1.

Qasje t shumta t prafrimit t shkencave politike me saktsin empirike,t vrtetueshme,eksperimentale dhe t pakundrshtueshme t shkencave ekzakte ose t natyrs, kan qn konstante dhe t pandrpreragjat historikut t zhvillimit dhe truallzimit t ksaj discipline ne aspektin m t palkundeshme mbi t cilin ndrtohen dijet. Politika krahasuese si nj nndisipline e shkencs politike dhe njkohsisht si nj nga degt me aktive t saj,q bazohet n proesin krahasimor pr te gjetur krahasimet dhe kontrastimet e sistemeve dhe regjimeve politiko - sociale t ndryshme, si nj ndr mnjyrat me efikase pr t evidentuar nga pasqyrim kompleks t realiteteve t caktuara politike N nj proedim mendor q meton t prshkruaj , shpjegoj dhe te parashikoj shtrimi i shtjes sht kryesisht vendosja n korelacion s paku dy fushave t objektit (variablat) prej t cilave njri sht i pavarur dhe tjetri i varur , njeri shpjegon dhe tjetri shpjegohet.1 Sidoqoft struktura e fardo shpjegimi t respketueshem shkencor sht e njjt pavarsisht nga subjektet, por mnyra me efikase pr t dalluar nj shpjegim shkencor deduktohet nga aftsia e parashikimeve llogjike q jan konform t realitetit t vshgueshem. Dihet q pretendimet pr t vrtetn politike nuk jan n trajtin e shpjegimeve probabilistike .Keto shpjegime dhe teori q ngrihen n baz t tyre pr aq koh sa i rezistojn procesit t pergnjeshtrimit, mbetn si t pranueshme , pra ndryshe nga spektri gjr i aplikimeve teorike precize dhe eksperimentale q posedojn shkencat ekzakte ,politika krahasuese n veanti dhe shkenca politike n prgjithsi i referohet burimeve disi m fleksibl dhe t kontestueshme.

Shkenca Politike ( nj hyrje ) Feraj, Hysamedin 2009

3. Dy dekadat e fundit t realitetit politik n Shqipri prve nje tranzicioni strzgjatur dhe t mundimshm jan shoqruar edhe me nj gjndje huazimesh , infiltrimesh , importimesh t huaja. Ky fluks jo medoemos nnkupton nj asimilim t prpikt e rigorozisht t sakt t modelit origjinal ashtu si do duhej t pretendohej pr m t mirn e prbashkt e aq m pak shfrytzimin efikas t mundsis pr t absobvuar maksimumin e eksperiencs ndrkombtare. Prkundrazi kjo koh ka qn mse e mjaftueshme pr t na dshmuar eksperienca motivuese e t tjerve duhet marr n konsiderat ather prputhen me interesa t caktuara dhe n formn m t leverdisshme t mundshme.

Duke iu referuar materialit t dhn theksohet influenca bombardimi i jets sociale , kulturore e sidomos asaj politike nga emocionaliteti i prshkallzuar tipik Fraancez. Paralelizmi i politiks dhe udhheqsve Shqiptar me ato Francez duke iu referuar natyrs thellsisht dramatike dhe autoritare , kmbngulse dhe njkohsisht fanatike t pikpamjeve tradicionaliste , na jep nj pasqyrim m t plot t ksaj tabloje ilustruese. Nga kjo situat krahasimi na afrohet m pas kontrastimi me mendsin anglo saksone t t brit politik.

Sygjerohet nj racionalitet m i fort dhe ftoht , nj arsyetim i bazuar n llogari dhe strategji t mirmenduara e jo n vendime e motive. Sipas materialeve q kemi marr modeli ideal i shtetit demokratik sht ai i shtetit gjithprfshirs kur n fakt autoritarja kryenee Franceze e shndrruar n kokfortsi Shqiptare nuk lejon hapsirat e nevojshme t prfshirjes s qytetarit n institucionalizimin demokratik. 2 Kultura politike duhet t shihet si nj shum ose modelin gjendjes mendore t individve n lidhje me modelet e prsritura t sjelljes s dukshme , prandaj rrjedhimisht kultura politike ndikon patjetr n formimin e rendit demokratik.

Duke patur parasysh edhe nj her modelin racional larg ngjyresave t forta emotive mund t prmendim q edhe strukturimi i medias mbi kto parime do t ishte shum m coherent dhe efektiv si pasoj e pozicionimit subjektiv t shumics prej tyre.
2

Cikl Leksionesh Zeneli, Bernard

Kultura politike formsohet nga media ose pushteti i shtat nga kahja q merr kultura e nj vendi e sidomos modelet q aplikohen nga drejtuesit dhe q e bjn politikn. Vrtet demokracia e aplikuar tek ne bashk me elementt e saj sht model i huazuar pra , problem i saj qndron n truallin dhe rrethanat n t cilat po aplikohet.

Konsolidimi i sistemit demokratik n Shqipri mund t prparoj vetm sikur element t ndryshm t mos jen vetm teori por t aplikohen edhe n praktik. Sipas mendimin tim element t rndsishm jan : liria qytetare dhe politike , konkurenca , zgjedhjet e lira. Por , elementi tek i cili do vija theksin sht pjesmarrja e qytetarve pasi vetm duke u br pjee dhe duke imponuar vullnetin e tyre mund t gzojn nj demokraci t konsoliduar. Si prfundim duhet ende ti rikujtojm ende vetes q gzojm luksin e prvetsimit t elementve m frytdhnse t vendeve t zhvilluara dhe me demokraci t konsoliduara , po privilegjin tjetr qe t mos prsrisim gabimet e tyre.

Prandaj vrtet mund t jemi infektuar m shum se sa duhet nga mikrobi Francez por nuk sht kurr von pr prmirsime dhe orientime t reja m adekuate. Shembulli i politikbrjes Amerikane si trajtzimi i demokracis m t mir t mundshme do ishte nj burim i mir referimi , por pr aq koh sa aplikohet nn sigln e vullnetit t mir dhe jo deformimeve abuzuese.