Professional Documents
Culture Documents
55 - Virginia Woolf, Blu & e Gjelber (Neli Naço)
55 - Virginia Woolf, Blu & e Gjelber (Neli Naço)
të kkombeve
ombeve të Ballkanit FORUM
përmbushen Kur ndiqnim Z. Ilir Beqja, në Kur sul mohet një
sulmohet Krimet kkomuniste,
omuniste,
duk
dukee përzgjedhur “Larry King Live” Bangladesh ju do të lider shqiptar
shqiptar,, pjesë e kujtesës
alternativën e Brukselit” Nga Qemal Sakajeva
Këtë të enjte që sapo shkoi,
ishit dënuar me bur burg!g! sul mohet imazhi i të kolektive të Europës
sulmohet
Kryetari i LSI-së, Ilir Meta ish- saktësisht më 16 dhjetor 2010,
gazetari i famshëm i kanalit
Redaksionale
Një parti e madhe, serioze dhe
gjithë shqiptarëve Deutsche Welle
Gjashtë shtete që kanë qenë
te i pranishëm në kongresin e Par-
tisë Demokratike Serbe, në mesin botëror televiziv amerikan CNN, me kapacitete analizuese Nga Eden Babani anëtarë të ish-bllokut lindor ko-
e pesë krerëve të delegacioneve të Larry King, në programin e titul- ekonomike e demokratike asnjëherë Përmes një lajmi që nuk vazh- munist, i kanë kërkuar Komision-
partive të huaj, anëtarë të Interna- luar me emrin e vet “Larry King në botë s’do të përdorte artikullin doi gjatë, këtë të shtunë, TV5 it të BE-së ndalimin në të gjithë
cionales Socialiste. Kreu i LSI-së Live” (Larri King drejtpërdrejt), e një gazetari ekonomie për të sul- Mondë i bënte jehonë një shkrimi Evropën të mohimit të krimeve ko-
dhe njëherazi nr 2 i qeverisë sh- drejtoi emisionin e fundit, i muar qeverinë e vendit të tij. Ja që të gazetës serbe Blic, e cila mbësh- muniste.
qiptare iu drejtua kongresit të kësaj paralajmëruar qysh prej do kohësh. ndodh që deputeti antikushtetues teste raportin e Dik Martit, lidhur Ministrat e Jashtëm të Litu-
partie me një fjalë të posaçme, duke Atë ditë, ai përmbylli plot 25 vjet Ilir Beqja përdor një shkrim reviste me një trafik të supozuar të organ- anisë, Letonisë, Bullgarisë, Hun-
uruar zhvillimin e tij si dhe duke histori, një emision që zgjati sa ekonomike të “The Economist” eve njerëzore nga ana e disa garisë, Rumanisë dhe Çekisë kanë
theksuar marrëdhëniet e mira mes një brez njerëzor. Lajmet bënë me dhe jo një raport të detajuar të udhëheqësve të UÇK-së. kërkuar në një letër zyrtare të dër-
dy vendeve dhe dy partive respek- dije se Larry King 77 vjeç, do të këshillit kombëtar të ekonomisë Duke iu referuar burimeve kon- guar më 14 dhjetor Komisares
tive. Në fjalimin e mbajtur në kon- zëvendësohet nga gazetari brit- dhe demokracisë në Partinë Social- fidenciale, (gjithnjë të pakonfir- Evropianë për Çështje të Drejtë-
gres, zëvendëskryeministri tha se anik Piers Morgan, i cili, siç thu iste të drejtuar nga Shkëlqim Cani muara) gazeta serbe njoftonte pak sisë Viviane Reding, të dënojë
E diel, 19 dhjetor 2010 55 1
POLITIKE
CNN, kronikë të posaçme për heqjen e vizave për shtetasit shqiptarë
Lulzim Basha:
kimit Evropian për liberalizimin e
vizave Shqipëri-BE, si dhe hyrjen në
fuqi të këtij vendimi vetëm 3 ditë më
Kanë qenë
parë. CNN specifikon se 15 dhjetori,
është dita e ndryshimit të madh për
Shqipërinë. Ndërsa kryeministri Ber-
dy kategori,
isha, cilësohet si nismëtar i kësaj
kauze.
“Ndryshime të mëdha në Sh-
shtetas të
qipëri, në javën që kaloi. Që prej 15
dhjetorit, qytetarëve shqiptarë nuk u
nevojitet më një vizë për të udhëtuar
depërtuar,
drejt vendeve të Bashkimit Europian,
pas dekadash të tëra të regjimit të
vizave. Sipas raportit të organizatës
si dhe të
“Open Society”, numri i qytetarëve që
udhëtojnë drejt vendeve të Bashkim-
it Europian do të dyfishohet”, thotë
painformuar
CNN.
Gazetarja Daniela Konstandini, e
cila ka raportuar nga Tirana për rrje-
tin prestigjioz amerikan, thekson se
nismëtari i kauzës së lëvizjes pa viza,
Lëviza e lirë e shqiptarëve pa ka qenë kryeministri i vendit Sali Ber-
viza në vendet e BE-së është sho- isha.
qëruar edhe me kthime në kufi- “Nëntor 2010, Bashkimi Europi-
rin grek, të disa qytetarëve sh- an aprovon liberalizimin e vizave për
qytetarët shqiptarë. Gjatë këtyre 20 vizave u bë e mundur falë reformave qiptarët. Më duhet të kujtoj se nga ja- rët shqiptarë që duan të udhëtojnë
qiptarë. Ministri i Brendshëm, vjetëve demokraci, shqiptarët kanë të thella. Sipas kryeministrit, 15 dh- nari deri në dhjetorin e vitit 1990, 52 për në Bashkimin Europian duhet të
Lulëzim Basha ka shpjeguar ar- pasur të drejta të kufizuara për të jetori shembi murin e izolimit për të rinj u vranë në kufijtë shqiptarë në kenë pasaportën biometrike, e cila
syet e këtyre kthimeve. Ministri udhëtuar drejt Italisë, Gjermanisë, shqiptarët. përpjekje për t’u larguar nga vendi”, është pasaporta më e mirë e
Basha duke folur për personat që Francës dhe vendeve të tjera të Bash- “Ky është shpërblimi më i madh tha kryeministri. prodhuar në vendet e bashkimit Eu-
janë kthyer në kufi nga autorite- kimit Europian. Ata ishin të detyruar për reformat dhe për ekonominë, që Nga ana tjetër, ministrja e Inte- ropian vitet e fundit”, deklaron minis-
të merrnin viza dhe të prisnin gjatë Bashkimi Europian i ka dhënë ndon- grimit, Majlinda Bregu thekson se lib- trja e Integrimit Evropian, Majlinda
tet greke, shpjegon se bëhet fjalë para dyerve të ambasadave. Por tani jëherë Shqipërisë. Liberalizimi i eralizimi i vizave erdhi menjëherë pas Bregu.
për dy kategori. Në grupimin e kjo ka marrë fund. Nismëtar i kësaj vizave është një vendim i rëndë- kryerjes së reformave të gjera në Sh- Pas rënies së komunizmit ku sh-
parë bëjnë pjesë ata shtetas që kauze është Kryeministri i Shqipërisë sishëm për çdo vend, veçanërisht qipëri. “Liberalizimi i vizave vjen si qiptarët lanë vendin për t’iu drejtuar
janë regjistruar në një listë të zoti Sali Berisha”, thotë Konstandini. për ata që 20 vjet jetonin në një bun- rezultat i luftës kundër korrupsionit, perëndimit, qytetarët shqiptarë kanë
zezë dhe konsiderohen të depor- Nga ana e tij, shefi i ekzekutivit ker të vërtetë, e që u përballën me krimit të organizuar dhe riorganizimi i mundësinë të udhëtojnë të lirë për
Sali Berisha, evidenton se heqja e izolimin më të thellë në histori, si sh- të gjitha pikave kufitare. Tani, qyteta- në vendet e Bashkimit Europian.
tuar, ndërsa grupimi tjetër nuk
ka qenë i informuar dhe ka pa-
Kronika/ Dita Ndërkombëtare të Emigrantëve
sur probleme me sigurimin
shëndetësor apo sasinë e parave Qeveria, 31 milionë lekë për 200
Emigracioni sjell zhvillim,
që dispononte për udhëtimin.
Normalizohet situata në
Kakavijë- gjatë 24 orëve të
kamera monitoruese në Tiranë
fundit hyjnë drejt territorit
grek 650 shtetas shqiptarë/ ekonomia vazhdon të rritet Gjithçka që ndodh në pikat me të nxehta
Shkon drejt normalizimit situa- Pa emigracionin dhe migrimin drejt vendeve të Europës perëndi-
ta në pikën doganore te Kakavijës more, shume vende pune aktualisht të lira nuk do të plotësoheshin, të kryeqytetit, do jetë ekranet e sistemeve
në Gjirokastër, ku për ditë me ndaj qeveritë duhet të vlerësojnë emigracionin dhe përfitimet
radhë është penguar nga policia ekonomike si në shtetin pritës, por dhe në vendin e tyre. dixhitale të sallës operative të policisë
greke lëvizja e qytetarëve sh- Në Ditën Ndërkombëtare të Emigrantëve shefja e misionit të
qiptarë me pasaporta biometrike. IOM-it në Shqipëri Nicoletta Giordano u shpreh se dërgesat në para Këshilli i Ministrave miraton fondin prej 31 milionë lekë për
të emigrantëve janë ende shumë të rëndësishme për ekonominë sh- projektin e vendosjes së kamerave vëzhguese për Policinë Kriminale
Sipas statistikave zyrtare nga
qiptare.
dogana e Kakavijës gjatë 24 orëve në Tiranë. Vendimi parashikon të mbështesë projektin e Departa-
“Është një ditë e rëndësishme për të gjithë ne dhe për Shqipërinë.
të fundit kanë hyrë në tokën Rreth 27 për qind e shqiptarëve jetojnë dhe punojnë jashtë dhe mentit për rendin dhe sigurinë në krijimin e një sistemi dixhital të
greke 650 shtetas shqiptarë me ata janë mjaft të vlerësuar në shumë vende pritëse. Vetëm në Itali mbikëqyrjes me 200 kamera të rrugëve kryesore dhe zonave më prob-
pasaporta biometrike. Mësohet se numërohen 20 mijë sipërmarrësish shqiptarë në ndërtim, shërbime lematike në kryeqytet.
51 shtetas me pasaporta bi- e turizëm. Emigrimi në përgjithësi dhe ai ekonomik do te ekzistoje Qeveria do mbështesë edhe projektin për 4 radarë të rinj për
ometrike janë kthyer mbrapsht pasi është pjesë e ekonomisë globale dhe një force pozitive”, u shpreh monitorimin e shkeljeve të rregullave të qarkullimit rrugor.
nga polica greke pasi 30 prej tyre Giordano. Aktualisht, në Tiranë ekzistojnë 5 kamera vëzhguese të Policisë
nuk kishin dokumentacionin e Sipas shefes së IOM në Tiranë me kontributin e emigrantëve në Kriminale, por efikasiteti i tyre ka qene thuajse zero për ngjarjet e
nevojshme për lëvizje ndërsa 21 shoqëritë pritëse, ekonomia vazhdon të rritet. Sipas përllogaritjeve ndodhura në territoret që ato monitorojnë. Dy prej tyre janë në
të tjerë ishin me precedentë pe- të bëra nga ekspertët mendohet që rreth vitit 2050 në botë do të bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, dy në rrugën “Myslim Shyri”
ketë 405 milion emigrantë dhe rreth 30 për qind të vendeve ekzis- dhe njëra në zona të Tiranës së Re.
nalë. Zëdhënësi i drejtorisë së
tuese të punës do të zihen nga emigrantë si pasojë e mungesës së
policisë së Gjirokastrës Gentian Me vendosjen e 200 kamerave në pika të ndryshme të rrugëve
krahut të punës në vendet pritëse veçanërisht duke pasur parasysh
Mullai tha se rritja e fluksit të rënien e numrit të popullsisë në vendet e industrializuara në Eu- kryesore, pranë stacioneve të autobusëve, pranë shkollave apo në
lëvizjes nga qytetarët me pasapor- ropën Perëndimore. pika të tjera të nxehta pritet ta bëjnë më të sigurt kryeqytetin sh-
ta biometrike dhe emigrantëve Giordano shprehet se Organizata Ndërkombëtare për Migracio- qiptar, si dhe lehtësojnë punën e policisë për zbulimin e ngjarjeve
për festat e fund vitit ka bërë që nin ne Shqipëri ka nisur një fushate për të informuar emigrantët kriminale. Në kushtet e masave kundër terrorizmit, Tirana mbetej i
policia të marrë masa për të mos shqiptarë si të emigrojnë në mënyrë të rregullt, të dine të drejtat e vetmi kryeqytet në Europë që nuk kishte sistem efikas të vëzhgimit
pasur pritje dhe radhë të gjata. tyre, por dhe detyrimet në vendin pritës. nga kamerat.
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Edi Rama dhe frika Fushata
antiviza e
liderit të PS,
nga kutitë e hapura tregues i
dëshpërimit
Kauza e kutive po shndërrohet në sarkofagun politik të Edvinit. Pasi mori vesh se kutitë e Shkodrës e politik
kishin nxjerrë zbuluar, ai tentoi të ndërrojë kurs, por tashmë është shumë vonë dhe është bërë më e Kryetari i Partisë Socialiste,
rrezikshme hapja e kutive, si një vendim që e shkatërron politikisht uzurpatorin e kreut të PS Edvin Kristaq Rama, s’po gjen dot
elementin e duhur politik për pro-
Kutitë, të cilat prej më se një sohet se “kthesa” e Edvin Ramës, pagandën e zezë të opozitës, pas
viti u shndërruan nga Edvin Rama ka qenë e kushtëzuar dhe e detyru- dështimit spektakolar të kauzës së
nëi “kalë beteje”, po i kthehen atij ar, nga shuplaka që Prokuroria e zgjedhjeve të 28 qershorit, po për-
në boomerang. Ndërsa prej më se Rrethit të Shkodrës, i dha kauzës hap panik se liberalizimi i vizave
një viti, e vetmja gjë te “hapja e së tij për “hapje kutish”. nuk do i mundësojë lëvizje të lirë
kutive”, ishte gënjeshtra e Edvin- Edvin Rama, i cili mësoi dhe shtetasve. Teza me të cilën ngac-
it për ato, tashmë ka skaduar edhe kuptoi që rreth një muaj më parë, mon veten e tij Rama, është sa
ky “motiv” i gënjeshtërt. se kërkesa për “hapje kutish”, do qesharake aq edhe e personifikuar
Si kanë rrjedhur ngjarjet dhe si të kishte të njëjtin “fat” me hapjen si një shfaqje teatrale të tij dhe
ato po vazhdojnë të rrjedhin, në e kutive të Shkodrës, nxitoi dhe ndjekësve megalomanë.
këto limite të fundit të skadimit të ndërroi ide, duke hequr dorë nga Në këtë sens, pavarësisht fak-
gënjeshtrës së Edvinit, merret vesh, kërkesa për “hapje kutish”. tit se heqja e vizave është një ar-
në mënyrën më të kristaltë, se “hap- Kjo heqje dorë nga kauza më ritje e jashtëzakonshme e vetë
ja e kutive”, ishte, asgjë më shumë se një vjeçare, sigurisht, me gjithë qytetarëve shqiptarë në radhë të
se një keqpërdorim nga ana e tij tentativën për ti paraprirë, do të parë dhe e reformave dhe vullnetit
(Edvin Ramës), për të mbetur kry- ketë “kosto” për Edvin Ramën, të palëkundur të autoriteteve të
etar i PS, por edhe për të larguar bashkë edhe me një reaksion të qeverisë, opozita socialiste ende
kundërshtarët e tij brenda partisë. pritshëm nga radhët e drejtuesve s’ka gjetur kurajën e duhur, të për-
Keqpërdorimi i Edvin Ramës dhunë të mbajë edhe drejtimin e për më se një vit, merret vesh, se të tjerë të PS-së. Këtë duket e ka shëndesë këtë proces të suk-
me “hapjen e kutive”, nisi fill, kur PS-së… dikur edhe pretendimi për “hapje ndjerë edhe vetë Edvin Rama, i cili sesshëm, por përkundrazi kërkon
u sanksionua humbja e PS-së në Periudha prej më se një vjeçare kutish”, do të kishte një fund, ku ndërsa nuk e fsheh frikën për të imponojë politikën e saj të
zgjedhjet e vitit të kaluar (për pa- për të forcuar pozitat e tij në krye vendi nuk ka rëndësi, në Ruzhdie “hapjen e kutive”, gjithmonë e më boshit dhe mungesën e theksuar
sojë edhe humbja e radhës e krye- të PS-së, i shërbeu Edvin Ramës apo në Shkodër. pak i zë ato në gojë, në turin e ri të alternativave politik bërës.
socialistit Edvin Rama). Përballë edhe për të spastruar partinë nga Ai (fundi) erdhi… turistik të protestave të pretend- Tri ditë pas hyrjes në fuqi të lib-
një humbje të PS-së dhe humbjes “kundërshtarët”. Një ndërmarrje e Ndërsa për të gjithë ne, ky fund uara. eralizimit të vizave Shqipëri-BE, në
së radhës si kryesocialist, kur tillë, sigurisht nuk ka qenë e le- u mësua vetëm pak ditë më parë, Përballë kësaj situate me fund radhët e socialistëve është kthyer
pritej që Edvin Rama të ballafaqo- htë, por gjithsesi, nuk mund të kur edhe u zbardh vendimi i të pritshëm, Edvin Rama, duket se pesimizmi dhe dëshpërimi i rrezikut
hej me llogaridhënien dhe rrihet pa evidentuar se Edvin Rama, Prokurorisë së Rrethit të Shkodrës më shumë se për çdo gjë, po bën të mbijetesës në skenën politike, pas
dorëheqjen nga kreu i PS-së, ai ia ka arritur edhe në këtë pikë të për kutitë e këtij qarku, për Edvin kujdes për të korrigjuar sa do pak frymëzimit të qarqeve të dyshimta
lançoi aksionin politik për “hapje sigurojë një “status quo”, qetës- Ramën, ky fund, megjithëse u dështimin me aksionin politik për në tentativë për të dëmtuar proces-
kutish”. Me sforco të madhe, duke inë, nga brenda partisë. mundua ta mbajë të fshehur, ish- “hapje kutish”. Ky aksion, i cili in e heqjes së vizave. Edhe pse
ndaluar deputetët e vetë të hynin Nuk dihet se çdo të ndodh pas te më i hershëm, të paktën rreth tashmë i është kthyer Edvin Ramës askush nga mercenarët e politikës
në Parlament për 6 muaj me radhë, kësaj, saktësisht pas verdiktit të një muaj më parë. në një varr politik, kërkon shumë së Moskës, s’ia doli të ri-ngrejë
duke u sforcuar edhe për të nxjer- Prokurorisë së Rrethit të Shkodrës, Ndërsa “kthesa” e Edvin Ramës më shumë energji për tu “modi- murin e izolimit për qytetarët e këtij
rë disa njerëz rrugëve (të cilët ai i për kutitë e hapura dhe të rinumëru- (çuditërisht rreth një muaj më fikuar”, veçanërisht në prag të fus- vendi.
quante protestues), duke kulmuar ara në këtë qark, ku e vetmja votë parë, saktësisht pas njohjes së tij hatës për zgjedhjet vendore…, ku Normalisht që Edi Rama me fus-
me mender ngujimin në çadra para që dilte mangët, i përkiste “inven- me vendimin e Prokurime së Rre- atij, do ti duhet të ballafaqohet me hatën e tij antivizë, po mashtron për
kryeministrisë në një të pretend- tarit” të votave të PD-së. thit të Shkodrës), për heqjen dorë disa fronte brenda dhe jashtë PS- ditë e më tepër me fraza qesharake
uar grevë urie (e cila vetëm e tillë Duket se koha nuk punon më nga hapja e kutive të fletëve të së, ndërsa “asetet” e tij më se një se të udhëtosh pa viza duhet të jesh
nuk ishte), Edvin Rama e shtyu për për Edvin Ramën… votimit, u lexua si “tolerim”, rreth vjeçare nuk premtojnë për një jetë domosdo i pasur. Njësoj si ati i tij
më se një vit, duke arritur që me Megjithëse ai mundi ta shtynte një muaj pas këtij “tolerimi”, më- politike të qetë për atë vetë… shpirtëror, diktatori Hoxha, i cili
gënjente popullin 30 vjet më parë
Fakti/PS s’kapërdin dot krizën e brendshme - s’ka të ndalur fushata e largimeve me mashtrime të tilla si “ne s’pyesim
për Evropë dhe Amerikë, vende këto
imperialiste, sepse ne jemi të parët
Ish-anëtari i asamblesë socialiste, Ylli Manjani ikën tek LSI, ndërsa lëshon një valë të rëndë akuzash drejt Edi Ramës, të cilin e botës dhe se sipërmarrja e lirë është
e profilizon si të paaftë dhe njëherazi si sponsorizues të politikës së përjashtimit dhe shtrydhjes së demokracisë partiake një vetëvrasje ekonomike”.
Eksperimentet e Enverit, sigur-
Radhët e Lëvizjes Socialiste për Integrim shtohen me një tjetër socialist të dosën me dëshirën e tyre të largoheshin nga radhët e Partisë Socialiste. isht që s’do lejohen të përsëriten nga
pakënaqur nga drejtimi i kryesocialistit Edi Rama. Pas Vangjel Tavos ka qenë Dy muaj më parë ishte deputeti Vangjel Tavo i qarkut të Gjirokastrës i cili u pinjolli i bllokut të tij komunist.
radha e Ylli Manjanit, anëtar i Asamblesë Kombëtare të Socialistëve që të largo- largua nga PS-ja për shkak të papërgjegjshmërisë së kryetarit të partisë social- Është i kuptueshëm ngërçi i
het nga Partia Socialiste me të njëjtin motivacion: në parti nuk ka demokraci të iste Edi Ramës, i cili nuk denjoi t’u kthente përgjigje për të ofruar një zgjidhje për brendshëm i opozitës dhe PS-së.
brendshme, drejtimi është centralizuar në duart e Ramës dhe grupit të biznes-
menëve. Manjani thotë se kryetari i partisë vendosi në heshtje largimin e tij nga
situatën e rëndë që ishte krijuar prej muajsh në qarkun e Gjirokastrës. Fiktiviteti në demonstrimin e
Pak ditë më vonë ishte një tjetër përfaqësues nga radhët e PS-së, kryetari i saktë të nocioneve politike, vetë për-
partia. bashkisë së Lushnjës Albert Sanxhaku ku së bashku me 350 anëtarë të Partisë
“Edi Rama vendosi në heshtje përjashtimin tim, sigurisht jo në mënyrë jashtimi nga proceset e rëndësishme
Socialiste u larguan nga partia socialiste ku ata bënin pjesë dhe iu drejtuan
statusore, por në mënyrë djallëzore. Pavarësisht dëshirës apo vendimeve arbi- Lëvizjes Socialiste për Integrim. vendimmarrëse dhe karrieriste për
trare të Edi Ramës, për t’i zhvlerësuar kontributet e mia. Tashmë kam marrë një I radhës që do të largohej nga kjo parti është deputeti i socialist dhe anëtari faktorët politikë si dhe hendeku i
vendim. Kam vendosur që pasionin dhe kontributin e mëtejshëm në politikë ta i Asamblesë Kombëtare të Socialistëve Ylli Manjani i cili dhe ky i fundit e braktisi thellë i krijuar mes përfaqësuesve
bashkoj me Lëvizjen Socialiste për Integrim, tek e cila gjej një mundësi reale këtë parti së bashku me kryetarin e dështuar të saj dhe iu drejtua sërish një prej përkatës dhe elektoratit socialist në
për të ushtruar pasionin për politikë dhe zgjeruar përmasat e lirisë politike të forcave që zë një vend të rëndësishëm në politikën shqiptare, Lëvizjes Social- Kuvend, ka shkaktuar pështjellim
munguar”, deklaroi ai. iste për integrim e cila është në qeverisje me partinë më të madhe në vend , me dhe zemërim të thellë në bazë, tek
Prej humbjes së Partisë Socialiste në zgjedhjet e qershorit, kandidati i PS Parinë Demokratike. socialistët e thjeshtë të cilët me të
për deputet në Qarkun e Dibrës ka qenë një zë shumë kritik i të gjitha aksioneve
politike të partisë së tij, duke e shprehur hapur pakënaqësinë e tij në të gjitha
Në Partinë Socialiste nuk ka demokraci të brendshme, drejtimi është cen- drejtë ndjehen të braktisur dhe të
tralizuar në duart e Ramës dhe grupit të biznesmenëve të tij, kjo ka qenë edhe lënë në mëshirë të fatit.
mbledhjet e forumeve të selisë rozë. Ndonëse këto, nën drejtimin e Ramës arsyeja themelore e largimit të Manjanit nga PS-ja. Edi Rama e ka kthyer PS-në
sipas vetë Manjanit po funksionojnë gjithnjë dhe më pak. Manjani paralajmëron Të ndodhur në këtë sferë të rrez-
në një arenë vulgare, ku shtypet dhe dhunohet mendimin i lirë, ku dëgjohet
largime të tjera nga Partia Socialiste. vetëm fjala e drejtuesit të tyre si të ishim në kohët enveriste ku dëgjohej vetëm ikshme regresi, opozita socialiste
Eksodi i largimeve nga PS drejt LSI-së fjala e diktatorit dhe të tjerët s’kishin të drejtë të kundërshtonin apo të shprehnin sigurisht që s’do pranojë gabimin
Vazhdon ende eksodi i largimeve të deputeteve nga radhët e Partisë Social- mendimin e tyre të lirë. Në Partinë Socialiste nuk ka demokraci të lirë, lideri i saj dhe të kthehet pas në kohë, por
iste drejt Lëvizjes Socialiste për Integrim. Një forcë politike tashmë në koalicion Rama me sjelljen e tij prej dështaku të vërtetë po largon nga vetja edhe ata pak do tentojë të çojë deri në fund ën-
qeverisëse me mazhorancën, Lëvizja Socialiste për Integrim me drejtues zëv- përkrahës së partisë së tij të cilët pak nga pak po pakësohen dhe po shterojnë drrën e çmendur të Gramoz Ruçit
endëskryeministrin, Ilir Meta ka mirëpritur në dyert e kësaj force të madhe që ka duke shkuar drejt partive të tjera qeverisëse me ideale të larta e ku nuk dhuno- dhe Ramiz Alisë, sipas ditarit
si objektiv integrimin e Shqipërisë, disa nga deputetet e selisë rozë që ven- het demokracia siç ndodh në radhët e Partisë Socialiste. E.T famëkeq të Zonjës së Zezë.
Kur sulmohet
Z. Ilir Beqja, në Bangladesh
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
një lider
shqiptar,
sulmohet
imazhi i të gjithë
ju do të ishit dënuar me burg!
Redaksionale
shqiptarëve Një parti e madhe, serioze dhe me
kapacitete analizuese ekonomike e
Nga Eden Babani demokratike asnjëherë në botë s’do të
Përmes një lajmi që nuk vazhdoi përdorte artikullin e një gazetari ekon-
gjatë, këtë të shtunë, TV5 Mondë i bënte omie për të sulmuar qeverinë e vendit
jehonë një shkrimi të gazetës serbe Blic, të tij. Ja që ndodh që deputeti antikush-
e cila mbështeste raportin e Dik Martit, tetues Ilir Beqja përdor një shkrim re-
lidhur me një trafik të supozuar të organ- viste ekonomike të “The Economist”
eve njerëzore nga ana e disa dhe jo një raport të detajuar të këshillit
udhëheqësve të UÇK-së. Duke iu refer- kombëtar të ekonomisë dhe demokra-
uar burimeve konfidenciale, (gjithnjë të cisë në Partinë Socialiste të drejtuar nga
pakonfirmuara) gazeta serbe njoftonte Shkëlqim Cani e Edi Rama për të thënë
pak a shumë se paratë e fituara nga se vendi është më keq se Bangladeshi.
trafiku i drogës dhe i organeve njerëzore Natyrisht Ilir Beqja s’ka asnjë informa-
qenkan vënë në banka të Europës Perën- cion mbi ekonominë dhe demokracinë
dimore, në emër të shoqatave joqeveri- e Bangladeshit. Sepse po të kishte
tare ose në emër të personave të panjo-
marrë indekset e demokracisë së Re-
hur. Që një gazetë serbe të hedhë shash-
ka dhe të synojë një tymnajë antish- publikës popullore të Bangladeshit, në
qiptare sa të jetë e mundur më të dendur, Azi, do të kuptonte se demokracia atje
kjo nuk përbën risi, as çudi, sidomos fill është në rrezik, ku ekonomia është për
pas zgjedhjeve të fundit në Kosovë, kur faqe të zezë, ku as rrjeti social Face-
opinioni shqiptar dhe ndërkombëtar pret book nuk lejohet dhe shpesh mbyllet
konsolidimin e mëtejshëm të shtetit më nga policia. Një vend i cili sipas
të ri në hartën e Ballkanit. Çudia është raporteve aq të dashura nga 99-shat e
sesi një televizion i përmasave të TV5 Ramës, të “Transparency Internation-
Mondë bie në kurthin e një propagande al”, është një nga vendet më të korrup-
tashmë të demaskuar njëherë e përgjith- tuara në botë, dhe me cënim flagrant të
monë, ani se lajmin e hoqi me ngut nga lirisë së medies. Natyrisht Ilir Beqja s’e
faqja e vet e teleteksit. Siç dihet, raporti i di që lideri i Partisë Socialiste të Bang-
zviceranit Dik Marti, ngritur mbi të dhëna ladeshit (Lega Awami) Cheikh Hasina Sakaq, është e turpshme që një kryetarit të Partisë. Por Ilir Beqja ka frikë,
të pakonfirmuara, është parë me dyshim Berisha dhe e Partisë Demokratike ar-
Wajed është nën proces që nga vitit deputet i Shkodrës, në vend që të in- ai s’mund të kundërshtojë personin që ritja e heqjes së barrierës së fundit ndaj
edhe nga Departamenti i Shtetit të SHBA, 2007 për korrupsion. Shumë prej de- teresohet për zonat e përmbytura të e solli nga fushat e basketbollit në Poli-
i cili ka vënë në dukje se dyshimet kurrs- qytetarëve. Edhe kauza e kutisë u mbyll
putetëve të kësaj partie kanë përfundu- veriut të vendit, merret me analiza kra- tikë, që nga pivot e shndërroi në spe- me turp. Vendimi i Prokurorisë së Sh-
esi nuk përbëjnë provë. Por, me sa duket, ar në burg për abuzim me detyrën. Mjaf- hasuese mes demokracisë së Sh- cialist gjeopolitike. kodrës provoi 100% se, zgjedhjet e vitit
makina propagandistike e Beogradit u ton të lexosh arkivin e Euronews për
trimërua prej deklaratave të zonjës Karla qipërisë dhe diktaturës së Bang- Sidoqoftë Partia Socialiste në këtë 2009 kanë qenë të lira e të ndershme,
Bangladeshin për të kuptuar se korrup- ladeshit. Sigurisht ai zbaton urdhrat e fund viti është në një hall të madh bilan- pasi ligji ka funksionuar me korrektësi,
Del Ponte, ish-prokurore e Gjykatës
sioni po e mbyt këtë vend. shefit Edvin Rama, i cili s’ka turp që e ci, pasi llogaritë e nxjerrin me humbje institucionet kanë funksionuar me kor-
Ndërkombëtare të Hagës për Krimet e
Luftës në ish-Jugosllavi. Këtë të premte, Kuptohet vetiu se Ilir Beqja, i cili ësh- baltos vendin me krahasime që kudo. Është totalisht e dështuar nga rektësi, drejtësia ka funksionuar me
Del Ponte, i dha flakë për flakë një interv- të në pritje të vendimit të Gjykatës Kush- s’qëndrojnë as në qiell e as në tokë. pikëpamja politike. Asnjë kauzë e saj korrektësi. Vendimi i Prokurorisë së
istë gazetës zvicerane gjermanofone “Tag- tetuese nëse mandati dhe imuniteti i tij Pse për të kuptuar demokracinë e Sh- s’ka fituar besueshmëri publike. Kauza Shkodrës provoi edhe një të vërtetë
es–Anzeiger”, në mbështetje të bashkat- është legjitim, pasi ka shumë dyshime qipërisë duhet të shkojmë në Azi? Nëse e kutisë, e grevës së urisë dhe e tjetër, pse Rama hoqi dorë nga fletët e
dhetarit të vet, reporter i KE-së, ndonëse se ka abuzuar me postin për të përfitu- do të bëjë një krahasim që qëndron protestave për të sekuestruar liberaliz- votimit. Rama nuk u tregua i sinqertë
marrëdhëniet e tyre nuk kanë qenë gjith- ar para publike - do të fitojë besuesh- pse nuk e bën me Europën, aty ku ne imin e vizave, kanë një bilanc negativ. me shqiptarët, nuk u tha se po hiqte
monë edhe aq miqësore. “Z. Marti - thek- mëri publike dhe politike derisa Kush- aspirojmë të integrohemi? Është një Që prej 15 dhjetorit, shqiptarët lëvizin të dorë për shkak se Prokuroria me këtë
son ish-prokurorja - konfirmon dhe shtrin tetuesja t’ia heqë imunitetin. pyetje që Ilir Beqja duhesh t’ia kish bërë lirë në Europë. Është meritë e qeverisë vendim e nxirrte lakuriq.
më tej atë çka unë e kam thënë tashmë
dy vjet përpara.” Siç dihet, Del Ponte, me
për banorët e përmbytur në Shkodër këtë komunë janë kthyer në banesa 350 persona.
Niveli i ujit ka pasur një rënie të ndjeshme edhe
në Velipojë. Është testuar rruga kryesore nga Veli-
Nën kujdesin e prefektit të qarkut Korçë, Andrea Mano, fondacionit holandez “Ndihmë për Shqipërinë” si dhe të poja-Ura e Gjonlulit-Bendi i Malit të Jushit me një
presidentit të futbollit të ekipit “Skënderbeu”, Agim Zeqo, u nisën dje drejt Shkodrës 7 kamionë me ndihma automjet të Ushtrisë. Nga verifikikimi, rruga rezul-
Vazhdon solidariteti i institucioneve të ndryshme të shtetit dhe i dhe bazën ushtarake, Gjadër. toi e kalueshme për automjetet e larta. Rruga është
vetë qytetarëve, për të ndihmuar zonat e prekura nga përmbytjet e Kamionët me ushqim për blegtorinë u dorëzuan në zonën e e pakalueshme në fshatin Trush i Poshtëm për sh-
natyrës në veri-perëndim të vendit. Dajçit, e cila është një prej komunave më të prekura nga përmbytja kak të nivelit të lartë të ujit.
Dje nga Prefektura e Korçës janë nisur 7 kamionë me ndihma e ditëve të para të Dhjetorit. Ndërsa, pjesa tjetër e ndihmave, ajo për
Si rezultat i hapjes së rrugës nga Bendi i Malit të
për Shkodrën. 4 prej tyre janë siguruar me ndihma në ushqime, banorët e prekur nga fatkeqësia natyrore, u dorëzuan në bazën op-
veshmbathje dhe krevate, për t’iu ardhur në ndihmë banorëve. eracionale të ushtrisë, në Gjadër. Jushit, Ura e Gjonlulit për në Velipojë, edhe ndih-
Ndërsa 3 prej tyre janë me koncentrat për bagëtitë. 1 kamion tjetër Fatkeqësia natyrore e pak ditëve më parë në Shkodër, shkaktoi mat do të shpërndahen me automjete të larta të Ush-
kryesisht me ushqime është nisur nga presidenti i klubit të futbollit dëme të konsiderueshme materiale si dhe detyroi një pjesë të mirë trisë dhe FNSH-së, jo më me helikopter. Policia Sh-
“Skënderbeu”, Agim Zeqo, i cili shprehu solidaritetin përmes kon- të banorëve, për t’u evakuuar nga shtëpitë e tyre. Qeveria shpalli kodër në bashkëpunim me FNSH-në vazhdojnë të
tributit të tij të veçantë. Ndihmat bënë të mundura edhe nga bash- gjendjen e emergjencës dhe kërkoi solidaritet të gjerë, për t’iu ardhur
ruajnë dy argjinaturat e fshatrave Reç dhe Ças në
këpunimi me fondacionin holandez “Ndihmë për Shqipërinë”. në ndihmë banorëve të prekur nga përmbytjet. Veprimi human i
Të gjithë kamionët me ndihma u shoqëruan nga prefekti i qarkut prefekturës së Korçës duhet të shërbejë si shembull edhe për prefek- Komunën e Velipojës.
Korçë, Andrea Mano, i cili bëri edhe dorëzimin e ndihmave në Dajç turat e tjera të vendit si dhe për të gjitha ato institucione apo bashki.
Shqiptarët humbën
mikun e tyre
Kur ndiqnim
Nga Harry Bajraktari
Me keqardhje mora lajmin për vdekjen e Riçard Hollbruk
(Richard Holbrooke), njërit prej diplomatëve më të fuqishëm
“Larry King Live”
amerikan, i cili me aktivitetin e tij rezistues ndali gjakderdhjen
Nga Qemal Sakajeva
në disa rajone të krizave në botë, duke përfshirë edhe Ballka-
nin konfliktuoz, sidomos Bosnjë e Hercegovinë dhe, në vitin
1999, i dha ultimatium përfundimtar Sllobodan Millosheviqit
K
se NATO-ja do ta bombardojë nëse ndaj Kosovës nuk do ta ëtë të enjte që sapo
ndalte terrorin, përkatësisht nëse nuk do të nënshkruante shkoi, saktësisht
Marrëveshjen e Rambujesë. më 16 dhjetor 2010,
Holbrooke ka qenë mik imi personal. Kam pasur rastin ta gazetari i famshëm i kanalit
njoh në vitin 1994-1995, në një kohë kur Kosova shtypej me botëror televiziv amerikan
të gjitha mjetet e dhunës nga regjimi i Sllobodan Milloshevi- CNN, Larry King, në programin
qit. Në këto vite ai ishte emëruar si kryenegociator i mar- e titulluar me emrin e vet “Lar-
rëveshjes së Dejtonit për vendosjen e paqes në Bosnjë e ry King Live” (Larri King drejt-
Hercegovinë. Siç e di opinioni botëror, këto biseda të vështira përdrejt), drejtoi emisionin e
ai i zhvilloi me udhëheqësit e tri shteteve në konflikt: Izetbe- fundit, i paralajmëruar qysh
goviqin, Tuxhmanin dhe Millosheviqin. Pas Dejtonit ky u bë prej do kohësh. Atë ditë, ai
shumë i njohur edhe për zgjidhjen e konflikteve tjera në botë. përmbylli plot 25 vjet histori,
Mu nga kjo kohë nëpërmjet mikut tim, kongresistit Eliot Engel një emision që zgjati sa një
kam filluar bashkëpunim e pandërprerë me këtë diplomat të brez njerëzor. Lajmet bënë me
spikatur për çështjen e Kosovës. Duke ditur fuqinë e tij në dije se Larry King 77 vjeç, do
State Departament, shumë njerëz të komunitetit tonë nisen të të zëvendësohet nga gazetari
kenë takime, mbase të shpeshta me Holbrooke. Para luftës britanik Piers Morgan, i cili, siç
në Kosovë, në restorantin e bashkatdhetarit tonë Bruno Seli- thuhet, është ca më agresiv (të
majt, kemi pasur takime, ku kërkuam nga ai që të përkrahte jetë i ngjashëm me stilin e
më energjikisht çështjen e Kosovës, që ishte para një shpër- HardTalk të BBC?). Njoftimet,
thimi me Serbinë, duke ia bërë me dije se Beogradi po për- këtë zgjedhje të CNN, e arsy-
dorë të gjitha mënyrat e terrorit ndaj popullatës civile shqiptare etojnë me domosdoshmërinë
atje. Në të gjitha këto biseda jemi mundur të gjenim një gjuhë për të mos humbur shikues,
të përbashkët veprimi për ta ndalë në Kosovë dhunën dhe, përballë drejtuesve të njohur
në anën tjetër, të gjendej një zgjidhje politike sipas vullnetit të si Barbara Walters, Diane
lirë të popullit të Kosovës. Për të gjitha këto bisedime të zhvil- Sowyer e Katie Couric, të kana-
luara në këtë kohë, shpeshherë, nuk kemi pasur të njëjtin leve të tjerë të mëdhenj ameri-
opsion për Kosovën- por ajo çka është me rëndësi gjithnjë e kanë.
kemi lënë derën hapur për të biseduar më tej. Ne, në fakt, Kaq lajm më ndërmendi
jepnim opinionin dhe porosinë e komunitetit tonë në Amerikë, shumëçka, sa më prapaktheu
ndërkaq ai paraqiste mendimin e State Departamentit dhe të ndër vite, kur isha bërë e mbeta
Kombeve të Bashkuara. Me kalimin e kohës, e, në veçanti me një ndjekës besnik i CNN, takim. Kur e hapa, aty pashë Carter. Nuk po shpjegoj asgjë ry King. Aty të mbeteshin në
fillimin e luftës në Kosovë, mendimet tona me të kanë qenë qysh më 20 qershor 1992, kur ftesën e Presidentit të CNN, nga ato çfarë tha, por po thek- mendje këto fjalë të shkruara
gjithnjë e më të afërta për zgjidhjen e çështjes së Kosovës. së pari u futa në zyrën krye- R.E. Turner, për një koktejl, soj frazën e fundit. Duke iu drej- përsëritshëm: “So come into
Të gjithëve na kujtohet se në korrik të vitit 1998 Holbrooke sore të Televizionit Shqiptar, darkë dhe vizitë në qendrën e tuar profesores së The Carter CNN Center, where the World
shkoi në Kosovë dhe me atë rast në Junik takoi një grup drejtor i tij në kohën e ndry- këtij kanali të famshëm Center, ai zbuloi para nesh, comes in to play (Kështu, eja
pjesëtarësh të UÇK-së. Ai dëshironte që situatën ta vësh- shimeve të mëdha. Programi televiziv. Kishim një padurim thjeshtësinë e njeriut dhe në Qendrën CNN, ku bota hyn
tronte nga vendi i ngjarjes dhe nga ajo që shihte të nxirrte Larry King Live, ku kanë par- të besueshëm e të madhështinë e politikanit: “Unë, të luajë).
përfundimet. Pjesëtarët e UÇK-së i kishin thënë se luftonin akaluar më të mëdhenjtë e hetueshëm për ta parë. CNN, që kam qenë President i SHBA, I thashë Stuart Lorry:
për liri dhe për të mbrojtur popullatën autoktone shqiptare botës, që nga viti 1985 e deri me tri gërma, i kapur nga an- tani jam i detyruar t’i nënshtro- -A mund të takojmë zotin
nga terrori dhe masakrat serbe. Pas këtyre bisedimeve ai e në fundvitin 2010, pavarësisht tenat tona qysh me hapjen e hem “diktaturës” së profesores Larry King dhe të shohim stu-
kishte një vizion më të qartë për Kosovën, si diplomat i një në çfarë fushash rrokën ma- Shqipërisë, sidomos pas Ellen Mickievicz”. Dhe u ul. dion “Larry King Live”?
shteti më të fuqishëm në botë. Ishim takuar disa herë edhe jat, ishte një domosdoshmëri Luftës në Gjirin Persik, ngjar- Padyshim, na vuri në men- -Le të provojmë,- tha.
gjatë luftës. Në vjeshtën e vitit 1998 forcat serbe bënë një profesionale e kulturore për ta jeve të Moskës në tetor, dhe dime. Por gjysma e dëshirës u
masakër të madhe në fshatin Abri mbi civilët shqiptarë. Aty ndjekur, për të mos e humbur, përditë, na bindte se s’kishte Demokracia amerikane kthye në peng: Larry King nuk
viktima, kryesisht ishin gratë dhe fëmijët. Bashkësia ndërko- mundësisht, as edhe një shok. Ai ishte kudo ku ka ng- është një korpus i tërë. ndodhej atë mbrëmje as në
mbëtare, veçmas SHBA shprehen indinjatë të thellë ndaj këtij transmetim. Larry King Live jarje dhe lajm, i shpejtë dhe i Ajo nuk vidhet dot. studion e tij, as në CNN Cen-
terrori. dhe gazetarët e zotë të besueshëm. As nuk mund të kopjohet. ter. Por ai ndiqej në Shqipëri
Tri ditë para bombardimeve të NATO-s, Hollbruku shkoj sër- lajmeve të CNN International Autobusi ndaloi përpara Por edhe nuk pushtohet dot. prej gjithë atyre që dinin an-
ish në Beograd për t’ i dhënë Millosheviqit urdhrin e prerë që ta përbënin për ne, në ato fillime një blloku ndërtesash të larta. Këto vlejnë të dihen, sido- glisht dhe qe kthyer në një nx-
pranonte Marrëveshjen e Rambujesë. Pas përfundimit të këtij lirie, një çudi gazetarie Në murin gjigand, i veshur me mos, për padurimin shqiptar. itës të jashtëzakonshëm.
takimi nga aeroporti i Beogradit, më telefonoi dhe me tha se televizive. Aty, përpara ekranit, mermer, shihnim vetëm hyrjen Kur mbaroi darka, zëv- Njëherë, një gazetar i ri që s’di
Millosheviqi nuk kishte pranuar ultimatumin. Në mënyrë decid- mbërthyer te CNN, kam qenë e ashensorit. Pasi e kapër- endëspresidenti i CNN, Stuart as anglisht, nuk e rrokte dot
ive më përkujtoi: “Serbia do të bombardohet nga forcat e NATO- kur ky televizion transmetoi cyem dhe u futëm brenda tij, u Loory, bëri ftesën e shumëpri- thelbin e Larry King Live e u bë
s. Për këtë mund t’ u tregosh shokëve në Nju-Jork dhe popullit drejtpërdrejt aeroplanin e gjendëm të çuditur përkundru- tur: “Kush të dëshirojë, le të karikaturë. Një mbrëmje, për
në Kosovë”. Mbas përfundimit të luftës, përkatësisht pas vitit parë dhe të dytë tek goditën e all mjediseve te anës tjetër, vijë me mua, të vizitoni CNN emisionin e bisedave politike
2000 kemi punuar shumë afër për Pavarësinë e Kosovës. Jemi u futën shkatërrueshëm në duke vështruar gojëhapur, nga Center”. Së pari na çoi në në studio, u shfaq me një pam-
takuar në restorantin e Lume Hadrit dhe në shtëpinë e David brendësi të Kullave Binjake, ashensori i xhamtë jashtë News Room (Dhoma e je të pabesueshme: kishte ve-
Philips. Ka qenë mik i ngushtë i presidentit Ahtisari, Bill Klintonit më 9 shtator 2001, aq pabe- mureve. Rusja Bella Kurkova, lajmeve), siç e quanim në shur pantallona të errët, këpucë
dhe Hillari Klintonit. Sëmundja e rëndë e goditi deri sa po punon- sueshëm sa fërkoja sytë: e president e Kanalit 5 të Korpo- Televizionin Shqiptar, zyrën ku të zeza me majë, këmishë borë
te në Departamentin amerikan të shtetit. Opinioni i tij ka qenë që vërtetë apo film? Në sekondë ratës Radiotelevizive të Sankt gazetarët punojnë për për- të bardhë, mbi supe kapërcyer
Kosova duhej të bëhej shtet i pavarur. Në vitin 2005 deklaroi se i telefonova një mikut tim, pub- Petërsburgut, nuk e përmbajti gatitjen e lajmeve. Ajo ishte dy rripa, që mbërtheheshin në
pavarësia e Kosovës nuk kishte alternativë tjetër dhe me këtë licist shumë i njohur, duke i veten. Foli me zë të lartë, në ru- një sallë gjigande plot pantallona, nga pas të kryqë-
do të mbylleshin konfliktet e vjetra në Ballkanin e trazuar. Në të thënë që, nëse je para ekran- sisht: “Smatritje, smatritje! Eto gazetarë e teknologji. Ngjitur zuar, mbi gjoks paralel, tëpkë
gjitha këto takime me Hollbrukun ka qenë edhe Eliot Engel. it, kaloje te CNN, sepse “U cjelli gorod” (Shikoni, shikoni! me të ishte dhe studio të cilën si Larry King Live, siç thonë
Ishte këshilltar i senatorit John Kerry për fushatën e tij për pres- sulmua Amerika”. Por, përm- Ky është një qytet i tërë!”. e shohim vazhdimisht në Ti- korçarët. Të fluturonte mendja
ident të SHBA në vitin 2004. Komuniteti ynë e pat mbështetur byllja e historisë 25-vjeçare të Dhe, me të vërtetë, CNN ranë, nga CNN International. tek e vëreje ashtu, marrëzi e
senatorin Kerry, meqë vinte nga demokratët. Nëpërmjet Holl- Larry King Live, më afroi sido- Center ishte një botë nxitëse. I vështrojmë gazetarët që as i kurajë nakatosur. Dhe i thashë:
brukut, gjithashtu, kemi zhvilluar disa takime me zotin Kerry, lidhur mos nëntorin e vitit 1993, kur Katër ndërtesa të larta, më ar- shmangnin vështrimet nga -Për ku kështu?
me çështjen e pavarësisë së Kosovës, po qe se ai do t’ i fitonte me ftesë të Ish-Presidentit të kitekturë të njëjtë, ishin të bash- ekranet e kompjuterave të Asisoj, i vetëpërfshirë nga
zgjedhjet. Ndërkaq, në vitin 2007 sërish kemi punuar shumë SHBA, Jimmy Carter, mora kuara nën një çati metalike qiel- panumërt. “Këtu është fabrikë një ide madhështie, as mori
ngushtë me të për të ndihmuar fushatën e zonjës Hillary Klinton pjesë në takimin e përvitshëm lore dhe, brenda gjithë atij nën- lajmesh, - tha Lorry.- Dua ta vesh gjë nga pyetja.
për presidente të SHBA. Shumë pjesëtarë të komunitetit sh- mes presidentëve të televiz- qielli, nuk di se çfarë mund të përsëris, kemi një fabrikë -Për në emision? - tha.
qiptaro-amerikan kanë qenë aktivë në këtë fushatë, në shenjë ioneve amerikane dhe presi- mos kishte! lajmesh”. Një ruse e pyeti se, -Jo, për në estradë, thuaj.
respekti për atë që bëri për Kosovën Bill Klinton. Dua të theksoj dentëve të televizioneve të ish Në darkë, bashkë me ne, kur ka ngjarje të rrezikshme, Larri King Live nuk përsëdytet!
se Hollbruku për 20 vjet ka qenë shumë i rëndësishëm për - republikave të Bashkimit ishte ulur edhe Ish-Presidenti si ta zëmë, përmendi ajo, Lufta CNN nuk e ka më Larry
Kosovën dhe pavarësinë e saj. Mu për këtë populli shqiptar i Sovjetik, në The Carter Cen- amerikan Jimmy Carter me e Gjirit për Kuvajtin, apo ngjar- King. Guvernatori i Kalifornisë,
Kosovës ka konsideratë për këtë diplomat për të cilin Barack ter (Qendra Karter), në Atlan- bashkëshorten Rosalin, si dhe jet e Moskës, gazetarët e dër- Arnold Schwarzeneger men-
Obama tha se ai ishte gjigant i vërtetë i politikës amerikane. Me ta, të SHBA. Mark Berenson, Presidenti i CNN Ted Turner me guar atje, a paguhen më mirë? jëherë shpalli “Dita e Larri
vdekjen e tij shqiptarët humbën një mik të tyre, unë mikun per- që punonte në The Carter Cen- bashkëshorten, aktoren e njo- Ai tha që “ Ata marrin rroga të King” për shtetin që drejton.
sonal, ndërsa Amerika diplomatin dhe strategun e zgjidhjeve të ter, më pati lënë në dorë një hur Jane Fonda. Përpara një diferencuara mirë, por shtesa Kurse Presidenti amerikan
shumë konflikteve në botë, familja njeriun e dashur të tyre. zarf, tek po bisedoja me zev- foltoreje tipike, siç dinë t’i bëjnë e shpërblime për vështirësi Barak Obama, me një video-
Autori është veprimtar dhe biznesmen i njohur i komu- endëspresidentin e CNN, Stu- amerikanët, dikur nga fundi, doli apo rreziqe, nuk japim”. Gaze- kumt, e quajti “njërin nga gji-
nitetit shqiptaro-amerikan art Lorry, pjesëmarrës në për të thënë ndonjë fjalë Jimmy tari më i paguar, tha, ishte Lar- gandët e transmetimit”.
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
demokracie” dhe Edi
G
u zbuluan se u shërbyen agjenturave të Sig-
jashtë shtete që kanë qenë tare me këtë objektiv dhe ka urimit të Shtetit- Darzhavna Sigurnost (DS). Dhe
anëtarë të ish-bllokut lindor inicuar që në shkurt të 2010, morën në “qafë” me mijëra bullgar të pafajshëm
komunist, i kanë kërkuar Ko- një “Deklaratë të Pragës” për duke i spiunuar dhe dënuar me burg ose inter-
nuar. E para gjë që mund të na shkojë në mend-
misionit të BE-së ndalimin në të gjithë këtë temë: “Ne kërkojmë që
je, kur dëgjojmë lajme të tilla, për të parë nivelin
Evropën të mohimit të krimeve komuniste. krimet komuniste të trajto- e demokracisë në një shtet kaq të ri si Kosova,
Ministrat e Jashtëm të Lituanisë, hen njësoj si Holocaust-i, që apo edhe tek Shqipëria, që ka 20 vjet demokraci
Letonisë, Bullgarisë, Hungarisë, Rumanisë do të thotë se krimet nga dhe 100 vjet shtet i pavarur e sovran, Maqedonia,
dhe Çekisë kanë kërkuar në një letër zyr- koha e regjimit komunist “fragile”, dhe të tjera, është se natyrshëm nuk
është jo i njëjtë me atë që mund të ketë një vend
tare të dërguar më 14 dhjetor Komisares duhet të trajtohen para
perëndimor me demokraci të konsoliduar. Dhe
Evropianë për Çështje të Drejtësisë Viviane drejtësisë në të njëjtën kjo as që mund të mendohet....
Reding, të dënojë “miratimin publik, mo- mënyrë. Veprat e tyre nuk Por, edhe më e keqja është se as që u afro-
himin dhe trivializimin e krimeve totalitare.” duhet të deklarohen se u ka het demokracia në Shqipëri dhe Kosovë, për sa
Matthew Newman, zëdhënës i Komisares kaluar koha, me këtë prob- i përket qëndrimeve që janë mbajtur, deri tani për
ata që i shërbyen komunizmit dhe shërbimeve
së BE-së thotë: “Ne e marrim shumë seri- lem konfrontohemi të gjithë
sekrete të Sigurimit të Shtetit, duke u krahasuar
ozisht këtë kërkesë. Krimet e regjimeve to- në ish vendet komuniste. Ne me shtetet të tjera ish- komuniste, si; Polonia,
talitare janë pjesë e kujtesës kolektive të kërkojmë drejtësinë ligjore, Hungaria, Bullgaria, Rumania, vendet Baltike,
Evropës”. jo vetëm dëmshpërblim mor- Kroacia dhe Sllovenia. Kjo, sepse për zhvillimin
Për krimin duhet të vlejnë të njëjtat al. Ata që kanë kryer vrasje dhe konsolidimin e parimeve demokratike në një
shoqëri në radhë të parë dihet se nevojiten mor-
norma - Letra e vendeve ish-komuniste të në emër të komunizmit, du-
ali, tradita, dëshira dhe vullneti i hekurt për të bërë
BE-së, e ka nismën tek iniciativa e minis- het të dënohen. Është e pa- të mundur një demokraci të tipit perëndimor. Dhe
trit të Jashtëm lituanez, Audronius Azuba- pranueshme, që ne të je- në fakt një vend si Kosova dhe Shqipëria, do të
lis. Gjashtë ministrat e bazojnë këtë tek tojmë bashkë me vrasësit dhe duhet të kalojnë nëpër etapa të tilla sprove të
mohimi i Holokaustit, i cili është i kriminelët. Ata janë institucioneve dhe shoqërisë, për të parë më pas
rezultatin e përpjekjeve të tyre. Por, keni parasy-
dënueshëm si në Gjermani ashtu edhe në kriminelë që kanë kryer
sh se sa u kundërshtua dhe nga kush u kundër-
shumë vende të tjera. “Mohimi i çdo krimi vrasje dhe tortura në emër të shtua, aq me forcë Ligji i Lustrimit në Shqipëri,
ndërkombëtar duhet t`i nënshtrohet të një ideologjie. Çfarë i dallon ata nga na- për të mësuar sesa thell i ka rënjët në politik, ish-
istri i Jashtëm çek, Karel Schwarzenberg. Sigurimi i Shtetit, në Shqipëri
njëjtave norma, për të shmangur rehabilit- zistët? Asgjë!” Tani me këtë temë merret Ko- Një gjë që të bën përshtypje, dhe është për të
imin dhe ringjalljen e ideologjive totalitare”, Schwarzenberg është i mendimit se të dy misioni në Bruksel. Ende nuk dihet nëse ardhur keq se në Kosovë e Shqipëri, ka me dh-
shkruan Azubalis. sistemet totalitare duhet të maten me të do të arrihet të shpallet ndalimi i mohimit jetëra diplomatë(që janë edha sot në ambasa-
Ai është i bindur se shqetësimet e sh- njëjtin kut. Për të si Hitleri ashtu edhe të krimeve komuniste. Matthew Newman dat tona nëpër botë), gazetarë e analistë (në
teteve të reja anëtare të BE-së, duhet të Stalini kanë qenë vrasës, dhe ata që i kanë shprehet me kujdes: “Që kur kemi marrë televizionet dhe gazetat kryesore), politikanë (në
shërbyer atyre bashkëfajtorë. krye të disa partive) dhe deputet( të disa partive)
merren seriozisht nga Brukseli. Të gjithë i kërkesën, jemi duke punuar në përpilimin që dihet fare hapur edhe pa parë dosjet e tyre, që
dinë krimet e nacionalsocializmit, por vetëm Komisioni Evropian në Bruksel an- e një raporti që do të përfundojë që këtë vit. ata kanë qenë 20 vjet më parë në shërbim të
një pjesë e Evropës është e vetëdijshme për gazhohet - Historiani dhe shkrimtari ru- Në këtë raport do të përcaktohet, nëse jemi Sigurimit të Shtetit. Sa, profesorë(edhe këtu në
krimet e komunizmit, thotë Azubalis. Një mun Marius Oprea, ish-president i Insti- në gjendje të dënojmë njerëz, që mohojnë Amerikë), politikan dhe gazetarë e diplomatë, ka
pozicionim i ngjashëm vjen edhe nga min- tutit Shtetëror për Hetimin e Krimeve Ko- krimet e regjimeve totalitare.” sot, që janë me “damkë” sigurimsa, dhe kanë
qënë ne poste publike para 20 vjetëve, por që
Botimet e reja
Shqipëria, kopshti
“
Botimet e reja
8 55 E diel, 19 dhjetor 2010
FORUM
Evropa përjeton Marrëveshje në vlerë 20 miliarda dollarë mes Kinës dhe Pakistanit
Kina dhe Pakistani kanë nënshkruar dje miratimin edhe nga parlamenti, siç kërkohet riun që ata e identifikuan si oficer të CIA-s.
dimrin më të ashpër një marrëveshje në vlerë afro 20 miliardë
dollarë, gjatë vizitës së kryeministrit kinez,
me ligjet iraniane. Ai do të vazhdojë ta
udhëheqë agjencinë iraniane për energji
Merkel inkurajon trupat
gjermane në Afganistan
dhe më të ftohtë të Wen Jiabao, në Islamabad. Ministri i infor-
matave i Pakistanit tha se të dy vendet kanë
bërthamore.
CIA tërheq shefin e saj nga Pakistani
Kancelarja gjermane Angela Merkel ka
udhëtuar dje në Kunduz të Afganistanit verior
shekullit XXI nënshkruar 13 marrëveshje dhe memoran-
dume të mirëkuptimit në fushë të energjisë,
CIA ktheu dje nga Pakistani zyrtarin e saj
kryesor, pasi që iu zbulua identiteti dhe u
për të takuar trupat gjermane të stacionuara
atje. Gjermania ka 4.800 ushtarë në Afgani-
Evropa po përballet me temperatura ekstremist të transportit hekurudhor, rikonstruktimit, kërcënua me vdekje. Emri i shefit të supozuar stan në kuadër të forcës së NATO-s, ISAF. Kan-
të ulëta dhe me ngrica që kanë paralizuar udhëtimin bujqësisë dhe në kulturë. të stacionit të CIA-s në Islamabad u zbulua celaren gjemane në këtë vizitë e shoqëroi edhe
e njerëzve në prag të pushimeve. Nga Irlanda e Ver- Kronika nga Lindja e Mesme- Iran: Shefi nga pakistanezi Karim Kan, i cili kërcënoi se ministri gjerman i Mbrojtjes Karl-Theodor zu
iut në Bullgari, kushtet atmosferike kanë shkaktuar i agjencisë bërthamore në krye të diploma- do ta padisë agjencinë për vdekjen e djalit dhe Guttenberg, dhe inspektori i përgjithshëm i
anulime të shumta fluturimesh duke filluar që nga e cisë Shefi i agjencisë iraniane bërthamore, Ali vëllait të tij në sulmet me raketa të SHBA-ve. ushtrisë gjermane, Volker Wieker. Kjo është
premtja dhe duke vazhduar me të shtunën. Dy Akbar Salehi mori dje formalisht detyrën si Kan dhe avokatët e tij në një konferencë për vizita e tretë e Merkel në Afganistan pas
aeroportet e gjigantë të Londrës, Heathrow dhe
ministër i Jashtëm, duke zëvendësuar gazetarë në nëntor thanë se do të kërkojnë një atyre në vitet 2007 dhe 2009, ndërsa qëllim
Gatwick, anuluan të gjitha fluturimet dje, pas
parardhësin, Manusher Motakin, i cili u sh- pagesë prej 500 milionë dollarësh, për shkak i vizitës ishte që të shikonte nga afër vep-
reshjeve të dendura të dëborës dhe ngricave. Policia
gjithashtu ka bllokuar shumë rrugë përreth karkua nga presidenti Mahmud Ahmedinex- të vdekjeve dhe kërcënuan se do ta ndjekin rimet e ushtrisë gjermane në këtë shtet azi-
aeroporteve. Anulime fluturimesh ka pasur edhe në had. Mediat iraniane raportojnë se Salehi do të drejtorin e CIA-s, Leon Panetën, sekretarin atik dhe që të bisedojë me ushtarët për mi-
aeroporte të tjera evropiane, nga Amsterdami në jetë i emëruar i përkohshëm, derisa të marrë amerikan të Mbrojtjes, Robert Gejts, dhe nje- sionin e rrezikshëm, thekson DPA.
Holandë, Gjeneva në Zvicër, Munihu në Gjermani,
PE: Bisedimet Prishtinë-Beograd mund të fillojnë në shkurt 2011 tik ndaj fakteve të paargumen-
tuara të raportit të Dik Martinit/
Bisedimet ndërmjet Prishtinës dhe Ish-shefi i misionit të OKB-së në
tare në Drenas, Skënderaj, Deçan, në
Beogradit mund të nisin në pjesën e Kosovë, Bernard Kushner, ka dek-
një qendër votimi në Lipjan dhe një
dytë të shkurtit të vitit të ardhshëm, laruar se është shumë skeptik ndaj
tjetër në Malishevë, sipas tyre, është
pas krijimit të qeverisë së ardhshme të akuzave të ngritura në raportin e
pjesë e nevojshme e procesit për kr-
Kosovës, vlerësojnë përfaqësuesit e anëtarit të Këshillit të Evropës, Dik
ijimin e një qeverie legjitime.Deputetja
Parlamentit. Sipas PE-së, në mungesë Marti. “Jam skeptik në lidhje me
e Parlamentit Evropian, Doris Pack,
të një qëndrimi të qartë të BE-së dhe realitetin e këtyre akuzave për
thotë për Radion Evropa e Lirë se pas
Shteteve të Bashkuara ndaj këtyre bised- trafikim të organeve, mirëpo le t’’i
përsëritjes së zgjedhjeve në disa komu-
imeve, pala serbe dhe ajo kosovare do hetojnë ato”, tha Kushner. Ndërko-
na, partitë politike në Kosovë do të kenë
të gjejnë arsyetime për ta shtyrë këtë hë ndaj raportit të Dik Martin, ka
shumë opsione për të formuar qever-
proces. Përfaqësuesit e Bashkimit Evro- reaguar edhe KFOR. “Për akuzat
inë e ardhshme të vendit. “Fakt është
pian dhe njohësit e rrethanave politike duhen dëshmitë dhe përderisa nuk
që njëra parti ka shumicën dhe ata po
në rajon, shprehin bindjen që në pjesën ekzistojnë ato mbeten vetëm thash-
përpiqen të formojnë qeverinë, por nuk
e dytë të muajit shkurt 2011 do të etheme”, ka thënë komandanti i
mund të shkojnë vetëm, andaj ju du-
mund të formohet qeveria e ardhshme trupave të KFOR-it, Erhard Byhler,
hen disa partnerë të koalicionit, të cilët
e Kosovës dhe se në atë kohë mund të duke komentuar raportin e anëtarit
duhet dhe mund t’i gjejnë. Nëse ata
nisë dialogu i paralajmëruar ndërmjet Evropian iu vu përgjegjësia për lehtë- të Bashkuara. Megjithatë, që nga të Këshillit të Evropës, Dik Marti.
nuk mund t’i gjejnë, ekziston një par-
Prishtinës dhe Beogradit. Vendimi i simin e bisedimeve ndërmjet palës serbe atëherë përveç spekulimeve, nuk është “Kosova nuk është vend i krimit,
ti tjetër që mund ta bëjë një koalicion
Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në e asaj kosovare përmes një rezolute të marrë ndonjë vendim zyrtar lidhur me përkundrazi janë bërë përmirësime
të gjerë me disa parti. Andaj mendoj
Kosovë që më 9 janar të vitit të ardhs- miratuar në shtator të këtij viti nga kohën, formatin dhe agjendën e këtyre të mëdha”, ka thënë gjenerali
se ka shumë mundësi dhe le të zba-
hëm të përsëriten zgjedhjet parlamen- Asambleja e Përgjithshme e Kombeve bisedimeve. Byhler.
tohen ato”, shprehet Pack.Bashkimit
REKLAMA
REKLAMA
Botimet e reja
“KRIJIMI I
GREQISË MODERNE”
Shtëpia Botuese
“55” ka hedhur në
treg librin “Krijimi
i Greqisë Mod-
erne” shkruar nga
historiani dhe stu-
diuesi grek D.A.
Zakythinos, pub-
likim që vjen nën
përkthimin e Vir-
gjil Muçit. Botimi,
pjesë e kolanës
“Intelligenda”,
është një vësh-
trim shkencor mbi
ngjizjen e shtetit
të ri të Greqisë, jo
vetëm si shkëputje
nga pushtimi os-
man, por edhe si
zanafillë i tezës me
pasoja rajonale të
Megalidesë
Botimet e reja
14 55 E diel, 19 dhjetor 2010
LETRAT
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com
revolta e intelektualëve
KONCEPTI DISIDENT I LIRISË, I JETËS SË VËRTETË KA SFIDU SFIDUAR AR LOG JIKËN E SKLLA
LOGJIKËN VËRISË, TË PRANIMIT TË PPAKTIT
SKLLAVËRISË, AKTIT TË HESHTJES ME
FORCA
○ ○ ○ ○ T○ ○SHTYPËSE
FORCAT ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ARGUMENT
P
ara së gjithash, dua të sak Kanë kaluar dy dhjetëvjeçarë nga ajo
tësoj se ky tekst i është trazirë fantastike, shpesh herë e përcak-
dedikuar kujtimit të Matei tuar si the upheaval in the Est, me
Cãlinescu-t, qytetar i famshëm i Re- aradhën e ngjarjeve dramatike që pasu-
publikës së Letrave, profesor i letër- an dhe që përmbushën atë që gjendej në
sisë se krahasuar, eseist, kritik letrar, sferat e përtejimagjinatës: shembjen e
romancier, poet, mendimtar antito- sistemeve komuniste, fundin e regjimeve
talitar. Në 25 qershor 2009, në ditën të cilat dukeshin të destinuara të ekzis-
e kalimit të tij në botën ku push- tonin (ose të vegjetonin në zodiakun e
ojnë të drejtët, kam mbajtur në përjetësisë). Dukshëm të sëmura, të gjen-
Sallën e të Drejtave të Njeriut në dura në një kronikë zvetënimi, të pamun-
Pallatin e Parlamentit, nën dura të ofronin gjë tjetër përveç retorikës
përkujdesjen e Institutit të Studi- boshe dhe pa asnjë përmbajtje, diktatu-
meve Popullore referatin “Shembja rat e Evropës Lindore dhe Qendrore, ish-
e utopisë. Rëndësitë historike, poli- in njëlloj të drobitura dhe agresive. Nga
tike dhe morale të revolucioneve të ana tjetër, pas Konferencës së Helsinkit
1989-ës”1. Kam pasur privilegjin të (1975), atëhere kur komunistët e push-
bashkëpunoj me Matei CÎlinescu-n tetshëm kanë pranuar të shenjonin një
dhe të lumturohem me miqësinë e dokument i cili stabilizonte respektimin
tij. Jam shumë i hidhëruar që mar- e të drejtave të njeriut si bazë e mar-
rëdhënia jonë është materializuar rëdhënieve Lindje-Perëndim, punët kanë
vetëm në planin shkencor me marë një hov të ri. Nuk ka vend për mash-
ndërmjetësinë e artikullit “The 1989 trimet që kishin lidhje me reformat e
Revolution and Romania’s Future”, sipërpërmendura, për një socializëm më
i cili është publikuar në gazetën Prob- njerëzor, i imagjinuar i fismë, nëpërmjet
lems of Communism, vëllimi i 40-të qëllimeve të tij origjinale, të shpërfytyru-
(janar-prill 1991).2 Megjithatë më ara nga praktikat totalitare. Koncepti dis-
duhet të saktësoj se ky bashkëpunim ident i lirisë, i jetës së vërtetë ka sfiduar
ka patur një impakt të rëndësishëm logjikën e skllavërisë, të pranimit të pak-
duke stabilizuar parametrat tit të heshtjes me forcat shtypëse. Komi-
themelorë të diskutimit për Revolu- teti i Mbrojtjes së Punonjësve të Polonisë,
cionin në Rumani për vitet e ardhs- zgjedhja e kardinalit Karol Wojtyla papë,
hme. Matei Cãlinescu ka qenë njëri vizita e tij në Poloni kanë përshpejtuar
prej kritikëve më të ashpër ndaj dinamikën e çmontimit sistematik. Fjalët
mashtrimeve në vitet ’90-’92 të e Ioan Paul-it të II-të, “Mos kini frikë”,
qeverisjes së atyre që trashëguan kanë frymëzuar ethosin e sindikatës së
pushtetin komunist, duke marrë pavarur dhe ka vetëqeverisur Solidarite-
pushtetin në vend nëpërmjet mash- tin. Ka ardhur paskëtaj fenomeni Gor-
trimit të revoltës qytetare të dhje- baçov, destanilizimi i ri dhe në të vërtetë
torit 1989. Në njëzet vjet të atyre radikal, liberalizimi i BRSR, vepër e një
ngjarjeve, Matei CÎlinescu është një lideri revisionist marksist, i cili distanco-
udhërrëfyes kulturor dhe njerëzor hej përherë e më fuqishëm nga paradig-
themelor për të kuptuar jo vetëm ma bolshevike. Ky libër flet për këtë ethos,
historinë prezente por dhe të kalu- i cili është cilësuar nga Vàclav Havel
arën e rënuar, të misticizuar dhe të “pushteti i njerëzve pa pushtet.” Është
tjetërsuar nën pushtetin komunist. një përpjekje për sintezë, në planin poli-
Një gjë që duhet pohuar pa tik-filozofik dhe historik-krahasues, mësi-
diskutim është se viti 1989 ka mi kryesor në një moment vendimtar.
ndodhur. Duke mos përfillur teoritë Viti 1989 ka risjellë në lëvizjen intelektu-
e ndryshme të konspiracionit dhe ale dhe politike temën e shoqërisë civile.
teoritë e thata dhe më pak të thata Nuk mund të mos përmendet se ai vit do
që përpiqen të na bindin se gjithçka të ishte krejt ndryshe pa rolin e intelektu-
ka qenë një trillim, një iluzion, viti alëve kritikë, kundërshtarë të ideologjisë
1989 ka qenë një realitet historik, zyrtare. Të gjitha këto tema do të jenë
politik dhe etik. Bota pas 1989 ësh- gazetat”. Këtu qëndron çelësi i sishme që, përpara se të diskutojmë zvetënuar. Përveç faktit të ekz- aktuale për aq kohë sa do të jenë të do-
të rrënjësisht, thelbësisht pa dis- transformimit për të cilin dua të dis- për shembjen ose perëndimin e le- istencës së kultit të partisë, mosdoshme për suksesin e shanseve të
kutim, ndryshe nga bota para vitit kutoj: ka ndryshuar paradigma e in- ninizmit të shohim nga se erdhi kjo gjë që e bën komunizmin ek- vlerave liberale në universin postkomu-
1989. Një disident i shquar çek, terpretimit të reales. Nuk duhet dhe si qe e mundur dalja nga uto- leziologji, ai është në të nist. Ndër vlerat e sulmuara furishëm nga
Martin Palouš i cili ka qenë në një vënë re se revolucioni i vitit 1989 pia. Komunizmi ka qenë, para së njëjtën kohë një tentativë për forcat nostalgjiko-komuniste ose tribal-
moment zëdhënës i Chart 77 dhe përkon me dyqind vjetorin e Revolu- gjithash, një program doktrinar i transformimin e fondamentaliste do të doja te veçoja tri:
është aktualisht ambasador i Repub- cionit Francez të 1789. Në një përv- paracaktuar të mobilizojë në kënd- antropologjisë. Qëllimi krye- e vërteta, besimi, toleranca.Do të desha
likës Çeke në Kombet e Bashkuara, jetor të tillë, kemi pasur privilegjin vështrimin e arritjes së qëllimeve sor i komunizmit nuk qën- të falenderoja Bogdan Cristian Iacob, i
duke kritikuar ata që mohojnë kar- të marrim pjesë në një revolucion të radikale transformuese në nivel dron domosdoshmërisht në cili ka kordinuar grumbullimin e të gjitha
akterin revolucionar të vitit 1989 tipit të ri, fundamental paqësor dhe ekonomik, moral, social dhe kultur- punimeve, eseve dhe intervistave për këtë
kolektivizimin e mjeteve të
tregonte: “Revolucioni fillon në jo utopik. Një saktësim: në rastin e or. Ambicja e epërme e komunizmit vëllim, si dhe Shtëpinë botuese Humani-
prodhimit; të gjitha çojnë te tas për entusiazmin me të cilin kanë pran-
momentin kur bie të fle në darkë Rumanisë i janë përgjigjur me dhunë, është të realizojë një qytetërim të
dhe e di se çfarë gazetë kam blerë në atributi kryesor: vizionit të uar dhe përkrahur këtë projekt.
ndërsa revolta në vetvete nuk ishte ri që do të rrethojë personazhin qen-
mëngjes, dhe kur çohem ditën e e dhunshme. dror — Njeriun e Ri. Komunizmi njeriut dhe ekzistencës hu-
dytë, shkoj te qoshja të blej të gjitha Konsideroj se është fort e rëndë- është një antropocentrizëm i mane. (vijon në fq. 16) Vladimir TIºMÎNEANU
N
katologji sekulare, doktrinë kiliaste. uk kam dashur të shkruhet
genocidit të vazhdueshëm; të arrin- Nëse nuk ka qenë ashtu, nuk do të për mua. Por, do të më ngelej
in zgjerimin e shoqërive respektive. kishte zgjatur shtatëdhjetë vjet dhe peng nëse nuk do të shkru-
Aparatet represive, ato të integrimit nuk do të kishte vazhduar në aja diçka për dashurinë dhe pasionin që
dhe te kooptimit, të trajnimit kon- Amerikën Latine, në Filipine, Mala- kam ndjerë për miqësinë. Dhjetë vjet
formist dhe të bashkëfajësisë shpje- jzi, Nepal etj. Ka aty diçka nga ur- mësuese e klasës së parë.... Dhjetë vjet,
gojnë në një masë të madhe këtë dhri i shenjtë, në fakt një lloj mag- sytë dhe mendja e atyre engjëjve, në pritje
fenomen. Në këtë vështrim, dalloj netizmi nga një zbulim i papritur, se çdo të nxirrja unë nga goja. U kam
shëmbëllesën me fashizmin. Ajo që të paktën për ata që e kanë adoptuar dhënë ëmbëlsi dhe dituri. Më kanë falur
e ndan nga ana tjetër totalitarizmin dhe identifikohen me të. Në rastin lumturi dhe freski. Në vazhdim, me fëm-
e majtë nga ai i djathti është fenom- e komunizmit, si lëvizje politike, ai ijë më të rritur. Më pas, me fëmijë je-
eni i mospranimit. Besimtarët e premton kapërcimin nga kjo botë time. Kurdoherë e rrethuar me pastërti
vërtetë (true believers) komunistë janë nëpërmjet revolucionit proletar dhe dashuri fëminorë. Edhe kur u rritën!
zgjuar shkallë-shkallë nga gjumi botëror, ose për të vazhduar for- Respekti dhe mirënjohja e tyre kanë bërë
dogmatik. Ata kanë kërkuar në fillim mulën klasike, kalimin nga peran- që moshën ta ndiej vetëm në pasqyrë...
zbutjen e sistemit, pastaj kanë pro- doria e nevojës në perandorinë e lir- Faleminderit nxënësit e mi! E
vokuar përmbysjen e tij. Radikalizmi isë, e cila transformon në praktikë bekuar qofsh ti mësuesi!”, me këtë mer-
është diçka që apelon në shtresat jo- parajsën tokësore. Miti komunist ka ak të madh një nga intelektualet e mirën-
racionale, emocionale të ndërgjegjes. përligjur aftësinë e rezistencës johura të kryeqytetit, një mësuese dhe
Kur ai që “futet në parti” (Belu Zil- nëpërmjet argumentit shkencor. mbi të gjitha një nënë e veçantë, Evanthi
ber) zgjohet, nga forca e zakonit Marksizmi njeh vetëm një doktrinë Ciko, ka përmbushur merakun e saj për
shkëputet nga kolapsi aksiologjik i politike dhe ajo quhet socializmi t’u lënë brezave një kujtim, mbi të gjitha që shumë shpejt do të fitonte zemrën e fëmijë. Këta fëmijë ishin të moshave nga
individit, njëherësh dhe nga shkencor. Ajo ngatërron idenë e njo- një falënderim, një mirënjohje. tij… Profesor Mihali kishte studiuar në 7 vjeç e deri në l7, l8, edhe 20 vjeç. Këta
magjepsja perverse prej ideologjisë. hjes së ligjeve në shoqërinë njerë- Libri i saj me kujtime “E bekuara konservatorin “Xhuzepe Verdi”, në Mi- të fundit, konsideroheshin si fëmijë të
Sigurisht, është e paevitueshme zore me ato të historisë. Profetizmi mësuesi”, i cili u promovua dje, mbi të lano të Italisë. Ai ishte i pari këngëtar prapambetur. Gjëja e parë që më ra në
pyetja: Ku qëndron forca joshëse, e marksist ka përgjithësuar bindjen e gjitha është një libër i shkruar me dashu- lirik në “Bariton”. sy dhe më bëri përshtypje ishte se ata
komunizmit? Komunizmi propagan- shfrenuar, pothuajse mistike, të aty- ri, me ngrohtësi, me vërtetësi. Një libër Fryt i kësaj dashurie të pastër dhe të ishin veshur të gjithë njëlloj; me koka të
donte shpëtimin këtu, në këtë botë. re që përqafonin vizionin apokalip- që përmbledh një shekull jetë, personazhe sinqertë, do të jenë më pas dy fëmijët e qethur zero dhe tepër të ndrojtur, madje
Ai ka qenë para së gjithash, kate- tik dhe të padiskutueshëm të të njohur e të panjohur, personalitete që mrekullueshëm, Zhani Ciko, Dirigjent dhe të trembur. Në sytë dhe fytyrat e tyre
gorik për konceptin eskatologjik të matematikës së revolucionit. Vite më kanë bërë jetën kulturore shqiptare, njerëz – Maestro, një personalitet i shquar i artit shikoje një trishtim, por edhe një egërsi
ekzistencës. Nëse pranojmë tezën e parë, Daniel Cohn-Bendit do të tre- të thjeshtë, fëmijë e mësues, breza që janë Shqiptar dhe një figurë shumë e dashur që shprehej nga një pakënaqësi a diçka
Raymond Aron sipas së cilës mark- gojë në librin e tij të bashkëbisedave rritur dhe edukuar prej saj. për publikun shqiptar, në diasporë dhe më që edhe vetë s’mund t’a kuptoja atë çast.
sizmi është një herezi e krishterë, me Adam Michnik: Nous l’ avons tant Evanthi Ciko, mësuesja 90 - vjeçare gjërë. Fëmija e dytë është vajza e saj Keti Ishte njëlloj ndjenje frike dhe pakënaqësie
atëhere arrijmë në konkluzionin se aimée, la revolution. e kryen për afro katër dekada me radhë Ciko, një merceolloge e talentuar që sot që s’dihej se nga u buronte, por që nuk e
në komunizëm ballafaqohemi me Si janë të mundura krizat e ko- këtë profesion të nderuar, por mbi të ndodhet në Austri me familjen e saj. pata të vështirë të kuptoja se ajo për të
shenjtërimin e politikës. Një re- munizmit? Siç e parathoshim më gjitha mbahet mend si Drejtoreshë në Tepër e preferuar nga dash-amirësit cilën ata kishin më shumë nevojë, ishte
ligjion i tillë politik, premton soli- lart, historia e komunizmit mund Shtëpinë e Fëmijës “8 – Nëntori” (sot dhe miqtë e shumtë që e rrethonin, por dhe dashura dhe ngrohtësia që u mungonte
daritetin, një komunitet sektar (in- të lexohet dhe si një proces i gjatë i “Zyber Hallulli”) në kryeqytet. e kënaqur nga familja që ajo kishte kri- nga të qenit fëmijë pa prindër, pa famil-
tolerant). Para së gjithash, siç lëvron vetëçmitizimit të dogmës. Pasoja Ish - nxënëse në Institutin Femëror juar, Evanthi Ciko dukej se ndjente bren- je dhe pa kujdes prindëror.
një poet i madh polak, Aleksander kryesore është dezertimi i elitave, “Nëna Mbretëreshë” në vitin l940, ajo da qënies së saj si nënë dhe mësuese se Me ardhjen time si drejtoreshë e re
Wat, në intervistat me Czes³aw të cilat çrrënjosin dogmën prej vetes përfundon shkëlqyeshëm mësimet dhe kishte plot rezerva dashurie dhe human- në këtë Shtëpi Fëmije, të gjithë kalama-
Mi³osz nga My Century, fjala ishte dhe vazhdojnë në tjetër drejtim. emërohet mësuese në shkollën “Naim izmi. Cilësi këto për të cilat kishin shumë jtë u ç’organizuan dhe përshpërisnin mes
për premtimin e vëllazërisë. Wat tre- Momenti kyç i çshenjtërimit të Frashëri”, në Tiranë. Atëhere Evanthia nevojë ata fëmijë që kurrë nuk e kishin njëri – tjetrit se nuk do ta çanin më kokën
gon: “Ajo që na ka ndjellë më shumë ideologjisë është viti 1956. Sigurisht ishte vetëm 20 vjeçe. Ishte një vajzë e ndjerë nga afër dashurinë dhe ngrohtësinë nga drejtoresha e re. Ishte një situatë që
se çdo gjë ka qenë la fraternite” . Ajo ekzistojnë dhe momente të tjerë që brishtë dhe pak e ndrojtur. Pasioni i saj prindërore. Dhe ata që kishin më shumë më bënte të ndjehesha shumë keq… Ditët
ka pasur një forcë magnetike për e paraprijnë këtë gjë, por ky moment i vetëm që nga fëmijëria e saj e hershme nevojë se askush tjetër për këtë dashuri e para shpesh pyesja veten: - “A do t’ia
intelektualët e çmendur, të shkëpu- dallon nga të tjerët nga fakti se ishte për t’u bërë mësuese. Një ëndërr dhe humanizëm të kësaj gruaje me zemër dalë mbanë kësaj pune, apo do të tur-
tur nga ambienti shoqëror dhe et- goditjen më të fortë ndaj mitit ko- tashmë që do të bëhej realitet. Bija e të madhe, ishin fëmijët e Shtëpisë së Fëm- përohem tani në fund të karrierrës!?”.
nik. Nuk duhet të besojmë se in- munist e jep një komunist, Nichita Grigor Zoraqit dhe e motra e kompozi- ijës në kryeqytet, të cilët që në ditën e Është një privilegj i madh të jesh
toleranca krijon kolektivitete Hrushov, në Kongresin e XX-të, të torit të njohur Nikolla Zoraqi, ajo vinte parë kur Evanthi Ciko filloi punën si “nëna e 268 fëmijëve”. Me pjesën më të
shumë të forta, me solidaritet jetëg- PKBS, nëpërmjet Raportit Sekret ku nga një familje intelektuale dhe tepër e drejtoreshë në këtë Shtëpi Fëmije, e thër- madhe prej tyre edhe sot kam kontakte. I
jatë, me pasion dhe përkushtim dhe u denoncua kulti i individit të Sta- respektuar, e njohur që në atë kohë. Fakti ritën me emrin “Nënë”. kam ndjekur në të gjitha stadet e jetës,
vetjak. Sekti propozon një unitet linit. Nga këndvështrimi im, 1956 se i përkiste një familjeje intelektuale Ishte një barrë jo fort e lehtë për të, ashtu siç bën prindi për fëmijën, shpesh
kozmik, paarritshmërinë e marrëz- është hapi i parë i çmontimit të dhe me tradita të shkëlqyera, duket se sepse ndryshonte e gjithë metodika ku herë duke mbajtur edhe korrespondencë
isë dhe ndërtimi i një hapësire ku të mitit, i cili sjell dhe dezintegrimin e kishte ndikuar ndjeshëm në karakterin kishte punuar më parë si mësuese dhe të rregullt. Shumë prej tyre sot janë nëna
humbasi politika tradicionale. Si shkallëzuar të sistemit. Një tjetër dhe personalitetin e saj. Kjo e bënte edhe drejtuese në disa shkolla të kryeqytetit, dhe baballarë, gjyshe dhe gjyshër të mirë.
rrjedhim, pohoj se leninizmi shënon moment kthese i fatit të kësaj më të kompletuar, por edhe më të dashur si në shkollën “Ismail Qemali”, “Luigj Ata më kujtojnë me shumë mirënjohje e
njëlloj si ipostazën ashtu dhe an- ideologjie është viti 1968. Ky mo- portretin e kësaj edukatoreje të talentu- Gurakuqi”, “Vasil Shanto”, etj, por edhe respekt dhe kurrë nuk më harrojnë….”.
ullimin e politikës. Një politikë që ment sjell me vete ringjalljen e uto- ar e të palodhur. si inspektore në Seksionin e Arsimit. Tashmë, kjo grua që mban mbi
ka arritur në këtë pike e trukuar, e pisë nëpërmjet iluzioneve të reviz- Profesioni i mësuesisë, Evanthi - Pas një eksperience të gjatë në ar- shpinë 90 vite të jetës së saj, me atë
shpërfytyruar dhe e falsifikuar. Duke ionizmit marksist, në mundësinë e Cikon do t’a obligonte për t’iu përkush- sim, prisja të emërohesha me punë pranë buzeqeshje karakteristike e thinja të arta
lexuar në numrin e korrikut të New humanizimit të socializmit, nëpërm- tuar më shumë punës me fëmijët dhe Institutit Pedagogjik, për të mbyllur edhe në kokë që i japin pamjen e një nëne
York Review of Books, një artikull të jet një partie që mundet të ndërtojë nxënësit e saj. Edhe pse tepër e re në pesë vitet e fundit të karierrës time. Por brilante, ende nuk mund të çlirohet lehtë
Tony Judt kushtuar Amon Elon-it, një univers politik mirëdashës. Ësh- moshë për rolin që ajo luante, shumë në fakt nuk ndodhi kështu. nga emocionet që i sjellin kujtimet e një
poet i ri i ndarë prej nesh, kam gje- të e vërtetuar se nuk është e mun- shpejtë Evanthia do të fitonte zemrat e Ishte muaji gusht i vitit l965, kur jete të tërë. Një jetë e mbarsura plot kuj-
tur dy vargje të John Keats (The Fall dur kjo gjë, ndërsa pas vitit 1968 atyre fëmijëve që shikonin tek mësuesja më thërrasin në Seksionin e Arsimit, në time, dashuri e përkushtim ndaj atyre
of Hiperion): «Fanatics have their është vënë re karakteri i pakthyeshëm e tyre modelin e një edukatoreje dhe nëne Komitetin Ekzekutiv të asaj kohe. Më fëmijëve që fati i tyre i keq bëri që të mos
dreams, werewith they weave/ A i asaj që unë e kam quajtur në librin shëmbullore. Por duket se puna si më- komunikuan emërimin tim si drejtoreshë ishin si gjithë të tjerët, por që gjithnjë e
paradise for a sect.» Pikërisht në këtë e përmendur më lart, duke perifra- suese nuk mjaftonte për të mbushur ko- në Shtëpinë e Fëmijes “ 8 – Nëntori”. thërritën atë me emrin “Nënë”.Për punën
mënyrë e lëvrojnë historinë e komu- zuar rioshin Marx, mjerimi i uto- hën të cilën ajo e çmonte shumë. Për Që në ditën e parë kur u paraqita në e palodhur të “Nënës” së tyre, Drejtoreshës
nizmit, por dhe të fashizmit në shek- pisë. Pamundësia e pajtimit të indi- këtë arsye, ajo do të angazhohej edhe në këtë Shtëpi Fëmije, - kujton Evanthia, së përjetshme të fëmijëve jetimë, Evanthi
ullin e XX-të. Është zëri i përbashkët i vidit me partinë-shtet çon, në rastin Radio – Tirana si spikere, për të pre- drejtori i këtij institucioni i cili po më Ciko është nderuar me titullin “Mësuese
fanatikëve që konceptojnë një botë të e intelektualëve, në tërheqjen nga idea zantuar programet e orëve të mbrëmjes dorëzonte detyrën, më bëri prezantimin e Merituar” dhe së fundi nga presidenti i
përsosur, të pastruar nga ato gjëra që e reformimit, si dhe në braktisjen e nga viti l941 – l945. Atëhere Evanthia me personelin dhe më tregonte ambien- Republikës me “Medaljen e Mirrënjohjes”.
ata i perceptojnë si agjentë patogjenë, sistemit në përgjithësi. Kjo është ishte vetëm 25 vjeçe kur u njoh me pro- tet e godinës e cila sapo ishte lyer me Instituti Kombëtar i Integrimit të
virusë, parazitë, burime të deka- origjina e diferencës të 1956/1968 dhe fesor Mihal Ciko, i cili në atë kohë ishte bojë një ngjyrëshe. Jetimëve Shqiptarë i akordoi asaj titul-
dencës… Shkurt, parajsa për sektin. lëvizjeve revolucionare të 1989. shef i kulturës në Radio – Tirana, por Në këtë Shtëpi Fëmije ishin plot 268 lin: “Simbol i Vlerave Humane”.
Në dhomën e kuqe
K
ur banoja në Sri Lanka, prindërit „Por ne ishim duke shkuar në kopshtin Oh, Hana, tha, jam në hall. Ah, po. Më Mbizotëroi heshtja. Dodi kërkonte të ikte
një ditë dimri më erdhën për një botanik“, i kujtoi Hana. „Do të doja vetëm erdhi në mendje një vend i bukur. në mënyrë qaramane: A nuk mundemi të
vizitë. Në fillim ndjeva një lloj t’i hidhja një sy“. Dodi vështroi nga afër orën e dorës. Po hymë brenda në makinë, të paktën?
shqetësimi për këtë vizitë. Nxehtësia kon- Dodi nuk ishte i paduruar. „Këto vende ju lë ta pini birrën, por unë do të rri ulur E pamundur, zotëri. Kemi për të bërë një
stante, ushqimi i pazakontë dhe uji i janë shumë të mëdha si territor, ti e di“ ia dhe do t’ju shoh. rrugë të ngushtë. Makina zor se hyn aty.
pijshëm, madje edhe prania e një klinike për ktheu. Ne u ulëm dhe vështruam jeshillëkun Do ta rregulloj në çast. Një kamerier erdhi,
lebrozët rreth 10 km larg nga shtëpia, du- „Sa të shohim brenda dhe do dalim gjithandej. Biseda e djaloshit hidhej sa në më pas e drejtoi në Sinhaleze. Burri tundi
het të ketë patur ndonjë efekt të kundërt direkt“, premtoi ajo. një temë në tjetrën; nuk ishte aspak në kokën dhe u fut brenda. Shoferi ynë tashmë
tek ata në një mënyrë a në tjetrën. Por e Makina me qera u drejtua drejt hyrjes. gjendje të ndiqte ndonjë tren mendimesh është duke futur makinën. Është afër.
kisha nënvlerësuar elasticitetin e tyre; ata Dod ishte i lodhur dhe si rrjedhim mezi ecte. përtej zanafillës. E pyeta nëse e dinte se cila ishte makina
arritën të më bindnin për përshtatshmërinë „Vitin që shkoi kam vënë re se këmbët e mia E lashë mënjanë këtë si një shenjë të jonë, mes gjithë të tjerash.
e tyre, më shumë nga sa e imagjinoja dhe nuk po bëjnë tamam atë që dua dhe si dua keqe dhe u përpoqa të vija re nëse të njëjtën Pa problem. Isha i pranishëm kur ju po
dukeshin shumë të kënaqur nga gjithçka. unë“ na shpjegoi. gjë mendonte për të edhe Hana. largoheshit me pontiak. Shoferi juaj po thër-
Nuk u ankuan për mungesën e ujit të „Po ecën shtruar“ na tha Hana. „Po eci Dodi nuk po ia vinte veshin askujt. Dukej ret Ëickramasinghen.
rrjedhshëm në banjo dhe rregullisht lëvdo- më shpejt, të shoh nëse ia vlen të ikim më qartazi se ishte i lodhur. U përpoqa të flisja Këtu njerëzit janë krejt të pashpresë.
nin mishin me erëza të përgatitur nga Ap- tutje“. për çdo gjë që më vinte në mendje: rig- Krijova antipati për të, sapo e dëgjova të
puhamy, kuzhinierja. Ndaluam të merrnim një karafil; aroma jallërimin e bërjes së maskave në Ambalan- fliste. Ju nuk jeni nga këto anë? E pyeta.
Të dy duke qenë në të shtatëdhjetat, nuk e saj e mbushte ajrin si gazi. Kur u kthyem goda, kërcimin e djallit etj. Dodi dëgjonte, Jo, jo! Jam nga Kolombo. Këta janë faqez-
josheshin nga interesi i papranueshëm. për të vazhduar shëtitjen në këmbë, Hana por nuk bënte gjë tjetër veçse lëvizte kokën inj.
Për ta mjaftonte të rrinin rreth shtëpisë nuk po dukej më. Po ecnim nëpër bimësi, dhe më pas kthente ndonjë përgjigje. Secili nga këta mban thikë me vete, ësh-
duke lexuar, duke fjetur, të zhyteshin në rreth një kthese tek një shteg, shihnim për- Papritmas, dëgjova djalin e ri që i thosh- të e sigurt.
oqean në muzg dhe të bënin shëtitje të sh- para dhe ende nuk shihnim asnjë shenjë të te Hanës: për ju kam shtëpinë. Një dhuratë Kur kamerieri solli çekun, e firmoi me
kurtra përgjatë bregdetit me makinë të zënë saj. nga perëndia për të përmbushur kërkesat e një vringëllimë të shpejtë dhe u largua. A
me qera. „Çfarë është duke bërë kështu Hana? tua. do të shkojmë në shtëpi, pra?
Nëse shoferi ndalonte papritmas në Gjëja e parë që e di me siguri, është se ka Askush nuk i ktheu përgjigje, por të
ndonjë faltore për të bërë fli një arrë kokosi, për të humbur. Duhet të jetë diku.“ gjithë u ngritëm dhe ecëm në drejtim të
ata dukeshin të kënaqur dhe nëse shihnin Shoejt, në fund të një rrugice të shkurtër portës së daljes.
ndonjë grup elefantësh që lëviznin rëndë- e pamë Hanën, pjesërisht e fshehur nga si- Nga njëra anë ishte një lëndinë e Makina me qera ishte aty; z. Ëickra-
rëndë në rrugë, makina do të parkohej pak- lueta e një sinhalezi që rrinte pranë saj. gjerë dhe e çrregullt, ku disa palma i masinghe na përshëndeti.
sa në distancë, në mënyrë që t’i kundronin Çfarë po ndodh? Dodi shpejtoi hapat. Më zinin frymën rrënjëve dhe gjetheve Nxehtësia e pasdites ishte larguar, duke
me qetësi teksa afroheshin. pas më kapi syri buzëqeshjen e gjallë të që mbështillnin trungun e tyre. Bimët lënë pas vetëm një xhep aty-këtu prapa
Nuk shfaqnin ndonjë dëshirë për të bërë Hanës dhe i ngadalësova hapat. Ajo dhe djali pemëve.
foto, por ndonjë ciceron do të ishte mirë: i ri qëndronin përballë disa orkideve të kaf-
kacavjerrëse ishin shpërndarë mbi Në fillim, rrugica ku po ecnim dukej
pritjet e përsëritura ndërkohë që shihnin enjta në formë merimange. majat e gëmushave si rrjetat e mjaft e gjerë sa nxinte edhe një makinë të
ritualin midis njeriut dhe makinës. Ata ish- „Ah! Menduam se të humbëm“ thashë. pëlhurës së merimangave gjigante madhe, por bimësia që i kalonte kufijtë nga
in vërtet miq idealë. „Shihi këto orkide. A nuk janë të jash- të dyja anët e rrugicës, e kishte ngushtuar
Kolombo, ku i njihja pothuaj të gjithë, tëzakonshme“? Ajo buzëqeshi. Faleminderit, jo! Nuk po sa për të futur këmbët një njeri.
ishte më pak se një orë larg. Disa herë i kam Dodi u ngit lart, i tundi kokën djalit të kërkojmë shtëpi. Do të rrimë vetëm disa javë. Në fund të rrugicës ndodheshin dy sh-
kaluar aty fundjavat, duke lënë takime me ri dhe i hodhi një sy luleve. „Ata më vësh- E pashë vëngër, duke shpresuar se do ta tyllat e portës prej betoni pa portë midis.
shokët më përpara. truan sikur të isha një lakër i zdruguar“, kapte vështrimin tim si një paralajmërim Kaluam përmes.
Shpesh pinim çaj në verandat e gjera të tha. kundër vazhdimit të bisedës dhe për ta kuj- Me përjashtim të një krahu godine të
disa shtëpive në Cinnamon, hanim drekë me Djali i ri shpërtheu në të qeshura. Dodi tuar se në ç’vend po rrinim. vogël, shtëpia ishte tërësisht e fshehur nga
profesorë universiteti, ministra protestantë po e vështronte me qesëndi. Djaloshi nuk po i jepte më vëmendje. shkurre të larta dhe pemë plot lule.
dhe qeveritarë. (Shumë prej Sinhalesëve u „Ky djalosh po më tregonte një histori Deri këtu, në rregull. Ne nuk kishim ndër- Kur u futëm në një hapësirë dere, djaloshi
duket e habitshme që i thërrisja prindërit e për kopshtin“ nisi të thoshte me shpejtësi mend të blinim shtëpi. Por dikush duhet ta ndaloi dhe u kthye nga ne, duke ngritur një
mi në emër, Dod dhe Hana; disa syresh më Hana. shohë këtë shtëpi dhe t’i tregonte shokët e gisht.
pyesnin nëse isha vërtet biri i tyre apo më Sinhalezi rrezatoi triumfalisht. Kishte vet. Nuk ka asnjë zhurmë, apo jo? Vetëm zogj.
kishin adaptuar). veshur një fanellë të bardhë dhe një xha- Një investim i madh ishte, padyshim. Ishte ora kur zogjtë nisën të zgjoheshin
Këto fundjava në qytet ishin të nxehta ketë sportive të kuqe të thellë me shkëlqim Nuk kisha asnjë dyshim për të. Mos duhet nga letargjia e tyre e ditës. Një cicërimë e
dhe pasiononte. që nga drita e fortë e diellit dukej si blu ve- të prezantohem? Justus Gonzag, që fëmijët pacaktuar vinte nga pemët. Ai uli gishtin
Një të diel, pikërisht në kohën kur do zulluese. e quajnë Soni. dhe u kthye nga dera. Gjatë mëngjeseve ata
ktheheshin në Amerikë, ne vendosëm të Zakonisht i rri larg atyre të panjohurve Buzëqeshja e tij e cila nuk ishte në vetve- veçse këndojnë.
merrnim kuaj race në Gingota, ku kishte që dëshirojnë të më fusin në bisedë me do- te një buzëqeshje, më dha një ndjesi fizike Tani jo.
edhe kopsht botanik, që Hana kishte shumë mosdo. Kësaj here ishte shumë vonë; i nxi- të pakëndshme. Oh, sa bukur, i tha Hana.
dëshirë t’i shihte. tur prej Hanës, i panjohuri bareste lart e Le të eci përpara. Një shëtitje e gjatë 5 Ai na drejtoi nga disa dhoma boshe të
Rezervova dhomat në Galle dhe hëngrëm poshtë asaj, duke u kthyer edhe nga shtegu minuta në kohë. Ai vështroi tutje duke errëta. Kjo është kuzhina, e shihni? Stil i
drekë aty. Si zakonisht, ngjarjet ishin të kryesor. Dodi dhe unë i hodhëm një vësht- kërkuar Hanën. Kam ndërmend t’ju jap një veçantë. Babai im po e refuzonte edhe
vonuara në nisje. Në fund të fundit, në fokus rim njëri-tjetri dhe nisëm t’i ndiqnim me libër poemash. parafinën, edhe gazin.
të interesit, ishin spektatorët. Trupa e grave kujdes veprimet e tyre. Librin tim. Me autograf me emrin tuaj. Ne u mblodhëm kruspull në një korri-
e bëri Hanën të shkrihej së qeshuri. Vetë Afërsisht në fund të kopshtit plot lule Kjo do t’ju bëjë shumë të lumtur. dor të shkurtër ndërkohë që ai hapi derën,
garat e hipizmit të sillnin një ndjenjë zh- ishte ndërtuar një tendë nën disa pemë të Oh, tha Hana, me drojë. Më pas u mbër- nga ku dukeshin disa drita verbuese.
gënjimi. Sa e lamë pas terrenin, Dodi na u larta shiu. Kishte edhe një verandë. Djaloshi thye dhe buzëqeshi. Do të ishte mirë. Por ti Ishte një dhomë e vogël, muret dhe çatia
drejtua gjithë kënaqësi: do të ishte mirë të ndaloi së ecuri. Tani ju ftoj të gjithëve për e kupton, nuk mund të rrimë më shumë se vezullonin. Pothuaj gjithë sipërfaqja ishte
ktheheshim në hotel dhe të shplodheshim. një birrë. 1 minutë. e mbushur nga një shtrat i madh me një
Vir ginia W
Virginia oolf
Woolf
BLU
Përbindëshi hundëçip ngrihet në sipërfaqe dhe mbijnë nëpër flegrat e tij të hapura dy kolona uji, të cilat,
të bardha përvëluese në qendër, spërkaten tutje në një periferi prej rruazash blu. Goditjet e blusë vijosin
katramanë e zezë të lëkurës së tij. Duke e spërkatur ujin përmes hundës dhe flegrave ai këndon, rënduar me
ujë, dhe bluja mbyllet përmbi të duke zhytur gurzit e lëmuar të syve të tij. I hedhur përmbi plazh shtrihet ai,
i topitur, i mpirë, duke derdhur luspa të thata ngjyrë blu. Bluja e tyre metalike njollos hekurin e ndryshkur
mbi plazh. Blu janë brinjët e barkës me rrema të mbytur. Një dallgë derdhet poshtë kambanave blu. Por
katedralja është e ndryshuar, e ftohtë, temjan rënduar, blu e zbehtë me mbulesat e zojave.
Përktheu nga origjinali: Neli NAÇO
Shtëpia B o t u e s e “ 5 5 ”
Ky libër, historikisht
i rëndësishëm, do
të sulmohet, me të
gjitha mundësitë, si
antisemitik. Librin
rrefen se , hebrenjtë
kanë luajtur një rol
të jashtëzakonshëm,
dhe, jo gjithnjë të do-
bishëm, në të gjithë
historinë e njerëzimit
e kjo është e duk-
shme; që veprimtaria
e tyre nuk ka qenë
gjithnjë miqësore
kundrejt Krishtërimit
dhe popujve johe-
brenj, është, gjithash-
tu, e dukshme, dhe ka
një fond të jashtëza-
konshëm evidencash
nga burime judaike e
të tjera, të autoritetit
të palëkundur, që e
provon këtë