UNIVERZITET

MOSTARU

''DEMAL

BIJEDI''

EKONOMSKI FAKULTET

SEMINARSKI RAD

Koorporativna drutvena
odgovornost
preduzea u BiH

MOSTAR, JANUAR, 2017.

SADRAJ
1. Uvod................................................................................................................... 4
2. Korporativna drutvena odgovornost..................................................................5
2.1. Istorija i razvoj.............................................................................................. 5
2.2. Pojam i definicija........................................................................................... 5
2.3. Sutina i znaaj............................................................................................. 6
2.4. Modeli drutvene odgovornosti.....................................................................6
2.5. Hijerarhija drutvene odgovornosti korporacija............................................7
3. Implementacija drutveno odgovornog poslovanja.............................................8
3.1. Korelacija izmeu postojanja korporativne drutvene odgovornosti i
uspjenosti poslovanja kompanija.......................................................................8
4. Istraivanje drutvene odgovornosti u BiH..........................................................9
4.1. Istraivanje PRIME Communications agencije o drutveno odgovornom
poslovanju na teritoriji BiH..................................................................................9
4.2. Stavovi najodgovornijih korporacija u Bosni i Hercegovini po pitanju
drutvene odgovornosti.....................................................................................11
4.2.1. Hypo Alpe-Adria-Bank...........................................................................11
4.2.2.BH Telecom............................................................................................ 11
4.2.3. Bosnalijek............................................................................................. 12
4.2.4. P&G Balkans - Procter & Gamble..........................................................12
5. Zakljuak.......................................................................................................... 13

Popis slika:
1. Slika 2.5. Grafiki prikaz hijerarhije drutvene odgovornosti
kompanije u obliku
Carrollove piramide (engl. Carrolls Pyramid of Corporate Social
Responsibility, CSR
pyramid)............................................................................................................................................7
2. Slika 3.1. Drutvena odgovornost: 7 kljunih tema....................................8
3. Slika 4.1. Procentualni prikaz miljenja ispitanika o drutvenoj
odgovornosti
................................................................................................................................................................

11

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

1. Uvod
Sredinom 20-tog stoljea poinje se primjenjivati drutveno
odgovorna poslovna praksa, koju koorporacije ukljuuju u svoje
poslovne i marketinke aktivnosti u cilju izdvajanja svoje ponude od
ponude brojnih konkurenata. Potroai u dananje vrijeme mogu
birati izmeu iroke palete proizvoda razliite kvalitete i cijene, ali
cijena vie nije presudan element koji ih potie na kupnju. Sve je
vie onih potroaa koji tee veoj vrijednosti za cijelu drutvenu
zajednicu kao to su uticaj na ivotnu sredinu, drutvenu zajednicu
i ljudske potencijale, odnosno zaposlene.
Drutveno odgovorno djelovanje predstavlja zahtjev koji se namee
organizacijama bez obzira da li one posluju na lokalnom ili
globalnom tritu. Nain na koji se iste odnose prema svojim,
naroito manjinskim akcionarima, zaposlenima, potroaima,
dravnoj upravi, nevladinim organizacijama, meunarodnim
organizacijama i drugim akterima sa kojima, posredno ili
neposredno, dolazi u dodir, obino se istie kao glavna
karakteristika ovog koncepta. Potovanje zakonskih propisa
predstavlja pravni i zvanini minimum oekivanja koje drutvo
postavlja pred organizacije. Ipak, biti drutveno odgovoran znai ne
samo ispunjavati ono to se od preduzea zakonski oekuje, ve ii i
korak dalje i investirati neto vie u drutveni razvoj i ouvanje
ivotne sredine.
U nastojanju da doprinese zajednici u kojoj posluje, za
koorporaciju je nuno da se ukljui u rjeavanje odreenih
drutvenih problema i u skladu sa svojim mogunostima, ponudi
odgovarajui doprinos kroz mnoge aktivnosti.

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

2. Korporativna drutvena odgovornost

2.1. Istorija i razvoj
Ideja o korporativnoj drutvenoj odgovornosti je stara koliko i
samo poslovanje. Poslodavci su se od samog poetka pitali kako
da posluju da bi uveali pozitivan doprinos u drutvu, a da u isto
vrijeme to vie smanje negativne uticaje na ljude i sredinu.
Krajem 19. i poetkom 20. stoljea, II. industrijska revolucija uinila
je kompanije vanim nositeljima razvoja, a uticaj poslovanja na
drutvo i okoli poprimio je potpuno novu dimenziju. Gospodarski
sektor poinje davati sve znaajniji doprinos rjeavanju brojnih
socijalnih i razvojnih problema u zajednici i drutvu. U 1990.-ima,
dolazi do znaajnog porasta zabrinutosti za uticaj gospodarstva na
drutvo, no tek u posljednjih 15-ak godina, pojam drutvene
odgovornosti kompanija postao je dijelom svakodnevnog rjenika.

2.2. Pojam i definicija

Pojam korporativne drutvene odgovornosti je veoma irok.
Uopteno govorei, korporativna drutvena odgovornost
podrazumijeva da za profit koji ostvaruju, preduzea nisu
odgovorna samo akcionarima nego i pojedincima i grupama (tj.
svim stejkholderima) na koje se profit na bilo koji nain odraava.
Naime, pojam korporativna drutvena odgovornost se vezuje za
autora Harolda Bovena koji ga definie kao obavezu
preduzetnika da sprovode one poslovne politike, donose one
poslovne odluke, ili slijede one poslovne aktivnosti koje su
poeljne sa aspekta ciljeva i vrijednosti drutva u kojem
posluju.1
Ne postoji jedinstveno shvatanje korporativne drutvene
odgovornosti, niti postoji spisak aktivnosti i oblasti koje on sadri.
Prema tome postoje mnoge definicije od kojih bih izdvojio neke:

Citirano prema Peterson i Hermans drutvena odgovornost je

"inteligentna i objektivna briga za dobrobit drutva to
ograniava ponaanje pojedinaca i koorporacija od krajnje
destruktivnih aktivnosti, bez obzira koliko one brzo bile
profitabilne, te vodi u smjeru pozitivnih doprinosa dobrobiti ljudi,
to moe biti definirano na razliite naine.2

Howard, B., Social Responsibilities of the Businessman, New York: Harper and Row, 1953

2 The Concept of Corporate Strategy (Andrews, 1971)

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

Korporativna drutvena odgovornost predstavlja

posveenost preduzea da doprinese odrivosti privrednog
razvoja saraujui sa zaposlenima, njihovimporodicama,
lokalnom zajednicom i drutvom uopte u cilju poboljanja
kvaliteta njihovog ivota.

Biti drutveno odgovoran ne znai samo ispunjavati

zakonske obaveze, veii dalje od pukog pridravanja zakona i
ulagati jo vie u ljudski kapital, okruenje i odnose sa
stejkholderima.4

2.3. Sutina i znaaj

Glavni cilj koji se povezuje sa postojeim definicijama korporativne
drutvene odgovornosti je da doprinese odrivom razvoju, te da
korporacija prihvati odgovornost za svoje postupke i da podstie
pozitivan uticaj kroz svoje aktivnosti na okoli, potroae, radnike,
zajednicu, dioniare, sudionike u poslovanju i sve druge lanove
javne sfere. Uz razvoj drutveno odgovornog poslovanja vee se i
ekonomska stabilnost koja u tom smislu prepoznaje ekonomsku
vrijednost, drutvenu odgovornost i odgovornost prema okoliu.
Koncept drutveno odgovornog poslovanja nije samo prolazni hir,
ve imperativ u poslovnom svijetu koje e sve kompanije, prije ili
kasnije, morati prihvatiti ukoliko ele zadrati svoje mjesto na
poslovnoj sceni.5
Sutina drutvene odgovornosti je u djelovanju koje je mnogo vie
od onoga to propisuje zakon. Ideja je da se reaktivan stav prema
drutvenim problemima zamjeni proaktivnim, dobrovoljnim i
preventivnim aktivnostima, kako se ogranieni resursi ne bi troili na
uklanjanje posljedica nezakonitog i neetikog ponaanja.

2.4. Modeli drutvene odgovornosti

Razvoj drutvene odgovornosti obuhvata dva modela:

stockholder model - klasian ekonomski model smatra da je

osnovni cilj preduzea ostvarivanje to veeg profita. Kako je
ono u privatnom vlasnitvu, njegov je osnovni cilj ostvariti to
vei uinak i poveati bogatstvo svojih vlasnika akcionara.

stakeholder model - socioekonomski model polazi od

toga da je preduzee socijalno-ekonomski entitet, iji je
zadatak osim maksimiziranja profita i doprinos razvijanju
drutva kroz proizvodnju i zapoljavanje. Postoje interni i
eksterni stejkholderi.

Svjetski savjet o odrivom razvoju biznisa, 2000

4
5

Evropska unija, Zelena Knjiga, 2001

http://balkans.aljazeera.net/vijesti/drustvena-odgovornost-velikih-kompanija

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

Interni: menadment, vlasnici akcija, zaposleni, izvrni direktori,
bord direktori. Eksterni: potroai, dobavljai, vlada, sindikat,
kreditori, konkurencija, lokalna uprava i najira javnost. 6

2.5. Hijerarhija drutvene odgovornosti korporacija

Drutvena odgovornost korporacija ima svoju hijerarhiju u kojoj se na
osnovici nalazi ekonomska odgovornost koja je najvanija, zatim
slijedi zakonska odgovornost, poslije toga etika odgovornost i
konano diskrecijska odgovornost koja je vrh drutvene odgovornosti
koporacije. Te odgovornosti su poredane odozdo prema gore zavisno
o njihovoj veliini i uestalosti kojom im menader pristupa.7
Carrollova piramida je postala nairoko koritena i namijenjena je
objanjavanju glavnih dunosti prema dionicima korporacije. U bazi
piramide kao poetna razina odgovornosti je ekonomska
odgovornost s obzirom na to da je ono, prije svega temeljna
ekonomska jedinica drutva. Njegova je odgovornost da proizvodi
dobra i usluge koje drutvo eli i da maksimalizira profite za svoje
vlasnike i dioniare.

Slika 2.5. Grafiki prikaz hijerarhije drutvene odgovornosti kompanije u

obliku Carrollove piramide (engl. Carrolls Pyramid of Corporate Social
Responsibility, CSR pyramid)

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

3. Implementacija drutveno odgovornog poslovanja

3.1. Korelacija izmeu postojanja korporativne drutvene odgovornosti i
uspjenosti poslovanja kompanija
Istinska posveenost drutveno odgovornom poslovanju povlai za
sobom izuzetno pozitivne rezultate u kvantitativnom i
kvalitativnom smislu.
Na osnovu istraivanja jedne od vodeih neprofitnih organizacija,
Business for Social Responsibility, navedeno u Kotler i Lee (2009)
moe se zakljuiti da su kompanije koje posluju prema konceptu
drutvene odgovornosti ostvarile niz razliitih koristi, kao to su,
izmeu ostalih:

Poveanje prodaje i udjela na tritu potroai ee kupuju

brendove koji podravaju drutvene ciljeve.

Jaanje pozicije brenda potroai poklanjaju sve veu panju

emocionalnim, psiholokim i sociolokim aspektima imida
brenda. Strateki osmiljenim drutvenim inicijativama moe da
se postigne diferenciranje brenda u odnosu na konkurenciju. Osim
toga, ukoliko kupci i potroai percepiraju preduzee kao etino i
drutveno odgovorno, vjerovatnije je da e biti lojalniji njegovom
brendu.

Jaanje korporativnog imida i uticaja kompanije koje, osim

potovanja zakona, dobrovoljno usklade svoje poslovanje sa nekim
od standarda drutveno odgovornog ponaanja u poslovanju, ne
samo da zadovoljavaju propisane zahtjeve, ve time stiu
povjerenje i naklonost dravnih i lokalnih organa vlasti, te tako
manje podlijeu njihovoj kontroli.

Jaanje mogunosti za privlaenje, motivisanje i zadravanje

zaposlenih osim visine plate, opisa radnog mjesta i mogunosti
za napredovanje, zaposleni sve vie procjenjuju preduzea i na
osnovu njihove korporativne kulture, dominantnih vrijednosti i
spremnosti da se angauju u drutveno korisnim inicijativama.

Smanjenje trokova poslovanja - preduzea koja usvajaju

ekoloke inicijative, iji je cilj smanjenje otpada, ponovna upotreba
materijala, reciklaa, tednja vode i elektrine energije smanjuju
operativne trokove i poveavaju prihod od bespovratne pomoi i
olakica, koje dobijaju kao ekoloki odgovorni poslovni subjekti.

10

Implementacija naela drutveno odgovornog poslovanja donosi brojne

prednosti kako za organizaciju tako i za drutvo u cjelini. Primjenjujui
drutveno odgovornu poslovnu praksu organizacije poveavaju svoju
konkurentnost (poveani trini udio, besplatna reklama, vea
produktivnost koja proizlazi iz poveanog zadovoljstva zaposlenika, laka
dostupnost kapitala, lojalnost potroaa), a da pritom ine dobro djelo za
drutvenu zajednicu.

10

Kotler, E, Li, N., Korporativna drutvena odgovornost: uiniti najvie za svoju kompaniju i
za izabrani drutveni cilj: najbolje prakse vodeih kompanija, Hesperija: Ekonomski fakultet,
Beograd, 2007, str. 12-21.

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

Meutim, uz sve dobre strane koncepta ope dobrobiti javljaju se i one
loe, koje se nikako ne smiju zanemariti jer za sobom mogu povui niz
drugih tetnih posljedica.

Izdvojio bih neke od potencijalnih problema:

Prvi i najvei problem je neprofitabilnost - zbog prevelikog

ulaganja u marketing opeg dobra poduzeu moe ponestati
sredstava za druge aktivnosti, a kupci nerijetko zbog cijelog
programa postanu skeptini prema poduzeu

Zahtjev za znaajnim resursima

Previe
strukturiran
pristup
moe
djelovati
sputavajue na kreativnost neophodnu u primeni
koncepta drutvene odgovornosti

U sluaju da se ne prate relevantni indikatori, postojanje

formalnog sistema moe imati negativne posledice

Sistemi koji se ne poboljavaju mogu imati kontraefekat u

smislu poverenja zainteresovanih strana

Ipak, unato ovome gotovo sve znaajnije analize koncepta

drutvene odgovornosti organizacija ukazuju na to da se radi o
nezamjenjivom konceptu, koji za sada nema alternativu i bez ije
primjene nije mogue postii ono emu savremeni svijet tei, a to
nazivamo odrivim razvojem.

4. Istraivanje drutvene odgovornosti u BiH

4.1. Istraivanje PRIME Communications agencije o drutveno
odgovornom poslovanju na teritoriji BiH
Na temu Drutveno odgovorno poslovanje uraeno je
istraivanje sa predstavnicima kompanija u BiH i sa novinarima,
u cilju utvrivanja da li bosanskohercegovake kompanije
strateki planiraju drutveno odgovorno poslovanje, da li
odvajaju budete za drutveno odgovorne akcije, koje segmente
naroito podravaju i da li imaju dobre odnose sa predstavnicima
medija u komuniciranju drutveno odgovornih aktivnosti.11
Na upitnik je odgovorilo vise od 30 predstavnika uglednih
kompanija kao to su Mercator, P&G, Bosnalijek, FDS, ASA
Prevent, Pro Credit bank, UniCredit bank, Violeta, Podravka,
OMV, BBI, Via media, Posao.ba i mnoge druge.
Pokazalo se da su kompanije u BiH veinom drutveno
neodgovorne. Kao drutveno najodgovornije kompanije novinari su
prepoznali Hypo Alpe Adria Group, HT Eronet i BH Telecom,
Bosnalijek, P&G i Avon dok su za predstavnike kompanija drutveno
najodgovorniji Fabrika duhana Sarajevo, BH Telecom i Bosnalijek, ali
su pri vrhu spiska i M-tel, Raiffeisen banka i Podravka.

11

http://prime.ba/istrazivanje-o-drustveno-odgovornom-poslovanju-u-bih/

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

Rezultati istraivanja prezentovani su na treem Sarajevo PR Openu, konferenciji o odnosima s javnou. Istraivanje je sprovedeno i
sa vie od trideset novinara iz medijskih kua sa cijele teritorije BiH.
U istraivanju je takoe uestvovalo vie od 30 predstavnika
uglednih kompanija. Predstavnici kompanija (92%) rekli su da je
drutveno odgovorno poslovanje uvrteno u godinje planove
njihovih kompanija, meutim njih 87,5 % dodaje da su kompanije u
BiH okupirane drugim prioritetima i da e mnogo vie vremena
trebati da drutveno odgovorno poslovanje zauzme znaajno
mjesto u BiH. Rezultati istraivanja pokazuju da oko 58% kompanija
na teritoriji BiH ne pokazuju drutvenu odgovornost. 13 % ispitanika
smatra da kompanije uopte nisu drutveno odgovorne, dok 29%
tvrdi da su uglavnom drutveno odgovorne.

Slika 4.1. Procentualni prikaz miljenja ispitanika o drutvenoj

odgovornosti [12]

Istraivanje je uraeno sa predstavnicima kompanija u BiH i sa

novinarima sa ciljem da se utvrdi da li kompanije u BiH strateki
planiraju drutveno odgovorno poslovanje, da li odvajaju budete za
drutveno odgovorne akcije, koje segmente naroito podravaju i
da li imaju dobre odnose sa predstavnicima medija u komuniciranju
drutveno odgovornih aktivnosti. Dobiveni podaci e svakako biti
dobra polazita za predstavnike kompanija u BiH za razvijanje
strategija DOP-a u budunosti, kao i podsticaj za druge kompanije
da se u ovom segmentu to vie aktiviraju12

12

http://prime.ba/istrazivanje-o-drustveno-odgovornom-poslovanju-u-bih/

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

4.2. Stavovi najodgovornijih korporacija u Bosni i Hercegovini po pitanju
drutvene odgovornosti
4.2.1. Hypo Alpe-Adria-Bank
Na poetku svake poslovne godine definiraju se konani budeti i
planovi. Izmeu raznih stavki plana, planiramo i budet za
projekte drutvene odgovornosti (Corporate Social
Responsibility), tzv. CSR aktivnosti. Obino ovakvi projekti
obuhvaaju razne programe donacija humanitarnim udrugama ili
financiranja projekata koje direktno inicira banka.
Prema rijeima Olivera Klesingera, lana izvrnog odbora Hypo AlpeAdria-Bank:
Relativno sam kritian prema predloenim projektima, ne stoga to
smatram da nisu potrebni, nego to esto dvojim da smo mogli
napraviti neto bolje i vrednije. U kojoj mjeri moemo i trebamo
pomagati drutvenoj zajednici i inimo li zaista sve to je u naoj
moi? Da ne bude zabune, smatram da je drutveno odgovorno
poslovanje jedino ispravno. Smatram da svaka kompanija treba biti
svjesna zajednice u kojoj posluje i treba biti odgovorna prema toj
zajednici. Bojim se, jedino, da previe esto CSR postane jo jedna
marketinka platforma ili samo forma bez sutine.13
4.2.2.BH Telecom
Misija kompanije je pruanje kvalitetnih telekomunikacijskih usluga,
ali i drutveno odgovorno ponaanje, koje se prije svega, oituje
kroz ulaganje u razvoj kulture, sporta, umjetnosti i podrku
humanitarnih projekata. Istovremeno, najvaniji segment drutveno
odgovorne aktivnosti je ulaganje u obrazovanje i podrka mladima
kroz program stipendiranja i obavljanja ferijalne prakse u kompaniji.
Ukupni odobreni iznos u ove svrhe je 1. 343.000 KM, koji e biti
rasporeen na 840 razliitih organizacija podijeljenih na slijedee
kategorije: kultura, sport, te socijalne i humanitarne organizacije.
Navedeni iznos BH Telecom e pravovremeno rasporediti za ove
institucije kako bi pomogao razvoju bh. drutva i aktivno
uestvovao u kreiranju nae svjetlije budunosti.
BH Telecom stvara benefite za iru drutvenu zajednicu, kako
razvojno tako i kroz finansijsku podrku, kao i stimulisanje drugih
kompanija u Bosni i Hercegovini na iskazivanje razumijevanja za
drutvene potrebe i drutveno odgovorno djelovanje. Ove
aktivnosti BH Telecom je uvstio u svoju razvojnu politiku i one e se
i dalje nastaviti.14
BH Telecom.

13
14

http://www.hyponomist.com/bankarstvo-drustvena-odgovornost/
https://www.bhtelecom.ba/portalnovost+M53d9831199f.html

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

4.2.3. Bosnalijek
Kroz upravljanje svojim poslovnim procesima, Bosnalijek nastoji
da obezbijedi pozitivne uticaje na drutvo i razvija partnerske
odnose sa lokalnom i irom drutvenom zajednicom,
ostvarivanjem pozitivnih poslovnih rezultata, ispunjavanjem
zakonskih propisa i obaveza prema drutvu, primjenom
uspostavljenih standarda kroz sistem kvaliteta, racionalnim
koritenjem prirodnih i drugih resursa i odgovornim odnosom
prema zatiti okoline.
Svoje donacije i sponzorstva Bosnalijek usmjerava u skladu sa
svojom sponzorskom politikom prvenstveno u podrku humanitarnim
akcijama, strunim i obrazovnim institucijama, aktivnostima
graanskih udruenja, kulturnim i sportskim aktivnostima, uz uee
u akcijama humanitarne pomoi u zemljama zahvaenim prirodnim ili
drugim katastrofama.15
4.2.4. P&G Balkans - Procter & Gamble
Ve preko 170 godina P&G brendovi i nai zaposleni utiu na
poboljanje uslova ivota potroaa iz celog sveta, nudei proizvode
vrhunskog kvaliteta i vrednosti. Ovu posveenost prenosimo i na
naa drutvena ulaganja. Nai ljudi i nai brendovi predstavljaju
najvrednija dobra kompanije, i zajedno, oni predstavljaju izuzetno
snanu silu koja moe imati velikog uticaja na stvari.
Putem svoje platforme ivi, ui i napreduj (Live, Learn and Thrive),
P&G pomae velikom broju ugroene dece iz svih krajeva sveta
kako bi ona otpoela svoj ivot zdrava, imala pristup obrazovanju te
nauila vetine koje e im trebati u ivotu.

16

15
16

http://www.bosnalijek.ba/LOC/default.wbsp?p=59
http://www.pg.com/sr_SR/sustainability/social_responsibility.shtml

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

5. Zakljuak
Drutveno odgovorno poslovanje korporacija je poslovna praksa
koja se primjenjuje sve vie u svrhu stjecanja konkurentskih
prednosti. Kvaliteta i cijene dobara prestaju biti presudan element
koji potie potroae na kupnju. Potroai nagrauju kompanije i
organizacije koje posluju po naelima drutveno odgovornog
poslovanja, oni postaju privreniji njihovim proizvodima i uslugama
za razliku od onih koji ne koriste ovu poslovnu praksu
Napori u oblasti drutvene odgovornosti organizacija koje deluju na
teritoriji BiH, do sada su uglavnom bili ogranieni na deklarativno
usvajanje i sporadino djelovanje, bez postojanja sistema i procesa.
Ovakva situacija je svakako bolja od potpunog odsustva akcija u
oblasti drutvene odgovornosti, ali je daleko od optimalne. Za
organizacije u BiH od naroitog znaaja moe biti usvajanje
preporuka budueg meunarodnog standarda ISO 26000, jer je
izvjesno da e dosljedna primjena ovog koncepta znaajno olakati
povezivanje sa EU.
Ipak, ohrabruje injenica da je sve vei broj snanih i uspjenih
kompanija koje pokuavaju da u potpunosti shvate kompleksne
odnose izmeu poslovnog svijeta i drutva, te da pri donoenju
svojih odluka razmiljaju o dobrobiti svih. Pokazuje se da drutveno
odgovorno poslovanje i profit nisu nuno suprotstavljene kategorije.
Naprotiv, da bi kompanija u savremenim uslovima pojaala svoj
profiterski potencijal mora daleko vie da misli i ukljuuje se u
rjeavanje problema sa kojima se susree ovjeanstvo, odnosno
njihovi zaposleni, potroai, dobavljai, posrednici.
Nakon iznesenih zakljuaka po mom miljenju svaka drava bi
trebala osigurati sredstva kojima bi poticala drutveno odgovornu
poslovnu praksu, a to se posebno odnosi na BiH. Malim poticajima i
nagradama moe se uiniti veliko djelo za itavo drutvo. Drutvo
postaje sve osjetljivije po pitanju ope dobrobiti itave zajednice te
je potrebno uiniti sve kako bi okolina u kojoj djelujemo postala
boljim mjestom za ivot.
Kljune rijei: drutvena odgovornost, korporacija, profit, dobrobit
zajednice

UNIVERZITET ''DEMAL BIJEDI'' U MOSTARU

LITERATURA:
1. Howard, B., Social Responsibilities of the Businessman, New York:
Harper and
Row, 1953
2. The Concept of Corporate Strategy (Andrews, 1971)
3. Svjetski savjet o odrivom razvoju biznisa, 2000
4. Evropska unija, Zelena Knjiga, 2001
5. http://balkans.aljazeera.net/vijesti/drustvena-odgovornost-velikihkompanija
6. http://www.corplaw.ie/blog/bid/317212/ShareholderStakeholder-Theories-Of-C orporate-Governance
7. Buble M.: Management, Ekonomski fakultet Sveuilita u Splitu,
Split, 2000., str
103.
8. Srbljinovi, M.,Utjecaj drutvene odgovornosti na ponaanje
potroaa u
Hrvatskoj, Zbornik Ekonomskog fakulteta u Zagrebu, 10 (2),2012.,
str. 163
9. http://www.bas.gov.ba/images/upload/publikacije/discovering_iso_
26000_BAS.p
df
10.
Kotler, E, Li, N., Korporativna drutvena odgovornost:
uiniti najvie za svoju kompaniju i za izabrani drutveni cilj:
najbolje prakse vodeih kompanija, Hesperija: Ekonomski
fakultet, Beograd, 2007, str. 12-21.
11. http://prime.ba/istrazivanje-o-drustveno-odgovornomposlovanju-u-bih/
12. http://www.hyponomist.com/bankarstvo-drustvenaodgovornost/
13. https://www.bhtelecom.ba/portalnovost+M53d9831199f.html
14. http://www.bosnalijek.ba/LOC/default.wbsp?p=59
15. http://www.pg.com/sr_SR/sustainability/social_responsibility.sh
tml
16. https://hr.wiktionary.org/wiki/dru%C5%A1tvena_odgovornost
17.
http://www.media.ba/bs/stratesko-komuniciranjemenadzment-komunikacija-b
randing-i-image/korporativnadrustvena-odgovornost