8lnª k];fsf] gfddf a9]sf] gUg g]kfnsf dxTjsf+IfL af]l8{ª :s'n ;a}eGbf cUnf] e"efusf] k|of]uzfnf @))$ b] l v ;u/dfyf If] q sf]
sfFu; ]| n] bnut :jfy{ / ljb]zL zlSts]Gb|sf] rfxgfnfO{{ z/L/ k|bz{gLn] ¿k tyf z/L/ a]r/] ;~rfnsx¿n] k} ; fsf] lglDt ePsf] :yfgLo c+u|]hL b}lgs rfOgf hnjfo' kl/jt{g / To;af6 kg{]
ltnf~hnL lbg}kb{5 . gq g]kfnL hgtf cfGbf]ngdf plqg'sf] sdfpg] s';:+ s[lt df}nfpFb} uPsf] 5 . ljBfyL{nfO{{ h;/L klg k|of]u u5{g\, 8]nLn] hgfPsf] 5 . jftfj/0fLo c;/sf] af/] d f lg/Gt/¿kdf
uLt÷;+uLtsf] axfgfdf leq\ofOPsf hxfF nu] / klg k| o f] u u5{ g \ . ¿kdf ljZjs} sdhf]/ 7flgPsf] cg'udg / cWoog ul//x]sf] klg
ljsNk /xg] 5}g . ¥ofkkk tyf ‰ofkkkn] g]kfnL snf af]l8{ªx¿ ljz'4 lzIffsf] nflu ;u/dfyf If]qsf] hnjfo'sf] tYof+s rfOgf 8]nLn] pNn]v u/]sf] 5 .
@)^& ;fn c;f]h @$ ut] cfOtaf/ ˆ3

;do gk'u]/ ;+ljwfg


gag]sf] xf]Og
xfd|f w]/} ;fyLx¿nfO{ d'2f nufP/ km;fpg] sfd ePsf] 5 . zflGtk|lqmofnfO{
e· ug{ rfxg] tTjx¿s} rfnafhLsf sf/0f o:tf] ePsf] xf] .
;+ljwfg;efnfO{ ;d]t kª\u' agfpg] k|ltufdLx¿sf] of]hgf /x]sf]
5 . Tof] klg qmdzM ;kmn x'bF } uPsf] 5 .
olta]nf g]kfnL sfFu;
]| sf] afFsL /x]sf] Od]h klg qmdzM 36\b} uPsf] 5 .
xfd|f] kf6L{sf] of]hgf /fs]z ;'bnfO{ lj/f]w ug]{ eGg] lyof], To:tf]
ceb| Jojxf/ ug]{ eGg] lyPg .
;ftfsf] s'/fsfgL ;LkL uh'/]n ‘uf}/j’, ;lrj– PsLs[t g]skf dfcf]jfbL
) bzf}F k6ssf] lgjf{rgn] klg ;+ljwfg lgdf{0fsf] nflu s'g} xfd|f] kf6L{ / Pdfn]aLr ePsf] ) oxL eP/ tkfO{+x¿n] ef/tLo lg:sG5, xf]Og eg] xfdL rqmAo"xdf xf] n f <
d' n ' s nfO{ k| w fgdGqL lbg k|lqmof cufl8 a9\g ;ls/x]sf] ;xdltn] sfFu|];sf] g]t[Tjdf ;/sf/ /fhb"t /fs]z ;'bdfly ceb| kml;/xG5f}F . xfd|f] lj:tfl/t a}7sdf 7"nf]
;s] g , o;n] t nf] s tGqs} 5}g . o;n] t emg} cl:y/tf u7g ug{ / p;s} gLltcg';f/sf] Jojxf/ ug' { e Psf] xf] < ) tkfO{ + x ¿sf] kf6L{ s f ;ef;b\ ;+Vofdf b]z}el/af6 ;xefuL x'g]
pkxf; u/] g / < lgDTofpF b } g / < ;+ljwfg agfpg] eGg] Pdfn]leqsf] xfd|f] kf6L{sf] of]hgf /fs]z ;'bnfO{ afns[ i 0f 9' Ë ] n nfO{ ;jf] { R r ePsfn] lrtjgdf xfjfkfgL klg
;+;b\df ePsf] k6s–k6ssf] ;+ljwfg lgdf{0fsf] k|lqmof cufl8 Ps u'6sf] of]hgfnfO{ rsgfr'/ lj/f]w ug]{ eGg] lyof], To:tf] ceb| cb f nt n ] ;j
;j{{ Zj
Z j ;l x t gldNg] / /f]usf] ;+qmd0f;d]t x'g
lgjf{rgn] nf]stGqsf] pkxf; t u/]s} g} a9]sf] 5}g eGg] t xf]Og yf]/} cufl8 kfl/lbPsf] 5 . ;xdltsf ;fy cufl8 Jojxf/ ug]{ eGg] lyPg . g]kfnsf] hGds} b sf] km} ; nf ;' g fPsf] ;Sg] ePsfn] :yfg ;f/]sf xf}F . c?
5 . To;sf] ;fy;fy} ;+ljwfg;efnfO{ a9]sf] 5 . ;do gk'u]/ b'O{ jif{df a9\g'k5{ eGg] Pdfn] / xfdLaLr cfGtl/s dfdnfdf ljb]zL cfP/ 5 . tkfO{ + x ¿n] o;nfO{ o;sf s]xL sf/0f 5}g .
;d]t kª\u' agfpg] k|ltufdLx¿sf] ;+ljwfg gag]sf] xf]Og . ;+ljwfg ePsf] ;xdltn] tTsfnsf] nflu x:tIf]k ug'{ /fd|f] s'/f xf]Og . To;sf] lj:t[t zflGt;Demf}tflj?4 5 ) :yfg / ldlt ;g' { s f] d' V o
of]hgf /x]sf] 5 . Tof] klg qmdzM gaGg'sf] d'Vo sf/0f ;+ljwfg s:tf] sfFu;]| sf pDd]bjf/ k|wfgdGqL aGg] /fhgLlts lj/f]w ug],{ sfnf em08fx¿ eGb} cfpg' e Psf] 5 o; sf/0f kf6L{ l eqsf] cGt/åGå
;kmn x'Fb} uPsf] 5 . agfpg] eGg] ax; g6'lËP/ xf] . ;Defjgf 6/]sf] 5 . k|bz{g xfd|f] kf6L{sf] lg0f{o xf] . ljifodf k|:6 kfl/lbg';\ g < xf] elgG5 lg <
) o:tf] cj:yf slxn] ; Dd bnx¿aLr hf/L /x]sf] ax; 6'lËof] ) oxfF s f bnx¿aLr h:tf] ; ' s } ef/tk|lt hgtfsf] cfqmf]z cln a9L afns[i0f 9'Ë]ndflysf] km};nf xf] O g, o;sf] kf6L{ l eqsf]
/lx/xG5 t < eg] ;+ljwfg lgdf{0f ug{ w]/} ;do ;xdlt eP klg ef/tn] g} 5 . ;f]ns ' f :yfgLo hgtfn] km]l/ lj:t[t zflGt;Demf}tfljk/Lt 5 . cGt/;+3if{df s'g} ;DaGw g} 5}g .
oxL cj:yf w]/} nfdf] ;do;Dd nfUb}g . olta]nf of] ;+ljwfg;efaf6 tkfO{ + x ¿sf] g] t [ T jdf ;/sf/ cfˆgf] If]qdf vDkfsf08 p7fP/ lj:t[t zflGt;Demf}tfdf ljutdf ;a}nfO{ ;lhnf] xf];\ eg]/ dfq xfdLn]
/xFb}g . olta]nf g]kfnL sfFu|];sf] cu| u fdL ;+ l jwfg aGg glbg] lbF b } g elgG5 lg < czflGt sfod ug]{, åGå / lx+;f ePsf ;a} d'2fx¿ vf/]h ug]{ eGg] :yfg ;f/]sf xf}F .
afFsL /x]sf] Od]h klg qmdzM 36\b} if8\oGqsf] sf/0f ;+ljwfg lgdf{0f of] s' / f ;fF r f] xf] . oxL dRrfpg] sfd x'bF 5 } ls eGg] cfz+sf pNn]v 5 . Tof] d'2fnfO{ k'gM hufpg'sf] ) cGTodf yk s ] x L eGg
uPsf] 5 . g] k fnL sfF u | ] ; n] k|lqmofdf cj/f]w ePsf] xf] . k|wfgdGqLsf] lgjf{rgsf] qmddf xfd|f] u/]sf 5g\ . To;}n] ubf{ :yfgLo cy{ zflGtk|lqmof eË ug'{ xf] . of] ljifo rfxg' x ' G 5 <
k|wfgdGqLsf] pDd]bjf/L tTsfn ) tkfO{ + x ¿n] xfn;fn} zflGt, pDd]bjf/n] ljho k|fKt ug]{ ;Defjgf hgtfn] cfqmf]zsf] ¿kdf /fhb"tdfly afns[i0f 9'Ën ] sf] dfq xf]Og, ;du| d'n'sn] clxn] cu|ufdL lgsf;
5fl8xfNg] l:ylt b]lvFb}g . ;+ l jwfg / ;/sf/sf] nflu a9] k l5 ef/tn] cfˆgf] t km{ a f6 To:tf] Jojxf/ u/]sf] x'gk' 5{ . 9'Ëf / zflGtk|lqmofs} s'/f xf] . xfd|f w]/} vf]hs] f] 5 . oyfl:yltjfbL, k|ltufdL,
) ;+ljwfg lgdf{0fsf] nflu bf];|f] Pdfn] ; F u ;xdlt ug' { e of] , To;nfO{ layf]Ng l;w} x:tIf]k u/]sf] h'Qf xfGg] xfd|f] kf6L{sf] gLlt xf]Og . ;fyLx¿nfO{ d'2f nufP/ km;fpg] sfd ljb]zL zlQmx¿;d]t cu|udgnfO{
k6s ylkPsf] Ps rf} y fO{ To;sf] klg pNn] v gLo b'lgofFn] b]vs] } xf] . g]kfndf ;+ljwfg ) o:tf] rqmAo" x af6 tkfO{ + x ¿ ePsf] 5 . zflGtk|lqmofnfO{ eË ug{ /f]Sgsf] nflu if8\oGq ul//x]sf 5g\ .
;do klg 9lNs;Sof] . t/, e" l dsf b] l vPg lg < lgdf{0f ug]{, ;/sf/ agfpg], ;]gf s;/L pDsg' x' G 5 < rfxg] tTjx¿s} rfnafhLsf sf/0f g]kfnL hgtfn] /fli6«o :jfwLgtfsf]
;dfof]hg ug],{ zflGtk|lqmofnfO{ ;fy{s ca xfdL gofF k|lqmofdf cufl8 o:tf] ePsf] xf] . /Iff ub}{ g]kfnsf] cfd"n kl/jt{gsf]
;+ljwfg gaGg'sf] d'Vo sf/0f ;+ljwfg lgisif{df k'¥ofpg] oL ;a} k|lqmofnfO{ a9\gk' 5{ . gofF k|lqmof eg]sf] Jofks ) tkfO{+x¿sf] kf6L{sf] lj:tfl/t lbzfdf cl3 a9\g g]kfnL hgtfnfO{
cfˆgf] rfxgf ef/tn] k|of]u ul//x]sf] hg;xeflutf ePsf] hgcfGbf]ng g} a} 7 ssf] k" j { 3 f] l ift :yfg / r] t gf k| j fx ug{ o; klqsfn]
s:tf] agfpg] eGg] ax; g6'lËP/ xf] . :ki6¿kdf b]lvPsf] 5 . xf] . cfGbf] n gaf6 dfq lgsf; ldlt ;/]sf] 5, o; sf/0f s] dxTjk"0f{ e"ldsf v]nf];\ eGg rfxG5' .
bnx¿aLr hf/L /x]sf] ax; 6'lËof] eg]
;+ljwfg lgdf{0f ug{ w]/} ;do nfUb}g . df6f]lagfsf] v]tL M Pp6f dxTjk"0f{ pknlAw
;fdfGotM df6f]ljgfsf] s[lifsf] kfgLsf] kmf]x/fdfkm{t\ lbOg] ul/G5 .
sNkgf g} ug{ ;lsFbg} t/ clxn] /fdaxfb'/ v8\sf # _ Go' 6 ] « G 6 lkmNddfkm{ t \ M
;f]ns
' f :yfgLo hgtfn] km]l/ cfˆgf] If]qdf cfP/ s[lif lj1fgdf ePsf] ljsf; / To;sf/0f df6f] Pp6f o:tf] k|fs[lts k[ysLs/0faf6 df6f] eGbf afx]ssf o;df lj?jfsf] h/f kf] i fstTj
k|ultn] s[lifsf] pQm kl/efiff g} j:t' xf], h;sf] lgdf{0f k|lqmof ljleGg dfWodx¿ dfkm{t\ k|bfg ug]{ eGg] 3'ngzLn t/n kbfy{df t}l/Psf]
vDkfsf08 p7fP/ czflGt sfod ug],{ åGå / lx+;f kl/jt{g ug]{ u/L df6f]ljgfsf] v]tL vlgh, r§fg, hLjhGt' jg:klts a'lemG5 . o;n] lj?jfdf yk kl/jt{g x'G5 . pQm t/n kbfy{nfO{{ ljz]if
dRrfpg] sfd x'bF 5} ls eGg] cfz+sf u/]sf 5g\ . jf s[lif Joj;fo ;Dej 5 eg]/ cËx¿ 6'lqmg] k|lqmofaf6 tL tTjx¿ s]xL gu/L dfq h/f a9\g] dfWod / k| s f/sf] oGqaf6 l/;fOlslnª
b]vfOlbPsf] 5 . o;n] clxn] s[lif df6f]df ldl;g k'Ub5g\ / ljgf s'g} vfBtTj k|bfg ug]{ ljlw km/s x'G5 . ul//flvPsf] x'G5 .
To;}n] ubf{ :yfgLo hgtfn] cfqmf]zsf] ¿kdf j}1flgsx¿sf] aLrdf ca s[lifsf] cj/f]w / cefjdf lj?jf df6f]df ;fdfGotof df6f]ljgfsf] v]tL k|0ffnL $ _ ;A:6]«6 sNr/ M o;df
kl/efiff;Fu df6f]nfO{{ hf]8g\ ] jf ghf]8g\ ] ;n{Ss a9\g / ljsf; x'g;S5 t/ tnsf dWo] s'g} ljlwaf6 ug{ ;lsG5– lj?jfx¿nfO{{ ljleGg lgliqmo 7f];
/fhb"tdfly To:tf] Jojxf/ u/]sf] x'gk' 5{ . 9'Ëf / eGg] ax; l;h{gf ul/lbPsf] 5 . s[lqd ¿kdf tL ;a} tTjx¿sf] ! _ xfO8«f] kf]lgS; -kfgLdf j:t'x¿ h:t} afn'jf, lu6L 6'qmfsf]
h'Qf xfGg] xfd|f] kf6L{sf] gLlt xf]Og . df6f]ljgfsf] v]tL k|ljlwsf] ljsf; M k[ysLs/0f / cfjZos dfqfsf] af/]df v]tL_ M o; ljlwaf6 v]tL ubf{ w'nf]df v]tL ug]{ ul/G5 . To;sf/0f
;j{ky| d ?v jf afn'jf pld|P/ a9\g] hfgsf/L xfl;n ug{ s[ l if slDtdf h/fdf /fd|f] xfjfsf] cfjt o;nfO{{ :ofG8 sNr/ klg eGg]
emf/x¿ / xfjfdf h/f km}nfP/ a9\g] j} 1 flgsx¿nfO{ { lj1fgsf c? hfjt x'gk' b{5 . To:t} h/fdf k|ToIf ul/G5 .
cls{ 8 k| h fltsf lj?jfx¿sf] zfvfx¿ ljz]if u/]/ /;fog lj1fgsf] k|sfz u/L cFWof/f] l;h{gf ug{'kb{5 df6f] / lxt v] t Lsf kmfObfx¿
of] s'/f ;f“rf] xf] . oxL k|wfgdGqLsf] ljsf;sf] k|lqmofn] j}1flgsx¿nfO{{ ljsf;nfO{{ s'g{' k¥of] / /;fog
lj1fgsf] k|ultx¿n] tTjx¿sf]
eg] lj?jf ;Gt'lnt x'g]u/L ef}lts
cf8]; lbg'kb{5 . o;df lj?jfnfO{{
of] s[lifsf] pRr:t/Lo k|ljlw xf] .
lj?jfsf] nflu dxTjk"0f{ df6f] xf] ls To;sf/0f pRr:t/Lo vfBfGg
lgjf{rgsf] qmddf xfd|f] pDd]bjf/n] df6f]df ePsf] kf}li6s tTj eGg] k[ysLs/0f / dfqfTds ljZn]if0fdf rflxg] ;a} vfBtTjx¿ kfgL dfkm{t\ t/sf/Lx¿ o; ljlwaf6 k|fKt ug{
ljifodf vf]hLgLlt ug]{ pTk|/] 0ff k|bfg df/]sf] km8\sf]n] j}1flgsx¿ rfF8} lbOg] ul/G5 . kfgLdf vfBtTj tyf ;lsG5 . o; ljlwaf6 pTkflbt
ljho k|fKt ug]{ ;Defjgf a9]kl5 u/]sf] b]lvG5 . nuftf/sf] nfdf] / df6f]ljgfsf] Joj;flos v]tL ug{ lj?jfa4{s /;fogx¿ k|bfg ul/G5 . vfBfGgx¿ ;'/lIft tyf /f]u/lxt
ef/tn] cfk\mgf]tkm{af6 To;nfO{ layf]Ng leGbf leGb} 7fpFdf ePsf] kl/If0fn] ;lsg] ljZn]if0fdf k'u] . clxn] a9\b} h]l/ssf] ;f]On]; k|ljlwsf cg';f/ x'G5g\ . a9\b} uPsf] hg;+Vofsf]
df6f] e Gbf klg df6f] d f kfOg] uPsf] hg;+Vofsf] vfBfGgsf] dfunfO{{ tf/sf] hfnLaf6 lj?jfsf h/fx¿ vfBfGgsf] dfunfO{{ k"/f ug{ / a9\bf]
l;w} x:tIf]k u/]sf] b'lgof“n] b]vs
] } xf] . vfBtTjx¿ / kfgL ljgf g} lj?jfsf] cfk"lt{ ug{ / To;n] ug{ ;Sg] jg t}l/o/ /flvG5, h;df kfgL dfkm{t\ jg ljgf;nfO{{ /f]Sg casf] o'udf of]
a[l4 / ljsf;sf] nflu cfwf/ xf] eGg] ljgfznfO{ { /f] S g] tyf hnjfo' vfBtTj k|bfg ub{5 . o; ljlwaf6 Pp6f dxTjk"0f{ k|ljlw xf] . 5f]6f]
lgisif{df k'Ug w]/} ;do nfu]g . kl/jt{gsf sf/0f x'g ;Sg] dxfdf/L uf] n e] 8 f, e] 8 ] v ' ; f{ g L, rdr' / , ;dod} pRr:t/Lo vfBfGg jf
To;kl5 dfq df6f]ljgfsf] v]tL / ef]sd/Laf6 of] ljZjnfO{{ arfpg a| f ] s fpnL, sfF q mf cflbsf] t/sf/Lx¿ pTkfbg ug{ ;lsG5 .
xfd|f] kf6L{ / Pdfn]aLr ePsf] ;xdltn] sf“u;]| sf] k|0ffnLsf nflu cGj]if0fsf] 9f]sf ljZjsf] Wofg clxn] df6f]ljgfsf] ;kmntfk"js { ug{ ;lsG5 . ;fgf] If]q jf sf]7faf6 g} jftfg'sl' nt
vf]n]sf] b]lvG5 . lj?jfsf] j[l4 / v]tLlt/ cfslif{t eO/x]sf] 5 . @ _ PO/f] k f] l gS; -xfjfdf cj:yfdf pTkfbg ul/g] xFb' f a]df};dL
g]tT[ jdf ;/sf/ u7g ug{ / p;s} gLltcg';f/sf] ljsf;sf nflu em08} %) eGbf a9L s] xf] t df6f]ljgfsf] v]tL k|ljlw v]tL_ M of] xfjfdf lj?jfsf h/fx¿ v]tLsf] nflu dxTjk"0f{ ljsNk xf] .
;+ljwfg agfpg] eGg] Pdfn]leqsf] Ps u'6sf] vfBtTjsf] cfjZostf kb{ 5 . M df6f]lagfsf] v]tL k|ljlw ;fdfGo t}l/o/ v]tL ul/g] ljlw xf] . o; vghf]t, emf/kft lgoGq0f h:tf sfd
ltgLx¿dWo] s]xLsf] a9L / s]xLsf] cy{df a'em\ bf lj?jfnfO{{ cfjZos kg]{ ljlwdf vfBtTj tyf lj?jfj4{s gug{' kg]{ xFb' f sd >dsf] cfjZostf
of]hgfnfO{ rsgfr'/ kfl/lbPsf] 5 . cToGt Go'g cfjZostf kb{5 . ;a} vfBtTj / kfgL s[ l qd /;fogx¿nfO{{ sDKo'6/af6 lgolGqt kb{5 .
ˆ4 @)^& ;fn c;f]h @$ ut] cfOtaf/

hftLo–eflifs ;+3Lotf / ;De|fGt ju{sf] 56\k6L


lxhf]–cfh ljz]if u/]/ clehfTo cfwf/df /fHo dfu u/]sf x'g ;a}n]
ljlrq ;+;f/
s's'/ klg r'/f]6sf] s'ntdf
;d'bfosf] ;De|fGtju{af6 hftLo /
eflifs cfwf/df x'g nfu]sf] ;+3Lotfsf]
8Da/ t]Da] xf]Og . afFsL cGo ;d'bfox¿sf dfu
efiff–;+:s[lt ;+/If0fsf nflu :joQtf dfG5], jgdfG5] / afFb/n] dfq xf]Og ca s's/' n] klg r'/f]6 ;Nsfpg
s8f la/f] w x' g yfn] s f] 5 . ljutdf klg /fhgLlts 36gfqmdsf] %= pgLx¿n] b]vs ] f o:tf s}of}+ r'gf}tLsf dfq xf] Tof] klg d:of}bf–k|ltj]bgdf yfn]sf] 5 . rLgsf] x'aO] { k|fGtsf] a'rfªlgjf;L k];fn] dfG5]sf] sfd ug{] @#
;+ljwfg;efsf] /fHo k'gM;+/rgf tyf lg0ff{os cj:yfx¿df clehfToju{ cltl/St hfuL/ jf sd{rf/LtGqdf ;d]l6Psf] 5 . k'gM phfu/ ug'k{ g{] s'/f] jifL{o h]ª lhDjfªn] kfn]sf] sfnf] s's/' …ANofsLÚ n] Ps b'Oj{ 6f xf]Og, lbgdf
/fHozlStsf] afF8kmf8 ;ldltn] ld;g–kqsfl/tfaf6 o:t} s'wd{ k|j]z tyf j[lQ ljsf;sf nflu of] xf] ls lxGb"jfbL k/Dk/fn] lgld{t l;+u} Ps a§f r'/f]6 lkpg yfn]sf] 5 . cfˆgf] s's/' nfO{{ r'/f]6sf] cDdnL
g]kfnnfO{{ cf7 hftLo–eflifs /fHo;lxt lgefpg] u/]sf] oyfy{ xfdLx¿n] b]Vb}– ;DalGwt k|b]zsf] d'VodGqL jf ;dfh / /fHodf cfh;Dd pRr– agfpg] hf]ªsf cg';f/, ;'?df pSt s's/' n] w'jfF g} dg k/fpFbg} Yof], t/ pgn]
!$ k|bz ] df ljefhg ug{] k|:tfj u/]kl5 ef]Ub} cfOPs} xf] . ld;g–kqsf/x¿n] /fhgLlts g]tT[ jsf] ;+/If0f klg lgs6– hfltx¿s} ks8 /x]sf] 5 . o; k|sf/sf] gfs}df kg]u{ /L r'/f]6sf] w'jfF kmfNg yfn]kl5 lj:tf/} s's/' n] r'/f]6sf] uGw dg
pgLx¿sf] la/f]w emg\ rsf]{ ¿kdf b]lvg ;fdfGo kl/l:yltdf cfk" m nfO{ { ;DaGwsf] sf/0f cflbjf;L hghflt ;dfhdf juL{o z}nLdf g} hftLo zf]if0f k/fpg yfn]sf] xf] . o;}u/L pgn] h]ªn] s's/' nfO{{ r'/f]6 ;Nsfpg l;sfPsf
yfn]sf] 5 . ;+ljwfg;efsf] r'gfjdf lgikIfh:tf] b]vfpg] u5{g\ t/ b]zsf] dw]zL / blntnfO{{ g} /xg] kl/l:ylt eO/x]sf] tYo klg oyfy{xf] . gofF x'g\ . pgn] dL7f] vfg]s/' f Vjfpg] nf]e b]vfP/ r'/f]6 lkpg l;sfPsf lyP .
hghfltsf] dt cfslif{t ug{ cfˆgf]
3f]if0ff–kqdf …;+3fTds zf;gJoj:yfsf]
/fhgLlts 36gfnfO{{ lg0ff{os df]8 lng]
;dodf To;nfO{{ k|efj kfg{] u/L
x'g cfpF5 . ^= dfly pNn]lvt ljljw
kl/l:yltn] ubf{ /fHosf] ;|ft] / zlQmdf
g]kfnsf] ¿k/]vf sf]l/g nfUbf ;a}
k|sf/sf zf]if0faf6 b]zjf;Lx¿n] d'lSt k/]nL lemDsfO{af6 yfxf x'G5 JolStTjsf] /x:o
cfwf/ to ubf{ hftLo / eflifs kIfnfO{{ ;'lgof]lht 9Ën] cfˆgf] ju{sf] lxt /x]sf] k/Dk/fut Psflwsf/ g]kfnL– vf]hs ] f 5g\ . t/ cem} klg lgof]lht elgG5 cfFvf Åbosf] P]gf xf] . s'g} klg JolStsf] Åbosf] xfn p;sf
cfTd;ft ul/g]5 egL pNn]v ug{ cg' s " n sf ts{ x ¿dfq k| r f/df efifL pRr–hfltx¿af6 hgbjfa ;[hgf u/]/ /fHo k'gM;+/rgf cfFvfn] atfPsf] x'G5 . ;fFRrL eGg] xf] eg] h;n] cfFvfnfO{{ k9\g hfGb5g\ .
g]kfnL sfFu; ]| / Pdfn]sf k|ltli7t NofpF5g . pgLx¿sf] Tof] z}nL clxn] cflbjf;L hghflt dw] z L / ;ldltsf] d:of}bf k|ltj]bgnfO{{ pN6fP/ p;n] s;}sf] klg Åbosf] xfn ;lhn};uF ;Demg ;S5g\ . cfFvfsf] efiff k9\g
g]tfx¿;d]t wfld{s g]tfnfO{{ la;f{pg] uDeL/ / eofgs ¿kn] cu|;/ blntx¿df x:tfGt/0f xFb' } hfG5 . &= ;De|fGt ju{cg'sn " g]kfnnfO{{ cfsf/ t w]/n } ] hfg]sf x'G5g\ t/ tkfO+{ To:tf slt hgf dflg;nfO{{ hfGg'xG' 5 hf]
u/L hftLo ;+3Lotfsf] ljkIfdf af]Ng b]lvG5 . hghfltsf 5bd gfdaf6 cfh;Dd pTkLl8gdf /x]sf ;d'bfox¿ lbg b":;fx; eO/x]sf 5 . o;sf] ;fFrf] cfFvfsf k/]nf lemDsfpg] tl/sfaf6 p;sf] :jefjnfO{{ atfpg ;S5g\ . t/
yfn]sf] ;'Ggdf cfpF5 . cem, pb]snfUbf] pgLx¿sf] kIfdf hgdt a9g] u/L cfˆgf] ljsf; cfkm}F ug{ / ;De|fGt cy{ xf] . hftLotf jf klxrfgnfO{{ Hof]ltif lj1fgdf of] klg ;Dej 5 . cfpgf];\ xfdLn] klg hfgf}F cfFvfsf k/]nf
s'/f] s] 5 eg] /fHo–k'gM;+/rgf tyf n]v 5kfpg klg a]/ 5}g . o; k|sf/sf] ju{af6 x'g] if8oGqd'ns zf]if0fsf la?4 pgLx¿n] cem} klg :jLsf/ ug{;s]sf lemDsfOaf6 p;sf] JolStTjsf] /x:o -!_ kfFr ;]s0] 8df Ps k6s k/]nf
/fHozlStsf] afF8kmfF8 ;ldltsf] ld;gnfO{{ lrg{cflbjf;L hghfltsf ;+ul7t x'g] cj;/ klg hftLo–eflifs 5}gg . lxGb" j0ff{>ddf ag]sf] hfthflt lemDsfpg] JolSt cfˆgf] hLjgaf6 b'lvt, j}ej / ;d[l4xLg x'G5g\ . -@_ bz
k|ltj]bg pgLx¿sf] ;f]rcg'¿k clwsf/ / lxtsf kIfdf nflukg{] ;+3Lotfaf6 k|fKt x'G5 . oL dflysf / dfgjzf:qLo 9Ën] ljsl;t x'bF } ;]s0] 8df k/]nf lemDsfpg] dflg; csf]{ JolStdf cfl>t /xg] :jefjsf x'G5g\
gcfPkl5 o; clGtd 38Ldf /fHo /fhgLlts kf6L{ hftLo–;+:yf :jtGq ;a}s/' fx¿ ;dLIff u/]/ x]bf{ oyfy{df cfPsf] hghflt ;d"xx¿sf] hftLotf / logLx¿ cfˆgf] sfd c?af6 u/fP/ cfk"mnfO{{ v'zL cg'ej u5{, -#_ kGw|
k'gM;+/rgf cfof]u u7g u/]/ p;}sf] a'l4hLjLx¿ tyf cleofg stf{x¿ pRrhfltx¿ /fHosf] ;|ft] / zlStdf km/s x'g eGg] s'/f] a'em]/ klg pgLx¿n] ;]s0] 8df k/]nf lemDsfpg]x¿ l56f] lg0f{o lng ;Sg] / rt'/ x'G5g\, -$_ aL;
l;kmfl/z cg';f/ k|fGt lgdf{0f ul/g'k5{ tTsfn uDeL/ / ;zSt ¿kdf k|:t't /x]sf] Psflwsf/ 5f]8g OGsf/ ul//x]sf a' e m krfPsf 5g . pgLx¿sf] ;]s0] 8df Ps rf]6L k/]nf lemDsfpg] JolStx¿ l:y/ a'l4 ePsf / k|efjzfnL
eGg] cfjfh klg p7fpg yfn]sf 5g\ . x'g clt h?/L ePsf] 5 . o; 38Ldf 5g\ t/ pgLx¿sf] la/f]wsf] lgzfgf b[li6sf]0fdf g]kfn cem} PsfTds /xg' x'G5g\, -%_ kRrL; ;]s0] 8df k/]nf lemDsfpg]x¿ cfkmFd} f Ps cb\et" cfsif{0f
yf/}dfq kl/l:ylt cfk"m cg'sn " ePdf ;a}af6 ;Dk"0f{If]qdf n]v wf/0ff / eg] g]kfnnfO{{ hftLo–eflifs k|bz ] df k5{ lxGb' wd{g} ;a}sf] ;femf wd{ /xg'k5{ ePsf x'G5g\ . logLx¿df ;Ddf]lxt ug{] Ifdtf x'G5 .
pgLx¿ hftLo ;+3Lotfsf] t s'/} 5f]8f} / a|fXd0fjfbL /fHo;Qfn] cfh;Dd hf]
;+3Lotfs} ljkIfdf plePsf oyfy{
klxnf]–;+zf]wg x'g clwsf] cGtl/d
hgbjfaaf6 bjfa ;[hgf u/]/ /fHonfO{{
clGtd wSsf lbg clt cfjZos
b]lvG5 . ToxL cleofgdf uDeL/ eO{
ljefhgf ug{ k|:tfjla?4 ul/Psf]
cfnf]rgfsf] ¿kdf b]vfpg rfxG5g .
;a} hfltnfO{{ /fHo lbP/ ;fWo x'Gg
uO{ tL s'/fx¿nfO{{ g} rf]VofP/ ;b/
ul/g'k5{ eGg] pgLx¿sf] O/fbf xf] .
nfdv'§n] ] em08} lnof] Hofg
;+ljwfg @)^# sf] ljz]iftfaf6 g} k|i6 nfUg k|l] /t u/fpg] k|of; :j¿k of] eGg]h:tf ts{x¿ p7fpg] u5{g\ . t/ o:tf s' / fx¿ s;/L nfdv'§n] ] dflg;nfO{{ b'Mv lbg' s'g} gofF s'/f t xf]Og . dflg;sf] lgb|f
x'G5 . lnDa'jfg / dw]zL cfGbf]ngsf] n]v tof/ kfl/Psf] xf] . d'ntM hftLo– oyfy{df oL ts{x¿ aflx/L b]vfpg] cflbjf;L hghfltnfO{{ :jLsfo{ x'G5 of] x/fd u/]/ xf];\ jf ljleGg vfn] /f]u ;fl/lbP/ nfdv'§n] ] dflg;nfO{{ ;tfpg';Dd
bjfan] dfq cGtl/d ;+ljwfg–@)^# eflifs ;+3Lotfsf] la/f]w ul/g'sf] c8fg dfq x'g leqL rfxgf eg]sf] n]vsf] clGtd t/ d'ne"t cf;o s] xf] ;tfp5 t/ oxfF ;d]6g\ vf]lhPsf] k|;Ë nfdv'§; ] uF ;DaGw eP klg clns
df klxnf] ;+zf]wg u/]/ g]kfn ;+3Lotfdf k[ i 7e" l ddf /x] s f] pRr–hfltsf] /fHosf] ;|ft] / zlStdf /x]sf] Psflwsf/ eg] /fhgLlts g]tfx¿sf] ;ba'l4 / 5'§} 5 . ;Gbe{ tfOjfgsf] xf] . ToxfFsf] ;/sf/L 6]lnlehgdf sfo{/t Pshgf
hfg] ;'lglZrt ePsf] xf] . o:tf dgf]lj1fg ljZn]if0f ubf{ s] a'‰g ;lsG5 5f]8g OGsf/ ug'{ g} xf] . ;j{;fwf/0fnfO{{ OdfGbf/ ;f]raf6 cfhsf] o; P]ltxfl;s ;dfrf/jflrsfn] nfdv'§s ] } sf/0f em08} Hofg u'dfpg' k¥of] . uPsf] h'nfO{{
ultljlwsf] ;dLIffaf6 pRr–hfltsf eg] ljut nfdf] ;do b]lv g]kfnsf] e|d lbP/ /0fe'Nndf kfg]{ l;jfo o:tf cj;/nfO{{ ;xL 9Ën] pkof]u ug{;s"g !( tfl/vsf] ;fFem x'jfË gfdsL tL ;dfrf/jflrsf h;} cfˆgf] lgoldt
g]tfx¿ cfk"m / cfˆgf ju{sf] Psflwsf/ /fHo Joj:yf ljlwsf] zf;gaf6 geO{ skf]nslNkt ts{x¿sf] s'g} t's eg] eGg] xf] h;af6 o'uf}+ 7luPsfx¿sf] sfo{;Dkfbgsf l;nl;nfdf ;fo+sfnLg ;dfrf/ k9\b} lyOg\, :6'l8of] leq}
sfod /fVg g]kfnnfO{{ s:tf] cfsf/ lxGb" wd{zf:qaf6 ;+rflnt x'bF } cfPsf] b]lvFbg} . laZj–kl/j]zsf] cWoogaf6 d'lSt ;fy} g]kfnLdfqdf Pstf / /fli6«o pgsf] jl/kl/ cfP/ Pp6f nfdv'§] 3'Dg yfNof] . x'jfËn] :jefjtM nfdv'§s ] f]
lbg rfxG5g eGg] s'/f TofË} x'G5 . 5 . ToxL lxGb" z f:qaf6 3f] l if– b]lvPsf] s'/f] t hftLo–k|bz ] df cfwfl/t ;xdlt sfod x'g ;sf];\ . b]zdf lbuf] s'g} kjf{x gu/L ;dfrf/jfrg k|lqmofnfO{{ cl3 a9fO/lxg\ . crfgs ;dfrf/
pgLx¿n] b]zdf ePsf] ;+3Lotfsf] c3f]lift¿kdf a|fXd0f / If]qLx¿nfO{{ ;+3Lotfaf6 g} ;+;f/sf w]/} b]zx¿df zflGt / k| u ltsf] nflu ;+ o ' S t k9\bf–k9\b} Tof] nfdv'§] x'jfËsf] d'vleq :jf§} l5¥of] . k|ToIf k|zf/0f eO/xs}
dfunfO{{ /fhgLlts sf/0fn] dfq :jLsf/ ;dfhsf] pRr:yfgdf :yflkt u/fP/ hftLo ;lxi0f'tf / ;dfj]zL nf]stGq /fi6«;+3sf] 3f]if0ffkq ;/sf/af6 a]nf x'jfË :jfF–:jfF ug{ yflng\ / :6'l8of]d} 9lng\ . of] b[Zo cfd6]lnlehgsf
u/]sf] t/ ablnFbf] o'usf] cfjZostfnfO{{ /fHosf] ;|ft] / zlStdf xfnLd'xfnL ug{] df}nfPsf 5g . To;}u/L hftLo–eflifs cg' d f] l bt eO;s] s f] åf/f k| b Q bz{sx¿n] k|ToIf b]lv/x]sf lyP . 6]lnlehg sfof{nodf xfxfsf/ dlRrof],
cfTd;ft ug{;s]sf] b]lvFbg} . k|foM cg'sn " jftfj/0f h'g lyof] Tof] cj;/ ;+3Lotfaf6 dfq b]zleqsf ljleGg efiff cfbLaf;L hghfltx¿sf cfˆgf] ljsf; x'jfËnfO{{ tTsfn c:ktfn nluof] / csf]{ ;dfrf/jfrsdfkm{t\ ;dfrf/
b}lgs cvaf/x¿df k|sflzt x'g] u'Dg] cyjf ;dfg'kflts lx+;f 5f]8g' tyf ;+:s[ltx¿ ;dfg¿kn] df}nfpg hLjgk4lt / klxrfg efiff / k|;f/0f sfo{nfO{{ lg/Gt/tf lbOof] . eP5 s] eg] Tof] nfdv'§] ;f]em} x'jfËsf]
hftLo–eflifs ;+3Lotf la/f]wL n]vx¿ kg{] ;Defjgfaf6 cftlÍt dgl:yltn] kfpg]5g eGg] s'/fdf ax; ul//xg' ;+:s[lt;Fu lg/Gt/ /xg kfpg] hGdl;4 kmf]S;f]df k'u5] / pgsf] :jf;–k|Zjf; k|lqmofd} To;af6 uDeL/ c;/ k'u5 ] .
slyt pRr hfltx¿s} x'g] ub{5g . b]vfPsf] 56kl6 7xl/g cfpF5 . hftLo– kg{] ljifo g} xf]Og . l:jh/Nof08 / clwsf/nfO{{ cEof; ug{ pko'St x'g] b'O{ lbgsf] c:ktfn a;fOkl5 x'jfË 3/ kmls{Og\ . ;~rf/sdL{;uF sf] k|ltlqmofdf
tL x/]s n]vdf ljleGg ts{ / k|:t'tL eflifs ;+3Lotfsf] k|:tfjn] pRr– :k]gnfO{{ pbfx/0fsf] ¿kdf x]/] k'U5 . hftLo eflifs ;+3Lotf ;'lglZrt ul/g' pgn] elgg\– Tof] nfdv'§] em08} d]/f] d[To' ag]sf] lyof] .
km/sh:tf] b]vfpg] k|of; u/] klg ;f/
eg] Pp6} x'g] ub{5 Tof] xf] hftLo
hfltx¿df qf; k}bf ePsf] b]lvG5 .
Tof] qf;sf sf/0fx¿ oL x'g . != g]kfndf
xfd|} l5d]sL b]zx¿ ef/t >LnÍf /
kfls:tfgaf6 klg o:t} hfgsf/L kfpg
clgjfo{ 5 . cGoyf xfn;Dd g]kfndf
;';K' t cj:yfdf /x]sf] hftLo åGå
s'v/' f bf}8 k|ltof]lutf
cfwf/df k|bz ] lgdf{0f ubf{ ;dflhs cf7 hftLo–eflifs /fHo;lxt !$ ;S5f}F . ca km]l/ csf]{ k|;Ëtkm{ nfuf}+ e8lsg] cj:yf cfpg ;S5 . o; tkfO{+n] dflg;sf] bf}8 k|ltof]lutf b]Vb} / ;'Gb} cfpg' ePsf] 5 . cem
;lxi0f'tf vnn eO{ ;fDk|bflos åGå k|bz] df ljefhg ug]{ k|:tfjn] ;+ljwfgdf /fHo k'gM;+/rgf tyf /fHozlStsf] laifodf k"jf{u|x /lxt 708f lbdfu o;afx]s 3f]8f bf}8 k|ltof]lutf klg b]Vb}–;'Gb} cfpg' ePsf] 5 t/ s]
eP/ b]z 6'lqmG5 / cfly{s ¿kn] g} :jLs[lt kfPsf] v08df r'gf}tLljxLg afF8kmfF8 ;ldltaf6 hftLo klxrfg nufP/ ;f] R g cfjZos 5 . tkfO{+n] slxNo} s'v'/f bf}8 k|ltof]lutfaf/] ;'Gg' ePsf] 5 < ;'Gg' ePsf]
k|bz] x¿ wfFlgb}gg ;fy} k|bz ] df xfaL ¿kdf pRrhfltx¿sf] ks8df /x]sf] eflifs If]qLo ;fdyo{nfO{{ d'n cfwf/ ljutdfem}F cfOk/]sf] ;d:ofaf6 5}g– yfxf kfO{ /fVg'xf];\ 8]6«f]O6 eGg] 7fpFsf] u|fdL0f If]qdf jif{]lg s'v'/f
x'g] hghfltaf6 yf]/} hg;+Vof ePsf g]kfnsf] k|zf;gtGq v'sl' nP/ cGo dfg]/ tof/ kfl/Psf] vfsfdf s]xL hf]lug /fh;+:yfnfO{{ 9fn agfP/ bf}8 k|ltof]lutf cfof]hgf ul/G5 . k|To]s jif{ h'nfO{{ !% df cfof]hgf ul/g]
hghfltx¿ lyrf]ldrf]df kfl/g] 5g\ . cflbjf;L hghflt dw]zL / blntsf k| b ] z sf] l;dfÍg ;DaGwdf plDsg] cj:yf zf;sju{sf] nflu ca s'v/' f bf}8 k|ltof]utf x]g{ xhf/f}s
F f] ;+Vofdf :yfgLojf;L ;d]t Pslqt x'bF f
t/ k|bz ] –ljefhg k|:tfjn] ;a}h;f] nflu klg To; 7fpFdf kx'r F a8g]5 . lnDa'jfgnufotsf s]xL k|bz ] df /x]sf 5}g . t;y{ clxn]sf] /fhgLlts /x]5g\ . o; k6s eg] ToxfF cfof]lht ;f] k|ltof]lutfdf b'O{ ;oj6f efn]nfO{{
cNk;+Vos hghfltx¿sf] rfxgf @= cfˆg} ;d'bfosf] pDd]bjf/nfO{{ ;'wf/ ug'k{ g]{ q"6Lafx]s ;}4flGts ¿kn] hl6ntfnfO{{ g]kfnsf] zf;gJoj:yfdf ;xefuL u/fOPsf] lyof] . ;dfrf/cg';f/ k|lt:kwL{dWo] cy]gf gfdsf] Pp6f
;d]6g] u/L ljz]if :jofQtfdfkm{t\ dtbfg ug{ ;Defjgf a9]/ hftLo– g]kfnsf] e"-–agfj6 / hftLo tyf ks8 /fVg] slyt pRrhfltx¿n] efn]n] tLg ldg]6d} bf}8 uGtJo ljGb'sf ¿kdf sf]l/Psf] lgzfgf 5f]P/
;'lglZrt u/]sf] tYo eg] pgLx¿ aflx/ eflifs /fHox¿df pRr–hfltx¿sf] eflifs efjgf;Fu d]nvfg] u/L cfPsf] cfkmF } a' e mg / k|yd ePsf] lyof] . o;/L k|ltof]lutfdf k|yd x'g] s'v/' fsf wgLnfO{{ lglZrt
Nofpg rfxb}gg . ;De|fGt ju{s} cflbjf;L hghfltx¿sf] tk{maf6 /sdsf ;fy k'/:s[t ug{] k|rng /x]sf] atfOPsf] 5 . bf}8 k|ltof]lutf
tkm{af6 d'VodGqL aGg] cj;/ sd x'g 5 . o; vfsfnfO{{ cflbaf;L hghfltdf
ks8df dfq kq–klqsf tyf ldl8of klg cfˆgf] ;/f]sf/ pgLx¿nfO{{ a'‰g] lhTg] cy]gf gfdsf] ;f] efn] Ps jif{ pd]/sf] ePsf] ;dfrf/df pNn]v 5 .
hfG5 . #= hftLo–eflifs /fHox¿af6 cfwfl/t hftLo /fhgLlts kf6L{
/x]sf] x'gfn] /fhgLlts ¿kn] lg0ff{os
jt{dfg cj:yfdf hghflt tyf
k| f Kt x' g . ;/sf/L hfuL/ jf
sd{rf/LtGqdf 5gf}6 x'g klg pgLx¿n]
hftLo–;+:yf / cflbjf;L hghfltsf
:jtGqx¿ a' l 4hLjL tyf
efiffdf hfgsf/L u/fpg plQs} h?/L
5 . hftLo o'4 e8\lsPsf] v08df
cgf}7f] a|f h'g cfktsfnLg cj:yfdf aG5 ;'/Iff df:s
blntx¿sf] cfjfh of] ju{sf] lxt cflbjf;L hghflt dw] z L / cleofgstf{x¿sf tkm{af6 :jfut klg cfbLjf;L hghfltx¿n] ca u'dfpg' of] a|f s'g} b'36{ gf jf cfktsfnLg l:yltdf lgs} sfd nfUg ;S5 . lsgeg]
k|lts"n b]lvPdf pgLx¿n] 7fFp lbg blntx¿af6 s8f r'gf}tL ;fdgf ug'k{ g]{ eO;s]sf] cj:yf 5 . t/ o:tf s'/f kg]{ s]xL afFsL 5}g a? u'Dg] t ;De|fGt To:tf] cj:yfdf o;nfO{{ km];df:s h;/L klg k|of]u ug{ ;lsG5 . ;fdfGo
5fl8;s]sf 5g\ . cfˆgf] hfltsf] lxt x'G5 . $= hftLo–eflifs /fHox¿sf ldl8ofdf NofpFbf ;De|fGtju{sf] ld;g– ju{ s } dfq xf] . l:yltx¿df o;nfO{{ cfd a|fem}F k|of]u ug{ ;lsG5 . t/ cfjZos k/]sf] v08df
;'lglZrt ug{ tyf hftLo–eflifs cflbjf;L hghfltx¿sf] eg] u'ds ] f] of] b'O{ km]; df:sdf kl/jt{g x'G5 . Pn]gf af]8g/n] l8hfOg u/]sf] of] a|fn]
cf–cfˆg} sfdsfhL efiff x'g ;S5g / kqsfl/tfn] 7fpF g} lbFbg} . cem k|i6 cfOgf]an cjf8{km/ Ogj]zgn k'/:sf/ k|fKt ul/;s]sf] 5 . of] k'/:sf/ cgf}7f]
;+3Lotf la/f]wL n]vx¿ eg] s'/f] clxn]sf] vz g]kfnL efifL pRr– s'/f s] 5 eg] cfˆgf] leGg P]ltxfl;s cl:tTj k'gM k|fKt ug{] / To;sf nflu k|sf/sf] vf]hL sfo{nfO{{ lbOg] ul/G5 . em§ ;'Gbf crDdem} nfUg] of] a|f lgs}
bf]xf]l/P klg uf]oaN; z}nLdf k|sflzt hfltx¿n] sd{rf/LtGqdf 5gf}6 x'g e"uf]n efiff ;+:s[lt / ;Eotfn] a]Un} r'Sg gx'g] clGtd cj;/ klg oxL xf] . nfebfoL 5 . af]8g/n] l8hfOg ul/Psf] of] a|fn] ut jif{ cfOgf]an k'/:sf/
eOg} /x]sf] tYo 3fd hlts} 5n{Ë 5 . gofF efiff klg l;Sg'kg{] ;Defjgf /xG5 . /fHo agfpg ;Sg]n] dfq klxrfgsf] -n]vs l8enkd]06 ;f]l;onlhi6 x'g ._ lht]kl5 of] lgs} rrf{sf] lzv/df /Xof] . t/ Tolta]nf k/LIf0fsf nflu dfq

;r{OlGhgsf] dfWodaf6 g}ltstfsf] kf7


agfOPsf] lyof] . ca of] a|f ahf/df klg pknAw eO;s]sf] 5 . of] a|f @(=(%
cd]l/sL 8n/ lsGg ;lsG5 . of] a|f agfpg'sf] p2]Zo cfktsfnLg l:yltdf
tTsfn km];df:s pknAw u/fpg' xf] . of] a|fsf] l8hfOg o;/L ul/Psf] 5 ls
OG6/g]6df sltko o:tf ;r{OlGhg :jfut 5 . O;fO{x¿sf nflu o:t} cGo ;r{OlGhgx¿ dflg;nfO{{ 5}gg\ . x/]s ;ftf k|fKt u}/d'l:nd s'g} klg jfl~5t l:yltdf o;nfO{{ b'O{ efudf afF8g\ ;lsG5 . o;/L of] a|f
;'? ul/Psf] 5, h;n] dflg;nfO{{ g}lts k|sf/sf] ;r{OlGhg 5– ;LskmfOG8 e8\sfjtkm{ nlu/x]sf 5g\ xfdL JolStn] k7fPsf] Od]n cfpF5 . h;df b'Oj{ 6f km];df:sdf kl/jt{g x'G5 . o;sf] ljz]if l8hfOgsf sf/0f of] d'v /
lzIffsf] kf7 k9fO/x]sf] 5, oL ckm{ . of] ;r{OlGhgn] dfq ;fO6x¿nfO{{ OG6/g]6df vf]hsf] o:tf] dfWofd h;df of] ;'/lIft ;r{OlGhgsf] k|z; + f gfsdfly /fd|f;] uF a:5 . ca k'?ifsf nflu klg o:t} k|sf/sf] s'g} cgf}7F f]
l8hfOg ePsf] kl/wfg cBf]j:q tof/ ul/Fb5 } . Ph]G;L
;r{OlGhgx¿ o;/L tof/ ul/Psf 5g\ cfˆgf] vf]hLdf ;dfj]z u5{ . h'g agfpg rfxG5f}F tfls dflg;x¿ ul/Psf] x'G5 . dflg;x¿ cfˆgf
ls OG6/g]6 k|of]u ug]x{ ¿nfO{{ nf]e,
dBkfg / kf]gu{ f| kmLb]lv 6f9f /fVg
afOandf pNn]v ePsf s'/fx¿cg';f/
;xL 5 . ox'bLx¿nfO{{ g}ltstfsf] kf7
cZnLn / cg}´lts j]e;fO6x¿b]lv
6f9f /x]/ klg cfˆgf] sfd ug{ ;s'g\ .
afnaflnsfnfO{{ of] ;r{OlGhgsf]
dfWodaf6 OG6/g] 6 k| o f] u ug{
dlxnfsf nflu cb[Zo a|f’
;lsof];\ . Odxnfn gfdsf] Pp6f l;sfpgsf nflu h'g ;r{OlGhg ;'? of] ;r{OlGhg o:tf j]e;fO6x¿nfO{{ l;sfO/x]sf 5g\ . o:tf] ug{] pgLx¿df k/km]S6 lkmu/ dlxnfx¿sf] ;kgf x'g] ub{5 . k/km]S6 lkmu/ agfpgsf
;r{OlGhgdf tkfO{n] cNsf]xn n]v/] ;r{ ul/Psf] 5 To;sf] gfd xf]– h]jf]un . lkmN6/ u/]/ tkfO{;fd' vf]hL u/]sf] ljZjf; 5 ls cfˆgf afnaflnsfx¿ nflu pgLx¿ PS;/;fOhg, :tg k|Tof/f]k0f tyf cfp6 lkm8\;df lgs} vr{
ug'{ eof] eg] ToxfF o:tf] ;fO6 v'Ng]5 oL ljz]if ;r{OlGhgx¿nfO{{ O;fO{, ox'bL hfgsf/L k|:t't ub{5 . h;nfO{{ g}lts cZnLn jf cg}lts ;fO6x¿sf] hfndf ub{5g\ . t}klg pgLx¿ cfk"mn] rfx]h:tf] ;'Gb/tf k|fKt ug{ ;Sb}gg\ . t/
ca j}1flgsx¿n] dlxnfx¿sf] of] ;d:ofsf] ;dfwfg kQf nufPsf 5g\ .
h;df /S;Lsf ljifodf d'l:nd wd{df / d'l:nd ;+u7gx¿n] cnu–cnu kx/]bf/x¿n] rl/qsf nflu xflgsf/s km:g] 5}gg\ . oL ;r{OlGhgx¿sf sf/0f pgLx¿n] …cb[io a|fÚ agfpg ;kmntf k|fKt u/]sf 5g\ . pgLx¿sf cg';f/
pNn]v ul/Psf] xfgL / ;f]rsf] lhls/ tof/ u/]sf x'g\ . o;sf] p2]Zo OG6/g]6 dfg]sf 5g\ . @! jifL{o s'jt] L gful/s s]xL gofF JolSt klg OG6/g]6sf] k|of]u o;nfO{{ 5fnfdf nufpg'kg{5 . o;n] Pp6f ;fdfGo a|fn]em}F sfd ug{5 ] . t/
pNn]v x'g5 ] . oxL kf]gu{ f| kmL / cGo k|of]ustf{nfO{{ tL ;a} s'/fb]lv 6f9f /fVg' /hfsfcg';f/ ;r{OlGhg kfls:tfg, ug{sf nflu cfO/x]sf 5g\ . oBlk oL dlxnfx¿n] of] a|f nufpgsf nflu %()) kfp08 vr{ ug{k' g]{ 5 . a|:] 6 ;h{g
gsf/fTds s'/fx¿sf ljifodf klg o:t} xf] h;n] pgLx¿nfO{{ v/fa nt a9fpg] O08f]gl] ;of, dn]l;of, ;+oS' t c/a ;a} ;r{OlGhg ;kmn 5g\ To;f] xf]Og . lkmof]gf sf]6s
{ f cg';f/ sf]0fsf] cfsf/sf] klnP:6/sf] hfn :tgsf] 5fnfdf
hfgsf/L k|fKt x'g] ub{5 . OG6/g]6df ub{5 . PD;68{df d'l:nd ;d'bfosf Old/]6\; / cd]l/sfsf OG6/g]6 nf] s lk| o gePsf sf/0f sof} /flvG5 / :tgsf] ;txsf] ;xof]udf o;nfO{{ l:6r u/]/ 5ftLdf nufOG5 . of]
sfd ul//xFbf cfˆgf] rl/q lau|gaf6 nflu Odxnfn gfdsf] ;r{OlGhg lgdf{0f k|of]ustf{n] v'a dg k/fO/x]sf 5g\ . ;r{OlGhgx¿ aGb klg eO/x]sf] 5 . tL dlxnfx¿sf nflu a/bfg xf] hf] /]l8of] y]/fkL pkrf/ lnO/x]sf 5g\ .
arfpg oL ;r{OlGhgdf tkfO{nfO{{ klg ug{ /hf ;f/b]xf eG5g\ -xfd|f] a'emfO{df /hf eG5g\, xfd|f k|of]ustf{ dfq d'l:nd – Ph]G;L pgLx¿n] of] nufP/ cfTd;Ddfg / cfTdljZjf; k|fKt ug{ ;Sg]5g\ . Ph]G;L
@)^& ;fn c;f]h @$ ut] cfOtaf/ ˆ5

;fs{ o'y g]6js{ / O:nfdfjfb


blIf0f PlzofnL If]qLo ;xof]u cd]l/sftkm{ knfog eO/x]sf 5g\ .
o'jf x's
“ f/
;dod} ;f]rf}+
;fu/ kGt

;+u7g -;fs{_ cGtu{t blIf0f Plzofsf


g]kfn, ef/t, >L–n+sf, a+unfb]z,
ax; sd k9n]v tyf sdhf]/ cfly{s
l:ylt ePsf o'jfo'jtLx¿ vf8L
d'n's olta]nf d'Vo sfo{ef/ 5f8]/ /fhgLlts lvrftfgLdf nfu]sf]
5 . hf/L zflGt / ;+ljwfg lgdf{0fsf] k|lqmof cf]em]ndf k/]sf] 5 eg] d'n's
e' 6 fg, kfls:tfg, dfNbLe\ ; / kl/jt{g e§/fO{ ‘s[lt’ If]qsf b]zx¿df cfkm\gf] /ut kl;gf k|wfgdGqL rogsf] c;kmn bf}8df nfu]sf] 5 . d'Vo tLg bnaLr ;xdlt
ckmuflg:tfg u/L hDdf * j6f aufO{ /x]sf 5g\ . g]kfn a'9fa'9L, ug{ egL k6s–k6s a;]sf] a}7s c;kmn ePsf] 5 . bnx¿sf] cf–cfˆg}
b]zx¿ kb{5g\ . a+unfb]zsf e'tk"j{ lj1fg tyf ;'rgfk|ljlwsf] pRrtd cfltYotf Pa+ pQm dGqfnosf al/i7 s]6fs]6L, dlxnf tyf czQmx¿ sfo{z}nLsf sf/0f o:tf] ePsf] xf], h;sf] sf/0f d'n's clglZrttftkm{
/fi6«klt lhofo'/ /xdfgsf] ljif]z k|of]u a9\b} uPsfn] Unf]an len]hsf] clwsf/L >L lk/ aS; hGbfgsf] a;f]jf; ug{] Ps ;+/If0f u[x h:tf] uO/x]sf] 5 . sfdrnfp ;/sf/sf] nfdf] lg/Gt/tfn] d'ns ' nfO{ rf}tkmL{¿kdf
;lqmotfdf ;g\ !(*% l8;]Da/ * sf] kl/j]zdf kl/0ft ePsf] 5 . To;}n] sfo{qmd ;+of]hgdf ;DkGg pQm dfq ePsf] 5 . nfvf} g] k fnL 3f6f dfq x'g]5 . cf–cfˆg} bnx¿aLr b]lvPsf] cfGtl/s lvrftfgLn] b]z
lbg ;fs{sf] :yfkgf ePsf] xf] . o;sf] s'g} Ps b]zsf o'jff]:x¿n] csf{] s'g} sfo{qmd jf:tjd} blIf0f PlzofnL o'jfo'jtLx¿ ljb]zL e"lddf cs{} yk ;+s6df k/]sf] 5 . b]znfO{ ;+s6af6 pGd'lQm lbg] d'Vo bfloTj /fhgLlts
k|yd lzv/ ;Dd]ng ;g\ !(*% b]zsf o'jfx¿;Fu ;'dw'/ / cfTdLo b]zx¿sf o'jfx¿sf] ;'Gb/ eljZo b]zsf] lgdf{0f ub{5 } g\ eg] g]kfn hh{/ bnx¿s} xf] . hf/L k|wfgdGqL lgjf{rgsf] bf}8df PSn} bf]l8Psf /fdrGb|
l8;]Da/ &–* ;Dd a+unfb]zsf] ;DaGw a9fpg' cfjZos eO;s]sf] lgdf{0f ug{] Ps dxTjk"0f{ sf]z9] u+' f cj:Yffsf] cl:yk~h/df kl/0ft kf}8]nn] cg]s cQf] yfk]/ d'n'snfO{ yk clglZrttftkm{ ws]ln/x]sf 5g\ .
/fhwfgL 9fsfdf ;DkGg ePsf] lyof] . 5 . o'jfx¿sf] of] cfjZostfnfO{ ;fljt x'g ;S5 . k|To]s b]zaf6 x'b5} . lzIff, :jf:Yo, /f]huf/L cflbdf kf}8n
] sf] pDd]bjf/L lkmtf{lagf d'ns ' n] s'g} lgsf; kfpg ;Sb}g . ;kmn g}
cfkm\gf] hLjgsf] @% j;Gt kf/ dWogh/ u/]/ kfls:tfg ;/sf/sf] ;xeflutf hgfpg] ;DaGwLt b]zsf] o'jfx¿sf] kx'r F sdhf]/ 5 . …g]kfndf gx'g] k|wfgdGqLsf] lgjf{rg b]Vbf hgtf lg/fz ag]sf 5g\ . hgtfsf]
ubf{ ; Dd o;n] cfkm\ g f ;b:o o' j f dfldnf dGqfno / ;fs{ ;/sf/sf] cflwsfl/s AolQmn] a;]/ s] x'G5 < ljb]z uP eljZo t zflGt / ;+ljwfg lgdf{0fsf] rfxgf log} /fhgLlts bnn] nTofPsf] b]Vbf
/fi6«x¿sf] aLrdf efOrf/f ;DaGw ;lrjfnosf] ;+o'Qm k|of;df ;fs{ ;/sf/n] o'jf ;DaGwdf lnPsf] gLlt z'/lIft x'G5 .Ú of] egfO{ cfdg]kfnL hgtf yk rlst k/]sf 5g\ .
sfod ub{} ;du| blIf0f Plzofsf] /fi6«sf o'jfx¿sf] lardf 5nkmn tyf b[li6sf]0f k|:t't ug{] sfo{ eof] . o'jfju{sf] d'vaf6 ;'Gg' /fi6«sf nflu b]zdf b]lvPsf] jt{dfg ;d:ofsf] sf/0f hgtfsf] zflGt / ;+ljwfg
pGgltdf dxTjk"0f{ 6]jf k'¥ofPsf] 5 . u/fP/ pgLx¿sf] cfjfh ;d]l6Psf] sfo{qmddf ;xeflutfsf nflu uPsf 7"nf] b'ef{Uo xf] . cfly{s, ;fdflhs, k"/f gx'g] lglZrt ePsf] 5 . hgtfn] cfk"mdfly zf;g ug]{ sfg'g cfkm}F
o;sf dxTjk"0f{ c+ux¿ cfkm\gf] ;'emfj lng] sfd ;DkGg ePsf] 5 . k|To]s b]zsf ;xeflux¿ dWo]sf] Ps ;fF:s[lts, /fhgLlts, j}rfl/s, agfpg nfdf] ;+3if{ ub}{ cfP . ToxL nfdf] ;+3if{af6 k|fKt of] pknlAw v]/
lhDd]jf/L k"/f ug{ lqmofzLn 5g\ . ;g\ @)!) ;]K6]Da/ @&–@( ;Dd ;xeflun] ;DaGwLt b]zsf] cfd cfWofTdLs cflb If]qx¿df o'jfju{sf] uof] eg] hgtf k'gM ljb|f]x pqg] 5g\ . ha hgtf ljb|f]xdf pqG5g\,
k|To]s aif{ x'g] lzv/ ;Dd]ngn] ljz]if ;~rfng ePsf] ;fs{ o'y js{zkdf o'jfx¿sf] ;d:ofnfO{ ;d]6b\ } sfo{kq g]tT[ j :yflkt ug{ g;Sg] xf] eg] Tolta]nf hgtfsf a}/Lx¿ gfd]6 x'g]5g\ . hgtfsf] kIfdf sfd ug{ cem}
gf/f ;lxtsf] 3f]if0ffkq hf/L ug{] ub{5 . a+unfb]zaf6 o'jf dGqfnosf l;lgo/ k|:t't ul/of] . o; k|sf/ ;/sf/sf] cfufdL lbgx¿ /fi6« s } lglDt ;do 5 . o;aLrdf hgtfsf] nflu w]/} ug{ ;lsG5 . To;sf] nflu
;a}eGbf dxTjk"0f{ kIf eg]sf] blIf0f Pl;:6]G6 ;]qm]6/L, o'jf dGqfnosf tkm{af6 / ;xeflusf] tkm{af6 k|To]s lg/fzfhgs x' g ] 5 g\ . o' j fx¿ /fhgLlts bnx¿df hgtfk|ltsf] cfˆgf] uDeL/ bfloTjaf]w x'g}k5{ .
Plzofsf] * j6f b]zx¿sf] Ps ;femf Pl;:6] G 6 8fO/] S 6/, :nfd b]zn] b'Oj{ 6fsf b/n] sfokq k|:t't ax'cfolds k|ltefsf wgL x'G5g\ . /fhgLlts g]tT[ jsf] ;lqmotfsf] cefjdf cf]em]ndf k/]sf sltko d'2fx¿nfO{
;/sf/sf] ¿kdf lqmoflzn x'g' xf] . kmfpG8]zgsf 8fO/]S6/, dfb/Lk'/ ubf{ ;du| blIf0f PlzofnL /fi6«x¿sf pgLx¿sf tL k| l tefx¿sf] lgisif{df k'¥ofpg bnx¿aLr pRr:t/sf] ;xdlt x'g}k5{ . /fHo
kfls:tfgsf] /fhwfgL dlxnf pGgogsf 8fO/]S6/ u/L hDdf o'jfx¿sf] jf:tljs lrq k|s6 eof] . ax'cfolds pkof]u ug{] bfloTj k'g;{+/rgfsf] ;jfndf p7]sf d'2fx¿nfO{ ;Daf]wg ug{ bnx¿ nrstfsf
O:nfdfjfbdf kfls:tfg ;/sf/sf] rf/hgfsf] ;xeflutf eof] . tLg lbgsf] Aofks jx;, 5nkmn /fi6«sf] xf] . o'jfx¿sf] dgdl:tisdf ;fy hglxtsf] kIfdf nfUg}k5{ . ;+ljwfg lgdf{0f k|lqmof k"/f ug{ bf];|f]
o'jf dfldnf ;DaGwL dGqfno / ;fs{ e'6fgaf6 df6{zfnf ldl8n ;]s]G8/L tyf cGt/lqmofn] lgsfn]sf] lgZsif{ d]/f] b]z lgdf{0fdf d klg Ps O6fsf] k6s ylkPsf] ;do klg qmdzM 5f]l6Fb} uPsf] 5 . t/, To;;Fu ;DalGwt
;lrjfnosf] ;+oQ ' m cfof]hgfdf olx :s"nsf efO; lk|lG;kn / ;fdb|'k ;'emfjsf ¿kdf ;fs{ ;lrjfno ;dIf ¿kdf ;xeflu aGg' k5{ eGg] sfo{ eg] Ps OGr cufl8 a9\g ;s]sf] 5}g . d'Vo sfd g} cufl8 a9\g
;]K6]Da/ @&–@( ;Dd ;fs{ If]qsf hf]ªv \ / :s"nsf rf/hgf ljBfyL{ u/L k|:t't ul/g] ;'emfjkq tof/ ul/Psf] efjgfsf] ha;Dd pRrtd ljsf; g;s]kl5 ;+ljwfg;ef kª\u' ePsf] 5 . ljZjd} clxn];Ddsf] ;a}eGbf
o' j fx¿sf] cfly{ s , ;fdflhs, % hgfsf] pkl:ylt eof] . ef/taf6 5 . o;n] ;fs{ ;lrjfnoåf/f k|:tfj x'bg} ta;Dd ;kmn / ;d[4 g]kfnsf] ;dfj]zL elgPsf] xfd|f] ;+ljwfg;efn] ;+ljwfg agfpg ;s]g eg] Tof] To;}v/]
;fF:s[lts, /fhgLlts cflb Ifdtfsf] o'jf dfldnf tyf v]ns'b dGqfnosf ul/Psf] ;fs{ o'y g]6js{sf] u7g kl/sNkgf ug{ Aoy{ g} x'G5 . hfg]5 . d'ns ' sf] efUo;Fu hf]l8Psf] ;+ljwfg;efnfO{ To;}v/] hfg lbOPsf]
ljsf; ug{] / cfk;L d]nldnfk tyf If]qLo lgb{z] s, lbNnL ljZjljBfnosf] k|lqmofnfO{ ;xh tyf ;/n agfpg] kfls:tfgsf] /fhwfgL :nfdfjfbsf] eg] d'ns' sf] Oltxf;df of] ;a}eGbf a9L 3fts x'g5 ] . olta]nf ;+ljwfg;efsf]
efOrf/f ;DaGwsf] ljsf; ug{] Ps ljBfyL{ , Kof/f8fOh g] x ¿ ck]Iff ;xefluaf6 ul/Psf] 5 . :nfdfjfb xf]6ndf cfof]hgf ePsf] Dofb 5f]l6Fb} hfFbf b]zL, ljb]zL k|ltufdL zlQmx¿sf] rnvn XjfQ} a9]sf]
p2]Z on] A SAARC YOUTH lbNnLsf] Ps ljBfyL{, /fli6«o ;]jf k| d ' v ljifo eg] s f] g] k fn ;fs{ o'y js{zkdf of] k+QLsf/n] 5 . o;n] ;+ljwfg;efnfO{ kSs} klg r'gf}tL lbPsf] 5 .
WORKSHOP FOR REGIONAL sfo{qmd :s"nsf] Ps ljBfyL{ u/L cGt/f{ l i6« o d~rdf k| : t' t x' g ] , :jod\n] cfd g]kfnL o'jfju{sf] tkm{af6 hgtfsf] rfxgf / /fi6«sf] cfjZostfnfO{ k"/f ug{ bnx¿n] ;dod}
HARMONY gfdsf] Ps hDdf % hgfsf] ;xeflutf eof] . cGt/f{li6«o ;+3 ;+u7gdf cfa4 x'g,] sfo{kq k|:t't ug{] cj;/ kfPsf] lyof] . ;+ljwfg hf/L ug{ pRr ;xdltsf ;fy cufl8 a9\gk' 5{ . To;f] ug{ ;lsof]
ljrf/uf]li7 ;DkGg ePsf] 5 . ;fs{ g]kfnsf] tkm{af6 g]kfn ;/sf/sf] ljleGg k|lta4tf hfx]/ ug{] eGbf cGt/f{li6«o d~rdf g]kfnL o'jfju{nfO{ eg] dfq k|ltufdL rnv]n lg:t]h x'g]5 . hgtfsf] cu|ufdL ¿kfGt/0fsf]
/fi6«x¿sf o'jfx¿sf] ;xeflutf k/f/fi6« dGqfnosf Ps pk;lrj, klg To;sf] sfof{Gjog kIfnfO{ s;/L s;/L ;zQm 9+un] pEofpg] eGg] rfxgfnfO{ cj/f]w ug]{ hgtfsf b'Zdgx¿nfO{ Oltxf;sf] sfF7df 5f]8\g
/x]sf] of] dxTjk"0f{ ljrf/uf]li7sf] csf{] lqe'jg ljZjljBfno /fhgLltzf:q ;kmn agfpg] eGg] xf] . clxn] ;Dd ;DaGwdf 7f]; k|oTg ePsf] 5 . clxn]sf] of] cj;/nfO{ ;b'kof]u ug{ bnx¿ ;xdltsf ;fy cufl8 a9\g
k|d'v p2]Zo eg]sf] ;fs{sf] 5}6f}+ s] G b| L o ljefu lstL{ k ' / sf b' O { g]kfnn] cGt/f{li6«o d~rdf y'k|} cToGt} 5f]6f] ;dosf] tof/L tyf lxrlsrfpg' x'Gg . ;do 5Fb} cufl8 a9\g ;Sg] xf] eg] b]zL, ljb]zL
dxTjk"0f{ sfo{sf/L c+u ;lrjfnoåf/f ljBfyL{x¿ u/L # hgfsf] ;xeflutf k|lta4tfdf x:tfIf/ ul/;s]sf] 5 . cGt/f{li6«o d~rdf klxnf] k|:t'tLsf rnv]nnfO{ lg:t]h ug{ s'g} ufx|f] kg]{ 5}g . panta_sagar@yahoo.com
u7g ug{ k|:tfj ul/Psf] ;fs{ o'y eof] . kfls:tfgsf] tkm{af6 o'jf k| l ta4tfx¿ hfx] / ug{ ] t/ jfjh' b klg g] k fnL o' j fx¿sf]
g] 6 js{ s f] ;DaGwdf o' j fx¿sf]
cfjfh ;Dk|]lzt ug'{ /x]sf] lyof] .
dfldnf dGqfnosf Ps clwsf/L,
Sj]6f k|fGtaf6 Ps 8fS6/ / Ps
sfof{Gjog ug{ g;Sg] g]kfnsf]
bL3{sfnLg /f]u ag]sf] 5 . k|:tfljt
jf:tljstf a'em\g cGt/f{li6«o hut
afWo ePsf] cg'ej o; k+QLsf/sf]
g]kfndf d';fsf] kl/jf/ lgof]hg ug{ gof“ k|ljlw
;fs{sf] ljleGg k|d'v ljlzli7s[t ljBfyL{, /fhwfgL O:nfdfjfbaf6 Ps ;fs{ o'y g]6js{df g]kfnL o'jf 5 . o'jfx¿sf] zlQm ch]o, lgle{s / nlntk'/ . ls;fgsf] k|dv ' zq'sf] jif{ ;kmn xf]OPnfÚ -jl/i7 k|fljlws >]i7n]
;+ u 7gx¿ SAFMA , SAFTA ljBfyL{, gflhdfjfb s/frLaf6 Ps hgzlQmsf] Aofks ;xeflutf u/fP/ t]lhnf] x'G5 eGg] jf:tljstfnfO{ ¿kdf dflgg] d';fsf] ;+Vof Go"gLs/0f eGg'eof] d';fsf] kl/jf/ lgof]hg ug]{ o;
,SAVE , SASWA cflb h:t} u7g ljBfyL{, uf8{g] 6fpg nfxf]/af6 Ps pgLx¿sf] pRrtd ;b'kof]u u/L dWogh/ ub{} If]qLo cv08tfdf ug{] p2]Zon] g]kfndf klxnf] k6s d';fsf] lsl;dsf] k|ljlwn] ls;fgnfO{{ cToflws
x'g nfu]sf] csf{] Ps ;+u7g SYN ljBfyL{ u/L hDdf ^ hgfsf] /fi6« lgdf{0fsf] d"n k|jfxdf ;dflxt clea[l4 u/L cfk;L d]nldnfksf] kl/jf/ lgof]hg;DaGwL gofF k|ljlw ;'? kmfObf x'g] pxfFn] atfpg'eof] . k|fljlws
cyf{ t SAARC YOUTH ;xeflutf eof] . >L–n+sfsf] tkm{af6 ug'{ g]kfnsf] k|dv' r'gf}tL xf] . g]kfn ljsf; ug{] kxnsbdL rfNg' g} g]kfn ul/Psf] 5 . /fli6«o s[lif cg';Gwfg kl/ifb\ >]i7n] d';f lgoGq0fsf nflu ckgfOPsf
NETWORK xf] . o'jfx¿ /fi6« >L–n+sf o'y ;le{; sfpG;Lnsf ;/sf/n] o'jf hgzlQmsf] klxrfg, ;/sf/sf] o'jfx¿ k|ltsf] ;Rrf -gfs{cGtu{tsf] ls6 lj1fg dxfzfvfn] k/Dk/fut ljifflb v'jfpg], w/fk
lgdf{0fsf d]?b08 x'g\ . t/ ltgLx¿ kbflwsf/L tyf ;b:ox¿ u/L % auL{ s /0f, :tl/s/0f, kl/rfng, lhDd]jf/L tyf hjfkmb]xLtfsf] gd'gf tLg jif{sf] cEof;af6 d';fsf] kl/jf/ yfKg]nufotsf sfo{n] d';f lgoGq0fdf
pk] l Ift / ckx] l nt cj:yfdf hgfsf] ;xeflutf eof] . o; k|sf/ Aoj:yfkg cflb ;d]6/] :ki6 gLlt x'G5 . o'jfx¿sf] ax'cfolds AolQmTj lgof]hg;DaGwL gofF k|ljlw ;'? u/]sf] Nofpg g;lsg] ePsfn] o; lsl;dsf]
cfkm\gf] phf{zLn ;do v]/ kmfln/x]sf ;a} b]zsf] tkm{af6 hDdfhDdL @* tof/ ug{ ;s]sf] 5}g . o'jfx¿df ljsf; ug{sf] lglDt k|:tfljt pQm xf] . ls;fgnfO{{ v]taf/Lb]lv 3/;Dd b'Mv k|ljlw ckgfOPsf] atfpg'eof] . lj1sf
5g\ . pgLx¿sf] tfhf z/L/ tyf hgfsf] ;xeflutf /x\of] . b]zleq} s]xL ug'k{ 5{ eGg] b]zelQmk"0f{ g]6js{sf] lgdf{0f k|lqmofdf ;lqmo lbg] u/]sf] d';fsf] ;+Vof Go"gLs/0f ub}{ cg';f/ ;+;f/df @% xhf/ hftsf d';f
t]lhnf] dl:tis zlQmsf] e/k'/ k|of]u kfls:tfg ;/sf/sf] o'jf dfldnf efjgfsf] nf]k x'b} uPsf] 5 . k|To]s e"ldsf g]kfn ;/sf/n] v]Ng] ck]Iff n} h fg] p2] Z on] d' ; fsf] kl/jf/ kfOG5g\ . g]kfndf gfs{sf] clxn];Ddsf]
/fi6« lgdf{0fdf ug{] tyf pgLx¿sf] ;DaGwL ;+3Lo dGqL >L zlxb x';g] ju{sf o'jfx¿df ljb]lzg] k|j[lt cfd o'jfx¿n] u/]sf 5g\ . lgof]hg;DaGwL gofF k|ljlw ckgfOPsf] cg';Gwfgaf6 $% hftsf d';f kfOPsf
eljZonfO{ ;'lglZrt agfpgsf nflu e' § f] , kfls:tfgs} o' j f dfldnf ltj|ultdf al9/x]sf] 5 . k9]n]v]sf -n]vs kfls:tfgsf] O:nfdfjfbdf dxfzfvfsf jl/i7 k| f ljlws 5g\ . ls;fgnfO{{ a9L Iflt k'¥ofpg] k|dv'
o'jf ;+u7gx¿ cl:tTjdf cfpg' dGqfnosf ;]qm]6/L / l;lgo/ HjfOG6 tyf ;DkGg kl/jf/sf o'jfo'jtLx¿ ePsf] k|:tfljt ;+u7gsf] sfo{kq k"0f{bf;ef}sfhL >]i7n] atfpg'eof] . pxfFsf zq' d';fsf kfFr hfltdf x/f] d';f,
cfjZos x'G5 . jt{dfg ljZjkl/j]z ;]qm]6/Lsf] k|d'v cfltYotf tyf /f] h uf/Lsf gfddf o' / f] k tyf k|:tf]tf x'g'x'G5 ._ cg';f/ d';fnfO{{ ;l/kmfsf] aLp lk;]/ 8's/' ] d';f, v]t d';f ;fgf], v]t d';f
@) u|fd kfp8/ Ps lsnf] bfgfdf ld;fO{ 7"nf] / v]tsf] 8's/' ] d';f 5g\ . v]td';f

cfpg'xf];\ g]kfnL eP/ af“Rg l;sf}+


lu/Lz kf] v /] n p;n] kTofpFb} hfg] xf] . cGo z}lIfs o:t} o:t} ljleGg hfltdfq eP/ lrlgg /fhgLlt ug{ lbpF t/ xfdL ;a}n] s'g}
Ps xKtf v'jfP/ 5f]8k] l5 To;n] slxNo}
d';f hGdfpFbg} . To;}u/L lgdsf] aLp
lk;]/ @) u|fd kfp8/ Ps lsnf] bfgfdf
;ft lbg nuftf/ v'jfPdf d';fn] aRrf
v]taf/Ldf b'nf] vg]/ ToxLF a:5g\, 3/df
slxn] klg cfpFbg} g\, wfg, ds}, ux'kF l5
vfgsf nflu b'nf]df ;l~rt u/]/
/fV5g\ . jo:s d';fn] efn] nfu]sf] @)–
xfdL g]kfnLsf] kl/ro ;+;f/sf] lzIff h:tf];s ' } /fd|f] kfP klg p;n] yfn]sf 5f}+ . of] lsg eGbf xfdLn] lxhf] g s'g} /fhgLlts bnsf] kl5 nfUg'k5{ hGdfpFbg} g\ eg] jo:s d';f efn]kf]yLs} @! lbgdf $ b]lv !# j6f;Dd aRrf
h'g;'s} s'gfdf k'u] klg hlt;'s} ;'– cfˆgf] ;dfh / b]zdf rn]sf /fhgLlts h:tf] lzIff kfPsf lyof}+ ToxL lzIffsf] eGg] 5}g . xfdL ;'4 dtbftf eP/ klg k|hgg /f]lsG5 . …tLg jif{sf] k|of;af6 hGdfpF5g\ . Pp6f jo:s d';fn] $)
lzlIft ag]sf eP klg dfgl;stf g]kfnL jf ;fdflhs d"No / dfGotfleq p pkh g xf] . c? /fi6«df klxn] cfˆgf] a:g ;S5f}+ . clg ljb]zdf a:bf g]kfnL aNn ;ft lbgdf v'jfP/ k'Ug] agfof},F b]lv $% u|fd;Dd b}lgs cGg vG5 .
bl/b| /fhgLlts} cl3kl5 . v} o'jfx¿df lj:tf/} k|jz] u5{ / Tof] kl/j]zaf6 /fli6«otfsf] klxrfgsf nflu nflu k5{g\ hflt eP/ a:g ;sf}+ o;n] g]kfn / t/ nuftf/ v'jfpg r'gf}tLk"0f{ x'g] o;/L x]bf{ Pp6f d';fn] Ps jif{;Dd
kl/jt{g < olb xfdLn] /fd|f] /fhgLlts lg:sg To;nfO{{ hlt;'s} k9]nv ] s
] f] eP t/ xfdL cfˆgf] /fhgLlts bn jf g]jf/, g]kfnLsf] klxrfg hf]lub} hfG5 . ePsfn] ca Ps} lbg v'jfpFbf k'U5 ls vfPsf] cGgn] Pshgf dflg;nfO{{ Ps
l:ylt b]Vg ;s]sf lyof}+ eg] ;fob cfh klg uf/f] k5{ . oxL sf/0f xf] cfh tfdfª o:t} o:t} ljleGg hft cd]l/sfsf] s'/f ubf{ cd]l/sfdf /x]sf eGg] k|of;df nflu/x]sf 5f},F ;fob csf]{ dlxgf;Dd vfg k'U5 .
xfd|f] dfgl;stf klg cln km/flsnf] ;+;f/sf ljleGg s'gfdf k'us ] f g]kfnLx¿ hf]ufpgsf nflu plk|mplk|m nflu/x]sf g]kfnLx¿ w]/} k9]n]v]sf cd]l/sL
eP/ hfGYof] xf]nf . bl/b| dfgl;stf h'6g eGbf k'm6g /dfOnf] dflg/x]sf x'G5f}+ t/ g]kfnL hfltsf] klxrfgnfO{{ ljZjljBfnodf k|fWofkg k]zfdf /x]sf ljrf/ hut\sf] cnUu} uf]/6] f]
x'gd' f xfd|f] bf]if 5}g . xf], Tof] bf]if xfdLn] x'G5g\ . tL g]kfnLx¿sf] cfˆgf] cfwf pFrf] agfpg xfdL nfUb}gf}, km/s oxL jf cGo ljleGg cd]l/sL gLlh tyf
xfd|f] k|0ffnLnfO{{ lbg'k5{ t/ k|0ffnLnfO{{ pd]/e/ cfk"mn] glhs kfPsf] eg]sf] xf] g]kfnL / cGo b]zsf hfltx¿aLrsf] ;/sf/L sfd–wfddf nfu] s f
bf]if lbP/ ca klG5g] xf] eg] xfdLn] b]zsf] @% ;f}+ bnleqsf] s;} g s;}sf] km/s . cGo b]zsf gful/sx¿ st} g]kfnLx¿sf] ;+Vof klg pNn]Vo 5 t/
slxn] klg ;'wfl/g] 5}gfF} . o;}n] ca sfo{stf{ eP/ a;]s} x'G5 clg Tof] JolSt uP eg] klxn] cfˆgf] b]zsf] klxrfgnfO{{ klg tL g]kfnLx¿dWo] w]/h } ;f] cfk"mnfO{{
o:tf bl/b| /fhgLlts lvrftfgLnfO{{ b]z 5f8]/ lx8]kl5 cflv/ p;n] ToxL pFrf] /fVg nfluk5{g\ . /fhgLlts bnsf] g]kfnsf] /fhgLlts bl/b|tfsf] >]0fLdf
;'wf/ ug{sf nflu g]kfnleq /x]sf o'jf
lk9L+ dfq xf]Og ;+;f/sf h'g;'s} s'gfdf
bndWo] leqs} Pp6f bn cfk"mnfO{{
agfpF5 . cfh b]zleq g]kfnL e]l6b}gg\
sfo{stf{ geO xfdL afFRg} ;Sb}gf} ls
h:tf] x'G5f}+ . xfdL ;w}+ Pp6f g Pp6f
/fv]sf] kfP/ eGg dg nfU5 xfd|f] cfwf
hLjgsf] lzIff g]kfndf h] kfof}+ cflv/
gof“ c+s ahf/df cfOk'Uof] .
/x]sf g]kfnLx¿n] ;f]rdf ;'wf/ Nofpg' sf]xL s'g} bnsf] JolSt e]l6G5 sf]xL s'g} kf6L{ bnsf] kl5 nfUg}kg]{ x'G5 xfdL ToxL s'/fnfO{{ xfdLn] TofUg g;s]sf] xf]
h?/L alg;s]sf] 5 . ha aRrf hfthfltsf] e]l6G5 t/ g]kfnL e]l6g z'4 /fhgLlts dtbftfdfq eP/ a:g} ls < o;}n] xfdLn] o;df bf]if xfd|f] clvn g]kfn n]vs ;+3 s]Gb|Lo ;ldltaf6 k|sflzt
hlGdG5 To;kl5 p;n] cfˆgf] j/k/sf] uf/f] 5 . oxL /f]u ljb]zdf k'Ug] g]kfnLdf g;Sg] ePsf 5f}+ . Tof] /f]u ljb]zdf g]kfnnfO{{ glbP/ s;nfO{{ lbg] <
cfjfhnfO{{ kTofpFb} lj:tf/lj:tf/} p;n]
afa'cfdfn] h:tf] lzIff lbP ToxL
;d]t b]lvG5 cflv/ lsg t To;sf]
sf/0f xf] lxhf] xfdL g]kfnleq} g]kfnL
klg lnP/ cfPsf 5f}+ . clt ljsl;t
b]zdf k'us ] f g]kfnL x'g jf cGo s'g}
cfpg'xf];\ ;+;f/sf h'g;'s} s'gfdf a;]sf
g]kfnL eP klg xfdL g]kfnL eP/ cfˆgf] dfS;{jfbL ;flxTo / hgo'4sf] ;f}Gbo{
cg'¿ksf lzIff xfFl;n u5{ . 3/ g} eP/ a:g ;s]gf} To;sf] kl/0ffd xf] /fi6«df /x]sf k|jf;L g]kfnL x'g pgLx¿ klxrfgnfO{{ hf]ufpF g ls s'g} Pp6f
p;sf] klxnf] z}lIfs kf7zfnf xf] . 3/df cfh ljb]zdf k'Ubf klg sf]xL sfFu; ]| ;a} ljeflht eP/} a;]sf 5f}+ o;nfO{{ hflt jf Pp6f /fhgLlts bnsf]
h:tf] lzIff p;n] kfpF5 ToxL lj:tf/} sf]xL sDo'lg:6, sf]xL tfdfª sf]xL g]jf/ xfdLn] ;'wfg{ ;Sg'k5{ . /fhgLlt ug{nfO{{ sfo{stf{ eP/ xf]Og . k':ts cjZo k9f}+ .
ˆ6 @)^& ;fn c;f]h @$ ut] cfOtaf/

h'lgo/ Pgcf/Pg stflt/ < l;h{gfsf y'·f


axfb'/, ;fyL
dgf] x / dgf] x / nfld5fg]
a]lNhod . j]lNhoddf g]kfnL
;d'bfosf] :yfoLTj ;Fu;Fu} …h'gLo?
o'j/fh u'?ª kb{5 . pgLx¿k|lt nlIft 5nkmn
cGt/lqmofTds sfo{qmdx¿ ;+3
Pgcf/Pgsf] klg ;+Vof XjfQ} a9]sf] ;kgf bf];f| ] k':tfn] k"/f ug{df k|foz ;fdflhs ;+u7gsf] gfddf v'n]sf ;+:yfsf] sfo{kflnsfleq klg kg{] kb{5 . x]bf{ ;flng JolQm
cleefjsx¿ 9'Ss b]lvPsf 5}gg .
5 . To;f] t Pgcf/Pgsf] kl/efiffdf
/ ltgsf sf/0fx¿sf] vf]hLsf nflu
bnLo /fhgLlts ;+ : yf{ x ¿n] t Pgcf/Pgsf] ;f+u7lgs ;+/rgfdf af]nfpF5 cf] ;fyL axfb'/
!* jif{dl' gsf afnaflnsf Pgcf/Pg ltgLx¿sf af/]df ;f]Rg klg EofPsf …h'gLo/Ú Pgcf/PgnfO{{ :yfg lbP/
dflgb}g tyfkL ltgLx¿ cfhsf ;dfh ¿kfGt/0fsf cleGotfx¿ 5}gg eGbf cltzof]lSt gxf]nf . a? ltgsf nflu 5'§} sfo{qmdx¿ to ul/g' sfd s/gf x} Sof
…h'gLo? / ef]lnsf ;an Pgcf/Pg dfem ;fd"lxs ax;n] klg k|jz ] kfpg s]xL cGo ;fdflhs ;+u7gx¿n] kb{5 eGg] nfUb5 . !* jif{dflysf ljr/f] g]kfnL hLÚ;fk
eg] kSsf x'g . cfh ef]ln s]xL ;ls/x]sf] 5}g . efiffut sl7gfOsf ltgLx¿nfO{{ nlIft u/]/ sfo{qmd Pgcf/PgnfO{{ d'ns ' k|ltsf] dfof hufO{
sfo{qmdx¿df …h'gLo? Pgcf/Pgsf] sf/0f k7gkf7gdf b]lvg] cj/f]w ;+ r fng u/] s f 5g / To:tf /xg' g} kb}g{ , pgLx¿nfO{{ t dft[ed" L :jLs[t lbG5, sfd ug]{ efjdf
pkl:ylt afSnf] b]lvG5 . j]lNhodsf] d'Vo ;d:of xf] eg] kfZrfTo v'nf sfo{ q mdx¿df ltgLx¿n] ckf/ k|ltsf] ;fd"lxs st{Jojf]w u/fP k'U5 . kl5 nfU5, cfˆg} cleefjs h:t}
g]kfnL cfsfzdf ltgsf] ;+Vofn] ;+ : s[ l tsf] gsf/fTds k| e fj, ;xeflutf / e"ldsf k|bz{g u/]sf t/ !* jif{d'lgsf / oxL hGdL
g]kfnLTjsf] efjL lbgx¿ cfzf nfUbf] cleefjsx¿sf] dhb' / Ldf 5g\ . To;/L cfof]lht sfo{qmdx¿df x'ss {] fnfO{{ eg] g]kfnk|ltsf] nufj
sfdsfh ;f]45, 6fpsf] xNnfpF5
t b]vfpF5g g}, csf{lt/ ltgsf Jo:ttfsf sf/0fn] klg lb3{sfnLg / u'0ffTds km8sf] dfb}{ lhljt /fVg, ;fdflhs ;f+:s[lts axfb'/ p;sf] lgolt ag]sf] 5
rfnrng / efj e+uLn] lg/fzf lt/ afnaflnsfx¿n] ck]Iffs[t ;kmntf hfg] qmd eg] sd b]lvPsf 5g\ . dxQfsf] x:tfGt/0f / lg/Gt/tf lbg
klg Tolts} ;+s]t ubf{ . s]xL jif{sf] xfl;n ug{;ls/x]sf 5}gg . Psfw pbfx/0ffy{ Kofn]06 zf], g[To, xflh/L Pgcf/Pgn] r'gf}ltsf ;fy lgs} d]xgt
:jb]z p;sf] gfd dfq /x]sf] 5 .
cjlwdf kl/jf/ ;+of]hgsf] cfwf/df b]lvg] em} emu8f, b"jo{ ;gLsf] l56k'6 hjfkm k|ltof]lutf, efiff k7g kf7g ug{' kb{5 . ;d[4 g]kfnsf] k|r'/ p:t} ;flng csf]{ JolQm ;f]45
36gfn] t emg a]n}df ;hu x'g' kg]{ sIff ;+ r fng h:tf k| z + ; gLo
g]kfnaf6 cfPsf afnaflnsfx¿
b] l vG5 . oxL hfohGd ePsf
;DefjgfnfO{{ c;kmn /fhgLltn] axfb'/ /fhgLlt s/gf x}
j] l Nhod / g] k fnsf] ;+ : s[ l tsf] ultljlwx¿n] …h' g Lo/Ú lynlynf] kf/] kl5 afWo eP/ knfog
bf]wf/df ?dlNnO{ /x]sf 5g\ . cfly{s afnaflnsfx¿ k|ltsf] ;fdflhs Pgcf/Pgx¿sf] lglZrt ljwfdf ulx/f] ePsf xfdL g]kfnL km]l/ ltg} ;+sL0f{ dGqL k|wfgdGqL agf]u] Sof
/ ef}lts ljsfzsf] r/dr"nLdf ;f+:s[lts pQ/bfloTj xfdLdf cem ?rL / ;+nUgtf /fv]sf] kfO{G5 . /fhgLltn] oxfFsf] ;fgf] ;dfhnfO{{ klg csf]{ eb| b]lvg] ;'lsnf] g]kfnL
k'u]sf] kfZrfTo ;dfh / ;+:s[ltsf] r'gf}tL k"0f{t 5Fb}5 . Tof] eGbf klg v]ns"b, z}lIfs, lj1fg, jftfj/0f / k|bl' ift u/]sf] hfgL ghfgL x]l//x]sf
5xf/Ldf :jR5Gb k|fs[lts g]kfnL csf]{ ;+j]bgzLn ljifo xf], clwsf+z g]kfnL hutsf ofjt ljifox¿;Fu 5f}+ . kljq efjgfn] cf]tk|ft] ePsf] hLÚ;fk eGb} 6fpsf] xNnfpF5
l/ltl/jfhn] cf]tk|ft] jfn of}jgfx¿ afnaflnsfn] ltgsf cleefjsx¿ ;DjlGwt /x] / ul/g] cltl/St Pgcf/Pg klg bnLo /fhgLltsf] Ps dw];, Ps k|bz ] dfn'd x}
g t oxfFsf g ToxfFsf 7]6 kl/ro n] s] slt ;+3if{ u/]/ oxfF;Dd cfO{ lqmofsnfkx¿n] gjof}jgfx¿df ;dfh kmf]xf]/L k|lt:kwf{n] cfqmfGt t 5 g} .
lbg] x}l;otdf bf]wf/ b]lvG5g . k'us ] f x'g eGg] ljifodf ltgnfO{{ sd k|lt ;sf/fTds / pQ/bfoL efjgfsf] oBkL cf;Gg lbgx¿df ;dfh / ;+3
;f]rf] s0ff{nLk/ Sof O/fbf x}
cfˆgf bdf}nx] ¿sf] cl:tTj hf]ufpg x]Ssf lbnfO{{G5g . cfk"mn] h] hlt ljsfz t u/fpF5 g}, pgdf pAhg] ;+:yfsf] z'l4s/0f x'bF } hfg]df cfzf k|wfgdGqL agf]u] axfb'/
;d"x Sna agfP/ h'6g] k|oTgx¿ b'v u/] klg ltgnfO{{ b'v gxf]; eGg] ljs[ t ;f] r / :jefjnfO{ { klg klg TofUg x'Gg . k|jfzsf] lxhf]sf
klg u/]sf b]lvG5g . pgLx¿ v'Nnf cleefjssf] kljq efjgfnfO{{ pkof]u lg?T;flxt u/fpFb} n}hfG5 . …h'gLo/Ú cToGt} k|lts'n lbgx¿df klg hf]/
xfF of gf lgolt p:t}5 .
kl/j]z, k|lt:kwL{ ;dfh, lj1fg / ub}{ s'nt lt/ rf;f] /fVg]x¿sf] Pgcf/Pgsf s'/f ul//xFbf …P8N6 ann] ;+3if{u/L l;h{gsf] of] ;fgf] axfb'/ ;fyL x]kfOsf] k|ofojfrL
hdft klg a9g yfn]sf] 5 . o;n] Pgcf/Pgx¿sf ;+ul7t ;+:yfn]
;Eotfsf] pTsif{dGrdf ;+3if{ ug{nflu
ulDe/ b'vb elj:o lt/ ;+s]t
g]kfnL ;d'bfonfO{{ emg\ ;';+:s[t / ;'bx¿sf efG;f / u]6x¿df
k/]sf t 5g . t/ ld>Lt dgf]lj1fg, ltgsf af/] d f 7f] ; gLlt tyf ;';Eo agfpg xfdL ;a} Ps h'6 x'g}
sdhf]/ 3/fo;L jftfj/0f / ;xL ub{ 5 . …h' g Lo? Pgcf/Pgx¿ sfo{qmdx¿ l9n} eP klg cufl8 NofO{ kb{ 5 . st} lt …h' g Lo/Ú axfb'/ / ;fyL e]l6Fbf
cleefjsLo lgb{]zgsf] cefj tyf Pgcf/Pgsf] ultljlwdf vf;} rf;f] ltgLx¿nfO{{ qmdzM Pgcf/Pg cleofg Pgcf/Pgx¿n] xfd| f c:j:y g]kfn ;Demg], la;{g] Pp6f ynf]
…P8N6 Pgcf/Pgx¿sf] ;+u7gfTds /fVb} g g . s/ann] Psfw lt/ cfslif{t u/fpFb} n}hfg kb{5 . k|lt:kwf{sf] gSsn t ul//x]sf 5}gg
ultljlwx¿af6 cg's/0fLo z}nLx¿ sfo{qmdx¿df ;l/s u/fO{G5g . ;do ;fk]If ltgsf ?rL / ltgdf eg]/ ;f]Rg] / ;lRrg] a]nf klg s'g hUuf 3/ xf] eGb}
u|x0f ug{ gkfPsfdf cGof}n ;d]t To;df klg ltgsf] e"ldsf gfrufgs} cGtlg{lxt k|ltefx¿sf] k|:k'm6gsf cfO{;s]sf] x}g / < ;'v–b'Mvsf sxfgL ;f6\b}
b]lvG5g . klxnf] k':tfn] ck]Iff u/]sf] ;]/f]km]/f]df al9 s]lGb|t b]lvG5g . nflu cj;/ / ;xeflutfdf Wofg lbO{g' tamuyubraj@hotmail.com
3'ld/x]sf g]kfnL axfb'/x¿
b]z ;DemG5g\ / 6f]nfpF5g\
dlxnfdflysf] lx+;f / g]kfn
cd[ t f nD;fn ;xztfAbLs} nIonfO{{ b[li6ut ug{ lbUuhx¿n] u/]sf] lg0f{o unt t pgLx¿sf] ;+nUgtfdf ljljw / w]/}
clg g]kfn / g]kfnL vf]Hb}
:jfledfg x/fO/x]sf] lg/Lx dfgj kfpF5g\ .
cd]l/sf ut cfiff9 !* ut] xf] eg] …u/LjL / ef]sd/L x6fpg]Ú kSs} x'g] 5}g xf]nf, t/ xfd|f] h:tf] eGbf w]/} sfo{qmdx¿ ;~rfng ul/g' b]z xfF;s] f] b]Vg] p;sf] ;kgf
cyf{t h'nfO{{ b'O{, @)!) sf] lbg d'2f klxnf] /x]sf] 5, h; leq y"k|} b]zsf] s'/f] ug{] xf] eg] ca klg kb{5 h;sf] ;'?jft ;+oS' t /fi6«;3+ n] g]kfnL x'gs' f] uj{ ug]{ rfxgf
dlxnf cfGbf]ngsf] Oltxf;df Pp6f dlxnf / afnafnLsf klg kLl8t laeflht eP/ …dlxnfÚ / …k'?ifÚ sf] ;g\ @))( sf] gf]eD] a/ $ tfl/vsf]
gofF s8L ylkPsf] lyof] . Tof] lbg, /x]sf 5g . cgL csf]{ d'Vo laifo nflu eg]/ 5'§f 5"§} sfo{qmd nu]/ lbg js{ckm d]g ln8;{ sf] gfd lbP/ otf klg b]z /f]Psf] b]V5
;+ o ' S t /fi6« ; + 3 Lo cfly{ s tyf dxLnfx¿nfO{{ lxFzfaf6 d'StL lbnfpg] rnfpFbf sfo{qmdsf] pkfb]otf dfly ul/;s]sf] 5 . of] g]6js{sf] sfd, w]/} ptf klg b]z /f]Psf] b]V5
;fdflhs ;ldltsf] aflif{s a}7ssf] elgPsf] 5, h'g s'/f g]kfnsf] cfhsf] g} k|Zg p7fpg' kg]{ cj:yfsf] ;[hgf eGbf w]/} AolSt jf ;+:yfx¿nfO{{ dlxnf
clGtd lbg lyof] / ;f]xL lbg, ;+oS' t ;Gbe{df TotL ;hLnf] cj:yf kSs} eO;s]sf] 5 . olb o;f] gx'bF f] xf] t dfly x'g] lx+;faf6 d'St ug{ PsLs[t x]5{ ;DemG5 / aa{/fpF5
/fi6« ; F u n] …o' P g–ljd] g Ú cyf{ t , 5} g . lsgls, ;g\ @))) df hlt hlt a9L sfo{qmd rnfof], ptL ug]{ xf] . of] n]v tof/ kfbf{sf] If0f;Dd afa' dt} d/] d / d]/f 5f]/fx¿
dlxnf;DaGwL lgsfo x]g{ rf/j6f …;xztfAbL nIoÚsf] zLif{ /fv]/ ;'? ptL a9L dlxnf / k'?if au{aLrsf] ljZjsf 5 nfv rf}aL; xhf/ eGbf
laleGg lgsfox¿nfO{{ PsLs[t u/]/ ul/Psf] pSt sfo{qmdn] bz aif{k"/f ;dfhdf vfN6f] ulx/f] x'bF } uPsf] xf]sL a9L AolSt jf ;+:yfx¿n] dlxnfnfO{{ b]z eP/ klg geP h:tf]
Pp6} ;+oS' t lgsfo agfPsf] 5, ul/;Sbf;Dd klg g] k fndf $# h:tf] efg x'bF g} lyof] . a]nd} f o:tf lx+;faf6 d'StL lbnfpg] cleofgdf cf:yf dl/;s]sf] dfgj
h;n] ;g\ @)!! sf] hgj/L k|ltzt dlxnfx¿ sfd ug{] 7fpFdf sfo{qmdx¿sf] ;xL d"NofFsg u/]/ vf]lnPsf] j]a;fO{6af6 ;sf/fTds xnrnljxLg d"bf{h:tf]
dxLgfb]lv sfo{;?' ug{] cfzf ul/Psf] of} g hGo b' J o{ a xf/sf] zLsf/ ;'wf/fTds k|of;x¿ grfNg] xf] eg], arga4tf b]vfO{;s]sf 5gÙ g]kfnsf]
5 . o'Pg–ljd]gsf] 3f]if0ff ;+u} o;n] alg/x]5gÙ *) k|ltzt dlxnfx¿ of] s]an 6f7faf7f dlxnfx¿sf] nflu kl/k|I] fdf klg of] sfo{qmd Psbd} axfb'/ ;fyL p;sf] lgolt ag]sf] 5 .
dlxnf tyf afnaflnsf;DaGwL 3/]n' lx+;fsf] lzsf/ eO/x]5gÙ …emfFuÚ sf] e"dLsf dfq} v]ln/x]sf] 5, ;d;fdlos b]lvG5 . To;}n,] …o'Pg– d'Unfg\n] b]znfO{ sfG5f agfpFb}
laifodf cem} a9L hf] 8 lbF b } af]S;Lsf] gfddf lx+;f, cem} klg 9'ª] o;sf] tfhf pbfx/0f x]g]{ xfn;fn} ljd]gÚ eGbf o:tf sfo{qmdx¿sf] 7"nf]
pgLx¿sf] xslxtsf ;fy;fy} n}uF Ls o'usf] efg lbnfpg] 5fpk8Lsf] gfddf g]kfnL sfFu|];sf] s]lGb|o ;ldltsf] vfFrf] 5 . n]vsf] cGTodf, xfn;fn} otfsf g]tfx¿nfO{ pt} af]nfpFb}
;dfgtf Nofpg klg 7"nf] e"ldsf v]Ng] x'g] cTofrf/, ;fd'xLs anfTsf/sf r'gfjdf dlxnfsf] nflu cf/If0f ;DkGg ePsf] ;+o'St /fi6«;+3sf] s;d vfg nufpF5 ls s] u5{ yfxf 5}g
cfzf ul/Psf] 5 . ;f] lg0f{o lng'eGbf tYox¿Ù /Tgkfs{sf Pp6L dlxnfnfO{{ ul/Psf] kbdf p7]sf k|Tof;Lx¿nfO{{ ;fwf/0f;efdf lny'lgofsL /f:6«ktL
cufl8;Dd ;+ o ' S t /fi6« ; + 3 leq gfË} kf/]/ 3'dfpFbf To:tf b'Jo{axf/sf] x]/] klg dgUo} x'G5 . dlxnf lx+;f 8flnof lu|af};s]6sf] egfO{ /fVg dg cfpF5g\, hfG5g\ / s] ;fptL u5{g,\
dlxnfsf] d'2f / laifo x]g{ rf/ la/f]w u/]/ /f]Sg' kg]{ 7fpFdf x]/]/ x6fpg] jf dlxnfsf] clwsf/nfO{{ nfUof]Ù pgsf] egfO{ cg';f/, obL n]a/ o;/L g} axfb'/ ;fyL hlGd/x]sf 5g\
lgsfox¿, o'lgkm]d, l8lehg km/ bL dhf lng] eL8sf] ;FVof cfbL cfbL ;dfhdf :yflkt u/fpg] xf] eg], dfgj dfs{6df x'g] n}lF us lae]b dfq} x6fpg
Pef{G:d]G6 ckm ljd]g, bL :k]l;Pn tYo / tYofFssf] n]vf hf]vf ub}{ clwsf/nfO{{ dg}bl] v cfTd;ft ug{] ;Sof] eg] klg lhl8lkdf #) k|ltzt lbglbg} axfb'/ ;fyL hlGd/x]sf 5g\ .
Pef{Oh/ cg bL h]G8/ O::o'h /
o'Pg O{G6/g];gn OlG:6Ro'6 km/ bL
hfg] xf] eg] hlt;'s} zfGt dgl:ytL
ePsf] ;Eo dflg;sf] klg lbdfu
k'?ifx¿s} ;+of]hsTjdf dfq} xf]Ogls, hlt a9L a[bL x'g ;S5 .
ljb|f]x
Pef{G:d]G6 ckm ljd]gnfO{{ Ps} 7fpFdf
ufe]/ o'Pg–ljd]gsf] u7g u/]sf] xf] .
gvNalnPnf eg]/ eGg ;lsGg .
To;}n] g]kfnsf] ;dfhnfO{{ dlxnf dfly
!# jif{b]lv gª gsf6L x]/ljrf/ xfd|f cf:yfx¿ aGb]h kfg v
ltns yfkf eLif0f
{ f]lhG5g eg]
g] k fnsf] k/Lk| ] I fdf klg ;+ o ' S t x'g] lx+;f /xLt ;dfhsf] 3f]if0ff ug{ rLgsf] km'lhofg k|fGt lgjf;L $! jifL{o j]g lhofgn] cfˆgf] afofF
xftsf] gª !# jif{b]lv sf6]sf 5}gg . pgsf] ;a} cf}Fnfsf] gªsf] nDafO u/Lasf em'k8Lx¿ cfuf] nufO v/fgL kf/LG5g eg]
/fi6«;+3sf cGo lgsfon] v]n]sf Pp6f …;xztfAbL nIoÚ -h;sf]
e"dLsf h:t} o;n] klg :jMt cfˆgf] ;dfKtL ;g\ @)!% df x'Fb}5_n] dfq a/fa/ 5}g . ;a}eGbf nfdf] gªsf] nDafO{ #% ;]ld cyf{t !$ OGr 5 . /flt ltd|f slyt n'6sf] :ju{df xfdLn] cfuf] nufpg lsg gkfpg] <
ks8 /fVg]df b'Od { t x'g ;St}g . t/ bd nfUg] 5}g . t/, h'g h'g laifosf] ;' T bf gªnfO{ To;}n] p7 P cGofodf k/]sf zf]lift kLl8tx¿
xfn;Ddsf cGt/f{li6«o lgsfox¿n] nflu cGt/fli6«o bftfx¿n] k};f efFlrgaf6 Psrf]6L l;+xb/af/df lu|g6] xfGg} kg]{ ePsf] 5
em}F s]an dflyNnf] :t/sf / l/kf]6{ vGofpF5g, pt} pt} dfq gf/f ;dft]/ arfpg !# xfd|L r]nLx¿sf] OHht n'l6G5g eg]
/fd|f] n]Vg hfGg] t/ :yfgLo:t/df lxF8g] afgLkl/;s]sf clwsf+z dfgj jif{b]lv pgL afofF ltd|f aGb'sx¿n] hgtf dfl/G5g eg]
sd} dfq cg' e j ;F u fn] s f clwsf/jfbL / gf/fjfbLx¿n] of] xft h' Q f /fVg]
afs;df l5/fP/
ltd|f aGb'ssf] k|lt/f]w ug{ xfdLn] v'8f v's/' L af]Sg lsg gkfpg] <
AolStx¿nfO{{ dfq} a6'Ng yfNof] eg] laifodf s] u5{ eg]/ x]g{] ;do g}
of] lgsfo klg …htL hf]uL cfP klg s'g'{ k5{ . lsgls, ef]nLsf lbgx¿df ;'Tg] u/]sf 5g\ . To;}n] p7 P Gofosf] kvf{Odf a;]sf g/gf/Lx¿
sfg} lr/]sfÚ eGbf km/s x'g]5}g . bft[;+:yfx¿n] s'g laifodf slt oltv]/ s]6fs]6Lsf] Psrf]6L km]/L v'g sf] jfbn v'g lng} kg{] ePsf] 5 .
x'gt, of] lgsfosf] u7gn] ;xztfAbL /sd vGofpg] x'g, Tof] gx]/L s]xL n'uf k;n rnfP/ slyt k|es ' f] cf8 lnP/ hgtf ysf{pg vf]lhG5g eg]
nIo k"/f ug{df klg yk of]ubfg eGg ;lsGg . To;}n] cxLNo} o;} x'G5 a;]sf pgn] cfˆgf] /fli6«otfsf] cfGbf]ngnfO{{ lg:t]h kfg{] xs{t ul/G5g eg]
ldNg]5 eg]/, ;+o'St /fi6«;+3sL eg]/ ts{cuf8L ;fg{ pko'St x'bF g} . l/; lgoGq0f ug{ cf] /fi6«3ftLx¿ ltd|f lj?4 xfdLn] tnfO{{ ySof{pg lsg gkfpg] <
pkdxf;lrj cfzf /f]hn] eg]sL 5g km]/L kmsf},F{ …o'Pg–ljd]gÚ s} lt/, x'gt, gª kfn] s f] To;}n] cfp P 6fpsfdf /ftf] skmg afFWg] o'jfx¿
t/ g]kfnsf] ;Gbe{df of] klg …kvf}F{ ;+o'St /fi6«;+3 h:tf] TotL 7"nf] atfPsf 5g\ . afNosfnb]lv hf]l;t klg emu8f ug]{ l/;fxf :jefjsf pgn]
gªs} sf/0f To;kl5 emu8f ug{gk/]sf] bfaL u/]sf 5g\ . Psrf]6L egf}bfx¿sf] 3fF6L /]6g} kg]{ ePsf] 5 .
/ x] / f} F Ú s} l:yltdf /x] s f] 5 . ;+ : yfdf /x] s f ljZje/Ls}
@)^& ;fn c;f]h @$ ut] cfOtaf/ ˆ7
k|wfgdGqLsf=== x:tIf]k=== ;d[4=== Psb]zsf] ef]sdl/df csf]{ b]zdf
o; sfo{af6 b'O{ ltxfO{ ax'dt k'¥ofpg
g;s]kl5 t6:y a:b} cfO/x]sf]
/ b'Mvb 36gf eO/xg ;S5 . of]
:yfgLo ljlzi6tfsf cfwf/df klg
ePsf] v08df . a'4 oxL b]zdf
hlGdPsfn] g]kfn a'4 wd{kb| fg b]z
kfs]sf] vfgf afFl8g yfn]sf] 5 . Ps
7fFpsf] b'Mvdf csf]{ e"uf]naf6 ;xof]u ljhof bzdL – @)^&
k|fKt x'G5 . k[YjLsf] Pss'gfdf lj/fdL
Pdfn]nufotsf cu|ufdL zlQmx¿nfO{{
;Fu} lnP/ b]znfO{{ /fhgLlts lgsf;
ePsf] x'g ;S5 . sfo{qmddf ef/tLo
/fhb"t ;'bn] dfcf]jfbLnfO{{ ;f]n'sf]
x'g' kb{5 eg]/ ;+3if{ rn]sf] v08df,
ljZj d} ;a}eGbf 7"nf] wd{ lslZrog
ePsfnfO{{ csf{ dxfb]zaf6 —
cf}iflw NofOG5, pkrf/ ul/G5 .
;fnsf] pknIodf ;Dk"0f{ g]kfnL
lbg ;xh x'g5 ] eg] zflGt / ;+ljwfg sfo{qmdaf/] hfgsf/L gu/fPsf] klg ePsf]n] g]kfnnfO{{ klg lslZrog /fi6«
lgdf{0f k|lqmof klg b|t' ultdf cufl8 pxfFsf] egfO{ lyof] . pxfFn] sf+u; ]| sf agfpg' kb{ 5 eGg] ;+ 3 if{ r n] s f]
jf:tjdf xfdLn] ;'Gg] u/]sf] :ju{ em}
ag]sf] of] ;+;f/df xfdL klg lsg
bfh'efO tyf lbbLalxgLx¿df ;'v,
a9fpg ;lsg] 5 . To;sf] nflu /fdrGb| kf}8]nsf] slxNo} glhTg] v08df . oxfFsf] cflbjf;L tyf ;xefuL gx'g] < ;a}sf] sNof0fsf] nflu
oxfF s f jfdkGyL, k| u ltzLn / k|wfgdGqL pDd]bjf/L vf/]h ug{
;efd' v sf] st{ J o ePsf]
k|frLg ls/ft wd{ g} g]kfnsf] /fli6«o Gofo / ;dfgtfsf] nflu xfdL lsg zflGt, bL3f{o' Pj+ pQ/f]Q/ k|ultsf]
/fi6« j fbL zlQmx¿nfO{ { ;d] 6 ] / wd{ x'g' kb{5 eg]/ ljb|fx] z'? ePsf] tof/ g/xg] o;a]nf eg]sf] clwsf/}
dfcf] j fbLsf] g] t [ T jdf ;xdtLo
;/sf/ u7g ug{'kg]{ 5 . h;n] dfq
atfpg'eof] . pxfFn] eGg'eof], ;+;b
lgodfjnLsf] afwf c8\sfp km'sfpsf]
v08df t/ oxfF a'4, lslZrog,
ls/ft, O:nfd nufot cGo wfld{s
gdfu]sf ;d'bfonfO{{ klg clwsf/ nflu xflb{s dËndo z'esfdgf
;'/lIft ul/lbg' kb{5 . clwsf/}
ljz]ifflwsf/ k|of]u ug{ ;efd'vsf]
/fi6«nfO{{ lgsf; lbg ;Sg] 5 . cfˆgf]
g]t[Tjdf aGg] ;/sf/n] zflGt / st{Jo eO;s]sf] 5 . o;af6 ;efd'v
;+u7gx¿n] o:tf] dfu p7fPsf
5} g g . ;a} n fO{ { ;Ddfg x' g ]
dfUg]x¿nfO{{ t emg} ;xif{Aoj:yf
x'g'kb{5 . To;}n] ax"wfld{s d'n's /
JoQm ub{5f}F .
pDsg kfpFbg} g\ . pxfFn] ljz]ifflwsf/ ax"wfld{stfnfO{{ :jLsf/ u/L cl3
;+ljwfg lgdf{0f k|lqmofnfO{{ k"0f{tf lbg
g;Sg] hfGbf hfGb} klg /fdrGb|
kf}8n ] k|wfgdGqLsf] lgjf{rgdf PSn}
k|of]u ug}{k5{ . ;efd'v ;'jf;rGb|
g]Djfªn] kf}8]nsf] pDd]bjf/L vf/]h
al9/x]sf 5g\ . o:tf] zfGt / ;'Gb/
jftfj/0fdf lxGb' wd{sf] k|;u+ lems]/
:jfoQ ;+3Lo /fHosf] Aoj:yf tyf
o;nfO{{ ;+:yfut ub}{ dfgjlxtsf] PnfoG; OG:of]/]G;
kIfdf xfdL ;w}F /Xof} . ;a}nfO{{
nl8/x]sf 5g\ . pgnfO{{ yfxf 5
dfcf]jfbL g]tT[ jdf ;/sf/ aGof] eg]
gu/] bnx¿ lgodfjnL ;+zf]wgdf
nfUg] g]tf >]i7sf] egfO{ lyof] .
aftfj/0f wldNofpg xfdL cfkm}FnfO{{
nfh x'gk' g]{ xf]Og / < lxGb' wd{ lxhf]
;dfgtf /xf]; . ha xfdL cfwf/e"t
ljifox¿sf] ;DaGwdf ;xdltdf
sDkgL ln= kl/jf/
…;+ljwfg;ef g} lj36g x'g] cj:yfdf klg ;Ddflgt cfh klg ;Ddflgt /
b]zn] lgsf; kfpg] 5 eg] g]kfnL
hgtfn] cdgrog / ljsf; ;efd'v r'k nfu]/ a:g ldN5 <Ú ef]ln klg ;Ddflgt x'Fb} xf] eg] lsg
k'U5f} . ;xcl:yTj :jLsf/ u5f} ta
xfdL aLrdf ePsf ;–;fgf dgd'6fj
tLgs'g,] sf7df8f}F
kfpg]5g\ . o:tf] l:ylt eof] eg] pxfFn] k|ltk|Zg ug{e' of] . >]i7n] /fli6«o oqf] v]njf8 < ;a} wd{x¿ ;Ddflgt ljjfbx¿ :jtM uf}0f ag]/ hfg]5g\ .
;xdltsf] ;/sf/sf] g]tT[ jdf;a}eGbf
cfufdL ;+ ; bLo jf :yfgLo
lgjf{rgaf6 g]kfnL sfFu; ]| a9fl/g]5 . 7"nf] kf6L{sf ¿kdf dfcf]jfbLsf] bfaL
/xg] atfpg'eof] . …Pdfn];Fu t
/xG5g / ;a} wd{sf] cl:yTj /
klxrfgnfO{{ xfdL ;a}n] ;Ddfg ug}{
kb{5 o;y{ wd{sf] ljifonfO{{ lnP/
xfd|f] b]z g]kfn clxn] gofF ;+ljwfg
n]vg ;Fu} ;d[4 pGd'v x'g] k|oTgdf ljhof bzdL – @)^&
p;n] /fhgLlt ug]{ yftynf] /xg] 5 . o;a] n f xfdLn] cf–cfˆgf]
5}g eGg] sf/0fn] dfq g]kfnL sfFu|]; xfdLn] k|wfgdGqL r'gfjsf] hf/L
k|lqmof cGTo / gofF ;/sf/ u7gsf
oqf] 6fpsf] b'vfpg] sfd gug{ d}
;a}sf] sNof0f x'g] xf] sL < j]nfavt
;+ÍL0ftfnfO{{ 6f9f /fv]/ AolSt kl/jf/ ;fnsf] pknIodf ;Dk"0f{ g]kfnL bfh'efO
k|wfgdGqLsf] r'gfjaf6 aflxl/g hflt wd{ ufFp ;dfh lhNnfsf] k|To]s
;s]sf] 5}g . ;xdlt cg';f/ b]znfO{{
nflu dfq ;xdlt u/]sf xf},+ p;}nfO{{
g]tT[ j ;'Dkg xf]Og,Ú pxfFn] eGg'eof] .
lxGb' wd{;Fu k"j{/fhf 1fg]Gb| /
k"jo{ j' /fh kf/f;sf] gfd hf]l8g] u/]sf]
txeGbf dfly p7]/ hLjg / hutnfO{{ tyf lbbLalxgLx¿df ;'v, zflGt, bL3f{o'
cufl8 a9fpg] xf] eg] dfcf]jfbLsf x]/f} . ;fob o;}df dfgjtf / d'lSt
cu|ufdL Ph]08fx¿nfO{{ lnP/ hfg'k5{
sf+u|];n] lgotj; pDd]bjf/L lkmtf{
glnP ;+ l jwfg;efn] ;/sf/ t
b]lvG5 . jf:tjdf wd{df oL lxhf]sf
/fhf / o'j/fhsf] gfd hf]l8g' cfkm}dF f
ldNg] xf] sL dfgj sNof0fsf] nflu Pj+ pQ/f]Q/ k|ultsf] nflu xflb{s
h;n] ubf{ cfˆgf] /fhgLlts eljio ;a}sf] ;befj / ;xof]u /xf]; eGg]
;lsG5 eGg] xfpu'hLn] g} olta]nf
agfpg ;s]g, ;+ljwfg s] agfpnf
eGg] k|lt qmflGtsf/L / ;'lgof]lht
7"nf] c;kmntf xf] . lxGb' wd{cfkm}d
Pp6f ljlzi6 wd{ xf] / o; wd{;u+
F f sfdgf ;lxt labf . dËndo z'esfdgf JoQm ub{5f}F .
sfFu; ]| nfO{{ ;tfO/x]sf] 5 . kmn:j¿k
hltk6s ePklg pm k|wfgdGqLsf]
if8oGqsf ¿kdf a'‰g' kg{ pxfFsf]
egfO{ lyof] . ;+ljwfgsf cGt/j:t'
xTof/fsf] cf/f]k nfu]sf 1fg]Gb| zfx ;+;bLo===
lgjf{ r gdf PSn} ePklg n8\ g
rfxG5 . o;af6 b]zn] lgsf; kfpg]
ls6fg ;+ljwfg;efn] ug{ ePsfn]
;+ul7t===
/ csf{ xTof/f kf/;sf] gfd hf]l8g'
;a} lxGb'jfbLx¿s} nflu cfklQsf]
ljifo x'g' :jefljs xf] . a? wd{s}
/Iffsf] nflu eGb} sfFu;] | n] ;+;b\df PSnf]
pDd]bjf/ /fdrGb| kf}8n ] nfO{ xfl//xg]
lgjf{rgdf v8f u/fO/fv]sf] 5 .
>L e[s'6L kNk P08 k]k; g]kfn ln= kl/jf/
5} g t/ g] k fnL hgtfdf ;a}
/fhgLlts bnx¿ pxL 8\ofªsf d'nf hglbzf b}lgssf sfo{sf/L ;Dkfbs
bLk]Gb| /f]sfofn] /fli6«otf, hgtGq
af/]df rrf{ ug]{ xf] eg] ;do ;'xfpFbf]
tj/n] ax; / 5nkmn ug{] ;fGble{s
cfk"mnfO{ vfF6L ;+;b\jfbL bn 7fGg] sfFu;] |
g} olta]nf hfg]/, ghfg]/ ;+;bLo
e/tk'/, u}8F fsf]6, gjnk/f;L
x'g,\ s;}n] klg b]z / hgtfsf] lglDt
;f] R b} g g\ , cfk" m nfO{ { jf cfˆgf] / hglhljsfsf] ;jfndf bz}+nfO{{ 7x5{ hxfF lxhf]sf v'lg /fhtGqnfO{{
;w}s F f] nflu cnu /fv]sf] x'g' kb{5 .
Joj:yfnfO{ c;kmnl;4 ub}5 { . ;Dks{ sfof{no
/fhgLlts bnnfO{{ s]Gb|ljGb'df /fV5g\ qmflGtsf/L sd{rf/Lx¿n] ;r]tgf
Nofpg] pko'tm df}sfsf] ¿kdf olb lxGb' wd{ / e"t /fhtGq ;Fu;Fu} ;/sf/=== uf]N5f xfp;, sf7df8f}F g]kfn
eGg] 5fk kg]{5 . xf], oxL 5fk kf/]/ n}hfg] xf] eg] ;Rrf lxGb'jfbLx¿sf] atfpg' e of] . dx/fn] ef/tLo
dfcf]jfbLnfO{{ klg cfˆgf] /fhgLlts pkof]u ug{' kg]{ ljrf/ /fVg' eof] .
bn h:t} ;f]rg" eGg] rfxgf sfFu; ]| sf] pxfFn] b]zdf kl/jt{g Nofpg
dxTjk"0f{ e"ldsf v]n]sf] hgo'4sf]
nflu e"t /fhtGqsf] ljifo ;'Ë/' nfO{{
eTsfnf] ag]em} x'g] :ki6 b]lvG5 .
x:tIf] k s} sf/0f gofF ;/sf/
lgdf{ 0 fdf l9nfO{ ePsf] cf/f] k
kmf]gM $@^^(!!, $@%)))!
5 . cu|ufdL lrGtg /fVg] hgtf d'No dfGotf / pknAwLsf] x]sf /fVb} o;/L x]g{ z'? u/] s;f] xf]nf ;+;f/sf] nufpg'eof] . Ps k|;Ëdf dx/fn]
lg/fz ePkl5 cfk"mnfO{{ /fhgLlt ug{
;lhnf] x'g] p;sf] 7DofO 5 .
;+ljwfg;efdf ax'dtdf /x]sf
bz}d+ f /fli6«otf vt/fdf k/]sf] a]nf
cfd hgtfdf hfu/0f Nofpg nfUg'
lta|t/ ljsf;n] b]zsf l;dfgfx¿
x/fpb} uPsf 5g\ . xfd|f] o'4 o;
u|xaf6 csf]{ u|x ;Fu z'? ePsf] 5 .
;+;bdf ;ef;b v/Lbsf nflu rLg;Fu
%) s/f]8 ¿k}ofF dfu]sf] eGg] k|rf/
em'7f] ePsf] bfjL ;d]t ug{e
' of] .
ljhof bzdL – @)^&
kg]{ atfpg'eof] .
jfdkGyL bnx¿ cfk;df ldn] eg] o:t} g]kfn /fli6«o sd{rf/L ;fnsf] pknIodf ;Dk"0f{ g]kfnL bfh'efO
b]z cu|ufdL lbzfdf cufl8 a9\5, ;+u7gsf s]lGb|o pkfWoIf dl0f/fd u'0f:t/Lo lzIffsf nflu :t/Lo ;Gbe{ ;fdu|L
h;n] ubf{ cfˆgf] /fhgLlt ug]{
w/ftn /xFb}g eGg] dgf]lj1fgn] g}
>]i7n] g]kfnsf sd{rf/Ln] cw'/f] u'0f:t/Lo lzIffsf nflu ljBfnox¿nfO{ clt cfjZos kg]{ ;Gbe{ k':tsx¿
tyf lbbLalxgLx¿df ;'v, zflGt, bL3f{o'
qmflGt k'/f ug{] cleef/fsf] ;Gb]z s]Gb|sf] k|sfzg, ;xk|sfzgx¿df tof/ kf/L ahf/df ;j{q pknAw u/fOPsf]
sfF u | ] ; n] b] z nfO{ { ;xdltcg' ¿ k
cufl8 a9\ g lbPsf] 5} g .
lnP/ bz}s + f] z'esfdgf cfbfgk|bfg 5 . ljBfnox¿nfO{ cfjZos kg]{ k':ts 5gf]6 u/L k7gkf7gdf lng x'g Pj+ pQ/f]Q/ k|ultsf] nflu xflb{s
ug'{kg]{ atfpg'eof] . sfo{qmddf cg'/f]w ul/Psf] 5 .
;xdltcg' ¿ k cufl8 a9] d f
dfcf]jfbLsf] g]tT[ jnfO{{ :jLsfg{k' g]{ /
e]/L–sgf{nL /fli6«o d'ltm df]rf{, g]jfM != c+u|]hL ¿kfGtl/t kf7\ok':ts -sIff !–!)_ dËndo z'esfdgf JoQm ub{5f}F .
/fli6«o sd{rf/L ljefusf ;+of]hs @= hgs g]kfnL Jofs/0f -sIff !–!)_
h;af6 cfˆgf tNnf] t xsf
sfo{stf{x¿ ;a} dfcf]jfbLdf k|j]z
cu| lji6n] b]zsf nflu n8\g]x¿ #= hgs g]kfn -sIff !–*_
$= hgs k|fOd/L ;fOG; -sIff !–@_
:6]zg/L ;Knfo;{ / lk|lG6ª s]ldsn
Ps eP/ /fi6«3ftLx¿nfO{{ 8fF8f]
ug]{ eon] Psflt/ sfFu;
k|0ffnLdf cfpg ;s]sf] 5}g eg]
|] ;xdtLo s6fpg] ;Gb]z lbg] u/L bz}+nfO{{ %= hgs Oª\ln; u|fd/ -sIff !–!)_
^= hgs ;]s]G8/L ;fOG; -sIff ^–!)_
;Knfo;{ tyf clkm; 8s'd]G6sf nflu
pkof]u ug'k{ g]{ atfpg'eof] . x'Dnf
csf]t{ km{ dfcf]jfbLnfO{{ k'm6]sf] cfFvfn]
klg x] g { grfxg] ef/tsf]
lgjf;L sljoqL sd{rf/L nIdL &= hgs k|fOd/L ;fOG; -sIff !–%_
*= hgs P6nf; -g]kfnLdf_ sIff !) ;Dd xfdLnfO{ ;Demg'xf];\ .
P]8Ln] sljtf jfrg ub}{ sgf{nL / (= hgs P6nf; -c+u|]hLdf_ sIff !) ;Dd
cx|gv6gnfO{{ :jLsf/]/ pm k|wfgdGqL
rogsf] lgjf{rgaf6 kl5 x6\g ;s]sf]
e]/Lsf] dfof x'g] sd{rf/L a'l4hLjLx¿n] !)= s:t'/L …sÚ cIf/ l;sfOsf] afnuLlt Sof;]6 bLks/fh sdf{ r fo{
To; If]qdf kms{/] sfd ug]{ ;f]rsf !!= afnsyfsf k':tsx¿
5}g . /fhkf / /fk|kfsf] ;dy{g kfpFb} ;fy cl3 a9\g cfu|x ug'{eof] . !@= P;Pn;L :jfWofo ;fdu|L -ul0ft, lj1fg / c+u|]hL_ tyf
cfPsf] sfF u | ] ; n] !! k6ssf]
lgjf{rgdf tL bnx¿sf] ;dy{g t
sfo{qmddf sd{rf/L xl/axfb'/ /fjt,
x]d kf08] nufotn] klg z'esfdgf
!#= ljleGg k|sf/sf cEof; k'l:tsfx¿ .
lb u|flkms P08 hg/n OG6/k|fOh]h kl/jf/
kfPg g} ;fy} cfˆg} kf6L{sf ;a}
;ef;bx¿ ;d]t lgjf{rgdf ;xefuL
ePgg\ . :jod\ p;sf ;ef;bx¿n]
dGtAo lbg'ePsf] lyof] .
;+oQ
' m=== hgs lzIff ;fdu|L s]Gb| ln= uf]kmn, Ogfvf, $@^!(!^
@)^@ ;fnb]lv /fhwfgLdf cUnf ;fgf] l7dL, eQmk'/, kmf]g g+= ^^#)&*&, ^^#)&(%
g} k|wfgdGqL rogsf] of] lgjf{rg
lg/; nfUbf] ePsf] l6Kk0fL u/]sf ejg lgdf{0f ;'? ePsf] xf] . sf7df8f}+ ahf/ Joj:yf ljefu, kmf]g M ^^#)!$) df]afOn M (*%!)@$!&$
5g\ . cfk"mnfO{{ hgtfsf] kf6L{ eGg pkTosf gu/ ljsf; ;ldltsf
…OlGhlgo/Ú /fdk|;fb >]i7sf cg';f/
?rfpg] kf6L{n] s] hgtfnfO{{ lg/fz ;+oS' t cfjf; P]g @)%^ cg';f/ s'n
agfO{ /xg ;S5 < hUufsf] %) k|ltzt If]qkmndf ejg
casf] /fhgLlts lgsf; lgdf{0f ug'k{ g]{ ePsfn] cfjf; If]qleq
k|wfgdGqL lgjf{rgsf] of] k|0ffnLnfO{{ v'nf jftfj/0f, v]ns'bsf] nflu d}bfgsf]
5f8]/ s;/L b]znfO{{ k|wfgdGqL lbg Joj:yf tyf hGdlbgnufot ljleGg
;lsG5 < To;tkm{ pGd'v x'g' xf] . ;fdflhs hd36sf nflu kof{Kt v'nf
To;sf nflu ;+ljwfg;efsf cWoIf :yfg pknAw x'g ;Dej ePsf] xf] .
;'jf; g]Djfªn] of] lgjf{rg k|lqmofnfO{{ xfn &$ j6f lgdf{0f sDkgLn] /fhwfgLleq
5f8]/ gofF lgjf{rg k|lqmofdfkm{t\ ;+oS' t tyf ;fd"lxs cfjf; lgdf{0f
b] z nfO{ { k| w fgdGqL lbg] af6f] ul//x]sf 5g\, h;dWo] !^ j6f ;fd"lxs
cjnDag ug{ h?/L 5 . ev{/} dfq tyf %* j6f ;+oS' t ejg /x]sf 5g\ .
dfcf]jfbL nufot !! /fhgLlts
bnx¿n] o;sf nflu ;efd'v ;'jf;
g]DjfªnfO{{ cfu|x ul/;s]sf 5g\ .
5f]/f;/x
d'ns ' sf] of] ;+qmd0fsfnLg l:yltaf6
kf/ nufpg hlt;Sbf] rfF8f] b]znfO{{
;/sf/ljxLgtfsf] l:yltdf /xg glbg
5f]/LnfO{
tyf zflGt / ;+ l jwfg lgdf{ 0 f
k|lqmofnfO{{ k"0f{tf lbg cu|ufdL
zlQmx¿sf] cfu|xdf ;efd'vn] gofF klg :s'n
sbd rfNg} kb{ 5 . xf] O g eg]
k|wfgdGqL rog;DaGwL l;l;km;sf]
syfsf] cGTo ug{ g]kfnL hgtfn] k9\g k7fcf}+
ljb|fx] ug{s ' f] s'g} ljsNk x'g] 5}g .
ˆ8 @)^& ;fn c;f]
sf= lh= k|= h
sf=@$
b= g+ut] cfOtaf/
= !^#÷@)^#÷^$

cj;/jfbL tyf :jfyL{ g]t[Tj


PgkL sfk\mn] c;dfg ;lGw tyf ;Demf}tf vf/]hL, lgjf{rgsf ;dodf afFl8g] gful/stfsf] dfGg] k'h F LjfbL kf6L{ xf] . t/, gfd
;do–;Gbe{
Pd= nfld5fg] ‘d·n’
b]zdf lj:tf/jfbL x:tIf]k lbgx'F
a9\b} uO/x]sf] 5, hgtf x/]s lbg gofF–
;dfgtfdf cfwfl/t gofF ;Demf}tf,
kf/jxg ;lGwnufotsf s'/fx¿
gfhfoh kmfObf p7fpFb} gjg]kfnL
aGg]x¿n] g]kfnsf] kIfdf af]Ng], g]kfnsf]
sDo'lg:6 ePs} sf/0f of] jNnf] 3f6 g
kNnf]lt/df 5 . x/]s ;+s6 tyf dxTjk"0f{
/fs]z ;'b / ;f]ns' f :jfledfgx¿
gofF kL8f ;xg afWo 5g\, x]bf{xb] { } xfd|f] ef/tnfO{ 6fpsf] b'vfOsf] ljifo ag]sf] enf] rfxg] tyf lj:tf/jfbL cfqmd0f ;dodf plrt lg0f{o ug{ g;Sg], obfsbf ldq /fh]Gb|hLn] gla;L{ kmf]g ug'{ x'G5 / :tDe n]Vg] hfFu/ rnfOlbg'
:jtGq b]zsf] eljio ;+s6u|:t aGb} 5 . g]kfn :jtGq aGg] af6f]df nfu]sf] tyf cltqmd0fsf] lj/f]w ug]{ s'g} s'/} s'g} lg0f{o ul/xfn] klg cfˆgf] lg0f{odf x'G5 . xtf/d} ljifoj:t' rog ul/g] / s}of}F n]vfOdf s'/f] bf]xf]l//xg] dfq
5, cy{Joj:yf hh{/ aGb} 6f6 klN6g] s'/f ef/t dfq xf]Og, g]kfns} s'lng\ju{ ePg a? lj:tf/jfbnfO{ rf]Vofpg tyf cl8g g;Sg] . dfcf]jfbL tyf sfFu;]| sf xf]Og, kl/j]z klg p:t}p:t} xKtfsf] Ps lbg !–@ 306f o;/L g} laTg
cj:yfdf k'us ] f] 5, 3";, dxFuL, e|i6frf/, tyf To;sf] g]tT[ j ug]{ sfFu;] | nfO{ ;d]t c? ck/fwsf] nflu k|fT] ;fxg ub}5 { g\ . juL{o :jfy{cg';f/sf lg0f{o cfO;s]kl5 nfu]sf] b'O{ jif{ gf£of] . n]vfO{ dgsf nx8L efjgf cleJoQm dfq xf]Og,
snf] ahf/L tyf t:s/L a9\b} uO/x]sf] dg k/]sf] 5}g . o;}sf] k|df0f xf], s]xL ;do cufl8 cfk"lt{ aLrdf /x]/ lvr8L lg0f{o lgsfNg' g} of] b]zsf kL8f, oyfy{ / g]kfnL hgtfn] ef]Ug' k/]sf ef]ufO dfq geP/
5, ljb]zLn] b]zsf] k|wfgdGqL;d]t aGg Oltxf;sf] s' g } sfnv08df dGqfno ;Dxfn]/ a;]sf dfxdlxdsf] kf6L{sf] hLjg xf] . ;Qf tyf s';L{sf] hgtfsf d'lQmsf] nflu e"ldsf v]lnof];\ eGg] cleJolQm of] :tDedf kg{
lbPsf 5}gg\, ljb]zL b]zsf b"tx¿ cfˆgf] ;fdGtjfbsf] gfOs] /fhtGq;Fu ldn]/ cleJolQm . h;n] b]zJofkL ¿kdf nflu h'g;'s} s'af{gL ug{ tof/ x'g] of] ;sf];\ eGg] ck]Iff u/]sf] 5' . o;} ;]/f]km]/f]df o; c+ssf] :tDen] k"j{jt\ s]
:jfy{ k"/f ug{ ljleGg v]n v]Ng Jo:t hgtfdfly /fh ug{ slyt d]ndLnfksf] lj:tf/jfbsf] lyrf]ldrf]sf] tLj| lj/f]w kf6L{af6 ;d]t /fli6«o :jfwLgtf tyf n]Vg] xf]nf eg]/ Psl5g\ ud vfFb5 } ' . bz}s
F f] kL8f jf ljljw cg'el" t n]lvof]
5g\, slxn] k"j,{ slxn] klZrd t slxn] gLlt lnP/ aLkL sf]O/fnf g]kfn cfPsf] eO/xFbf uDeL/ Wofgfsif{0f ePsf] eGb} ljb]zL x:tIf]ksf] lj?4df s'g} cjfh eg] k'/fg} s'/f bf]xf]l//xG5 . b}jLzlQmdf ljZjf; ug]{x¿sf] s'/} ePg .
pQ/L l;dfgf k'us ] f 5g\, Jofks rnv]n k|;Ësf] syf ;'gfpFb,} sfFu;]| /fi6«jfbL jStJo;d]t lgsfn]sf lyP . o;}sf] csf]{ p7\g] cfz gubf{ g} 7Ls x'G5 . s';L{sf] To:tf k'/fgf ;gftgLx¿n] ug]{ sfo{x¿n] ;dfhdf NofPsf ljs[ltx¿sf]
u/]sf 5g\, b'O{ l5d]sL b]zsf] :jfy{df xf] eGb} hgtfdf e|d 5/]/ b]z k|df0f xf] clxn] pk]Gb| ofbjsf] lgjf{rg nflu /fhtGq tyf xTof/f] 1fg]sf] kfp af/]df k|z:t} n]lv;s]sf 5g\ . cfk"mnfO{ kl/jt{gsf ;+jfxs jf sDo'lg:6
g]kfnLsf] cl:tTj ;dfKt x'bF } uO/x]sf] lj:tf/jfbLnfO{ ;'lDkg sDd/ s;]/ cfof]usf] dtbftf kl/rokqlj?4sf] k/]sf] kf6L{ xf] . s';L{sf] nflu /fk|kf, /fhkf, elgg]x¿n] of] ¿k / Tof]¿kdf 6Lsf6fnf] nufP eg] klg s] eGg ;lsG5 /
5, ef/tLo lj:tf/jfbsf] a9\bf] rnv]n nfu]sf] sfFu;]| sf] e08fkmf]/ tyf logsf] cleofg . t/fO{df a;f]af; ug]{ nfvf}nF ] sfFu;]| dfq xf]Og dfcf]jfbL;Fu ;d]t ljutn] To:t} b]vfPsf] 5 . jf:tjdf cK7\of/f] klg Hofb} cK7\of/f] x'G5 .
tyf if8\oGqn] csf]{ l5d]sL rLgnfO{;{ d]t jf:tljs rl/q pbfËf] kfg{ ca l9nf g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkq kfPsf 5}gg\ ;/sf/ agfPsf] kf6L{ xf] . To;sf/0f rfnL;sf] bzslt/ gVv' h]ndf /x]sf /fhaGbLx¿;Fu bz}Fsf] 6Lsfdf Ps
d}bfgdf ptf/]sf] 5, /fHo lg/Lx tyf ug'{ x'bF g} . /fli6«otf vt/fdf k/]sf] eGb} eg]/ ;+ljwfg;efsf] lgjf{rgsf] d'vdf s';L{ cn k/ ws]lng] sfd Pdfn]n] ;f]Rg lbg aflx/ cfP/ 6Lsf6fnf] ug]{ Toltv]/sf ;femf, ;+sNk, j]bgf, kl/jf/n]
lj:tf/jfbLs} Ozf/f tyf cfzLjf{bdf d]nldnfksf] gLlt lnP/ g]kfn kms]s { f ;d]t tL;, k}tF L; nfv gful/stf Ps kgL ;Sb}g . s';L{sf] lglDt gLlt, l;4fGt ufgfahfgf ug]{ k|rng lyof] . 6Lsf6fnf] gnufpg] af/]df lj/f]w ul/of] .
rNg] ePsf sf/0f, of] /fHo tyf o;sf elgPsf aLkL slt /fi6«jfbL lyP jf ;fy afFl8Psf] . To;sf] sl/a rf/ jif{df TofUg ;Sg], s';L{sf] lglDt juL{o ldq sltko ;fyLx¿ d~rdf qmflGtsf/L efif0f u/]/ bz}–F ltxf/df n's/] 6Lsf6fnf]
7]sb] f/x¿n] lj:tf/jfbsf] lj/f]w ug}{ /fi6«3ftL lyP eGg] s'/f g]kfnnfO{ km]l/ clxn] sl/a rfnL; nfv dw];Ln] tyf juL{o zq' ;a};uF ;xsfo{ ug{ ;Sg] nufpg] u/]sf] klg rrf{ x'GYof] . tL s'/fx¿ ;lDemg] xf] eg] tL ;fyLx¿nfO{
;Sb}gg\, To; sf/0f ca x/]s g]kfnL ef/tsf] Pp6f k|fGt agfpg'k5{ eGg] gful/stf kfPsf 5}gg\ eGb} csf]{ aa08/ kf6L{ Pdfn] g} ePsf sf/0f o;n] g t clxn] klg r;Ss x'G5 xf]nf . d}n] t ljlwk"js { geP klg %) sf] bzsb]lv
hgtf /fi6« tyf /fli6«otfsf] nflu aLkLsf] egfOaf6 g} ;a} s'/f k|:6 x'G5 . dRrfpFb} 5g\, of] :jtGq g]kfnnfO{ slxNo} dxTjk"0f{ lg0f{o ug{ ;S5, g t 6Lsf nfpg] u/]sf] 5' . ;fdflhs kl/j]z qmdzM 3/d'nLsf] bfloTj lgjf{x /
hfUg}k5{ . b]z tyf hgtfsf] lj?4df w]/} ;do lat]sf] 5}g, aLkL;Fu} sfFu;]| sf] ef/tdo agfpg] if8\oGqafx]s s]xL xf]Og . u/]sf] lg0f{odf cl8u /xg ;S5, g t o:t} ;fdflhs kl/j]zn] kf/]sf] cK7\of/f] x]bf{ ;f+:s[lts ¿kGt/0fdf kg]{
hfg] tyf ljb]zLsf] kIfdf jsfnt /fhgLltdf nfu]sf s}of} dflg;x¿ cem} o;/L x/]s jif{ Psb'O{ nfv cfoflttnfO{ o:tf] kf6L{n] /fi6« tyf /fli6«otfsf] kIfdf sl7gfO{sf] oyfy{tfnfO{ lng] u/]sf] 5 . t/ klg kmh'n vr{nfO{ lgoGq0f
ug]x{ ¿nfO{ ufpFufpFaf6, 6f]n6f]naf6 hLljt 5g\ :jod\ pgLx¿s} zAbdf g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkq lbFb} af]Ng g} ;S5 . of] jf Tof] ¿kdf sfFu;] | ug}{kb{5 . uR5]cg';f/ vr{ a9L ePdf To;n] ljs[lt NofpFb5 . ufpF3/df
alx:sf/ tyf lt/:sf/ ub}{ hfg'k5{, aLkLsf k|:tfjsf af/]df ;'Gg ;lsG5 . gjg]kfnL agfpFb} hfg] xf] eg] g]kfn tyf tyf lj:tf/jfbLsf] :jfy{cg';f/ o;} d]nf]d];f]df kg]{ rf8kj{ / d]nfhfqfx¿n] k/Dk/fut dgfpg] k4ltdf
Tolt ubf{;d]t ltgLx¿ kl/jt{g ePgg\ s';L{ tyf ;Qfsf] nf]edf ;fdGtjfb;Fu g]kfnLsf] cl:tTj ;dfKt x'g nfdf] ;do kl/rflnt x'g,' s;}sf] uf]6L aGg', cfˆgf] qmdzM ¿kfGt/0f gePsf] eg] xf]Og . tyflk o:tf rf8kj{ / d]nf,
eg] :jtM:k'mt{ ¿kdf :yfgLo hgtf 3fF6L hf]8g\ cfpg] g]tfsf] syfnfO{ slyt nfUg] 5}g . tL x/]s lhNnfdf lhNnf lgxLt :jfy{ tyf dxTjsf+Iffsf] nflu hfqfx¿sf] af/]df k|ultzLn k+lQmn] Pp6f cfrf/;+lxtf lgdf{0f ug}{kb{5 .
:jo+n] To:tf b]z3ftLnfO{ hgsf/jfxL /fi6«jfb eGb} ehg ufpFb} ug',{ ToxL k|zf;g sfof{no 5g\, ToxfF sd{rf/L 5g\, b]z 8'afpg]afx]s c? s]xL ug}{ g;Sg] cWofTdjfbL zlQmdf ljZjf; gx'g] Pp6f 7"nf] ju{ of] ug]{ ls Tof] ug]{ e|d
ug}k{ 5{, rfx] tL h'g;'s} kf6L{sf] cfj/0fdf syf ;'gfP/ hgtfsf lbdfu e'6b\ } x/]s lbg gful/stfsf sfd x'G5\, of]Uo Pdfn]n] b]zsf] kIfdf, /fli6«otfsf] kIfdf, lrg{ ;an gx'Fbf k/Dk/fut To:tf sfo{ cem} s]xL ;do nlDag ;Sb5 .
a]l/Psf lsg gx'g\ . lj:tf/jfbLsf] nËf}6Lsf] km]/f] ;dft]/ lxF8g\ ' tyf g]kfnL gful/sn] b]zsf] sfg'gcg';f/ ljb]zL x:tIf]ksf] lj?4df af]ng] eg]/ To;f] x'g glbg / hgtfdf oyfy{tfaf]w u/fpgsf] nflu k|:6 egfO{ cem
/fli6«otfsf] ;jfndf g]kfndf ljleGg g} sfFu; ]| sf] rl/q xf] . lj:tf/jfbL ljlw k'¥ofP/ x/]s lbg gful/stf k|fKt b'Mv dfGg'eGbf klg o;sf] e08fkmf]/ ub},{ ;femf egfO cfpg}kb{5 . o;f] gx'Fbf afa'cfdfsf] bafa, ;f;'–;;'/fsf]
lsl;dsf u'6, ;d"x tyf kf6L{x¿sf x:tIf]kn] ;Ldf gf3]sf] 5, Pp6f :jtGq ug{ ;S5 eg], pk]Gb|x¿n] k|dfl0ft ug{ /fi6«jfbL, u0ftGqjfbL tyf kl/jt{gsf cfu|x eGb} 6Lsf u|x0f ubf{ emg} cGof]n ylkG5 . oL rrf{ bz}F–ltxf/tfsf
cfˆgf :jfy{cg';f/sf JofVof ljZn]if0f /fi6« g]kfnnfO{ cfly{s, ;fdflhs, ;S5g\ tL rfnL; nfv elgPsfn] lsg kIfw/x¿ ldn]/ ;+oQ' m df]rf{ agfpg' g} p7\g] ;]nfpg] ug]{ ;fdfGo 36gf ;fna;fnL c= Nof= x'Fb} cfpg] dfq
5g\, . d'Vou/L g]skf dfcf]jfbL !(%) /fhgLlts, x/]s If]qaf6 lj:tf/jfbn] gful/stf kfPgg\ < jf lsg gful/stf a'l4dfgL xf] . h'g df]rf{df Pdfn]leqsf, b]lvG5 .
b]lvsf ;Dk"0f{ uf]Ko tyf v'nf ;Demf}tf Jofks cfqmd0f u/]sf] 5 . lj:tf/jfbLsf] lnPgg\ < g]kfnsf] ;+ljwfgcg';f/ k|lqmof sfFu;] | leqsf, dw]zjfbLleqsf tyf cGo xfn;fn} ef/tLo /fhb"t ;f]n' hfFbf clnslt lj/f]w x'bF f ef/tLox¿eGbf
vf/]h ub},{ gofF l;/faf6, ;dfgtfdf x:tIf]k ;8s;Dd 5tf5'Nn eP/ k"/f u/]/ gful/stf lng] clwsf/ x/]s :jtGq /fi6«jfbL, u0ftGqjfbL tyf xfd|f g]kfnL g]tfx¿sf] skfn b'Mv]sf] b]lvof] . bnfO{ nfdf hLljt 5Fb}
cfwfl/t gofF ;Demf}tf ub}{ hfg'kg]{ kIfdf kf]lvPsf] 5, ls;fg, dhb'/ tyf g]kfnLsf] 5, olb g]kfnL ePsf] ;Dk"0f{ kl/jt{gsf kIfw/ JolQmx¿;d]t ltAatdf ljb|fx] u/fO{ lrlgofFx¿sf] ab\gfd u/fpg] / ;s]df ltAat :jtGq
5 . Pp6f :jtGq /fi6« s;}sf] cwLg jf HofdLx¿;d]t k|:6 x'g] u/L cTofrf/sf] k|df0f k]; ug{ ;S5g\ eg], j+zhsf] c6fpg ;s"g\ . /fHo agfpg] klZrdfx¿sf] lbjf :jKgfnfO{ ef/tLox¿n] dnhn xfNb}5g\ .
s;}sf] ;'/Iff sjr ag]/ jf s;}n] lbPsf] ;Ldf gf£b} hfFbf, ;fdfGo jQmJo lgsfn]/ cfwf/df jf sfg'gcg';f/ cGo k|lqmof dw];sf] gfddf /fhgLlt ug]{ To;}n] ef/tLox¿sf] cfFvf slxn] ;f]n' k'U5 eg] slxn] d':tfª–dgfª x'Fb}
cfb]z jf lgb]z { gdf rNg'kg]{ kl/kf6Lsf] cf}krfl/s lj/f]w;d]t ug{ g;Sg], of] k"/f u/]sf 5g\ . ltgn] gful/stf lng bnleq /x]sf tg, dg tyf dl:t:s x'Dnf;Dd k'u]sf] b]lvG5 . jt{dfg ;dodf cToGt ab\gfd / s"6g}lts
cGTo ug'k{ 5{ eGg' cfkm}dF f hfoh 5 . cj:yfnfO{ ;xL dfGg], of] cj:yfnfO{ hfg' k¥of], gful/stf kfpF5g\ klg olb g]kfnL ePsfx¿n], g]kfnL sfFu; ]| nfO{ dof{bfljk/Lt asaf; ul//xg] /s]z ;'bn] h] ;f]r] ;Dem] klg ax';+Vos
dfcf]jfbL Ps dfq /fi6«jfbL zlQm xf] ;fdfGo tyf :jefljs k|lqmof dfGg], g]kfnL x'g\ . t/, x/]s cl:y/tf, cGof]ntf g]kfnL /fhgLlts kf6L{ tyf /fi6«jfbL g]kfnLx¿ pgsf] d'v x]g{ klg rfxFb}gg\ . 6]lnlehgsf] ;dfrf/df /fs]z
eGg] s'/f dfcf]jfbLsf b]zJofkL ;ef, dw];jfbL bn tyf sfFu;]| g} x'g\ . tyf ;+s6k"0f{ cj:yfdf slyt cfGbf]ng kf6L{ dfg]/ Tof] kf6L{nfO{ ljZjf; u/]/ ;'b b]lvFbf slt klg gk9]sf] ;fdfGo g]kfnLx¿ ;/fKg] u5{g\ . jt{dfgsf]
;Dd]ng tyf ;Ldf cjnf]sg tyf dw];jfbL bnn] ;fdfGo dfGg', s;}n] 3f]if0ff u/]/, ;/sf/sf lgoldt sfd, a;]sf g]tf tyf sfo{stf{n] tTsfn ult/f]wsf] k|d'v sf/0f ef/t xf] / o;n] ;+3Lo, hftLo, If]qLo Pj+ lnËLo
dfr{kf;n] k|:6 kl/;s]sf] 5 . t/, lj:tf/jfbsf] lj/f]w ubf{ To;sf] k|ltjfb sf/jfxLsf] lj/f]w tyf cj/f]w ug'{ eg]sf] ljb|fx] ug{ cfjZos 5 . /fi6« tyf ;d:of ;dfwfg x'g glbg] / cu|udgo'Qm gofF ;+ljwfg aGg glbP/ b]zdf
g]kfnsf] Oltxf;d} h;/L g]kfnL hgtf ug'{ ;fdfGo dfGg'k5{ . lsgls ltgLx¿ Jofks 3";k}7sf] dfWodaf6 g]kfnnfO{ /fli6«otf clnslt dfq klg 5 eg] k'gM u[xo'4sf] jftfj/0f leq\ofpg] ef/tn] / To;sf] g]kfnl:yt n}grf}/df
hfu]/ b'i6 /fHosf b"t ¿kL /fs]z k"0f{ g]kfnL x'g ;s]sf 5}gg\, g]kfnL aGg] ef/tdo agfpg] v]nafx]s c? s]xL sfFu; ]| tyf dw];jfbL bnnfO{ ljZjf; sfd ug]{ ;x;lrj:t/sf] Pp6f sd{rf/L /fs]z ;'bn] v]n]sf] e"ldsfb]lv
;'bnfO{ h'Qf k|xf/ u/]sf 5g\ . o;af6 rfxgf klg ltgdf 5}g, a? g]kfnL xf]Og . o:tf] dfgl;stf tyf nIo ug'{ tyf ltgsf] e/ kg'{ rfx]/ tyf dxfdlxd ;'b 3[0ffsf kfq 5g\ . ltgnfO{ ;f]n'df b]Vbf /fi6«jfbL g]kfnLsf]
g]kfnL hgtfsf] dxfgtf tyf ef/tk|ltsf] efiffnfO{ ;d]t lj:yflkt ub},{ lxGbL efiff af]ss] fx¿n] ef/tLo lj:tf/jfbsf] lj/f]w grfx]/, hfg]/ jf ghfg]/ lj:tf/jfbLsf] 3[0ff x'g' c:jfefljs 5}g . ToxfF dfq xf]Og, pgL hxfF hfG5g\, g]kfnLleq
tLj| 3[0ff k|i6 emlNsG5 . ;fy} oxL :yflkt ug{ sDd/ s;]/ nfu]sf 5g\, ug]{ s'/f ;f]Rg' dfq klg unt xf], pgLx¿ dltof/ aGg' g} xf] . b]zsf] dfof x'gx] ¿, dgn] b"/b"/, l5Ml5M ug]{5 . k|wfgdGqL hf];'s} xf];\, Tof] g]kfnLsf] cfGtl/s
k|lqmofn] dfcf]jfbL ;Qf gkfP/ ltgsf] efiff, ;+:s[lt, /xg;xg, o'kL h] ub}5 { g\, cfˆgf] wd{ k"/f ub}5{ g\ . t/ :jtGq b]z tyf cfˆgf] :jtGq cl:tTj dfdnf xf] . t/, pgL l;lSsd ef/tn] lnFbftfsfsf] lk= cf]= ;/x cfˆgf
ef/tlj/f]wL ultljlw u/]sf] xf] eg]/ xNnf tyf laxf/lt/sf] a9\bf] lxdlrd tyf sfFu;] | Ps o:tf] zlQm lgl:sof], hf] rfxg]x¿ ;a}hgfsf] nflu of] lgs} ultljlw a9fO/x]sf 5g\ . g]kfnsf k|fs[lts ;Dkbf ef/tsf] sf/0fn]
dRrfpg] bnfnx¿nfO{ ;d]t ultnf] ljjfxaf/Lnufot ;a} s'/fn] k|:6 kf5{ tTsfnLg :jfy{sf] nflu b]zsf] eljio dxTjk"0f{ 38L xf] . xfd|f] ;xL ljj]s l/lQO;s]sf 5g\ . gbLgfnfdf ef/tsf] lu4]b[li6 oyfjt\ 5 . clxn] cfP/
hjfkm lbPsf] 5 . dfcf]jfbLn] p7fPsf clwsf+z cfofltt x'g\ . k6s–k6s Wj:t ug{;d]t sDd/ s;]/ nfu]sf] 5 . tyf r]tgfsf] ;xL k|of]un] xfd|f] tyf o:tf] x:tIf]k :jfledfgL g]kfnLsf] nflu ;}Xo ePg . c;kmn /fhb"t
lj:tf/jfbL tyf ltgsf b"tx¿sf cGofo, xfd|f] dft[el" dsf] cl:tTj hf]lug ;S5 /fs]z ;'b ltdLn] s]Gb| ;/sf/n] k|fGtdf ug]{ Jojxf/eGbf tn cf]n]{/
cTofrf/ tyf tdfd lyrf]ldrf]sf] kIfdf xfd|f ;GttLsf] eljio ;'lglZrt x'g g]kfnLnfO{ wDsL lbFb}5f}F . of] ;/f;/ dof{bfljk/Ltsf] sfo{ xf], Oltxf;n]
sf]xL af]N5 . Tof] dw];sf] gfddf /fhgLlt ;S5 . clnslt dfq a'l4 k'¥ofpg d"Nof+sg unf{ g} .
ug]{ xf], olb xf]Og eg] Tof] sfFu;]| g} xf] . ;s]gf}F eg] xfdL cfˆgf] ljj]seGbf klg o:tf pb08, 3d08L / s"6g}lts dof{bfljk/Ltsf /fs]z ;'bnfO{ s]xL
Oltxf;n] oxL lzIff lbPsf] 5 . csf{sf] e/ k¥of}F . xfd|} sf/0f xfdL g]kfnL g]tfx¿n] ;d]t eujfg\ hlQs} k"hf ub{5g\ . o:tf g]tfx¿ k|foh;f]
cfk"mnfO{ sDo'lg:6 eGg ?rfP/ xfd|f] :jtGq b]z, xfd|f] :jtGq hLjg hf] r'gfjdf k/flht ePsf 5g\ . hgtfn] o;k"js { f] lgjf{rgdf logLx¿nfO{
gfdsf] cufl8 g]skf hf]8s ] f] Pdfn] To;} tyf ;Dk"0f{ k|0ffnL g} csf{nfO{ ;'lDkP/ kfvf nufO;s]sf] 5 . ltgLx¿ sf]–sf] x'g\ / lsg pgsf] kIfsf] jsfntgfdf
klg cfn' xf] . h'g;'s} t/sf/Ldf h;/L cfˆg} e"lddf levf/L jf z/0ffyL{ eP/ ul//x]sf 5g\, Tof] klg g]kfnL hgtfn] a'emL ;s]sf 5g\ . lsgeg]
ld;fP/ ksfP klg ldNg] x'gfn] cfn' a:g'kg]{ cj:yf cfpg ;S5 . To; ;fpyAnsnfO{ v';L gkfbf{;Dd g]kfndf cfˆgf] cl:tTj /xFbg} / ef/tLox¿n]
pkgfd lbOPsf] xf] . xf] Pdfn] cfn'eGbf sf/0f tTsfn b]z3ftL, hg3ftL, ljt/0f ug]{ u'Kt /sd klg kfOFb}g eGg] a'em]sf 5g\ . ltgLx¿ clxn]
km/s 5}g . g t xf;sf] tfn g t cfTd;d{k0fjfbL tyf bnfn g]tT[ jsf] g]kfnL hgtfnfO{ wDsL lbFb}5g\ / ;'b;Fu ;fptL ub}{5g\ . s'g} hdfgf
as'Nnfsf] rfneGbf klg x'G5 . oL s;}n] lj/f]w tyf e08fkmf]/ ub}{ /fi6«jfbL, lyof] . :jfledfgL g]kfnLx¿ :jfwLgtfsf] n8fOF nl8/x]sf lyP . ljleGg
lbPsf gfd geP/ Pdfn]n] cËLsf/ u/]sf] u0ftGqjfbL, tyf kl/jt{ g sf If]q, tKsf, ;d'bfodf x'g] ;+3if{df l;cfO{8Lx¿sf] 3";k}7 u/fO/xGYof] .
af6f]sf] sf/0f k|fKt dfgkbjL x'g\ . o;sf] kIfw/x¿ Psl9sf eP/ /fli6«o ltgLx¿n] cfˆgf] lgsfob]lv b/af/;Dd l/kf]6{ uy]{ . Tof] a]nf cToGt
lehg tyf cl:tTj h] eg] klg x/]s :jfwLgtfsf] lglDt h'g;'s} alnbfg ug{ aRg'kg]{ Tof] hftaf6 s;/L aRg] sf]–sf] 5b\d¿kdf ;+3if{ layf]Ng / l/kf]6{
d'2fdf dfcf]jfbL tyf sfFu;]| sf] aLrdf tof/ x'gk' 5{ . cGofyf efjL k':tfn] k'¥ofpg nfu]sf 5g\ egL a8f] d'l:ssn] ;+3if{sf sfo{qmdnfO{ cufl8
/xg' xf] . l;4fGttM k'hF Ljfb tyf ax'njfb xfdLnfO{ slxNo} dfkmL lbg] 5}g . a9fpg'kb{Yof] . hxfFaf6 h'n; ' lgsfn] elgGYof], Tof] 7fpFdf k|x/L k|zf;gnfO{
klxn} yfxf x'GYof] . ca Tof] lbg /x]g . t/, clxn] Tof] sfo{ ef/tLo u'Ktr/
dfcf]jfbL o'4 n8\g tof/M ls/f“tL ;+:yf …/Ú n] ul//x]sf] 5 . …/Ú sf] ;~hfnleq sf]–sf] k5{g\ 5'6\ofpg ufx|f]
x'g] a]nf eO;s]sf] 5 . of] ;a}sf] e08fkmf]/ ug]{ JolQmx¿ cyf{t\ /fi6«jfbL
sf7df8fF } . PsLs[ t g] s kf hjfkm lbPsf] bfaL ug{'eof] . pxfFn] JolQmx¿ a9L g} lyP . ctM jt{dfgdf /fi6«jfbL zlQmx¿ af]Ng g;Sg]
dfcf]jfbLsf ;ef;b Pjd\ kf]ln6Ao"/f] olb kf6L{ n ] cj:yf l;h{gf ul/Fb}5 . hf] /fi6«sf] af/]df af]N5, oyfy{ s'/f ;fj{hlgs
;b:o uf]kfn ls/fFtLn] cfk"m ef/tLo sf/jfxL u/] cfk"m u5{ p;sf] /fhg}lts eljio cGwsf/ agfOlbg] 8/n] jt{dfgsf] kl/j]zn]
lj:tf/jfbsf] lj?4 o"4 n8g tof/ sf/jfxL ef] U g af]ln/x]sf] 5 . /fds'df/ zdf{nfO{ lbOPsf] wDsL slt 3LgnfUbf] 5, To;sf]
/x]sf] atfpg'ePsf] 5 . l/kf]6/\{ Sna tof/ /x] s f] t/ af/]df ;+;b\df 5nkmn x'g} lbPg . s'g} kqklqsfn] ef/tLo cltjfbsf] jf
g]kfn ;f]n'v'Da' zfvfn] cfof]hgf dflkm gdfUg] x}sdsf] af/]df n]Vof] eg] lj1fkg afFl8gb]lv s}of}F ljt08 dRrfpg] /
u/]sf] ;fIffTsf/df pxfFn] pSt s'/f atfpg'eof] . klqsf aGb u/fpg];Ddsf] if8\oGq eO/x]sf] 5 . ;fx; u/]/ ;ef;b\ /fds'df/
atfpg'ePsf] xf] . kf]ln6Ao"/f] ;b:o ;fIffTsf/df g]kfnL zdf{n] ;fj{hlgs u/] . To:tf ;fj{hlgs gug]{x¿ slt 5g\, slt < To;}n]
ls/fFtLn] g]kfndf ef/tn] ;/sf/ sfF u | ] ; sf lhNnf jt{dfg g]kfnnfO{ cu|udgtkm{ hfg glbg] / u~hfuf]nsf] jftfj/0f agfpg]
agfpFg glbPsf] bfjL ub}{ ef/tn] ;efklt cfªu]n' z]kf{n] dfcf]jfbLn] / /fi6«jfbL k|ultzLn zlQmnfO{ Ps 7fpFdf a:g glbg] if8\oGqsf] k|ltkmn
rfFxd] f ;/sf/ aGg] klg atfpg'eof] . x/]s s'/fnfO{{ z+sfsf] b[li6n] x]gg{ x'g] g} k|wfgdGqL rog x'g g;Sg] d'Vo sf/0f xf] / To:tf] if8\oGqsf kfqx¿
ls/fFtLn] cfˆg} lgb{]zgdf ;f]n'v'Da' atfpg'eof] . g]skf Pdfn]sf lhNnf s]xL oyfl:yltjfbL g]kfnL eP klg d"n kfq jf gfOs]sf] akmfbf/ gf]s/
e|d0fdf /xg' ePsf] ef/tLo /fhb't cWoIf cfª ldªdf nfdfn] dfcf]jfbLn] /fs]z ;'b g} x'g\ . hgtfn] h] u/] 7Ls} u/] . ;f]na' f;L wGojfb . :jfledfgLx¿
/fs]; ;'bdfly h'Qf k|xf/ ul/Psf] ef/tLo /fhb' t dflysf] u/] s f] /fi6«sf] nflu k|f0f /xFbf;Dd kl5 x6\g x'Fb}g . ljb]zL :jfy{sf] nflu csf]{
/ cfk"mnfO{{ wlDs lbPsf]n] cfˆgf] b'Jo{jxf/sf] ;dy{g jf lj/f]w ug{] kIfdf vDkfsf08n] klg g]kfnnfO{ Iflt g} Joxf]5{ .
lgb]{zgdf sfo{stf{x¿n] ;'bnfO{{ g]skf Pdfn] g/x]sf] atfpg'eof] .
k|sfzs tyf ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M afuahf/, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.chhepyastraweekly.wordpress.com sDKo'6/ tyf d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , l8NnLahf/, lkknaf]6 glhs}, kmf]gM $$$%%@)

You might also like