Zer ikasi dugu 8

... Monoteismoa Jainko bakarrarengan sinestea da. Hauexek dira hiru erlijio monoteista nagusiak: judaismoa, kristautasuna eta islama.

'iii> Judaismoaren bereizgarria da Jainkoak, Jahvek, bere herriarekin egindako Ituna. Lehenik, Abrahamen bitartez egin zuen, eta, gero, Moisesen bitartez, Hamar Aginduak em an zizkionean. Jainkoak Mesias agindu zion Israel herriari.

... Juduak sinagogan elkartzen dira larunbatetan, otoitz egiteko eta Biblia judua irakurtzeko.

... Kristautasunaren sinesmenaren oinarria Jainko Aitaren maitasuna da, bere Serne Jesusen bitartez agertua.

... Kristauak elizan biltzen dira igandeetan, Biblian jasotako Jainkoaren Hitza entzuteko eta Eukaristia ospatzeko.

Hona hemen islarnaren sinesmenaren oinarria: Ala Jainko bakarra da, eta Mahoma, ha,iii>

ren profeta.

... Musulmanak meskitan biltzen dira ostiraletan, otoitz egiteko eta Korana errezitatzeko.

31

dakizun

Ea zer

1. Bilatu letra-zopan:

• Kristauen, juduen eta musulmanen liburu santuak.

• Erlijio monoteista bakoitzak otoitz egiteko eta elkartzeko dituen lekuak.

• Erlijio horien sortzaileen izenak.

3. Osa ezazu eskema letra-zopako hitzekin.

1 1
JUDAISMOA H 1
1 Abraham 1 ()

B S A M E S K I T A B B
C I 0 H F U J M A I G E
L N B N 0 T B I B L I A
S A R L V A 0 F R E K P
I G A P I J E L A K E U
M 0 S A T A L I H 0 S J
E G I F U H I T A R T E
B A J I 0 G Z F M A D S
T A L M U D A B E N I U
Z U B A R P I E R A X S
0 M A H 0 M A P U E R 0
K U N D R 0 T I E N A L .......................... 1

Eliza 1

.......... · .. ···· .. ···1

ERLlJIO MONOTEISTAK

KRISTAUTASUNA

Korana 1

ISLAMA I~I····· .... · .. · ······ 1

1··· .. ·· .. · .. · · .. ·· .. 1

2. Zer erlijiori dagozkie otoitz hauek?

• Entzun, Israel: Jauna da gure Jainkoa, Jainko bat bakarra da!

• Sinesten dut Jainkoa, Aita ahalguztiduna, zeru-Iurren egilea.

• Aitortzen dut Ala beste Jainkorik ez dela.

Albiste

onen ataria

JESUSEN EGINKIZUNA

Jainkoak bere Semea bidali du gizateria salbatzera.

(34, or.) Jesusek Jainkoaren Erregetza iragartzen du,

(35. or)

Hamabi apostoluek Jainkoaren Erregetza iragartzen laqundu zioten Jesusl,

Jesusen jarraitzaileak gero eta'gehiago dira.

(36. or.)

JESUSEN JARRAITZAI LEAK GAUR

Kristauak Jesusen irakaspenen arabera bizi dira.

(38. or.)

GABONETAKO ATAL BER:EZIA

Nola bizi ©ituz1re krtstauek Abendualdla eta Gabon'8k?

(42. eta. 43. Gr.)

JAIEN JAIA

Bosgarren mailako ikasle batzuek jaien jaia antolatu dute.

(40. 0(,)

Hasieran ez nuen gustuko entrenatzaile berria. Grain, berriz, badakit oso ondo egin dugula harengan konfiantza izanda.

Ez nuke inola ere aldatuko!

- Adierazi zergatik irabazi duen taldeak liga.

o Entrenatzailea kritikatu dutelako.

o Entrenatzailearengan konfiantza izan dutelaka.

- Salas egin, denon artean, ea horrelako esperientziarik izan duzuen.

- Itun Berrika zer pertsanaiaren antza hartzen diozu entrenatzaileari? Nor ziren haren taldeko [okalariak?

Nor da Jesus? Zer eginkizun izan zuen?

Eman dezagun Jesusen garaian bizi zarela. Zer pentsatuko zenuke: Jesus pertsona berezia del a ala beste edonor bezalakoa dela? Zergatik izango litzateke berezia? Eta zergatik esango zenuke gu bezalakoa dela?

Kristauen ustez, Jesu Kristo egiazko gizona eta egiazko Jainkoa da.

Ebanjelioen arabera, Jesus gizon ona zen, bizimodu apalekoa, besteei beti laguntzeko prest zegoena. Horrez gain, argibide hauek ematen dizkigute Ebanjelioek:

- Maria izan zuen ama.

- Nazareten bizi izan zen familiare-

kin. Lanbide bat ikasi zuen eta lagunak izan zituen.

- Gutako edonork egiten duena egin zuen Jesusek ere: pentsatu, Ian egin, zalantza egin, maitatu, kezkatu, gose eta egarri izan, haserretu, poztu. Alegia, gizon-emakume guztiek bezala jokatu zuen.

- Gurutzean hiltzera konden()

zuten, Jainkoa zela esateaqatn«

Kristauentzat, gizaki betea da Jesus, pertsona izateko erarik onena erakutsi zigulako, bizitza Jainkoa eta bes-

teak maitatuz eman baitzuen.

Itun Berriaren arabera, Jesus ohiz kanpoko gizona da, Jainkoaren Semea. Hona hemen horren adierazgarriak:

- Hizketan erakusten zuen autoritatea, berari jarraitzeko eskatzen zuenean.

- Bekatuak barkatzeko eta mirariak egiteko ahalmena.

- Jainkoarekin, bere Aitarekin, harremanetan jartzeko zuen modua.

- Piztu egin zen.

34

Bibliak dioenez ...

Petriren aitortza

Petrik zalantzarik gabe esan zuen Jesus Jainkoaren Semea zela:

Jesusek galdetu zien:

-Eta zuek, nor naizela diozue? Simon Petrik erantzun::

-. . Zu Mesias zara, Jainko biziaren Semea.

Mt 16, 15-16

Jesusen eginkizuna

Bakoitzak bere eginkizuna dauka: haurrek, ikastea; medikuek, sendatzea; dendariek, saltzea .. , Jesusek ere bazuen bere eginkizuna: Jainkoaren Erregetzairagartzea.

Jesusek irakatsi digu Jainkoaren Erregetza Jainkoa eta pertsona guztiak maitatzea del a, batez ere behartsuenak, Jainkoak ere pertsona guztiak maite baititu

, ()

Bibliak dioenez ...

Nazareteko sinagogan

Egun batean, Jesusek bere egltekoa zein zen esan zien ehtzule zituenei:

Jaunaren espiritua nire gainean dago,

hark nau bidali gatibuei askatasuna eta behartsuei berri ona adieraztera, itsuei ikusmena hots egitera

eta zapalduak askatzera, .Jaunak.onqlnahla azalduko duen urtea hots eqitera.

Irakurketa amaituta, Jesusek jendeari esan zion: -Gaur bete da protezia hau entzuten didazuenontzat,

Lk 4, 18-21

Jarduerak

1. Azal ezazu zer eginkizun izan nahi zenukeen bizitzan. Honela has zaitezke:

Nagusia naizenean,

izango da nire eginkizuna, zeren eta .

2 .. Eman dezagun Jesus zure hiri edo herrira iritsi dela bere eginkizuna betetzera. Idatz ezazu albiste C) bat Jesusek bisitaldian egindako gauzei buruz,

3. Zortzi talde osatuta, aukeratu aipu bana. Talde bakoitzak bere aipua hitz gutxitan laburbildu, eta tauIan sailkatu beharko du

Mt 5,43-45 - In 11,33-35 - Lk 2,40 - Mk 2,5-7 Mt 4, 2 - Mk 14, 33-34 - In 4, 7 - Erm 10, 9

In 11, 33-35: Jesusek bere emozioak .. ,

Jesus egiazko Jainkoa

Jesus egiazko gizona

35

Jesusek ikasleak aukeratu

Irakasleek hezi egiten dituzte ikasleak. Haiei esker, haurrek munduaren berri jakiten dute; irakurtzen eta idazten ikasten dute, baita pertsona hobeak izaten ere.

Jesusek lagun asko zituen. Lagunek maisutzat zeukaten Jesus, Maitasunaren Aginduaren arabera bizitzen irakasten baitzien. Jesusi jarraitzea erabaki zutenak haren jarraitzaile edo ikasle bihurtu ziren.

Ikasleen artean, Jesusek hamabi aukeratu zituen, eta apostoluak esan zien; apostolu hitzak 'bidalia' esan nahi duo

Hona hemen hamabi apostoluen izenak: Joan eta haren anaia Jakue (edo Santiago); Andres eta haren anaia Simon (Jesusek Petri izena eman zion, alegia, harrizkoa); Filipe eta haren lagun Bartolome (Natanael ere esaten zioten); Mateo, Juda ladeo, Tomas, Jakue Alfeorena, Juda Iskariote eta Simon Zelote.

Apostoluek Jainkoaren Erregetza iragartzen laguntzen zioten Jesusi.

36

Bibliak dioenez ...

Apostoluen izendapena eta ( )

egil1kizuna

Jesusek, bere hamab.i ikasleei dei eginik, ahalmena eman zienespiritu gaiztoak botatzeko eta gaitz eta eritasun guztiak sendatzeko.

-Bidean, hots egin Jainkoaren Erregetza gainean dela. Sendatu gaixoak, piztu hildakoak, qarbitu legendunak, bota deabruak. Doan hartu duzue, eman doan.

Ez eraman urrerik, ez zilarrik, ez dirurik gerrikoan, ez zakutorik biderako, ez soinekorik aldatzeko, ez oinetakorik, ezta makilarik ere.

Agintari eta erregeen aurrera eramango

. zaituztete niregatik, eta aitorpen egingo duzue haien etajentilen aurrean. Ez egon zer eta nola esango duzuen kezkatan; ez zarete zuek mintzatuko, zuen Aitaren Espiritua mintzatuko da zuen bidez. Bere blzitzaren jabe izan nahian dabilenak galdu egingo du; bere bizia niregatik galtzen duenak, ordea, eskuratu egingo duo

Zuek onartzen zaituztenak neu onartzen nau, eta ni onartzen nauenak bidali nauena onartzen duo

Mt 10, 5-20

Pertsona xumeak, behartsuak eta baztertuak aldatu egiten ziren Jesusen eta apostoluen maitasunaren bidez. Horrexegatik erabakitzen zuten Jesusi jarraitzea eta bataioa hartzea.

Hala, poliki-poliki, eragozpen eta zailtasun guztien gainetik, Jainkoaren Erregetza betetzen hasi zen, eta Jesusek gero etajarraitzaile gehiago izan zituen.

Jarduerak

4. Binaka jarrita, idatz ezazue irakasleari ikasitako bost gauza. ') frakurtzen, besteak errespetatzen ...

5. Irakur itzazu Bibliako pasarte hauek: Mt 4, 18-22 eta Mt 9, 9-13. Gero, osa ezazu taula.

Apostoluaren izena Lanbidea Non aurkitu zuen Jesusek? Zer esan zion Jesusek?
Galileako aintziraren ondoan
Arrantzalea
,
Jakue

Jarraitu niri. I e!. Irakur ezazu berriro 36. orrialdeko pasarte biblikoa, eta zuzendu esaldi hauek.

• Hots egin Jainkoaren Erregetza gainean dela .. Ez sendatu gaixorik.

• Bere bizitzaren jabe izan nahi duenak irabazi egingo du; bere bizia niregatik galtzen duenak,

ordea, galdu egingo duo

• Ordainduta hartu duzue, eman doan.

• Ez zarete zuek mintzatuko, zuen Espirituaren Aita mintzatuko da zuen bidez.

• Eraman urrea, zilarra eta dirua gerrikoan, zakutoa biderako, soinekoak aldatzeko, oinetakoak, eta makila.

7. Idatz ezazu istorio bat, Jesusek gaur egun apostoluak nola aukeratuko lituzkeen azaltzeko. Honako hauek aipatu behar dituzu: nolakoak izango liratekeen apostoluak, zer lanbide izango luketen, zer izen ... Apaindu idazlana aldizkarietatik ebakitako pertsonen argazkien coflagearekin. Ipini ikasgelako hormetan eta karteldegian.

37

Kristauak, Jesusen jarraitzaile

Gaur egun, Elizak Jesusen eginkizuna betetzen jarraitzen duo Kristauak Jesusen irakatsien arabera bizitzen saiatzen dira, eta, horregatik, Jainkoaren Erregetzaren berri ona iragarri, hura eraikitzen lagundu, eta fedea ospatzen dute.

Lehenengo apostoluei bezala, gaurko kristauei ere Espiritu Santuaren indarrak laguntzen die eginkizun horretan.

- Jesusen irakatsiei jarraitzen diete:

• Jainkoaren Kreazioa zaindu eta errespetatzen dute, eta harekin batera Ian egiten dute.

• Denen lagun dira, batez ere bazterturik daudenenak.

• Mundu bidezkoagoa eraikitzeko borrokatzen dira.

• Barkamena eskatzen dute eta barkatu egiten dute.

- Jainkoaren Erregetza iragartzen eta eraikitzen dute:

• Ausarki mintzo dira Jesusez.

• Pozik daude eta besteak pozten dituzteo

• Jesusen lekuko dira esan-eginen bidez ..

• Badakite adierazten zergatik jarraitzen dioten Jesusi.

- Fedea ospatzen dute eta Jainkoarekin harremanetan jartzen dira:

• Otoitz egiten dute, eta lagun batekin bezala harremanetan jartzen dira Jainkoarekin.

• Gainerako kristauekin batera fedea ospatzen dute sakramentuetan.

• Kristau onak izaten ikasten dute katekesian, eskoletan..

• Beste pertsona batzuei kristau onak izaten irakasten diete.

38

Oso gogoko ditut Jesusi buruzko liburuak.

-

Jarduerak

8. Inguruko pertsonek Ian egiten dute, osasuntsu eta sendo haz zaitezen eta egunetik egunera pertsona hobea izaten ikas dezazun.

- Idatz itzazu pertsona horien izenak, eta azaldu nola laguntzen dizuten.

Amak denetik jaten irakasten dit, sendo hazteko ...

9. Sailka itzazu esaldiak.

Jainkoaren Erregetza iragarri eta eraiki Fedea ospatu
Besteekin eskuzabalak izan. x
Eukaristia ospatu.
Liskarretan bakea jarri.
Jainkoari eskerrak eman guztiagatik.
o Katekesian parte hartu. 10. Egoera hauetako bat aukeratu ondoren, adierazi komiki baten bidez nolajokatuko luketen kristauek.

A. Kepak Gorka begiko ez duenez, ikaskideek baztertu egin dute Gorka.

()

B. AnekTeresari esan zion nahiago zuela markako arropa erabiltzen dutenen lagun izatea.

C. Maiderrek telebistaren bolumena igotzen du, amonak zer esaten dion ez entzuteko.

11. Egin ezazu horma-irudi bat Jesusen jarraitzaileen jarrerei buruz.

- Paper handian, marraztu bide bat eta, bidearen amaieran, Jesus.

- Marraztu oinatz batzuk koloretako paperetan I eta, gero, ebaki.

- Idatzi oinatz bakoitzean kristauek Jesusi jarraitzean agertzen duten jarrera bat.

- Itsatsi oinatzak Jesusengana doan bidean.

Gorputza zaindu.

EukariBtian parte hartu.

Norberaren ezaugarrial< balioetSi\.

39

Jaien jaia

Hiruhilekoaren amaiera ospatzeko, kristau-jaien jaia antolatuko dugu.

- Taldeka jarrita, aukera ezazue jai bana.

Gabon-gaua - Andre Mariaren Sortze Garbia - Gabonak - Pazkoa Mendekoste-eguna - Epifania

Jaiaren antolakuntza

- Bilatu jaiari buruzko informazioa Interneten, entziklopedietan eta liburuetan.

- Laburbildu informazioa, eta prestatu horma-irudi bat, jaia noiz eta nola ospatzen den esplikatzeko.

- Aukera ezazue jaiaren zati bat, eta egokitu ikas-

gelara.

- Antzeztu bi aukera hauetako bat:

a) Nola ospatzen den jaia: liturgia, kantak, ohiturak ...

b) Jaiaren inguruko kontakizun bat.

- Presta itzazu jaiarekin zerikusia duten jakiak eta edariak.

- Antolatu txosna antzeko bat, jaiaren irudiz apaindua, eta ipini jakiak eta edariak bi mahaitan.

- Banatu eginkizunak taldekideen artean: batzuek horma-irudia aurkeztuko dute; beste batzuk txosnaz arduratuko dira; eta gainerakoek antzerkian parte hartuko dute.

Jai-egitaraua

- Jaiei buruzko horma-irudiak aurkeztu.

-Ikasgela horma-irudiz apaindu.

- Antzerki-Ianak egin.

-Txosnak ireki eta zizka-mizka batzuk hartu.

40

Zer ikasi dugu @

.. Jesus egiazko gizona eta egiazko Jainkoa da.

.. Jesusen egitekoa Jainkoaren Erregetza mundu guztiari iragartzea da, behartsuenei batez ere.

.. Jesusek hamabi apostolu aukeratu zituen ikasleen artetik, bere eginkizuna betetzen lagun ziezaioten.

.. Jende askok erabakitzen zuen Jesusi jarraitzea eta bataiatu egiten zireno Hala, gero eta handiagoa zen Jesusen jarraitzaileen taldea.

.. Gaurko kristauek, Espiritu Santuaren indarrarekin, Jesusen irakaspenen arabera bizi dira; haren egitekoa betetzen jarraitzen dute eta fedea elkarrekin ospatzen dute.

-

dakizun

Ea zer

.. Osatu esaldiok laukiko hitzak erabiliz.

jende - egiazko - Espiritu - eginkizuna - Jainkoa - Semeak - iragartzeko - jarraitu - bataiatu

• Jesus..... gizona eta egiazko .. .

. ..... da.

• Jainkoaren Jainkoaren Erregetza iragartzeko

............................... zuen.

• Santuak indarra ematen zien apostoluei Berri Ona mundu osoan .

• askok erabakitzen zuen Jesusi jarraitzea eta egiten ziren.

• Elizak

..................... egiten du Jesusen eginkizuna betetzen.

2. Osatu eskema.

.J

, Jainkoaren ....,


, JESUS EGINKIZUNA ~ . . ............................................................. , .... "" ....
iragartzea eta eraikitzea.

nork jarraitzen dute?
, ....... betea I
JESUSEN JARRAITZAILEEK

zer osatzen dute? , .

41

Gabonetako atal berezia

Abenduaren 25aren aurreko lau asteetan aldaketa handiak izaten dira gure inguruan. Kaleak argiz eta zuhaitzez apaintzen dira; etxeetan jaiotzak eta opariak prestatzen dira; elizetan Abendualdiko koroak ikusten dltuqu..

Hala ere, kristauentzat apaingarriak eta opariak baino zerbait gehiago dira Gabonak. Kristauen jairik handienetako bat dira. Horregatik prestatzen dira Jainkoaren Semearen jaiotza ospatzeko.

Abendualdia

Gabon aurreko lau asteak hartzen ditu Abendualdiak. Aldi horretan, Jesu Kristo etorri zela ospatzeko prestatzen dira kristauak, eta garrantzi berezia hartzen dute Mariak eta Salbatzailearen etorrera iragarri

, zuten profetek. '

Mariak eta profetek Salbatzailearen zain agertutako jarrera eredugarria da kristauentzat. Hala, Abendualdian, kristauak ere ilusioz prestatzen dira, Jesu Kristo da-

torrenerako.' .

- Otoitz gehiago eginez.

- Hobeak izateko erabakia hartuz, Jesu-

si behar bezala jarraitzeko.

, .

- Adiskidetzearen sakramentuan parte

hartuz.

Gabonak

Gabonak abenduaren 25etik urtarrilaren 6aren ondoko igandera arte ospatzen dira.

Gabon-eguna: abenduaren 25a da. Jai alaia da. Jainkoari eskerrak ematen zaizkio, Semea, Jesus, gizon-emakumeak salbatzera bidali zuelako. )

Egunotan, gainera, kristauak familiarekin elkartzen dira, otorduak elkarrekin egiten dituzte, opariak egiten dizkiote elkarri, elkartasun-kanpainetan parte hartzen dute, eta denekin bakean bizitzen ahalegintzen dira.

Epifania urtarrilaren 6a da. Epitania edo Erregeen jaia esaten zaio. Egun horretan gogoratzen da Jainkoak ez ziela juduei soilik bidali bere Seme Jesus; aitzitik, Jesus mundu guztiari agertu zitzaion. Ekialdeko jakintsuak dira horren erakusgarri.

42

Jaiotzako zen bait pertsonaiaren eta elementuren esanahia

Jesus jaiotzean hura ikustera joan ziren pertsonaiak garai guztietako gizon-emakumeen sinbolo dira. Jesusi eskaini zizkioten opariek ere esanahi sinbolikoa dute.

Artzainak

Ekialdeko jakintsuak

Artzainak jende xehearen sinbolo dira. Jesus profetek iragarritako Salbatzailetzat hartu zuen herriko jendeak.

Bizitzeko zituzten gauza xumeak dira artzainen opariak: arkumea, gaztanbera, arbendolak, eztia. Horrela erakusten dute daukaten onena eman nahi diotela Jesusi.

Hiru jakintsuak ez ziren juduak, baina Jainkoaren Semetzat hartu zuten Jesus. Haiek munduko pertsona guztien sin bolo dira, jatorri, etnia, erlijio edo gizarte-maila guztiak ordezkatzen baitituzte. Jesus gizateria osoa salbatzera etorri zen.

Estalpera eraman zituzten opariak ere sinbolikoak dira:

Jesusi urrea em an zioten, erregea zela aitortzeko. Mirra opari egin zioten, hildakoak baltsamatzeko ukendua, Jesus gizona zela onartzeko. Eta intsentsua eskaini zioten, Jainkoari aldarean eskaintzen zaion lurruna, Jesus Jainkoa dela aldarrikatzeko.

Ikerlari

Iker ezazu nola prestatzen eta bizitzen diren Gabonak herriko parrokia batean. Gero, erantzun Jldera hauei:

- Parrokiaren izena: .

- Jartzen al dute Abendualdiko koroa?

o Bai 0 Ez

- Ospatzen al dute Adiskidetzearen sakramentua elkartean?

o Bai 0 Ez

- Ospatzen al dute Gauerdiko meza?

o Bai 0 Ez

- Antolatzen al dute elkartasun-kanpainarik?

o Bai 0 Ez

- Antolatzen badituzte, zer egiten dute?

o Dirua bildu 0 Janaria bildu

o Arropa bildu 0 Jostailuak bildu

o Gaixoak bisitatu 0 Gabon-kantak abestu

o Beste kanpaina mota bat: ..

- Zenbat meza ospatzen dituzte Gabon-egunean? Zein mezatara joaten da jende gehien?

- Antolatzen al dute ospakizun berezirik Gabonetan?

o Bazkaria 0 Gabon-kantak abestu

o Antzerkia 0 Hiru Erregeen bisita

o Beste jarduera batzuk: ..

.............................................................................................. I·· .

43

Albiste

onen ataria

ZORIONTASUNA DENEN ESKURA

SEINALEAK

Jesus Nazaretekoak, jendez inguraturik, proposamen batzuk egin zituen zoriontsu izateko:

Zoriontasunak.

Jesus Nazaretekoaren jarraitzaileak elbarri baten sendakuntzaren leku izan ziren.

(48. or.)

(46. or.)