PAGSUSURI

SA MGA
TULA NI
ARISTOTLE
POLISCO
Ipinasa ni:

Bongon, Allexis R.

II- 4 BFE

Marso 31, 2017

Ipinasa kay:

Dr. Alita Tepace

KATULAD NG IBA
Hindi lahat ng mahina, nananatiling mahina
Hindi lahat ng malakas ay palaging malakas
Hindi lahat ng mahina mananatiling mahina
Mata mo’y iyong buksan, bumangon ka’t
makialam
Paggising sa umaga parang ayaw kong
bumangon
Ayoko nang maligo, tapos na ko kahapon
Ubusin ang almusal, binabagalan lumamon
Hindi natutuwa kahit pa dagdagan ang baon
Palaging walang kibo, tahimik sa gabi
Hindi ako nakatulog ng magdamag buong
gabi
Bilisan mo nang kumilos baka ka mahuli
Anak bakit ka tulala? Lumalamig na ang
kape
Di ko alam ang gagawin, ayoko ng pumasok
Hindi naman mabaho, bakit nakakasulasok?
Merong mga nangyayari satin sa paaralan
Hindi bukas makalawa, ngayon dapat
solusyonan
Hindi lahat ng mahina, nananatiling mahina
Hindi lahat ng malakas ay palaging malakas
Hindi lahat ng mahina mananatiling mahina
Mata mo’y iyong buksan, bumangon ka’t
makialam
Ano’ng iyong napapala pagnanapak ka sa
mukha?
Maliliit tinatabunan ng tadyak sabay dura
Laging pinapagtulakan hanggang sila’y
madapa
Na parang di mo alam ang salitang
mapagkumbaba
Unipormeng maputi, papahiran ng dumi
Pinunit ang takdang aralin kong tinapos
kagabi
Minsan ako’y napapa-isip, di ko maisang
tabi
Pakikipagkapwa tao ba sayo ay guni-guni
Kaibigan isa lamang ang dapat mong
tandaan
Nawa’y ang putik mong tinapakan ay di ka
balikan
Dahil ang nagmamataas, kahit na may
dahilan
Ay ang siyang nadudulas upang lupa’y
halikan
Ang ibinababa ang siyang tinataas
Ang nagmamataas ang siyang nadudulas
Ang ibinababa ang siyang tinataas
Ang nagmamataas ang siyang nadudulas
Hindi lahat ng mahina, nananatiling mahina
Hindi lahat ng malakas ay palaging malakas
Hindi lahat ng mahina mananatiling mahina
Mata mo’y iyong buksan, bumangon ka’t
makialam
Tayo’y maging mapagmasid tulungan natin
sila
Wag tayong maging manhid na katulad ng
iba
Tayo’y maging mapagmasid tulungan natin
sila
Wag tayong maging manhid na katulad ng
iba
PAGSUSURI
Paksa
 Huwag tayong magbulag-bulagan sa mga nangyayari sa ating kapaligiran. Maging mapagmasid
tayo at tulungan ang iba.
Teoryang pampanitikan
 Marksismo- ipinapakita rito ang pagmamataas ng mga makapangyarihan at kinakayanan lamang
ang mga mahihina.
Sukat, tugma, ritmo
 Ito ay walang sukat, may mga tugma ngunit hindi konsistent.
 Nagtataglay ito ng ritmo

Interpretasyon
 Tulungan natin ang mga nangangailangan at huwag tayong maging bulag sa mga nangyayari sa
ating kapaligiran. Marapat na tulungan natin ang iba at huwag tayong maging manhid sa mga
nangyayari.

Itak ni Andres
Naputulan ng paa pero di sya tumakbo
Naputalan ng kamay pero di sya tumakbo
Naputulan ng kuko pero di sya tumakbo
Pero di sya tumakbo pero di sya tumakbo
Sinong takot? sinong tumitiklop?
Sinong tumatakbo pag ang kalaban ay nariyan
sa likod
Hindi takot hindi tumitiklop
Handang lumaban ng sabayan kapag binunot
ako sa
bewang ng supremo
binitbit sa digmaan
Nalasahan ko na
Kaya siguro ganito ang aking pagkakahulma
Sa paraan ng pag gamit sakin hindi nagtaka
Agad nalaman ko na minsan ay kailangan mong
itarak
Dugoy dumanak nang malaman ang balak
Ng iba na ang tanging hangad ay ang malamang
Kapag may nililitis ako ang laging naka abang

Akoy kasing tigas ng bakal Pag mayrong nahatulan at di makati ang baril
Binabad sa apoy para lang mapalambot Dahil sanay pumutol ng kahoy akong taga kitil
Supremo
Di ako marunong umangal Pero kung minsan ay nagtatanong may
Kahit na ako'y may martilyong sinasambot napuntahan ba
Ang walang tigil na pag daloy ng sapa na pula
Aking dinanas
Pilit tinanas At sa palengke ng dahas di kailangan bumili
Hanggang tumalas ang iisang ngipin ko Ang pilit na sinasabi sakin ng pluma ni Jose

Aking dinanas Tingin ko yun ay mabagal ito ang mabilis

Pilit tinanas Ako nga po pala ang itak ni gamit ni Andres
Hanggang tumalas ang iisang ngipin ko
Aking dinanas
Braso, kamay, ulo, pangalan Pilit tinanas
Hanggang tumalas ang iisang ngipin ko Sinong tumatakbo pag ang kalaban ay nariyan
sa likod
Aking dinanas
Pilit tinanas Hindi takot hindi tumitiklop
Hanggang tumalas ang iisang ngipin ko Handang lumaban ng sabayan kapag binunot
ako sa
Sinong takot? sinong tumitiklop? bewang ng supremo

PAGSUSURI
Paksa
 Hindi takot hindi tumitiklop
Handang lumaban ng sabayan kapag binunot ako sa
bewang ng supremo
Teoryang pampanitikan
 Marksismo- pinapakita sa huling saknong nito na mas mainam ang paggamit ng dahas kaysa sa
pluma. Iminumulat din nito ang mga tao na lumaban ng sabayan.
 Klasismo- maari rin itong maging teoryang klasismo sapagkat ginamit na tauhan sa tula ay ang
Bayaning si Andres at maging si Jose Rizal ay nabanggit sa tula. Pinupunto rin dito ang paglaban
ni Andres.
Sukat, tugma, ritmo
 Ito ay walang sukat, may mga tugma ngunit hindi konsistent.
 Nagtataglay ito ng ritmo
Tayutay
 Personipikasyon – ang ginamit na persona sa tula ay ang mismong itak ni Andres.
Interpretasyon
 Ang tulang ito ay nagsasaad minsan ay hindi sapat ang panulat lamang upang hatulan ang mga
katiwalian ng nakatataas at sinasabing makapangyarihan. Kaylangan din nating kumilos at
patalasin ang ating sarili upang kaya nating lumaban sa nakatataas.

Kunwari
kunwari.
Mga kababayan, sa darating na halalan
Ako po sana'y mapagbigyan Panahon na naman
Ang nais ko lang naman Ng magulong bilangan
Kayong lahat ay mapagsilbihan Kung hindi ka makatiis
Ang mukha mo ay manipis
Ako, ako, ako ang piliin nyo Hindi uso ang mahiyain
Wag po kayong maniniwala sa iba Kahit busog kumakain
Ang lahat ng mga sasabihin ko Lahat ay napapailing
Totoo titigan pa ko sa mata Sa tulog-tulugan na gising

Ako, akong piliin nyo Ako nga po pala ay si

Ako lamang at wala na ngang iba Kandidatong may pambili
Ang kasagutan sa lahat Ng kotse, bahay at lupa
Ng kahirapan nyo kunwari, ng kahirapan nyo Kayamanan ang may alam lang ay manghuhula
Gusto ko lang ay makatulong sa mga dukha
At lahat ng mga sinungaling ay mapuksa
Akin na mga perang mapapasakin, sige na!
Ako, ako, ako ang piliin nyo
Wag po kayong maniniwala sa iba
Ang lahat ng mga sasabihin ko
Totoo titigan pa ko sa mata
Ako, ako ang piliin nyo
Ako lamang at wala na ngang iba
Ang kasagutan sa lahat
Ng kahirapan nyo kunwari.
Kapag ako'y inyong binoto
Lahat ay magkakatrabaho
Bawat pamilya may bigas
Mga palad kong nakabukas
Bakit tayo nakukuntento
Pag binigyan ng isang kilo
Na ang dapat nakalaan
Higit pa sa isang kaban
Galing nga po pala yan kay
Kandidato na naglagay
Ng kotse, bahay at lupa
Kayamanan ang may alam lang ay manghuhula
Gusto ko lang ay makatulong sa mga dukha
At lahat ng mga sinungaling ay mapuksa
Akin na mga perang mapapasakin, sige na!
Ako, ako, ako ang piliin nyo
Wag po kayong maniniwala sa iba
Ang lahat ng mga sasabihin ko
Totoo titigan pa ko sa mata
Ako, ako ang piliin nyo
Ako lamang at wala na ngang iba
Ang kasagutan sa lahat
Ng kahirapan nyo kunwari.
Wag nyo pong kalilimutan
Ang aking pangalan
At lahat ng aking mga pinagsasasabe
Ay hindi kasinungalingan
"Ako, ako, ako ang piliin nyo
Wag po kayong maniniwala sa iba
Ang lahat ng mga sasabihin ko
Totoo titigan niyo pa ako sa mata"
Ako, ako, ako ang piliin nyo
Wag po kayong maniniwala sa iba
Ang lahat ng mga sasabihin ko
Totoo titigan pa ko sa mata
Ako, ako ang piliin nyo
Ako lamang at wala na ngang iba
Ang kasagutan sa lahat
Kahirapan nyo kunwari.
Mga pangako na katumbas lang ay basura
Na pinapahawakan mabaho na nga paso pa
Sa apoy na kasakiman pinagkalulo ka
Maamoy ng mga dahilan kaya sinusuka
Harap harapan 'to hindi kailangan ng kuta
Na para kang binulag o tinapunan ng muta
Sobrang magkaiba ang minasdan sa nakita
Lalo na ang tiwala na binigay sa kinuha.

PAGSUSURI
Paksa
 Tungkol sa mga pulitikong magaling lang sa panahon ng halalalan. Ngunit naglalaho at
nagpapakasasa sa pwesto habang ang mamamayan ay naghihirap.
Teoryang pampanitikan
 Realismo- dahil ipinapakita nito ang katotohanan na ang mga pulitiko ay madalas mangako
ngunit hindi natutupad. Sa umpisa lang magaling ngunit pagnasa pwesto at kapangyarihan na
nagpapakasasa na lamang.
Sukat, tugma, ritmo
 Ito ay walang sukat, may mga tugma ngunit hindi konsistent.
 Nagtataglay ito ng ritmo
Tayutay
Interpretasyon
 Ang tulang ito ay nagmumulat sa mga mamamayan na huwag tayong magpabulag sa mga
pangako ng mga pulitiko. Kinakamkam ang dapat ay sapat o di kaya ay mas higit pa sa kanilang
ibinibigay. Matuto tayong pumili ng mga mamumuno na may pagmamahal at dedikasyon sa
ating bansa.

Kuwento Mo
‘Wag kang sinungaling Papatirin ang baling sa hangin ay nangangamoy
Sino ba’ng sinungaling? Na usap-usapan tila may natapakan
Bakit ka sinungaling? Gabundok na kalaban palaging nakaharang
‘Wag kang sinungaling Ito ay may dila na basa, madulas na kataga
Puro kasinungalingan naman ang mga laman ng
Sabi niya, sabi ko, sabi mo, sabi nito mga nasa dura kaya
Mga pahayag na nakakaasar, nakakalito
Kanino yan? Akin ito Bago tayo manisi
Magkano yan? Nabili ko Linisin natin ang sarili
Sino ang may-ari? Kahit ‘di sa’yo angkinin mo Pilitin mong mabubusisi
Bakit nagmamagaling mag-ipon at dumaing? Ulit-ulitin ang ibig sabihin ng kadiri
Huli ka naman dumating kanina pa nailibing
Sa limot at hinilot ang libag sa katawan Bago tayo manisi
Paikot-ikot mo hinilod ang nasa pahayagan Linisin natin ang sarili
Para maipagkalat, sumigaw at mamalat Pilitin mong mabubusisi
Maduming laway sa kagat, puno na walang ugat Ulit-ulitin ang ibig sabihin ng kadiri
Patalikod ang laging nais mong pakikipag-usap Sa mga tao
Magpalubog, labis na pagkabukas ng talukap
Maimulat, ulat, katulad ng naisulat sa gubat ‘Wag kang sinungaling
Magbuhat ng subukan kong bumuhat Sino ba’ng sinungaling?
Bakit ka sinungaling?
Ng panggatong sa apoy ‘di ko inisip na ako’y ‘Wag kang sinungaling

PAGSUSURI

Paksa
 Tungkol sa mga pulitikong magaling lang sa panahon ng halalalan. Ngunit naglalaho at
nagpapakasasa sa pwesto habang ang mamamayan ay naghihirap.
Teoryang pampanitikan
 Realismo- dahil ipinapakita nito ang katotohanan na ang mga pulitiko ay madalas mangako
ngunit hindi natutupad. Sa umpisa lang magaling ngunit pagnasa pwesto at kapangyarihan na
nagpapakasasa na lamang.
Sukat, tugma, ritmo
 Ito ay walang sukat, may mga tugma ngunit hindi konsistent.
 Nagtataglay ito ng ritmo
Interpretasyon
 Ang tulang ito ay nagmumulat sa mga mamamayan na huwag tayong magpabulag sa mga
pangako ng mga pulitiko. Kinakamkam ang dapat ay sapat o di kaya ay mas higit pa sa kanilang
 ibinibigay. Matuto tayong pumili ng mga mamumuno na may pagmamahal at dedikasyon sa
ating bansa.
Tsinelas sa Putikan
Ilakad ang tsinelas sa putikan
Humakbang kahit na mahirap
Iyong mga paa’y madudumihan
Palatandaan ng pagsusumikap
Bumangon sa hamon
Lalaban at hindi ka na papayag
Magpa agos sa alon
Sabay nating itataas ang layag
Ilakad ang tsinelas sa putikan
Humakbang kahit na mahirap
Iyong mga paa’y madudumihan
Palatandaan ng pagsusumikap
Bumangon sa hamon
Lalaban at hindi ka na papayag
Magpa agos sa alon
Sabay nating itataas ang layag
Barong-barong, patong-patong
Bulok na bahay, kalong-kalong
Ng lupang ‘di sa amin
Sako-sakong dasal ‘wag palayasin
Halo-halong mga sana na nagka dikit-dikit
Parang kapit mo sa gamit na nagka ilit-ilit
Maniningil na pagkakulit-kulit
Sa kakarampot mong naipon na nagkapunit-
punit
Lumang bente, singkwenta, maswerte kung
isangdaan
Para kang binenta pagkatapos ay dinaganan
Ng kalang sinilaban, lutuang walang laman
Kaliwa o pakanan, alam mo pa ba ang daan?
Tinatapakan, pinupulaan
Sinabihan ka na ba na hanggang d’yan ka na
lamang
Maraming nakaharang kahit magsabing paraan
Minsan ang paglaban lang ang natitirang paraan
Ilakad ang tsinelas sa putikan
Humakbang kahit na mahirap
Iyong mga paa’y madudumihan
Palatandaan ng pagsusumikap
Bumangon sa hamon
Lalaban at hindi ka na papayag
Magpa agos sa alon
Sabay nating itataas ang layag
Sawang-sawa ka na ba?
Gusto mo nang magmura
Sumigaw, umayaw
Bumitaw kung baga
Tila kumupas na’ng mga guhit-guhit
Sa mga palad ang hiling ay hindi madinig-dinig
Tuyo at lumalatay kapag hinablit ka ng silid
Walang maaaning bunga kahit dilig ka ng dilig
Kumandirit dahil baka may magising nakakahiya
Bagkus humalagpos ang poste ng bahay at
gumiba
Kumayod na parang wala kang karapatang
humiga
Kumurap kahit na ayaw mong kapalan ang
mukha
Tinatapakan, pinupulaan
Sinabihan ka na ba na hanggang d’yan ka na
lamang
Maraming nakaharang kahit magsabing paraan
Minsan ang paglaban lang ang natitirang paraan
Ilakad ang tsinelas sa putikan
Humakbang kahit na mahirap
Iyong mga paa’y madudumihan
Palatandaan ng pagsusumikap
Bumangon sa hamon
Lalaban at hindi ka na papayag
Magpa agos sa alon
Sabay nating itataas ang layag
PAGSUSURI

Paksa
 Tungkol ito sa pagsusumikap at pagharap sa hamon ng buhay.
Teoryang pampanitikan
 Realismo- dahil ipinapakita realidad ng buhay na mahirap ang mga pagsubok na kinakaharap sa
buhay ng tao.
Sukat, tugma, ritmo
 Ito ay walang sukat, may mga tugma ngunit hindi konsistent.
 Nagtataglay ito ng ritmo
Talinhaga
 Ang tsinelas ay isang talinhaga sa tulang ito dahil pinapatungkulan nito na ang lahat ng
mahihirap ay dapat na magsikap kahit na mahirap. Nagrerepresenta sa mababang uri ng tao sa
lipunan.
Interpretasyon
 Ang tulang ito ay nagmumulat lamang sa mga tao na kahit mahirap ang buhay ay magpatuloy
tayo. Ano mang pagsubok ang kaharapin natin labanan lang ito at may mararating tayo sa dulo
ng pagsusumikap na ito.