You are on page 1of 24

CMYK

E PËRDITSHME Adresa: Rruga 15-23


E PAVARUR “Medar Shtylla ”,
Shtylla”,
Drejtor: qendra e biznesit SUPLEMENTI “LETRAT”
FAHRI BALLIU Tel: 04/2321364,
Botimi i Shtëpisë Botuese „55“
Tel: 04/232136
04/2321366 6,
Kryeredaktor:
ILIR NIKOLLA
Fax:04/2321365,
Tiranë
Fundosja e utopisë
E-mail:
Nr. 349 (4414)
Viti XIV i botimit
(numri i parë doli
info@gazeta55.net,
gazeta55mail@
yahoo.com,
dhe revolta e intelektualëve
më 18.10.1997) Internet: Koncepti disident i lirisë, i jetës së vërtetë
www .gazeta55.al
www.gazeta55.al
E diel,
Çmimi 30 lekë ka sfiduar logjikën e skllavërisë,
19 dhjetor 2010 Greqi 1,5 EURO të pranimit të paktit të heshtjes me forcat shtypëse

Edi Rama dhe frika nga kutitë e hapura


Kauza e kutive po POLITIKË 2
shndërrohet në sarkofagun
politik të Edvinit. Pasi mori CNN, kronikë të posaçme për heqjen e vizave për shtetasit shqiptarë
vesh se kutitë e Shkodrës e Të kthyerit në kufi, reagon
kishin nxjerrë zbuluar, ai
tentoi të ndërrojë kurs, por
Sali Berisha, nismëtari i Ministri i Brendshëm,
tregon kategoritë e qytetarëve
të kthyer në kufirin grek
tashmë është shumë vonë dhe
është bërë më e rrezikshme kauzës së Shqipërisë pa viza në BE Lulzim Basha: Kanë
hapja e kutive, si një vendim qenë dy kategori
kategori,,
që e shkatërron politikisht
uzurpatorin e kreut të PS
shtetas të
depërtuar
depërtuar,, si
Komenti / Fushata dhe të painformuar
antiviz
antivizëë e liderit të Lëviza e lirë e shqiptarëve pa viza
në vendet e BE-së është shoqëruar
PS, tregues i edhe me kthime në kufirin grek,
të disa qytetarëve shqiptarë. Min-
dëshpërimit politik istri i Brendshëm, Lulëzim Basha
ka shpjeguar arsyet e këtyre kthi-
meve. Ministri Basha duke folur
NË BRENDËSI për personat që janë kthyer në kufi
Fakti
Fakti// PS s’kapërdin nga autoritetet greke, shpjegon se
bëhet fjalë për dy kategori. Në
dot krizën e grupimin e parë bëjnë pjesë ata
shtetas që janë regjistruar në një
brendshme - listë të zezë dhe konsiderohen të
deportuar, ndërsa grupimi tjetër
s’ka të ndalur nuk ka qenë i informuar dhe ka
pasur probleme me sigurimin
fushata e lar gimeve
largimeve shëndetësor apo sasinë e parave që
dispononte për udhëtimin. Shkon
drejt normalizimit situata në pikën
Zëvendëskryeministri doganore te Kakavijës në
Gjirokastër, ku për ditë me radhë
Ilir Meta në Beograd është penguar nga policia greke
“Aspiratat për bashkim lëvizja e qytetarëve shqiptarë me

të kkombeve
ombeve të Ballkanit FORUM
përmbushen Kur ndiqnim Z. Ilir Beqja, në Kur sul mohet një
sulmohet Krimet kkomuniste,
omuniste,
duk
dukee përzgjedhur “Larry King Live” Bangladesh ju do të lider shqiptar
shqiptar,, pjesë e kujtesës
alternativën e Brukselit” Nga Qemal Sakajeva
Këtë të enjte që sapo shkoi,
ishit dënuar me bur burg!g! sul mohet imazhi i të kolektive të Europës
sulmohet
Kryetari i LSI-së, Ilir Meta ish- saktësisht më 16 dhjetor 2010,
gazetari i famshëm i kanalit
Redaksionale
Një parti e madhe, serioze dhe
gjithë shqiptarëve Deutsche Welle
Gjashtë shtete që kanë qenë
te i pranishëm në kongresin e Par-
tisë Demokratike Serbe, në mesin botëror televiziv amerikan CNN, me kapacitete analizuese Nga Eden Babani anëtarë të ish-bllokut lindor ko-
e pesë krerëve të delegacioneve të Larry King, në programin e titul- ekonomike e demokratike asnjëherë Përmes një lajmi që nuk vazh- munist, i kanë kërkuar Komision-
partive të huaj, anëtarë të Interna- luar me emrin e vet “Larry King në botë s’do të përdorte artikullin doi gjatë, këtë të shtunë, TV5 it të BE-së ndalimin në të gjithë
cionales Socialiste. Kreu i LSI-së Live” (Larri King drejtpërdrejt), e një gazetari ekonomie për të sul- Mondë i bënte jehonë një shkrimi Evropën të mohimit të krimeve ko-
dhe njëherazi nr 2 i qeverisë sh- drejtoi emisionin e fundit, i muar qeverinë e vendit të tij. Ja që të gazetës serbe Blic, e cila mbësh- muniste.
qiptare iu drejtua kongresit të kësaj paralajmëruar qysh prej do kohësh. ndodh që deputeti antikushtetues teste raportin e Dik Martit, lidhur Ministrat e Jashtëm të Litu-
partie me një fjalë të posaçme, duke Atë ditë, ai përmbylli plot 25 vjet Ilir Beqja përdor një shkrim reviste me një trafik të supozuar të organ- anisë, Letonisë, Bullgarisë, Hun-
uruar zhvillimin e tij si dhe duke histori, një emision që zgjati sa ekonomike të “The Economist” eve njerëzore nga ana e disa garisë, Rumanisë dhe Çekisë kanë
theksuar marrëdhëniet e mira mes një brez njerëzor. Lajmet bënë me dhe jo një raport të detajuar të udhëheqësve të UÇK-së. kërkuar në një letër zyrtare të dër-
dy vendeve dhe dy partive respek- dije se Larry King 77 vjeç, do të këshillit kombëtar të ekonomisë Duke iu referuar burimeve kon- guar më 14 dhjetor Komisares
tive. Në fjalimin e mbajtur në kon- zëvendësohet nga gazetari brit- dhe demokracisë në Partinë Social- fidenciale, (gjithnjë të pakonfir- Evropianë për Çështje të Drejtë-
gres, zëvendëskryeministri tha se anik Piers Morgan, i cili, siç thu iste të drejtuar nga Shkëlqim Cani muara) gazeta serbe njoftonte pak sisë Viviane Reding, të dënojë
E diel, 19 dhjetor 2010 55 1
POLITIKE
CNN, kronikë të posaçme për heqjen e vizave për shtetasit shqiptarë

Sali Berisha, nismëtari i kauzës


Të kthyerit në kufi,
reagon Ministri i
Brendshëm, tregon
së Shqipërisë pa viza në BE
kategoritë e qytetarëve të
R
rjeti më i fuqishëm medi
atik në botë, CNN, i ka
kthyer në kufirin grek kushtuar një hapësirë të
konsiderueshme, vendimit të Bash-

Lulzim Basha:
kimit Evropian për liberalizimin e
vizave Shqipëri-BE, si dhe hyrjen në
fuqi të këtij vendimi vetëm 3 ditë më

Kanë qenë
parë. CNN specifikon se 15 dhjetori,
është dita e ndryshimit të madh për
Shqipërinë. Ndërsa kryeministri Ber-

dy kategori,
isha, cilësohet si nismëtar i kësaj
kauze.
“Ndryshime të mëdha në Sh-

shtetas të
qipëri, në javën që kaloi. Që prej 15
dhjetorit, qytetarëve shqiptarë nuk u
nevojitet më një vizë për të udhëtuar

depërtuar,
drejt vendeve të Bashkimit Europian,
pas dekadash të tëra të regjimit të
vizave. Sipas raportit të organizatës

si dhe të
“Open Society”, numri i qytetarëve që
udhëtojnë drejt vendeve të Bashkim-
it Europian do të dyfishohet”, thotë

painformuar
CNN.
Gazetarja Daniela Konstandini, e
cila ka raportuar nga Tirana për rrje-
tin prestigjioz amerikan, thekson se
nismëtari i kauzës së lëvizjes pa viza,
Lëviza e lirë e shqiptarëve pa ka qenë kryeministri i vendit Sali Ber-
viza në vendet e BE-së është sho- isha.
qëruar edhe me kthime në kufi- “Nëntor 2010, Bashkimi Europi-
rin grek, të disa qytetarëve sh- an aprovon liberalizimin e vizave për
qytetarët shqiptarë. Gjatë këtyre 20 vizave u bë e mundur falë reformave qiptarët. Më duhet të kujtoj se nga ja- rët shqiptarë që duan të udhëtojnë
qiptarë. Ministri i Brendshëm, vjetëve demokraci, shqiptarët kanë të thella. Sipas kryeministrit, 15 dh- nari deri në dhjetorin e vitit 1990, 52 për në Bashkimin Europian duhet të
Lulëzim Basha ka shpjeguar ar- pasur të drejta të kufizuara për të jetori shembi murin e izolimit për të rinj u vranë në kufijtë shqiptarë në kenë pasaportën biometrike, e cila
syet e këtyre kthimeve. Ministri udhëtuar drejt Italisë, Gjermanisë, shqiptarët. përpjekje për t’u larguar nga vendi”, është pasaporta më e mirë e
Basha duke folur për personat që Francës dhe vendeve të tjera të Bash- “Ky është shpërblimi më i madh tha kryeministri. prodhuar në vendet e bashkimit Eu-
janë kthyer në kufi nga autorite- kimit Europian. Ata ishin të detyruar për reformat dhe për ekonominë, që Nga ana tjetër, ministrja e Inte- ropian vitet e fundit”, deklaron minis-
të merrnin viza dhe të prisnin gjatë Bashkimi Europian i ka dhënë ndon- grimit, Majlinda Bregu thekson se lib- trja e Integrimit Evropian, Majlinda
tet greke, shpjegon se bëhet fjalë para dyerve të ambasadave. Por tani jëherë Shqipërisë. Liberalizimi i eralizimi i vizave erdhi menjëherë pas Bregu.
për dy kategori. Në grupimin e kjo ka marrë fund. Nismëtar i kësaj vizave është një vendim i rëndë- kryerjes së reformave të gjera në Sh- Pas rënies së komunizmit ku sh-
parë bëjnë pjesë ata shtetas që kauze është Kryeministri i Shqipërisë sishëm për çdo vend, veçanërisht qipëri. “Liberalizimi i vizave vjen si qiptarët lanë vendin për t’iu drejtuar
janë regjistruar në një listë të zoti Sali Berisha”, thotë Konstandini. për ata që 20 vjet jetonin në një bun- rezultat i luftës kundër korrupsionit, perëndimit, qytetarët shqiptarë kanë
zezë dhe konsiderohen të depor- Nga ana e tij, shefi i ekzekutivit ker të vërtetë, e që u përballën me krimit të organizuar dhe riorganizimi i mundësinë të udhëtojnë të lirë për
Sali Berisha, evidenton se heqja e izolimin më të thellë në histori, si sh- të gjitha pikave kufitare. Tani, qyteta- në vendet e Bashkimit Europian.
tuar, ndërsa grupimi tjetër nuk
ka qenë i informuar dhe ka pa-
Kronika/ Dita Ndërkombëtare të Emigrantëve
sur probleme me sigurimin
shëndetësor apo sasinë e parave Qeveria, 31 milionë lekë për 200
Emigracioni sjell zhvillim,
që dispononte për udhëtimin.
Normalizohet situata në
Kakavijë- gjatë 24 orëve të
kamera monitoruese në Tiranë
fundit hyjnë drejt territorit
grek 650 shtetas shqiptarë/ ekonomia vazhdon të rritet Gjithçka që ndodh në pikat me të nxehta
Shkon drejt normalizimit situa- Pa emigracionin dhe migrimin drejt vendeve të Europës perëndi-
ta në pikën doganore te Kakavijës more, shume vende pune aktualisht të lira nuk do të plotësoheshin, të kryeqytetit, do jetë ekranet e sistemeve
në Gjirokastër, ku për ditë me ndaj qeveritë duhet të vlerësojnë emigracionin dhe përfitimet
radhë është penguar nga policia ekonomike si në shtetin pritës, por dhe në vendin e tyre. dixhitale të sallës operative të policisë
greke lëvizja e qytetarëve sh- Në Ditën Ndërkombëtare të Emigrantëve shefja e misionit të
qiptarë me pasaporta biometrike. IOM-it në Shqipëri Nicoletta Giordano u shpreh se dërgesat në para Këshilli i Ministrave miraton fondin prej 31 milionë lekë për
të emigrantëve janë ende shumë të rëndësishme për ekonominë sh- projektin e vendosjes së kamerave vëzhguese për Policinë Kriminale
Sipas statistikave zyrtare nga
qiptare.
dogana e Kakavijës gjatë 24 orëve në Tiranë. Vendimi parashikon të mbështesë projektin e Departa-
“Është një ditë e rëndësishme për të gjithë ne dhe për Shqipërinë.
të fundit kanë hyrë në tokën Rreth 27 për qind e shqiptarëve jetojnë dhe punojnë jashtë dhe mentit për rendin dhe sigurinë në krijimin e një sistemi dixhital të
greke 650 shtetas shqiptarë me ata janë mjaft të vlerësuar në shumë vende pritëse. Vetëm në Itali mbikëqyrjes me 200 kamera të rrugëve kryesore dhe zonave më prob-
pasaporta biometrike. Mësohet se numërohen 20 mijë sipërmarrësish shqiptarë në ndërtim, shërbime lematike në kryeqytet.
51 shtetas me pasaporta bi- e turizëm. Emigrimi në përgjithësi dhe ai ekonomik do te ekzistoje Qeveria do mbështesë edhe projektin për 4 radarë të rinj për
ometrike janë kthyer mbrapsht pasi është pjesë e ekonomisë globale dhe një force pozitive”, u shpreh monitorimin e shkeljeve të rregullave të qarkullimit rrugor.
nga polica greke pasi 30 prej tyre Giordano. Aktualisht, në Tiranë ekzistojnë 5 kamera vëzhguese të Policisë
nuk kishin dokumentacionin e Sipas shefes së IOM në Tiranë me kontributin e emigrantëve në Kriminale, por efikasiteti i tyre ka qene thuajse zero për ngjarjet e
nevojshme për lëvizje ndërsa 21 shoqëritë pritëse, ekonomia vazhdon të rritet. Sipas përllogaritjeve ndodhura në territoret që ato monitorojnë. Dy prej tyre janë në
të tjerë ishin me precedentë pe- të bëra nga ekspertët mendohet që rreth vitit 2050 në botë do të bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, dy në rrugën “Myslim Shyri”
ketë 405 milion emigrantë dhe rreth 30 për qind të vendeve ekzis- dhe njëra në zona të Tiranës së Re.
nalë. Zëdhënësi i drejtorisë së
tuese të punës do të zihen nga emigrantë si pasojë e mungesës së
policisë së Gjirokastrës Gentian Me vendosjen e 200 kamerave në pika të ndryshme të rrugëve
krahut të punës në vendet pritëse veçanërisht duke pasur parasysh
Mullai tha se rritja e fluksit të rënien e numrit të popullsisë në vendet e industrializuara në Eu- kryesore, pranë stacioneve të autobusëve, pranë shkollave apo në
lëvizjes nga qytetarët me pasapor- ropën Perëndimore. pika të tjera të nxehta pritet ta bëjnë më të sigurt kryeqytetin sh-
ta biometrike dhe emigrantëve Giordano shprehet se Organizata Ndërkombëtare për Migracio- qiptar, si dhe lehtësojnë punën e policisë për zbulimin e ngjarjeve
për festat e fund vitit ka bërë që nin ne Shqipëri ka nisur një fushate për të informuar emigrantët kriminale. Në kushtet e masave kundër terrorizmit, Tirana mbetej i
policia të marrë masa për të mos shqiptarë si të emigrojnë në mënyrë të rregullt, të dine të drejtat e vetmi kryeqytet në Europë që nuk kishte sistem efikas të vëzhgimit
pasur pritje dhe radhë të gjata. tyre, por dhe detyrimet në vendin pritës. nga kamerat.

2 55 E diel, 19 dhjetor 2010


POLITIKE
Komenti/

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Edi Rama dhe frika Fushata
antiviza e
liderit të PS,
nga kutitë e hapura tregues i
dëshpërimit
Kauza e kutive po shndërrohet në sarkofagun politik të Edvinit. Pasi mori vesh se kutitë e Shkodrës e politik
kishin nxjerrë zbuluar, ai tentoi të ndërrojë kurs, por tashmë është shumë vonë dhe është bërë më e Kryetari i Partisë Socialiste,
rrezikshme hapja e kutive, si një vendim që e shkatërron politikisht uzurpatorin e kreut të PS Edvin Kristaq Rama, s’po gjen dot
elementin e duhur politik për pro-
Kutitë, të cilat prej më se një sohet se “kthesa” e Edvin Ramës, pagandën e zezë të opozitës, pas
viti u shndërruan nga Edvin Rama ka qenë e kushtëzuar dhe e detyru- dështimit spektakolar të kauzës së
nëi “kalë beteje”, po i kthehen atij ar, nga shuplaka që Prokuroria e zgjedhjeve të 28 qershorit, po për-
në boomerang. Ndërsa prej më se Rrethit të Shkodrës, i dha kauzës hap panik se liberalizimi i vizave
një viti, e vetmja gjë te “hapja e së tij për “hapje kutish”. nuk do i mundësojë lëvizje të lirë
kutive”, ishte gënjeshtra e Edvin- Edvin Rama, i cili mësoi dhe shtetasve. Teza me të cilën ngac-
it për ato, tashmë ka skaduar edhe kuptoi që rreth një muaj më parë, mon veten e tij Rama, është sa
ky “motiv” i gënjeshtërt. se kërkesa për “hapje kutish”, do qesharake aq edhe e personifikuar
Si kanë rrjedhur ngjarjet dhe si të kishte të njëjtin “fat” me hapjen si një shfaqje teatrale të tij dhe
ato po vazhdojnë të rrjedhin, në e kutive të Shkodrës, nxitoi dhe ndjekësve megalomanë.
këto limite të fundit të skadimit të ndërroi ide, duke hequr dorë nga Në këtë sens, pavarësisht fak-
gënjeshtrës së Edvinit, merret vesh, kërkesa për “hapje kutish”. tit se heqja e vizave është një ar-
në mënyrën më të kristaltë, se “hap- Kjo heqje dorë nga kauza më ritje e jashtëzakonshme e vetë
ja e kutive”, ishte, asgjë më shumë se një vjeçare, sigurisht, me gjithë qytetarëve shqiptarë në radhë të
se një keqpërdorim nga ana e tij tentativën për ti paraprirë, do të parë dhe e reformave dhe vullnetit
(Edvin Ramës), për të mbetur kry- ketë “kosto” për Edvin Ramën, të palëkundur të autoriteteve të
etar i PS, por edhe për të larguar bashkë edhe me një reaksion të qeverisë, opozita socialiste ende
kundërshtarët e tij brenda partisë. pritshëm nga radhët e drejtuesve s’ka gjetur kurajën e duhur, të për-
Keqpërdorimi i Edvin Ramës dhunë të mbajë edhe drejtimin e për më se një vit, merret vesh, se të tjerë të PS-së. Këtë duket e ka shëndesë këtë proces të suk-
me “hapjen e kutive”, nisi fill, kur PS-së… dikur edhe pretendimi për “hapje ndjerë edhe vetë Edvin Rama, i cili sesshëm, por përkundrazi kërkon
u sanksionua humbja e PS-së në Periudha prej më se një vjeçare kutish”, do të kishte një fund, ku ndërsa nuk e fsheh frikën për të imponojë politikën e saj të
zgjedhjet e vitit të kaluar (për pa- për të forcuar pozitat e tij në krye vendi nuk ka rëndësi, në Ruzhdie “hapjen e kutive”, gjithmonë e më boshit dhe mungesën e theksuar
sojë edhe humbja e radhës e krye- të PS-së, i shërbeu Edvin Ramës apo në Shkodër. pak i zë ato në gojë, në turin e ri të alternativave politik bërës.
socialistit Edvin Rama). Përballë edhe për të spastruar partinë nga Ai (fundi) erdhi… turistik të protestave të pretend- Tri ditë pas hyrjes në fuqi të lib-
një humbje të PS-së dhe humbjes “kundërshtarët”. Një ndërmarrje e Ndërsa për të gjithë ne, ky fund uara. eralizimit të vizave Shqipëri-BE, në
së radhës si kryesocialist, kur tillë, sigurisht nuk ka qenë e le- u mësua vetëm pak ditë më parë, Përballë kësaj situate me fund radhët e socialistëve është kthyer
pritej që Edvin Rama të ballafaqo- htë, por gjithsesi, nuk mund të kur edhe u zbardh vendimi i të pritshëm, Edvin Rama, duket se pesimizmi dhe dëshpërimi i rrezikut
hej me llogaridhënien dhe rrihet pa evidentuar se Edvin Rama, Prokurorisë së Rrethit të Shkodrës më shumë se për çdo gjë, po bën të mbijetesës në skenën politike, pas
dorëheqjen nga kreu i PS-së, ai ia ka arritur edhe në këtë pikë të për kutitë e këtij qarku, për Edvin kujdes për të korrigjuar sa do pak frymëzimit të qarqeve të dyshimta
lançoi aksionin politik për “hapje sigurojë një “status quo”, qetës- Ramën, ky fund, megjithëse u dështimin me aksionin politik për në tentativë për të dëmtuar proces-
kutish”. Me sforco të madhe, duke inë, nga brenda partisë. mundua ta mbajë të fshehur, ish- “hapje kutish”. Ky aksion, i cili in e heqjes së vizave. Edhe pse
ndaluar deputetët e vetë të hynin Nuk dihet se çdo të ndodh pas te më i hershëm, të paktën rreth tashmë i është kthyer Edvin Ramës askush nga mercenarët e politikës
në Parlament për 6 muaj me radhë, kësaj, saktësisht pas verdiktit të një muaj më parë. në një varr politik, kërkon shumë së Moskës, s’ia doli të ri-ngrejë
duke u sforcuar edhe për të nxjer- Prokurorisë së Rrethit të Shkodrës, Ndërsa “kthesa” e Edvin Ramës më shumë energji për tu “modi- murin e izolimit për qytetarët e këtij
rë disa njerëz rrugëve (të cilët ai i për kutitë e hapura dhe të rinumëru- (çuditërisht rreth një muaj më fikuar”, veçanërisht në prag të fus- vendi.
quante protestues), duke kulmuar ara në këtë qark, ku e vetmja votë parë, saktësisht pas njohjes së tij hatës për zgjedhjet vendore…, ku Normalisht që Edi Rama me fus-
me mender ngujimin në çadra para që dilte mangët, i përkiste “inven- me vendimin e Prokurime së Rre- atij, do ti duhet të ballafaqohet me hatën e tij antivizë, po mashtron për
kryeministrisë në një të pretend- tarit” të votave të PD-së. thit të Shkodrës), për heqjen dorë disa fronte brenda dhe jashtë PS- ditë e më tepër me fraza qesharake
uar grevë urie (e cila vetëm e tillë Duket se koha nuk punon më nga hapja e kutive të fletëve të së, ndërsa “asetet” e tij më se një se të udhëtosh pa viza duhet të jesh
nuk ishte), Edvin Rama e shtyu për për Edvin Ramën… votimit, u lexua si “tolerim”, rreth vjeçare nuk premtojnë për një jetë domosdo i pasur. Njësoj si ati i tij
më se një vit, duke arritur që me Megjithëse ai mundi ta shtynte një muaj pas këtij “tolerimi”, më- politike të qetë për atë vetë… shpirtëror, diktatori Hoxha, i cili
gënjente popullin 30 vjet më parë

Fakti/PS s’kapërdin dot krizën e brendshme - s’ka të ndalur fushata e largimeve me mashtrime të tilla si “ne s’pyesim
për Evropë dhe Amerikë, vende këto
imperialiste, sepse ne jemi të parët
Ish-anëtari i asamblesë socialiste, Ylli Manjani ikën tek LSI, ndërsa lëshon një valë të rëndë akuzash drejt Edi Ramës, të cilin e botës dhe se sipërmarrja e lirë është
e profilizon si të paaftë dhe njëherazi si sponsorizues të politikës së përjashtimit dhe shtrydhjes së demokracisë partiake një vetëvrasje ekonomike”.
Eksperimentet e Enverit, sigur-
Radhët e Lëvizjes Socialiste për Integrim shtohen me një tjetër socialist të dosën me dëshirën e tyre të largoheshin nga radhët e Partisë Socialiste. isht që s’do lejohen të përsëriten nga
pakënaqur nga drejtimi i kryesocialistit Edi Rama. Pas Vangjel Tavos ka qenë Dy muaj më parë ishte deputeti Vangjel Tavo i qarkut të Gjirokastrës i cili u pinjolli i bllokut të tij komunist.
radha e Ylli Manjanit, anëtar i Asamblesë Kombëtare të Socialistëve që të largo- largua nga PS-ja për shkak të papërgjegjshmërisë së kryetarit të partisë social- Është i kuptueshëm ngërçi i
het nga Partia Socialiste me të njëjtin motivacion: në parti nuk ka demokraci të iste Edi Ramës, i cili nuk denjoi t’u kthente përgjigje për të ofruar një zgjidhje për brendshëm i opozitës dhe PS-së.
brendshme, drejtimi është centralizuar në duart e Ramës dhe grupit të biznes-
menëve. Manjani thotë se kryetari i partisë vendosi në heshtje largimin e tij nga
situatën e rëndë që ishte krijuar prej muajsh në qarkun e Gjirokastrës. Fiktiviteti në demonstrimin e
Pak ditë më vonë ishte një tjetër përfaqësues nga radhët e PS-së, kryetari i saktë të nocioneve politike, vetë për-
partia. bashkisë së Lushnjës Albert Sanxhaku ku së bashku me 350 anëtarë të Partisë
“Edi Rama vendosi në heshtje përjashtimin tim, sigurisht jo në mënyrë jashtimi nga proceset e rëndësishme
Socialiste u larguan nga partia socialiste ku ata bënin pjesë dhe iu drejtuan
statusore, por në mënyrë djallëzore. Pavarësisht dëshirës apo vendimeve arbi- Lëvizjes Socialiste për Integrim. vendimmarrëse dhe karrieriste për
trare të Edi Ramës, për t’i zhvlerësuar kontributet e mia. Tashmë kam marrë një I radhës që do të largohej nga kjo parti është deputeti i socialist dhe anëtari faktorët politikë si dhe hendeku i
vendim. Kam vendosur që pasionin dhe kontributin e mëtejshëm në politikë ta i Asamblesë Kombëtare të Socialistëve Ylli Manjani i cili dhe ky i fundit e braktisi thellë i krijuar mes përfaqësuesve
bashkoj me Lëvizjen Socialiste për Integrim, tek e cila gjej një mundësi reale këtë parti së bashku me kryetarin e dështuar të saj dhe iu drejtua sërish një prej përkatës dhe elektoratit socialist në
për të ushtruar pasionin për politikë dhe zgjeruar përmasat e lirisë politike të forcave që zë një vend të rëndësishëm në politikën shqiptare, Lëvizjes Social- Kuvend, ka shkaktuar pështjellim
munguar”, deklaroi ai. iste për integrim e cila është në qeverisje me partinë më të madhe në vend , me dhe zemërim të thellë në bazë, tek
Prej humbjes së Partisë Socialiste në zgjedhjet e qershorit, kandidati i PS Parinë Demokratike. socialistët e thjeshtë të cilët me të
për deputet në Qarkun e Dibrës ka qenë një zë shumë kritik i të gjitha aksioneve
politike të partisë së tij, duke e shprehur hapur pakënaqësinë e tij në të gjitha
Në Partinë Socialiste nuk ka demokraci të brendshme, drejtimi është cen- drejtë ndjehen të braktisur dhe të
tralizuar në duart e Ramës dhe grupit të biznesmenëve të tij, kjo ka qenë edhe lënë në mëshirë të fatit.
mbledhjet e forumeve të selisë rozë. Ndonëse këto, nën drejtimin e Ramës arsyeja themelore e largimit të Manjanit nga PS-ja. Edi Rama e ka kthyer PS-në
sipas vetë Manjanit po funksionojnë gjithnjë dhe më pak. Manjani paralajmëron Të ndodhur në këtë sferë të rrez-
në një arenë vulgare, ku shtypet dhe dhunohet mendimin i lirë, ku dëgjohet
largime të tjera nga Partia Socialiste. vetëm fjala e drejtuesit të tyre si të ishim në kohët enveriste ku dëgjohej vetëm ikshme regresi, opozita socialiste
Eksodi i largimeve nga PS drejt LSI-së fjala e diktatorit dhe të tjerët s’kishin të drejtë të kundërshtonin apo të shprehnin sigurisht që s’do pranojë gabimin
Vazhdon ende eksodi i largimeve të deputeteve nga radhët e Partisë Social- mendimin e tyre të lirë. Në Partinë Socialiste nuk ka demokraci të lirë, lideri i saj dhe të kthehet pas në kohë, por
iste drejt Lëvizjes Socialiste për Integrim. Një forcë politike tashmë në koalicion Rama me sjelljen e tij prej dështaku të vërtetë po largon nga vetja edhe ata pak do tentojë të çojë deri në fund ën-
qeverisëse me mazhorancën, Lëvizja Socialiste për Integrim me drejtues zëv- përkrahës së partisë së tij të cilët pak nga pak po pakësohen dhe po shterojnë drrën e çmendur të Gramoz Ruçit
endëskryeministrin, Ilir Meta ka mirëpritur në dyert e kësaj force të madhe që ka duke shkuar drejt partive të tjera qeverisëse me ideale të larta e ku nuk dhuno- dhe Ramiz Alisë, sipas ditarit
si objektiv integrimin e Shqipërisë, disa nga deputetet e selisë rozë që ven- het demokracia siç ndodh në radhët e Partisë Socialiste. E.T famëkeq të Zonjës së Zezë.

E diel, 19 dhjetor 2010 55 3


FORUM
Kontaktoni në opinion@gazeta55.net

Kur sulmohet
Z. Ilir Beqja, në Bangladesh
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
një lider
shqiptar,
sulmohet
imazhi i të gjithë
ju do të ishit dënuar me burg!
Redaksionale
shqiptarëve Një parti e madhe, serioze dhe me
kapacitete analizuese ekonomike e
Nga Eden Babani demokratike asnjëherë në botë s’do të
Përmes një lajmi që nuk vazhdoi përdorte artikullin e një gazetari ekon-
gjatë, këtë të shtunë, TV5 Mondë i bënte omie për të sulmuar qeverinë e vendit
jehonë një shkrimi të gazetës serbe Blic, të tij. Ja që ndodh që deputeti antikush-
e cila mbështeste raportin e Dik Martit, tetues Ilir Beqja përdor një shkrim re-
lidhur me një trafik të supozuar të organ- viste ekonomike të “The Economist”
eve njerëzore nga ana e disa dhe jo një raport të detajuar të këshillit
udhëheqësve të UÇK-së. Duke iu refer- kombëtar të ekonomisë dhe demokra-
uar burimeve konfidenciale, (gjithnjë të cisë në Partinë Socialiste të drejtuar nga
pakonfirmuara) gazeta serbe njoftonte Shkëlqim Cani e Edi Rama për të thënë
pak a shumë se paratë e fituara nga se vendi është më keq se Bangladeshi.
trafiku i drogës dhe i organeve njerëzore Natyrisht Ilir Beqja s’ka asnjë informa-
qenkan vënë në banka të Europës Perën- cion mbi ekonominë dhe demokracinë
dimore, në emër të shoqatave joqeveri- e Bangladeshit. Sepse po të kishte
tare ose në emër të personave të panjo-
marrë indekset e demokracisë së Re-
hur. Që një gazetë serbe të hedhë shash-
ka dhe të synojë një tymnajë antish- publikës popullore të Bangladeshit, në
qiptare sa të jetë e mundur më të dendur, Azi, do të kuptonte se demokracia atje
kjo nuk përbën risi, as çudi, sidomos fill është në rrezik, ku ekonomia është për
pas zgjedhjeve të fundit në Kosovë, kur faqe të zezë, ku as rrjeti social Face-
opinioni shqiptar dhe ndërkombëtar pret book nuk lejohet dhe shpesh mbyllet
konsolidimin e mëtejshëm të shtetit më nga policia. Një vend i cili sipas
të ri në hartën e Ballkanit. Çudia është raporteve aq të dashura nga 99-shat e
sesi një televizion i përmasave të TV5 Ramës, të “Transparency Internation-
Mondë bie në kurthin e një propagande al”, është një nga vendet më të korrup-
tashmë të demaskuar njëherë e përgjith- tuara në botë, dhe me cënim flagrant të
monë, ani se lajmin e hoqi me ngut nga lirisë së medies. Natyrisht Ilir Beqja s’e
faqja e vet e teleteksit. Siç dihet, raporti i di që lideri i Partisë Socialiste të Bang-
zviceranit Dik Marti, ngritur mbi të dhëna ladeshit (Lega Awami) Cheikh Hasina Sakaq, është e turpshme që një kryetarit të Partisë. Por Ilir Beqja ka frikë,
të pakonfirmuara, është parë me dyshim Berisha dhe e Partisë Demokratike ar-
Wajed është nën proces që nga vitit deputet i Shkodrës, në vend që të in- ai s’mund të kundërshtojë personin që ritja e heqjes së barrierës së fundit ndaj
edhe nga Departamenti i Shtetit të SHBA, 2007 për korrupsion. Shumë prej de- teresohet për zonat e përmbytura të e solli nga fushat e basketbollit në Poli-
i cili ka vënë në dukje se dyshimet kurrs- qytetarëve. Edhe kauza e kutisë u mbyll
putetëve të kësaj partie kanë përfundu- veriut të vendit, merret me analiza kra- tikë, që nga pivot e shndërroi në spe- me turp. Vendimi i Prokurorisë së Sh-
esi nuk përbëjnë provë. Por, me sa duket, ar në burg për abuzim me detyrën. Mjaf- hasuese mes demokracisë së Sh- cialist gjeopolitike. kodrës provoi 100% se, zgjedhjet e vitit
makina propagandistike e Beogradit u ton të lexosh arkivin e Euronews për
trimërua prej deklaratave të zonjës Karla qipërisë dhe diktaturës së Bang- Sidoqoftë Partia Socialiste në këtë 2009 kanë qenë të lira e të ndershme,
Bangladeshin për të kuptuar se korrup- ladeshit. Sigurisht ai zbaton urdhrat e fund viti është në një hall të madh bilan- pasi ligji ka funksionuar me korrektësi,
Del Ponte, ish-prokurore e Gjykatës
sioni po e mbyt këtë vend. shefit Edvin Rama, i cili s’ka turp që e ci, pasi llogaritë e nxjerrin me humbje institucionet kanë funksionuar me kor-
Ndërkombëtare të Hagës për Krimet e
Luftës në ish-Jugosllavi. Këtë të premte, Kuptohet vetiu se Ilir Beqja, i cili ësh- baltos vendin me krahasime që kudo. Është totalisht e dështuar nga rektësi, drejtësia ka funksionuar me
Del Ponte, i dha flakë për flakë një interv- të në pritje të vendimit të Gjykatës Kush- s’qëndrojnë as në qiell e as në tokë. pikëpamja politike. Asnjë kauzë e saj korrektësi. Vendimi i Prokurorisë së
istë gazetës zvicerane gjermanofone “Tag- tetuese nëse mandati dhe imuniteti i tij Pse për të kuptuar demokracinë e Sh- s’ka fituar besueshmëri publike. Kauza Shkodrës provoi edhe një të vërtetë
es–Anzeiger”, në mbështetje të bashkat- është legjitim, pasi ka shumë dyshime qipërisë duhet të shkojmë në Azi? Nëse e kutisë, e grevës së urisë dhe e tjetër, pse Rama hoqi dorë nga fletët e
dhetarit të vet, reporter i KE-së, ndonëse se ka abuzuar me postin për të përfitu- do të bëjë një krahasim që qëndron protestave për të sekuestruar liberaliz- votimit. Rama nuk u tregua i sinqertë
marrëdhëniet e tyre nuk kanë qenë gjith- ar para publike - do të fitojë besuesh- pse nuk e bën me Europën, aty ku ne imin e vizave, kanë një bilanc negativ. me shqiptarët, nuk u tha se po hiqte
monë edhe aq miqësore. “Z. Marti - thek- mëri publike dhe politike derisa Kush- aspirojmë të integrohemi? Është një Që prej 15 dhjetorit, shqiptarët lëvizin të dorë për shkak se Prokuroria me këtë
son ish-prokurorja - konfirmon dhe shtrin tetuesja t’ia heqë imunitetin. pyetje që Ilir Beqja duhesh t’ia kish bërë lirë në Europë. Është meritë e qeverisë vendim e nxirrte lakuriq.
më tej atë çka unë e kam thënë tashmë
dy vjet përpara.” Siç dihet, Del Ponte, me

Lum sabërlliu (ai që bën gajret) kur s’ka ç’bën!


cilësinë e prokurores, ka hetuar çështjen
edhe në Shqipërinë e Veriut. U përfol
shumë asohere për një shtëpi ku thuhej
se kryheshin ndërhyrje kirurgjikale në

Nga Kostaq Xoxa


dëm të robërve serbë, por nuk u vërtetua kishte bërë viktima më shumë se Hit- rruzullin tonë. Me këtë konglomerat injo- je? E, meqë “kutitë” ishin bërë si kusht
asgjë. Thua se te raporti i ish-kolegut të leri: 100 milionë përkundrejt 25 milion- rantësh, enveristësh, mëkatarësh, bojkotimesh për gjithçka, ja që ra edhe
vet gjeti shkopin magjik për të vërtetuar ëve! Këtë mazokizëm të tipit “vrit, të të mllefexhinjsh arrivistë e pro-perëndi- aureola e këtyre kutive, në vendimin për-
dyshimet e dikurshme, ish-prokurorja i Liberalizimi i vizave për shqiptarët duan”, e përvetësoi me zell të tepruar morësh të rremë, E.Rama ia arriti që të fundimtar të gjykatës se në katër kutitë e
ka deklaruar gazetës “Tages-Anzeiger”: përbën njërën nga ngjarjet historike të hapura me pretendim të Nard Ndokës
stalinisti Enver Hoxha. Kjo ka një pjesë mbajë peng parlamentin për më shumë
“Ne atje gjetëm shenja gjaku dhe kemi rralla për vendin dhe për kombin tonë. që mëtonte se i ishin manipuluar votat.
parë disa rroba me njolla gjaku. Kjo ishte të madhe të shpjegimit që Shqipëria, se një vit e gjysmë, të pengojë statusin
Duhej ta festonim së bashku: popull e vendi më i martirizuar në Europën e për vendin kandidat për në BE dhe të Vendimi ishte monitoruar edhe me vid-
prova që atje ishin kryer ndërhyrje kiru-
rgjikale.” Është, me të vërtetë, e çuditshme populistë! Por duket se gëzimi nuk ka Lindjes, pati ovacionet për diktatorin gjer orvatej, pa sukses, edhe për bllokimin e eo dhe prokuroria kishte shpallur se
sesi një juriste e nivelit të saj, me përvojë qenë i njëllojtë si për popullin, në tërës- në “marsh nga ditët tona”! Paçka se kish- liberalizimit të vizave. Në daljen e fundit asnjë manipulim nuk ishte vërejtur në
të padikutueshme, arrin në kësi përfun- inë e tij, ashtu edhe për atë pjesëz nën te shfarosur mizorisht nacionalçlirimtarë në ekran, P. Zogaj sërish na u shfaq me kutitë e materialeve zgjedhore dhe në
dimesh, nëmos dashakeqe, të ngutura hyqmin e E.Ramës, që është i gatshëm të dyshuar për pluralizëm (deputetët e përsëritjet e mëparshme bajate të shfa- ato të numërimit të votave dhe të gjitha
dhe të pathemelta. Të parat pyetje që do të flijojë ngjarjet madhore, për atë që ka vet); fëmijët e gratë e të afërtit e naciona- jësimit të Ramës se ky paska qenë i dokumentet ishin në rregull! Në pikë të
t’i vinin në mendje cilitdo që do të dëgjon- të bëjë ekskluzivisht me sindromën e tij listëve të arratisur, si pengje për fajës- zellshëm për liberalizimin e vizave, por hidhërimit, Nardi s’kishte lënë gjë pa
te këtë deklaratë të pambështetur në pro- të pashërueshme për të qenë në krye të inë e të afërmve të tyre; por edhe ajkën e qeveria u orvat ta monopolizojë këtë ng- thënë kundër prokurorisë dhe vendimit
va të policisë shkencore, do të ishin: A e të gjithëve! LMN-ja iu kundërvu e para ushtrisë së tij për puçe të fantastikuara. jarje, në festimet e saj në sheshin Nënë të gjykatës! Kishte thënë, për më tepër,
njeh zonja zvicerane zonën ku tentoi të për këtë ambicie të shfrenuar, që do ta Me këtë mendësi enveriste. Edvini Tereza. Kush i ndaloi të vinin në koncer- se ai nuk ishte thirrur në procesin e
hetonte? Mos ishin shenja gjaku të ndon- çonte ambiciozin e sëmurë, me dorë të arriti të përgjunjë Lëvizjen për Mendimin tin festiv? Mund të vinin edhe me flamujt hapjes! Ku ka dëgjuar ky i ngratë se du-
jë pule? Sepse, helbete, njerëzit duan të hekurt, në veprime antidemokratike, Ndryshe, gjë jo fortë e saktë kjo, po të e tyre, po të donin. Por, sipas paragjyki- hej të ishte pjesëmarrës në një
jetojnë jo vetëm në parajsën e Alpeve Hel- jotransparente, të dhunshme, në radhë mos sugjestionohemi vetëm nga A. meve të E. Ramës, populizmi i tij duhej mbledhje gjyqësore, ku verdikti jepet pa
vetike, por edhe atje ku ha pula gur. Me sa të parë kundër reagimit brenda radhëve. Malaj dhe nga Ben Blushi. Të tjerët, që të qëndronte larg festave të popullit! Por pranuar në dhomën e shqyrtimit të ven-
duket, rastësisht ose jo, qerthulli i dyshi- Sa kamera u thyen brenda lozhave mis- janë të shumtë, ka shumë gjasa ende eja mbushja mendjen Preçit, me ato isot dimit as gjyqtarët e proceseve të tjera,
meve të ngritura për të prishur imazhin e terioze, të ngjashme me ato masónet, për të qenë një e majtë europianiste, e tij të mërzitshme! Por teksa P.Zogaj ngul- palé të të interesuarit! Por Nardi ka mar-
shqiptarëve, të çon andaj nga Zvicra. Nuk me dyer hermetikisht të mbyllura dhe me ashtu siç është, pa dyshim, Lëvizja So- monte se s’ishte e vërtetë që Rama kish- rë huqet e ustait. Edhe megalomaninë
është e rastit që TV Mondë edhe llogaritë gazetarët e dëbuar me harbutërí! e tij, pa tjetër. Tani na i është mbushur
cialiste për Integrim, që ka në emblem- te dalë publikisht, me parullat kundër lib-
me euro a me dollarë i bën të konvertu- LMN-ja u duk si një e majtë me ti- mendja se është edhe në rang
ara në franga zvicerane. Nuk i thonë kot: ën e saj Integrimin, çka të bind se inter- eralizimit të vizave, regjia nxori në ekran,
pare europianiste, - ndryshe nga e maj- esat e saj kombëtare qëndrojnë përm- një alamet pllakati me njëqind e kusur prokurorësh e gjyqtarësh; madje
“njëra dorë lan tjetrën, të dyja lajnë fytyrën”.
Çdo shqiptar që sot i thotë vetes shqiptar, ta ekstremiste e mëkatarëve, - që aktivi- bi interesat partiake. Në ndryshim diag- mbishkrime të njëpasnjëshme me kryeprokurorësh, që t’u rrijë në kokë aty-
nuk mund t’i kalojë në heshtje sulme të zoi E,Ramën, që t’i dilte në mbrojtje onal me turmën mikroskopike të popu- fjalinë: “Hap kutitë, ose s’keni për ta bërë re, në punën e tyre të shqyrtimit të pro-
tilla qëllimkëqija. Sulme të kësaj natyre, pacenueshmërisë së asaj farë të ma- listëve të Ramës, në aradhen lilipute të dot liberalizimin”! Ky ishte sfondi gjigant ceseve! . . .
me akuza të ngritura mbi hamendje, jas- jte, të brumosur me huqet staliniste. Stali- të cilit janë pjesëmarrës mëkatarët e prapa shpinës së Edit, që dreqi e merr Tani Edi Ramës po i del nga dora
htë kontekstit politik, ndaj cilitdo lideri sh- ni ishte mishërimi i atij paradoksi që, sa pandëshkuar, të korruptuarit që s’u ka vesh se ç’llomotiste para mikrofonit. Preçit edhe guri filozofal, që besohej nga mito-
qiptar, qoftë ky i së majtës a i së djathtës, më shumë të bënte kërdinë në hyrë gjembi në këmbë, anti-perëndi- iu mek zëri bubullitës dhe tha me gjysmë manët se ishte i tillë që çdo gjë që të
synojnë prishjen e imazhit të shqiptarëve masakrimin e popullit të thjeshtë, - por morëve me kallo, anarkistë të cilët po zëri të pabesueshëm: “Mundet. Unë s’e prekje, shndërrohej në florí 24 karatësh!
në botë. Aq më keq, kur përbaltet UÇK-ja, edhe të anëtarëve të devotshëm të par- na hiqen sikur u regëtin zemra për Bash- kam parë!”. A është e mundur të mos e Nuk i mbetet, tashmë, veçse të ketë
e cila shkroi një nga faqet më të ndritura tisë së tij, - aq më tepër brohoritej si “i kimin Europian dhe për Amerikën, që kishte parë atë farë pllakate, nën shem- parasysh thënien e të urtëve: “Lum
të historisë sonë kombëtare. madh”: Stalini i Madh, gjeneralisimi që është shembull i demokracisë në këtë bullin e “ZP-së” me titujt e saj prej afishe- sabërlliu kur nuk ka ç’bën!

4 55 E diel, 19 dhjetor 2010


POLITIKE

Zëvendëskr yeministri Ilir Meta në Beograd


Zëvendëskryeministri Përmbytjet në Shkodër, vazhdon largimi i
ujit. Ministri Basha inspekton zonën
“Aspiratat për bashkim të kombeve të “Prioritetet, fortifikimi
i argjinaturave dhe
Ballkanit përmbushen duke sistemimi i lumit Buna”
Ministri i Brendshëm, Lulzim Basha deklaron se

përzgjedhur alternativën e Brukselit” qarku i Shkodrës nuk do rrezikohet më nga përmbytjet,


pas ndërhyrjeve të qeverisë me projekte. Basha theksoi
se situata po shkon drejt normalizimit dhe se tani në
fokus do jetë punimi i argjinaturave mbrojtëse. “Ka
Kryetari i LSI-së, Ilir Meta ish- tërheqje të ujit në Shkodër dhe situata është në
te i pranishëm në kongresin e përmirësim të vazhdueshëm. Niveli i ujit në liqenin e
Partisë Demokratike Serbe, në Fierzës po ulet, uji po del nga banesat. Por prioritet
mesin e pesë krerëve të delega- për qeverinë mbetet punimi i argjinaturave”, u shpreh
cioneve të partive të huaj, anëtarë Basha.
të Internacionales Socialiste.
Kreu i LSI-së dhe njëherazi nr Ndërsa deklaron se do të ketë dëmshpërblim të
2 i qeverisë shqiptare iu drejtua plotë për banorët e prekur nga përmbytjet, ministri
kongresit të kësaj partie me një Basha flet edhe për projektin e lumit Buna.
fjalë të posaçme, duke uruar zh- “Sipas marrëveshjes që kemi nënshkruar me Ma-
villimin e tij si dhe duke theksuar lin e Zi do të nisë së shpejti puna në lumin Buna.
marrëdhëniet e mira mes dy
vendeve dhe dy partive respektive. Pasi, përmbytje të tjera mund të ndodhin, çka dety-
Në fjalimin e mbajtur në kon- ron marrjen e menjëhershme të masave.
gres, zëvendëskryeministri tha se
është një nder i madh që merr Situata post-përmbytje
pjesë në këtë kongresi dhe se Par- Sipërfaqet nën ujë vazhdojnë të reduktohen në
tia Demokratike e Serbisë ka qenë
motori i transformimit dhe Europia- zonën e Shkodrës.
nizimit të Serbisë post konfliktuale. Sipas të dhënave të fundit të bëra publike sot në
Sipas Metës, kjo parti për- mesditë nga Shtabi i Emergjencës, mësohet se uji ësh-
faqëson platformën për të cilën të tërhequr me gati 1200 ha në krahasim me një ditë
një njeri i madh si lideri i ndjerë më parë. Sot raportohen 8200 ha tokë nën ujë ndërko-
Xhinxhiç dha një kontribut të jas-
htëzakonshëm, dhe mbi të cilën hë që dje u shënuan 9400 ha. 4500 shtëpi janë liruar
nga uji, ndërsa mbeten të përmbytura 1200 banesa.
u adoptua një vizion i ri për të ardh-
men e Serbisë dhe popullit të saj,
Zëvendëskryeministri Meta takon presidentin serb, Tadiç Shtabi i Emergjencave raporton se 5000 banorë janë
vizionin e vlerave Europiane.
“Me kënaqësi të madhe e
shikoj se trashëgimia e Zoran
“Shqipëria me standarde evropiane” kthyer në shtëpi.
Nisur nga kjo gjendje, Bashkia e Shkodrës ka ven-
Xhinxhiç mbetet gjallë dhe është Presidenti serb uron liberalizimin e vizave të Shqipërisë me Bashkimin Europian dosur që të ndërpresë ndihmat ushqimore për famil-
çuar më tej nga lidershipi i Presi- Zëvendëskryeministri dhe ministri i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, Ilir Meta u takua sot jet në lagjet e qytetit, atje ku uji është larguar plotë-
dentit Tadiç”, theksoi zëv- në Beograd me Presidentin e Republikës së Serbisë, Boris Tadiç. sisht. Megjithatë mësohet se shpërndarja e ndihmave
endëskryeministri. Kreu i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Meta, ndodhet në Beograd me ftesë të Tadiç për të marrë do të vazhdojë në Livade, pasi banesat e kësaj lagjeje
Në fjalimin e tij, Ilir Meta iu referua pjesë në Kongresin e Partisë Demokratike Serbe. Numri dy i qeverisë shqiptare gjatë takimit me periferike të Shkodrës janë ende të përmbytura. Nive-
edhe integrimit të popujve të rajonit Presidentin e Republikës së Serbisë, Boris Tadiç, u ndalën gjerësisht në zgjerimin e marrëdhënieve
të ndarë në shumë shtete, duke e li i ujit në qytetin verior ka rënë ndjeshëm. Nga “Eu-
mes dy vendeve. Takimi i zhvilluar dje pasdite mes dy politikanëve ka prekur edhe shumë çështje
vënë te shqiptarët, të cilët edhe pse me interes të përbashkët. Biseda u ndal gjerësisht në rritjen e bashkëpunimit në shumë fusha, rodrini” deri te “Bigjisteni”, rrugët hyrëse dhe dalëse
ndodhet në disa shtete, bashkimin veçanërisht shkëmbimit ekonomik mes të dy vendeve. të qytetit Shkodër janë të kalueshme për të gjitha
e tyre të vërtetë do ta gjejnë në Tadiç e Meta kanë folur edhe për integrimin evropian të dy vendeve drejt familjes evropiane. Kreu llojet e automjeteve. Gjithashtu, janë bërë të kal-
Evropën e Bashkuar, në Bruksel. i LSI-së shoqërohej në këtë takim nga Sekretari i Përgjithshëm i LSI-së Luan Rama si dhe zëv- ueshme edhe rrugët e Kirasit dhe Livadeve, vazh-
“Të gjithë kombet tona dhe endësministri i Ekonomisë Sokol Dervishaj.
qytetarët tanë, të ndarë në shumë dojnë të jenë të rrethuara nga uji vetëm 7-8 banesa.
Gjithashtu Tadiç, duke inkurajuar Shqipërinë për reformat e bëra në drejtim të integrimit në BE,
shtete, duhet të bëjnë një zgjedhje: uroi zëvendëskryeministrin Meta për Liberalizimin e vizave. Kjo është hera e dytë që Meta takohet Aksi rrugor i Unazës është i kalueshëm për të gjitha
të bashkohen së bashku në Bruk- me Tadiç brenda një viti. Më herët në postin e kreut të diplomacisë shqiptare, Meta zhvilloi një vizitë llojet e automjeteve. Aksi rrugor Xhabie-Ura e Bunës
sel. Le të vazhdojmë të punojmë zyrtare në Beograd ku u takua edhe me kreu e shtetit serb. është i kalueshëm nga të gjitha mjetet e transpor-
për këtë objektiv madhor. Le të tit. Ka rënie të ndjeshme niveli i ujit edhe në Ko-
inkurajojmë qytetarët tanë të kon- bashkëta. Le ta bëjmë integrimin
tribuojnë për një jetë më të mirë,
dhe kryetarit të saj, Boris Tadiç. ‘keqes’. Kjo është tendenca e re- munën Ana e Malit.
mes nesh objektivin sublim të ra- Numri dy i qeverisë shqiptare aliteteve të reja. Kjo është gjith-
duke ndarë së bashku kontribute jonit tonë. Unë jam shumë i sigurt
Sipas lokalëve, mjetet lundruese lëvizin me vësh-
solli në vëmendje se shqiptarët dhe ashtu një nevoje për të prezantu-
dhe përgjegjësi, kudo që ata je- se kjo është e mundshme. Unë serbët prej një kohe të gjatë, për ar një imazh të ri dhe të vërtetë të tirësi nga Oboti për në Dajç, kurse aksi rrugor Zus-
tojnë në Kosovë, në Bosnjë, në kam besimin se partia juaj do të dekada me radhë kanë qenë të asaj që ne përfaqësojmë në botë: Muriqan është i kalueshëm nga të gjitha llojet e au-
Preshevë, në Maqedoni edhe gjet- vazhdojë të jetë një forcë ilu- imponuar nga ushtrimi i raporteve atë të një Ballkani të evropiani- tomjeteve.
kë; le t’i japim më pak rëndësi minuese në Serbi, një forcë e pro-
kufijve dhe vijave tona ndarëse dhe
të cunguara si dhe më tepër me zuar”, tha më tej Meta, duke Vazhdon të jetë i përmbytur plotësisht fshati
gresit dhe e integrimit”, deklaroi frymë armiqësore. përçuar frymën e standardeve
le t’i arrijmë objektivat reciproke Meta, duke iu drejtuar liderëve të
Obot, ndërsa fshati Goricë është i rrethuar nga uji
“Ne duhet të luftojmë që e evropiane në Beograd tek për-
duke u bashkuar në veprime të për- Partisë Demokratike të Serbisë ‘mira’ të mbizotërojë ndaj së faqësuesit politik të Serbisë. dhe rrugët hyrëse për në këtë fshat mund të kalo-
hen vetëm nga mjetet e larta të transportit. E
Prefektura e Korçës shpërndan ndihma përmirësuar është gjendja dhe në Bushat. Aktual-
isht janë 360 banesa të rrethuara nga uji ndërsa në

për banorët e përmbytur në Shkodër këtë komunë janë kthyer në banesa 350 persona.
Niveli i ujit ka pasur një rënie të ndjeshme edhe
në Velipojë. Është testuar rruga kryesore nga Veli-
Nën kujdesin e prefektit të qarkut Korçë, Andrea Mano, fondacionit holandez “Ndihmë për Shqipërinë” si dhe të poja-Ura e Gjonlulit-Bendi i Malit të Jushit me një
presidentit të futbollit të ekipit “Skënderbeu”, Agim Zeqo, u nisën dje drejt Shkodrës 7 kamionë me ndihma automjet të Ushtrisë. Nga verifikikimi, rruga rezul-
Vazhdon solidariteti i institucioneve të ndryshme të shtetit dhe i dhe bazën ushtarake, Gjadër. toi e kalueshme për automjetet e larta. Rruga është
vetë qytetarëve, për të ndihmuar zonat e prekura nga përmbytjet e Kamionët me ushqim për blegtorinë u dorëzuan në zonën e e pakalueshme në fshatin Trush i Poshtëm për sh-
natyrës në veri-perëndim të vendit. Dajçit, e cila është një prej komunave më të prekura nga përmbytja kak të nivelit të lartë të ujit.
Dje nga Prefektura e Korçës janë nisur 7 kamionë me ndihma e ditëve të para të Dhjetorit. Ndërsa, pjesa tjetër e ndihmave, ajo për
Si rezultat i hapjes së rrugës nga Bendi i Malit të
për Shkodrën. 4 prej tyre janë siguruar me ndihma në ushqime, banorët e prekur nga fatkeqësia natyrore, u dorëzuan në bazën op-
veshmbathje dhe krevate, për t’iu ardhur në ndihmë banorëve. eracionale të ushtrisë, në Gjadër. Jushit, Ura e Gjonlulit për në Velipojë, edhe ndih-
Ndërsa 3 prej tyre janë me koncentrat për bagëtitë. 1 kamion tjetër Fatkeqësia natyrore e pak ditëve më parë në Shkodër, shkaktoi mat do të shpërndahen me automjete të larta të Ush-
kryesisht me ushqime është nisur nga presidenti i klubit të futbollit dëme të konsiderueshme materiale si dhe detyroi një pjesë të mirë trisë dhe FNSH-së, jo më me helikopter. Policia Sh-
“Skënderbeu”, Agim Zeqo, i cili shprehu solidaritetin përmes kon- të banorëve, për t’u evakuuar nga shtëpitë e tyre. Qeveria shpalli kodër në bashkëpunim me FNSH-në vazhdojnë të
tributit të tij të veçantë. Ndihmat bënë të mundura edhe nga bash- gjendjen e emergjencës dhe kërkoi solidaritet të gjerë, për t’iu ardhur
ruajnë dy argjinaturat e fshatrave Reç dhe Ças në
këpunimi me fondacionin holandez “Ndihmë për Shqipërinë”. në ndihmë banorëve të prekur nga përmbytjet. Veprimi human i
Të gjithë kamionët me ndihma u shoqëruan nga prefekti i qarkut prefekturës së Korçës duhet të shërbejë si shembull edhe për prefek- Komunën e Velipojës.
Korçë, Andrea Mano, i cili bëri edhe dorëzimin e ndihmave në Dajç turat e tjera të vendit si dhe për të gjitha ato institucione apo bashki.

E diel, 19 dhjetor 2010 55 5


FORUM
Kontaktoni në opinion@gazeta55.net

Shqiptarët humbën
mikun e tyre
Kur ndiqnim
Nga Harry Bajraktari
Me keqardhje mora lajmin për vdekjen e Riçard Hollbruk
(Richard Holbrooke), njërit prej diplomatëve më të fuqishëm
“Larry King Live”
amerikan, i cili me aktivitetin e tij rezistues ndali gjakderdhjen
Nga Qemal Sakajeva
në disa rajone të krizave në botë, duke përfshirë edhe Ballka-
nin konfliktuoz, sidomos Bosnjë e Hercegovinë dhe, në vitin
1999, i dha ultimatium përfundimtar Sllobodan Millosheviqit

K
se NATO-ja do ta bombardojë nëse ndaj Kosovës nuk do ta ëtë të enjte që sapo
ndalte terrorin, përkatësisht nëse nuk do të nënshkruante shkoi, saktësisht
Marrëveshjen e Rambujesë. më 16 dhjetor 2010,
Holbrooke ka qenë mik imi personal. Kam pasur rastin ta gazetari i famshëm i kanalit
njoh në vitin 1994-1995, në një kohë kur Kosova shtypej me botëror televiziv amerikan
të gjitha mjetet e dhunës nga regjimi i Sllobodan Milloshevi- CNN, Larry King, në programin
qit. Në këto vite ai ishte emëruar si kryenegociator i mar- e titulluar me emrin e vet “Lar-
rëveshjes së Dejtonit për vendosjen e paqes në Bosnjë e ry King Live” (Larri King drejt-
Hercegovinë. Siç e di opinioni botëror, këto biseda të vështira përdrejt), drejtoi emisionin e
ai i zhvilloi me udhëheqësit e tri shteteve në konflikt: Izetbe- fundit, i paralajmëruar qysh
goviqin, Tuxhmanin dhe Millosheviqin. Pas Dejtonit ky u bë prej do kohësh. Atë ditë, ai
shumë i njohur edhe për zgjidhjen e konflikteve tjera në botë. përmbylli plot 25 vjet histori,
Mu nga kjo kohë nëpërmjet mikut tim, kongresistit Eliot Engel një emision që zgjati sa një
kam filluar bashkëpunim e pandërprerë me këtë diplomat të brez njerëzor. Lajmet bënë me
spikatur për çështjen e Kosovës. Duke ditur fuqinë e tij në dije se Larry King 77 vjeç, do
State Departament, shumë njerëz të komunitetit tonë nisen të të zëvendësohet nga gazetari
kenë takime, mbase të shpeshta me Holbrooke. Para luftës britanik Piers Morgan, i cili, siç
në Kosovë, në restorantin e bashkatdhetarit tonë Bruno Seli- thuhet, është ca më agresiv (të
majt, kemi pasur takime, ku kërkuam nga ai që të përkrahte jetë i ngjashëm me stilin e
më energjikisht çështjen e Kosovës, që ishte para një shpër- HardTalk të BBC?). Njoftimet,
thimi me Serbinë, duke ia bërë me dije se Beogradi po për- këtë zgjedhje të CNN, e arsy-
dorë të gjitha mënyrat e terrorit ndaj popullatës civile shqiptare etojnë me domosdoshmërinë
atje. Në të gjitha këto biseda jemi mundur të gjenim një gjuhë për të mos humbur shikues,
të përbashkët veprimi për ta ndalë në Kosovë dhunën dhe, përballë drejtuesve të njohur
në anën tjetër, të gjendej një zgjidhje politike sipas vullnetit të si Barbara Walters, Diane
lirë të popullit të Kosovës. Për të gjitha këto bisedime të zhvil- Sowyer e Katie Couric, të kana-
luara në këtë kohë, shpeshherë, nuk kemi pasur të njëjtin leve të tjerë të mëdhenj ameri-
opsion për Kosovën- por ajo çka është me rëndësi gjithnjë e kanë.
kemi lënë derën hapur për të biseduar më tej. Ne, në fakt, Kaq lajm më ndërmendi
jepnim opinionin dhe porosinë e komunitetit tonë në Amerikë, shumëçka, sa më prapaktheu
ndërkaq ai paraqiste mendimin e State Departamentit dhe të ndër vite, kur isha bërë e mbeta
Kombeve të Bashkuara. Me kalimin e kohës, e, në veçanti me një ndjekës besnik i CNN, takim. Kur e hapa, aty pashë Carter. Nuk po shpjegoj asgjë ry King. Aty të mbeteshin në
fillimin e luftës në Kosovë, mendimet tona me të kanë qenë qysh më 20 qershor 1992, kur ftesën e Presidentit të CNN, nga ato çfarë tha, por po thek- mendje këto fjalë të shkruara
gjithnjë e më të afërta për zgjidhjen e çështjes së Kosovës. së pari u futa në zyrën krye- R.E. Turner, për një koktejl, soj frazën e fundit. Duke iu drej- përsëritshëm: “So come into
Të gjithëve na kujtohet se në korrik të vitit 1998 Holbrooke sore të Televizionit Shqiptar, darkë dhe vizitë në qendrën e tuar profesores së The Carter CNN Center, where the World
shkoi në Kosovë dhe me atë rast në Junik takoi një grup drejtor i tij në kohën e ndry- këtij kanali të famshëm Center, ai zbuloi para nesh, comes in to play (Kështu, eja
pjesëtarësh të UÇK-së. Ai dëshironte që situatën ta vësh- shimeve të mëdha. Programi televiziv. Kishim një padurim thjeshtësinë e njeriut dhe në Qendrën CNN, ku bota hyn
tronte nga vendi i ngjarjes dhe nga ajo që shihte të nxirrte Larry King Live, ku kanë par- të besueshëm e të madhështinë e politikanit: “Unë, të luajë).
përfundimet. Pjesëtarët e UÇK-së i kishin thënë se luftonin akaluar më të mëdhenjtë e hetueshëm për ta parë. CNN, që kam qenë President i SHBA, I thashë Stuart Lorry:
për liri dhe për të mbrojtur popullatën autoktone shqiptare botës, që nga viti 1985 e deri me tri gërma, i kapur nga an- tani jam i detyruar t’i nënshtro- -A mund të takojmë zotin
nga terrori dhe masakrat serbe. Pas këtyre bisedimeve ai e në fundvitin 2010, pavarësisht tenat tona qysh me hapjen e hem “diktaturës” së profesores Larry King dhe të shohim stu-
kishte një vizion më të qartë për Kosovën, si diplomat i një në çfarë fushash rrokën ma- Shqipërisë, sidomos pas Ellen Mickievicz”. Dhe u ul. dion “Larry King Live”?
shteti më të fuqishëm në botë. Ishim takuar disa herë edhe jat, ishte një domosdoshmëri Luftës në Gjirin Persik, ngjar- Padyshim, na vuri në men- -Le të provojmë,- tha.
gjatë luftës. Në vjeshtën e vitit 1998 forcat serbe bënë një profesionale e kulturore për ta jeve të Moskës në tetor, dhe dime. Por gjysma e dëshirës u
masakër të madhe në fshatin Abri mbi civilët shqiptarë. Aty ndjekur, për të mos e humbur, përditë, na bindte se s’kishte Demokracia amerikane kthye në peng: Larry King nuk
viktima, kryesisht ishin gratë dhe fëmijët. Bashkësia ndërko- mundësisht, as edhe një shok. Ai ishte kudo ku ka ng- është një korpus i tërë. ndodhej atë mbrëmje as në
mbëtare, veçmas SHBA shprehen indinjatë të thellë ndaj këtij transmetim. Larry King Live jarje dhe lajm, i shpejtë dhe i Ajo nuk vidhet dot. studion e tij, as në CNN Cen-
terrori. dhe gazetarët e zotë të besueshëm. As nuk mund të kopjohet. ter. Por ai ndiqej në Shqipëri
Tri ditë para bombardimeve të NATO-s, Hollbruku shkoj sër- lajmeve të CNN International Autobusi ndaloi përpara Por edhe nuk pushtohet dot. prej gjithë atyre që dinin an-
ish në Beograd për t’ i dhënë Millosheviqit urdhrin e prerë që ta përbënin për ne, në ato fillime një blloku ndërtesash të larta. Këto vlejnë të dihen, sido- glisht dhe qe kthyer në një nx-
pranonte Marrëveshjen e Rambujesë. Pas përfundimit të këtij lirie, një çudi gazetarie Në murin gjigand, i veshur me mos, për padurimin shqiptar. itës të jashtëzakonshëm.
takimi nga aeroporti i Beogradit, më telefonoi dhe me tha se televizive. Aty, përpara ekranit, mermer, shihnim vetëm hyrjen Kur mbaroi darka, zëv- Njëherë, një gazetar i ri që s’di
Millosheviqi nuk kishte pranuar ultimatumin. Në mënyrë decid- mbërthyer te CNN, kam qenë e ashensorit. Pasi e kapër- endëspresidenti i CNN, Stuart as anglisht, nuk e rrokte dot
ive më përkujtoi: “Serbia do të bombardohet nga forcat e NATO- kur ky televizion transmetoi cyem dhe u futëm brenda tij, u Loory, bëri ftesën e shumëpri- thelbin e Larry King Live e u bë
s. Për këtë mund t’ u tregosh shokëve në Nju-Jork dhe popullit drejtpërdrejt aeroplanin e gjendëm të çuditur përkundru- tur: “Kush të dëshirojë, le të karikaturë. Një mbrëmje, për
në Kosovë”. Mbas përfundimit të luftës, përkatësisht pas vitit parë dhe të dytë tek goditën e all mjediseve te anës tjetër, vijë me mua, të vizitoni CNN emisionin e bisedave politike
2000 kemi punuar shumë afër për Pavarësinë e Kosovës. Jemi u futën shkatërrueshëm në duke vështruar gojëhapur, nga Center”. Së pari na çoi në në studio, u shfaq me një pam-
takuar në restorantin e Lume Hadrit dhe në shtëpinë e David brendësi të Kullave Binjake, ashensori i xhamtë jashtë News Room (Dhoma e je të pabesueshme: kishte ve-
Philips. Ka qenë mik i ngushtë i presidentit Ahtisari, Bill Klintonit më 9 shtator 2001, aq pabe- mureve. Rusja Bella Kurkova, lajmeve), siç e quanim në shur pantallona të errët, këpucë
dhe Hillari Klintonit. Sëmundja e rëndë e goditi deri sa po punon- sueshëm sa fërkoja sytë: e president e Kanalit 5 të Korpo- Televizionin Shqiptar, zyrën ku të zeza me majë, këmishë borë
te në Departamentin amerikan të shtetit. Opinioni i tij ka qenë që vërtetë apo film? Në sekondë ratës Radiotelevizive të Sankt gazetarët punojnë për për- të bardhë, mbi supe kapërcyer
Kosova duhej të bëhej shtet i pavarur. Në vitin 2005 deklaroi se i telefonova një mikut tim, pub- Petërsburgut, nuk e përmbajti gatitjen e lajmeve. Ajo ishte dy rripa, që mbërtheheshin në
pavarësia e Kosovës nuk kishte alternativë tjetër dhe me këtë licist shumë i njohur, duke i veten. Foli me zë të lartë, në ru- një sallë gjigande plot pantallona, nga pas të kryqë-
do të mbylleshin konfliktet e vjetra në Ballkanin e trazuar. Në të thënë që, nëse je para ekran- sisht: “Smatritje, smatritje! Eto gazetarë e teknologji. Ngjitur zuar, mbi gjoks paralel, tëpkë
gjitha këto takime me Hollbrukun ka qenë edhe Eliot Engel. it, kaloje te CNN, sepse “U cjelli gorod” (Shikoni, shikoni! me të ishte dhe studio të cilën si Larry King Live, siç thonë
Ishte këshilltar i senatorit John Kerry për fushatën e tij për pres- sulmua Amerika”. Por, përm- Ky është një qytet i tërë!”. e shohim vazhdimisht në Ti- korçarët. Të fluturonte mendja
ident të SHBA në vitin 2004. Komuniteti ynë e pat mbështetur byllja e historisë 25-vjeçare të Dhe, me të vërtetë, CNN ranë, nga CNN International. tek e vëreje ashtu, marrëzi e
senatorin Kerry, meqë vinte nga demokratët. Nëpërmjet Holl- Larry King Live, më afroi sido- Center ishte një botë nxitëse. I vështrojmë gazetarët që as i kurajë nakatosur. Dhe i thashë:
brukut, gjithashtu, kemi zhvilluar disa takime me zotin Kerry, lidhur mos nëntorin e vitit 1993, kur Katër ndërtesa të larta, më ar- shmangnin vështrimet nga -Për ku kështu?
me çështjen e pavarësisë së Kosovës, po qe se ai do t’ i fitonte me ftesë të Ish-Presidentit të kitekturë të njëjtë, ishin të bash- ekranet e kompjuterave të Asisoj, i vetëpërfshirë nga
zgjedhjet. Ndërkaq, në vitin 2007 sërish kemi punuar shumë SHBA, Jimmy Carter, mora kuara nën një çati metalike qiel- panumërt. “Këtu është fabrikë një ide madhështie, as mori
ngushtë me të për të ndihmuar fushatën e zonjës Hillary Klinton pjesë në takimin e përvitshëm lore dhe, brenda gjithë atij nën- lajmesh, - tha Lorry.- Dua ta vesh gjë nga pyetja.
për presidente të SHBA. Shumë pjesëtarë të komunitetit sh- mes presidentëve të televiz- qielli, nuk di se çfarë mund të përsëris, kemi një fabrikë -Për në emision? - tha.
qiptaro-amerikan kanë qenë aktivë në këtë fushatë, në shenjë ioneve amerikane dhe presi- mos kishte! lajmesh”. Një ruse e pyeti se, -Jo, për në estradë, thuaj.
respekti për atë që bëri për Kosovën Bill Klinton. Dua të theksoj dentëve të televizioneve të ish Në darkë, bashkë me ne, kur ka ngjarje të rrezikshme, Larri King Live nuk përsëdytet!
se Hollbruku për 20 vjet ka qenë shumë i rëndësishëm për - republikave të Bashkimit ishte ulur edhe Ish-Presidenti si ta zëmë, përmendi ajo, Lufta CNN nuk e ka më Larry
Kosovën dhe pavarësinë e saj. Mu për këtë populli shqiptar i Sovjetik, në The Carter Cen- amerikan Jimmy Carter me e Gjirit për Kuvajtin, apo ngjar- King. Guvernatori i Kalifornisë,
Kosovës ka konsideratë për këtë diplomat për të cilin Barack ter (Qendra Karter), në Atlan- bashkëshorten Rosalin, si dhe jet e Moskës, gazetarët e dër- Arnold Schwarzeneger men-
Obama tha se ai ishte gjigant i vërtetë i politikës amerikane. Me ta, të SHBA. Mark Berenson, Presidenti i CNN Ted Turner me guar atje, a paguhen më mirë? jëherë shpalli “Dita e Larri
vdekjen e tij shqiptarët humbën një mik të tyre, unë mikun per- që punonte në The Carter Cen- bashkëshorten, aktoren e njo- Ai tha që “ Ata marrin rroga të King” për shtetin që drejton.
sonal, ndërsa Amerika diplomatin dhe strategun e zgjidhjeve të ter, më pati lënë në dorë një hur Jane Fonda. Përpara një diferencuara mirë, por shtesa Kurse Presidenti amerikan
shumë konflikteve në botë, familja njeriun e dashur të tyre. zarf, tek po bisedoja me zev- foltoreje tipike, siç dinë t’i bëjnë e shpërblime për vështirësi Barak Obama, me një video-
Autori është veprimtar dhe biznesmen i njohur i komu- endëspresidentin e CNN, Stu- amerikanët, dikur nga fundi, doli apo rreziqe, nuk japim”. Gaze- kumt, e quajti “njërin nga gji-
nitetit shqiptaro-amerikan art Lorry, pjesëmarrës në për të thënë ndonjë fjalë Jimmy tari më i paguar, tha, ishte Lar- gandët e transmetimit”.

6 55 E diel, 19 dhjetor 2010


FORUM
Kontaktoni në opinion@gazeta55.net

Krimet komuniste, pjesë e “Leksione

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
demokracie” dhe Edi

kujtesës kolektive të Europës


Nga Beqir Sina
Leksione demokracie; mund ta quash
shembullin e fundit bullgar, vend anëtar i Natos,
dhe BE, i cili thuhet se ka vendosur të “fshijë” nga
jeta publike të gjithë personat, publik, gazetarë,
Deutsche Welle muniste në Rumani, drejton politikanë, deputetet dhe diplomatët, që në vend
t’i shërbenin postit të tyre, gjatë Luftës së Ftohtë,
tani një organizatë joqeveri-

G
u zbuluan se u shërbyen agjenturave të Sig-
jashtë shtete që kanë qenë tare me këtë objektiv dhe ka urimit të Shtetit- Darzhavna Sigurnost (DS). Dhe
anëtarë të ish-bllokut lindor inicuar që në shkurt të 2010, morën në “qafë” me mijëra bullgar të pafajshëm
komunist, i kanë kërkuar Ko- një “Deklaratë të Pragës” për duke i spiunuar dhe dënuar me burg ose inter-
nuar. E para gjë që mund të na shkojë në mend-
misionit të BE-së ndalimin në të gjithë këtë temë: “Ne kërkojmë që
je, kur dëgjojmë lajme të tilla, për të parë nivelin
Evropën të mohimit të krimeve komuniste. krimet komuniste të trajto- e demokracisë në një shtet kaq të ri si Kosova,
Ministrat e Jashtëm të Lituanisë, hen njësoj si Holocaust-i, që apo edhe tek Shqipëria, që ka 20 vjet demokraci
Letonisë, Bullgarisë, Hungarisë, Rumanisë do të thotë se krimet nga dhe 100 vjet shtet i pavarur e sovran, Maqedonia,
dhe Çekisë kanë kërkuar në një letër zyr- koha e regjimit komunist “fragile”, dhe të tjera, është se natyrshëm nuk
është jo i njëjtë me atë që mund të ketë një vend
tare të dërguar më 14 dhjetor Komisares duhet të trajtohen para
perëndimor me demokraci të konsoliduar. Dhe
Evropianë për Çështje të Drejtësisë Viviane drejtësisë në të njëjtën kjo as që mund të mendohet....
Reding, të dënojë “miratimin publik, mo- mënyrë. Veprat e tyre nuk Por, edhe më e keqja është se as që u afro-
himin dhe trivializimin e krimeve totalitare.” duhet të deklarohen se u ka het demokracia në Shqipëri dhe Kosovë, për sa
Matthew Newman, zëdhënës i Komisares kaluar koha, me këtë prob- i përket qëndrimeve që janë mbajtur, deri tani për
ata që i shërbyen komunizmit dhe shërbimeve
së BE-së thotë: “Ne e marrim shumë seri- lem konfrontohemi të gjithë
sekrete të Sigurimit të Shtetit, duke u krahasuar
ozisht këtë kërkesë. Krimet e regjimeve to- në ish vendet komuniste. Ne me shtetet të tjera ish- komuniste, si; Polonia,
talitare janë pjesë e kujtesës kolektive të kërkojmë drejtësinë ligjore, Hungaria, Bullgaria, Rumania, vendet Baltike,
Evropës”. jo vetëm dëmshpërblim mor- Kroacia dhe Sllovenia. Kjo, sepse për zhvillimin
Për krimin duhet të vlejnë të njëjtat al. Ata që kanë kryer vrasje dhe konsolidimin e parimeve demokratike në një
shoqëri në radhë të parë dihet se nevojiten mor-
norma - Letra e vendeve ish-komuniste të në emër të komunizmit, du-
ali, tradita, dëshira dhe vullneti i hekurt për të bërë
BE-së, e ka nismën tek iniciativa e minis- het të dënohen. Është e pa- të mundur një demokraci të tipit perëndimor. Dhe
trit të Jashtëm lituanez, Audronius Azuba- pranueshme, që ne të je- në fakt një vend si Kosova dhe Shqipëria, do të
lis. Gjashtë ministrat e bazojnë këtë tek tojmë bashkë me vrasësit dhe duhet të kalojnë nëpër etapa të tilla sprove të
mohimi i Holokaustit, i cili është i kriminelët. Ata janë institucioneve dhe shoqërisë, për të parë më pas
rezultatin e përpjekjeve të tyre. Por, keni parasy-
dënueshëm si në Gjermani ashtu edhe në kriminelë që kanë kryer
sh se sa u kundërshtua dhe nga kush u kundër-
shumë vende të tjera. “Mohimi i çdo krimi vrasje dhe tortura në emër të shtua, aq me forcë Ligji i Lustrimit në Shqipëri,
ndërkombëtar duhet t`i nënshtrohet të një ideologjie. Çfarë i dallon ata nga na- për të mësuar sesa thell i ka rënjët në politik, ish-
istri i Jashtëm çek, Karel Schwarzenberg. Sigurimi i Shtetit, në Shqipëri
njëjtave norma, për të shmangur rehabilit- zistët? Asgjë!” Tani me këtë temë merret Ko- Një gjë që të bën përshtypje, dhe është për të
imin dhe ringjalljen e ideologjive totalitare”, Schwarzenberg është i mendimit se të dy misioni në Bruksel. Ende nuk dihet nëse ardhur keq se në Kosovë e Shqipëri, ka me dh-
shkruan Azubalis. sistemet totalitare duhet të maten me të do të arrihet të shpallet ndalimi i mohimit jetëra diplomatë(që janë edha sot në ambasa-
Ai është i bindur se shqetësimet e sh- njëjtin kut. Për të si Hitleri ashtu edhe të krimeve komuniste. Matthew Newman dat tona nëpër botë), gazetarë e analistë (në
teteve të reja anëtare të BE-së, duhet të Stalini kanë qenë vrasës, dhe ata që i kanë shprehet me kujdes: “Që kur kemi marrë televizionet dhe gazetat kryesore), politikanë (në
shërbyer atyre bashkëfajtorë. krye të disa partive) dhe deputet( të disa partive)
merren seriozisht nga Brukseli. Të gjithë i kërkesën, jemi duke punuar në përpilimin që dihet fare hapur edhe pa parë dosjet e tyre, që
dinë krimet e nacionalsocializmit, por vetëm Komisioni Evropian në Bruksel an- e një raporti që do të përfundojë që këtë vit. ata kanë qenë 20 vjet më parë në shërbim të
një pjesë e Evropës është e vetëdijshme për gazhohet - Historiani dhe shkrimtari ru- Në këtë raport do të përcaktohet, nëse jemi Sigurimit të Shtetit. Sa, profesorë(edhe këtu në
krimet e komunizmit, thotë Azubalis. Një mun Marius Oprea, ish-president i Insti- në gjendje të dënojmë njerëz, që mohojnë Amerikë), politikan dhe gazetarë e diplomatë, ka
pozicionim i ngjashëm vjen edhe nga min- tutit Shtetëror për Hetimin e Krimeve Ko- krimet e regjimeve totalitare.” sot, që janë me “damkë” sigurimsa, dhe kanë
qënë ne poste publike para 20 vjetëve, por që

Dick Marty shpifi e po shpif për interesat e Beogradit


edhe janë ende nëpër ambasada, universitetet,
deputetë apo gazetar e analistë në televizionet
dhe radiot e gazetat më të mëdha dhe kryesore
të Shqipërisë e Kosovës.
Nga Skënder Mulliqi lik një trafikim të tillë. Por vetëm pas largimit serbët vranë me mijëra myslimanë e sh- Madje dhe ish-Ministri i Kulturës i kohës ram-
të saj nga ky post! Ponte me gjasë u pagua qiptarë, dhe për së vdekuri i dërguan në iziane, professor Gjinushi, u shfaq sa në një
Posa përfunduan zgjedhjet në Kosovë, mirë nga Beogradi, për të lançuar rrena të Serbi për t’ua humbur gjurmët. Ata i bar- televizion në tjetrin, duke qeshur me ironi, i para-
qitur tërthorazi këto ditë si “heroi” i heshtur i
me ç’rast fituese doli PDK-ja e Hashim Tha- tilla në dëm të shqiptarëve, të cilët e mbrojtën tën shumë edhe në frigoriferë specialë (rasi
Lëvizjes Studentore. Njerëzit në Shqipëri, sot pas
qit, Dick Marty, një politikan zviceran i Par- pragun e vet nga falangat e kryekriminelit të i familjes 40 anëtarëshe Berisha nga Suhare- 20 vjetësh ende nuk po e kuptojnë se ishte Ramiz
tisë Liberale (FDP), në gazetën britanike luftës, Sllobodan Millosheviq. Është turp për ka), dhe shumë shqiptarë të tjerë. Marty më Alia e Skënder Gjinushi në njërën anë të atij taki-
“Guardian”, ka ripërsëritur gënjeshtrat e Del Ponten që është shërbyer me rrena të mirë do të ishte sikur ta kishte zhvilluar mi - dhe kush ishin ata që ju kundërvunë këtyre
Karla Del Pontes se gjoja Hashim Thaçi ësh- tilla, në përpjekjet e saja për ta njollosur ndonjë hetim në Serbi, për krimet e saj. të dyve me të vërtet. Por, edhe kush kanë qenë
qysh në atë kohë “ushtari” i tyre , ose “Kali i
të bosi i mafias në Kosovë dhe i trafikimit luftën e drejtë të UÇK-së. Kjo zonjë u ndikua Ushtria serbe ka mundur ta bëjë një
Trojës” në mesin e Studentëve, që bënë një
me organet njerëzore në Kosovë dhe në Sh- direkt nga pushteti shovinist i Beogradit për trafikim të tillë më organe, e assesi sh- akt heroik, të cilit duhet t’i përkulemi të gjithë
qipëri. Ky farë Dik Marty është edhe deputet ta mbuluar gjenocidin që ushtruan serbët qiptarët, sepse nuk është në traditën tonë me respekt e nderim. Andaj dhe ish-studenti
i Këshillit të Evropës, si dhe anëtar i Komi- mbi myslimanët e Bosnjës dhe shqiptarët e një gjë e tillë. Gjëra të tilla mund të bëjnë i Arteve, u tha këto ditë përkujtimi, atë ditë që
sionit të OSBE-së për të drejtat e njeriut. Kosovës. Nëse dikush ka bërë çdo të zezë vetëm serbët. Po ta rikujtoj vetëm një gjë: po kujtojmë të gjithë ne sot, (8 Dhjetor 1990),
i la studentët, kolegët e tij dhe shokët e
Njihet si kundërshtar i shpalljen së pavarë- me rastin e shpërbërjes së ish-Jugosllavisë, Kral Petri, duke kaluar nëpër Shkup, u
klasës në baltë. Njëri prej ish-studentëve të
sisë së Kosovës, në vitin 2008. Kishte po- është Beogradi, i cili nuk kurseu as gratë, thoshte ushtarëve të tyre të mos i vrisnin takimit me Ramiz Alinë, tregoi se Rama ato
huar se Kosova nuk ishte e gatshme të jetë pleqtë dhe fëmijët. Me qindra e qinda mate- shqiptarët me armë, por t’i mbysnin me ditë ia mbathi në Korfuz, ku shkoi të hapë po
shtet! Dhe se është “ndër qendrat më të riale nga KMDLNJ-ja e Kosovës u deponuan hunj. E di mirë, ti Mart gënjeshtari, se çka më datën 8 Dhjetor, ekspozitën e tij person-
mëdha të krimit të organizuar dhe të kor- në TPI për kriminelët serbë të luftës në Kos- bëjnë e kanë bërë serbët e krimet e tyre ale me pikturat e realizmit socialist. Shihni
se “çfarë koicidence” na sjell historia e kësaj
rupsionit”. E shumë pallavra të tjera. ovë. TPI-ja, për habi, dënoi vetëm disa mundohesh t’ua faturosh shqiptarëve, që
ngjarje të madhe.... Nuk ka asnjë statistikë
Raporti i KE-së, gjoja i bazuar në dy vjet kriminelë, sa për të thënë që bëri diçka. Madje me vite të tëra i masakroi Serbia. Që i për- sa prej tyre, sot shkruajnë ose japin leksione
hetime, publikon të dhëna së kryeministri u liruan ata që ishin bartësit e pushtetit në zuri nga Leskoci e Nishi etj. Që i vrau e i për demokracinë dhe i tregojnë me mburrje
në dorëheqje, Hashim Thaçi, dhe disa të tjerë, Serbi!!! U lirua Millutinoviçi, i cili pikërisht vret në Preshevë, Medvegjë e Bujanoc. Pran- “bëmat” e tyre sesi e sollën ata demokracinë.
na qenkan kreu i trafikimit me organe dhe në kohën e luftës ishte kryetar i Serbisë. daj, është turp, Marty, të shpifësh këso Kjo duket se nuk pati të sosur dhe kulmoi në
një vend si Shqipëria, që kaloi regjimin më
armë. Në raport të hartuar nga proserbi Dick Ndërsa dënimi i njërit ndër kriminelët më të gënjeshtrash të rënda.
të egër komunistë në Europën juglindore dhe
Marty thuhet së këto aktivitete kriminale të mëdhenj serbë,Voisllav Sheshel, ishte tepër Përgjigjen më të mirë ta kanë dhënë in- ishte e fundit që i hapi dyert e demokracisë,
Thaçit janë bërë në prag të luftës në Kosovë, qesharak: vetëm 15 muaj burgim. Carla del stitucionet e Kosovës e të Shqipërisë. Edhe sidomos, këto ditë kur po festohet 20 vjetori
në vitin 1999. Marty shfrytëzoi momentin Ponte dhe Gjyka e Hagës ka pasur materiale analisti Daniel Server, në një intervistë për i demokracisë në Shqipëri. Përkatësisht,
për ta goditur Kosovën, pas zgjedhjeve. Tjetër me bollëk për ta dënuar Serbinë për gjeno- “Zërin e Amerikës”, ta tha troç se një raport Lëvizjes Studentore, e cila solli edhe ndrysh-
min më të madh në sistemin komunist - duke
argument, përpos shënimeve nga kjo cid. Akuza për gjenocid ndaj Serbisë patën i tillë është i mbushur vetëm me fjalë e jo
lejuar 20 vjet më parë partinë e parë demokra-
broshurë e Pontes, Dick Marty nuk ka pa- ngritur myslimanët dhe kroatët, u refuzuan me argumente. Qëllimi parësor i këtij raporti tike, krijimin e Partisë Demokratike dhe
sur as nuk ka. Edhe proserbja Karla del Pon- nga Gjykata e Hagës. është shkaktimi i krizës institucionale. Më shënuar pluralizmin dhe rrëzimin e diktaturës
te, sa ishte në krye të TPI-së, nuk e bëri pub- Me trillime të tilla, Marty ishte paraqi- sakt, të ndikojë që asnjë parti politike të duke i dhënë fund edhe sistemit monist, atij
tur edhe më parë. Marty e di mirë faktin se mos krijojë koalicion me partinë e Thaçit... një partiak

E diel, 19 dhjetor 2010 55 7


REKLAMA

Botimet e reja
Shqipëria, kopshti

shkëmbor i Europës Juglindore”


Shtëpia Botuese
“55” ka hedhur në
treg librin “Shq-
ipëria, kopshti
shkëmbor i Eu-
ropës Juglindore”
shkruar nga Faik
Konica. Me para-
thënie nga Fan
Noli, libri është jo
vetëm një përsh-
krim i hollë i Kon-
icës për Shqipëri-
në e paraviteve
’40-të, por edhe
një rrëfim për vetë
Konicën, si një
personalitet i rrallë
në letrat shqipe.
Libri rivjen për lex-
uesin nën përk-
thimin e Ferdinand
Lekës, dhe është
pjesë e kolanës
“Intelligenda”

Botimet e reja
8 55 E diel, 19 dhjetor 2010
FORUM

Nga lufta e klasave


kundër mësuesve të fshatit
Libri më i ri për privimet e kutitë! Të gjitha këto monstruozitete motive biografike. Dosjet e biografisë
mësuesve të fshatit në diktaturë janë bërë të mundshme pikërisht nga ishin përplot, me pusulle të lloj-
(Agim Kazazi: „Nga ditari i një kjo mendësi e paçrrënjosur, me një llojshme, shpesh për shpirtvogëlisra
mësuesi” – Meditime) zanafillë të fortë pas vitit 1956, kur meskine.
ruajtësi i kolltukut E. Hoxha, nuk e bëri Më mirë ushtar. Autori kërkoi me
Nga Kostaq Xoxa destalinizimin! ngulm që të vinte ushtar (f. 53).
Dhe detyrë emergjente na mbetet, Asllan Kuka, djali i një familjeje të
Përderisa në vendin tonë, në pa dyshim, një luftë frontale ndaj së parë me sy të keq, vinte në shkollë sa
ndryshim nga vendet e tjera që i keqes, që na është bërë ferrë nëpër për të thënë. Sado që mësuesi
pllakosi diktatura komuniste, lulëzon këmbë. Kërkohen antidote të shumta. mundohej të merrej veçanërisht me
ende mendësia enveriste, tema të * * * të, ai s’kishte asnjë interes për
kësaj natyre janë gjithmonë të Një kundërhelm i fuqishëm është mësim. Dhe s’e hapte gojën fare. Më i
mirëpritura. Na jepet një gur më tepër edhe veprimtaria sqaruese kundër leckosuri ndër nxënësit, e hapi më së
në mozaikun anakronik të një dukurie asaj kohe të mallkuar, që po na fundi gojën për t’i treguar mësuesit,
paradoksale: të “bashkëjetesës” së paraqitet nga shumë medie, me autorit të librit, se vuante shumë nga
përpjekjeve të vazhdueshme për firmën e mjaft propagandistëve të një sëmundje e rëndë. Nuk kishin
forcimin dhe konsolidimin e demokra- zvetënuar, me lule letrash, pa asnjë pare as për ilaçe. Mësuesi i vete në
cisë, me mentalitetin e e fshehtë, molekulë arome. shtëpi (në kasolle) për t’u
gjysmë të fshehtë dhe të hapur fare, të Libri i Agim Kazazit është një interesuar.Të nesërmen u thirr për të
përqendruar në trajtimin fals të figurës kontribut në drejtim të shpërndarjes dhënë llogari. Kishte vajtur në familjen
së E. Hoxhës; në propagandimin e së reve të zeza, (disa prej të cilave i e kulakut! Sikur nuk e kishte për detyrë
diktaturës që hoqëm, përmes pamë më lart). Është me aktualitet të të bashkëpunonte me familjen, për
shkrimeve dhe librave të Nexhmijes, të mprehtë, veçanërisht për vuajtjet e mbarëvajtjen në mësime. “Më bënë
Ramizit dhe të një aradhe të tërë njëmendta të mësuesve që hoqën një paralajmërim shoqëror. Pas pak
propagandistësh të së keqes dhe të mizorisht të zezat e luftës së klasave. ditësh ky djalë, në lule të jetës, nuk
shformimit të historiografisë panegjir- Autori ia ka arritur qëllimit, në radhë të jetoi më. Por vërejtja që m’u bë, nuk
ike të luftës mizore të klasave. Dhe kjo parë se është i besueshëm, në m’u hoq!! (f. 62).
nuk është e tëra: Vetëm te ne, në të tregimin e tij. Sinqeriteti i përshkri- Pas një faqeje shkruhet për
gjitha vendet e demokracive euroatlan- meve, thjeshtësia tregimore e forcimin e luftës së klasave. Të tjerët
tike, - përfshirë këtu edhe ato të rejat që episodeve të njëpasnjëshme, stili i ishin kapluar në nevojat për mbi-
kanë hequr qafe komunizmin - vetëm shtruar dhe i përkorë që i përshtatet jetesë. “Si u prishëm edhe me Kinën,
te ne, e përsërisim, përkujtohet 16 maksimës “stili është njeriu” të na predikonin se do të hanim edhe
shtatori i Konferencës së Pezës, me Bosyé-së, -nëse e mbaj mend,- janë bar por parimet nuk i lëshojmë. Në të
fotot e Enverit dhe ekzaltimin e diktatorit, cilësi që e vlerësojnë këtë vëllim. vërtetë barin e hëngri populli. Ishte
kur dihet se kjo datë e bashkimit “pa Autori na paraq et kohën kur koha kur H. Zajmi më thoshte se në
dallim feje, krahine dhe ideje” (!), është mësuesit e vendeve më të vështira, shkollë bëhet gjithçka, me përjashtim
përdhosur bash nga vasali i emis- më të papranueshme, ishin personat të mësimit! Par ata që punonin,
arëve të Titos, Enver Hoxha. (Për një që e kishin si mundësi të vetme thoshin se këtë e bënin se kishin
ide pluraliste, njerëzit ekzekutoheshin punësimi atë kalvar. Njerëzit me biografi të keqe”. Për të tjerët libri
prapa krahëve nga njësitet guerile, sa kulturë për kohën, ata më të zellshmit shpjegon se ata kishin të drejtë të
pa u tharë boja e Konferencës). Vetëm për studime, e kishin si mënyrë bënin pallë!
te ne, në muret e brendshme të zgjidhjeje për të plotësuar studimet e Libri ka paragrafë të tërë që
ministrisë së Jashtme të P. Milos, ishte larta, kur mësuesit pa arsimin stigmatizojnë atë propagandën
ekspozuar portreti i E. Hoxhës, duke u përkatës, përbënin shumicën neveritëse të “njeriut të ri”, që përf-
shpërfillur zëri i ish-të përndjekurve dërmuese të mësimdhënësve të shinte më të indoktrinuarit, ata që
politikë, në thirrje kundër Enverit, para fshatrave, në rend të parë. Agim Kazazi ishin të gatshëm të bënin spiunllëkun
kësaj ministrie, gjersa ndërhyri zonja iu vu studimeve universitare me brenda familjes!
Doris Pak! “E tepruat”! Vetëm te ne, pas korrespondencë, të papreferuara për Mësuesi, autor i tekstit, ishte
zhvatjes së pushtetit me kryengritjen vështirësitë objektive të lëndës, në nismëtar i metodave më të përparu-
bolshevike të ’97-s, u legalizua Partia fizikë e në matematikë. kishte ardhur në majë të hundës nga politike në Europë (...) si Heinz- ara. Në shkollat e mesme i ndau
Komuniste Shqiptare, që kishte Në këto kushte, në fshat u privimet e keqtrajtimet fshatrave, me Christian Strache, mik i Serbisë dhe nxënësit në tri grupe, Ushtrimet
mashtruar ministrinë e Drejtësisë së diferencuan dy grupe mësimdhënë- njerëz kockë e lëkurë. (E flitej për antishqiptar, që ndër të tjera, për çudi, matematikore jepeshin të dalluara,
asaj kohe, me programin gjasme sish. Ata që u morën seriozisht, me progres kooperativist, me të ardhura flet për çështjen e Kosovës, duke e me më të lehtat në grupin e tretë,
pluralist! Vetëm te ne diktatorit iu ruajtën pasion e me përkushtim nxënës më 30 l./ditë, të konvertuara në atë kohë lidhur me kinse zanafillën serbe të kuptohet. Nxënësit e dobët
dekoratat dhe titujt e heroit të popullit, nxënës, pa i hequr edhe librat për me më pak se gjysmë dollarë!). Skënderbeut. – “Kosova është rajon i përpiqeshin të kalonin në grupin e
kur dihet se kombi iu shit interesave të specializim në fakultet; dhe ata, “me Megjithatë duhet të citojmë sesa stërlashtë serb”... Përveç kësaj, heroi dytë, të nxitur për t’i bërë me lehtësi
internacionalizmit proletar! biografi të mirë” , që s’bënin asnjë fanatik ishte ai regjim dhe sesi kombëtar i shqiptarëve, Gjergj Kastriot ushtrimet, duke hequr dorë nga
Tani, me rastin e 8 Dhjetorit, dolën përpjekje profesionale, injorantë e ngeceshin inspektorët, veçanërisht Skënderbeu, që ka jetuar nga 1403 plogështia e mëparshme. Po kështu
dokumentarë që dëshmojnë luftën e kapadainj, shpërfillës ndaj mospërpa- ndaj atyre me “biografi të keqe”: gjer më 1468, ka qenë në të vërtetë edhe ata të mesmit, vetënxiteshin për
këtij populli për demokraci. Njerëzit e rimit të nxënësve, që i plotësonin këto “Në një orë mësimi që kishte serb, me nënë dhe baba serb. Është të kaluar në grupin e parë, Por a
Ed Ramës, të shpurës së tij dhe të mangësi me intriga e me prapësira. dëgjuar një inspektor i rrethit, injorant i koha kur kanë vënë re se Oliver mund të kishin rezultat këto përçapje
populistëve pranë tij, po i gëlltisin nga Këta ishin të shoqërueshëm dhe vërtetë, tipik i paaftë dhe në shërbim të Schmitt, autor i librit kundërthënës për të një mësuesi të përkushtuar, kur
halli të vërtetat që do të dëshironin të bashkëpunëtorët e sekretarëve të regjimit, kishte reklamuar se Çyli kishte Skënderbeun, bashkë me përkthyesin nxënësit ishin të pangrënë, të
zhbëhen. Këto dokumente historike partive të lokaliteteve, me oparativët e bërë një “faj” të rëndë, duke thënë një të e tij të palodhur, vërtiten nëpër Vjenë, leckosur, me të ardhura mjerane të
tregojnë se cilët janë demokratët dhe vendit, me parësinë e autoriteteve vërtetë të pamohueshme se edhe në duke u bërë publicitet tezave të tij” . kooperativës bujqësore? Sa për
cilët janë ata që kërkojnë të rrëmbejnë vendore, që përftonin sajesa e përfolje regjimet e mëparshme kishte atdhetarë (I.Kadare, MOSMARRËVESHJA, mbi inspektorët, e pamë sesa injorantë
pushtetin në mënyrë antidemokratike. ndaj atyre që përmendëm më së pari. që mendonin për Shqipërinë dhe i raportet e Shqipërisë me vetveten, f. ishin disa prej tyre, që të përshëndet-
Tregojnë se cilët janë antikomunistët E dinin këta fatkëqij të grupit të parë këndonin asaj (e kishte fjalën për 74). Ai injoranti duket se e kishte nin përkushtime të tilla!
e vërtetë dhe cilët janë pluralistët ç’kishin hequr prej operativëve për t’i Rilindësit). Interpretimi i këtij inspektori dëgjuar diku vijën e Partisë. Më vonë Pasojë e kësaj çoroditjeje
fiktivë, të cilët nuk besojnë as 40,000 futur në kurthe dhe për t’i detyruar të dhe e partiakëve të tjerë, pushtetarë enveristët do t’i hapnin vend idhullit të mësimore, i kanë metastazat edhe në
komisionerët socialistë, as dokumen- punonin për “të mirë të atdheut”, vendës që e pasuan, ishte se “heretiku” tyre, në qendër të sheshit “Skënderbe” tekstet mësimore të ditëve tona.
tet biometrike të pafalsifikueshme, as domethënë për t’i bërë spiunë! bënte propagandë kundër regjimit me qëllim që shtatorja e tij të ishte Tekste të cilat, në një pjesë të
Kodin zgjedhor me firmën e E. Viktima e parë e kësaj veprimtarie popullor në orë të mësimit ndër nxënësit, parësore dhe Skënderbeu anësor! ndjeshme, janë të molepsura me
Ramës, as organet zgjedhore të ishte Sh. Ahmetagaj apo Çyli, siç e duke thënë se regjimet antipopullore, siç Autori i librit tregon sesi atij dhe historiografinë e historianëve të
legalizuara, (duke filluar me KQZ-në), quanin për shkurt mësuesit. Në faqet i quanin atëherë regjimet e mëparshme, kolegëve të vet që kishin lënë qytetet, mëparshëm, që na janë bërë lektorë.
as organet zgjedhore vendore, as 20-21 të librit paraqitet karakteri i fortë i paskëshin kontribuar për vendin tonë u ndërronin vendet vit pas viti, nga Kësisoj flitet për Kongresin e Përmetit,
faktorin monitorues ndërkombëtar. Çylit që ishte bërë pré e shënjestrës dhe kanë menduar e punuar për të qyteza me 2000 banorë, në zgëqe me në atë mënyrë sikur vendimet e këtij
Duan të njollosemi si shtet antiligjor! së regjimit. “Shkaku i vërtetë ishte se mirën e popullit”. 200 banorë. Nuk mjaftonte. Por Kongresi të mos kishin ardhur taze
Në katastrofën natyrore të asnjë herë ky nuk iu nënshtrua Nëse do ta komentonim edhe ne, ngulmohej që të ndërtonin familje në nga Jugosllavia motër. (Prandaj kemi
pangjarë të këtyre kohëve të fundit, presionit për t’i shërbyer shtetit, ashtu atë thënien e inspektorit, do të dilte se fshat dhe ta bënin pasaportizimin atjé. edhe shkolla me këtë emër!)
opozita jonë, e drejtuar nga një kryetar siç dëshironte ky shtet, si edhe me edhe veprimtaria e Skënderbeut do të Këtu mendimi ishte i prerë: Të Do të isha i mendimit që, si tekste
abuziv partie, u tregua sehirxhie, me format që i kërkonte (shërbimet)”. duhej që të hidhej poshtë! mëpërkëmburit kërkonin pushimin jashtëshkollorë, ministria e tanishme
urdhër të “kryetarit”! Dhe shi në kohën Le të vihet re finesa e autorit për të Na kujtohen refleksionet e nga puna. Drejtuesit e dinin se e Arsimit, të porosiste nxënësit me
kur kryeministri me zëvendësin e tij të mos e përdorur fjalën “spiun”! Folëm Kadaresë për figurën e Skënderbeut: mësuesit më të përgatitur do t’u linin anë të mësuesve që të lexonin edhe
kabinetit dhe me ministrat, të gjithë më parë për stilin e tij. Por nuk do të “Falë zellit serb dhe falë çirakëve shëndenë dhe arsimi fshatarak do të libra të tillë, - si ky që po shqyrtojmë, -
me çizme, ishin në krye të detyrës në flasim për peripecitë e mëtejshme të vullnetarë shqiptarë, ndërhyrja e të mbetej në dorë të tekste që janë pasqyrues me vërtetësi
trojet e përmbytura, Rama në Çylit. Lexuesi do t’i marrë vesh nga cilëve kishte vlerë të veçantë, trillimi i të xhahilëve...Megjithatë, mësuesja të gjendjes së mjerueshme të
Pogradec e kishte ende mendjen te leximi i librit. Në të vërtetë mësuesve u cilëve ishte bërë pjesë e pasioneve Laura Teli u pushua nga puna për mëparshme.

E diel, 19 dhjetor 2010 55 9


DITA
Ban-Ki-mun:
Presidenti Obama nënshkruan
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
“Wikileaks” e
komplikoi
diplomacinë pakon e kompromisit për taksat
ndërkombëtare Presidenti Barak Obama ka përmbushur misionin e parë të politikave të tij, duke nënshkruar reformën për taksat,
një reformë që ka sjellë shumë debate dhe u kundërshtua që në fillim nga republikanët. Ndërkohë, presidenti
Sekretari i përgjithshëm i Kombeve të Bash-
kuara (KB), Ban-Ki-Mun deklaroi dje se zbardhja amerikan përballet me një sfidë tjetër, atë të arritjes të një kompromisi për të ratifikuar marrëveshjen “START”
e dokumenteve të besueshme të cilat i publikuan
“Uikileaks”, e komplikoi diplomacinë ndërko- Presidenti Barak Obama ka nënshkruar
mbëtare. “Është fatkeqësi që këto dokumentet një ligj për taksat në vlerë prej 858 miliardë
skaduan”, tha Ban. “Cili do qoftë të ishte motiv- dollarësh, të cilin e negocioi me republi-
imi, e gjithë kjo e vështirësoi punën normale dhe kanët. Ai tha se ligji i jep shtytje klasës së
të arsyeshme, veçanërisht në botën e diploma- mesme.
cisë”, tha ai. Sekretari i përgjithshëm i KB-së Pakoja, e parë në masë të madhe si një ko-
përmendet në njërën prej korrespodencave diplo- mpromis dypartiak, zgjat tatimet e tashme për
matike të cilat i publikoi “Uikiliks”. Këtu për- dy vjet, përfshirë taksat për të pasurit, të cilat
mendet se Departamenti Shtetëror ka kërkuar nga
Obama qe zotuar se nuk do t’i vazhdonte.
përfaqësuesit amerikan të Organizatës Botërore
edhe në vendet e tjera të tentojnë që të arrijnë Marrëveshja përfshin një zgjatje të ben-
derri në numrat e kartave të kredive dhe celu- eficioneve për 13 muaj për të papunët dhe
larëve, adresave elektronike dhe të dhënave të tjera shkurtim të një të tretës së tatimeve mbi
të besueshme për përfaqësuesit të KB-së dhe dip- paga. Miratimi i këtij ligji është realizuar
lomatët e huaj. Në korrespodencat diplomatike në kushte me debate dhe mosmarrëveshje
si një nga “caqet” e aktiviteteve të tilla përmen- të shumta nga republikanët por edhe nga
det edhe Ban-Ki-Mun. vetë demokratët. Po të dështonte kalimi i
Sekretari i përgjithshëm i KB-së refuzoi ta ligjit, ekzistonte rreziku i rritjes së taksave
komentojë procesin gjyqësor kundër themeluesit për të gjithë amerikanet, meqë shkurtimeve
të “Uikiliksit”, Xhulian Asanxh në Britaninë e të miratuara nën administratën e Bushit po
Madhe. Ndërkohë, Departamenti i Mbrojtjes i
iu kalonte afati. Ndërkohë Presidenti Barak
Shteteve të Bashkuara i ka hedhur poshtë raportet për kontrollin e armëve mund të minojë rolin
se pjesëtari i armatës, Bradley Manning, i dys- Obama, ka kërkuar nga anëtarët e Senatit mund të ketë më së shumti 1550 koka luft-
të Shteteve të Bashkuara, që ta ratifikojnë udhëheqës të Amerikës në përballimin e sfi- arake të vendosura. Marrëveshja duhet të
huar për dhënien e informacioneve sekrete në
WikiLeaks, është keqtrajtuar në një burg të marrëveshjen e re për reduktimin e arma- dave të tjera anekënd botës. Për ratifikimin ratifikohet edhe nga Dhoma e Ulët e Parla-
Marinës afër Uashingtonit, derisa pritet procesi timit bërthamor me Rusinë, para fundit të e marrëveshjes duhen 67 vota të Senatit dhe mentit të Rusisë. Rëndësia e marrëveshjes
i mundshëm i gjyqit ushtarak. Raportet thonë se vitit. Në fjalimin e tij javor në radio, zoti Partia Demokratike e presidentit Obama, që “START” është shumë e madhe sepse do të
i dyshuari Manning, në përgjithësi, i kalon së Obama theksoi se “pa marrëveshjen e re, ne ka vetëm 58 senatorë, duhet të sigurojë ndikojë në mënyrë të drejtpërdrejtë në ekui-
paku 23 orë i vetmuar në qeli, që nuk është më e do të rrezikojmë kthimin prapa të progres- mbështetjen e republikanëve. Marrëveshja librimin e arsenalin nuklear të SHBA-ve
madhe se gjashtë metra katrorë. Departamenti i it, që e kemi bërë në raportet tona me Rus- e re ishte nënshkruar nga presidenti Obama dhe Rusisë. Rusia ka paralajmëruar se nëse
Mbrojtjes thotë se Maninng i ka të njejtat priv- inë”. Presidenti Obama paralajmëron se dhe presidenti i Rusisë, Dmitri Medvedev, marrëveshja nuk ratifikohet nga Kongresi i
ilegje sikur edhe të burgosurit e tjerë, që mbahen mosmiratimi nga Senati i Shteteve të Bash- në prill të këltij viti, në kryeqytetin e Çekisë, SHBA, atëherë ajo do të rrisë arsenalin e saj
në burg. Pragë. Marëveshja parasheh që secili vend
kuara i një marrëveshjeje të re me Rusinë bërthamor.

Evropa përjeton Marrëveshje në vlerë 20 miliarda dollarë mes Kinës dhe Pakistanit
Kina dhe Pakistani kanë nënshkruar dje miratimin edhe nga parlamenti, siç kërkohet riun që ata e identifikuan si oficer të CIA-s.
dimrin më të ashpër një marrëveshje në vlerë afro 20 miliardë
dollarë, gjatë vizitës së kryeministrit kinez,
me ligjet iraniane. Ai do të vazhdojë ta
udhëheqë agjencinë iraniane për energji
Merkel inkurajon trupat
gjermane në Afganistan
dhe më të ftohtë të Wen Jiabao, në Islamabad. Ministri i infor-
matave i Pakistanit tha se të dy vendet kanë
bërthamore.
CIA tërheq shefin e saj nga Pakistani
Kancelarja gjermane Angela Merkel ka
udhëtuar dje në Kunduz të Afganistanit verior
shekullit XXI nënshkruar 13 marrëveshje dhe memoran-
dume të mirëkuptimit në fushë të energjisë,
CIA ktheu dje nga Pakistani zyrtarin e saj
kryesor, pasi që iu zbulua identiteti dhe u
për të takuar trupat gjermane të stacionuara
atje. Gjermania ka 4.800 ushtarë në Afgani-
Evropa po përballet me temperatura ekstremist të transportit hekurudhor, rikonstruktimit, kërcënua me vdekje. Emri i shefit të supozuar stan në kuadër të forcës së NATO-s, ISAF. Kan-
të ulëta dhe me ngrica që kanë paralizuar udhëtimin bujqësisë dhe në kulturë. të stacionit të CIA-s në Islamabad u zbulua celaren gjemane në këtë vizitë e shoqëroi edhe
e njerëzve në prag të pushimeve. Nga Irlanda e Ver- Kronika nga Lindja e Mesme- Iran: Shefi nga pakistanezi Karim Kan, i cili kërcënoi se ministri gjerman i Mbrojtjes Karl-Theodor zu
iut në Bullgari, kushtet atmosferike kanë shkaktuar i agjencisë bërthamore në krye të diploma- do ta padisë agjencinë për vdekjen e djalit dhe Guttenberg, dhe inspektori i përgjithshëm i
anulime të shumta fluturimesh duke filluar që nga e cisë Shefi i agjencisë iraniane bërthamore, Ali vëllait të tij në sulmet me raketa të SHBA-ve. ushtrisë gjermane, Volker Wieker. Kjo është
premtja dhe duke vazhduar me të shtunën. Dy Akbar Salehi mori dje formalisht detyrën si Kan dhe avokatët e tij në një konferencë për vizita e tretë e Merkel në Afganistan pas
aeroportet e gjigantë të Londrës, Heathrow dhe
ministër i Jashtëm, duke zëvendësuar gazetarë në nëntor thanë se do të kërkojnë një atyre në vitet 2007 dhe 2009, ndërsa qëllim
Gatwick, anuluan të gjitha fluturimet dje, pas
parardhësin, Manusher Motakin, i cili u sh- pagesë prej 500 milionë dollarësh, për shkak i vizitës ishte që të shikonte nga afër vep-
reshjeve të dendura të dëborës dhe ngricave. Policia
gjithashtu ka bllokuar shumë rrugë përreth karkua nga presidenti Mahmud Ahmedinex- të vdekjeve dhe kërcënuan se do ta ndjekin rimet e ushtrisë gjermane në këtë shtet azi-
aeroporteve. Anulime fluturimesh ka pasur edhe në had. Mediat iraniane raportojnë se Salehi do të drejtorin e CIA-s, Leon Panetën, sekretarin atik dhe që të bisedojë me ushtarët për mi-
aeroporte të tjera evropiane, nga Amsterdami në jetë i emëruar i përkohshëm, derisa të marrë amerikan të Mbrojtjes, Robert Gejts, dhe nje- sionin e rrezikshëm, thekson DPA.
Holandë, Gjeneva në Zvicër, Munihu në Gjermani,

Kina: Situata në gadishullin


Parisi në Francë, Kopenhageni në Danimarkë,
etj.Reshjet e dëborës të rëna në Irlandën e Veriut
janë më të mëdhatë në 25 vitet e fundit. Ndërkohë që
edhe Frankfurti vazhdon të mbulohet gjithnjë e më
shumë nga dëbora, e cila ka shkaktuar ndërprerje
fluturimesh dhe probleme në qarkullim. Kryeqyteti i
Suedisë dhe zonat përreth nuk kanë përjetuar të ftohtë
korean, ekstremisht e pasigurt
të tillë në këtë periudhë të dimrit që prej shekullit Kina thotë se situata në gadishullin ko- shme e re në mes të Koresë Veriore dhe asaj atëherë do të sulmojë dhe sulmet do të
XIX. Lajmi bëhet i ditur nga Enti Hidrometeorologjik rean është “ekstremisht e pasigurt”, për jugore mund të lëkundë stabilitetin rajonal. jenë më të fuqishme sesa ato të muajit
Suedez, SMHI, ku saktësohet se ‘’kjo është hera e shkak të tensioneve ndërmjet Veriut dhe Ministria kineze e Punëve të Jashtme u të kaluar që lanë të vdekur 4 persona. Kjo
parë që një periudhë e tillë të jetë kaq e ftohtë në Jugut. Zëvendës ministri i jashtëm kinez, kërkoi të dy qeverive që të evitojnë lëvizjet thirrje nga Pekini bëhet në kohën kur
kryeqendrën suedeze që nga viti 1875'’. Gjatë tre Zhang Zhijun, tha sot se Pekini është që do të shkaktonin tensione. Ndërkohë, Seuli po planifikon ushtrime ushtarake
javëve të fundit, temperature më e lartë në Stokholm “thellësisht i shqetësuar” dhe ka kërkuar eksperti diplomatik amerikan Bil Riçard-
ka qenë 0,7 gradë Celsius. Ndërsa më dramatike gjatë ditëve të ardhshme, ndërsa Pheni-
më tepër bisedime për zgjidhjen e proble- son tha se situata ka të ngjarë të ani është kërcënuar me hakmarrje.
paraqitet gjendja në Falun, ku zhiva e termometrit
në mënyrë të pandërprerë është nën zeron që nga 17 mit, që u shkaktua nga bombardimi i Ko- shpërthejë. Riçardson është në Phenian Njëherësh, guvernatori amerikan, Bill
nëntori. Ky përbën një rekord të pa hasur që prej resë Veriore ndaj një ishulli të Koresë në përpjekje për të ulur tensionet. Më Riçardson, që është në Phenian, në për-
vitit1860. Parashikimet meteorologjike nuk japin Jugore, me ç’rast u vranë katër vetë. Kina herët, Koreja Veriore ka paralajmëruar se pjekje për t’i ulur tensionet, tha se situata
shpresë për përmirësimin e gjendjes. ka paralajmëruar se një përleshje e mund- nëse jugu mban stërvitje ushtarake ishte “kuti shpërthyese”.

10 55 E diel, 19 dhjetor 2010


DITA

PDK-ja filloi zyrtarisht negociatat për koalicone SHBA-të do ta


vazhdojnë
me AKR – priten negociata edhe me AAK-në bashkëpunimin
me
PDK dhe AKR kanë filluar edhe zyrtarisht negociatat dhe planet për formimin e koalicionit qeverisës. Ndërkohë sipas gjasave, në
listën e koalicionit të PDK-së është edhe AAK, por gjithashtu nuk përjashtohen as partitë e komuniteteve të pakicave
kryeministrin
Kryetari i PDK-së, Hashim cioneve dhe për lidhje me Shër-
bimin Informativ të Kosovës. Shu-
e Kosovës,
Thaçi dhe kryetari i partisë Alean-
ca Kosova e Re, Behxhet Pacolli
janë takuar dje për të diskutuar
micës së zërave kundërshtues në
AAK një ditë më herët u është
Hashim Thaçi
lidhur me formimin e koalicionit përgjigjur nënkryetari i PDK-së,
të ri qeveritar, thuhet në një ko- Hajredin Kuçi, duke thënë se janë
munikatë me shkrim të lëshuar nga “zëra jovendimmarrës”. “Dua të
Megjithë konstatimet e
PDK-ja. Të dy liderët e partive poli- them se kemi vërejtur tek disa par- raportuesit të Këshillit të
tike respektive kanë shprehur vull- ti politike, përfshirë edhe AAK-në,
net politik që të punojnë së bash- se brenda saj kanë folur disa njerëz Evropës që atë e lidhin
ku për formimin e qeverisë së që nuk janë vendimmarrës”, ka me krimet, deklaroi
ardhshme të Republikës së Kos- thënë Kuçi. Ky zyrtar i lartë i PDK-
ovës, menjëherë pas certifikimit të së është shprehur optimist se pozi- zëdhënësi i
rezultateve përfundimtare të cionet me partitë e tjera janë duke Departamentit të Shtetit,
zgjedhjeve nga KQZ-ja”, vijon ko- u përafruar, kështu që koalicioni i
munikata. Për më tepër, thuhet në ardhshëm do t’i ketë së paku 75 Philip Crowley, dhe
këtë komunikatë, “të dy liderët u vota. “Por jemi duke punuar që t’i vlerësoi se këto pohime
zotuan se do të punojnë së bash- kemi dy të tretat”, ka shtuar ai. Kuçi
ku për të krijuar një qeveri efek- ka hedhur poshtë pretendimet se nuk do t’i ndryshojnë
tive, transparente, demokratike se do të nxirrej emri i kandidatit t’ia besonte partia. Ai nuk e ka për- ndonjëra nga partitë që e kanë kalu- fondamentalisht
dhe multietnike, për t’i siguruar të AAK-së për president. Nënkry- jashtuar mundësinë e hyrjes së ar pragun për të hyrë në Kuvend të
Kosovës të ardhmen saj euro-at- etari i parë i kësaj partie, Blerim AKR-së në koalicion qeverisës, duke mund t’i vërë kushte PDK-së për marrëdhëniet amerikane
lantike”. Që nga zgjedhjet e së di- Shala është parë si njeri i mund- rikujtuar se kjo parti nuk ka pasur hyrje në bashkëqeverisje. “Kushte me Kosovën
elës dhe publikimi i rezultateve shëm për këtë pozitë. “Për PDK- asnjëherë “vija të kuqe” për asnjë PDK-së nuk mund t’i vërë askush.
Ne mund t’u bëjmë të tjerëve”, ka Në këtë moment dhe duke
preliminare, kjo ishte hera e parë në është me rëndësi që të marrë parti tjetër. “AKR-ja është forcë kon-
që një takim i tillë, ku synohet ar- struktive e cila është e gatshme që deklaruar ai. Peshën e koalicionit marrë parasysh parimin se
një qëndrim të qartë nga lideri i
ritja e marrëveshjes për koalicion- ta ndihmojë funksionimin e insti- qeverisës llogaritet se do ta shtojnë çdokush është i pafajshëm derisa
AAK-së, se kush nga partia e tij
in qeverisës, bëhet publik edhe për do të emërohej president, ndonëse tucioneve të shtetit. Mirëpo është në masë të konsiderueshme num- të mos dëshmohet e kundërta, ai
opinionin. Përveç AKR-së, PDK-ja të gjitha gjasat janë që ai të jetë e kuptueshme që çështja e lidhjes rat e deputetëve të partive që vijnë është kryeministër aktualt dhe do
shpreson që në qeverinë e ardhs- Blerim Shala”, ka thënë një prej së koalicioneve është edhe çështje nga komunitetet pakicë, serbe dhe të vazhdojmë të bashkëpunojmë
hme të përfshijë edhe komunite- zyrtarëve të lartë të PDK-së. Në e ndarjes së interesave”, ka thek- joserbe. Drejtues të PDK-së me të”, ka deklaruar Crowley në
tet pakicë. Lideri i PDK-së, Hash- PDK nuk llogarisin që lideri i AKR- suar Gashi. Edhe në AAK e kanë parashohin se “apetitet” e minori- konferencë me gazetarë.
im Thaçi është duke treguar së, Behgjet Pacolli do ta pranojë mohuar mundësinë e zhvillimit të tarëve do t’i plotësojnë me dhënien “Nuk mendoj se kjo do të
gatishmëri që pos minoritarëve t’i postin e kryetarit të Kuvendit, por negociatave për bashkëqeverisje me e së paku dy ministrive, ndonëse ndryshojë në mënyrë fundamen-
bëjë edhe Ramush Haradinajn e atë do ta delegojë te një personalitet PDK-në, ndonëse nuk e kanë për- ende nuk është qartësuar se cilat
tale marrëdhëniet amerikano-
Behgjet Pacollin hisedarë në tjetër i partisë. Jozyrtarisht thuhet jashtuar mundësinë që ato të zh- do të jenë ato. Një koalicion të gjerë
partish është duke e favorizuar një kosovare. Ato janë të bazuara në
udhëheqje të institucioneve qen- se kandidat potencial për kryepar- villohen ditëve në vijim. “Nuk ka
drore të shtetit.Burimekanë bërë të pasur dhe nuk do të ketë negociata pjesë e faktorit politik ndërko- interesin e dyanshëm, e jo në
lamentar do të jenë Mimoza Kusa-
ditur se ai parasheh që ndarjen e për një qeverisje të mundshme pa mbëtar. Krejt kjo, për shkak të për- ndonjë personalitet për veçantë”,
ri- Lila ose Ibrahim Gashi. Ky i fun-
tri institucioneve qendrore të sh- dit llogaritet të jetë më favorit për u pastruar pozicionet. Duhet me ballimit më të lehtë të sfidave që ka shtuar Crowley. Ai ka përsëri-
tetit ta bëjë sipas formatit: kryem- këtë pozitë, për shkak se deri tani ditë kush është Parlamenti i Kos- pritet të dalin gjatë procesit të tur se administrata në Uashing-
inistri i PDK-së, presidenti i AAK- ka ushtruar pozitën e anëtarit të ovës. Ne jemi skeptikë me këtë për- bisedimeve me Serbinë. Koalicioni ton mbështet çdo hetim të “or-
së dhe kryetari i Parlamentit i Kryesisë së Kuvendit dhe e njeh bërje të Parlamentit, për shkak se PDK-AAK-AKR—minoritete do ta ganeve kompetente” lidhur me
AKR-së. Sipas disa burimeve zyr- punën e organit më të lartë legjis- zgjedhjet kanë qenë në nivelin më linte në opozitë Lidhjen Demokra- akuzat e paraqitura në raport.
tarë të PDK-së, Thaçi do të marrë lativ. Ndërkaq Kusari-Lila shihet si ulët”, ka pohuar në Rahovec, Daut tike të Kosovës dhe lëvizjen “Vetëv- Crowley tha se disa akuza
rrugë për në Hagë, me qëllim që të opsion edhe për drejtimin e ndon- Haradinaj, i cili pretendon të bëhet endosje!”. LDK-ja do ta përjetonte janë hetuar më herët, por për aq
bisedojë me Haradinajn pikërisht jërës prej ministrive që do t’i tako- deputet në Kuvendin e Kosovës. për herë të parë ndjesinë e të qenit
sa ky raport hedh dritë të re, heti-
për çështjen e ndërtimit të koali- nin AKR-së. Gashi ka mohuar të Zyrtarët e AAK-së, gjatë gjithë fus- në opozitë që nga themelimi i saj
si parti politike, kurse “Vetëven- mi duhet të vazhdohet. Sipas tij,
cionit qeverisës. Në takimin e jetë në dijeni që emri i tij të jetë hatës, por edhe para saj, kanë për-
mundshëm mes dy politikanëve që jashtuar çdo mundësi që të hyjnë dosja” do ta fillonte karrierën par- nëse ekziston informatë përkatëse
përfolur për kryetar të Kuvendit,
ndërtuan parti pas mbarimit të në koalicion me PDK-në, duke e lamentare duke mbetur si zë kri- e zbuluar në raport atëherë ajo
ndonëse nuk e ka mohuar që do ta
luftës së UÇK-së, është llogaritur drejtonte këtë institucion sikur atë akuzuar atë për rrënim të institu- tik i pushtetit. duhet plotësisht të hetohet.
Bernard Kushner: Jam skep-

PE: Bisedimet Prishtinë-Beograd mund të fillojnë në shkurt 2011 tik ndaj fakteve të paargumen-
tuara të raportit të Dik Martinit/
Bisedimet ndërmjet Prishtinës dhe Ish-shefi i misionit të OKB-së në
tare në Drenas, Skënderaj, Deçan, në
Beogradit mund të nisin në pjesën e Kosovë, Bernard Kushner, ka dek-
një qendër votimi në Lipjan dhe një
dytë të shkurtit të vitit të ardhshëm, laruar se është shumë skeptik ndaj
tjetër në Malishevë, sipas tyre, është
pas krijimit të qeverisë së ardhshme të akuzave të ngritura në raportin e
pjesë e nevojshme e procesit për kr-
Kosovës, vlerësojnë përfaqësuesit e anëtarit të Këshillit të Evropës, Dik
ijimin e një qeverie legjitime.Deputetja
Parlamentit. Sipas PE-së, në mungesë Marti. “Jam skeptik në lidhje me
e Parlamentit Evropian, Doris Pack,
të një qëndrimi të qartë të BE-së dhe realitetin e këtyre akuzave për
thotë për Radion Evropa e Lirë se pas
Shteteve të Bashkuara ndaj këtyre bised- trafikim të organeve, mirëpo le t’’i
përsëritjes së zgjedhjeve në disa komu-
imeve, pala serbe dhe ajo kosovare do hetojnë ato”, tha Kushner. Ndërko-
na, partitë politike në Kosovë do të kenë
të gjejnë arsyetime për ta shtyrë këtë hë ndaj raportit të Dik Martin, ka
shumë opsione për të formuar qever-
proces. Përfaqësuesit e Bashkimit Evro- reaguar edhe KFOR. “Për akuzat
inë e ardhshme të vendit. “Fakt është
pian dhe njohësit e rrethanave politike duhen dëshmitë dhe përderisa nuk
që njëra parti ka shumicën dhe ata po
në rajon, shprehin bindjen që në pjesën ekzistojnë ato mbeten vetëm thash-
përpiqen të formojnë qeverinë, por nuk
e dytë të muajit shkurt 2011 do të etheme”, ka thënë komandanti i
mund të shkojnë vetëm, andaj ju du-
mund të formohet qeveria e ardhshme trupave të KFOR-it, Erhard Byhler,
hen disa partnerë të koalicionit, të cilët
e Kosovës dhe se në atë kohë mund të duke komentuar raportin e anëtarit
duhet dhe mund t’i gjejnë. Nëse ata
nisë dialogu i paralajmëruar ndërmjet Evropian iu vu përgjegjësia për lehtë- të Bashkuara. Megjithatë, që nga të Këshillit të Evropës, Dik Marti.
nuk mund t’i gjejnë, ekziston një par-
Prishtinës dhe Beogradit. Vendimi i simin e bisedimeve ndërmjet palës serbe atëherë përveç spekulimeve, nuk është “Kosova nuk është vend i krimit,
ti tjetër që mund ta bëjë një koalicion
Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në e asaj kosovare përmes një rezolute të marrë ndonjë vendim zyrtar lidhur me përkundrazi janë bërë përmirësime
të gjerë me disa parti. Andaj mendoj
Kosovë që më 9 janar të vitit të ardhs- miratuar në shtator të këtij viti nga kohën, formatin dhe agjendën e këtyre të mëdha”, ka thënë gjenerali
se ka shumë mundësi dhe le të zba-
hëm të përsëriten zgjedhjet parlamen- Asambleja e Përgjithshme e Kombeve bisedimeve. Byhler.
tohen ato”, shprehet Pack.Bashkimit

E diel, 19 dhjetor 2010 55 11


CMYK

REKLAMA

12 55 E diel, 19 dhjetor 2010


CMYK

REKLAMA

“SEDTOURS”, LIDER NË &


TREGUN BALLKANIK TË
NDËRTIMIT TË RRUGËVE

Ndërmarrja “Sedtours” është


formuar në vitin 1987 si ndërmarrje
për shërbime, qarkullim, spedi-
cion, turizëm dhe eksport-import.
Është krijuar nga puna e palodhur
e vëllezërve “Gashi” gjatë viteve
të tëra, pa kursyer asgjë dhe duke
përballuar edhe kostot e shumta
që pësoi firma gjatë viteve të luftës
në Kosovë.
“Sedtours” me seli në Prizren,
sot llogaritet si ndërmarrja e parë
e këtij lloji në Prizren e rrethinë.
Renditet sot si lider në sektorin e
ndërtimit dhe asfaltimit të rrugëve,
me kompleksin më modern të
gurthyesve dhe prodhimit të gurit
për të gjitha llojet e betonit.
Kompania punon sot me kapacitet
të mjaftueshëm për të përballuar
konkurrencën e tregut të lirë dhe
për të ruajtur statusin e saj si një
kompani-lider në Republikën e
Adresa: Rr. “Jonit 55” Prizren | tel/fax: 029/225-939 | email: sedtours@hotmail.com Kosovës e më gjerë në rajon

E diel, 19 dhjetor 2010 55 13


REKLAMA

Botimet e reja
“KRIJIMI I
GREQISË MODERNE”
Shtëpia Botuese
“55” ka hedhur në
treg librin “Krijimi
i Greqisë Mod-
erne” shkruar nga
historiani dhe stu-
diuesi grek D.A.
Zakythinos, pub-
likim që vjen nën
përkthimin e Vir-
gjil Muçit. Botimi,
pjesë e kolanës
“Intelligenda”,
është një vësh-
trim shkencor mbi
ngjizjen e shtetit
të ri të Greqisë, jo
vetëm si shkëputje
nga pushtimi os-
man, por edhe si
zanafillë i tezës me
pasoja rajonale të
Megalidesë

Botimet e reja
14 55 E diel, 19 dhjetor 2010
LETRAT
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com

Botimi i Shtëpisë Botuese „55“

Fundosja e utopisë dhe


nga
F l o ri Sl
ati na

revolta e intelektualëve
KONCEPTI DISIDENT I LIRISË, I JETËS SË VËRTETË KA SFIDU SFIDUAR AR LOG JIKËN E SKLLA
LOGJIKËN VËRISË, TË PRANIMIT TË PPAKTIT
SKLLAVËRISË, AKTIT TË HESHTJES ME
FORCA
○ ○ ○ ○ T○ ○SHTYPËSE
FORCAT ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

ARGUMENT

P
ara së gjithash, dua të sak Kanë kaluar dy dhjetëvjeçarë nga ajo
tësoj se ky tekst i është trazirë fantastike, shpesh herë e përcak-
dedikuar kujtimit të Matei tuar si the upheaval in the Est, me
Cãlinescu-t, qytetar i famshëm i Re- aradhën e ngjarjeve dramatike që pasu-
publikës së Letrave, profesor i letër- an dhe që përmbushën atë që gjendej në
sisë se krahasuar, eseist, kritik letrar, sferat e përtejimagjinatës: shembjen e
romancier, poet, mendimtar antito- sistemeve komuniste, fundin e regjimeve
talitar. Në 25 qershor 2009, në ditën të cilat dukeshin të destinuara të ekzis-
e kalimit të tij në botën ku push- tonin (ose të vegjetonin në zodiakun e
ojnë të drejtët, kam mbajtur në përjetësisë). Dukshëm të sëmura, të gjen-
Sallën e të Drejtave të Njeriut në dura në një kronikë zvetënimi, të pamun-
Pallatin e Parlamentit, nën dura të ofronin gjë tjetër përveç retorikës
përkujdesjen e Institutit të Studi- boshe dhe pa asnjë përmbajtje, diktatu-
meve Popullore referatin “Shembja rat e Evropës Lindore dhe Qendrore, ish-
e utopisë. Rëndësitë historike, poli- in njëlloj të drobitura dhe agresive. Nga
tike dhe morale të revolucioneve të ana tjetër, pas Konferencës së Helsinkit
1989-ës”1. Kam pasur privilegjin të (1975), atëhere kur komunistët e push-
bashkëpunoj me Matei CÎlinescu-n tetshëm kanë pranuar të shenjonin një
dhe të lumturohem me miqësinë e dokument i cili stabilizonte respektimin
tij. Jam shumë i hidhëruar që mar- e të drejtave të njeriut si bazë e mar-
rëdhënia jonë është materializuar rëdhënieve Lindje-Perëndim, punët kanë
vetëm në planin shkencor me marë një hov të ri. Nuk ka vend për mash-
ndërmjetësinë e artikullit “The 1989 trimet që kishin lidhje me reformat e
Revolution and Romania’s Future”, sipërpërmendura, për një socializëm më
i cili është publikuar në gazetën Prob- njerëzor, i imagjinuar i fismë, nëpërmjet
lems of Communism, vëllimi i 40-të qëllimeve të tij origjinale, të shpërfytyru-
(janar-prill 1991).2 Megjithatë më ara nga praktikat totalitare. Koncepti dis-
duhet të saktësoj se ky bashkëpunim ident i lirisë, i jetës së vërtetë ka sfiduar
ka patur një impakt të rëndësishëm logjikën e skllavërisë, të pranimit të pak-
duke stabilizuar parametrat tit të heshtjes me forcat shtypëse. Komi-
themelorë të diskutimit për Revolu- teti i Mbrojtjes së Punonjësve të Polonisë,
cionin në Rumani për vitet e ardhs- zgjedhja e kardinalit Karol Wojtyla papë,
hme. Matei Cãlinescu ka qenë njëri vizita e tij në Poloni kanë përshpejtuar
prej kritikëve më të ashpër ndaj dinamikën e çmontimit sistematik. Fjalët
mashtrimeve në vitet ’90-’92 të e Ioan Paul-it të II-të, “Mos kini frikë”,
qeverisjes së atyre që trashëguan kanë frymëzuar ethosin e sindikatës së
pushtetin komunist, duke marrë pavarur dhe ka vetëqeverisur Solidarite-
pushtetin në vend nëpërmjet mash- tin. Ka ardhur paskëtaj fenomeni Gor-
trimit të revoltës qytetare të dhje- baçov, destanilizimi i ri dhe në të vërtetë
torit 1989. Në njëzet vjet të atyre radikal, liberalizimi i BRSR, vepër e një
ngjarjeve, Matei CÎlinescu është një lideri revisionist marksist, i cili distanco-
udhërrëfyes kulturor dhe njerëzor hej përherë e më fuqishëm nga paradig-
themelor për të kuptuar jo vetëm ma bolshevike. Ky libër flet për këtë ethos,
historinë prezente por dhe të kalu- i cili është cilësuar nga Vàclav Havel
arën e rënuar, të misticizuar dhe të “pushteti i njerëzve pa pushtet.” Është
tjetërsuar nën pushtetin komunist. një përpjekje për sintezë, në planin poli-
Një gjë që duhet pohuar pa tik-filozofik dhe historik-krahasues, mësi-
diskutim është se viti 1989 ka mi kryesor në një moment vendimtar.
ndodhur. Duke mos përfillur teoritë Viti 1989 ka risjellë në lëvizjen intelektu-
e ndryshme të konspiracionit dhe ale dhe politike temën e shoqërisë civile.
teoritë e thata dhe më pak të thata Nuk mund të mos përmendet se ai vit do
që përpiqen të na bindin se gjithçka të ishte krejt ndryshe pa rolin e intelektu-
ka qenë një trillim, një iluzion, viti alëve kritikë, kundërshtarë të ideologjisë
1989 ka qenë një realitet historik, zyrtare. Të gjitha këto tema do të jenë
politik dhe etik. Bota pas 1989 ësh- gazetat”. Këtu qëndron çelësi i sishme që, përpara se të diskutojmë zvetënuar. Përveç faktit të ekz- aktuale për aq kohë sa do të jenë të do-
të rrënjësisht, thelbësisht pa dis- transformimit për të cilin dua të dis- për shembjen ose perëndimin e le- istencës së kultit të partisë, mosdoshme për suksesin e shanseve të
kutim, ndryshe nga bota para vitit kutoj: ka ndryshuar paradigma e in- ninizmit të shohim nga se erdhi kjo gjë që e bën komunizmin ek- vlerave liberale në universin postkomu-
1989. Një disident i shquar çek, terpretimit të reales. Nuk duhet dhe si qe e mundur dalja nga uto- leziologji, ai është në të nist. Ndër vlerat e sulmuara furishëm nga
Martin Palouš i cili ka qenë në një vënë re se revolucioni i vitit 1989 pia. Komunizmi ka qenë, para së njëjtën kohë një tentativë për forcat nostalgjiko-komuniste ose tribal-
moment zëdhënës i Chart 77 dhe përkon me dyqind vjetorin e Revolu- gjithash, një program doktrinar i transformimin e fondamentaliste do të doja te veçoja tri:
është aktualisht ambasador i Repub- cionit Francez të 1789. Në një përv- paracaktuar të mobilizojë në kënd- antropologjisë. Qëllimi krye- e vërteta, besimi, toleranca.Do të desha
likës Çeke në Kombet e Bashkuara, jetor të tillë, kemi pasur privilegjin vështrimin e arritjes së qëllimeve sor i komunizmit nuk qën- të falenderoja Bogdan Cristian Iacob, i
duke kritikuar ata që mohojnë kar- të marrim pjesë në një revolucion të radikale transformuese në nivel dron domosdoshmërisht në cili ka kordinuar grumbullimin e të gjitha
akterin revolucionar të vitit 1989 tipit të ri, fundamental paqësor dhe ekonomik, moral, social dhe kultur- punimeve, eseve dhe intervistave për këtë
kolektivizimin e mjeteve të
tregonte: “Revolucioni fillon në jo utopik. Një saktësim: në rastin e or. Ambicja e epërme e komunizmit vëllim, si dhe Shtëpinë botuese Humani-
prodhimit; të gjitha çojnë te tas për entusiazmin me të cilin kanë pran-
momentin kur bie të fle në darkë Rumanisë i janë përgjigjur me dhunë, është të realizojë një qytetërim të
dhe e di se çfarë gazetë kam blerë në atributi kryesor: vizionit të uar dhe përkrahur këtë projekt.
ndërsa revolta në vetvete nuk ishte ri që do të rrethojë personazhin qen-
mëngjes, dhe kur çohem ditën e e dhunshme. dror — Njeriun e Ri. Komunizmi njeriut dhe ekzistencës hu-
dytë, shkoj te qoshja të blej të gjitha Konsideroj se është fort e rëndë- është një antropocentrizëm i mane. (vijon në fq. 16) Vladimir TIºMÎNEANU

E diel, 19 dhjetor 2010 55 15


LETRAT
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com

qëri të përsosur. Ai është krijuar


Njeriu i Ri në komunizëm, ash- nga inteligjencia përkundër faktit se
tu si në rastin e doktrinave fashiste, më vonë revolucioni do të përpinte
bëhet finalizimi madhor i aksionit krijuesit e vet. Pse ishte kaq e rëndë-
politik. E nesërmja nuk është e ga- sishme inteligjencia ne komunizëm?
rantuar. Objektivi është i dyfishtë. Përgjigjja: se këto regjime bazo-
Politizimi absolut i hapësirës njerë- heshin në rolin e ideologjisë, si ele-
zore, dhe njëkohësisht falsifikimi i ment qëndror, motori që bënte gjithë
tërësishëm i asaj që do të thotë poli- arkitekturën e partisë shtet të funk-
tike nëse nga kjo gjë ne kuptojmë siononte dhe të përjetësohej në
komunikimin e pacënuar të qenieve kohë. Në vizionin komunist, uni-
njerëzore me të drejta të garantuara versi politik është ndërtuar me ma-
në mënyrë të pareduktuar në bazën henizëm. Duhet të kuptojmë se në
e marrëdhënieve të veçanta dhe të komunizëm, bota ishte ndërtuar në
mirëkuptueshme. mënyrë kategorike dhe ekskluzive,
Sistemi është krijuar mbi bazën ku një grup njerëzish të vetëshpal-
e miteve fondamentale. Duke u ni- lur direkt përfaqësues të progresit
sur nga kjo, në librin tim Mjerimi i historik kanë të drejtë të detyrojnë
utopisë: Kriza e ideologjisë marksiste në gjithë shoqërinë me pretendimin për
Evropën Lindore, i kam quajtur të realizuar misionin historik, duke
regjimet e tipit leninist mitokratë. patur kështu dorë të lirë në realiz-
Në vazhdën e formulimit te Marin imin e një eksperimenti të përsosur
Malia, partokraci ideokratike me të një mekanizmi social. Lenini pub-
themel mitokratik. Miti i parë ishte likonte në 1913 një tekst shumë
ai i partisë së destinuar të shprehë interesant, një broshurë me ambicje
interesat e proletariatit, të flasë në filozofike, Materializëm dhe empiri-
emër të tij të ofrojë zgjidhje përfun- okriticizëm, ku evidentonte forcën e
dimtare për të krijuar shoqërinë ide- kritikës kundër dyshimtarëve që
ale. Miti i dytë ishte ai i komunizmit minojnë monolitin filozofik të
si mosha e artë. Teza bazë e eska- marksizmit nëpërmjet depërtimit të
tologjisë në vizionin marksist për “idealizmit subjektiv”. Lenini for-
historinë është, dukshëm theodike mulon, përkundër këtyre, tezën te-
e racionalizuar: Emri i Zotit është i jet kategorike, të një maniheizmi
zëvendësuar në Histori, tani Histo- absolut: Ekzistojnë vetëm dy rrugë:
ria e ka një sens, një tèlos, finaliz- ideologjia proletare dhe ajo borgjeze.
imin, çdo gjë shkon nga liria e Rrugë të mesme nuk ka. Kështu,
pjesëshme në lirinë e plotë. Liria sistemi ndërtohet mbi bazën e një
është përfundimtare në termi- ekskluziviteti total, i shoqëruar me
nologjinë post-hegeliane direkt pikëpamjen e Leninit pothuajse të
nevojë logjike. Teza që proklamojnë njëjtë me atë të Carl Schmitt në
pasardhësit e Marksit dhe të Leninit, lidhje me interpretimin e politikës.
na lë të kuptojmë se revolucioni pro- Dhe kjo jo rastësisht, deri në fund
letar i diktuar nga një imperativ his- të jetës së tij ka provuar një joshje
torik i paevitueshëm dhe i palëkun- të madhe nga idetë leniniste (situ-
dur, nga një determinizëm historik atë qartësisht paradoksale, duke
të cilit nuk mund t’i shpëtonte as- qenë një filozof politik i së drejtës
një vend, asnjë popull, asnjë indi- radikale. Ajo që e tërhiqte ishte ak-
vid, është kapërcimi për të cilin e sioma e partizanizmit politik të ab-
kishte fjalën kolegu dhe miku i solutizuar: Lenini risjell politikën
Marksit, Freidrich Engels – nga pe- tek formula cili, cilin. Schmitt teori-
randoria e nevojës në atë të lirisë. zon se politika çon tek marrëdhënia
Në Perandorinë e nevojës, gjendja mrekullia. Shtoj me ngut se, në këtë Si janë të mundura krizat e Një tjetër tipar themelor i komu- miq dhe armiq, si luftë tragjike, e dësh-
ekonomike ndodhet akoma në një këndvështrim, revoltat e 1989-ës, në nizmit është se ngrihet si diktaturë përuar ndërmjet tyre. Kështu kemi një
stad mjeran, që nuk mund të sig- të vërtetë nuk kanë qenë revolucione komunizmit? Siç e mbi kurriz të mentalitetit, por dhe komunikim në nivelin e dy forcave
urojë barazinë e plotë të qënieve; klasike. Kanë qenë revolta që mo- parathoshim më lart, historia nevojave njerëzore (u referohem kon- radikale, të cilat François Furet i
politika u është përkushtuar inter- honin nocionin tradicional të rev- tributeve esenciale për këtë temë të quante “patologjitë e shekullit te XX”:
esave partiake, gjendja shoqërore ësh- olucioneve. Komunizmi përfaqëson
e komunizmit mund të eksponentëve të Shkollës së Budap- patologjia vetjake – fashizmi – dhe
të akoma e individualizuar. Peran- një aradhë aksiomash ideologjike lexohet dhe si një proces i estit, Àgnes Heller, Ferenc Fehèr patologjia universale – komunizmi.
doria e Lirisë është ajo në të cilën botërisht të shpjegueshme. Me fjalë gjatë i vetëçmitizimit të dhe Gyägy Màrkus, si dhe mark- Nuk bëhet fjala për pafajësi në uni-
arrihet identiteti ndërmjet thelbit të tjera, mund të kufizohet në pre- sistëve kritikë në rrethin e revistës versin ideologjik komunist: gënjesh-
dhe ekzistencës: natyra njerëzore do tendimin e pagabueshmërisë së njo- dogmës. Pasoja kryesore jugoslave Praxis). Realizohet në këtë tra themelore, stampa bazë, duhej
të mund të prekë zhdrivillimin e hjes. Ky aspekt sjell si rrjedhojë është dezertimi i elitave, të mënyrë supremacia e partisë dhe ruajtur nga çdo tundim revizionist.
plotë, ndërsa kushti për lirinë e të mohimin total të realitetit dhe heteronomia e individit e shfaqur Komunizmi është doktrina e
gjithëve gjendet në lirinë e secilit shndërrimin e tij nëpërmjet utopisë cilat çrrënjosin dogmën prej në nevojat e veta. Partia dikton sa shpëtimit të botës. Alain Besançon
individ. Çdo gjë bëhet për harmoni- dhe mitit. Gjë totalisht paradoksale vetes dhe vazhdojnë në televizorë duhen prodhuar, sa frig- e ka nuhatur shkëlqyeshëm këtë
zimin e lirisë individuale dhe asaj në kushtet në të cilat komunizmi, oriferë, deri edhe se si evulon jeta veçori themelore, natyrën e tij për
shoqërore. Rrjedhimisht, komu- ashtu si dhe nazizmi, kanë preten-
tjetër drejtim. në trupin njerëzor. Kështu, komu- të përdorur politikën si religjon. Ai
nizmi përfaqëson një fondamental- dim shkencor. Ku konsiston sundi- nizmi është diktaturë mbi trupin pohon: Cili është ndryshimi midis
izëm teologjik. Qëllimi i tij është i mi i mitit dhe i utopisë në komu- mashtruesi gjeniali Ostap Bender, politik por dhe mbi atë biologjik. të krishterëve të parë dhe komu-
njohur: duhet të arrijmë parajsën nizëm? Kësaj pyetjeje i është përgjig- personazh i romaneve të Ilf dhe Ky projekt mund të sintetizohet nistëve? Primatët e dinin që beso-
qiellore këtu në tokë, me fjalë të jur në mënyrë të shkëlqyer Leszek Petrov, simbolizojnë fatkeqësinë, nëpërmjet formulës “partia mbi të nin. Komunistët besonin se dinin.
tjera, parajsën e punëtorisë, kësaj Ko³akowski me pohimin: “komu- mjerimin moral të komunizmit. Sjell gjitha”. Kush beson se është një Duke qenë tjetër lloj konstrukti dog-
Mesie të Historisë. Lexoni Histori dhe nizmi ka përfaqësuar supremacinë e ndërmend këtu dy libra: Conrade ekzagjerim ose trillim është kundër- matik rëndësia e shkrimeve të shen-
ndërgjegjie klasore, librin e Georg gënjeshtrës.” Ky pohim duket në Pavlik: The Rise and Foll of a Soviet shtuar në bindjet e veta që në këtë jta (holy writ) është vendimtare. Si
Lukàcs i botuar në 1923, dhe do ta konceptin e tij themelor, tek zemra Boi Hero (Granta Books, London, moment, sipas mendimit tim, nga në çdo komunitet besimtarësh (com-
kuptoni ku e kam fjalën. Përdor no- e projektit marksist-leninist, nën 2005) nga Catriona Kelly dhe Tear dëshmitë e sovjetologëve të shkollës munity of faith) fjala merr vlerë të
cionin e fondamentalizmit sepse formën e refuzimit te realitetit dhe Off the Mask: Identity and Imposture in revizioniste. Përshembull, si Sheila jashtëzakonshme. Këto regjime kanë
ideologjia komuniste fshin dallimin zëvendësimit të tij përmes hiper/ Twentieth-Century Russia (Princeton Fitzpatrick, po ashtu dhe Lynne Vio- qenë logokratike. Këtej lind dhe efekti
ndërmjet perandorisë qiellore dhe trans/meta-realitetit. Një karakter- University Press, Princeton, 2005) la rinjohin objektivitetin e konceptit sizmik i revoltës së intelektualëve.
asaj tokësore, ndërmjet perandorisë istikë e tillë është burim energjie për nga S. Fitzpatrick. Kur flasim mbi të totalitarizmit me limitet e tij, dhe Revolta ka prurë hallakatjen e forcës
së gjithëpushtetshme dhe asaj fjalimet paralele të cilat u duken të trashëgimitë leniniste në regjimet — në opinionin e këtyre të dyjave së diktaturës mbi fjalën. Nuk dis-
qënësore. Në këto kushte, komu- dobishme atyre që i mbajnë, ndërsa postkomuniste, një ndër më të hulumtueseve — fakti se ajo që ka kutohet se njëri prej koncepteve bazë
nizmi ka nevojë për mistikën poli- ata që kanë minimumin e qartësisë rëndësishmet ngelet trashëgimi i kaluar në rastin e komunizmit sov- të zhdrivilluara nga lëvizja disidente
tike. Për ta kuptuar komunizmin si kuptojnë se janë një shprehje e dy- gjuhës dhe i standardeve të dyfish- jetik dhe kinez, koncepti i gjenocidit ka qenë ai i polis paralel si univers
tundim, dëshiroj të risjell në mend- fytyrësisë absolute. Prandaj dhe ta. Mund të ndahemi nga trashëgim- është aplikuar në mënyrë të përsos- alternativ doktrinar.
je opinionin e një historiani të problemi themelor i thelbit të pro- ia leniniste në nivelin e mentalitetit ur. Vetë, konsideroj se regjimet ko- Si ka qenë e mundur funksioni-
madh, të nacional-socializmit, Fritz jektit marksist-leninist, është ai i vetëm kur mos të pranojmë kulturën muniste kanë qenë, të paktën në fazat mi dhe mbijetesa e regjimeve komu-
Stern, sipas të cilit çfarëdolloj re- dyfytyrësisë dhe i hipokrizisë. Si e gënjeshtrës dhe të dyfytyrësisë, e e tyre radikale, regjime gjenocide niste në kaq e kaq vite? Siç duket,
ligjion politik, çfarëdolloj mesian- Pavlik Morozov, pionieri që denon- cila është akoma prezente që nga (ose, në se doni, shkatërruese). nuk mund të mbijetonin vetëm
izëm revolucionar, funksionon në coi babanë në policinë sekrete në ko- Rusia deri tek Länder që ka formuar Kështu, komunizmi ka qenë një nëpërmjet shtypjes. Nuk mund të
bazë të tre M-ve: miti, magjia dhe hën e kolektivizimit, po ashtu dhe dikur Gjermania Lindore. përpjekje për të realizuar një sho- vazhdonin sundimin nëpërmjet

16 55 E diel, 19 dhjetor 2010


LETRAT
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com

Promovohet libri me kujtime i Evanthi Cikos: “E bekuara


Cikos:

Një jetë e mbushur me


Komunizmi ka qenë mitokraci,
logokraci dhe hierokraci. Komu- mësuesi”
nizmi ka mohuar të shenjtën
nëpërmjet shenjtërimit të politikës,
ka mohuar religjionin tradicional
duke e zëvendësuar me hierofani të
re, nëpërmjet besimit sekular të rev-

dashuri dhe kujtime


olucionit apokaliptik këtu dhe tani.
Ai paraqet formën e përsosur të fon-
damentalizmit politik, ideologjinë
politike që pretendon të ndërtojë në
këtë botë diçka që i takon një tjetër
sfere, asaj që i kalon kufijtë e reali-
tetit. Ka qenë një mesianizëm, es-

N
katologji sekulare, doktrinë kiliaste. uk kam dashur të shkruhet
genocidit të vazhdueshëm; të arrin- Nëse nuk ka qenë ashtu, nuk do të për mua. Por, do të më ngelej
in zgjerimin e shoqërive respektive. kishte zgjatur shtatëdhjetë vjet dhe peng nëse nuk do të shkru-
Aparatet represive, ato të integrimit nuk do të kishte vazhduar në aja diçka për dashurinë dhe pasionin që
dhe te kooptimit, të trajnimit kon- Amerikën Latine, në Filipine, Mala- kam ndjerë për miqësinë. Dhjetë vjet
formist dhe të bashkëfajësisë shpje- jzi, Nepal etj. Ka aty diçka nga ur- mësuese e klasës së parë.... Dhjetë vjet,
gojnë në një masë të madhe këtë dhri i shenjtë, në fakt një lloj mag- sytë dhe mendja e atyre engjëjve, në pritje
fenomen. Në këtë vështrim, dalloj netizmi nga një zbulim i papritur, se çdo të nxirrja unë nga goja. U kam
shëmbëllesën me fashizmin. Ajo që të paktën për ata që e kanë adoptuar dhënë ëmbëlsi dhe dituri. Më kanë falur
e ndan nga ana tjetër totalitarizmin dhe identifikohen me të. Në rastin lumturi dhe freski. Në vazhdim, me fëm-
e majtë nga ai i djathti është fenom- e komunizmit, si lëvizje politike, ai ijë më të rritur. Më pas, me fëmijë je-
eni i mospranimit. Besimtarët e premton kapërcimin nga kjo botë time. Kurdoherë e rrethuar me pastërti
vërtetë (true believers) komunistë janë nëpërmjet revolucionit proletar dhe dashuri fëminorë. Edhe kur u rritën!
zgjuar shkallë-shkallë nga gjumi botëror, ose për të vazhduar for- Respekti dhe mirënjohja e tyre kanë bërë
dogmatik. Ata kanë kërkuar në fillim mulën klasike, kalimin nga peran- që moshën ta ndiej vetëm në pasqyrë...
zbutjen e sistemit, pastaj kanë pro- doria e nevojës në perandorinë e lir- Faleminderit nxënësit e mi! E
vokuar përmbysjen e tij. Radikalizmi isë, e cila transformon në praktikë bekuar qofsh ti mësuesi!”, me këtë mer-
është diçka që apelon në shtresat jo- parajsën tokësore. Miti komunist ka ak të madh një nga intelektualet e mirën-
racionale, emocionale të ndërgjegjes. përligjur aftësinë e rezistencës johura të kryeqytetit, një mësuese dhe
Kur ai që “futet në parti” (Belu Zil- nëpërmjet argumentit shkencor. mbi të gjitha një nënë e veçantë, Evanthi
ber) zgjohet, nga forca e zakonit Marksizmi njeh vetëm një doktrinë Ciko, ka përmbushur merakun e saj për
shkëputet nga kolapsi aksiologjik i politike dhe ajo quhet socializmi t’u lënë brezave një kujtim, mbi të gjitha që shumë shpejt do të fitonte zemrën e fëmijë. Këta fëmijë ishin të moshave nga
individit, njëherësh dhe nga shkencor. Ajo ngatërron idenë e njo- një falënderim, një mirënjohje. tij… Profesor Mihali kishte studiuar në 7 vjeç e deri në l7, l8, edhe 20 vjeç. Këta
magjepsja perverse prej ideologjisë. hjes së ligjeve në shoqërinë njerë- Libri i saj me kujtime “E bekuara konservatorin “Xhuzepe Verdi”, në Mi- të fundit, konsideroheshin si fëmijë të
Sigurisht, është e paevitueshme zore me ato të historisë. Profetizmi mësuesi”, i cili u promovua dje, mbi të lano të Italisë. Ai ishte i pari këngëtar prapambetur. Gjëja e parë që më ra në
pyetja: Ku qëndron forca joshëse, e marksist ka përgjithësuar bindjen e gjitha është një libër i shkruar me dashu- lirik në “Bariton”. sy dhe më bëri përshtypje ishte se ata
komunizmit? Komunizmi propagan- shfrenuar, pothuajse mistike, të aty- ri, me ngrohtësi, me vërtetësi. Një libër Fryt i kësaj dashurie të pastër dhe të ishin veshur të gjithë njëlloj; me koka të
donte shpëtimin këtu, në këtë botë. re që përqafonin vizionin apokalip- që përmbledh një shekull jetë, personazhe sinqertë, do të jenë më pas dy fëmijët e qethur zero dhe tepër të ndrojtur, madje
Ai ka qenë para së gjithash, kate- tik dhe të padiskutueshëm të të njohur e të panjohur, personalitete që mrekullueshëm, Zhani Ciko, Dirigjent dhe të trembur. Në sytë dhe fytyrat e tyre
gorik për konceptin eskatologjik të matematikës së revolucionit. Vite më kanë bërë jetën kulturore shqiptare, njerëz – Maestro, një personalitet i shquar i artit shikoje një trishtim, por edhe një egërsi
ekzistencës. Nëse pranojmë tezën e parë, Daniel Cohn-Bendit do të tre- të thjeshtë, fëmijë e mësues, breza që janë Shqiptar dhe një figurë shumë e dashur që shprehej nga një pakënaqësi a diçka
Raymond Aron sipas së cilës mark- gojë në librin e tij të bashkëbisedave rritur dhe edukuar prej saj. për publikun shqiptar, në diasporë dhe më që edhe vetë s’mund t’a kuptoja atë çast.
sizmi është një herezi e krishterë, me Adam Michnik: Nous l’ avons tant Evanthi Ciko, mësuesja 90 - vjeçare gjërë. Fëmija e dytë është vajza e saj Keti Ishte njëlloj ndjenje frike dhe pakënaqësie
atëhere arrijmë në konkluzionin se aimée, la revolution. e kryen për afro katër dekada me radhë Ciko, një merceolloge e talentuar që sot që s’dihej se nga u buronte, por që nuk e
në komunizëm ballafaqohemi me Si janë të mundura krizat e ko- këtë profesion të nderuar, por mbi të ndodhet në Austri me familjen e saj. pata të vështirë të kuptoja se ajo për të
shenjtërimin e politikës. Një re- munizmit? Siç e parathoshim më gjitha mbahet mend si Drejtoreshë në Tepër e preferuar nga dash-amirësit cilën ata kishin më shumë nevojë, ishte
ligjion i tillë politik, premton soli- lart, historia e komunizmit mund Shtëpinë e Fëmijës “8 – Nëntori” (sot dhe miqtë e shumtë që e rrethonin, por dhe dashura dhe ngrohtësia që u mungonte
daritetin, një komunitet sektar (in- të lexohet dhe si një proces i gjatë i “Zyber Hallulli”) në kryeqytet. e kënaqur nga familja që ajo kishte kri- nga të qenit fëmijë pa prindër, pa famil-
tolerant). Para së gjithash, siç lëvron vetëçmitizimit të dogmës. Pasoja Ish - nxënëse në Institutin Femëror juar, Evanthi Ciko dukej se ndjente bren- je dhe pa kujdes prindëror.
një poet i madh polak, Aleksander kryesore është dezertimi i elitave, “Nëna Mbretëreshë” në vitin l940, ajo da qënies së saj si nënë dhe mësuese se Me ardhjen time si drejtoreshë e re
Wat, në intervistat me Czes³aw të cilat çrrënjosin dogmën prej vetes përfundon shkëlqyeshëm mësimet dhe kishte plot rezerva dashurie dhe human- në këtë Shtëpi Fëmije, të gjithë kalama-
Mi³osz nga My Century, fjala ishte dhe vazhdojnë në tjetër drejtim. emërohet mësuese në shkollën “Naim izmi. Cilësi këto për të cilat kishin shumë jtë u ç’organizuan dhe përshpërisnin mes
për premtimin e vëllazërisë. Wat tre- Momenti kyç i çshenjtërimit të Frashëri”, në Tiranë. Atëhere Evanthia nevojë ata fëmijë që kurrë nuk e kishin njëri – tjetrit se nuk do ta çanin më kokën
gon: “Ajo që na ka ndjellë më shumë ideologjisë është viti 1956. Sigurisht ishte vetëm 20 vjeçe. Ishte një vajzë e ndjerë nga afër dashurinë dhe ngrohtësinë nga drejtoresha e re. Ishte një situatë që
se çdo gjë ka qenë la fraternite” . Ajo ekzistojnë dhe momente të tjerë që brishtë dhe pak e ndrojtur. Pasioni i saj prindërore. Dhe ata që kishin më shumë më bënte të ndjehesha shumë keq… Ditët
ka pasur një forcë magnetike për e paraprijnë këtë gjë, por ky moment i vetëm që nga fëmijëria e saj e hershme nevojë se askush tjetër për këtë dashuri e para shpesh pyesja veten: - “A do t’ia
intelektualët e çmendur, të shkëpu- dallon nga të tjerët nga fakti se ishte për t’u bërë mësuese. Një ëndërr dhe humanizëm të kësaj gruaje me zemër dalë mbanë kësaj pune, apo do të tur-
tur nga ambienti shoqëror dhe et- goditjen më të fortë ndaj mitit ko- tashmë që do të bëhej realitet. Bija e të madhe, ishin fëmijët e Shtëpisë së Fëm- përohem tani në fund të karrierrës!?”.
nik. Nuk duhet të besojmë se in- munist e jep një komunist, Nichita Grigor Zoraqit dhe e motra e kompozi- ijës në kryeqytet, të cilët që në ditën e Është një privilegj i madh të jesh
toleranca krijon kolektivitete Hrushov, në Kongresin e XX-të, të torit të njohur Nikolla Zoraqi, ajo vinte parë kur Evanthi Ciko filloi punën si “nëna e 268 fëmijëve”. Me pjesën më të
shumë të forta, me solidaritet jetëg- PKBS, nëpërmjet Raportit Sekret ku nga një familje intelektuale dhe tepër e drejtoreshë në këtë Shtëpi Fëmije, e thër- madhe prej tyre edhe sot kam kontakte. I
jatë, me pasion dhe përkushtim dhe u denoncua kulti i individit të Sta- respektuar, e njohur që në atë kohë. Fakti ritën me emrin “Nënë”. kam ndjekur në të gjitha stadet e jetës,
vetjak. Sekti propozon një unitet linit. Nga këndvështrimi im, 1956 se i përkiste një familjeje intelektuale Ishte një barrë jo fort e lehtë për të, ashtu siç bën prindi për fëmijën, shpesh
kozmik, paarritshmërinë e marrëz- është hapi i parë i çmontimit të dhe me tradita të shkëlqyera, duket se sepse ndryshonte e gjithë metodika ku herë duke mbajtur edhe korrespondencë
isë dhe ndërtimi i një hapësire ku të mitit, i cili sjell dhe dezintegrimin e kishte ndikuar ndjeshëm në karakterin kishte punuar më parë si mësuese dhe të rregullt. Shumë prej tyre sot janë nëna
humbasi politika tradicionale. Si shkallëzuar të sistemit. Një tjetër dhe personalitetin e saj. Kjo e bënte edhe drejtuese në disa shkolla të kryeqytetit, dhe baballarë, gjyshe dhe gjyshër të mirë.
rrjedhim, pohoj se leninizmi shënon moment kthese i fatit të kësaj më të kompletuar, por edhe më të dashur si në shkollën “Ismail Qemali”, “Luigj Ata më kujtojnë me shumë mirënjohje e
njëlloj si ipostazën ashtu dhe an- ideologjie është viti 1968. Ky mo- portretin e kësaj edukatoreje të talentu- Gurakuqi”, “Vasil Shanto”, etj, por edhe respekt dhe kurrë nuk më harrojnë….”.
ullimin e politikës. Një politikë që ment sjell me vete ringjalljen e uto- ar e të palodhur. si inspektore në Seksionin e Arsimit. Tashmë, kjo grua që mban mbi
ka arritur në këtë pike e trukuar, e pisë nëpërmjet iluzioneve të reviz- Profesioni i mësuesisë, Evanthi - Pas një eksperience të gjatë në ar- shpinë 90 vite të jetës së saj, me atë
shpërfytyruar dhe e falsifikuar. Duke ionizmit marksist, në mundësinë e Cikon do t’a obligonte për t’iu përkush- sim, prisja të emërohesha me punë pranë buzeqeshje karakteristike e thinja të arta
lexuar në numrin e korrikut të New humanizimit të socializmit, nëpërm- tuar më shumë punës me fëmijët dhe Institutit Pedagogjik, për të mbyllur edhe në kokë që i japin pamjen e një nëne
York Review of Books, një artikull të jet një partie që mundet të ndërtojë nxënësit e saj. Edhe pse tepër e re në pesë vitet e fundit të karierrës time. Por brilante, ende nuk mund të çlirohet lehtë
Tony Judt kushtuar Amon Elon-it, një univers politik mirëdashës. Ësh- moshë për rolin që ajo luante, shumë në fakt nuk ndodhi kështu. nga emocionet që i sjellin kujtimet e një
poet i ri i ndarë prej nesh, kam gje- të e vërtetuar se nuk është e mun- shpejtë Evanthia do të fitonte zemrat e Ishte muaji gusht i vitit l965, kur jete të tërë. Një jetë e mbarsura plot kuj-
tur dy vargje të John Keats (The Fall dur kjo gjë, ndërsa pas vitit 1968 atyre fëmijëve që shikonin tek mësuesja më thërrasin në Seksionin e Arsimit, në time, dashuri e përkushtim ndaj atyre
of Hiperion): «Fanatics have their është vënë re karakteri i pakthyeshëm e tyre modelin e një edukatoreje dhe nëne Komitetin Ekzekutiv të asaj kohe. Më fëmijëve që fati i tyre i keq bëri që të mos
dreams, werewith they weave/ A i asaj që unë e kam quajtur në librin shëmbullore. Por duket se puna si më- komunikuan emërimin tim si drejtoreshë ishin si gjithë të tjerët, por që gjithnjë e
paradise for a sect.» Pikërisht në këtë e përmendur më lart, duke perifra- suese nuk mjaftonte për të mbushur ko- në Shtëpinë e Fëmijes “ 8 – Nëntori”. thërritën atë me emrin “Nënë”.Për punën
mënyrë e lëvrojnë historinë e komu- zuar rioshin Marx, mjerimi i uto- hën të cilën ajo e çmonte shumë. Për Që në ditën e parë kur u paraqita në e palodhur të “Nënës” së tyre, Drejtoreshës
nizmit, por dhe të fashizmit në shek- pisë. Pamundësia e pajtimit të indi- këtë arsye, ajo do të angazhohej edhe në këtë Shtëpi Fëmije, - kujton Evanthia, së përjetshme të fëmijëve jetimë, Evanthi
ullin e XX-të. Është zëri i përbashkët i vidit me partinë-shtet çon, në rastin Radio – Tirana si spikere, për të pre- drejtori i këtij institucioni i cili po më Ciko është nderuar me titullin “Mësuese
fanatikëve që konceptojnë një botë të e intelektualëve, në tërheqjen nga idea zantuar programet e orëve të mbrëmjes dorëzonte detyrën, më bëri prezantimin e Merituar” dhe së fundi nga presidenti i
përsosur, të pastruar nga ato gjëra që e reformimit, si dhe në braktisjen e nga viti l941 – l945. Atëhere Evanthia me personelin dhe më tregonte ambien- Republikës me “Medaljen e Mirrënjohjes”.
ata i perceptojnë si agjentë patogjenë, sistemit në përgjithësi. Kjo është ishte vetëm 25 vjeçe kur u njoh me pro- tet e godinës e cila sapo ishte lyer me Instituti Kombëtar i Integrimit të
virusë, parazitë, burime të deka- origjina e diferencës të 1956/1968 dhe fesor Mihal Ciko, i cili në atë kohë ishte bojë një ngjyrëshe. Jetimëve Shqiptarë i akordoi asaj titul-
dencës… Shkurt, parajsa për sektin. lëvizjeve revolucionare të 1989. shef i kulturës në Radio – Tirana, por Në këtë Shtëpi Fëmije ishin plot 268 lin: “Simbol i Vlerave Humane”.

E diel, 19 dhjetor 2010 55 17


LETRAT

Përgatiti: Rudina Dahri

TREGIM nga PAUL BOWLES

Në dhomën e kuqe
K
ur banoja në Sri Lanka, prindërit „Por ne ishim duke shkuar në kopshtin Oh, Hana, tha, jam në hall. Ah, po. Më Mbizotëroi heshtja. Dodi kërkonte të ikte
një ditë dimri më erdhën për një botanik“, i kujtoi Hana. „Do të doja vetëm erdhi në mendje një vend i bukur. në mënyrë qaramane: A nuk mundemi të
vizitë. Në fillim ndjeva një lloj t’i hidhja një sy“. Dodi vështroi nga afër orën e dorës. Po hymë brenda në makinë, të paktën?
shqetësimi për këtë vizitë. Nxehtësia kon- Dodi nuk ishte i paduruar. „Këto vende ju lë ta pini birrën, por unë do të rri ulur E pamundur, zotëri. Kemi për të bërë një
stante, ushqimi i pazakontë dhe uji i janë shumë të mëdha si territor, ti e di“ ia dhe do t’ju shoh. rrugë të ngushtë. Makina zor se hyn aty.
pijshëm, madje edhe prania e një klinike për ktheu. Ne u ulëm dhe vështruam jeshillëkun Do ta rregulloj në çast. Një kamerier erdhi,
lebrozët rreth 10 km larg nga shtëpia, du- „Sa të shohim brenda dhe do dalim gjithandej. Biseda e djaloshit hidhej sa në më pas e drejtoi në Sinhaleze. Burri tundi
het të ketë patur ndonjë efekt të kundërt direkt“, premtoi ajo. një temë në tjetrën; nuk ishte aspak në kokën dhe u fut brenda. Shoferi ynë tashmë
tek ata në një mënyrë a në tjetrën. Por e Makina me qera u drejtua drejt hyrjes. gjendje të ndiqte ndonjë tren mendimesh është duke futur makinën. Është afër.
kisha nënvlerësuar elasticitetin e tyre; ata Dod ishte i lodhur dhe si rrjedhim mezi ecte. përtej zanafillës. E pyeta nëse e dinte se cila ishte makina
arritën të më bindnin për përshtatshmërinë „Vitin që shkoi kam vënë re se këmbët e mia E lashë mënjanë këtë si një shenjë të jonë, mes gjithë të tjerash.
e tyre, më shumë nga sa e imagjinoja dhe nuk po bëjnë tamam atë që dua dhe si dua keqe dhe u përpoqa të vija re nëse të njëjtën Pa problem. Isha i pranishëm kur ju po
dukeshin shumë të kënaqur nga gjithçka. unë“ na shpjegoi. gjë mendonte për të edhe Hana. largoheshit me pontiak. Shoferi juaj po thër-
Nuk u ankuan për mungesën e ujit të „Po ecën shtruar“ na tha Hana. „Po eci Dodi nuk po ia vinte veshin askujt. Dukej ret Ëickramasinghen.
rrjedhshëm në banjo dhe rregullisht lëvdo- më shpejt, të shoh nëse ia vlen të ikim më qartazi se ishte i lodhur. U përpoqa të flisja Këtu njerëzit janë krejt të pashpresë.
nin mishin me erëza të përgatitur nga Ap- tutje“. për çdo gjë që më vinte në mendje: rig- Krijova antipati për të, sapo e dëgjova të
puhamy, kuzhinierja. Ndaluam të merrnim një karafil; aroma jallërimin e bërjes së maskave në Ambalan- fliste. Ju nuk jeni nga këto anë? E pyeta.
Të dy duke qenë në të shtatëdhjetat, nuk e saj e mbushte ajrin si gazi. Kur u kthyem goda, kërcimin e djallit etj. Dodi dëgjonte, Jo, jo! Jam nga Kolombo. Këta janë faqez-
josheshin nga interesi i papranueshëm. për të vazhduar shëtitjen në këmbë, Hana por nuk bënte gjë tjetër veçse lëvizte kokën inj.
Për ta mjaftonte të rrinin rreth shtëpisë nuk po dukej më. Po ecnim nëpër bimësi, dhe më pas kthente ndonjë përgjigje. Secili nga këta mban thikë me vete, ësh-
duke lexuar, duke fjetur, të zhyteshin në rreth një kthese tek një shteg, shihnim për- Papritmas, dëgjova djalin e ri që i thosh- të e sigurt.
oqean në muzg dhe të bënin shëtitje të sh- para dhe ende nuk shihnim asnjë shenjë të te Hanës: për ju kam shtëpinë. Një dhuratë Kur kamerieri solli çekun, e firmoi me
kurtra përgjatë bregdetit me makinë të zënë saj. nga perëndia për të përmbushur kërkesat e një vringëllimë të shpejtë dhe u largua. A
me qera. „Çfarë është duke bërë kështu Hana? tua. do të shkojmë në shtëpi, pra?
Nëse shoferi ndalonte papritmas në Gjëja e parë që e di me siguri, është se ka Askush nuk i ktheu përgjigje, por të
ndonjë faltore për të bërë fli një arrë kokosi, për të humbur. Duhet të jetë diku.“ gjithë u ngritëm dhe ecëm në drejtim të
ata dukeshin të kënaqur dhe nëse shihnin Shoejt, në fund të një rrugice të shkurtër portës së daljes.
ndonjë grup elefantësh që lëviznin rëndë- e pamë Hanën, pjesërisht e fshehur nga si- Nga njëra anë ishte një lëndinë e Makina me qera ishte aty; z. Ëickra-
rëndë në rrugë, makina do të parkohej pak- lueta e një sinhalezi që rrinte pranë saj. gjerë dhe e çrregullt, ku disa palma i masinghe na përshëndeti.
sa në distancë, në mënyrë që t’i kundronin Çfarë po ndodh? Dodi shpejtoi hapat. Më zinin frymën rrënjëve dhe gjetheve Nxehtësia e pasdites ishte larguar, duke
me qetësi teksa afroheshin. pas më kapi syri buzëqeshjen e gjallë të që mbështillnin trungun e tyre. Bimët lënë pas vetëm një xhep aty-këtu prapa
Nuk shfaqnin ndonjë dëshirë për të bërë Hanës dhe i ngadalësova hapat. Ajo dhe djali pemëve.
foto, por ndonjë ciceron do të ishte mirë: i ri qëndronin përballë disa orkideve të kaf-
kacavjerrëse ishin shpërndarë mbi Në fillim, rrugica ku po ecnim dukej
pritjet e përsëritura ndërkohë që shihnin enjta në formë merimange. majat e gëmushave si rrjetat e mjaft e gjerë sa nxinte edhe një makinë të
ritualin midis njeriut dhe makinës. Ata ish- „Ah! Menduam se të humbëm“ thashë. pëlhurës së merimangave gjigante madhe, por bimësia që i kalonte kufijtë nga
in vërtet miq idealë. „Shihi këto orkide. A nuk janë të jash- të dyja anët e rrugicës, e kishte ngushtuar
Kolombo, ku i njihja pothuaj të gjithë, tëzakonshme“? Ajo buzëqeshi. Faleminderit, jo! Nuk po sa për të futur këmbët një njeri.
ishte më pak se një orë larg. Disa herë i kam Dodi u ngit lart, i tundi kokën djalit të kërkojmë shtëpi. Do të rrimë vetëm disa javë. Në fund të rrugicës ndodheshin dy sh-
kaluar aty fundjavat, duke lënë takime me ri dhe i hodhi një sy luleve. „Ata më vësh- E pashë vëngër, duke shpresuar se do ta tyllat e portës prej betoni pa portë midis.
shokët më përpara. truan sikur të isha një lakër i zdruguar“, kapte vështrimin tim si një paralajmërim Kaluam përmes.
Shpesh pinim çaj në verandat e gjera të tha. kundër vazhdimit të bisedës dhe për ta kuj- Me përjashtim të një krahu godine të
disa shtëpive në Cinnamon, hanim drekë me Djali i ri shpërtheu në të qeshura. Dodi tuar se në ç’vend po rrinim. vogël, shtëpia ishte tërësisht e fshehur nga
profesorë universiteti, ministra protestantë po e vështronte me qesëndi. Djaloshi nuk po i jepte më vëmendje. shkurre të larta dhe pemë plot lule.
dhe qeveritarë. (Shumë prej Sinhalesëve u „Ky djalosh po më tregonte një histori Deri këtu, në rregull. Ne nuk kishim ndër- Kur u futëm në një hapësirë dere, djaloshi
duket e habitshme që i thërrisja prindërit e për kopshtin“ nisi të thoshte me shpejtësi mend të blinim shtëpi. Por dikush duhet ta ndaloi dhe u kthye nga ne, duke ngritur një
mi në emër, Dod dhe Hana; disa syresh më Hana. shohë këtë shtëpi dhe t’i tregonte shokët e gisht.
pyesnin nëse isha vërtet biri i tyre apo më Sinhalezi rrezatoi triumfalisht. Kishte vet. Nuk ka asnjë zhurmë, apo jo? Vetëm zogj.
kishin adaptuar). veshur një fanellë të bardhë dhe një xha- Një investim i madh ishte, padyshim. Ishte ora kur zogjtë nisën të zgjoheshin
Këto fundjava në qytet ishin të nxehta ketë sportive të kuqe të thellë me shkëlqim Nuk kisha asnjë dyshim për të. Mos duhet nga letargjia e tyre e ditës. Një cicërimë e
dhe pasiononte. që nga drita e fortë e diellit dukej si blu ve- të prezantohem? Justus Gonzag, që fëmijët pacaktuar vinte nga pemët. Ai uli gishtin
Një të diel, pikërisht në kohën kur do zulluese. e quajnë Soni. dhe u kthye nga dera. Gjatë mëngjeseve ata
ktheheshin në Amerikë, ne vendosëm të Zakonisht i rri larg atyre të panjohurve Buzëqeshja e tij e cila nuk ishte në vetve- veçse këndojnë.
merrnim kuaj race në Gingota, ku kishte që dëshirojnë të më fusin në bisedë me do- te një buzëqeshje, më dha një ndjesi fizike Tani jo.
edhe kopsht botanik, që Hana kishte shumë mosdo. Kësaj here ishte shumë vonë; i nxi- të pakëndshme. Oh, sa bukur, i tha Hana.
dëshirë t’i shihte. tur prej Hanës, i panjohuri bareste lart e Le të eci përpara. Një shëtitje e gjatë 5 Ai na drejtoi nga disa dhoma boshe të
Rezervova dhomat në Galle dhe hëngrëm poshtë asaj, duke u kthyer edhe nga shtegu minuta në kohë. Ai vështroi tutje duke errëta. Kjo është kuzhina, e shihni? Stil i
drekë aty. Si zakonisht, ngjarjet ishin të kryesor. Dodi dhe unë i hodhëm një vësht- kërkuar Hanën. Kam ndërmend t’ju jap një veçantë. Babai im po e refuzonte edhe
vonuara në nisje. Në fund të fundit, në fokus rim njëri-tjetri dhe nisëm t’i ndiqnim me libër poemash. parafinën, edhe gazin.
të interesit, ishin spektatorët. Trupa e grave kujdes veprimet e tyre. Librin tim. Me autograf me emrin tuaj. Ne u mblodhëm kruspull në një korri-
e bëri Hanën të shkrihej së qeshuri. Vetë Afërsisht në fund të kopshtit plot lule Kjo do t’ju bëjë shumë të lumtur. dor të shkurtër ndërkohë që ai hapi derën,
garat e hipizmit të sillnin një ndjenjë zh- ishte ndërtuar një tendë nën disa pemë të Oh, tha Hana, me drojë. Më pas u mbër- nga ku dukeshin disa drita verbuese.
gënjimi. Sa e lamë pas terrenin, Dodi na u larta shiu. Kishte edhe një verandë. Djaloshi thye dhe buzëqeshi. Do të ishte mirë. Por ti Ishte një dhomë e vogël, muret dhe çatia
drejtua gjithë kënaqësi: do të ishte mirë të ndaloi së ecuri. Tani ju ftoj të gjithëve për e kupton, nuk mund të rrimë më shumë se vezullonin. Pothuaj gjithë sipërfaqja ishte
ktheheshim në hotel dhe të shplodheshim. një birrë. 1 minutë. e mbushur nga një shtrat i madh me një

18 55 E diel, 19 dhjetor 2010


LETRAT

mbulesë krevati të bronxtë me të kuqe të


errët.
Përgjatë një faqeje muri kishte disa kar-
rige të vendosura drejt. Miqtë na këshillu-
an të rehatoheshim aty dhe të uleshim.
Ne qëndruam, duke vështruar shtratin
dhe tri pikturat që ndodheshin në mur: nga
e majta një vajzë, në mes miku ynë dhe nga
e djathta një djalosh tjetër.
Portretet kishin disa forografi pasaporte
që ishin zmadhuar disa herë.
Hana u kollit. Nuk i erdhi asgjë për të
thënë. Dhoma kishte një aromë të neverit-
shme si temjan antik, si e një kishëze të
dalë nga funksionimi.
Ndjesia e absurditetit që mora duke parë
që secili ishte ulur pranë tjetrit, u fut si
pykë midis shtratit dhe murit, që ishte aq i
fuqishëm, saqë për pak sa nuk më paralizoi
procesin mendor.
Për pak djaloshi heshti; rrinte me qafë
të ngrirë, duke parë drejt, sikur ishte duke
parë teatër. Zakonisht i rri larg atyre të panjohurve që dëshirojnë
Më në fund, më duhej edhe mua të
thosha diçka. U ktheva nga mikpritësi ynë
të më fusin në bisedë me domosdo. Kësaj here ishte Mund ta imagjinosh, tha Ueston. Ngac-
dhe e pyeta nëse kishte fjetur në atë dhomë. shumë vonë; i nxitur prej Hanës, i panjohuri bareste mim politik. i varfri mund të hyjë në burg
Pyetja u duk sikur e shokoi. Këtu? - ulëriti lart e poshtë asaj, duke u kthyer edhe nga shtegu për një grusht oriz, por i pasuri mund të
ai, si për diçka të papërfytyrueshme. Jo, jo! vrasë e të mos ndëshkohet.
Kjo shtëpi është e lirë. Askush nuk fle në kryesor. Dodi dhe unë i hodhëm një vështrim njëri- Shtypi ende shkruan për këtë rast.
këtë godinë. Vetëm një e çarë lejonte të shi- tjetri dhe nisëm t’i ndiqnim me kujdes veprimet e tyre. Po sillja ndër mend xhaketën e kuqër-
hje nga jashtë. Më fal një moment. remtë dhe kopshtin botanik. Jo, nuk e kam
Ai u hodh përpjetë dhe u nis të largohej dëgjuar kurrë këtë histori, i thashë.
nga dhoma. Dëgjuam hapat e tij që jehonin me kujdes nga njëra pllakë guri tek tjetra Moti i zymtë i stinës me shira po afrohej Ai është i çmendur vërtet, por ja tek ësh-
në korridor dhe më pas pasoi heshtja. Nga teksa ne po drejtoheshim nga pamja e jash- që nga jugperëndimi. të, i lirë të bëjë ç’të dojë. Gjithçka që dëshi-
diku brenda shtëpisë, u dëgjua një tme e shtëpisë dhe që andej në rrugicë. Kur arritëm pasdite në Lavinia dhe pamë ron të bëjë, është të dërgojë njerëz në atë
tringëllimë zilesh nga ora e gjyshit; tingulli Mugëtira e atypëratyshme nisi të bjerë dhomat, nisi një rrebesh i madh. shtëpi, t’i tregojë dhomën ku ndodhi ngjar-
i qetë e bëri dhomëzën e fjetjes më të ndrit- gjithandej. Askush nuk dukej se kishte Zhurma e dallgëve që vinte jashtë dhomës ja.
shëm, më të vetmuar dhe krejt të pazakontë. dëshirë të thoshte ndonjë fjalë. Kur arritëm sime ishte aq e fortë, saqë Dodii iu desh të Pashë që indiani u fut në bar. Është e
Dodi u gjallërua disi ashtu i ulur në kar- deri te makina, z. Wickramasinghe po qën- mbyllte dritaret për të dëgjuar më mirë. pabesueshme, por unë e besoj, tha Ueston.
rigen e tij; shtrati ishte shumë afër tij për dronte aty pranë. Kisha për të bërë një udhëtim në Kolom- Më pas u ktheva për të përshendetur
të zgjatur këmbët. I dha dorën Dodit në fillim, më pas mua, bo, se do takoja avokatin tim, një indian. U avokatin, i cili menjëherë u ankua për ajrin
Sapo u kthyem, ai nisi të murmuriste. më në fund Hanës dhe u kthye. takuam në një bar të Gallefacës, disa kilo- e ndenjur në bar. Vazhduam bisedën në
Po kërkon librin, imagjinoj, tha Hana. Të dy ishin shumë të qetë rrugës së metra larg bregut. i thashë Hanës se do kthe- sallën e pritjes. Ia dola të kthehesha më vonë
Ne pritëm pak. Më pas thashë: vështro. kthimit për në Galle. Rruga ishte e ngushtë hesha nga ora 6. Shiu pothuajse kishte push- në Lavinia në kohë të bëja një banjë para
Nëse nuk kthehet brenda 2 minutash, do të dhe dritat vezulluese e makinave që vinin uar, kur u nisa. drekës. Teksa shplodhesha në ujin e vakët,
ikim direkt. Mund ta gjejmë edhe vetë përballë, i nervozonin. Erërat e lagështa lëviznin përmes ve- përpiqesha të imagjinoja reagimet e Hanës
rrugën. Gjatë darkës nuk e përmendëm atë pas- randës së Gallefacës, por ajri gjithë duhan dhe Dodit, kur t’i thosha ato që sapo kisha
Hana doli kundër, duke thënë se do të dite të gjatë. në bar përzihej vetëm nga ventilatorët. dëgjuar.
ishte e pafalshme. Gjatë mëngjesit, në verandë frynte një Kur hyra, personi i parë që më kapi syri Ndjeja një dëshirë të madhe të mësoja
Përsëri pasoi heshtja, Dodi mbylli sytë fllad i ngrohtë. Nuk ndjemë akoma nevojën ishte Ueston. Avokati nuk kishte ardhur pjesën tjetër të historisë. Duke qenë se ish-
nga ndriçimi i fortë. Kur Soni Gonzag u për të folur. Hana tha: Më doli gjumi gjatë akoma, kështu që qëndrova në bar me Uesto- in pleq, do ta përjetonin rëndë. Do t’u
kthye, kishte në dorë një gotë me ujë që e natës dhe më doli para syve ai krevat i nin dhe porosita një uiski. mbetej gjatë në kujtesë, madje.
piu teksa po afrohej nga dera. tmerrshëm. A mos ju kam parë në Gintota, në garat Ende nuk e kisha vendosur nëse duhej
Shprehja e fytyrës së tij kishte ndryshuar; Dodi rënkoi. e hipizmit muajin që shkoi? Me një çift të t’ia thosha apo jo, kur u futa në dhomën e
tani dukej i shqetësuar dhe po merrte frymë Ia ktheva se ajo përvojë ishte si të shihje moshuar? Isha aty me prindërit. Nuk ju kam tyre për t’i marrë për drekë.
rëndë. televizor pa zë. Mund të shohësh gjithçka, parë. Hana kishte veshur më mirë se zakon-
Nisëm të ecnim, ndërkohë që Hana ish- por nuk e kupton se ç’ndodh. Nuk mund t’ia thosha. Kishte kaluar isht dhe të dy ishin duke folur me gjallëri.
te ende në pritje. Ai kalama nuk ishte në vete. Kjo dukej goxha kohë. Çfarë mendoni për Soni E kuptova që ishin të lumtur që po kthe-
A ikim, pra? Eja. Me gotën bosh ende në një kilometër larg, deklaroi Dodi. Gonzag? heshin në Nju Jork.
duar fiku dritat, mbylli derën pas nesh, hapi Hana nuk po e dëgjonte. Duhej të ketë Vura buzën në gaz. Ishte ai që na mori Jashtë oqeani hungëriste. Hana kishte
tjetrën dhe na drejtoi në një dhomë me qenë dhoma e shërbëtores. Por, përse na zvarrë deri në shtëpinë e tij. humbur në mendime.
mobilje të kushtueshme, me divane të mëdha mori me vete atje? Nuk e di; ka diçka të Ju e dini historinë. Dodi po gërhiste. Një tempull! turfulloi
dhe me disa buda të bronzta. tmerrshme dhe dëshpëruese në gjithë këtë. Unë tunda kokën. ai.
Nuk na doli koha të hidhnim sytë gjith- Më bën të sëmurem, thjesht duke e mend- Historia, që e rrëfeva me ëndje, nisi një Jo, e kam seriozisht. Ajo dhomë kishte
andej teksa po e ndiqnim me besnikëri. uar. Po ai shtrat! ditë pas dasmës së Gonzagut, kur ai shkeli një kuptim të madh për atë djalë. Ishte si
Kur arritëm deri te dera përballë, ai tele- E, mirë, mos mendo më për të! ia ktheu në një dhomë shërbyesish dhe gjeti nusen e një faltore.
fonoi dikë, me sa duket me kujdestarin. Dodi. tij në shtrat me shokun, që ishte miku i tij Po e shihja me kujdes. Kishte kuptuar
Nga njëra anë ishte një lëndinë e gjerë Do përpiqem ta heq shpejt nga mendja. më i mirë. Nuk u shpjegua se si kishte me thelbin, pa pasur nevojë për detajet. Edhe
dhe e çrregullt, ku disa palma i zinin frymën Ai priti. Tashmë ndihem më mirë. A nuk vete edhe një pistoletë, por ai i qëlloi të dy unë ashtu mendoj, thashë. Ajo vuri buzën
rrënjëve dhe gjetheve që mbështillnin trun- bënin edhe budistët kështu? në fytyrë dhe më vonë i bëri copa-copa tru- në gaz. Nuk kemi nga ta dimë. Ajo që nuk
gun e tyre. Pushimet plot diell vazhduan edhe për pat e tyre. di, nuk besoj se do të lëndojë.
Bimët kacavjerrëse ishin shpërndarë mbi disa javë, me shëtitje më të gjata nga lindja, Ueston shtoi: Kjo gjë nuk është dhe aq E kisha dëgjuar atë të përdorte këtë frazë
majat e gëmushave si rrjetat e pëlhurës së në Tissamaharana dhe tek elefantët e egër e pazakontë, sigurisht. Por ishte gjyqi që qindra herë pa qenë në gjendje të kuptonte
merimangave gjigante. në Yala Preserve. bëri të dilte në pah një skandal. Gonzagu se ç’donte të thoshte, sepse dukej qartë që
Isha i sigurt që Hana po mendonte për Nuk ikëm më në Kolombo, derisa erdhi kaloi disa javë në një spital për terapi men- nuk ishte e vërtetë. Ndonjëherë ishte me
gjarpërinjtë. i mbante sytë përdhe, duke ecur dita që t’i përcillja prindërit në aeroport. dore dhe u lirua nga burgu. vend. Tunda kokën dhe thashë: ke të drejtë.

E diel, 19 dhjetor 2010 55 19


REKLAMA

20 55 E diel, 19 dhjetor 2010


LETRAT
Kontaktoni në: florislatina@yahoo.com

Vir ginia W
Virginia oolf
Woolf

Blu & E Gjelbër


E GJELBËR
Gishtat e lëshuar të xhamit varen tatëpjetë. Drita rrëshqet teposhtë xhamit dhe pikon në një pellg të
gjelbër. Gjatë gjithë ditës dhjetë gishtat e lustrës pikojnë të gjelbër mbi mermer. Puplat e papagajve –
britmat e tyre të ashpra – tehet e mprehta të palmave – edhe ato të gjelbra; halat e gjelbra duke shkëlqyer
në diell. Por xhami i rëndë pikon në mermer; pellgjet luhaten përmbi rërën e shkretë; gamilet anohen
midis tyre; pellgjet vendosen mbi mermer; xunkthat i rrethojnë ato; leshterikët i mbushin; këtu dhe atje
një lule e bardhë; bretkosa hidhet lart; natën yjet janë vendosur atje të pathyer. Mbrëmja vjen, dhe hija
fshin të gjelbrën mbi sergjenin; sipërfaqja e trazuar e oqeanit. Asnjë anije s’vjen; dallgët e paqëllimta
lëkunden nën qiellin bosh. Është natë; halat pikojnë njollat e blusë. E gjelbra është shuar.

BLU
Përbindëshi hundëçip ngrihet në sipërfaqe dhe mbijnë nëpër flegrat e tij të hapura dy kolona uji, të cilat,
të bardha përvëluese në qendër, spërkaten tutje në një periferi prej rruazash blu. Goditjet e blusë vijosin
katramanë e zezë të lëkurës së tij. Duke e spërkatur ujin përmes hundës dhe flegrave ai këndon, rënduar me
ujë, dhe bluja mbyllet përmbi të duke zhytur gurzit e lëmuar të syve të tij. I hedhur përmbi plazh shtrihet ai,
i topitur, i mpirë, duke derdhur luspa të thata ngjyrë blu. Bluja e tyre metalike njollos hekurin e ndryshkur
mbi plazh. Blu janë brinjët e barkës me rrema të mbytur. Një dallgë derdhet poshtë kambanave blu. Por
katedralja është e ndryshuar, e ftohtë, temjan rënduar, blu e zbehtë me mbulesat e zojave.
Përktheu nga origjinali: Neli NAÇO

Tregim nga Bajram Sefaj

Tryeza (ime) e natës së Vitit të Ri 1994


motoçiklistët, pra, kërkonin një Negotino, lut dodok na jadenje. rrumbullakësinë e të cilit, qëndis- Vitit të Ri 1994 bashkë me pijet e
shteg të posaçëm rruge për ta. Vijë Harrisa - 2001, Fabrication artiza- ur me nota muzikore, shënonte: forta (oh, pse nuk ishin vdekjepru-
speciale nergut për ta, rrugëve të nale, Poids Net 400 gr. Poivre noir Une petite note - Je t'aime ! Qëlli- rëse të uruarat, kur këtë e dëshi-
qytetit dhe, natyrisht (kuptohet), - moulu, importé et distribué Ep- misht la anash disa pije të forta roja më se shumti!) tek micëroja e
edhe përgjatë autostradave dhe ices Fuchs S.A.R.I. -95, 300 Her- alkoolike. Sipëri dhe nën tryezën thërrmoja mishin e pulës, gatuar
rrugëve të tjera të pafund. ouvillr. Emina, ratlluk Soko-Sstark. "solemne" të festës së natës së Vitit e pjekur, diku në rrugën famëkeqe
Të dytët, homoseksualët, pra, Camembert, montorval, fabriqué të Ri 1994! Nga se edhe ashtu si Saint Denis, të Parisit X-të, kur
kërkonin zgjerimin, deri në legali- en Normandie, poids 250 gr. 45 ishte, me dilte një tryezë tejet pavetëdijshëm erdha te ata dy esh-
zim, të fushës së lirisë së mani- pour cent de matière grasse. Céré- ndërkombëtare, internacionale e, tra të vegjël skeletorë, si të sajuar
festimit të epshit të tyre seksual bos, sel fin, poid net 500 gr. Sel de mbi të gjithat, kozmopolite. Një për lojë me hallin e tyre të pakët.
që, deri dje, quhej devijues. Jonor- table, Artrech, Made In China. univers kozmopolitizmi në minia- Kurrë në jetë nuk kisha pasur
mal. Tash për tash, homoseksualët Govedji narezak, Podravka, pre- turë që ka fuqi shkatërrimtare, që kërkesë, dëshirë dhe etje më të
1 nuk kërkonin hiç më shumë se të hrambena industria Koprivica, prish e shemb çdo iluzion, që, aty madhe që, pas një dollie, Gëzuar
Nata më e gjatë (cila është nata jenë të barabartë me sivëllezërit, Made in Croatia. Një domate AZU- për aty, deziluzionon se gjendesh Vitin e Ri 1994, të lozja me ta. T'i
më e gjatë e cila është nata më e bashkëndjesit e tyre në Holandë, RA. Dy fotografi (kartëpostale) të diku tjetër, diku larg. Diku, bren- këpusja me dike. Të luaj lojën e
shkurtër, është çështje!) e vitit të bie fjala, me të cilët, shpesh e den- Gjenevës. Një recetë e gastronomit da një metropoli në zë, sikurse në moçme të mashtrimit që, edhe sot
ri 1994, kishte gjetur shtigjet dhe dur, këmbejnë përvojat dhe ekspe- të njohur parisian, Bernard zë është Parisi, në këtë rast. Por, e kësaj dite, gjallëron ndër vatrat
nëpër mijëra vrima e kthesa të tyre riencat. Loiseau, botuar në numrin e sotëm fjala nuk është këtu! tona. Digjesha të luaj jadec...!
labirinte, e errët futë, ishte mbër- të gazetës javore " Le journal du Është diku tjetër! Nuk kisha me ke. Isha vetëm.
thyer në dhomën time të vogël. Në 2. Dimanche". Vetëm në qytetin me miliona
dhomën fort të vocërr të ngrehinës
Nuk dihet se me ç'tesha festive 4. frymë...
ku banoja. Më saktë: ku gjallëroja!
natë e Vitit të Ri 1994 kishte hyrë 3. Fjala është të pula! Te zogu i
Një godinë barok, rokoko a të
në shtëpitë e tjera në Paris. Qëllimisht harroj një pjatë saj. Mbase te zogëza. Më saktë, te 6.
ndonjë përkatësie tjetër arkitek-
Ndërkaq, në dhomën time të vogël, groshe të pardjeshme. Ca fije lakre dy eshtra të brishtë, në formë të T'i vë në lojë dy duart e mia!?!
tonike. Jo Kurbiziene, gjithësi. Ar-
fort të vocërr, sa një kuti sh- turshi. Dy-tri kokë qepë e tre-ketër shkronjës V, të hedhur diku (si pa Të djathtën kundër të majtës? Të
kitekturë (e kohës së tij) të shkuar,
krepëseje, (kur kishte arkitekturë thelpinj hurdhe etj. etj.... Qëlli- dashje) në skeletin e saj. Kanë majtën kundër të djathtës? Nuk
sigurisht. Me mistere shekullore
të brendshme jashtëzakonisht të misht harroj një garniturë minia- formë kërrabe. Të një hobe me të nxirrte krye hijeshie kjo lojë mash-
në kodin e saj të errët.
habitshme, të përçudshme, të turale enësh, lugësh e pirunësh, cilën fëmijët gjuajnë zogjtë. Në trimi...
Ngrehina ku banoja, ishte një
çoroditur, të bezdisshme, aspak të me mallkimin sipëri tyre se janë degë lisash e pemësh. Ata dy esh-
nga ato shumë të ngjashme, që
dergjeshin në rrugën e zhurmshme
lezetshme), ajo natë kishte hyrë përdorur shumë herë nga dikush tra të brishtë pule, kanë formën e 7.
veshur me tesha të zeza (të mos tjetër para meje! Qëllimisht dy gishtave të ngritur në ajër. Të
me emër të madh të Parisit, Rue Të thirrja në ndihmë lojë pas-
përsëdytët: futë). Dhe, ja se më kapërcej disa shihe birrash: Seize shkronjës V-victoria. Me një fjalë,
de Rennes. Ndalej në numrin 163, qyrash, për të riprodhuar siluetën
(ç'plaçkë, katandi...) tryeze Cent Soixante Quatre - 1664 (viti dy eshtrat e brishtë të pamjes se
të saj. Në arrondissement-in gjas- time, dy fytyra t¨èe një qenie të
"solemne", për vetëm një person, i prodhimit tè parë), al. 6,3% vol, germës V, janë (krye)protagonistë,
htë. Ngjitur me lagjen (me kullë) vetmuar njerëzore, rreth tryezës
në festën e natës (të pajtohemi) Bière speciale de haute tradition. personazhe parësore, të këtij kallë-
Montparnasse. Rrugë kjo, në të "solemne" të festës gjithënjerëzore,
më të gjatë të vitit, shtruar para Export Gold Nikshiçko pivo Béer. zimi. Janë subjekt i tij...
cilën, ditë më parë, pos tjerash, natën e pritjes së Vitit të Ri (1994),
vetës me kishte gjetur, mua të Swinkel, Anno 1719. Bière de luxe,
ishin zhvilluar edhe hy manifes- dilte sprovë e rreme që lojës JA-
time plot zhurmë e turbullirë. I
mërguarin e zi: një Tabasco (brans) importée de Hollande... Terë këtë 5. DEC, do t'i ngjante më se paku!
peper salce -Mc ilheny CO, 57 ml. (mrekulli) pijesh i unë, i Mërguari
pari: greva e motoçiklistëve. I dyti: E di, e di...!
Avery Island LA, Made in U. S. A. unë, e konsumoja në një tas dheu
greva e homoseksualëve. Të parët, Gjersa në pritje të festës së (Paris, 1995)
Lutenko, pasterizan, Makedonija (i lënduar nga koha, kuptohet) mbi
E diel, 19 dhjetor 2010 55 21
REKLAMA

Shtëpia B o t u e s e “ 5 5 ”

Komploti kundër Kishës

Ky libër, historikisht
i rëndësishëm, do
të sulmohet, me të
gjitha mundësitë, si
antisemitik. Librin
rrefen se , hebrenjtë
kanë luajtur një rol
të jashtëzakonshëm,
dhe, jo gjithnjë të do-
bishëm, në të gjithë
historinë e njerëzimit
e kjo është e duk-
shme; që veprimtaria
e tyre nuk ka qenë
gjithnjë miqësore
kundrejt Krishtërimit
dhe popujve johe-
brenj, është, gjithash-
tu, e dukshme, dhe ka
një fond të jashtëza-
konshëm evidencash
nga burime judaike e
të tjera, të autoritetit
të palëkundur, që e
provon këtë

22 55 E diel, 19 dhjetor 2010


LETRAT
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com

ÇAKALLI DHE BRESHKA ! Fabula nga Luan MYFTIU


Në një mal me breshka plot,
Një çakáll shumë i uritur,
Meqë gjah s’po gjente dot,
I tha breshkës i mërzitur:
Autoportret i akrepit
- Zonja breshkë, më ndihmo,
Për keqardhje si bilbil, Kush në pyll bën: tok!,tok!,tok!,
Që të kap skifterin trim, Pa dëgjo se ç’thotë kjo bletë,
Dil nga ferra për ca kohë, I ka vënë, pra, pyllit flakë.
Ç’ke bërë ti, more katíl.
Sa ta fus në kurthin tim. - Po, do flas, për kolonínë,- (-Ia ka vënë ky, i mallkuar,
........................................ U hodh bleta mbretëreshë,- Ju s’u duhet i vërteti,
Që të bënte mik çakállin, Ky mbi ne ka bërë kërdínë, Qukapiku do rrëzuar,
Shkrimtari Ramiz Kelmendi T’i largohej paksá tmerrit, Na ka bërë gjithë hójet shesh. T’ju lirohet ju pushteti!)
Breshka jonë që dëgjoi djallin, Tani flet kështu për vota,
nderohet në 80-vjetorin e lindjes Ra në kthetrat e skifterit. Ky mashtrues e grabitqar,
Shkrimtari dhe gazetari Ramiz Ky e ngriti lart mbi ré, Por, përmbys të kthehet bota, LEPURI DHE KUNADHJA
Kelmendi, me rastin e ditëlindjes së 80- E lëshoi mbi shkrepa mali, Votë nga né s’ka për të marrë!...
të, u nderua me çmimin “Pena e artë për Ku e hëngri krejt më ngé, - More lepur, mor fatzí,-
vepër jetësore” nga klubi i gazetarëve tha kunadhja si me vete,-
Copa - copa vetë çakálli!... DËNIMI I BILBILIT!
“Feniksi” në Shtime. Me këtë rast, kri- Kur ke frikë dhe nga një mí,
tiku letrar, Vehap Shita, shkrimtarin, pub- Ç’i gëzon, vallë, kësaj jete ?
AUTOPORTRET I AKREPIT ! - Në mes të trishtimit krijova gëzim,
licistin, gazetarin, pedagogun dhe punë- Në kulm të terrorit këndova për shpresë.
torin e kulturës, siç e ka quajtur ai, Ramiz Dhe në vrap, ti prapë ke frikë,
Por bishat që donin në pyll veç mjerím, Se një híje të ndjek pas,
Kelmendin, e quajti biri i Rugovës kresh- Meqë jam një kafshë helmuese,
Më shanin, më ndiqnin, më prisnin në besë. Mos do qe më mirë, or mik,
nike, i rritur në Pejë rreth Alpeve Sh- Dhe në ngjyrë, i tëri sterrë,
Unë tmerret durova, por këngën s’e ndala, Të qëndroje në kafaz ?
qiptare. Ramiz Kelmendi gjatë mani- S’kam natyrë komunikuese,
Sepse pa kënduar unë dot nuk jetoja,
festimit kulturor “Takim me krijues” ka Prandaj rroj si në skëterrë.
Për gjithë nëpërkëmbjet dhe bishat i fala, - Ah, moj motër, moj kunadhe,-,
thënë se tash e tutje qyteza e Shtimes Por heshtjen servile unë kurrë s’e duroja.
do të ketë një respekt të veçantë nga ai. Unë nga pamja të kall datën, gjégji lepuri i qetë,-
Lirísë i këndova dhe që nga “kafázi”, Ti je shumë më hallemadhe,
Dhe thumboj këdo që has,
Një himn për të rënët në hone unë thura, Se jeton duke marrë jetë !
Të fut helm si ditën, natën,
Mbi 36 vjet e ëndërrova, e lak- Si korbat dhe ujqit u nxinë nga marázi,
E mbaj thumbin fshehur pas.
mova, s‘doja të vdisja pa e parë. Se ç’ishin në ferra, po ndiheshin burra.
Dhe kjo dëshirë m‘u realizua nga Ç’qenë fyer pa faj, u dhashë denjitet, PARIMI I UJKUT
Jam shpirtzí e i pabesë,
fundi i vitit 1966. Jo më pak se 15 Ç’u shtypën me këmbë, u dhashë krenarí,
Ca më njohin si tinzar, - Zoti ujk ! - tha qengj i mitur, -
herë m‘u realizua kjo dëshirë vetëm Ç’qenë kthyer në djaj, s’i lashë kurrë të qetë,
Meqë vras e s’kam pendesë, Kur pa bishën në pusí,-
në kohën e Xhaxhit. Dhe, kurdo Ç’qenë futur në gjak, u ndolla veç zí!
Krahasohem me barbárë. Dhe kur s’je krejt i uritur,
Prandaj më dënuan dhe kokën ma prenë,
që kthehesha s‘andejmi dhe vinin Prapë të shqyesh ke lakmí ?
Xheláti dhe trupin me thonj ma coptoi,
miqtë e shokët të merrnin vesh si e Dialogun nuk e njoh, Unë i humba bábë e nënë,
Bilbila të tjerë ma hoqën krejt dhénë,
kisha parë Shqipërinë, unë nuk bëja Mirëkuptimin e urrej, Dhe kam mbetur fillikat,
Më nxorrën nga varri që prapë të këndoj!...
tjetër pos - gënjeja. Sepse nuk u flis- Në çdo gjë të keqen shoh, Një këshillë ata kanë lënë,
ja fare për Shqipërinë që kisha parë Vetëm vdekjen zgjidhje gjej. Të mos kryej kurrë mëkat.
në të vërtetë, për Shqipërinë siç ish-
PELIKANI I PËRGOJUAR ! Të besoj te shpirti i mirë,
Si i tmerrshëm, por jo trim, Të përbuz çdo ligësí,
te, por ngrija në qiell një tjetër Sh- Një virtyt vetes i çmoj, Meqë mbreti pelikanin, Sepse dhe një egërsírë,
qipëri - Shqipërinë siç e kisha ëndër- Kur nuk shoh tjetër shpëtim, Çmonte shumë për ndershmërí, Ka mëshirë në fatkeqësí.
ruar dhe siç dëshiroja të ishte. Veten time e helmoj. Urdhër dha në post ta mbanin,
A më ka lënduar ndonjëherëë -Unë, mor qingj, jam grabitqar, -
Dhe pse ngjallte shumë zilí. Foli ujku i hutuar,-
Në qoftë se edhe më ka lënduar/ Si të zgjuar, e përçmonin,
INTRIGA E ÇAKÀLLIT ! Mbahem trim e jam krenar,
zhgënjyer dhe, për rrjedhojë, edhe Si fisnik, shumë e urrenin, Që gjithkënd e kam coptuar.
kam gënjyer për të DJE, as kam dhe Kot më kot e përgojonin, Një viktimë, që ka moral,
as di si ta shpjegoj “lëndimin” që Një çakáll pa karakter, Ku nuk kishte, krim i gjenin. Më fatkeqin nuk e fal,
më vjen nga Atdheu SOT!!! Po si Që nga ujqit qe bërë mbret, Pelikáni i uruar, Se, mëshira më ligështon!...
është e mundur, ore, që sot, kur u Fuste grindje në çdo ferrë, Mbante pranë maçokë e minj,
bëmë dy shtete, kur nuk na pen- Që të rrinte në pushtet. Dhe urithë të korruptuar,
gon as serbi as greku, kur shkojmë Bënte vepra poshtërsíe, Dhe ca derra faqezinj. SINQERITETI!
Si me cërrin, miun, ketrin, Që të dilnin vetë të larë,
e vijmë (si) në shtëpinë tonë, një-
Kish dëshirë t’i bëjë hafíje, Këto kuadro abuzuan, Drerët, ketrat, shpezëría,
qind herë kemi pasur vizita dhe Shpifën: kaun bënë me barrë,
marrëdhënie të ndërsjella, sidomos Të kallzonin njëri-tjetrin. Ç’qenë në pyll me influencë,
Nuk i vlente spiuními, Pelikanin akuzuan. Që të ecë demokracía,
në fushën e kulturës e të arsimit, Të mos ishte mbret’ i shenjtë,
Sa qëllimi t’i ndërsente, Për çdo krim bënë transparéncë.
Dje sesa sot!!! Këtë s‘ia fal Atdheut Sa i ndershëm, aq i zgjuar, Sapo erdhën në pushtet,
tim. As shtetit më të ri shqiptar. Se, më shumë nga denoncími, Të dëgjonte maskarenjtë,
Kacafytja i shërbente. Vrap luftuan korrupsionin,
Pelikanin kish dënuar. Nisën shpejt racën e vet,
Si i gjykoni vendimet e Kongres- Me intriga dhe tortura, Por ky mblodhi prokurorët, Për një faj dhe ta dënonin.
it të Drejtshkrimit duke qenë se sot Të gjithë pyllin e përçau, Kur një ditë qe bërë maráz, Egërsírat, që përgjonin,
ka shumë debate lidhur me gjuhën? Kur e pa që s’kish më burra, Me “kandár” peshoi fajtorët, Panë në burg se kush u fut,
- Kam qenë i ftuar, po, në Kon- Nga gëzími mbreti qau. Mbylli bírbot në “kafáz” !... Nisën shpejt të përgojonin,
gresin e Drejtshkrimit, por ma Më të ndershmin bënë hajdut.
ndaloi pjesëmarrjen “Shtëpia e DEMASKIMI I ARIUT ! KËSHILLAT E DHELPRËS ! Hapën fjalë nëpër çdo ferrë:
Madhe” (Policia). Sidoqoftë, unë “Drerët janë të korruptuar!”,
Qukapikun nga pushteti, Nga sondazhet për çdo derë,
kam qenë dhe mbetem “partizan” Një arí i korruptuar,
Minjtë kërkonin ta rrëzonin, Nxorën shumë të implikuar.
i atij Kongresi. Edhe pse, sa vjen e Kur u majm si milioner, - Mirë ju gjeti! - u tha skilja,-
më shumë po bindem se mbajtja e Shtirej si i pikëlluar, Jo nga halli, nga sikleti,
Por “kolltuk” për vete donin. S’ju ka faj aspak miléti,
një Kongresi të ri është më se e Për të varfërit në ferrë.
Kur nuk merrni vesh nga hílja,
domosdoshme. Meqë vetë kish gjithë të mirat, Ç’ju sherben sinqeritéti ?
Mjaltë e qumësht pa skremuar, Me kallásh e bënë një herë,
Dogjën pyllin shkrumb e hí, Kur luftuat korrupsionin,
Shtirej sikur gjithë dëshírat, Dhe dënuat racën tuaj,
- Çfarë jeni duke shkruar tani Taní rasti qe në derë,
Na i qenë fisnikëruar.
- “Shkrova”, 12 vjet të shkuara, Kishte rënë një fatkeqësí. Si harruat opinionin,
- Prit!-tha dhelpra,-Mos u ngut,
Fakultetin tim të Gazetarisë “Faik Që dhe mizat i bën buaj?!
Mos u shtir kaq humanist, Kundërshtarët këtë donin,
Konica”, që nxori një plejadë të tërë Deri dje na çave trutë, Kish shpërthyer keq një zjarr,
gazetarësh nga më të mirët, që Qenë dëmtuar shumë sorkadhe, Ju të kishit të dënuar,
Si një birbo anarkist.
Ndër folé qe bërë zarár, Që pastaj t’ju akuzonin:
mbajnë në kurriz pothuajse të Sa u zgjodhe kryetar,
Ndaj, o burra, zhurmë të madhe! “Qeverí e korruptuar!”
gjitha mediat kosovare. Kam disa S’le në pyll asnjë koshere, - Mjaft ! - u hodh një kanarínë,-
muaj që po “shkruaj” shëndetin Si në dimër dhe behar, Çdo trillím s’ka jetë të gjatë,
tim, ndërkohë që pashë vdekjen me Kudo ndeze vetëm shérre. -Jo! - tha dhelpra,- Prisni, shokë,
Më dëgjoni, se jam plakë, Po bëmë drejt demokracinë,
sy. Dhe pothuajse e preka me dorë... Sot për paqe del e flet, Shpifja mbétet duarthatë !...

E diel, 19 dhjetor 2010 55 23


CMYK
REKLAMA

24 55 E diel, 19 dhjetor 2010

You might also like