‫کاربراتور و انژکتور‬

‫مسلما در هنگام خرید خودرو با دو عبارت کاربراتور و انژکتور مواجه شدهاید که البته تمامی خودروهای جدید موجود در 🌀‬
‫بازار به موتورهای انژکتوری مجهز هستند‪ .‬در حالیکه میتوان گفت که دیگر تولیدکنندگان عالقهای به استفاده از موتورهای‬
‫کاربراتوری در محصوالت تولیدی خود ندارند‪ ،‬ولی هنوز در بازار خودروهایی خرید و فروش میشوند که از این نوع موتور‬
‫‪.‬بهره میبرند که برای مثال میتوان پرایدهای قدیمی اشاره کرد‬

‫🔰دو کلمه کاربراتوری و انژکتوری به سیستم سوخترسانی خودرو اطالق میشود که از اهمیت بسیار باالیی برای اتومبیل‬
‫برخوردار است‪ .‬در حقیقت در صورت عدم وجود این سیستم‪ ،‬امکان روشن شدن خودرو وجود ندارد‪ .‬این دو سیستم از نظر‬
‫مصرفسوخت و همچنین میزان تولید آالیندگی با هم تفاوت دارند که همین امر باعث میشود تولیدکنندگان خودرو نسبت به‬
‫استفاده یکی از آنها بیشتر تمایل نشان دهند‪ .‬در این مقاله قصد داریم ابتدا به معرفی موتورهای انژکتوری و کاربراتوری‬
‫بپردازیم و سپس مزایا و معایب هر یک را بیان کنیم‪ ،‬با ما همراه باشید‪.‬‬

‫🔘ابتدا به معرفی موتورهای مجهز به سیستم سوخترسانی کاربراتوری میپردازیم‪ .‬کاربراتور مهمترین قطعه در سیستم‬
‫سوخترسانی کاربراتوری محسوب میشود که وظیفه اصلی آن تهیه مخلوط مناسبی از هوا و سوخت برای شرایط مختلف‬
‫کاری است‪.‬‬

‫برای کار کردن کاربراتور نیاز به خال در مجرای خروجی سوخت است‪ .‬این کار توسط قسمتی از بدنه کاربراتور به نام ونتوری‬
‫انجام میشود‪ .‬زمانیکه صفحه گاز باز میشود‪ ،‬هوا توسط سیلندر به داخل کاربراتور وارد شده و در آن جریان پیدا میکند‪.‬‬

‫هنگامیکه هوا از ونتوری عبور میکند‪ ،‬به علت کاهش سطح مقطع‪ ،‬سرعت هوا افزایش و فشار ونتوری کاهش مییابد که‬
‫باعث ایجاد مکش میشود‪ .‬با اتصال مجرای سوخت به این بخش‪ ،‬سوخت با هوا مخلوط شده و روانه سیلندر میشود تا اشتعال‬
‫صورت بگیرد‪ .‬کاربراتورها انواع مختلفی دارند که براساس جهت حرکت سوخت‪ ،‬ونتوری و تعداد دهانه دستهبندی میشوند‪.‬‬

‫🔴انواع کاربراتور براساس جهت حرکت سوخت عبارتند از‪:‬‬

‫کاربراتور با جریان هوا از باال به پایینکاربراتور با جریان هوا از پایین به باالکاربراتور با جریان هوای افقی‬

‫🔵کاربراتور براساس ونتوری موارد زیر را شامل میشود‪:‬‬

‫کاربراتور ونتوری ثابت‬

‫کاربراتور ونتوری متغیر‬

 ‫🔶در نهایت نیز میتوان کاربراتور را براساس تعداد دهانه به صورت زیر دستهبندی کرد‪:‬‬

‫یک دهانه‬

‫دو دهانه‬

‫چهار دهانه‬

‫️✔در حالت کلی کاربراتورها دو وظیفه اصلی زیر را برعهده دارند‪:‬‬

‫مخلوط کردن سوخت و هوا با نسبت ترکیبی مشخص برای ورود به سیلندرتوزیع سوخت پودر شده به میزان برابر در میان‬
‫سیلندرهای موتور‬

‫❌معایب موتورهای کاربراتوری‬

‫در حال حاضر سیستمهای سوخترسانی کاربراتوری در میان سازندگان خودرو منسوخ شده است که یکی از دالیل آن توسعه‬
‫سیستمهای سوخترسانی انژکتوری و همچنین معایب آنها بوده که در ادامه به بیان آنها میپردازیم‪:‬‬

‫عدم تناسب میزان مخلوط شدن هوا و سوخت‬

‫وابستگی شدید کاربراتور به شرایط محیطی‬

‫عدم توزیع یکسان سوخت به سیلندرها‬

‫امکان خفگی کاربراتور‬

‫وابستگی به نوع بنزین و عدد اکتان آن‬

‫عدم وجود سیستم بازگشت سوخت‬

‫قدرت کمتر نسبت به موتور انژکتوری‬

‫آالیندگی بیشتر نسبت به نمونههای انژکتوری‬

‫ارتعاشات و ضربههای بیشتر در مقایسه با موتور انژکتوری‬

‫تنظیم سخت سیستم جرقهزنی‬

 ‫️☑مزایای موتورهای کاربراتوری‬

‫اگرچه سیستمهای کاربراتوری دیگر میان خودروسازان مورد استفاده قرار نمیگیرد ولی اغلب موتورسیکلتهای موجود در‬
‫کشور به این سیستم سوخترسانی مجهز هستند‪ .‬در ادامه مزایای آن را بیان میکنیم‪:‬‬

‫امکان تعمیر بدون نیاز به لوازم الکترونیکی مخصوص‬

‫تعمیرات راحت‬

‫هزینه کم تعمیرات در زمانی خرابی سیستم‬

‫هزینه کمتر تولید این سیستم نسبت به سیستمهای انژکتوری‬

‫موتورهای انژکتوری️⭕‬

‫انژکتور یک نازل برای ترزیق هوا‪ ،‬سوخت و بخار آب تحت فشار است که در سال ‪ ۱۸۵۸‬اختراع شد‪ .‬عملکرد کلی 🔰‬
‫موتورهای انژکتوری تفاوت خاصی با موتورهای کاربراتوری ندارد ولی به علت اجزای مختلف و پیشرفتهتر آن‪ ،‬این عمل‬
‫‪.‬نقش مهمی را در موتورهای انژکتوری برعهده دارد ‪. ECU‬دقیق و بهینهتر صورت میپذیرد‬

‫در موتورهای انژکتوری شاهد حضور دو نوع سیستم تزریق سوخت هستیم‪ .‬این دو نوع را سیستم سوخترسانی مستقیم و‬
‫سیستم سوخترسانی غیر مستقیم تشکیل میدهند‪ .‬اگرچه سیستم سوخترسانی مستقیم جدیدتر است ولی در حال حاضر در‬
‫‪.‬اکثر خودروهای انژکتوری از سیستم سوخترسانی غیر مستقیم استفاده میشود‬

‫‪ ،‬از یک انژکتور برای تعذیه چهار ‪ SPFI‬سیستم غیر مستقیم دارای دو نوع تکی و چندگانه است‪ .‬سیستم پاشش سوخت تکی یا‬
‫سیلندر استفاده میشود که وظیفه این انژکتور پاشش سوخت مورنیاز در ابتدای منیفولد سوخت است‪ .‬در سیستم پاشش‬
‫به تعداد سیلندرهای خودرو از انژکتور استفاده میشود که هماکنون معمولترین سیستم سوخترسانی ‪ MPFI‬سوخت چندگانه یا‬
‫عملکرد بهتری داشته و سوخت با شرایط بهتری وارد ‪ SPFI‬در صنعت خودروسازی محسوب میشود‪ .‬این سیستم نسبت به‬
‫‪.‬سیلندر میشود‬

‫‪ ،‬سوخت موردنیاز برای احتراق به صورت مستقیم درون سیلندر تزریق میشود‪ .‬در ‪ GDI‬در سیستم پاشش مستقیم سوخت یا‬
‫این سیستم حداقل تغییر در شرایط سوخت ورودی به سیلندر رخ میدهد که باعث افزایش راندمان موتور و کاهش مصرف‬
‫سوخت میشود‪ .‬در حال حاضر تعداد تقریبا کمی از خودروسازان از این سیستم در محصوالت خود استفاده میکنند ولی انتظار‬
‫‪.‬میرود با توجه به مزایای آن‪ ،‬شاهد موتورهای بیشتری مجهز به این سیستم در آینده باشیم‬

‫معایب موتورهای انژکتوری❌‬

‫تقریبا میتوان گفت تمامی خودروهای تولیدی جدید به این سیستم سوخترسانی مجهز هستند ولی این امر باعث نمیشود که با‬
‫سیستمی بدون عیب روبهرو باشیم‪ .‬به علت استانداردهای آالیندگی و همچنین افزایش قیمت سوخت‪ ،‬شرکتها همواره به دنبال‬
‫‪:‬بهبود این سیستم هستند ولی با اینحال هنوز شاهد معایبی در آن هستیم که در ادامه بیان میکنیم‬

‫باال بودن هزینه تولید و تعمیرات این سیستم که باعث گران شدن موتور میشود‪.‬نیاز به ابزارهای مخصوص برای تعمیر آن‬
‫)برای تعمیر سیستم سوخترسانی انژکتوری نیاز به فردی ماهر است (تعمیر آن کاری تخصصی محسوب میشود‬

‫نیاز به نگهداری باال‬

‫نیاز به صافی بنزین دقیقتر و بنزین باکیفیتتر نسبت به سیستم کاربراتوری‬

‫مزایای موتورهای انژکتوری✅‬

‫مزایای بیشمار این نوع موتورها باعث شده که خودروسازان به استفاده از آن در مقایسه با سیستم کاربراتوری تمایل‬
‫‪:‬بیشتری داشته باشند‪ .‬این مزایا عبارتند از‬

‫افزایش راندمان حجمی و حرارتی موتور‬

‫بهبود عملکرد و افزایش گشتاور و توان خروجی موتور‬

‫حجم نسبتا ثابت هوای ورودی‬

‫کاهش مصرف سوخت به علت استفاده از سیستمهای اندازهگیری دقیق الکترونیکی‬

‫عدم نیاز به ساسات و روشن شدن بهتر و سریعتر موتور در هوای سردارتعاشات و ضربات کمتر موتور‬

‫کاهش تولید آالیندگی که با توجه به استانداردهای سختگیرانه‪ ،‬مهمترین مزیت این سیستمها محسوب میشود‪.‬‬