IMPORMAL NA SEKTOR NG EKONOMIYA - mga ilegal na gawain ng mga negosyante ukol sa

pagbabayad ng buwis
- Underground Economy
- maling deklarasyon ng kita
- Black market
- pagggamit ng 2 libro/aklta na talaan ng
- nakatagong ekonomiya
kita/transaksyon
IMPORMAL NA SEKTOR
- isang tunay na talaan na pang sarili lamang
- gawaing pang ekonomiko na labag sa batas (ilegal)
- isang naglalaman ng di totoong kita ng
- gawaing kriminal negosyo/kompanya

- pagnanakaw - Di-nakatalang ekonomiya

- pagpupuslit (smugling) - mga kabayarang walang resibo

- at iba pa. - Counter-Trade

→ tumutugon sa pangangailangan/kagustuhan ng - komplikadong bersyon ng kalakalang “barter”

mga tao na hindi natutugunan ng pormal na
MGA DAHILAN NG IMPORMAL NA EKONOMIYA
ekonomiya.
- pangangailangan mabuhay
DAHIL SA KAHIRAPAN →sariling paraan
LIKAS SA TAO
LABAG SA PORMAL NA EKONOMIYA
- kahit anung uring hanap-buhay
- pagrerehistro ng negosyo
- kahit kapit sa patalim→labag sa batas
- pagkuha ng permit
- hangaring kumita (ng malaki at mdalian)
- pagsusumite ng mga papeles
- malaking kita→mapanganib
Sa tingin ng mga mamamayan ay may
hal.- patagong pagbebenta ng bawal na gamot
Kabagalan.
ugat ng maraming krimen
- red tape
- mga batas at regulasyon
- suhol
- paghina o pagkawalang bisa ng mga batas
- at iba pa.
di wastong implementasyon
ANYO NG IMPORMAL NA EKONOMIYA
paghina o pagkawalang bisa ng mga batasn
- Ilegal na ekonomiya
- mga ahensya ng pamahalaan
- mga gawaing kalakalan na labag sa batas
- BIR
- Di-nkarehistro
- mga tanggapan na nagbibigay ng lisensya at permit
- mga (market) kolektor - malaki ang epekto sa paglilingkod at serbisyo sa
mga
→ mga gawain
mamayan
- kakulangan sa tauhan sa pagpapatupad ng batas

- sabwatan/sindikato sa kuleksyon at pagkuwenta

ng buwis at permit - paniningil ng higit sa itinadhana
batas na napupunta lang sa mga

sariling bulsa

- palalagay o suhol (bribery)

→ mga dahilan

- kahirapan

- kamangmangan

- kulang na katapatan

SEKTOR NG EKONOMIYA

PORMAL IMPORMAL

- LEGAL - ILEGAL

- NAKAREHISTRO - DI-NAREHISTRO

- TAMANG BUWIS - DI-NAGBUBUWIS O KULANG

- NAKAKATULONG - DI-NAKAKATULONG SA

PAMAHALAAN PAMAHALAAN

PORMAL (paraang legal) →mahaba at kumplikadong

proseso

INIIWASAN O KINATATAMARAN

- pag nahuli at saka na lang magbabayad ng

wastong buwis o anu mang bayaring legal

IMPORMAL (gawaing ilegal) → HINDI

NAKAKATULONG SA PAMAHALAAN

- di-nakakatulong at nakakasama sa ekonomiya