ISANG PAGSUSURING KOMPARATIBO SA PANONOOD SA MGA SOAP OPERA
NG MGA PILING MAG-AARAL NG HAYSKUL NG MARY IMMACULATE PARISH SPECIAL SCHOOL AT SA PANANAW NILA SA ROMANTIKONG PAG-IBIG Isang Pag-aaral na Ihinarap sa Kaguruan ng Kagawaran ng Sining Komunikasyon ng Pamantasang De La Salle-Dasmariñas Bilang Bahagi ng mga Pangangailangan sa Dalubhasa ng Sining sa Broadcast Journalism Gerard Joseph Andrew C. Atienza Aaron A. Legaspi Marso 2008 2 Abstrak Pangalan ng Institusyon:Pamantasang De La Salle-Dasmariñas Lugar: Dasmariñas, Cavite Pamagat: Isang Pagsusuring Komparatibo sa Panonood sa mga Soap Opera ng mga Piling Mag-Aaral ng Hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School at sa Pananaw Nila sa Romantikong Pag-Ibig Mga Mananaliksik: Gerard Joseph Andrew C. Atienza Aaron A. Legaspi Degree: Bachelor of Arts in Broadcast Journalism Nagastos: PhP 4,500.00 Pinanggalingan: Mga Magulang Mga Layunin Pangkalahatang Suliranin. Layunin ng pag-aaral na ito na iugnay ang panonood ng soap opera ng mga piling mag-aaral ng Mary Immaculate Parish Special School at a ng kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Mga Tiyak na Layunin. Layunin din ng pag-aaral na ito na lutasin ang mga sumusun od: · Paghambingin ang mga kaugalian ng mga lalaki at babaing mag-aaral sa kanilang panonood ng soap opera, batay sa mga sumusunod na pamantayan: o Kadalasan ng panonood 3 o Istasyon ng telebisyon kung saan nanonood ang mga tagatugon · Sukatin ang impluwensya ng panonood ng mga soap opera sa mga pananaw ng mga tagatugon sa romantikong pag-ibig · Tukuyin kung papaano isinasabuhay ng mga tagatugon ang mga sitwasyon na nakikita nila sa mga soap opera sa kanilang mga pang-araw-araw na pamumuhay na may kaugnayan sa romantikong pag-ibig Hangganan at Limitasyon ng Pag-aaral Ang pag-aaral na ito ay naglalayong iugnay ang panonood ng mga soap opera ng mga mag-aaral ng hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School at ang kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Layong sukatin ng pag-aaral ang dalas at dahilan ng panonood ng nasabing palabas ng mga napiling tagatugon. Ang romantikong pag-ibig na nakasaad dito ay sasaklaw sa mga pangkaraniwang eksena sa mga soap opera na ipinapalabas sa telebisyon na may kinaugnayan sa nasabing paksa, tulad ng relasyon ng mga magkasintahan, mga tunggalian sa pag-ibig, mga intimate o senswal na sitwasyon, at iba pa. Ang mga pinag-aaralang soap opera ay maaaring mga palabas ng GMA at ABS-CBN na inere sa mga nasabing istasyon, ngunit dahil sa ang sinusukat ng pag-aaral na ito ay ang dalas at dahilan ng panonood n g nasabing mga soap opera, hindi na gaanong tatalakayin ang mga ito. Pamamaraan Ginamit ng pag-aaral na ito ang deskriptiv o palarawan na pamamaraan ng pananaliksik, particular na ang quantitative type. Gumamit din ang mga mananalik sik ng 4 pa-sarbey na pamamaraan ng pagkalap ng datos, at pumili ng mga mag-aaral sa hayskul mula sa Mary Immaculate Parish Special School. Ginawa ang sarbey upang masukat ang mga sumusunod: · Edad at kasarian ng mga tagatugon; · Dalas ng panonood, gayundin ang tsanel na pinanonood at tagal ng panonood; · Mga pananaw sa mga nakikitang kaugalian sa mga sitwasyon sa mga soap opera; at · Pagsasabuhay ng mga kaugaliang nakikita sa mga soap opera. Ang unang pagkalap ng datos ay ginawa sa mga mag-aaral mula una hanggang ikatlong taon, at inilagay ang hangganan batay sa kasarian. Batay sa payo ng lup ong taga-suri, nagsagawa ng pangalawang pagkakalap ng datos, na kasama ang mga nasa ika-apat na taon mula sa nasabing paaralan. Mga Bunga ng Pag-aaral Nakalap ng mga mananaliksik ang mga sumusunod na resulta ng pag-aaral, batay sa mga nakalap na datos: · Karamihan ng mga tagatugon ay nasa edad 13 hanggang 15; mayroon ding mga tagatugon na nasa 11-12 at 16-18 na age bracket. Karamihan din sa kanila ay pawing kababaihan, na siyang bumubuo ng halos tatlong-kapat ng kabuuang populasyon. · Mataas ang dalas ng panonood ng mga soap opera sa mga kababaihang tagatugon (na may tagal na mas mataas sa tatlong oras kada araw), habang 5 katamtaman ang dalas sa mga kalalakihan (na may isa hanggang tatlong oras kada araw). · Karamihan ng mga tagatugon ay imparsyal sa single parenthood at pagsasaayos ng mga nasirang samahan, at malakas ang di-pagsang-ayon sa pakikiapid. · Nahati ang mga tagatugon sa isyu ng banidad bilang mahalagang bahagi ng pagsasama, na kung saan hindi sumasangayon ang mga babaing tagatugon sa isyu, at nasa gitna ang mga kalalakihan. Batay sa edad, nahahati din ang karamihan ng mga tagatugon sa pagiging neutral at malakas na di-pagsangayon sa isyu. · Tungkol sa bahagi ng kontrabida bilang third party sa isang pagsasama, pinili ng mga mananaliksik na sumang-ayon o maging neutral tungkol sa isyu. · Karamihan ng mga tagatugon ay patas sa isyu ng pagseselos bilang bahagi ng pagsasama, gayundin ang malakas na di-pagsang-ayon sa paggawa ng kasamaan para sa minamahal. · Karamihan ng mga tagatugon ay nakakapansin ng mga kahalintulad na sitwasyon sa mga soap opera sa pang-araw-araw ba buhay. Pinili ng mga babaing tagatugon na maging neutral sa paggaya ng mga nakikita nila sa soap opera, habang hindi isinasagawa ng mga kalalakihan ang mga obserbasyon nila sa mga soap opera. Gayumpaman, nananatiling patas ang mga tagatugon sa argumento na nararapat na gayahin ang mga sitwasyon na nakikita nila sa mga soap opera. 6 Kongklusyon Ang kongklusyon ng mga mananaliksik, batay sa datos na nakuha, ay ang mga sumusunod: mas mataas ang panonood ng mga soap opera sa mga kababaihang tagatugon kaysa mga kalalakihan, sapagkat ang mga programang ito ay inilaan para sa mga kababaihan. Nakabatay ang mga epekto ng panonood ng soap opera sa mga sitwasyon at sa mga manonood; gayundin, nagbabago ang mga resulta sa bawat sitwasyon. Sa kaso ng mga tagatugon, nakaapekto ang mga kaugaliang nakasanayan nila sa kung paano nila nakikita ang mga sitwasyon sa soap opera at kung papaano nila isinasabuhay ang mga ito sa pang-araw-araw nilang mga buhay. Rekomendasyon Nagbigay ang mga mananaliksik ng mga rekomendasyon sa mga tao o grupo ng mga taong saklaw ng pag-aaral na ito. Kasama ditto ang mga magulang, mga produsyer at mga manunulat ng soap opera, at mga guro. Ilan sa mga rekomendasyon ay ang patnubay ng mga magulang at mga guro sa mga kabataang manonood sa panonood ng mga soap opera, at paggamit ng mga kabutihang-asal at masusing pagsusuri sa pagsulat at pag-prodyus ng mga soap opera. 7 Dahon ng Pagsang-ayon Ang pag-aaral na ito na pinamagatang Isang Pagsusuring Komparatibo sa Panonood sa mga Soap opera ng mga Piling Mag-Aaral ng Hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School at sa Pananaw Nila sa Romantikong Pag-Ibig na inihanda at hinarap nina Gerard Joseph Andrew C. Atienza at Aaron A. Legaspi bilang bahagi ng pagtupad sa mga pangangailangan para sa pagka-Dalubhsa ng Sinin g sa Broadcast Journalism ay nasuri na at itinagubiling tanggapin at pagtibayin pa ra sa isang Pagsusulit na Pasalita. Bb. Jennifer Tario-Arroyo Tagapayo Lupon ng Tagasulit Pinagtibay ng Lupon sa Pasalitang Pagsusulit na may grading Bb. Maria Nornelyn L. Cachuela Kagawad G. Juan Luis Z. Perlas Kagawad Tinanggap at pinagtibay bilang bahagi ng mga pangangailangan para sa titulong Dalubhasa ng Sining sa Broadcast Journalism. Dr. Emmanuel F. Calairo Dekano 8 Pasasalamat Taos-pusong pasasalamat ang ihinahahandog ng mga mananaliksik sa mga sumusunod: Kay Bb. Jennifer Tario-Arroyo, ang tagapayo ng mga mananaliksik, sa kaniyang walang sawang pagtulong at pag-unawa sa kanila upang gabayan ang mga mananaliksik at maisakatuparan ang pag-aaral na ito; Kay G. Johnny Perlas, ang pangalawang guro ng mga mananaliksik sa Communication Research 2, sa pagabot ng karagdagang tulong at patuloy na pagtuto k sa mga mananaliksik patungkol sa tesis na ito, at tumayo sa amin bilang pangalaw ang ama upang malaman naming ang aming mga dapat gawin; Kay Bb. Nor Cachuela, isa sa mga kagawad ng lupong tagasuri, na nagbigay ng mahahalagang paalala at karagdagang kaalaman upang itugma at itama ang tesis na ito; Kay Bb. Rosanni Sarile, na nagbigay ng pangalawang pagkakataon upang muli maisagawa ng mga mananaliksik ang tesis, sa pagtulong sa paglalakad ng petition class para sa kanila; Kina Jecoup Asombrado at Ruzelle Rodriguez, mga dating kasama ng mga mananaliksik sa mga unang panahon ng pagsusulat ng tesis, sa patuloy na pagsupor ta sa kanila; Kay Bb. Soledad Cabinte, punong-guro ng Mary Immaculate Parish Special School, sa pag-unlak niya sa paanyaya ng mga mananaliksik upang gawing tagatugon ang mga mag-aaral nito; 9 Sa buong Communication Arts Department at Kagarawan ng Filipino at Panitikan, sa pagsuporta sa mga mananaliksik, sa pamamagitan ng pagpahintulot sa amin na gamitin ang kanilang mga kagamitan bilang tulong sa paggawa ng tesis na ito; Sa buong AB Broadcast Journalism Batch 2008, sa suporta at panalangin; Sa mga magulang ng mga mananaliksik, sina G. Carlito Legaspi, Bb. Teresita Legaspi, G. Gerardo Atienza, at Bb. Marieta Atienza, na sumubaybay sa amin para sustentuhan kami at suportahan kami ng buo upang may lakas kaming harapin ang mga pagsubok upang matapos ang pag-aaral na ito; At higit sa lahat, pinasasalamatan ng mga mananaliksik ang Panginoong Maykapal. GJACA. / AAL. 10 Talaan ng mga Nilalaman Pahina Abstrak 2 Dahon ng Pagsang-ayon 7 Pasasalamat 8 Talaan ng mga Nilalaman 10 Talaan ng mga Talahanayan at Larawan 13 Kabanata 1: Kaligiran ng Pag-aaral 16 Panimula 16 Paglalahad ng Suliranin 18 Pangkalahatang Suliranin 18 Mga Tiyak na Suliranin 18 Hinuha o Hipotesis 19 Hangganan at Limitasyon ng Pag-aaral 19 Kahalagahan ng Pag-aaral 20 Teoretikal na Balangkas 22 Konseptwal na Balangkas 22 Operasyunal na Balangkas 23 Mga Termino sa Pag-aaral 26 Kabanata 2: Pagsusuri ng Kaugnay na Literatura 28 Panimula 28 Literaturang Konseptwal 28 Mga Magkahalintulad na Pag-aaral 31 11 Kabanata 3: Pamamaraan 33 Pamamaraan ng Pananaliksik 33 Ang mga Tagatugon ng Pag-aaral 33 Instrumento sa Pananaliksik 34 Paraan ng Pagkuha ng Datos 35 Kabanata 4: Pagsusuri at Interpretasyon ng mga Datos 36 Panimula 36 Kaligiran ng mga Tagatugon 36 Pagkakahati ayon sa Taon at Seksyon 36 Edad ng mga Tagatugon 37 Kasarian 39 Tsanel na Pinapanood 41 Suliranin #1: Dalas ng Panonood ng Soap 33 Suliranin #2: Epekto dahil sa mga Kaugaliang may Kaugnayan sa soap 36 Tanong #5.1: Ayos lang ang maging single mother. 38 Tanong #5.2: Ayos lamang ang pakikiapid. 39 Tanong #5.3: Madaling magkakabalikan ang mga nagkahiwalay nang magkasintahan. 41 Tanong #5.4: Ang pag-ibig ay nadadaan sa pa-cute. 43 Tanong #5.5: Ang kontrabida ay laging kaagaw sa ka-ibigan. 45 Tanong #5.6: Normal lang ang sobrang pagseselos. 47 Tanong #5.7: Tama ang paggawa ng masamang bagay, alang-alang sa iyong minamahal. 49 12 Suliranin #3: Epekto na Bunga ng Panonood ng Soap 51 Tanong #6.1: Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga soap opera. 51 Tanong #6.2: Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong buhay. 53 Tanong #6.2: Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong buhay. 54 Kabanata 5: Buod, Kongklusyon, at Rekomendasyon 56 Buod 56 Kongklusyon 58 Rekomendasyon 60 Bibliograpiya 62 Apendiks 63 Apendiks 1: Ang Survey Form Apendiks 2: Curriculum Vitae 13 Talaan ng mga Talahanayan at Larawan Pahina Larawan 1: Cultivation Theory ni George Gerbner 15 Larawan 2: Ang Paradimo ng Pag-aaral 16 Larawan 3: Ang Paradimong Operasyonal 18 Larawan 4: Distribusyon ng mga Tagatugon ayon sa Edad 29 Larawan 5: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Kasarian 30 Larawan 6: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Tsanel na Pinapanood 31 Larawan 7: Distribusyon ng mga Lalaking Tagatugon batay sa Haba ng Panahong Igunugugol sa Panonood ng Soap 33 Larawan 8: Distribusyon ng mga Babaing Tagatugon batay sa Haba ng Panahong Igunugugol sa Panonood ng Soap 34 Larawan 9a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.1 ayon sa Kasarian 37 Larawan 9b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.1 ayon sa Edad 37 Larawan 10a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.2 ayon sa Kasarian 37 Larawan 10b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.2 ayon sa Edad 37 Larawan 11a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.3 ayon sa Kasarian 37 14 Larawan 11b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.3 ayon sa Edad 37 Larawan 12a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.4 ayon sa Kasarian 37 Larawan 12b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.4 ayon sa Edad 37 Larawan 13a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.5 ayon sa Kasarian 37 Larawan 13b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.5 ayon sa Edad 37 Larawan 14a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.6 ayon sa Kasarian 37 Larawan 14b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.6 ayon sa Edad 37 Larawan 15a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.7 ayon sa Kasarian 37 Larawan 15b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.7 ayon sa Edad 37 Larawan 16a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.1 ayon sa Kasarian 37 Larawan 16b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.1 ayon sa Edad 37 15 Larawan 17a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.2 ayon sa Kasarian 37 Larawan 17b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.2 ayon sa Edad 37 Larawan 18a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.3 ayon sa Kasarian 37 Larawan 18b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.3 ayon sa Edad 37 Talahanayan 1: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Seksyon at Taon 27 Talahanayan 2: Bilang ng mga Tagatugon batay sa Edad 28 Talahanayan 3: Pagkakahati-hati ng mga Tagatugon ayon sa Kasarian 30 Talahanayan 4: Mga Himpilan na Pinapanood ng mga Tagatugon 31 Talahanayan 5: Haba ng Panonood ng mga Soap opera (Lalaki at Babae) 33 Talahanayan 6: Bilang ng mga Sumagot sa Likert Scale batay sa Kasarian 36 Ekwasyon 1: Pagkuha ng Sample Population 22 16 Kabanata 1 Kaligiran ng Pag-aaral Panimula Ang soap opera, isang uri ng programa sa telebisyon na binubuo ng serye ng mga palabas na sumasalaysay ng kuwento, ay naging bahagi na ng buhay ng bawat manonood. Ito ay pangkaraniwang tumatalakay sa iba t ibang situwasyon ng buhay, katulad ng buhay pampamilya, mga relasyong personal, at mga tunggaliang moral at emosyonal. Mula sa mga simula nito sa radyo, ito ay naging pangunahing paraan ng libangan ng bawat manonood, partikular na sa mga Pilipino. Hinuha ang pangalang soap opera, o soap, sa mga unang serye ng drama sa radyo, na noon ay iniisponsor ng mga kumpanyang gumagawa ng sabon, tulad ng Colgate-Palmolive, Procter & Gamble, at Lever Brothers (na ngayon ay Unilever). Sinasabing ang kauna-unahang drama sa radyo ay nagsimula noong Oktubre 20, 1930, na sinulat ni Irma Philips, isang guro na naging isang aktres sa radyo; ngunit a ng kauna-unahang soap opera sa telebisyon ay ang Guiding Light, isang drama sa rady o na inilipat sa telebisyon noong 1937 (Allen, 1985). Mula noon, marami nang mga s oap ang naiprodyus sa Estados Unidos, na karamihan ay isponsorado ng mga nasabing kumpanya. Sa ating bansa naman, ang konsepto ng soap ay ipinakilala sa mga Pilipino noong 1963 sa telebisyon, sa katauhan ng Hiwaga sa Bahay na Bato na ipinalabas s a ABS-CBN, at in-isponsor din naman ng Procter & Gamble, na siya noong gumagawa ng sabong Camay. Simula noon, lalong dumami ang mga soap na ipinapalabas sa 17 telebisyon, na noon ay ipinapalabas tuwing hapon, kung saan karamihan ng mga nanonood ay parating mga nasa bahay, partikular na ang mga maybahay at mga kasambahay. Sa ngayon, nangunguna ang ABS-CBN at GMA sa paggawa ng mga nasabing palabas sa telebisyon na karaniwang pinapalabas sa kanilang mga primeti me block, kung kalian naroon ang karamihan sa kanilang mga manonood, na karaniwan a y mga kabataan, mga galling sa opisina, at iba pang miyembro ng pamilya. Ang mga block na ito ay ipinangalanang Primetime Bida (ABS-CBN) at Telebabad (GMA). Karaniwang ipinapakita ng mga soap ang iba t ibang reyalidad ng buhay, na karaniwan ay naka-sentro sa romantikong pag-ibig. Kasama sa bawat serye ang mga sitwasyong may kaugnayan sa tahanan, romansa, mga lihim na relasyon, pagmamahal, at iba pang aspeto ng pag-ibig. Sa kasalukuyan ay may mga inilalabas na iba t iban g genre ng drama sa telebisyon, tulad na lang ng fantaserye (ABS-CBN) at telefantasya (GMA), na tumatalakay sa pantasya at mga kababalaghan; sineserye at sinenovela, mga drama na hango sa pelikula; kwelanovela, na layuning magbigay ng katatawanan sa mga manonood; at iba pa. Gayunpaman, ang mga ito ay umiikot pa ri n sa iisang tema: ang pag-ibig, partikular na ang romantikong pag-ibig. Dahil dito, hindi din maiiwasang magkaroon ng epekto ang panonood sa mga soap. Ang telebisyon, bilang isang mass medium, ay malaki din ang impluwensya sa pag-uugali at pag-iisip ng mga manonood nito, dahilan na din upang maisagawa ng mga mananaliksik ang pag-aaral na ito ang makita ang epekto ng panonood ng mga nasabing palabas sa ugali at isipan ng mga manonood nito. Lalo na at ang pangunahing grupo ng mga manonood ay mga kabataan, na madaling maimpluwensyahan gawa nga na sila ay dumaraan sa proseso ng paglaki. 18 Samakatuwid, masasabi din na ang ng panonood ng mga palabas sa telebisyon, partikular na ang mga soap, ay may kinalaman sa opinyon ng mga manonood, at ito ay sinusubukang maipakita ng mga mananaliksik, sa pamamagitan ng pag-aaral na ito. Sa pag-aaral na ito, layon ng mga mananaliksik na hanapin ang kaugnayan ng panonood ng soap opera at ang pananaw ng manonood sa isa sa mga karaniwang tema ng soap ang romantikong pag-ibig. Susubukan ng pag-aaral na ito na sukatin ang dalas ng panonood ng soap sa mga napiling tagatugon ng pag-aaral na ito, na pawang mga mag-aaral sa hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School, isang paaralang nakahimpil sa Lungsod sa Las Piñas, gayundin ang mga opinyon ng manonood na dulot ng panonood ng nasabing programa. Paglalahad ng Suliranin Pangkalahatang Suliranin. Ang pag-aaral na ito ay naglalayong iugnay ang panonoo d ng mga soap opera ng mga piling mag-aaral ng hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School sa kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Mga Tiyak na Suliranin. Layunin din ng pag-aaral na ito na lutasin ang mga sumus unod na suliranin: · Anu-ano ang pagkakaiba ng mga lalaki at babaing mag-aaral batay sa: o Dalas ng pananonood ng soap opera, at kung saang tsanel sila nanonood ng mga nasabing palabas · Paano nakakaimpluwensiya ang panonood ng mga soap opera sa mga pananaw ng mga mag-aaral sa romantikong pag-ibig? 19 · Paano isinasabuhay ng mga mag-aaral ang mga nakikita nila sa mga soap opera sa mga sitwasyong may kaugnayan sa romantikong pag-ibig? Hinuha o Hipotesis Ipinapalagay ng mga mananaliksik na mayroong kaugnayan ang panonood ng mga mga tagatugon ng mga soap opera sa kanilang mga opinyon, damdamin, at pagaas al hinggil sa romantikong pag-ibig. Hangganan at Limitasyon ng Pag-aaral Ang pag-aaral na ito ay naglalayong iugnay ang panonood ng mga soap opera ng mga mag-aaral ng hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School at ang kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Layong sukatin ng pag-aaral ang dalas at dahilan ng panonood ng nasabing palabas ng mga napiling tagatugon ang m ga pinag-aaralang soap opera ay maaaring mga palabas ng GMA ( Telebabad ) and ABSCBN ( Primetime Bida ) na inere sa mga nasabing istasyon, ngunit dahil sa ang sinusukat ng pag-aaral na ito ay ang dalas at dahilan ng panonood ng nasabing mg a soap opera, hindi na gaanong tatalakayin ang mga ito. Gayumpaman, ang susukatin ng pag-aaral na ito ay ang mga opinyon at ugali na may kaugnayan sa romantikong pag-ibig, na kanilang naisasalarawan dahil na rin sa panonood ng mga nasabing soa p opera. Ang romantikong pag-ibig na nakasaad dito ay sasaklaw sa mga pangkaraniwang eksena sa mga soap opera na ipinapalabas sa telebisyon na may kinaugnayan sa nasabing paksa, tulad ng relasyon ng mga magkasintahan, mga tunggalian sa pag-ibig, mga intimate o senswal na sitwasyon, at iba pa. Ang mga 20 nasabing eksena ay gagamitin bilang panukat sa epekto ng panonood ng mga soap opera sa mga napiling tagatugon. Ang mga tagatugon naman ay mga piling mag-aaral mula una hanggang ikatlong taon ng Mary Immaculate Parish Special School, isang paaralang Katoliko na nakahimpil sa Lungsod ng Las Piñas City. Tatalakayin sa ikatlong kabanata ( Pamamaraan ng Pananaliksik ) ang mga pamamaraan sa pagkuha ng mga tagatugon. Datapwa t maraming uri ng soap opera na maaaring maging bahagi ng pag-aaral na ito, isinama lamang ng mga mananaliksik ang mga palabas na kasama sa Primetime Bida at Telebabad na primetime block ng ABS-CBN at GMA, na ang kuwento ay nakagitna sa pag-ibig at romansa. Ang mga ito ay maaaring prinodyus n g mga nasabing istasyon, o maaari ring nakuha mula sa ibang bansa. Ito ay maaaring kabilangan ng mga sumusunod na palabas na ipinapalabas mula taong 2007 hanggang sa kasalukuyan. Kahalagahan ng Pag-aaral Ang mga sumusunod ay sa palagay ng mga mananaliksik ay makikinabang sa pag-aaral na ito: · Mga manonood ng soap opera. Sa pamamagitan ng pag-aaral na ito, hangad ng mga mananaliksik na ipabatid ang epekto ng panonood ng soap sa kanilang mga pag-uugali, hindi lamang tungkol sa romantikong pag-ibig, kundi gayon din sa ibang aspetong ipinapakita sa mga serye ng drama na 21 katulad ng soap, tulad ng mga madamdaming pangyayari, karahasan, pakikitungo sa kapwa, at iba pa. · Mga magulang. Dahil ang layon ng pag-aaral na matukoy ang mga kaugnayan ng panonood ng soap sa mga kabataan at sa kanilang mga pananaw, ang mga resulta ay maaaring gamitin ng mga magulang bilang gabay upang magabayan nila ang kanilang mga anak sa panonood ng mga programa sa telebisyon, partikular na ang mga soap opera. · Mga istasyon ng telebisyon at mga prodyuser ng soap. Layon ding ipakita ng pag-aaral na ito ang epekto ng mga programang ginagawa ng mga prodyuser sa kanilang mga tagapagtangkilik, gayundin ang mga paraan para maisaayos nila ang paggawa ng storyline ng kanilang mga palabas. · Mga nagsasagawa ng midya riserts, o pananaliksik sa midya. Dahil ang mga manonood na pag-aaralan ay mga kabataan, batid din ng pag-aaral na ito na maipakita sa mga nasabing organisasyon ang mga epekto ng mga palabas sa telebisyon sa mga manonood nito, sa paraang makakaya ng mga mananaliksik. · Mga susunod na mananaliksik. Ito ay maaaring magsilbing gabay sa kanilang mga pag-aaral na gagawin. Gayundin, maaari din nilang gumawa ng mga susunod na pag-aaral batay sa mga napag-aralan na ng mga mananaliksik sa pag-aaral na ito. 22 Teoretikal na Balangkas Larawan 1: Cultivation Theory ni George Gerbner Gagamitin sa pag-aaral na ito ang Cultivation Theory ni George Gerbner. Ipinapaliwanag ng teoryang ito ang epekto ng media, particular na ang telebisyon , sa pag-uugali at opinion ng mga manonood nito. Ayon pa kay Gerbner, sampu ng kaniya ng mga kasamahan, ang telebisyon ngayon ang nagsisilbing pinanggagalingan ng mga kaganapan at mga mensahe sa halip na mga tradisyonal na pamamaraan (tulad na lang ng edukasyon at relihiyon). Sinasabi din nila na mula sa ating pagsilang, a ng telebisyon na ang naghuhulma ng ating mga predisposisyon at mga gusto na dati ay nakukuha sa iba (Miller, 2005). Ayon pa kina Gerbner, unti-unting binabago ng panonood sa telebisyon ang pananaw ng tao sa realidad ng buhay. Ang orihinal na pagaaral ni Gerbner ay nakabase sa epekto ng karahasan sa mga programa sa telebisyon, ngunit maaari ding itong gamitin sa ibang aspeto, tulad ng sa pag-aaral na ito ( soap opera at romantikong pag-ibig). Konseptwal na Balangkas Ang paradimo ng pag-aaral na ito ay hango din sa konseptwal na balangkas, o conceptual framework, kung saan ang mga karaniwang bahagi ng modelo ay pinalitan ng mga angkop na variable. Sinasabi sa paradimong ito ang kaugnayan ng mga soap Mga palabas sa telebisyon Mensahe mula sa nasabing palabas Epekto sa pag-uugali ng manonood 23 opera sa opinyon ng mga tagatugon ukol sa romantikong pag-ibig, sa pamamagitan ng mga mensaheng karaniwang ipinapakita sa mga soap opera. Sinasabi din ng paradimong ito na ang mga mensaheng karaniwang ipinapalabas sa nasabing mga soap opera ay may kinaugnayan sa pag-aaralan ng mga mananaliksik, tulad na lang sa mga eksenang may kinalaman sa pag-ibig, seks, at iba pa. Bunga ng panonood ng mg a napiling tagatugon sa mga soap opera, nakakakuha sila ng mga opinyon at pananaw ukol sa romantikong pag-ibig, na makikita sa kanilang pag-iisip at pagkilos sa m ga situwasyong may kinalaman sa romantikong pag-ibig. Larawan 2: Ang Paradimo ng Pag-aaral Operasyunal na Balangkas Ang balangkas ng pag-aaral na ito ay nagsasaad ng mga pamamaraan ng pananaliksik at ang mga varyabol ng pag-aaral. Gagamitin ng mga mananaliksik ang balangkas na ito sa kabuuan ng pag-aaral, mula sa pagkukonsepto hanggang sa paggawa ng kongklusyon. Mga soap opera na karaniwang ipinapalabas sa telebisyon Mensahe na may kaukulan sa pag-ibig, atbp. Ang mga opinyon at ugali ng mga mag-aaral na ukol sa pag-ibig Dalas at dahilan ng panonood ng soap opera Maaaring impluwensiya ng mga soap sa aspeto ng buhay 24 Ang proseso ng pag-aaral na ito ay gagamit ng sarbey na pamamaraan ng pananaliksik, at ito ay kanilang isasagawa sa mga tagatugon, na binubuo ng mga mag-aaral sa hayskul ng napiling paaralan ng mga mananaliksik. Ibabatay ng mga mananaliksik ang paggawa ng pag-aaral sa mga kraytirya o patuntunin na nakasaad sa paradimong konseptwal. Saka lamang matapos maisagawa ng mga mananaliksik ang pagkalap ng datos mula sa mga tagapagtugon ay magsasagawa na sila ng interpretasyon ng mga nakuhang datos. Ang pamamaraan ng pagsusuri ay gagawin ayon sa kasarian, at hihiwalayin ang datos ng kababaihan at kalalakihan. Batay s a mga nasabing datos, ay doon makakakuha ng kongklusyon sa pag-aaral na ito. Batay nga sa nasabing paradimo, ihiniwalay ang datos mula sa kababaihan at kalalakihan, at doon ay ihahambing ang mga datos mula sa dalawang pangkat na ito , ayon sa dalas at ugali ng mga tagapagtugon. 25 Larawan 3: Ang Paradimong Operasyonal Pagkuha ng related literature Mga soap opera na karaniwang ipinapalabas Mensahe na may kaukulan sa pag-ibig atbp. Epekto sa opinyon at ugali ng mga mag-aaral sa pag-ibig Pagsasagawa ng survey sa mga mag-aaral Paghihiwalay ng mga datos ayon sa kasarian Pag- interpret at paggawa ng kongklusyon Dalas at dahilan ng panonood ng soap opera Maaaring impluwensiya ng mga soap sa aspeto ng buhay Mga resulta ng datos mula sa kalalakihan Mga resulta ng datos mula sa kababaihan Pagkuha ng datos mula sa survey 26 Mga Termino sa Pag-aaral Ang mga sumusunod na termino ay ginamit ng mga mananaliksik sa pag-aaral na ito: · Soap opera, Soap, Drama. Isang programa sa telebisyon na karaniwang ipinapalabas sa hapon o gabi, na naglalarawan sa mga buhay ng mga melodramatikong tauhan, na laging mayroong mga emosyon, mga sitwasyong dramatiko, at suspense. · Primetime block, Primetime. Isang ganap na iskedyul na karaniwang sumasaklaw sa oras na kung saan maraming taong nanonood ng telebisyon, na kadalasan ay mula 6:00 n.g. hanggang 10:00 n.g. · Teledrama, Teleserye, Telenovela. Tawag sa mga soap sa Pilipinas. · Primetime Bida. Ang primetime block ng ABS-CBN. · Telebabad. Ang primetime block ng ABS-CBN. · Epekto, Bunga. Isang bagay o pangyayari na dulot ng isang sanhi; resulta. · Exposure. Isang terminong ginagamit upang maisukat ang dalas at karanasan sa isang bagay o pangyayari. · Pag-ibig. Sumasaklaw sa iba t ibang uri ng emosyon o karanasan na may kinalaman sa isang bagay, tao, o pangyayari; karaniwang binubuo ng iba t ibang uri. · Romantikong pag-ibig. Isang uri ng pag-ibig na sumasaklaw sa malapitan at mataimtim na relasyon sa pagitan ng dalawang indibidwal, at maaaring magsama ng mga maseselang aspeto. 27 · Transitional stage. Tinatawag ding puberty, ito ay isang bahagi sa buhay ng tao kung saan dumaraan mula sa pagkabata hanggang sa adulthood; maaari ring gawing pantukoy sa pagbibinata o pagdadalaga. 28 Kabanata 2 Pagsusuri sa Kaugnay na Literatura Panimula Nakasaad sa bahaging ito ang mga publikasyong may kinalaman sa pag-aaral na ito. Kasama dito ang mga aklat, mga pahayagan, at mga Web page, gayundin ang ibang mga magkasingtulad na pag-aaral. Literaturang Konseptwal Kasaysayan ng Soap Opera. Sinasabi ni Jeff Kisseloff sa kanyang aklat na pinamagatang The Box: An Oral History of Television na ang mga soap opera ay nagsimula sa radyo (1995). Datapuwa t ang mga pinagmulan nito ay mapahanggang sa ngayon ay pinagtatalunan, sinasabi ang kanuna-unahang soap sa telebisyon ay ang Painted Dreams ni Irma Philips na isinahimpapawid sa WGN noong 1930. Ngunit may iba pang katunggali na soap, tulad ng The Smith Family at The Rise of the Goldbe rgs, na inere noong 1925 at 1929. Sa kabilang banda, ang kauna-unahang soap na lumabas sa telebisyon ay ang Guiding Light na ginawa din ni Philips, nagsimula sa radyo noong ika-25 ng Enero , 1937, at isina-telebisyon noong ika-30 ng Hunyo, 1952 (Bowles, 2000). Simula noo n, marami na ang lumabas na mga soap, na karaniwang ini-isponsor ng mga kumpanyang gumagawa ng sabon, tulad ng Procter and Gamble, Colgate-Palmolive, at Lever Brothers (na ngayon ay Unilever). Sa katunayan, ang Procter and Gamble ay may 29 sariling production outfit na nagpo-prodyus ng mga soap, sa pamamagitan ng Proct er and Gamble Productions, Inc., na siya ding katulong sa pag-prodyus ng mga sikat na palabas tulad ng Dawson s Creek (kasama ng Sony Pictures Television) at Triumph of the Heart (kasama ng Landsburg Company). Kasaysayan ng Soap Opera sa Pilipinas. Sa Pilipinas naman, ang mga simulain ng soap ay nagsimula din sa radyo, upang ito ay lumawig din sa telebisyon noong 196 0, sa katauhan ng Hiwaga sa Buhay na Bato, na pinorodyus ng ABS-CBN (http://www.freewebs.com/jaxology2/, 2006). Mula noon ay sumikat na ang mga soap sa telebisyon ng iba't ibang istasyon. Ilan sa mga sikat na soap sa telebisyon noon g Dekada 70 ay ang Ana Liza ng yumaong si Julie Vega, na kinumpitensiya naman ng Flor de Luna ni Janice de Belen. Karaniwang ipinapalabas ang mga ito tuwing araw o sa daytime block, katulad na lang ng Gulong ng Palad, Flor de Luna, Mara Clara, Annaliza, Aguila, at Valiente. Ngunit sa malaunan, ang mga ito ay naipasok na di n sa primetime. Sinimulan ito ng pagpasok ng Marimar, isang drama na nanggaling sa Mexico noong 1996 sa RPN 9. Mula noon, nagkaroon din ng mga drama ang ABS-CBN at GMA na inaangkat mula sa ibang bansa, tulad ng Mexico, Taiwan, at Timog Korea . Nagkaroon din ng iba t ibang genre ng drama sa Pilipinas. Lumabas na dito ang mga tinatawag na fantaserye (ABS-CBN) at telefantasya (GMA), na sinimulan ng ABS-CBN sa palabas na Marina. Sinundan naman ito ng Marinara (na isang ispup o parodiya ng Marina) at ng Mulawin, na sumikat naman sa mga manonood. Simula noon, gumawa na din ang dalawang istasyon ng mga soap na nakapaloob sa nasabing genre. 30 Mga Karaniwang Kuwento sa mga Soap. Isinaad ni Kate Bowles (2000) na karaniwang ipinapakita sa mga soap ang mga sitwasyong may kinalaman sa buhay pampamilya, maselan o sekswal na eksena, mga tunggaliang emosyonal at moral, at pagsaklaw sa mga isyung topical (o dili kaya ay base sa lokasyon). Ayon din kay Christine Geh arty, may-akda ng The Aesthetic Experience in Women and Soap Opera (1999), tulad ng ibang mga dulang ipinapalabas sa pelikula o sa teatro, ay naglalaman ng mga sumusunod na eksena: · mga pagkikita, na madalas, kung hindi laging, nagkakataon; · mga biglaang pag-uusap o konbersasyon; · mga nagkakataong mga pangyayari; · biglaang pagsagip at pagbubunyag; · at ang biglaang paglabas ng isang tao o bagay upang ayusin ang tunggalian. Mga Epekto ng Soap sa Manonood. Iba-iba ang maaaring maging epekto ng mga soap opera sa mga manonood, depende na rin sa kuwento ng mga ito. Ayon kina Canror at Pingree (1983), ang mga soap ay maaaring makaapekto sa mga relasyong panlipunan at pantao, ang pag-uugali tungkol sa romansa at seks, at iba pang aspeto ng lipu nan (paggawa, sakit, kaguluhan, atbp.). Sinasabi rin ng mga manunulat na ang mga nilalaman ng mga soap at ang panonood ng mga ito ay maaaring makaapekto sa ugali ng mga manonood. Ibinatay nila ang kanilang mga obserbasyon sa Cultivation Theor y ni Gerbner, na nagsasaad na ang telebisyon, datapwa t hindi gaanong halata, ay humuhubog sa ugali at persepsyon ng mga manonood nito. 31 Mga Epekto ng Soap sa Ibang Aspeto. Isinaad ni Michael Richards (2000) sa aklat na TV in Contemporary Asia na maging ang mga malalaking istasyon ay nagkakaroon din ng mga isyu sa kani-kanilang mga programa dahil sa pag-usbong ng mga inaangkat n a soap opera. Sinasabi ni Richards na noong 1997, nagkaroon ng matinding kompetisy on sa pagitan ng mga programang pambalita ng ABS-CBN at ng bagong-labas na Mexicanovela na Marimar. Gayundin, ang nasabing programa ay ang dahilan kung bak it pansamantalang naging una sa television ratings ang RPN 9, ang istasyong nagpalabas ng nasabing telenovela. Dahil dito, napilitan ang ibang mga istasyon na baguhin ang listahan ng kani-kanilang mga programa at bumili ng mga telenovela m ula sa Mexico. Mga Magkahalintulad na Pag-aaral May mga mga pag-aaral na isinagawa na kaugnay sa mga soap opera at mga epekto nito sa mga manonood. Isa na rito ang pag-aaral ni Rodney Andrew Carveth ng University of Massachussetts Amherst na pinamagatang Soap Opera Viewing and Social Reality: Exploring the Effects of Love in the Afternoon, na isinagawa noong 1985. Pinag-aralan ng pag-aaral ang possibleng epekto ng telebisyon sa mga manonood, kung anong uri ng palabas ang binabatay sa genre ng programa, pagpapakita ng kaugnayan sa realidad, at base sa sa ugali ayon ito sa kanilang nakikita. Naipakita ng pag-aaral na ito na kahit may kinalaman ang panonood sa m ga kaugaliang liberal at sekswal, iminungkahi ng mga resulta na ang mga karanasan s a totoong mundo ay mas may kinalaman sa persepsyon ng realidad sa lipunan kaysa sa panonood ng telebisyon. 32 Isa pang pag-aaral na patungkol din sa pagsusuri ng kaugalian ukol sa drama ay isang pang-paham na tesis na ginawa ni Jennifer Tario-Arroyo noong taong 2000. Pinamagatang Isang Feminismong Pagsusuri ng Apat na Piling Dulang Filipino, kasa ma sa mga layunin nito ang masuri ang apat na piling dulang Filipino (Pitik Bulag s a Buwan ng Pebrero, Anatomiya ng Korupsyon, Marissa, at Las Viajeras) batay sa paghahambing ng pananaw ng mga lalaki at babaing dramatista na nakatuon sa kalagayan ng mga tauhan sa nasabing mga dula at sa mga pakakaiba at simbolismong sumasalamin sa kababaihan na nakapaloob sa mga ito, gayundin upang mailahad ang temang nakapaloob sa mga isinuring dula. Gamit ang Isa pang pag-aaral na ukol sa soap opera ang ginawa ni Ernie Espeleta, isang mag-aaral ng AB Communication ng Pamantasang De La Salle-Dasmariñas noong taong 2000. Pinamagatang Isang Sarbey sa mga Piling Manonood ng Tanzang Luma, Imus, Cavite na may Kinalaman sa Aspetong Pagiging Matagumpay ng Mexicanong Telenobela na Pinamagatang Rosalinda, isa sa mga layunin nito ang matukoy ang dahilan ng pagtangkilik sa nabanggit na palabas ng mga tagatugon ng pag-aaral. G amit ang sarbey na pamamaraan sa pagkalap ng datos sa mga tagatugon, nalaman na ang pagiging dahilan ng pagtangkilik ng mga tagatugon ay dahil na din sa kahiligan n g huli sa mga ganoong panoorin, na sinasabing kasaysayan ng pag-ibig, masalimbuyong damdamin, kapahamakan, at pagkamuhi mga pangkaraniwang sitwasyon ng romansa. 33 Kabanata 3 Pamamaraan Pamamaraan ng Pananaliksik Ginamit ng mga mananaliksik ang quantitative type na tutulong sa kanilang tingnan at isalin ang mga datos mula sa mga tagatugon, gayundin sa paggawa ng kongklusyon batay sa kung anumang maging resulta ng pagkuha ng datos. Gayundin, gumamit din ang mga mananaliksik ng deskriptiv o palarawan na pamamaraan ng pananaliksik. Samakatuwid, gumamit sila ng isang comparative study o isang pahambing na pag-aaral upang matukoy ang kaugnayan ng mga variable na gagamitin. Ang mga Tagatugon ng Pag-aaral Ang mga tagatugon na ginamit ng mga mananaliksik ay ang mga mag-aaral sa hayskul sa Mary Immaculate Parish Special School, isang Katolikong paaralan sa A gro Homes II, Moonwalk Village, Las Piñas City. Batay sa pampaaralang taong 2007-200 8 na datos mula sa nasabing paaralan, ang bilang ng mga mag-aaral sa hayskul ay umaabot ng halos tatlong daan at siyamnapu t walong (398) mag-aaral, mula unang taon hanggang ikaapat na taon. Napili ang nasabing populasyon dahil sa mga sumusunod: · Ang bilang ng taon ng mga mag-aaral, na karaniwan ay mula 12-18 taong gulang, ay sinasabing nasa transition stage ng paglaki; · Posibleng naabutan nila ang primetime block, dahil hapon na din sila umuwi; at 34 · Bilang mga tagapagtangkilik ng makabagong midya, masasabing sila ay nakatutok din sa telebisyon. Sa nasabing populasyon, ay isandaa t dalawampu (120) o tatlumpung porsyento (30%) ang nakuhang tagatugon. Mula sa 11 seksyon mula sa hayskul (mula una hanggang ikaapat na taon apat na seksyon sa unang taon, tatlong seksyon sa ikalawang taon, at dalawang seksyon sa ikatlo at ikaapat na taon), kumuha ang mg a mananaliksik ng labing-isang mag-aaral bawat seksyon.. Instrumento sa Pananaliksik Gumamit ang mga mananaliksik ng isang talatanungan upang kumuha ng datos mula sa mga tagatugon na napili sa nabanggit na mga paraan ng pagpili sa kanila. Ang mga mananaliksik mismo ang gumawa ng talatanungan at ibinatay ang mga tanong sa mga suliranin ng pag-aaral na ito. Layon nitong sukatin ang dalas ng panonood ng mga soap ng mga tagatugon, gayundin ang masukat ang pag-uugali ng mga tagatugon ayon sa mga sitwasyong nakasaad sa nasabing talatanungan. Pagkuha ng Datos Pagkatapos gawin at suriin ang instrumento, nagsagawa ng sarbey ang mga mananaliksik sa nasabing populasyon. Unang nagsagawa ng sarbey sa mga mag-aaral mula una hanggang ikatlong taon, dahil ayon sa punong-guro, hindi noon maaaring bigyan ng sarbey ang mga nasa ikaapat na taon sa kadahilanang mayroon silang dap at tapusin noong araw na iyon. Matapos makakuha ng datos, nilikom ng mga mananaliks ik ang mga datos upang masuri ang mga resulta ng sarbey. Noong ipinakita sa lupong 35 tagasuri, iminungkahi ng lupon na dagdagan ang mga tagatugon, at ilimita ang mga ito sa mga nasa ikaapat na baitang. Muli ay nagsagawa ng sarbey ang mga mananaliksik sa nasabing mga mag-aaral, at bunga nito, ay naidagdag ng mga mananaliksik ang datos ng pag-aaral na ito. 36 Kabanata 4 Pagsusuri at Interpretasyon ng mga Datos Panimula Layon ng kabanatang ito na ipakita ang resulta ng mga nakuhang datos ng mga mananaliksik, at iugnay ang mga ito sa mga teoryang ginamit sa pag-aaral na ito. Nabanggit sa Kabanata 1 na ginamit ang teorya na Cultivation Theory ni George Gerbner upang iugnay ang panonood ng mga palabas sa telebisyon sa ugali a t kaasalan ng mga manonood nito. Sinuri ng mga mananaliksik ang mga datos na nakuha nila mula sa mga mag-aaral, batay sa nasabing teorya. Kaligiran ng mga Tagatugon Pagkakahati ayon sa Taon at Seksyon. Mula sa tatlong daan at siyamnampu t walong (398) mga mag-aaral ng Mary Immaculate Parish Special School, isandaa t dalawampu (120) o tatlumpung porsyento (30%) ang nakuha na mga sumali sa pag-aaral. Narito ang pagkakahati-hati ng mga tagatugon ayon sa seksyon: Pangkat at Seksyon Bilang ng Tagatugon I St. Jude 11 I St. Anthony 11 I St. Francis 11 I St. John 11 II St. Tarcisius 11 II St. Augustine 11 II St. Andrew 11 III St. Thomas 11 III St. Jerome 11 IV St. James 10 IV St. Stephen 11 37 Kabuuan 120 Talahanayan 1: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Seksyon at Taon Ipinapakita sa talahanayan na ito ang distribusyon ng mga tagatugon ayon sa seksyon. Apatnapu t apat (44) ang mga tagatugon mula sa unang taon, tatlumpu t tatlo (33) mula sa ikalawang taon, dalawampu t dalawa (22) mula sa ikatlong taon at dalawampu t isa (21) sa ikaapat na taon. Batay sa nasabing mga datos, pinakamarami ang mga nasa unang taon, na bumubuo ng tatlumpu t anim (37%) na porsyento ng buong populasyon. Edad ng mga Tagatugon. Ipinapakita sa susunod na talahanayan at larawan ang distribusyon ng mga tagatugon ayon sa edad. Edad Bilang ng mga Tagatugon 12 7 13 33 14 31 15 40 16 7 17 1 18 1 Talahanayan 2: Bilang ng mga Tagatugon batay sa Edad 38 Larawan 4: Distribusyon ng mga Tagatugon ayon sa Edad Pinakamarami ang nasa labinlimang (15) taong gulang, na bumubuo ng tatlumpu t tatlong porsyento (33%) ng kabuuang populasyon. Sumunod naman ang mga nasa labintatlong (13) taong gulang, na bumubuo ng dalawampu t-pitong (27%) porsyento ng kabuuang populasyon; ang mga nasa labing-apat (14) na taong gulang, dalawampu t anim (26%); ang mga nasa labindalawa (12) at labing-anim (16), anim na porsyento (6%); at ang mga nasa labinpito (17) at labinwalong (18) taong gulang ay isang porsyento (1%). Kasarian. Tatalakayin ng susunod na talahanayan at tsart ang pagkakahati-hati ng mga tagatugon ayon sa kasarian, na siyang gagawing pamantayan ng paghahambing sa pag-aaral na ito. 39 Kasarian Babae Lalaki Bilang ng mga Tagatugon 87 33 Talahanayan 3: Pagkakahati-hati ng mga Tagatugon ayon sa Kasarian Kasarian ng mga Tagatugon 72% 28% Babae Lalaki Larawan 5: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Kasarian Ang nasa itaas na larawan at talahanayan ay naglalarawan sa pagkakahati-hati ng mga tagatugon ayon sa kasarian. Pinakamarami ang sumagot na babae, na binubuo
ng walumput-pito (87) na tagatugon at bumubuo sa pitumpu t dalawa (72%) porsyento
ng populasyon, samantala ang mga lalaki ay binubuo ng tatlumput-tatlo (33) mga m agaaral, at bumubuo ng dalawamput-walong porsyento (28%) ng populasyon. 40 Mas malaki ang populasyon ng mga mag-aaral na babae ng Mary Immaculate Parish Special School na mas interesado sa pagsagot sa mga katanungan kaysa mga lalaki, o kaya y nagkataon lamang na mas marami ang mga babaing mag-aaral na nagsipagsagot sa mga talatanungan na ibinigay ng mga mananaliksik. Tsanel na Pinapanood. Nakasaad sa talahanayan at tsart ang distribusyon ng nga tagatugon batay sa pinapanood nilang tsanel sa telebisyon kung saan sila nanonoo d ng mga soap opera. Himpilan ABS-CBN GMA Pareho Iba Kabuuan Bilang ng mga Tagatugon 38 29 48 5 120 Talahanayan 4: Mga Himpilan na Pinapanood ng mga Tagatugon Pinapanood na himpilan 32% 24% 40% 4% ABS-CBN GMA Pareho Iba 41 Larawan 6: Distribusyon ng mga Tagatugon batay sa Tsanel na Pinapanood Pinakamarami ang mga nanonood ng parehong ABS-CBN at GMA, na umaabot sa apatnapung porsyento (40%). Sumunod naman dito ang mga nanonood sa ABSCBN na tatlumpu t dalawang porsyento (32%); ang mga nanonood sa GMA ay dalawampu t apat porsyento (24%); at sa ibang istasyon, apat na porsyento (4%) lamang. Ayon sa mga sumagot na tagatugon na nanonood ng ibang istasyon, sila ay nanonood ng soap opera sa mga cable channel tulad ng HBO, MTV at Disney, maging sa mga ibang himpilan sa TV tulad ng ABC-5. Sa mga susunod na talahanayan at tsart, hahatiin ang mga resulta at obserbasyon sa mga nasabing mag-aaral batay sa kasarian. Magiging hiwalay ang mg a obserbasyon sa mga kalalakihan at kababaihan upang maipaghambing ang mga resulta ng nasabing sarbey. Suliranin #1: Dalas ng Panonood ng Soap Hahatiin dito ang haba ng panonood ng telebisyon ng mga mag-aaral na babae at lalaki. Dahil dito, ay hinati ang mga sagot sa tatlo: · Mataas (HI), na sumagot ng Mahigit sa tatlong oras kada araw ; · Katamtaman (MO), na sumagot ng Isa hanggang tatlong oras kada araw ; at · Mababa (LO), na sumagot ng Mababa sa isang oras kada araw. Samakatuwid, sinasabi rito na ang bilang ng haba ng panonood ng soap opera ng mga estudyante ng Mary Immaculate Parish Special School ay sinusukat base sa 42 mga sumusunod: ang mataas (HI) ay ang sumagot na Mahigit sa tatlong oras kada araw ; katamtaman (MO) ay Isa hanggang tatlong oras kada araw ; at mababa (LO) ay Mababa sa isang oras kada araw. Sa tatlong hanay na ito ay nasusukat ang dalas ng mga tagatugon sa kanilang panonood ng mga soap batay sa kanilang kasarian. Mahigit sa tatlong oras Isa hanggang tatlong oras Mababa sa isang oras Haba ng panonood kada araw ( HI ) kada araw ( MO ) kada araw ( LO ) Kabuuan Lalaki 4 17 12 33 Babae 43 32 12 87 Talahanayan 5: Haba ng Panonood ng mga Teledrama (Lalaki at Babae) Gaano kahaba ang oras na iginugugol mo sa panonood ng soap opera? Mahigit sa 3 oras/ araw 1/3 oras/ araw Mababa sa 1 oras/ araw 36% 12% 52% Larawan 7: Distribusyon ng mga Lalaking Tagatugon batay sa Haba ng Panahong Iginugugol sa Panonood ng Soap 43 Gaano kahaba na iginugugol mo sa panonood ng soap opera? Mahigit sa 3 oras/ araw 1/3 oras/ araw Mababa sa 1 oras/ araw 14% 49% 37% Larawan 8: Distribusyon ng mga Babaing Tagatugon batay sa Haba ng Panahong Iginugugol sa Panonood ng Soap Ipinaliliwanag sa nasabing mga larawan na mas marami ang mga sumagot ng isa hanggang tatlong oras kada araw sa mga kalalakihang tagatugon sa panonood ng Soap opera. Tinatayang nasa limampu t dalawang porsyento (52%) ang sumagot ng katamtaman o isa hanggang tatlong oras kada araw. Sumunod ang sumagot ng mababa sa isang oras kada araw na nasa tatlumpu t anim na porsyento (36%), at labindalawang porsyento (12%) ang sumagot na mahigit sa tatlong oras kada araw. Sa mga kababaihan naman, mas mataas naman ang bilang ng mga sumagot ng mataas o mahigit sa tatlong oras kada araw na tinatayang nasa apatnapu t siyam na porsyento (49%), kasunod nito ang katamtaman o isa hanggang tatlong oras kada ar aw 44 na umabot sa tatlumpu t pitong porsyento (37%), at ang huli ay ang mababa sa isang oras kada araw na nasa labing-apat na porsyento (14%) ng mga tagatugon. Ang mga sagot ng mga tagatugon, partikular na sa mga kalalakihan, ay batay sa mga pahayag ni Geharty, na ang mga soap ay karaniwang nakatuon sa mga babaing manonood. Dahil nga dito, maaaring hindi tangkilikin ng mga kalalakihan ang soap a t sa halip ay tumutok sa ibang gawaing angkop sa kanila. Sa bawat eksena ay nagpapakita ng emosyonal at sensitibong palabas sa soap opera na kinamumulatan n g mga kababaihan dahil sa sila ay emosyonal at madaling magpahayag ng damdamin kaysa sa mga kalalakihan. Suliranin #2: Epekto dahil sa mga Kaugaliang may Kaugnayan sa Soap opera. Gamit ang iskalang Likert, sinukat ng mga mananaliksik ang tindi ng mga pangungusap at sitwasyong may kinalaman sa soap sa pananaw ng mga tagatugon. Ang naturang iskala ay hinati sa limang bahagi: · 5 = Talagang sumasang-ayon · 4 = Sumasang-ayon · 3 = Neutral · 2 = Hindi sumasang-ayon · 1 = Talagang hindi sumasang-ayon Layon ng iskalang ito na sukatin ang intensidad ng pananaw ng mga tagatugon sa isang sitwasyon o pangungusap. Sa ikalimang katanungan, pitong mga pangungusap ang ipinakita sa mga tagatugon batay sa mga pangkaraniwang eksena sa mga palabas sa soap opera. 45 Sa susunod na mga talahanayan, ay makikita ang dami ng mga tagatugon na sumagot sa mga nasabing mga tanong. Lalaki Babae 5.1 5 4 3 2 1 5.1 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 1 0 16 9 7 Bilang ng tagatugon 5 11 43 14 14 5.2 5 4 3 2 1 5.2 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 2 6 9 4 12 Bilang ng tagatugon 3 6 12 17 49 5.3 5 4 3 2 1 5.3 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 2 9 12 6 4 Bilang ng tagatugon 5 13 41 18 10 5.4 5 4 3 2 1 5.4 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 2 5 11 9 6 Bilang ng tagatugon 5 12 22 16 32 5.5 5 4 3 2 1 5.5 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 6 11 11 3 2 Bilang ng tagatugon 26 25 24 6 6 5.6 5 4 3 2 1 5.6 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 5 10 12 5 1 Bilang ng tagatugon 14 26 27 10 10 5.7 5 4 3 2 1 5.7 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 4 1 6 8 14 Bilang ng tagatugon 4 6 21 24 32 6.1 5 4 3 2 1 6.1 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 0 1 8 11 13 Bilang ng tagatugon 0 4 40 23 20 6.2 5 4 3 2 1 6.2 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 4 14 10 4 1 Bilang ng tagatugon 21 36 27 2 1 6.3 5 4 3 2 1 6.3 5 4 3 2 1 Bilang ng tagatugon 1 1 16 8 7 Bilang ng tagatugon 0 6 51 18 12 Talahanayan 6: Bilang ng mga Sumagot sa Likert Scale batay sa Kasarian Ang mga susunod na mga larawan ay ipapakita ang dami ng mga sumagot, batay din sa kasarian ng mga tagatugon. 46 Tanong #5.1: Ayos lang ang maging single mother. Ang paksang ito ay karaniwang nakikita sa mga soap opera, kung saan ang bida ay karaniwang nag-iisa na walang asawa. Naisama ang nasabing katanungan dahil sa ito ay bahagi ng tunggalian sa p agibig. Ayos lang maging "single mother." 5.75 12.64 16.09 16.09 3.03 0.00 21.21 49.43 27.27 48.48 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki Larawan 9a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.1 ayon sa Kasarian Ang bilang ng mga kalalakihan ang siyang may pinakamataas na sagot na katamtaman na nasa apatnapu t walong porsyento (48%). Sumunod ang mga sumagot ng hindi sumasang-ayon na nasa dalawampu t pitong porsyento (27%); ang talagang hindi sumang-ayon na dalawampu t isang porsyento (21%), ang talagang sumasangayon ay nasa limang porsyento (5%); at ang sumasang-ayon ay wala (0%). 47 Ang bilang ng mga babaing tagatugon na pinakamataas na sumagot ay katamtaman na nasa apatnapu t siyam na porsyento (49%); kasunod ang talagang hindi sumasang-ayon na nasa labing-anim na porsyento (16%), ang hindi sumasang-ayon na nasa labing-limang porsyento (16%), labing-tatlong porsyento (13%) naman ang sumasang-ayon; at anim na porsyento (6%) ay talagang sumasang-ayon. Ayos lang maging "single mother." 28.57 28.57 0.00 6.06 24.24 3.23 16.13 5.00 15.00 14.29 0.00 28.57 0.00 0.00 0.00 0.00 28.57 14.28 12.12 9.09 51.51 12.90 32.26 35.48 2.50 17.50 60.00 0.00 57.14 3.03 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 9b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Aytem sa Tanong #5.1 ayon sa Edad Karamihan sa mga tagatugon ang naging katamtaman ang paninindigan sa pagiging single mother, kung ang edad ang gagawing batayan, 12 taong gulang ang may pinakamababang antas na sumagot sa talagang sumasang-ayon na nasa (14%) at 15 taon ang pinakamataas na sumagot na katamtaman na nasa (60%), ang iba ay 48 nahahati ang karamihan sa pagitan ng katamtaman, talagang hindi sumasang-ayon, hindi sumasang-ayon, at sumasang-ayon. Ang edad 17 taon ay sumagot ng hindi sumasang-ayon, at 18 taon ay sumagot ng katamtaman sa larawan 9b na umaabot sa 3% . Ayon sa suliranin bilang 5.1 na nagsasabing ayos lang maging single mother, pareho ang mga kababaihan at kalalakihang tagatugon na sumagot ng katamtaman dahil hindi gaanong maayos na maging single mother na kahit wala siyang asawa ay kaya niyang mabuhay kasama ang kanyang anak. Sa halip, mas maganda kung kasama rin ang haligi ng tahanan at kumpleto ang samahan ng pamilya. 49 Tanong #5.2: Ayos lamang ang pakikiapid. Ang katanungan na ito ay layong sukatin ang opinyon ng mga tagatugon sa prinsipyo ng loyalidad sa minamahal. "Masayang magkaroon ng kalaguyo." 3.45 6.90 13.79 19.54 56.32 6.06 18.18 27.27 12.12 36.36 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki Larawan 10a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.2 ayon sa Kasarian Ang bahagdan ng mga kalalakihan na may pinakamaraming sagot na talagang hindi sumasang-ayon ay nasa tatlompu t anim na porsyento (36%) sumunod dito ang sumagot na katamtaman na nasa dalawampu t pitong porsyento (27%); ang sumasang-ayon na nasa labing-walong porsyento (18%), labing dalawang posyento (12%) sa hindi sang-ayon, at talagang sumasang-ayon ay nasa tatlong porsyento (3 %). 50 Sa bilang ng mga kababaihan na sumagot, ang pinakamataas ay ang talagang hindi sumasang-ayon na nasa limampu t anim na porsyento (56%), sumunod ang hindi sumasang-ayon na nasa dalawampung na porsyento (20%), labing-apat na porsyento (14%) sa katamtaman, pitong porsyento (7%) sa sumasang-ayon, at tatlong porsyent o (3%) naman sa talagang sumasang-ayon. "Masayang magkaroon ng kalaguyo." 0.00 14.29 0.00 14.29 71.43 6.06 0.00 18.18 12.12 63.64 16.13 12.90 29.03 29.03 25.81 5.00 12.50 7.50 15.00 60.00 0.00 28.57 28.57 14.29 28.57 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 10b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.2 ayon sa Edad Karamihan sa mga tagatugon ang sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon sa nasabing katanungan (71% ang sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa 12 taon, 64% ang sumagot sa talagang hindi sumasang-ayon na nasa 13 na taon, at 60% ang sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa 15 taon). 51 Lumalabas dito na naging mataas na antas ng pagsagot ng kalalakihan ay talagang hindi sumasang-ayon sa tanong na Ayos lamang ang pakikiapid, subalit mas mataas pa rin ang porsyento ng mga kababaihan na sumagot na lubos na disumasang- ayon na Ayos lamang ang pakikiapid dahil sila ay karaniwang apektado sa mga eksena na may kinalaman sa mga kalaguyo. Samantala, mapapansin na karamihan ng mga tagatugon, kung ang edad ang gagawing batayan, nananatiling katamtaman ang kanilang paninindigan sa katayuan ng pakikiapid o pagkakaroon ng iba pang kasintahan maliban sa iyong kasalukuyang kasintahan. Lumalabas dito na hindi pa mulat ang mga mag-aaral sa katotohanan sa mga relasyong may kalaguyo, a t naroon pa rin sa kanila ang imahe ng Pilipino na karaniwan ay mahinhin at marang al, at ang konsepto ng pakikiapid ay isang gawain na hindi sinasang-ayunan ng lipunan. 52 Tanong #5.3: Madaling magkakabalikan ang mga nagkahiwalay nang magkasintahan. Ang katanungang ito ay tumatalakay sa rekonsiliyasyon, o sa pakikipag-ayos ng mg a nagkakatunggaliang tauhan. Sa mga soap opera, isang klasikong sitwasyon ang pakikipagbalikan ng magkasintahan matapos ng hiwalayan dala ng isang tunggalian sa pag-ibig, at ito ay tiningnan ng mga mananaliksik bilang isang salik sa pagsukat sa opinyon ng mga tagatugon ukol sa romantikong pag-ibig, batay sa panonood nila ng mga soap. Madaling magkabalikan ang mga nagkahiwalay ng magkasintahan. 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki 5.74 6.06 14.94 27.27 47.13 36.36 20.6918.18 11.49 12.12 Larawan 11a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.3 ayon sa Kasarian 53 Ang bilang ng pinakamataas na sumagot sa Tanong 5.3 na Madaling magkabalikan ang mga nagkahiwalay ng magkasintahan sa mga kalalakihan ay katamtaman ay nasa tatlumpu t anim na porsyento (36%), kasunod ang sumasangayon ay nasa dalampu t pitong porsyento (27%), hindi sumasang-ayon ay nasa labingwalong porsyento (18%), talagang hindi sumasang-ayon ay nasa labing dalawang porsyento (12%), at talagang sumasang-ayon ay nasa anim na porsyento (6%). Ang bilang ng pinakamataas na sumagot sa Tanong 5.3 na kababaihan na sumagot sa tanong na Madaling magkabalikan ang mga nagkahiwalay na magkasintahan na katamtaman ay nasa apatnapu t pitong porsyento (47%), kasunod nito ang hindi sumasang-ayon na nasa dalampu t isang porsyento (21%), sumasangayon na nasa labing limang porsyento (15%), kasunod ang talagang hindi sumasangayon na nasa labing dalawang porsyento (12%), at talagang sumasang-ayon na nasa anim na porsyento (6%). Mas mataas ang porsyento ng mga lalakihan at kababaihan na sumagot ng katamtaman. Bilang isang mag-aaral, maaaring namulat na din sila sa katotohanang bukas ang lipunan sa hiwalayan at pagkakabalikan, batay sa persepsyon ng bawat Filipino na ang buhay ay dapat magpatuloy matapos ang kabiguan. Bagama t nagagalit ang bida sa tuwing magkakahiwalay sila ng kasintahan, ngunit matapos ang ilang sandali, ay magkabalikan uli. Ang mga kaugaliang iyon ang karaniwang ipinapalaba s sa mga soap opera, at iyon ang karaniwang nakikita ng mga tagatugon. 54 "Madaling magkakabalikan ang mga nagkahiwalay nang magkasintahan." 0.00 14.29 71.43 14.29 0.00 6.06 15.15 39.39 21.21 18.18 0.00 22.58 45.16 16.13 16.13 7.50 20.00 45.00 20.00 7.50 28.57 14.29 28.57 28.57 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 11b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.3 ayon sa Edad Karamihan sa mga tagatugon ay nanatiling katamtaman ang paninindigan sa pakikipagbalikan sa dating minamahal (71% ang sumagot ng katamtaman na nasa 12 taon, 45% ang sumagot ng katamtaman na nasa 14 at 15 taon). Ang mga nasa 16 taon
naman ay nahahati sa talagang sang-ayon, katamtaman, at di-pagsang-ayon, na nasa
29% bawat isang aytem. 55 Tanong #5.4: Ang pag-ibig ay nadadaan sa pa-cute. Ang eksenang ito ay karaniwang inilalarawan sa mga soap opera sa kasalukuyan at dinadaan sa panlabas na kagandahan mula sa mga gumaganap ng soap opera. Naging salik din ng mga mananaliksik ang sitwasyong ito sa pagsukat sa opinyon ng mga tagatugon batay sa panonood nila ng soap opera. Ang pag-ibig ay nadadaan sa "pa-cute." 6.06 36.78 18.39 25.29 13.79 5.75 18.18 27.27 33.33 15.15 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki Larawan 12a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.4 batay sa Kasarian 56 Ang pag-ibig ay nadadaan sa pa-cute. 0.00 28.57 14.29 14.29 42.86 6.06 3.03 30.30 21.21 39.39 9.68 12.90 32.26 19.35 25.81 5.00 25.00 20.00 17.50 32.50 0.00 0.00 57.14 28.57 14.29 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 12a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.4 batay sa Edad Ang pinakamataas na nakuha sa sagot mula sa mga kalalakihan ay ang katamtaman na nasa tatlumpu t tatlong porsyento (33%), sumunod naman ang mga hindi sumasang-ayon na nasa dalawampu t pitong porsyento (27%), labinwalong porsyento (18%) sa talagang hindi sumasang ayon, ang sumasang-ayon na nasa labin g limang porsyento (15%), at huli ay talagang sumasang-ayon na nasa anim na porsye nto (6%). Sa mga kababaihan, pinakamarami ang sumagot na talagang hindi sumasangayon na nasa tatlumpu t pitong porsyento (37%), sumunod dito ang mga sumagot na katamtaman na nasa dalawampu t lamang porsyento (25%), kasunod ang hindi sumasang-ayon na nasa labinwalong porsyento (18%), labinapat na porsyento (14%) 57 sa sumasang-ayon, at sa mga talagang sumasang-ayon na nasa anim na porsyento (6%). Samantala, nahati naman ang opinyon ng mga tagatugon noong nahiwalay sila batay sa kani-kanilang mga edad. Karamihan ng mga nasa 12 taon (43%), mga nasa 13 taon (40%), at mga nasa 15 taon (35%) ay talagang hindi sumasang-ayon sa konsepto ng pagpapa-cute, samantala naman ang mga nasa 14 na taon (34%) at 16 na taon (57%) ang sumagot ng katamtaman. Ayon sa pananaw ng mga kababaihan na marami ang sumagot ng Talagang hindi sumasang-ayon, walang magiging saysay kung ang pag-ibig ay dinadaan sa pacu te lamang at hindi sa gawa. Sa pananaw naman ng mga kalalakihan, nadadaan rin sa pa-cute ang pag-ibig dahil madalas na tumitingin ang isang lalaki sa kagandah an ng panlabas na anyo ng babae, subalit gustong ring makita ng mga kalalakihan na pinahahalagahan ng asawang lalaking karakter ang isang babaing karakter para maipakita na wagas ang kanyang pagmamahal. 58 Tanong #5.5: Ang kontrabida ay laging kaagaw sa ka-ibigan. Isa itong karaniwang eksena sa mga soap, na karaniwan ay nagiging bahagi ng tunggalian sa pagitan ng magkasintahan. Isang third party, na karaniwan ay ang kontrabida ng kuwento, ay papasok sa eksena at magpapagulo ng sitwasyon. Ang kontra-bida ay laging kaagaw ng ka-ibigan. 29.88 6.89 6.89 27.59 28.74 18.18 6.06 9.09 33.33 33.33 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki Larawan 13a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.5 batay sa Kasarian 59 Ang kontrabida ay laging kaagaw sa ka-ibigan. 0.00 42.86 28.57 28.57 0.00 33.33 27.27 30.30 0.00 9.09 16.13 29.03 35.48 9.68 9.68 37.50 30.00 22.50 7.50 2.50 0.00 28.57 42.86 14.29 14.29 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 13b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.5 batay sa Edad Sa mga kalalakihan, pinakamarami ang parehong sumang-ayon at katamtaman na nasa tatlumpu t anim na porsyento (33%), sumunod naman ang talagang sumasangayo n na nasa labing walong porsyento (18%), kasunod ang hindi sumasang-ayon na nasa siyam na porsyento (9%), at anim na porsyento (6%) ang nasa talagang hindi sumasang-ayon. Sa mga kababaihan, pinakamarami ang sumagot ay talagang sumasang ayon na nasa tatlumpung porsyento (30%), sumunod ang sumasang-ayon na nasa dalawampu t siyam na porsyento (29%), sumunod ang katamtaman na nasa dalawampu t walong porsyento (28%), ang hindi sumasang-ayon ay nasa pitong porsyento (7%), at talag ang hindi sumasang-ayon na nasa anim na porsyento (6%). 60 Batay sa edad, ang pinakamataas na sumagot sa Larawan 13b ay parehong 12 taon na sumagot ng sumasang-ayon at 16 na taon na sumagot ng katamtaman na umaabot sa (43%), sumunod naman ang 15 taon na sumagot ng talagang sumasangayon na nasa (38%), at 14 na taon na sumagot ng katamtaman ay umaabot sa (35%). Sa tumugon ng mga kalalakihan, bibihira sa mga soap opera na palaging kaagaw ng kontrabida ang lalaki/babaeng minamahal ng bida. Sa halip, ang kontrab ida ay naghahanap pa ng ibang karakter na maaaring sumira ng pagsasama ng dalawang nag-iibigan sa soap opera. Sa tumugon ng mga kababaihan, karamihan ang sumagot ng talagang sumasang-ayon at katamtaman dahil ayon sa kanila depende sa sitwasyo n ng soap kung kung may idadagdag na karakter o tauhan na maaaring magpabago pa sa takbo ng istorya. 61 Tanong #5.6: Normal lang ang pagseselos. Ang pagseselos ay karaniwang tumutukoy sa mga damdamin, pag-iisip, at kaasalang na nagpapamalas ng isang indibidwal na may relasyon na nakararamdam ng banta mula sa isang karibal. Ang kalidad na ito ay karaniwang nakikita sa mga soap, at ginamit ito ng mga mananaliksik bilang isang salik sa pagkuha ng opinyon ng mga tagatugon sa romantikong pag-ibig. Normal lang ang sobrang pagseselos. 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki 16.09 15.15 29.89 30.29 30.29 31.03 36.36 11.49 11.49 15.15 3.03 Larawan 14a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.6 ayon sa Kasarian 62 "Normal lang ang pagseselos." 14.29 28.57 57.14 0.00 0.00 12.12 24.24 27.27 15.15 21.21 19.35 32.26 32.26 12.90 3.23 20.00 35.00 32.50 7.50 5.00 0.00 14.29 42.86 28.57 14.29 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 14a: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.6 ayon sa Edad Ang pinakamataas na tugon ng mga kalalakihan ay katamtaman na nasa tatlumpu t anim na porsyento (36%), sumunod ang sumasang-ayon na nasa tatlumpung porsyento (30%), sumunod ang talagang sumasang-ayon na nasa labing limang porsyento (15%), sumunod and hindi sumasang-ayon na nasa labing anim na porsyento (16%), at tatlong porsyento (3%) sa talagang hindi sumasang-ayon. Ang bilang ng mga kababaihang na sumagot ng pinakamaraming tagatugon ay katamtaman na nasa tatlumpu t isang porsyento (31%), sumasang-ayon ay nasa tatlumpung porsyento (30%), talagang sumasang-ayon na nasa labing anim na porsyento (16%), labing dalawang porsyento (12%) ang talagang hindi sumasang-ayo n at labing isang porsyento (11%) ang hindi sumasang-ayon. 63 Batay sa edad na sumagot sa tanong 5.6, ang may pinakamataas na sumagot ay 12 taon na sumagot ng katamtaman na may (57%), sumunod dito ang 16 taon na may (43%) na sumagot ng katamtaman, at 15 taon na sumagot ng sumasang-ayon na may (35%). Ayon sa nakikita ng mga kalalakihan, hindi masyadong maganda ang sobrang pagseselos dahil nawawalan ang isang tao ng pagkakataon na makisalamuha sa mga kakilala o kaibigan niya bunga ng pagseselos. Ayon naman sa mga kababaihan, sang ayon sila na normal lang ang magselos subalit hindi labis. Likas sa isang babae na kapag nakikita na ang kanyang kasintahang lalaki na may kasamang ibang babae, madali siyang makaramdam ng pagseselos. 64 Tanong #5.7: Tama ang paggawa ng masamang bagay, alang-alang sa iyong minamahal. Ito ay karaniwang ginagawa sa soap opera na handa ang isang karibal n g bida ay gagawa ng paraan para masira ang relasyon ng tunay na magkasintahan. Tama ang paggawa ng masama, alang-alang sa iyong minamahal. 12.12 3.03 36.78 27.59 24.14 4.59 6.90 42.42 24.24 18.18 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki Larawan 15: Dami ng mga Lalaki at Babaing Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.7 65 Tama ang paggawa ng masamang bagay, alangalang sa iyong minamahal. 0.00 0.00 14.29 42.86 42.86 3.03 6.06 6.06 27.27 57.58 9.68 3.23 25.81 25.81 35.48 10.00 7.50 35.00 30.00 17.50 0.00 14.29 14.29 0.00 71.43 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 15: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #5.7 ayon sa Edad Sa mga kalalakihan, pinakamarami ang tumugon sa talagang hindi sumasangayon na nasa apatnapu t dalawang porsyento (42%), kasunod nito ang hindi sumasangayon na nasa dalawampu t apat na porsyento (24%), sumunod naman ang katamtaman na nasa labing-walong porsyento (18%), talagang sumasang-ayon na nasa labingdala wang na porsyento (12%), at sumasang-ayon na nasa tatlong porsyento (3%). Sa mga kababaihang tagatugon, pinakamarami ang sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa tatlumpu t pitong porsyento (37%), sumunod ang hindi sumasang-ayon ay nasa dalawampu t walong porsyento (28%), ang katamtaman na nasa dalawampu t apat na porsyento (24%), sumasang-ayon na nasa pitong porsyento (7%), at talagang sumasang-ayon na nasa limang porsyento (5%). 66 Batay sa edad, ang pinakamaraming sumagot sa tanong 5.7 ay 16 taon na sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na may (71%), sumunod ang 13 taon na sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa (58%), at ang sumagot ng hindi sumasang-ayon na 12 taon na may (43%). Pareho ang naging tugon ng kababaihan at kalalakihan dahil masama ang paggawa ng masasamang bagay alang-alang sa minamahal. Naniniwala ang mga tagatugon na ang totoong pag-ibig ay laging nasa mabuti, at ang batayan ng totoo ng pag-ibig ay ang paggawa ng kabutihan at hindi kasamaan. Nakasalig ito sa Bibliya , maging sa pangkaraniwang paniningin ng lipunan. 67 Suliranin #3: Bunga ng Panonood ng soap opera Gamit muli ang iskalang Likert, sinukat ng mga mananaliksik ang tindi ng mga pangungusap at sitwasyong may kinalaman sa soap sa gawain at kaasalan ng mga tagatugon. Tulad ng nakaraang bahagi, ito ay nahahati sa tatlo. Tanong #6.1: Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga soap opera. Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga "soap opera." 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki 4.60 3.03 45.98 24.24 O.OO O.OO 26.44 33.33 22.99 39.39 Larawan 16: Dami ng mga Lalaki at Babaing Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.1 Karamihan sa mga kalalakihan ang sumagot ng talagang hindi sumasangayon na nasa tatlumpu t siyam na porsyento (39%), sumunod ang tatlompu t tatlong 68 porsyento (33%) sa hindi sumasang-ayon, dalawampu t apat na porsyento (24%) sa katamtaman, tatlong porsyento (3%) sa sang-ayon, at wala (0%) sa talagang sumasang-ayon. Sa mga kababaihan naman, pinakamarami ang sumagot ng katamtaman na nasa apatnapu t anim na porsyento (46%), sumunod ang hindi sumasang-ayon na nasa dalawampu t anim na porsyento (26%), dalampu t tatlong porsyento (23%) sa talagang hindi sumasang-ayon, limang porsyento (5%) sa sumasang-ayon, at wala (0%) sa talagang sumasang-ayon. Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga soap opera. 0.00 14.29 28.57 14.29 42.86 0.00 3.03 45.45 18.18 33.33 0.00 3.23 42.42 21.21 29.03 0.00 2.50 37.50 37.50 22.50 0.00 14.29 28.57 42.86 14.29 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 16: Dami ng mga Lalaki at Babaing Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.1 69 Batay sa edad, ang may pinakamaraming sumagot sa tanong 6.1 ay ang 13 taon na nasa (45%), sumunod ang parehong 14 na taon na sumagot ng katamtaman, 16 na taon na sumagot ng hindi sumasang-ayon, at 12 taon na sumagot ng talagang hindi sumasang-ayon na nasa (43%) at parehong katamtaman at hindi sumasang-ayon na sumagot ang 15 taon na nasa (38%). Halos walang sumagot sa talagang sumasangayon batay sa edad. Ayon sa mga tumugon na kalalakihan, maraming hindi talaga sumang-ayon dahil hindi ito nagbibigay ng magandang pakikipag-relasyon sa kapwa. Ayon sa mga tumugon na kababaihan, ay normal lamang na nagagaya ng ilang babae kung ako ang nakikita sa mga eksena sa soap opera at hindi napapansin na malayo na ang kanila ng ginagawa sa realidad. 70 Tanong #6.2: Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong buhay. Nakakakita ako ng kaparehong mga eksena sa "soap opera" sa totoong buhay. 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki 24.14 12.12 41.38 42.42 31.03 30.30 2.30 12.12 1.15 3.03 Larawan 17a: Dami ng mga Lalaki at Babaing Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.2 Pinakamarami ang sumagot sa mga kalalakihan ng sumasang-ayon na nasa apatnapu t dalawang porsyento (42%), tatlumpung porsyento (30%) ang katamtaman, sumunod naman ang parehong talagang sumasang-ayon na nasa labing-dalawang porsyento (12%), sumunod ang hindi sumasang-ayon na nasa labing-tatlong porsyent o (13%), at tatlong porsyento (3%) ang talagang hindi sumasang-ayon. 71 Pinakamarami rin sa mga kababaihan ang sumagot ng sumasang-ayon na nasa apatnapu t isang porsyento (41%), kasunod nito ang katamtaman na nasa tatlumpu t isang porsyento (31%), dalwampu t apat na porsyento (24%) naman sa talagang sumasang-ayon, sumunod ang hindi sumasang ayon na nasa dalawang porsyento (2%) at isang porsyento (1%) sa talagang hindi sumasang-ayon. "Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa "soap opera" sa totoong buhay." 14.29 42.86 42.86 0.00 0.00 21.21 36.36 33.33 6.06 3.03 12.90 58.06 22.58 6.45 0.00 27.50 32.50 32.50 5.00 2.50 28.57 42.86 28.57 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 17b: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.2 batay sa Edad 72 Batay sa edad, ang may pinakamaraming sumagot sa mga tagatugon ay 14 na taon na sumagot ng sumasang-ayon na nasa (58%), sumunod ang 12 taon na parehong sumagot ng katamtaman at sumasang-ayon na nasa (43%) at (36%) na 13 taon na sumagot ng talagang sumasang-ayon. Pareho ang naging tugon ng mga kababaihan at kalalakihan na nakakakita sila ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong buhay base sa kanilang pagkakaunawa, tulad ng: pagkakaroon ng kalaguyo ng isang lalaki o babae; ang paggawa ng masama para sa pag-ibig; ang pagpapa-cute sa kasintahan; ang imahe ng wagas na pagmamahal; at iba pang sitwasyong batay sa realidad. 73 Tanong #6.3: Tama lang ang gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa "soap opera." Tama lang ang gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa "soap opera." 0 10 20 30 40 50 60 5 4 3 2 1 Babae Lalaki O.OO 3.03 6.90 3.03 58.62 48.48 20.69 24.24 13.79 21.21 Larawan 18: Dami ng mga Lalaki at Babaing Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.3 Karamihan sa mga kalalakihan ang katamtaman na nasa apatnapu t walong porsyento (48%), kasunod naman ang hindi sumasang-ayon na nasa dalawampu t apat na porsyento (24%), dalawampu t isang porsyento (21%) sa talagang hindi sumasangay on, at parehong tatlong porsyento (3%) sa talagang sumasang-ayon at sumasangayon. Pinakamarami naman sa mga kababaihan na sumagot ay ang katamtaman na nasa limampu t siyam na porsyento (59%), kasabay nito ang hindi sumasang-ayon na nasa dalampu t isang porsyento (21%), labing-apat na porsyento (14%) naman sa 74 talagang hindi sumasang-ayon, anim na porsyento (%) sa sumasang-ayon, at wala (0%) sa talagang sumasang-ayon. Tama lang ang gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa "soap opera." 0.00 0.00 57.14 42.86 0.00 0.00 3.03 54.54 15.15 27.27 3.23 3.23 80.65 12.90 0.00 0.00 10.00 42.50 27.50 20.00 0.00 14.29 28.57 42.86 14.29 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0 20 40 60 80 100 5 4 3 2 1 12 taon 13 taon 14 taon 15 taon 16 taon 17 taon 18 taon Larawan 18: Dami ng mga Tagatugon na Sumagot sa Tanong #6.3 batay sa Edad Batay sa edad na sumagot sa tanong 6.3, ang pinakamataas na sumagot ay 14 na taon na nasa (81%) na sumagot ng katamtaman, sumunod ang 12 taon na nasa (57%) at 13 taon na nasa (55%) na sumagot ng katamtaman. Pareho ng pananaw ang mga kababaihan at kalalakihan sa tanong na Tama lang na gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa soap opera. May hangganan ang panggagaya sa mga nakikitang eksena sa soap dahil may ilang eksena ang mayroong di-magandang katangian sa pag-uugali. Ilan dito ang mga mararahas na 75 eksena na may kinalaman sa pag-ibig at ang pakikiapid at kawalan ng loyalidad sa minamahal. Tulad nga ng nabanggit sa mga nagdaang katanungan, mayroon ding mga eksena na maaaring gayahin, ngunit mayroon ding mga hindi dapat. 76 Kabanata 5 Buod, Konklusyon, at Rekomendasyon Buod Ang pag-aaral na ito ay naglalayong paghambingin ang epekto ng panonood ng mga soap opera ng mga mag-aaral na babae at lalaki ng hayskul ng Mary Immaculate Parish Special School at ang kanilang mga pananaw sa romantikong pag-ibig. Mula sa isangdaa t dalawampung (120) tagatugon, nakakuha ang mga mananaliksik ng mga datos tungkol sa kanilang dalas sa panonood ng mga soap opera at mga sukat ng kanilang mga ugaling may kinalaman sa soap opera. Mula sa pagpapakita at interpretasyon ng mga datos, nakuha ng mga mananaliksik ang mga sumusunod na resulta: Sa mga tagatugon: · Karamihan ng mga tagatugon ay nasa edad na labinlimang (15) taong gulang. · Karamihan ng mga tagatugon ay pawang kababaihan. Sa dalas ng panonood: · Mas madalas at mas mahaba ang oras na ginugugol ng mga kababaihan sa panonood ng mga soap opera kaysa mga kalalakihan. · Karamihan ng mga tagatugon ay nanonood ng soap opera sa parehong istasyon na nabanggit sa pag-aaral (ABS-CBN at GMA). Sa persepsyon nila sa mga nakikita nila sa mga soap : 77 · Karamihan ng mga tagatugon ang nananatiling katamtaman sa isyu ng single motherhood na umaabot sa limampung porsyento (50%) · Hindi sumasang-ayon ang mga tagatugon sa ugali ng pakikiapid o pagkakaroon ng kalaguyo. · Naniniwala ang mga tagatugon na mayroong posibilidad na magkabalikan ang mga minsan nang nagkahiwalay na magkasintahan. · Habang nasa katamtaman ang paninindigan ng karamihan ng mga kalalakihan sa pagpapa- cute, malakas namang hindi sumasang-ayon ang mga kababaihan sa palagay na ito. · Naniniwala ang mga lalaking tagatugon na ang kontrabida ay isang salik sa pagkakaroon ng matinding tunggalian sa mga magkasintahan; hati naman ang mga kababaihan sa pagsang-ayon at pagiging patas sa isyung ito. · Datapwa t neutral ang karamihan ng mga kalalakihan sa pagseselos, ang mga kababaihan naman ay nahahati sa pagsang-ayon at pagiging neutral sa isyu ng labis na pagseselos. · Malakas ang di-pagsang-ayon ng parehong kasarian sa paggawa ng masama para sa pag-ibig. Sa kaasalan at damdamin: · Talagang hindi sumasang-ayon ang mga kalalakihang tagatugon sa paggaya sa mga nakikita sa soap opera, habang katamtaman naman ang mga kababaihan sa nasabing isyu. · Parehong nakakakita ang kalalakihan at kababaihan ng mga sitwasyon sa tunay na buhay na may kahalintulad ng mga ipinapalabas sa soap. 78 · Nanatiling katamtaman ang pananaw ng mga tagatugon sa kung dapat bang gayahin ang mga napapanood sa mga soap opera. Kongklusyon Samakatuwid, masasabi ng mga mananaliksik na ang kinalabasan ng pag-aaral ay ang mga sumusunod: · Mas madalas ang panonood ng soap opera sa mga kababaihan kaysa mga kalalakihan, na maaaring maging bunga ng pagkaraniwang disenyo sa kuwento ng mga soap, na karaniwan ay nakatuon sa mga kababaihan. · Mulat ang mga kabataang tagatugon sa konsepto ng ideal na pamilya at relasyon, batay sa kanilang mga kasagutan. Halimbawa na lamang sa konsepto ng single motherhood, datapwa t nanatiling neutral ang parehong kasarian sa isyung ito, ang kanilang upbringing sa paaralan at maging sa kani-kanilang mga tahanan, ay nakaimpluwensiya sa kanilang mga sagot. · Hindi pa mulat ang mga mag-aaral sa katotohanan sa mga relasyong may kalaguyo, at naroon pa rin sa kanila ang imahe ng modest na Filipina, at ang konsepto ng adultery o pakikiapid ay isang gawain na hindi sinasangayunan ng lipunan. · Bilang isang estudyante, maaaring namulat na din sila sa katotohanang bukas ang lipunan sa hiwalayan at pagkakabalikan, batay sa persepsyon ng bawat Filipino na ang buhay ay dapat magpatuloy matapos ang kabiguan. Bagama t nagagalit ang bida sa tuwing magkakahiwalay sila ng kasintahan, ngunit matapos ang ilang sandali, ay magkabalikan uli. 79 · Ayon sa pananaw ng mga kababaihan, walang magiging saysay kung ang pag-ibig ay dinadaan sa pa-cute lamang at hindi sa gawa. Sa pananaw naman ng mga kalalakihan, nadadaan rin sa pa-cute ang pag-ibig dahil madalas na tumitingin ang isang lalaki sa kagandahan ng panlabas na anyo ng babae, subalit gustong ring makita ng mga kalalakihan na pinahahalagahan ng asawang lalaking karakter ang isang babaing karakter para maipakita na wagas ang kanyang pagmamahal. · Sa tumugon ng mga kalalakihan, bibihira sa mga soap opera na palaging kaagaw ng kontrabida ang lalaki o babaing minamahal ng bida. Sa tumugon ng mga kababaihan, karamihan ang sumagot ng talagang sumasang-ayon at katamtaman dahil ayon sa kanila depende sa sitwasyon ng soap kung kung may idadagdag na karakter o tauhan na maaaring magpabago pa sa takbo ng istorya. · Hindi masyadong maganda ang sobrang pagseselos sa mga kalalakihan dahil nawawalan ang isang tao ng pagkakataon na makisalamuha sa mga kakilala o kaibigan niya bunga ng pagseselos. Ayon naman sa mga kababaihan, sang-ayon sila na normal lang ang magselos subalit hindi labis. Kalikasan ng isang babae na kapag nakikita na ang kanyang kasintahan na may kasamang ibang babae, madali siyang makaramdam ng pagseselos. · Naniniwala ang mga tagatugon na ang totoong pag-ibig ay laging nasa mabuti, at ang batayan ng totoong pag-ibig ay ang paggawa ng kabutihan at hindi kasamaan. 80 · Pareho ang naging tugon ng mga kababaihan at kalalakihan na nakakakita sila ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong buhay base sa kanilang pagkakaunawa, tulad ng: pagkakaroon ng kalaguyo ng isang lalaki o babae; ang paggawa ng masama para sa pag-ibig; ang pagpapa-cute sa kasintahan; ang imahe ng wagas na pagmamahal; at iba pang sitwasyong batay sa realidad. · Sa mga kalalakihan, maraming hindi talaga sumang-ayon dahil hindi ito nagbibigay ng magandang pakikipag-relasyon sa kapwa. Sa mga kababaihan naman, normal lamang na nagagaya ng ilang babae kung ako ang nakikita sa mga eksena sa soap opera at hindi napapansin na malayo na ang ginagawa sa realidad. · May hangganan ang panggagaya sa mga nakikitang eksena sa soap dahil may ilang eksena ang mayroong di-magandang katangian sa pag-uugali. Ilan dito ang mga mararahas na eksena na may kinalaman sa pag-ibig at ang pakikiapid at kawalan ng loyalidad sa minamahal. Tulad nga ng nabanggit sa mga nagdaang katanungan, mayroon ding mga eksena na maaaring gayahin, ngunit mayroon ding mga hindi dapat. Rekomendasyon Nirerekomenda ng mga mananaliksik, batay sa mga resulta ng pag-aaral na ito ay naging katamtaman ang naging resulta nila base sa napapanood nila sa soap ope ra: · Sa mga magulang. Nararapat lamang na gabayan nila ang kanilang mga anak sa panonood ng mga soap, sapagkat may mga eksena na maaaring 81 hindi angkop sa kanilang edad. Batay sa persepsyon ng mga kabataang tagatugon ukol sa mga kaugalian sa soap, masasabi natin na dapat lamang gabayan ang mga kabataan sa kanilang panonood. · Sa mga prodyuser at manunulat ng soap opera. Mangyaring ang mga gumagawa ng soap opera ay maihalaw ang kanilang mga kuwento na angkp para sa kanilang mga manonood, kung saan ay kasama ang mga kabataan. Batay sa pag-aaral, datapwa t nasa transitional stage na ang mga kabataan pagdating sa mga kaugaliang may kaugnayan sa pag-ibig, nakakapansin din sila ng nilalaman ng mga soap na hindi angkop sa edad nila, Nawa y ito ay magsilbing gabay sa mga gumagawa ng soap opera upang sila ay makagawa ng mga programang angko sa kanilang mga manonood. · Sa mga guro ng mga paaralan. Dahil nga isa sa mga manonood ng soap ang mga kabataang pumapasok sa paaralan, tungkulin din ng mga guro na gabayan ang mga mag-aarall nila sa pagsuri at pagsasabuhay ng kung ano ang napapanood nila sa telebisyon. Bibliograpiya Aklat Allen, Robert Clyde. 1985. Speaking of Soap operas. University of North Californ ia, CA. Bowles, Kate. Geharty, Christine. 1999. The Aesthetic Experience in Women and Soap opera. 82 French, David at Richards, Michael. 2005. Television in Contemporary Asia. Sage Publications, New Delhi. Kisseloff, Jeff. 1995. The Box: An Oral History of Television. Penguin Books, NY . Tesis Arroyo, Jennifer. 2006. Isang Feminismong Pagsusuri ng Apat na Piling Dulang Filipino. Pamantasang Normal ng Pilipinas. Carveth, Rodney Andrew. 1985. Soap opera Viewing and Social Reality: Exploring the Effects of Love in the Afternoon. University of Massachussetts Amherst. Espeleta, Ernie. 2000. Isang Sarbey sa mga Piling Manonood ng Tanzang Luma, Imus, Cavite na may Kinalaman sa Aspetong Pagiging Matagumpay ng Mexicanong Telenobela na Pinamagatang Rosalinda. Pamantasang De La Salle-Dasmariñas. Internet at Di-limbag na Materyal http://www.freewebs.com/jaxology2/ 83 Apendiks 1: Ang Survey Form Pangalan (opsyonal):_____________________________________________________ Edad: ________ Kasarian: ( ) Lalaki ( ) Babae Baitang/Seksyon: __________________ ( ) = Mamili lamang ng isa sa mga nabanggit. [ ] = Maaaring mamili ng higit sa isa sa mga nabanggit. 1. Alam mo bang may mga soap opera sa telebisyon? ( ) Oo ( ) Hindi 2. Ikaw ba ay nanood ng mga soap opera sa telebisyon? ( ) Oo ( ) Hindi Kapag Oo ang sinagot mo sa mga naunang tanong, maaari ka nang sumagot sa ibang katanungan. Kung Hindi, mangyaring ibalik ang papel na ito sa mananaliksik. 3. Gaano kahaba ang oras na iginugugol mo sa panonood ng soap opera?? ( ) Tatlong oras o mahigit kada araw ( ) Isa hanggang tatlong oras kada araw ( ) Mababa sa isang oras kada araw 4. Saang tsanel ka nanonood ng soap opera? ( ) ABS-CBN (Primetime Bida) ( ) GMA (Telebabad) ( ) Parehong tsanel ( ) Ibang tsanel: _____________ 5. Ano ang masasabi mo sa mga sumusunod: 5 = Talagang sumasang-ayon 4 = Sumasang-ayon 3 = Neutral 2 = Hindi sumasang-ayon 1 = Talagang hindi sumasang-ayon 5 4 3 2 1 Ayos lang ang maging single mother. () () () () () Masayang magkaroon ng kalaguyo. () () () () () Madaling magkakabalikan ang mga nagkahiwalay nang magkasintahan. () () () () () Ang pag-ibig ay nadadaan sa pa-cute. () () () () () Ang kontrabida ay laging kaagaw sa ka-ibigan. () () () () () Normal lang ang sobrang pagseselos. () () () () () 84 Tama ang paggawa ng masamang bagay, alang-alang sa iyong minamahal. () () () () () 6. Ginagawa mo ba ang mga sumusunod: 5 = Talagang sumasang-ayon 4 = Sumasang-ayon 3 = Neutral 2 = Hindi sumasang-ayon 1 = Talagang hindi sumasang-ayon 5 4 3 2 1 Ginagawa ko kung anuman ang nakikita ko sa mga soap opera. () () () () () Nakakakita ako ng kapareho ng mga eksena sa soap opera sa totoong buhay. () () () () () Tama lang ang gayahin ang mga bagay na napapanood ko sa soap opera. () () () () () 85 Apendiks 2: Curriculum Vitae Pangalan ng mananaliksik: Gerard Joseph Andrew C. Atienza Tirahan: Block 27 Lot 8 Phase 4 Soldiers Hills 4 Molino Bacoor, Cavite Kasarian: Lalaki Pagkamamamayan: Filipino Kapanganakan: Pebrero 14, 1986 Mga Magulang: Gerardo T. Atienza Marieta C. Atienza Edukasyon: (Elementariya) Mary Immaculate Parish Special School, Las Piñas (Marso 1999) (Hayskul) Mary Immaculate Parish Special School, Las Piñas (Marso 2003) (Kolehiyo) Pamantasang De La Salle-Dasmariñas. Kabite Bachelor of Arts in Broadcast Journalism (Marso 2009) 86 Apendiks 2: Curriculum Vitae Pangalan ng mananaliksik: Aaron A. Legaspi Tirahan: 75 Tanzang Luma 1, Imus, Cavite Kasarian: Lalaki Pagkamamamayan: Filipino Kapanganakan: Nobyembre 6, 1987 Mga Magulang: Carlito C. Legaspi Teresita A. Legaspi Edukasyon: (Elementariya) Imus Pilot Elementary School, Kabite (Marso 2000) (Hayskul) Imus Institute, Kabite (Marso 2004) (Kolehiyo) Pamantasang De La Salle-Dasmariñas. Kabite Bachelor of Arts in Broadcast Journalism (Marso 2008)
Epekto NG Kolonyal Na Mentalidad Sa Pagtangkilik NG Musika Sa Mga Mag-Aaral NG Baitang Labing-Isa NG Our Lady of Perpetual Succor College Sa Taong Aralan 2018 - 2019