You are on page 1of 12

Onaylayan Genel Müdür

KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014


Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 1 of 12

4.3 YÜK TRANSFER PROSEDÜRÜ VE YÜK OPERASYONU ONCESI DIKKATE ALINACAK HUSUSLAR

4.3.1 Genel

Kimyasal ve petrol tankerleri kargo yüklemesinde, tahliyesinde ve seyir esnasında bazı risklere sahiptir.Bu riskleri
minimize etmek için her kargo operasyonuda en doğru bilgi, geminin sahip olduğu teknoloji ve ekipman ile
taşınacak olan yükün sahip olduğu özellikler dikkate alınarak tüm tedbirler alınmalıdır.

Gemi yük transferi yaparken, Şirket, Liman ve yasal kurallara uyumalıdır.Tüm kargo transfer operasyonlarından
1.zabit sorumludur.

4.3.2 Vardiya Düzeninin Oluşturulması

Güverte vardiyaları için gereken kişi sayısı 1.zabit tarafından Kaptan ile istişare edilerek belirlenir.Her vardiya;
yeterlik sahibi bir vardiya zabitinin sorumluluğundadır.1. Zabit tarafından belirlenmiş vardiyacılar da vardiya
zabitine yardım ederler.Vardiya zabiti 1.zabitin gözetiminde Kargo Transfer Planını uygulamaktan
sorumludur.Vardiya çizelgesi mutlaka Yükleme/Tahliye planının içinde yer almalıdır.

4.3.3 Kargo Operasyonu İçin Hazırlık

Kargo transferi 1.zabit tarafından hazırlanmış olan Yükleme/Tahliye Planına uygun olarak yapılmak
zorundadır.Kargo transferinin tam bir kaydı liman kayıtları (port log) içinde yer almalıdır.

4.3.4 Limana Varış Öncesi Kontroller

1.zabit yükleme veya tahliye limanına varmadan önce tüm kritik ve önemli ekipmanların testini ve kontrolünü
yaparak doğru şekilde çalıştıklarından emin olmalıdır.Eğer herhangi bir anormallik, arıza veya uygunsuzluk tespit
ederse pilot almadan önce ivedilikle kaptana rapor etmelidir.Bu durumda Kaptan Operasyon Müdürüne durum
hakkında bilgi vermeli ve geminin yanaşması arıza yada uygunsuzluk giderilene kadar ertelenmelidir.

Yanaşma için pilot alımından önce yada liman öncesi bulunan kanal girişinden en az 6 saat önce aşağıdaki
ekipmanlar test edilip kontrol edilmelidir.

1. Kargo pompaları ve Ballast pompaları


2. Kargo ve Ballast valfleri
3. Kargo tanklarının High ve High High (Overfill) Alarmları
4. Kargo Takip Sistemi ( Ullage, Sıcaklık, PV valfleri için İkincil sistem olan Tank Basınçları ve Alarmları)
5. Kargo yğkleme programı ( stabilite programı)
6. Kargo pompaları acil durum durdurma butonları
7. IGS veya N2 Jeneratör Sistemleri (eğer var ise)
8. Kargo Isıtma sistemi
9. Kargo pompalarının süzdürme sistemi
10. Vapour Return Sistemi ve Alarmları
11. Yükleme limanları öncesinde eğer son yük donabilen bir yuk ise kargo devrelerinin açık olduğu kontrol
edilmelidir.

4.3.5 Kargo Operasyonları Öncesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

4.3.5.1 Yasam Mahalindeki ve Kargo Tanklarındaki Açıklıkların Kapatılması

- Yanıcı ve/veya zehirli yüklerin elleçlenmesine başlamadan önce, elleçlenmesi süresince ve tank yıkama/gas
free işlemleri esnasında yaşam mahalinde ve makina dairesinde bulunan kapı, pencere ve benzeri tüm
açıklıkların kapatılması gerekir.
- Belirlenmiş kapılar geçiş için gerektiğinde açılabilir ancak daha sonra hemen kapatılmalıdır.Kapalı tutulması
gereken kapılar buna göre şablonlanmalı ancak hiçbir durumda kilitlenmemelidir.
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 2 of 12

- Genel olarak yükleme yapılacak olan tanklar bağımsız bir surveyor tarafından yükleme öncesi kontrol
edilmelidir.Bu güverte seviyesinden yapılacak yüzeysel bir kontrolden, tank içinde yapılacak wall wash
testinide içeren ayrıntılı bir kontrole kadar çeşitlilik gösterir.Kontrol için tanka giriş yapılacağı zaman mutlaka
yetkili bir zabit yada yetkilendirilmiş bir kişi surveyore eşlik etmelidir.Ayrıca tanka giriş mutlaka kapalı mahal
giriş prosedürüne uygun olarak gerçekleştirilmelidir.

- Surveyor tarafından yüklemeye uygun bulunan tanklara ait açıklıklar tekrar tanka giriş olmasını önlemek ve
güvenli bir kargo operasyonu sağlamak için sıkıca kapatılarak emniyet altına alınmalıdır.Tank yıkama
kapakları, ana giriş kapakları, gözetleme kapakları ve UTI devrelerinin sıkıca kapatıldığı her yükleme
operasyonu öncesi kontrol edilmelidir.Eğer gerekli ise tank kapak salmastraları ve/veya contaları yenileri ile
değiştirilmelidir.BU OPERASYON POMPACI VE/VEYA GUVERTE REISI TARAFINDAN 1.ZABIT VEYA
SORUMLU ZABIT GÖZETİMİNDE YAPILMALIDIR. Tankların sızdırmazlığı için Silikon kesinlikle
kullanılmamalıdır.

4.3.5.2 Sabit Havalandırma Sistemi

Eğer gemi sabit havalandırma sistemine sahipse, yükleme operasyonu öncesi havalandırma devrelerinin
kargo tankları ile olan bağlantıları kör flenç ile körlenmeli veya ara parça var ise sökülmelidir.Böylece kargo
buharının havalandırma devrelerine sızması önlenmelidir.Sadece valf ile segregasyon kesinlikle
yapılmamalıdır.
Yük buharının havalandırma devreleri yoluyla havadaki nemi kurutan sistem içerisine girmesi geminin
patlaması gibi ciddi felaketlere yol açabilir.

4.3.5.3 Kargo Hortumu Kontrolü

Tüm kargo hortumları yanıcı yüklerin elleçlenmesi yada yıkanması sırasında kullanılmadan önce görsel olarak
kontrol edilmeli ve meğer testleri yapılmalıdır.(ISGOTT 18.2.6.4 ve Ism form 3408 e göre)

Hortum bağlanmadan önce görünür bir hasar yada sızıntıya sebep olacak bir kabarma, delik veya aşınma olup
olmadığı kontrol edilmelidir.

Sahil hortumu kullanılacağı zaman eğer hortumda herhangi bir hasar görünür ise Kaptan hasarlı hortumun
kullanımını reddetmelidir.

Kargo hortumları herzaman dikkatli taşınmalı ve kullanılmalıdır.Hortum yapısına zarar verecek bir yüzeyde asla
sürüklenmemeli ve yuvarlanmamalıdır.Hortum asla stim devresi gibi sıcak bir yüzey ile temas ettirilmemelidir.

Gel git sebebiyle kargo operasyonu sırasında yükselen ve alçalan gemilerde hortum ve bağlantılara yük
binmemesine veya hortumun çok boşta kalarak sıkışmasına engel olunmalı bunun için hortumun durumu sürekli
kontrol edilmelidir.
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 3 of 12

Hortumlar manifolddan söküldükten sonra hemen kör flenç ile kapatılmalıdır.

Sabit olmayan kargo hortumları yıllık olarak ISGOTT 18.2.6 VE ISM FORM 3401 e göre test edilmelidir.

4.3.5.4 Yük Isıtma Kangallarının Testi

Isıtma kangalları her kullanım öncesi test edilmeli ve sızıntı yada benzer uygunsuzlukların olmadığı görülmelidir.
IMO Chemical Code da belirtilen önlemler alınmalıdır.

Isıtma kangallarının içerisinde toksik yük girme olasılığına karşı sadece toksik yüklerin ısıtmasından önce değil,
ayrıca ısıtma istemeyen toksik kargoların taşınmasından sonrada ilk fırsatta kontrol edilmelidir.Toksik kargo IMO
IBC Code da K sütununda T harfi ile belirtilmiş yükler olup IMO IBC Code 7 de bulunan gerekliliklere uyulması
gerekir.

Isıtma kangallarının tesleri ISM form 3405 te kayıt altına alınacaktır.

4.3.5.5 Yüksek Seviye ve Taşma (High Level ve Overfill) Alarmları

Yük transferinin yapılacağı kargo tanklarında bulunan yüksek seviye ve taşma (high level ve Overfill) alarmları test
edilmiş olmalıdır.Yüksek seviye ve taşma alarmları kargo transfer sisteminin emniyet açısından kritik elemanlarıdır
ve transfer öncesi yapılan kontrollerde eğer herhangi bir sorun görülmüş ise yükleme kesinlikle başlamamalıdır.

Yüksek seviye ve taşma alarmları yükleme ve/veya tahliye süresince açık konumda olmalıdır.Buna bekleme
süreleri, operasyon adımları, numune alımları ve analiz süreleri vb. durumlar da dahildir. Hatta beklemenin ne
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 4 of 12

kadar olacağı belli olmasa dahi seviye alarmları yükleme ve/veya tahliye operasyonu bitene kadar açık konumda
kalmalıdır. Yükleme ve/veya tahliye operasyonunun bitmesi tüm kargo hortumlarının sökülmesi de dahil olarak tüm
kargo transferlerinin sona ermesidir.Tüm kargo tank ve manifold valfleri kapalı duruma getirildikten sonra seviye
alarmları kapatılmalıdır.

4.3.5.6 Frengi Tapaları

Yük elleçlemesi başlamadan önce güvertede bulunan tüm frengi tapaları ile terminal üzerine dreyn sağlayan
tapalar sıkıca kapatılmalı böylece denize yada terminal üzerine yük kaçması önlenmelidir. Güverte üzerinde biriken
yağmur suları belirli aralıklarla dreyn edilmeli ve hemen arkasından frengi tapaları sıkıca kapatılmalıdır.Kirlenmiş
sular yağmur suyu dahi olsa slop tankına yada uygun bir tanka transfer edilmeli asla denize dreyn edilmemelidir.

4.3.5.7 Taşıntı Transfer Sistemi

Taşıntı transfer sistemi güverte üzerine gelecek herhangi bir taşıntının acilen temizlenmesi ve uygun tanka
aktarılması için gemilerde mutlaka sağlanmalıdır.Taşıntı ekipmanları acil durumda ivedilikle kullanılmak üzere
manifold bülgesinde hazır durumda bulunmalıdır.Ayrıca geminin ana güvertesinin kıç tarafında ve sancak iskele
her iki tarafta da biriken taşıntının temizlenmesi için uygun bir sistem bulunmalıdır.Bu taşıntı pompası ve/veya
sadece bir valf yardımı ile biriken taşıntının gidebileceği bir tank veya bunlara benzer ve etkin bir yöntem olabilir.

Eğer bir kargo tankı veya slop tankı kullanılamaz ise taşıntı için kapalı ve en az 2 m3 hacimli kapalı bir konteyner
bulunmalıdır.Fakat manifold tavaları taşıntı konteynırı olarak kabul edilemez çünkü kapalı değillerdir.

Taşıntı tankları ana güvertenin altında kargo bölgesinde bulunan gemilerde, bu tankların frengi tapaları
(seyirhalinde, demirde, herhangi bir operasyon esnasında, vb.) tanka temiz su(yağmur suyu, deniz suyu) girişini
önlemek amacıyla kapalı tutulmalıdır. Bu tapalar durumunda uzaktan açmak için bir halat ile bağlanabilir.

Seyyar taşıntı pompaları mutlaka gemi bünyesine topraklanmalıdır.Ayrıca kullanım sırasında pompa mutlaka
sabitlenmeli ve böylece oluşabilecek kazalar önlenmelidir.

Kargo operasyonları başlamadan önce taşıntı pompası test edilmeli ve havası tüm operasyon boyunca açık
olmalıdır.

4.3.5.8 Kör Flençler

Tüm kargo operasyonları boyunca kullanılmayan manifoldlar kör flençlerle kapatılmalıdır.


Kör flenç üzerindeki tüm civatalar somun ile sıkılmalı, somun ve civatalar uygun ölçüde ve metaryelden yapılmış
olmalıdır.Termometre ve/veya basınç geyçleri için olan tüm açıklık/bağlantılar sıkıca kapatılmalı eğer kullanılmıyor
ise körlenmelidir.

Yük devrelerinin segregasyonu aşağıdaki yöntemlerden biryle yapılmalıdır;


a) Yo yo sistemi ile veya
b) Aradaki boru devresinin (spool piece) çıkarılarak flençlerin körlenmesi veya
c) Kızaklı kör takılması (spectackle)

Farklı yüklerin segregasyonunun valflerle (çift valf) yapılması yasaktır. Operasyonu yapılmayan tankların
(yükleme / tahliye) ana manifolddan ve diğer tanklardan yukarıda belirtilen yöntemlerden biri ile ayrılmış olması
gerekmektedir.

4.3.5.9 Topraklama

Tanker safety guide bölüm 2.11 sorumlu zabit tarafından okunmalı ve uygulanmalıdır.

4.3.5.10 PV Sisteminin kontrolleri / Donma ve tıkanmalara karşı PV valf ve devrelerinin kontrolü

Her kargo operasyonu öncesi PV valflerinin rahat bir şekilde çalıştığı kontrol / test edilmelidir.
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 5 of 12

Bazı tür kargolar PV valflerini dondurarak tıkanmalara sebep olabilir.Boyanmış alev tutucular yada tıkanmış
devreler yüzünden oluşabilecek potansiyel problemlerin önlenmesi için planlanmış zamanda gerekli kontrollerin
yapılması gerekir. Bu kontroller sırasında da personel güvenliğine mutlaka dikkat edilmelidir.Zehirli yüklere ait
buhar yoğunlaşabilir yada havadan ağır ise güverte seviyesine inerek personel için risk oluşturabilir bu sebeple PV
valflerinin gerekli kontrolleri yapılırken full kimyasal koruyucu ekipman giyilmelidir.

a) Yüksek Donma Noktası olan Kargolar ve Sıvı Formda Taşınan Katılar (Sulfur, HMD, Acedic Acid,
Phenol): Bazı kargolar tankerlerde taşınırken alev tutucularda, PV devrelerinde, valflerinde ve kargo
transfer devrelerinde donma ve tıkanmalara sebep olur.Bu tür yüklerin buharı yoğunlaşır ve donarak PV
valflerinde tıkanmalara sebep olur.Yük kalıntıları temizlenmezse zamanla devrelerin de tıkanmasına sebep
olur.PV devrelerinin donmasının önlenmesi için seyyar stim hortumları kullanılmalıdır.

Kaptan aşağıdaki önlemlerin alındığından emin olmalıdır:

- Kargo buharının donma etkisinin azaltılması için tank Nitrojen ile örtülmelidir
- Seyyar stim hortumları PV valflerinin etrafına sarılmalıdır.Stim hortumu stim devresine bir kontrol valfi ile
bağlanmalıdır ve dönüş hortumu direk dönüş devresine bağlanmalıdır.
- Tank içindeki basınç secondary sistemden sürekli takip edilerek PV valflerinin çalışır durumda olduğu
gözlenmelidir.
- PV valfleri aralıklarla kontrol edilmeli ve yük buharının zehir etkisi dikkate alınmalıdır. Zehirli yüklere ait
buhar yoğunlaşabilir yada havadan ağır ise güverte seviyesine inerek personel için risk oluşturabilir bu
sebeple tam koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

Yüksek donma noktasına (Solidififying) sahip Palmoil ve Talloil gibi yüklerin operasyonlarında da PV
valflerinde donma riski vardır.
Eğer gerekli önlemler alınmaz ve gerekli kontroller yapılmaz ise kargo tankı yüksek basınç altında kalarak
gemi bünyesinde ciddi hasarlara sebep olabilir.

Aşagıdaki notlar Kargo Konrol Odasına asılmalıdır.


- Kargo tanklarının IG basınçları kargo operasyonu süresince çok iyi takip edilmelidir.Erimiş formda
taşınan ve yüksek donma noktasına sahip yüklerin operasyonlarına ise ekstra dikkat edilmelidir.
- Yüksek donma noktasına sahip yüklerin elleçlenmesinde,yükleme sonrasında, tahliye öncesinde ve
tahliyesi sonrasında kargo devreleri (hava / nitrojen ile) test edilmeli ve açık oldukları görülmelidir.

b) Monomer yükler : Benzer sorunlara sebep olan başka bir sınıf yükde monomerlerdir.Styrene, ethyl
acrylate, methyl methacrylate, ve vinyl acetate gibi.Bu yükler ayrıca kendi formlarında reaksiyona girebilen
yükler olduğundan inhibitör eklenerek taşınır.Ancak buharı inhibitörlü olmadığından havalandırma
devrelerinin çeperlerinde ve alev tutucularda bu buhar polimerize olur. Bu kalıntılar geminin yıllar içindeki
seferlerinde oluşabilir yada tank taşırma veya yükün sallanma sonucu Pv devrelerine çıkması bu durumun
daha da hızlanmasına sebep olur.Sallanma yada tasma sonucu PV devresinin çeperlerinde kalan yük
içerisindeki inhibitörün ömrünün bitmesi ile reaksiyon başlar ve yük kalıntıları donar.

Tahliye operasyonuna başlamadan önce PV ler manuel test edilmelidir.Polimerizasyon sonucu oluşan
kalıntının temizlenmesi çok zor olabilir.Bu durumda Sirket hemen bilgilendirilmelidir.

4.3.5.11Dreyn Körleri/Tapaları

Manifold tavalarının, yakıt taşıntı tavalarının ve ırgat tavalarının körleri sıkıca kapatılmalı böylece oluşabilecek bir
sızıntının tava içerisinde tutulması sağlanmalıdır.

4.3.5.12 Manifold Tavaları

Manifold tavaları her kargo operasyonu sonrası iyice temizlenmeli ve kurutulmalıdır.Böylece tava içerinde bulunan
yük eğer daha sonra elleçlenecek yük ile uyumlu değil ise kimyasal reaksiyona girmeleri önlenir.Yüklerin kimyasal
uyumları herzaman göz önünde bulundurulmalıdır.
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 6 of 12

4.3.5.13 Deniz valflerinin mühürlenmesi

Denize açılan valflerin açılmasını önlemek için bu valfler mutlaka mühürlenmeli ve kilitlenmelidir.Ör ODME
overboard valfi.
4.3.5.14 Solas İkincil Sistem alarm ayarları (Secondary Sistem)

Kontrollü tank havalandırma sistemleri Birincil ve İkincil sistemler olarak ayrılabilir. Bu sistemler birinin
arızalanması durumunda tankların yuksek basıncta veya basınc altında kalmasını önlemek amaçlı birbirinden
bagımsız iki farklı sistemdir. Alternatif olarak İkincil system gemilerde zorunludur ve bu sistem genel olarak her
tanka monte edilmiş olup o tankın basınc degerlerini kargo control odasından yada kargo operasyonu nereden
gözleniyor ise oradan okunmasını saglar bir sistemdir. Ayrıca bu sistemler gemiye özgü basınc ve vakum
değerlerinin girilmesi ile aktif olan alarmlara da sahiptir. (IBC 8.3.3)

Buhar toplama sistemine (Vapour Collection / Vapour Return Line) sahip olan gemilerde basınc sensoru ile
donatılmıs olmalıdır.Bu sensor ana buhar toplama devresindeki basınc degerlerini gösterir.

(a) Basınç indikatörü gemide kargo transferinin kontrol bölgesinde (varsa CCR de) olmalı ve
(b) Yüksek ve düşük basıcı göstermelidir;

(1) Kargo operasyonunun control edildiği bölgeden duyulur ve görünür alarm olmalı
(2) Yüksek basınç alarm değerleri asla PV valfinin basınc sonucu en düşük açma degerinin yüzde 90’nından fazla
olmamalıdır.
(3) Düşük basınç için girilecek değerler ise inertli tanklar için 10 mbardan (4 inc water gauge 0.144 psig) küçük,
inertsiz tanklar için kargo tank havalandırma sistemindeki en düşük vakum valfi açma değerinden küçük
olmamalıdır. (CFR 46 39.20-13)

İnertli gemilerde eğer basınç sensörleri ikincil sistem olarak gemiye koyulmuş ise alarm değerleri basınç valfinin
normal çalışma değerinin yüzde 10 fazlasına ayarlanarak çalışması sağlanmalıdır. Düşük basınç değerinin ise asla
sıfırın altına düşmesine izin verilmemelidir. Buyüzden alarm değeri sıfırın üzerine set edilmelidir.

İnertli olamayan tanklar için ise yuksek basınç alarm değeri basınc valfinin normal calısma degerinin yüzde 10
fazlasına set edilmeli düşük basınç (vakum) alarm değeri ise maksimum tank tahliye kapasitesindeki vakum
değerinin yüzde 10 fazlasına set edilmelidir.

Tüm durumlarda her tank için birincil havalandırma sisteminin arızalanmasına karşı ister ikinci bir havalandırma
devresi yada basınç/vakum sensörü şeklinde ikincil bir system sağlanmalıdır . Eğer elektronik sensörler mevcutsa
alarm değerleri dogru degerlere ayarlanması ve çalışması için belirlenmeli ve kayıt edilmelidir.

Filo gemilerimizde 4 farklı alarm set değerleri mevcuttur.

Kargo tank İkincil system alarm değerleri

1- Kargo tank ikincil system alarmı pozitif basınç için (her zaman yüksek basınc valfinin açma değerinin
yüzde 10 fazlasına ayarlanmalıdır.)
2- Kargo tank ikincil system alarmı vakum için (her tankın kendi maksimum tahliye kapasitesindeki vakum
değerinin yüzde 10 fazlasına ayarlanmalıdır.)

Buhar toplama sistemi alarmları (Vapour collection/Vapour return line)

3- Yüksek basınc alarm set değeri (herzaman PV basınc valfi açma basıncının % 80 I olmalıdır)
4- Düşük basınç (vakum) alarm değeri (eğer IG sistemi kullanılıyorsa + 100 mmwg, IG sistemi kullanılmıyor
ise PV vakum valfinin açma değerinin % 80 nine ayarlanmalıdır.)

Örnek:
Eğer PV valflleri açma değerleri;
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 7 of 12

Basınç : +2000 mmwg


Vakum : -350 mmwg (PV valf manueline bakılarak maksimum
tahliye kapasitesindeki basınç değerleri belirlenmelidir.)
Max tahliye reyti her tank için : 200 cbm/hr (ref: VECS manuel)
Max müsade edilen kargo tank negative basıncı : - 7 kpa = -700 mmwg (ref: VECS manuel)
Max müsade edilen kargo tank pozitif basıncı : +24 kpa= +2400 mmwg (ref: VECS manuel)

Aşagıdaki grafikte de açıkca belirtildiği üzere, PV valfi vakum tarafı sıfır akışta açma değeri -350 mmwg.
Ancak tahliye süresince maksimum kapasiteyle tahliye yapılırken (200 cbm / hr) vakum basıncı -440 mmwg olarak
hesaplanmıştır.Bu durumda vakum tarafı için çalışma basıncı -350 mmwg yerine -440 mmwg olarak
düşünülmelidir.Buna gore ikincil system vakum basınc alarmları maksimum tahliye reytindeki vakum çalışma
basıncına gore hesaplanmalıdır. Ancak kargo tankının dizaynı (maksimum kargo tank vakum basıncı) her zaman
dikkate alınmalıdır.

PV valve vacuum side flow capacity / opening pressure graphic.

Yukarıdaki açıklamalar ışığında alarm set değerleri aşağıdaki şekilde ayarlanmalıdır;

1. Nitrojen / Inert Gaz ile yapılan Operasyonlarda

Inert Gaz / Nitrojen jeneratorü kullanılırken tank içindeki basınç her zaman pozitif tutulmalıdır.Tank içindeki
basıncın hiçbir zaman sıfırın altına düşmesine müsade edilmemeli ve alarm değerleri her zaman sıfırın üzerinde
bir degree ayarlanmalıdır.Şirket politikamıza gore ikincil sistemin vakum tarafı için alarm set değeri + 100 mmwg
dir.

Yukarıdaki örneğe göre alarm değerleri aşağıdaki şekilde ayarlanmalıdır;


Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 8 of 12

a) Buhar Döndürme Devresi (Vapour Return Line ) ile yapılan Operasyonlarda

Buhar toplama sistemi alarm değerleri (Vapour collection system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: +1600 mmwg (Basınc valfinin açılma basıncının %80 i)
Düşük Basınç Alarm Değeri: +100 mmwg

Kargo Tankları İkincil Sistem Alarm Değerleri (Secondary system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: +2200 mmwg (Basınc valfinin açılma basıncının %10 fazlası)
Düşük Basınç Alarm Değeri: +100 mmwg
b) Buhar Döndürme Devresi (Vapour Return Line ) kullanılmadan yapılan Operasyonlarda

Buhar toplama sistemi alarm değerleri (Vapour collection system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: NA
Düşük Basınç Alarm Değeri: NA

Kargo Tankları İkincil Sistem Alarm Değerleri (Secondary system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: +2200 mmwg (Basınc valfinin açılma basıncının %10 fazlası)
Düşük Basınç Alarm Değeri: +100 mmwg

2. Nitrojen / Inert Gaz kullanılmadan yapılan Operasyonlarda

a) Buhar Döndürme Devresi (Vapour Return Line ) ile yapılan Operasyonlarda

Buhar toplama sistemi alarm değerleri (Vapour collection system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: +1600 mmwg (Basınc valfinin açılma basıncının %80 i)
Düşük Basınç Alarm Değeri: - 280 mmwg (Vakum valfinin açılma basıncının %80 i -350 x 0.8 = -280 mmwg)

Kargo Tankları İkincil Sistem Alarm Değerleri (Secondary system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: +2200 mmwg (Basınc valfinin açılma basıncının %10 fazlası)
Düşük Basınç Alarm Değeri: -485 mmwg (Maksimum Tahliye reytindeki vakum değerinin %10 fazlası
-440 mmwg x 1.1 =- 485 mmwg)

b) Buhar Döndürme Devresi (Vapour Return Line ) kullanılmadan yapılan Operasyonlarda

Buhar toplama sistemi alarm değerleri (Vapour collection system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: NA
Düşük Basınç Alarm Değeri: NA

Kargo Tankları İkincil Sistem Alarm Değerleri (Secondary system)


Yüksek Basınç Alarm Değeri: +2200 mmwg (Basınc valfinin açılma basıncının %10 fazlası)
Düşük Basınç Alarm Değeri: -485 mmwg (Maksimum Tahliye reytindeki vakum değerinin %10 fazlası
-440 mmwg x 1.1 =- 485 mmwg)

Eğer ikincil alarm sistemi sensörleri arızalanırsa;

- Kaptan ANTBI sisteminde uygunsuzluk açmalıdır


- Kaptan Şirkete haber vermelidir
- Risk değerlendirmesi yapılarak hazırlana form Şirkete gönderilmelidir
- Kaptan Şirketin kargo operasyonu için onayını beklemelidir.

Gemi yukarıdaki prosedür uygulanmadan yükleme / Tahliye / İnertleme operasyonu yapamaz.

Yükleme operasyonu esnasında, tanklar doluyken yada tahliye operasyonu sırasında IG sensörleri arızalanır ise
risk değerlendirmesi en az aşağıdaki maddeleri içermeli ancak asla bunlarla sınırlı değildir;

 Kargo operasyonuna katılan tüm personel sensor arızası hakkında bilgilendirilmelidir


Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 9 of 12

 PV devresine uygun değerleri gösteren bir geyç takılmalıdır


 PV devresine takılan geyç üzerine ikincil system alarm değerleri silinmez kale mile işaretlenmelidir
 Takılan geyçdeki değer devamlı olarak gözlemlenmeli ve CCR ye rapor edilmelidir
 Maksimum yukleme ve tahliye reytleri düşürülmelidir.
 Bir kaç tankın IG sensörü arızalandı ise bu tanklarda aynı anda operasyon yapılmamalıdır. Bu tanklar
taker taker farklı steplerde yuklenmeli yada tahliye edilmelidir.

4.3.5.15 Yük Tanklarında Yüksek Basıncın Önlenmesi

Yüksek basınç , çevre ve ölüm ile sonuçlanan ve tank yapısna zarar veren kazalara sebebiyet verebilir.Normal
koşullarda PV valfleri tankın soluk borusu gibi çalışmaktatdır.Eğer PV valfleri çalışmaz, bloke olur veya buhar hızı
havalandırma limitlerini aşar ise, tank içindeki basınç tehkikeli şekilde artış gösterir.

Temelde Tank içindeki basınç artışının 3 temel sebebi bulunmakatdı;

Yeterli veya hiç çalışmayan PV valfleri


PV valf devresinin tıkanması
Tanka ait yükleme hızı limitinin aşılması( PV vent kapasitesi)

Yükleme ve tahliye operasyonları esnasında tank içindeki yüksek basınç oluşumu önlemek için aşağıdaki
noktalara dikkat edilmelidir:

1. PV valfleri operasyon öncesi el ile birkaç açılıp kapatılarak alıştırlmalı ve çalıştığı test edilemlidir.

2. Yük planlaması her bir tankın max yükleme hızını aşamayacak şekilde yapılmalıdır.

3. Tank değişimlerinde veya valf ayarlamalarında görevli zabit anlık yükleme hızının hiç bir şekilde max değeri
aşmadığından emin olmalıdır.

4. Kedi köprüsü üzerinden PV basınçlarını kontrol edilmesine olanak sağlayan , PV devreleri üzerinde
-100/+300 mbarlık manometreler takılmış olmalıdır. Yüksek basıncın anlaşılabilmesi için alarm limitleri
manometre kartları üzerinde kırmızı isle işaretlenmelidir.

5. Vardiyacı gemici tank iç basıncını PV üzerindeki manometrelerden kontrol etmelidir. Eğer okunan değerler
kart üzerindeki kırmızı sıkala içinde ise, yani çalışma değerlerini aştı ise derhal kargo kontrole görevli zabite
raporlamalıdır.

6. Kargo tankı iç basıncı sürekli olarak tank radar sistemi üzerinden control edilmelidir. Her yarım saate bir
güvertedeki manometer değerleri ile radar sistemi değerleri görevli zabit tarafından karşılaştırılmalı ve ısm
form 2907 ye kayıt edilmelidir.

7. Tank radar sisteminin verdiği tüm alarmlarlar ve yapılan düzeltici faaliyetler ısm form 2908 e kayıt
edilmnelidir. Alarm acknowledge edilmeden once alarmın neye ait ve ne olduğu kayıt altına alınmalıdır.
Yapılan düzeltici faaliyetin detyalarınında kayıt altına alınması önemlidir.
8. Tank işçi basıncı PV valflerinin çalışma limitlerini aşaması durumunda 1.zabit ve Kaptan derhal haberdar
edilmelidir.

9. Alarm set değerleri aşılan tanka yük operasyonu durudurulur ve PV valfi el ile çalışltırılarak basınç
ayarlamsı yapılır.PV valfinin çalışması gerektiği değerlerde çalışmama sebebi bulunup tedbirler
alınmandıkca operasyone geri dönülmemelidir.

UYARI : YÜK OPERASYONLARI ESNASINDA, TANK RADAR SİSTEME AİT SESLİ ALARMIN KAPATILMASI
CHEMFLEET GEMİLERİNDE KESİNLİKLE YASAKTIR.

4.3.5.16 Kargo valflerinin Kontrolü


Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 10 of 12

Vardiya zabitleri ve güverte personeli kargo ve balast operasyonlarının planlama ve uygulama kısımlarına aktif bir
şekilde dahil edilmelidirler.Kargo operasyonu esnasında kargo kontrol odasında bulunan vardiya zabiti ile
güvertede valflerin açma kapama görevini üstlenen güverte personeli arasında doğru ve etkin bir iletişim
olmalıdır.Valf operasyonunu yapacak olan güverte personeli ne zaman ve hangi valfin açılıp kapatılacağını teyid
etmelidir.Sorumlu zabit doğru valf olduğunu kargo kontrolde bulunan diagram üzerinden de
doğrulamalıdır.Operasyon için hazırlanan devrelerdeki valflerin konumları, varsa dreynler ve devreler tecrübeli bir
zabit tarafından da güverte personeline ek olarak ayrıca kontrol edilmelidir.

Ana kargo devresi sistemi ile donatılmış gemilerde yapılacak yanlış bir valf operasyonu ciddi kazalara sebep
olabilir.Bu sebeple valf operasyonları çok büyük dikkat ister.

Kargo operasyonuna başlanmadan önce tüm valflerin kapalı olduğu kontrol edilip daha sonra gerekli valfler
açılmalıdır.Kargo operasyonu tamamlandıktan sonrada tüm valflerin kapatıldığı teyit edilmelidir.Valfler kapatılırken
valf handlenın artık dönmüyor olmasından dolayı valf kapalı kabul edilmemeli valfin indikatörüde kontrol edilerek
valfin kapalı olduğu kontrol edilmelidir.

Yukleme veya tahliye operasyonu başlamadan önce 1. Zabitin hazırlamış olduğu operasyon planına uygun olarak
valfler ayarlanmalı ve tecrübeli bir zabit tarafından ayrıca kontrol edilmelidir.Boylece iki ayrı kişinin kontrolünden
geçmelidir.

4.3.5.17 Kıç Devre Üzerinden Yükleme

Kıç devre üzerinden yüklemeye başlamadan once, Bağlantı manifold çevresinde tehlikeli olabilcek 3 meterelik
alan emniyete alınarak kontrolsüz girişlerin yapılmasının önüne geçilmelidir.

Bağlantı her hangi bir olası kaçağın fark edilebilmesi için sıkı sıkıya control edimelidir. Yaşam mahali fan alıcıları ve
kaportalar kapalı olmalıdır.
Kıç bağlantısına yakın civarda yangın ile mücadele ekipmaları acil müdahale için hazır bulundurulmalıdır.

4.3.5.18 Yük Transfer öncesi Konferansı

Bu konferans kargo operasyonunda yetkili ve görevli terminal personeli ile 1. Zabit arasında geçmelidir.Aşagıdaki
prosedür uygulanmalıdır;

1. Gemi/Sahil emniyet kontrol listesi doldurulmalı (Ship/Shore Safety Checklist)


2. Yerel ve terminale ait kurallar konuiulmalı ve
3. Terminal yetkilisi ile hazır ol, basla, yavaşlat ve operasyonu durudur gibi önemli durumlar için işaretler
belirlenmelidir.
4. Eğer sahilden nitrojen sağlanacak ise elleçleme prosedüründe hem fikir olunmalıdır.
5. Yuklerin sırası ve yuleme/tahliye reyti kararlaştırılmalıdır.
6. Operasyonu geminin mi yoksa sahilin mi durduracağı kararlaştırılmalıdır.
7. Acil durum stop etme prosedürü, yangın durumunda neler yapılması gerektıgı ve diğer acil durumlarda
yapılması gerektiği kararlaştırılmalıdır ve hem fikir olunmalıdır.
8. Eger yalıtım flenci kullanılıyor ise yalıtım zayıflatılmamalıdır.

4.3.6 Basınç Artışı ve Çekiçleme

Pompaların ve valflerin yanlış opere edilmesi devre sistemi içinde ani basınç artışlarına neden olur. Bu artış
devreye, yükleme hortumu ve koluna zarar verecek güçte olabilir. Sistem üzerindeki en zayıf noktalardan biri de
gemi sahil bağlantısıdır. Basınç artışı, yükün akış yönündeki valflerin kapatılması ile oluşur ve valfin kapanışı hızlı
ise basınç artışı çok şiddetli olabilir.

Uzun devre sisitemlerinde ve yük akış hızının yüksek olduğu sistemlerde zarar görme olasılığı daha yüksektir.
Basınç artış riski var ise, terminal ile pompa hızı, valflerin kapanış hızı,yükleme hızı konularında anlaşmaya
varılmalıdır. Bu anlaşma uzaktan kumanda valflerin kontrolu ve otomatik stop valfinin kapanış hızını ve yük
operasyon planını içermelidir.
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 11 of 12

4.3.6.1 Valf Kapanma Süresi


Devre içinde meydana gelebilcek basınç artışlarını control altına albilmek için ilk adım devre üzerindeki valflerin
kapanış hızlarını ayarlamaktır.
Etkin valf kapama süresi, devre içindeki sıvı akış hızının, valf spindıl kapanış hızına oranla daha once yavaşlaması
ile olur. Bu aynı zamanda valf dizaynı, sipındılı ve portun oturma alan yüzeyine bağlıdır. Etkin/yeterli yükleme
hızının düşürmek, valfin son çeyreğinin ksılması veya daha küçük port alanıyla mümkündür.

4.3.6.2 Basınç Artış Zararlarının İndergenmesi

Devre sistemi üzerindeki gerilmi artıracak, yüksek düzeyde basınç artışı riski mevcut ise, çözüm için bir uzman
tavsiyesi alınmalıdır. Basınç artış problemleri manuel kumadalı valflerin doğru opera edilmesi ile önelenmesi
mümkündür. İşin temelinde, en önemli nokta, uzun devre uclarında bulunan valflerin akış yönünün terisnde hızlı
bir şekilde kapatılmamasıdır ve valf ayarlarındaki tüm değişkliklerin olabildiğince yavaş yapılmasıdır.

4.3.6.3 Basınç Artış Rikinden ve Zararlarından Kaçınmak İçin Yükleme Hızı Limitlemesi

Yük operasyonları kapsamında, devre uzunluğu ve sabit valflerin kapanış hızları bilinmekte ve sabitdir, bu
durumda ani basınç artışı zararlarından kaçınmanın pratik yolu manuel valflerin kapanış hızı ve devre içindeki sıvı
akış hızının oluşturacağı etkinin kontrolu müsade edilen azami limitler için tutulması ile mümkündür

4.3.6.4 Valf Operasyonu ve Ayarlar

1. Valfleri kapalı tutmak: Tum kargo, balast ve havalandırma valfleri kullanılmıyor ise kapalı tutulmalıdır.
2. Manifold Valfi: Manifold valfi en son açılmalıdır.Transfer başlamadan hemen önce.Eger transfer stop
edilecekse cok kısa bir süreliğine dahi olsa manifold valfi kapatılmalıdır.
3. Tank Değişimi: Tanklar değiştirileceği zaan yeni açılacak olan tankın valfi kapatılacak olan tankın valfi
kapatılmadan önce açılmalıdır.
4. Tam Acık Valfler: Eger bir valf tam olarak açılacak ise tam açıldıktan sonra hemen hemen bir tur kapatılır
böylece valfın acık konumda sıkışması önlenir.
5. Transferi Durdurmak: Sahil tarafından gemiye yapılan yüklemelerde transfer sahil valfi yada pompası
kapatılarak yapılmalıdır.Gemi tarafından sahile gönderilen yüklerde ise gemi pompası stop edildikten
sonra gemi valfi kapatılarak stop edilir.
6. Kapalı & Açık Yavasca valf operasyonu yapılmalıdır.Devre içinde basınç oluşması böylece engellenir.
7. Çekiçleme personel emniyeti, devrelere ve valflere hasar vermemesi için önemlidir. Özellikle yüksek
densiteye sahip yüklerdeve balast tankı degısımlerınde.Çekiçlemenin önlenmesi için aşağıdaki prosedür
izlenmelidir;

Yükleme tanklarının değişiminde


- Yuklenecek tankın doldurma ve devre üzerindeki valfler acılır
- Manifold valfi acılır
- Stop edilecek tankın manifold valfi kapatılır
- Stop edilecek tankın doldurma valfi ve devre üzerindeki valfleri kapatılır.

Ballast alımında / boşaltımında tank değişimleri için aşağıdaki örnek dikkate alınmalıdır;

1. Eğer örneğin 1w tanklarına balast alıyor ve 1w kapatılıp 2w tanklarına balast alımına başlanacak ise;
-Deniz susyu kiniştin valfi kapatılır (20 sn beklenir böylece akış)
-1w ballast valfi kapatılır
-2w ballast valfi acılır
-Deniz suyu kinistini acılır

2. Eger örneğin 1w den balast basılıyor ve 1w stop edilip 2w tanklarına geçilecek ise
-1w ballast valfi kapatılır
-2w ballast valfi acılır
Genel prensip;
- Valf kapatılır, akısın başladığı su kaynağına yakın olan
Onaylayan Genel Müdür
KİMYASAL TANKERİ EL KİTABI Tarih 26.12.2014
Bölüm 4.3
Yenileme 1
Sayfa 12 of 12

- Remote kontrol valfler kullanılıyor ise ilk bu valfler kapatılmamalıdır.Cünkü çabuk kapanan valfler
çekiçlemeye sebep olurlar.Mumkunse once manifold valfleri kapatılmalıdır..

Kargo yükleme operasyonlarında, yükleme stop edilmeden valfi kapatmak devre içinde basınç yükselmesine
sebep olur.Yüklemelerde manifold valfi kapatılmadan önce sahil tarafından yükleme stop edilmelidir.

4.3.7 Havalandırma Sistem Çeşitleri

IBC Koda göre aşağıda da açıklanmış olan iki çeşit havalandırma sistemi vardır;

• Açık tank havalandırma sistemi sürtünme kayıpları haricinde yük buharında oluşan akışa normal
operasyonlarda herhangi bir kısıtlama getirmeyen sistemdir.Açık havalandırma sistemi her tank için
bireysel havalandırma olarak kabul edilebilir yada kargo segregasyonu dikkate alınarak bireysel
havalandırmalar bir ana havalandırmada birleşebilir.Hiçbir koşulda bu havalandırmalarda kesici bir valf
olmamalıdır.

• Kontrollü Havalandırma sistemi tanklardaki basınç ve vakumu sınırlandıran basınç ve vakum valflerini
içeren havalandırma sistemidir.Kontrollü havalandırma sistemi her tank için bireysel olabildiği gibi kargo
segregasyonun dikkate alacak şekilde her tanka ait havalandırma ana devrelerede bağlanabilir. Basınç ve
vakum valflerinde asla kesici valf olmamalıdır.Bu valfler IBC kod 8.3.6 da belirtilen gerekleri sağlamalıdır.

Kontrollü tank havalandırma sistemi tankın yuksek basınca maruz kalmasını yada vakum da kalmasını önlemek
için birincil ve ikincil sistemlerden oluşur. Alternatif olarak ikincil system her tanka bağımsız olarak takılmış ve
Kargo Kontrol odasından yada kargo operasyonunun takip edildiği yerden gözlemlenen basınç sensörlerinden
oluşabilir. Bu sistem yüksek yada düşük basınçta aktif olan sesli ve görsel alarmlar da içerir.

You might also like