You are on page 1of 33

BCH C D

Tc gi: Nguyn Hin L

nh my: Goldfish
Chuyn sang dng PDF: Goldfish
Ngy hon thnh: 08/05/2012
http://www.e-thuvien.com
MC LC
Vi li tha trc ............................................................................................................2
A. TIU S ....................................................................................................................4
B. T TNG ...............................................................................................................4
C. C IM CA TH BCH C D .......................................................................5
D. T BI TH CA BCH ..........................................................................................6
Vn Khc Gi ..............................................................................................6
Tn Trung Ngm ..........................................................................................7
Tn Phong Chic Bch ng .............................................................. 10
Vng Giang Lu Thng Tc ........................................................... 11
Tho ....................................................................................................................12
Tr Thng .....................................................................................................13
Nhn Tch ......................................................................................................14
T H Nam Kinh Lon ......................................................................15
T B Hnh..................................................................................................16
Trng Hn Ca .......................................................................................... 23
c Giang Nam ........................................................................................... 32

Vi li tha trc
Trc khi c tit 3: Bch C D trong chng V: Phi x hi, phn III: Vn hc i
ng, trong b i cng vn hc s Trung Quc, mi cc bn cng ti c qua vi
on trch sau y chng ta bit i nt khc bit gia thi tin L Bch v thi thnh
Ph; v cng hiu ti sao c Nguyn Hin L bo rng: Ti khng mun nh L, nh
, ch mun nh Bch C D, v Ph mi cht c 2 nm th Bch ra i ()
tip tc ch trng ca :
() Th Thnh ng pht trin mt cch kinh d v lng v phm. Trn t Hong
, Cng cha, di ti nng phu, ca nhi, ai cng thch th v trng thi s.
C cc thin ti, cc khuynh hng; ly i cng m xt th c 4 phi:
phi x hi
phi bin ti
phi t nhin
phi qui n.
ng trn cc phi l L Bch (701-762), mt thin ti tuyt cao, theo t tng
Lo, Pht, sng rt lng mn, ch thch th, ru, ngao du v m nhn.
Tm hn L thanh khit, khng h xu ph nh quyn qu, rt t do phng khong,
nn th ng phiu dt, khng chu b buc theo lut, li lun lun theo hng m th k
d, tnh th man mc. C h h say ru ri, h bt thnh giai phm.
Bt chc ng th khng c nhng thnh thong ngm th ng, ta cng thy tm
hn nh nhn, thanh cao thm i cht. (Trang 340).
() Thi Thnh ng chia lm 2 thi k rt khc nhau, tin bn th k th 8 l li
thnh tr, hu bn l thi lon ly. Nm 754, An Lc Sn ni lon, ting ching ting trng
Ng Dng lm tan tc khc Ngh Thng v y ca Dng Qu Phi v x hi Trung
Quc tr nn hc m: u u cng l bi chin trng, nhng cnh cp bc, ly tn,
i rt, git chc din ra hng ngy; diu hu ra rut ngi, chnh ngi cng m tht
ngi, xng chin s cht y ng khng ai chn, m b con trong bi rm khng ai
lm.
Trc tnh cnh y, mt s thi nhn c tm huyt khng khi thng hn, b ci ging
ca tung thi thi bnh lm vui tai nh cm quyn m dng cy bt t ni thng kh
ca mnh v ca ng bo; h ly khai vi ch ngha lng mn m la con ng t chn,
ly trng thi x hi hin ti lm ti cho vn hc.
H thuc phi x hi m nhng ngi ni danh nht l Ph, Bch C D, Nguyn
Chn, Lu V Tch, Trng Tch. (Trang 341)
() l bn thn ca L, c hai u c ngi ng thi v hu th l minh
tinh rc r nht trn thi n i Thnh ng, L l Thi tin, l Thi thnh, mc du
tnh tnh v s nghip khc nhau rt xa.
L lng mng, thc t; L theo Pht, Lo, th Khng, Mnh; L mun n dt
trong cnh ni xanh, my trng. ln lc gi i cng kh, trm lun. L kiu ngo
nhn i:
X th nhc i mng,
H vi lao k sinh?1
nhit tm cu quc:
Cng nin u l nguyn,
Thn tc trng ni nhit!
1

Trn Trng Kim dch: i ta gic chim bao. Lm chi m phi lao ao nhc mnh. (Goldfish).

Sut nm lo dn en,
Than th rut si nng!
L say sa trong thp ng, theo ch ngha hng lc, rn r trn thp c, hu cu
sinh linh; L t ci o tng ca chnh mnh, t ci chn tng ca x hi; ti ca L
do thin t nhiu, ti ca do kinh nhim nhiu; khi nhu say hng ti, L ma bt ti
u th gm, hoa hin ti ; khi nhn cnh au lng, h bt ch no th nc mt
theo ch y; c th L ta mun phiu diu ln tin th c th , ta mun st si, nhn
mt.
L hay hn hay hay hn L? Ta khng th quyt on c. C hai u l k
hoa, u l quc sc thin hng, mi ngi mt v.
Nhng c iu ny ai cng nhn l th ca L c ngi knh nhi vin chi, cn th
ca ai cng knh nhi i chi. L cn c k ch l i ph, th thi no cng khm
phc.
Tuy nhin, nu ti l thi s, ti chng mong c thnh thi tin hay thi thnh, ch xin
mt chc Thi s nh Bch C D. (Trang 374-376).

Th bt ca Bch C D
(http://www.ctgpc.com.cn/news/imgs/005/11037.jpg)
iu th hai ti mun tha cng cc bn l hu ht cc bi th tiu biu ca Bch C
D
u
c
Vanachi
tuyn
ng
trn
Website
Thi
vin
(http://www.thivien.net/viewauthor.php?ID=9), nh vy ti ch vic tm bi tng ng
trong sch chp li phn nguyn vn, phin m v c khi c phn dch th na; c bi
ti li chp t lot bi Th ng v cc bn dch th ng ca Tn do Tdcchau
thc hin v ng trn Th vin Ebook (bt u t trang http://www.thuvienebook.com/forums/showthread.php?t=27121&page=7, post # 69), ri sa li i cht cho
ph hp. Xin chn thnh cm Vanachi, Tducchau v xin trn trng gii thiu cng cc
bn.
GoldfishNhng ngy cn Tt Mu Dn
B sung thng 12 nm 2011

BCH C D
(772-846)
A. TIU S
My trng ni xanh tuy p tht, song c to m ngm th cng bun, ci hc ngi
bn o nguyn, th th c th, song ngy trn tin di qu; cn sut i vc ci thnh gi
nh Ph, con v i qu m cht, chnh thn mnh cng v i m l, th cnh y ai m
cu!
Vng, ti khng mun nh L, nh , ch mun nh Bch C D.
Trong bi ta tp th ca Mai Thnh Du, u Dng Tu vit: cng nhi hu cng,
ngha l thi nhn c khn cng ri th mi hay. No phi lun lun nh vy? o Tim
ngho ch khng cng m th cng rt hay. Bch C D, Tu Vin ( i Thanh) u
ph qu m cng u l thi ho. Tc gi ca b Thu Kiu, Hoa Tin, u c khn n?
Victor Hugo, Lamartine km ai v sang giu?
Nhiu thi s qu tin u Dng Tu, t dng mua ly ci kh hoc lm b ra kh
mong ti ngh c pht huy. H in, sao khng c tiu s ca Bch C D.
Ph mi cht c 2 nm th Bch ra i (Thi Thnh ng sao m nhiu anh
ti th?) tip tc ch trng ca .
Bch t l Lc Thin , sung sng sut mt i. Sinh vo nh ngho nhng
c yn n hc tp. ng k rng hi 6-7 thng, cha bit ni m ng bit mt hai ch
chi v v ; ln 5 tui bt u hc lm th. Thng minh nh vy m li rt sing,
ngy m tng thi th ti ni ming li ho gh ()2 (!); 27 tui u tin s,
nhn chc Hn lm hc s.
Khi Nguyn Chn, bn th ca ng b bim, ng dng s can vua m khng c. V
c tnh trc ngn, hay vch li k khc, nn b nhiu ngi ght. Thn mu ca ng cng
b thm ho, t xung ging cht. Trong lc cn tang, ng lm mt bi th Thng
hoa. K th ca ng nm c c hi y, ton ht vi vua Hin Tng l ng ng
ng l mt v chc trng quyn cao m bt hiu, lm tn thng danh gio. Do ng b
bim lm t m t Giang Chu. Sau ng gi chc th s T Chu, Hng Chu, v gi
c thng Hnh b thng th.
ng theo c ba o Khng, Lo, Pht, lc hu tr thng cng vi vi v ho thng
mc o trng, chng gy trc du ngon Hng Sn, nn c tn hiu l Hng Sn c s
.
Ngay t hi lm quan, ng cng a th thanh nhn, phong lu, ct mt ngi nh
c sch Lc Dng, c hoa c trc, c c h, nui mt th n tr, p, va ma
kho va ca hay. i ng nh vy u phi l cng m sao th ng vn cng? ng
li cho i mt tp th 71 quyn.
B. T TNG
ng vn yu i, mun ai cng c sung sng nh mnh, nn hoi bo ch hng
cu th, bo vn th khng phi a gin vi hoa c, gi my m phi c mc ch
phng s nhn sinh.
ng v th vi mt cy:
2

Khu thit thnh gii. (Goldfish).

Th gc n l tnh, ngn n l li, hoa n l ting, tri n l ngha.


ng ght nht l nhng cu li th p m th rng. ng bo hai cu sau ny p th
p tht nhng v ngha:

D h tn thnh
Trng giang tnh nh luyn.
Rng chiu tan thnh gm,
Sng trong sch nh la.
Theo ng mun cho c ngha, th vn phi hp vi thi m vit, hp vi vic m
lm.
Ch trng ca ng l khng cu cung lut cho cao, vn t cho k, m ch cu ca
vnh ni au ca dn sinh nh vua bit, v:
Tai nh vua t n khng sng, phi hp ht cc tai trong thin h m nghe ri
mi sng c; mt nh vua t n khng t, phi hp ht cc mt trong thin h m
nhn ri mi t c; lng nh vua t n khng thng sut, phi hp ht cc lng trong
thin h m ngh ri mi thng sut c.
V nhim v ca thi s l:
dng th xt v gip chnh tr ng thi cng tit o nhn tnh.
Tm li, phi:
V vua, v quan, v vt, v vic m lm, ch khng th v vn m lm c.
Quan nim r rng l v nhn sinh, khng v ngh thut. Nh vn phi l mi lin
lc gia nh cm quyn v quc dn.
Ph bnh vn th ng thi ng vit:
i khen l bc nht th c L, . H ti tht, khng ai b kp Th ca rt
nhiu, cn truyn li trn 1000 bi, qun xuyn c kim, tn xo, tn m cn hn L, song
la c nhng cu nh:
Chu mn tu nhc x
L hu ng t ct3.
th bt qu ch c 13-14 cu. m cn vy, hng h l nhng k khng bng
.
ng ch c th ca chnh mnh na:
Th ca ti m c ngi ta thch, chng qua ch l nhng bi lut thi v bi
Trng hn ca. Ci ngi ta trng l ci m ti khinh?.
ng t ho nht l v nhng bi bnh d, c khuyn rn i hoc c tnh cch x
hi.
C. C IM CA TH BCH C D
ng rt thch dn ca, mun lp li ch lm ca dao i Chu nh cm quyn
c bit r i sng cng tnh tnh, phong tc ca dn. Gi na th ng cng gn nh
dn ca, dng ton bch thoi.
Tng truyn mi khi ng lm xong mt bi, c cho ngi v gi nghe ri hi:
Hiu khng?. Nu ngi v p Hiu th ng mi chp li. Nh vy m th ng,
hng bnh dn thuc rt nhiu.
t c thi s no t ho nh ng khi vit nhng hng sau ny cho bn thn l Nguyn
Chn:
3

C ngi dch l Ca son ru tht i, Ngoi ng y xc cht. (Goldfish).

T Trng Giang n Giang Ty, 3-4 ngn dm, phm ti cc trng lng, cha
Pht, qun tr hoc trong thuyn, u u ti cng nghe cc hng ngi ngm th
ca ti, t k s n nh tu hnh, t n b go n gi t.
Cc bn thi s ngh sao? Ti ngh nu c b ch l nm na m c nh vy cng
th lm ch! V vong linh Bch Lc Thin lc ny chc cng ng mm ci v cc hc
gi Trung Quc nh H Thch, L Tn cc lc tn dng Bch, cho ng c nhn quan
rt sng, c i m hn ngi, dm dng bch thoi lm th.
D. T BI TH CA BCH
Th ca Bch chia lm 2 loi:
- Loi bnh d c tnh cch x hi nh nhng bi Vn khc gi, Tn trung ngm. V
loi y, ng chu nhiu nh hng ca Ph. ng cng nh Tolstoi, trong cnh cao
sang m than th cho ngi kh, cn Ph nh Dostoievsky, ln lc vi bn cng dn,
ri t ni lng ca h. Nghe vng c ting v khc chng, ng vit:

Vn khc gi
Tc nht Nam ln khc,
Khc thanh nht h kh!
Vn th th khc phu,
Phu nin nh thp ng.
Kim triu Bc l khc,
Khc thanh hu h thit!
Vn th mu khc nhi,
6

Nhi nin thp tht bt.


T ln thng nh th,
Thin h a yu chit,
Ni tri ph th nhn,
Thiu c thy bch pht!
D kim qu t thp,
Nim b liu t duyt,
Tng th minh knh trung,
Bt him u t tuyt.
Nghe ngi khc
Mi hm n xm Nam ngi khc,
Ting khc sao au c ni lng!
Rng: u l v khc chng,
Chng hai nhm tui khut vng nhn gian.
Sm nay li khc than xm Bc,
Ting khc sao rut tht tng cn!
Rng: u l m khc con,
Con mi by, tm cht cn tui xanh!
Bn hng xm chung quanh nh th,
Khp th gian cht tr cn nhiu,
Mi hay ngi th bao nhiu,
Trng ph mi tc d no my ai?
Ta nay tui c ngoi bn chc,
Ngh ai kia, thi cng vui lng,
T nay trng bc gng trong,
u ta ng tuyt, ta khng qun g.
--(Tn dch)
Trong bi ng cn ngh ti ng nhiu, n khc Tn trung ngm mi thc l ng
thit tha thng hi k kh ri mnh bo bnh vc h:

Tn trung ngm
Khinh, ph,
kh kiu mn l,
An m quang chiu trn.
T vn h vi gi?
Nhn xng th ni thn.
Chu pht4 giai i phu,
T th hoc tng qun.
Khoa ph qun trung yn,
Tu m kh nh vn.
Tn li dt cu nh,
Thy lc la bt trn!
Qu phch ng nh qut,
Khoi thit Thin Tr ln.
Thc bo tm t nhc,
Tu hm kh ch chn.
Th tu Giang Nam hn,
C Chu nhn thc nhn.
Khc ngm trong t Tn5
Nh, bo6
y ng dng b con cng,
Nga yn bng nhong, sng trng bi hng.
Hi: lm chi nhng ng?
Ngi ta rng: Nhng quan trong m.
Gii iu u i phu ta,
M eo gii ta, hoc l tng qun.
4

Pht : cc bn ch Hn trn mng chp l: (pht). (Goldfish).


t Tn, tc l Trng An, kinh nh ng . Tn trung ngm c 10 bi u t nhng s tai nghe
mt thy kinh . Bi ny l khc th 7, so cnh ph qu ca bn quan liu vi cnh cht i ca cng
dn. Bch C D c ting l thi s (chp s bng th) chnh nh nhng bi ny.
6
Khinh do ch khinh cu (o cu nh), ph do ch ph m (nga mp). Ngi giu bn o cu nh v ci
nga mp.
5

Khunh khoang i chn trong qun,


Rn rng v nga chy vn nh my.
V, ang, chn th ru y,
Hi sn tm bt c by linh tinh.
Qu dng, qut hi ng nh,
C Thin Tr thi, m thnh gi ngon.
n no khoan khoi tm hn,
Ru say kh hng hn cng thm.
Nm nay hn hn Giang Nam,
C Chu ngi m ngi lm thc n.
--(Tn dch)
Trong khc th 2 c nhng cu:

Tc nht thu tn thu,


Nhn khuy quan kh mn:
Tng bch nh sn tch,
Ti nh t vn n.

ot ng thn thng non,


Mi nh nhn tin n.
Tin nhp Qunh Lm kh,
Tu cu ho vi trn.
Hm qua np thu thiu,
Nhn ng qua ca kho,
Nh ni, chi v la,
Nh my, bng vi t.

Lt o, bt ta lnh,
mua n cho ngi,
Vo kho lu thnh bi,
Cha nhn chi.
Khc th 3 cng c ging on gin :

Tr hu x bi nhc,
Kh hu qun h tin.

Khi v cng tin gi,


Nhn bt cu c hn?
Bp c tht thiu thi,
Tin mc trong kho ti,

Thiu g k cng kh
N no chng cu h?
Khc th 9 cn lm ly hn; sau khi t ci vui no lng m ct ca bn ph qu, ng
kt:

Khi tri Vn Hng7 ngc,


Trung hu ng t t!
Bit chng trong ngc Vn,
C k t cht cng!
Bi nhc ph Tn Phong chit bch ng8 lm ta nh ti bi Thch ho li ca Ph:

Tn Phong chit bch ng


Th thi ng nin nh thp t,
Binh b ip trung hu danh t.
D thm bt cm s nhn tri,
Du9 tng i thch chu chit bch.
Trng cung b10 k cu bt kham,
Tng t thu min chinh Vn Nam.
7

Tn t.

Bch: ch , Thiu Chu phin m l t. (Goldfish).

Du: ch , Thiu Chu phin m l thu. (Goldfish).

10

Ch (b) ny ti chp theo cc bn trn mng, cn ch trong sch ti tm khng ra. (Goldfish).

10

ng lo gy tay Tn Phong
Hi ng hm bn tui,
Trt ku bt lnh, ngi cho hay,
Ln lt ra vn trong m ti,
Ly p gy mt cnh tay.
Dng cung pht c u chng ni,
Min dch Vn Nam n ngy nay.
Nhng bi u lm hi ng cn rt tr; ngoi 40 tui tr i, lng hng hi, phn
ut ca ng c hi km. Gp lc ri beng, ng cng bun cho thi th, nhng nh c
chn nn, mun lnh i. Tm t ca Hng Sn c s bn o trng, chng gy trc,
cng vi cc v ho thng ngao du ngon cnh cha chin, thy hin trong bi th
di y:

Vng giang lu thng tc


Giang bn bch xch lu,
Lu tin thin l o.
Bng cao vng bnh vin,
Dic tc th hoi bo.
Dch l s ng ng11,
Quan phng binh tho tho.
Cp t a s nht,
Vu gic nhn nhn ho.
Ng nin qu bt hoc,
Thoi hu thnh phi to.
Tng th pht trn y,
11

ng ng: nguyn vn l , cc bn trn mng chp l: (Thiu Chu c l: sung sung).


(Goldfish).

11

Qui sn v vi lo.
Trn lu trng ra sng
B sng trm thc lu cao,
Trc lu nghn dm i u con ng?
Ta cao trng xung dm trng,
M trong bng ngh nh nhng khoan th.
ng quan rn k a th,
Qun gia lo nho ngn ng canh phng.
Cuc i gp lc ri tung,
Ring ai cnh thong dong cng mu.
hn bn chc tui u,
T nay v ngh ng hu phi thi.
T nay r o trn ai.
Non xanh tm th vui chi cha gi...
--(Tn dch)

(http://bbsimg.house.focus.cn/upload/photos/2742/C3TMBffG.jpg)
- Loi th nh trong th Bch C D l loi ti p m cc vn s ng thi rt a.
Bng by m ngha nh bi Tho:

12

----Tho
Ly ly nguyn thng tho,
Nht tu nht kh vinh.
D ho thiu bt tn,
Xun phong xuy hu sinh.
Vin phng xm c o,
Tnh thu tip hoang thnh.
Hu tng vng Tn kh,
Th th mn bit tnh.
C
ng cao c mc nh chen,
Kh ti thay i hai phen nm trn.
La ng thiu chy vn cn;
Gi xun thi ti mm non li tri.
Xa xa thm ngt dm di,
Thnh hoang lng bic khi tri tnh ma.
Vng tn i li tin a,
Bit bao tnh bit m a lt theo.
--(Tn dch)
Dim l, thanh tn nh bi:

Tr thng
Tiu oa sanh tiu nh,
Thu thi bch lin hi.
Bt gii tng tung tch,
Ph bnh nht o khai.
Trn ao
Ngi xinh bi chic thng xinh,
Bng sen trng nn trng tinh th v.
H hnh du vt khng che,
Trn ao mt lung chia mt bo.
--(Tn dch)
C ging o Tim nh bi sau:
13

Nhn tch
Nht thanh to thin yt,
S im thanh hunh ,
Lan cang cnh v yn,
Qun im thanh hu l.
V quy phng hu tm,
Th h tin hin b,
T nguyt nhp lang,
Lng phong mn cao th.
Phng hoi thng t thch,
Ng cnh a thnh th,
H php s chi nhin,
Tm trung v t vt.
m nhn
Ting ve ku sm im,
My con om m ban m ln vng.
n lan khng khi sng trong,
Chiu tre mt lnh nh ng bm sng.
Ham chi cha vi v bung,
Trc hin do bc m sng mt mnh.
Quanh h bng nguyt chnh chnh,
Gi hy hy mt trn cnh cy cao.

--

Phng hoi ring th tiu dao,


Ngi vui khi gp cnh no cng vui.
Php g c th, ai i,
V lng khng vng chuyn i nh nhen.
(Trn Trng Kim dch)
14

Th lut ca ng cng c nhiu bi rt hay, ging lm ly nh:

T H Nam kinh lon


Thi nn nin hoang th nghip khng,
huynh c l cc ty ng.
in vin liu lc can qua hu,
Ct nhc lu ly o l trung.
iu nh phn vi thin l nhn,
T cn tan tc cu thu bng.
Cng khan minh nguyt ng thu l,
Nht d hng tm ng x ng.
T H Nam gp lon
i km gian nan nghip c khng,
Anh em phiu bt khp ty ng.
Rung vn hoang ph cn binh la,
Ct nhc lu ly ch bi ng.
Ngn dm chia la thng bng nhn,
Ba thu tan tc xt cy bng.
Coi trng ai chng nn ri lu,
Mt ti ng qu nm ch cng12.
(V danh dch13)
Song T b hnh v Trng hn ca l nhng bi c truyn tng nht ca Bch C
D, nh hng n vn hc Vit Nam rt nhiu.
Bi Trng hn ca hay hn bi T b hnh. C hai u c dch ra Vit vn. T b
hnh c hai bn dch: mt ca Phan Huy Vnh (coi trong cun Vit Nam thi vn hp
tuyn ca Dng Qung Hm), mt ca Trn Trng Kim (trong cun ng Thi),
cn Trng hn ca th c 4 bn dch, mt ca Tn (trong cun Tn vn vn ton
tp), mt ca V nh Lin (trong Thanh Ngh, s 6), v hai ca V Vn Khoa (Trn
Vn Gip sao lc v ng trong Thanh Ngh, s 18, 19). Chng ti xin chp li di y
nhng bn dch khc gi ng th th ca tc gi m cha h in trn bo, sch, c gi
so snh.-

12
13

ni: 5 anh em mi ngi mt ni, ai cng khc nh nhau.


V danh y v cc bi sau l c Phng Sn. (Goldfish).

15

(http://www.chinapoesy.com/UploadFiles/20080417_c9f7495d-660e-4b51-850a62d6773bf04f.JPG)_c9f7495d-660e-4b51-850a-62d6773bf04f.JPG

16

17

18

T b hnh
Tm Dng giang u d tng khch,
Phong dip ch hoa thu st st.
Ch nhn h m khch ti thuyn,
C tu dc m, v qun huyn.
Tu bt thnh hoan thm tng bit,
Bit thi mang mang giang tm nguyt.
Ht vn thu thng t b thanh,
Ch nhn vong quy khch bt pht.
Tm thanh m vn n gi thu?
T b thanh nh dc ng tr.
Di thuyn tng cn yu tng kin,
Thim tu hi ng trng khai yn.
Thin h vn hon thu xut lai,
Do bo t b bn gi din,
Chuyn trc bt huyn tam lng thanh.
V thnh khc iu tin hu tnh,
Huyn huyn ym c thanh thanh t,
T t bnh sinh bt c ch.
my tn th tc tc n,
Thuyt tn tm trung v hn s.
Khinh lung mn nin mt phc khiu,
S vi Ngh thng, hu Lc yu.
i huyn to to nh cp v,
Tiu huyn thit thit nh t ng.
To to, thit thit thc tp n,
i chu, tiu chu lc ngc bn.
Gian quan oanh ng hoa hot,
U yt tuyn lu thu h than.
Thu tuyn lnh sp huyn ngng tuyt,
Ngng tuyt bt thng thanh tm yt.
Bit hu u su m hn sinh,
Th thi v thanh thng hu thanh.
Ngn bnh s ph thu tng bnh,
Thit k t xut ao thng minh.
Khc chung tru bt ng tm hoch,
T huyn nht thanh nh lit bch.
ng thuyn ty phng tiu v ngn,
Duy kin giang tm thu nguyt bch,
Trm ngm phng bt sp huyn trung.
Chnh n y thng khi lim dung,
T ngn bn th Kinh thnh n,
Gia ti H M lng h tr.
Thp tam hc c t b thnh,
Danh thuc gio phng nht b.
Khc bi thng giao thin ti phc,
Trang thnh mi b Thu nng .
Ng Lng nin thiu tranh trin u,
Nht khc hng tiu bt tri s.
in u ngn b kch tit tu,
19

Huyt sc la qun phin tu .


Kim nin hoan tiu phc lai nin,
Thu nguyt xun phong ng nhn .
tu tng qun, t di t,
M kh triu lai nhan sc c.
Mn tin lnh lc xa m hy,
Lo i gi tc thng nhn ph.
Thng nhn trng li, khinh bit ly,
Tin nguyt Ph Lng mi tr kh.
Kh lai giang khu th khng thuyn,
Nhiu thuyn nguyt minh giang thu hn.
D lai ht mng thiu nin s,
Mng trang l hng lan can,
Ng vn t b d thn tc.
Hu vn th ng trng tc tc,
ng th thin nhai lun lc nhn,
Tng phng h tt tng tng thc.
Ng tng kh nin t kinh,
Trch c ngo bnh Tm Dng thnh,
Tm Dng a tch v m nhc,
Chung tu bt vn ti trc thanh,
Tr cn Bn Tr a thp,
Hong l kh trc nhiu trch sinh.
K gian n m vn h vt?
quyn huyt vin ai minh.
Xun giang hoa triu thu nguyt d,
Vng vng th tu hon c khuynh.
Khi v sn ca d thn ch,
u nha tr trit nan vi thnh,
Kim d vn qun t b ng,
Nh thnh tin nhc nh tm minh.
Mc t cnh to n nht khc,
V qun phin tc t b hnh.
Cm ng th ngn lng cu lp,
Khc to xc huyn huyn chuyn cp.
Th th bt t hng tin thanh,
Mn to vn chi giai ym khp.
Tu trung khp h thu ti a?
Giang Chu t m thanh sam thp.
T b hnh
Nm Nguyn Ho th 1014, Bch C D b ging lm quan t m Cu Giang. Nm
sau ng qua bn Tm Dng, na m nghe ting t b trong mt chic thuyn, hi ra th
l mt ca n ni danh Trng An, nay tui gi, sc km, lm v mt li bun. ng
bn bo t ru v gy vi khc. Gy xong, ngi y bun b k ni lng. ng cm
ng, ngh tnh cnh ca mnh nay b ging trch, cng khng khc g tnh cnh , nn
lm bi Trng hn ca ny tng nng.
Trn bn Tm Dng m tin khch,
14

Tc nm 815. (Goldfish).

20

Hoa ch15, l phong thu lch tch.


Ch nhn xung nga, khch trong thuyn,
Ct ly mun nhu, khng qun huyn16,
Say chng thnh vui, bun sp bit,
Lc bit l m sng lm nguyt.
Cht nghe trn nc ting t b,
Ch qun v, khch cng ln la.
Theo ting hi thm ai n,
Ting n ngng hn, ni khoan khoan.
Xeo thuyn gn li mi ra mt,
Khu n, t ru thm tim tt;
Ngn ku mun gi mi qua thuyn,
m chic t b che na mt,
Vn trc nhn dy t ting thi,
Cha thnh khc iu tnh ri,
Dy y nn trm ngm,
Nh t bnh sinh cha xng tm.
Ci my, tay gy, ting tun tun,
K ht trong lng bao ni bun.
Nh nhm, khoan thai, ht li khu,
Trc khc Ngh Thng, sau Lc Yu,
C lc th thm nh ni nh,
C lc o o nh nc .
o o, th thm xen ln n,
Chu nh, chu to rt ngc bn.
Ting oanh ru ru di hoa, trn,
Ting sui ngp ngng, nc xung ngn,
Thnh tht sui ngng, dy ng t,
Cch tuyt khng thng, n tm dt.
Ring c u su m hn sinh,
Khi im ting hn khi c ting,
Bnh bc b ri, nc chy tung.
Nga st vung ra, thng chm kim,
Khc ri, ct bt17 vch tim n,
Xt mt ting, bn dy lng lng,
Ghe c ng ty chng mt li,
Lng sng ch thy trng thu trng.
Tn ngn em bt cm trong dy,
Sa son o xim tr gt giy,
T xng vn th gi Kinh thnh,
Nh H M lng h ,
n t hc gii mi mi ba.
Tn thuc gio phng nht b18,
Khc hay thng c thin ti19 khen,
ng mt20, Thu nng21 thm tt 22.
15

Cy lao.
n so.
17
Ci que gy n.
18
S th nht.
19
Thy dy m nhc.
20
Trang im vo.
16

21

Ng Lng23 khch tr tranh trin u24,


Mt khc tiu hng25 khng bit s.
Hoa vng lc bc b lun tay26,
nhum qun l v nhum ,
Nm nay ci gin li sang nm,
Thu nguyt xun phong qun my .
D nui cht, em tng qun,
Sm ti i thay nhan sc c,
Nga xe trc ca vng l th.
Gi ln v tay ngi i c27.
Con bun li trng, bit ly khinh,
Thng trc, Ph Lng28 i bn tr,
Ca sng i li gi thuyn khng.
Quanh thuyn trng ri, nc mnh mng.
m khuya mng thy vic hi tr,
M mng git l 29 lan can.
Ta nghe n t bun bc,
Li nghe li ny cng bt rt.
Cng ngi lun lc ch thin nhai,
Gp nhau h tt tng tng thc.
Ta t nm trc xa kinh,
Ging chc, au nm Tm Dng thnh,
T trc trn nm nghe vng ting,
Tm Dng ho lnh thi cng nh.
Bn Bn t thp nh gn ,
Trc ng lan vng vn mc quanh.
Nghe nhng ting g trong m ti?
Ting quyn, ting vn, ting bun tnh.
Gp khi hoa n, khi trng sng,
Bu ru thng thng rt mt mnh.
Sau thn c so v ca khc,
Lng lu, khn khn kh gi tnh.
m nay nghe c t b khc,
Nh nghe tin nhc, m thng minh.
Ch t, gy li cho ln na,
V mnh ta lm t b hnh.
Cm li ni y, ng hi lu,
Ngi xung vn dy, dy thng gp.
au thng khc hn iu va nghe,
Th hi ai l ngi khc nhiu?
Giang Chu t m o xanh t.
(V danh dch)
21

Tn ngi n b p c tui.
Ghen.
23
Tn t gn Kinh thnh.
24
Khn : hi xa ngi ta dng n thng cc nng ca v.
25
Khn .
26
Dng nhng vt g nhp, lu ri b ht.
27
Ngi bun bn ln.
28
Tn t.
29
Khc m nc mt c mu nn c lan can.
22

22

23

24

25

Trng hn ca
Hn hong trng sc t khuynh quc,
Ng v a nin cu bt c.
Dng gia hu n s trng thnh,
Dng ti thm khu, nhn v thc.
Thin sinh l cht nan t kh,
Nht triu tuyn ti qun vng trc.
Hi u nht tiu bch m sinh,
Lc cung phn i v nhan sc,
Xun hn t dc Hoa Thanh tr,
n tuyn thu hot ty ngng chi.
Th nhi ph khi kiu v lc,
Thu th tn tha n trch th.
Vn mn hoa nhan kim b dao,
Ph dung trng non xun tiu,
Xun tiu kh on nht cao khi,
Tng th qun vng bt to triu,
26

Tha hoan th yn v nhn h,


Xun tng xun du d chuyn d.
Hu cung giai l tam thin nhn,
Tam thin sng i ti nht nhn,
Kim c trang thnh kiu th d,
Ngc lu yn bi tu ho xun.
T mui huynh giai lit th,
Kh lin quang thi sinh mn h.
Toi linh thin h ph mu tm,
Bt trng sinh nam, trng sinh n.
Ly cung cao x nhp thanh vn,
Tin nhc phong phiu x x vn.
Hon ca mn v ngng ti trc,
Tn nht qun vng khan bt tc.
Ng Dng b c ng a lai,
Kinh ph Ngh Thng v y khc.
Cu trng thnh khuyt yn trn sinh,
Thin thng vn k ty nam hnh.
Thu hoa dao dao hnh phc ch,
Ty xut mn bch d l.
Lc qun bt pht v ni h,
Uyn chuyn nga mi m tin t.
Hoa in u a v nhn thu,
Thu kiu kim tc ngc tao u.
Qun vng ym din cu bt c,
Hi khan huyt l tng ho lu.
Hong ai tn mn phong tiu tc,
Vn sn oanh vu ng Kim Cc.
Nga Mi sn h thiu nhn hnh,
Tinh k v quang, nht sc bc,
Thc giang thu bch, Thc sn thanh,
Thnh ch triu triu m m tnh.
Hnh cung kin nguyt thng tm sc,
D v vn linh trng on thanh,
Thin ton a chuyn hi long ng.
o th tr tr bt nhn kh,
M Ngi pha h n th trung.
Bt kin ngc nhan khng t x.
Qun thn tng c tn trim y,
ng vng mn tn m quy,
Quy lai tr uyn giai y cu.
Thi Dch ph dung V ng liu.
Ph dung nh din, liu nh mi,
i th nh h bt l thu?
Xun phong o l hoa khai nht,
Thu v ng ng dip lc th.
Ty cung nam ni a thu tho,
Lc dip mn giai hng bt to,
L vin t bch pht tn,
Tiu phng t gim thanh nga lo.
Tch in hunh phi t tiu nhin,
27

C ng khiu tn v thnh min.


Tr tr chung c s trng d,
Cnh cnh tinh h dc th thin.
Uyn ng ngo lnh sng hoa trng,
Ph thu khm hn thu d cng.
Du du sinh t bit kinh nin,
Hn phch bt tng lai nhp mng.
Lm Cng o s Hng khch,
Nng d tinh thnh tr hn phch.
V cm qun vng trin chuyn t,
Toi giao phng s n cn mch,
Bi khng ng kh bn nh in
Thng thin nhp a cu chi bin.
Thng cng bch lc h hong tuyn,
Lng x mang mang giai bt kin.
Ht vn hi thng hu tin san,
San ti h v phiu diu gian.
Lu cc linh lung ng vn khi,
K trung xc c a tin t.
Trung hu nht nhn t Thi Chn,
Tuyt phu hoa mo sm si th,
Kim khuyt ty sng khu ngc quynh.
Chuyn giao Tiu Ngc bo Song Thnh,
Vn o Hn gia thin t s,
Cu hoa trng l mng hn kinh.
Lm y thi chm khi bi hi,
Chu bc ngn bnh d l khai.
Vn kho30 bn thin tn thu gic,
Hoa quan bt chnh h ng lai.
Phong xuy tin du phiu phiu c;
Do t Ngh Thng v y v.
Ngc dung tch mch l lan can,
L hoa nht chi xun i v.
Hm tnh ngng th t qun vng,
Nht bit m dong lng diu mang.
Chiu Dng in l n i tuyt,
Bng Lai cung trung nht nguyt trng.
Hi u h vng nhn hon x,
Bt kin Trng An, kin trn v.
Duy tng cu vt biu thm tnh,
in hp kim thoa k tng kh,
Thoa lu nht c hp nht phin.
Thoa bch hong kim hp phn in31.
n giao tm t kim in kin,
Thin thng nhn gian hi tng kin.
Lm bit n cn trung k t,
T trung hu th lng tm tri.
30

Kho: Ch , Thiu Chu c l k hoc kt ngha l ci bi tc.

31

Ch c l in hay in u c. y phi c l in cho c vn.

28

Tht nguyt tht nht Trng Sinh in,


D bn v nhn t ng thi,
Ti thin nguyn tc t dc iu,
Ti a nguyn vi lin l chi.
Thin trng a cu hu thi tn,
Th hn min min v tuyt k!
Trng hn ca
Vua Minh Hong m Dng Qu Phi. Khi An Lc Sn khi lon, vua b kinh l
Trng An m chy vo Ba Thc; n M Ngi, tng s mt, u tc cho rng v Qu
Phi m c lon, xin git nng. Vua phi theo tng s, sai em tht c Qu Phi. Sau thu
phc c kinh , Minh Hong nh nng v cng. Bch C D vit bi ca ny chp li
chuyn .
Vua Hn trng yu ngi sc nc,
Thng tr lu nm chng tm c.
H Dng c gi va ln ln,
Kn cng cao thng, ai bit trc.
Tri cho sc p b khng nh,
Mt sm vua ban ng cnh mnh.
Mt n ci, trm v p xinh,
Su cung son phn cng coi khinh.
Sui m tm ri, xun ht lnh,
Nc trn da lng trng phau phau.
Con hu nng thn mm yu,
n hu nh vua nh lc u.
Mi tc my gi kim b dao32,
m xun gic mng ngn lm sao!
Mn m gn tra va mi dy,
T nh vua chng sm chu.
Tr vui tic yn c by thm,
Ni gt chi xun m li m.
Cung cm ba nghn khch m o,
Ba nghn yu du mt mnh bao!
Nh vng sn m chu chc,
Lu ngc xun ho hng ru cao.
Anh ch em u chia tc th33,
V sang kh yu y ca ng;
Xui lng cha m khp trn gian,
Chng trng sinh trai, trng sinh gi.
Cung Ly34 cao ngt ng my xanh,
Tin nhc gi a khp th thnh;
Khoan thai t trc v ca v,
Coi ht ngy m cn cha .
Ng Dng35 trng trn ng tri t,
Ngh Thng v y36 tan i mt,
Thnh khuyt37 chn ln khi bi ngt.
32

trang sc gi u.
Anh nng Qu Phi c phong qun cng, ba ch em gi u c phong phu nhn.
34
Cung Ly Sn, ch ct cung A Phng i Tn.
35
Ch An Lc Sn ni lon.
36
L khc nhc tin Minh Hong thng chi. Nng Qu Phi va ma va ht theo iu nhc.
33

29

Mun nga ty nam i lt t.


C thu lay lay i li ngng,
Mi hn ngn dm, ng lng khng.
Su qun chng tin, bit lm sao?
Qun qui my ngi cht nghn ngo.
Hoa in38 rt t khng ai thu,
B bao ca qu cht trn u.
Nh vua che mt khng phng cu,
Mu l trn ho chy mch su.
Bi vng m mt gi x xc,
ng sn39 quanh co ln Kim Cc40.
Nga Mi chn ni t ai i,
C x phai mu tri sng nht.
Nc sng Thc bic, ni Thc xanh,
Thnh cha khuya khuya sm sm tnh.
Cung qun thng tm va thy nguyt,
m ma t rut li nghe linh41.
Tri quay t chuyn nga Rng42 v,
Ti tr tr chng n i.
Nm t M Ngi cn ch ,
Bun ru mt ngc thy u kia,
Vua ti cng ng, l m a,
ng hng mn43 mc nga v.
Lc v phong cnh u y c,
Thi Dch ph dung, V ng liu.
Ph dung nh mt, liu nh my,
i cnh ai m chng thm thay!
o, l gi xun hoa rc r,
Thu, l ng rng, ht ma bay.
Ty cung Nam Ni44 c thu rm,
L rng y thm, sc lm.
t vn l sinh tc trng,
Tiu phng hu cn mun gi khom
La hunh45 nhp nhong in bun tanh,
Khu ht n tn, gic cha nh.
Chung trng m kh ht,
Tinh h46 chp chp mun tan canh,
Tm ngi uyn ng47 ti lnh lng.
Ring mn ph thu48 c ai chung,
Cch nm sinh t bun dng dc,
37

Ca cung.
in l trang sc trn u.
39
ng bt cu qua ni.
40
Kim Cc l ng thang bc ngang trn tri ni Kim Sn, th rt nguy him.
41
Mt nhc kh nh ci ching.
42
Xe vua.
43
Ca kinh .
44
Tn mt cung n.
45
L om m.
46
L sao v Ngn H.
47
Th ngi p, vin n p ln vin kia.
48
Lng chim ch.
38

30

Hn phch i u, mng chng thng?


Lm Cung49 o s khch tu tin,
Hay ly tinh thnh thu ci huyn.
Cm cnh qun vng thng nh qu,
Khin cho phng s50 phi cn quyn51.
Ci kh, x khng52 nh in chy,
Xung t ln tri mau bit my!
Trn cng my bic, di hong tuyn,
Hai ch m m u chng thy.
Cht nghe trn b c tin san53,
Phiu diu h v mt cnh nhn.
Lu gc lung linh my rc r.
Yu kiu tin n thng hay ,
Trong c mt ngi t Thi Chn54.
Da tuyt mt hoa coi ta ta.
Khuyt vng ca ngc g thanh thanh,
Nh c Tiu Ngc bo Song Thnh55.
Va nghe c s vua nh Hn,
Trong trng cu hoa56 git mnh.
Bnh bc rm chu m r rng,
Chnh chch mi57 my va ng dy,
M hoa cha sa xung thm ng58.
o tin phi phi gi a i,
Ging ht Ngh Thng ma trc kia,
V ngc bun bun trn nc mt,
Ngy xun ma tru mt cnh l.
Ngm tnh lng ng t n dy,
Mt cch m dng, vng c hai.
n i Chiu Dng nh dt tuyt,
Thng ngy di qu, chn Bng Lai.
Ngonh u nhn xung ci trn hon,
Chng thy Trng An, thy bi y.
Phi em vt c nu tnh hn,
in hp59 kim thoa ca bu ny.
Ca chia phn na, lu phn na,
Thy ca nh ngi cng tm khuy.
Ch cn lng ta vng bn cng,
H gii, tin cung gp c ngy.
Gi t khn khon nhc thm li,
Trong li th tht, hai lng bit.
Nh m kht xo60 in Trng Sinh,
49

L ni c ngi o s .
L ngi theo thut ph thu, ph tin
51
L khn thit.
52
L ci gi, x khng kh.
53
L ni tin.
54
Tn t Dng Qu Phi.
55
Tiu Ngc, Song Thnh l hai tn ngi gi tin.
56
C nhiu hoa.
57
Mi tc.
58
ng ra sn.
59
Hp l ci hp. in l trang sc trn u.
50

31

Ni nh bn tai li ch thit:
trn nguyn lm chim st cnh,
di nguyn lm cy lin cnh.
Tri t lu di c lc ht,
Bao gi dt c si t tnh.
(V danh dch)
*
*
*
Ngoi nhng tc phm ca Bch C D m ti chp trn, trong i cng vn
hc s Trung Quc, chng XI: Nhc ph v t i ng, tit Cc t gia i ng61,
c Nguyn Hin L cn chp bi t c Giang Nam (trang 485-486) di y:

c Giang Nam
Giang Nam ho,
Phong cnh cu tng am.
Nht xut, giang hoa hng thng ho,
Xun lai, giang thu lc nh lam,
Nng bt c Giang Nam?
Nh Giang Nam
Giang Nam p,
Phong cnh c tng ham.
Tri mc, hoa sng hng qu la,
Xun v, dng nc bic nh chm,
Ai chng nh Giang Nam?

60

m mng 7 thng 7, Chc N gp Ngu Lang. Ngi Trung Hoa m by hoa qu cng Chc N
Chc N ban cho c kho tay.
61

T gia l ngi vit t. ng lm th t ny vi th t ca nc S i Chin Quc v Tn Hn.

S t l nhng bi di, cu i nhau, c vn hay khng, cn t l mt th th mi xut hin thi Thnh


ng, thng ngn, ct ca v din tnh cm.

32

33

You might also like