Basura

Republika ng Pilipinas
PAMBANSANG MATAAS NA PAARALAN NG NABUA

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
KABANATA III
PAMAMARAANG GINAMIT
Inilalahad ng pag-aaral na ito ang mga pamamaraan at mga hakbang
na ginamit at isinagawa sa pananaliksik na ito.
Disenyo ng Pananaliksik
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Ang pananaliksik na ito ay isinagawa sa pamamagitan ng paggamit
ng pamamaraang deskriptibo. Ito ay sa kagustuhang malaman kung ano
ang maitutulong ng Ecological Solid Waste Management sa pagbawas ng
polusyon. Ito ay nakamtan sa pamamagitan ng pag likom ng mga kaugnay
na datos at paggawa ng mga instrumento sa pamamagitan ng talatanungan
at ipinasagot ito sa mga propesyonal.
Pamamaraang Ginamit
Ang mga sumusunod na hakbang ay sinunod at isinagawa ng mga
mananaliksik sa aral na ito.
Pagbuo ng Paksa. Napansin ng mga mananaliksik na ang polusyon ay
isang malaking problema dito sa ating bansa. Isa sa mga dahilan ng
polusyon ay ang hindi tamang pamamahala sa basura. Dahil sa
obserbasyon nito, naisip ng mga mananaliksik na alamin kung ano ang
maitutulong ng Ecological Solid Waste Management sa pagbawas ng
polusyon at kung ginagamit ba ito ng mga mamamayan.
Pagbuo ng Pamagat. Ang mga mananaliksik ay nag-isip ng naangkop na
pamagat sa paksa upang makatawag ng atensiyon sa makakabasa sa pag-
aaral na ginawa.
Pagtala ng Saklaw at Limitasyon. Ang mga mananaliksik ay nagpasyang
tutukan ang lugar na natukoy upang gawin itong naukol at matutukan ang
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
paksa habang isinaalang-alang ang oras na kinakailangan upang maging
matagumpay.
Paglikom ng mga Datos. Ang mga mananaliksik ay naglikom ng datos sa
pamamagitan ng paghahanap sa mga iba’t ibang aklatan particular na sa
aklatan ng Mariano Marcos State University sa Laoag City at pati na rin sa
internet upang masakop ang limitadong bilang ng mga impormasyong
kinakailangan upang mapagtagumpayan ang pananaliksik na isinagawa.
Pagtala ng mga Suliranin. Ang mga mananaliksik ay nag-isip ng mga
pangunahing suliranin ng aral na kinakailangang mabigyan ng mga
kasagutan upang mas lalong maunawaan ng mga mambabasa ang pinag-
aralan.
Pag-aaral sa Pamagat. Ang mga mananaliksik ay nag-isip muna ng mabuti
tungkol sa pamagat at pinag-aralan ng mabuti muna ang pamagat upang
malaman kung ano ba ang mga dapat iuna, isaalang-alang at gawin sa
pananaliksik.
Paggawa ng Kuwestiyoner. Ang mga mananaliksik ay nais na
makahanap ng mga responde na sagot sa pag-aaral kaya para hindi
mahirapan ang mga ito ay nagpasiya silang gumawa at magtala ng mga
iba’t ibang katanungan na naangkop sa paksa ng pananaliksik upang
makatulong.
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Paghahanap ng Respondente. Ang mga mananaliksik ay pumiili ng mga
respondent na may kaalaman na makakatulong sa pagbibigay ng mga
impormasyon na kailangan sa pag-aaral upang makagawa ng pananaliksik
na batay sa katotohanan.
Pagtitipon ng mga Datos na Nakolekta. Ang mga mananaliksik ay
magtitipon ng mga datos na galing sa mga respondente at pag-aaralan ng
mabuti ang mga sagot upang malaman ang mga saloobin at opinion ng mga
respondente.
Pagsunod-sunod ng mga Datos at pag-aaral sa sagot ng mga
respondente. Nagpasiya ang mga mananaliksik na magtipon ng mga
datos na nakuha sa mga respondente na tinukoy sa saklaw at limitasyon,
at sinuri ng mabuti ang kanilang mga tugon upang malaman ang mga
opinion at hiling ng mga respondente.
Pagpapakahulugan ng mga Datos. Mula sa mga datos na nakuha ng mga
mananaliksik galing sa mga respondente, nagtala ng obserbasyon tungkol
sa paksa.
Lagom, Konklusyon at Rekomendasyon. Mula sa mga datos na nalikom
ng mga mananaliksik, ang pag-aaral ay matatapos at magpapanukala ng
mga pinayong mga askyon ay tinangka ng mga organisasyon.

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Bibliograpiya at Apendiks. Ang bibliograpiya ay naglalaman ng mga
listahan ng mga kinakailangang materyales sa pag-aaral na ginamit ng
mananaliksik. Ang mga katanungan na ginamit sa pag-aaral ay
matatagpuan sa apendiks
Mga Kasangkot sa Pag-aaral
Ang mga respondante ng pananaliksik na ito ay mga estudyanteng
nasa sekondarya na nabibilang sa Mariano Marcos State University-
Laboratory High School, na may kahit anong kasarian, katayuan sa klase
at status. Animnapu (60) lamang ang mapipiling respondente at ang mga
ito ay mapipili gamit ng random sampling. Ang mga respondente ay mga
propesyonal at mga estudyante sa kolehiyo.
Mga Instrumentong Ginamit
Ang mga mananaliksik ay gumamit ng talatanungan bilang
instrumento sa pagkuha ng datos na kinakailangan para sa pananaliksik.
Ang mga talatanungan ay binasa at sinuri ng maigi ng mga mananaliksik
upang makuha ang mga datos na kailangan.
KABANATA IV
PAGSUSURI, PAGLALAHAD, AT PAGPAPAKAHULUGAN SA

MGA DATOS
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Layunin ng kabanatang ito na i presenta ang mga datos na nakalap,
analisis at interpretasyon ng mga datos.
A. Pagbibigay Kahulugan sa mga Suliranin
1. Ano ang Ecological Solid Waste Management ?
Ang buhay ng tao ay umiikot sa kapaligiran ng kani kanilang lipunan.
Ang pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan ng kanilang tahanan ay isa sa
mga magagandang ugali na tinataglay ng mga Pilipino.
Ang Ecological Solid Waste Management ay batas na ipinatupad ng
gobyerno upang mapanatili ang kalinisan sa lipunan. Ipinatupad ang batas
na ito upang maisaayos ang mga basurahan na nagkalat sa mga
lansangan. Ito ay isang batas tungkol sa pamamahala ng mga Solid Wastes
sa lipunan. Ang sinumang mahuli ng awtoridad na lumalabag sa batas na
ito ay magbabayad ng multa. Napakaimportante ng batas na ito sa lipunan
dahil malaki ang naibabahagi nito sa pang araw araw na pamumuhay ng
mga tao.
2. Ano ang mga patakaran na nakapaloob sa Ecological Solid
Waste Management of 2002 na hindi nasusunod ?
Sa Ecological Solid Waste Management, marami ang mga
patakaran na hindi nasusunod. Isa na sa mga patakaran na ito ay ang
pagtatapon ng mga basura sa hindi tamang lalagyan. Kaugalian na ng mga

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
tao na magtapon na lamang ng kanilang mga basura kung saan saan. Kahit
alam nila na mali ang gawaing ito, patuloy parin nilang ginagawa.
Isa pa sa mga patakaran na hindi nasusunod ay ang segregasyon
ng mga basura. Hindi nilalagay ng mga tao ang kanilang mga basura sa
tama nilang mga lalagyan. Hindi nila kinokonsidera kung ito ay nabubulok,
di nabubulok o na re recycle.
3. Ano ang importansiya ng Ecological Solid Waste Management
sa komunidad ?
Marami ang maidudulot na benepisyo ang Ecological Solid Waste
Management sa lipunan. Ang kaayusan ng lipunan ay isa na sa mga
dahilan kung bakit importante ang batas na ito. Napapahalagahan ang
kalikasan sa pamamagitan ng pagsunod ng batas ng Ecological Solid
Waste Management. Mababawasan din ang polusyon na pwedeng
makasira ng kalusugan at mapapaliit din ang tiyansa ng mga kalamidad sa
kumunidad.
B. Propayl ng Respondente
Talahanayan 1
PANGALAN EDAD TIRAHAN KASARIAN TRABAHO
Janus Pacis 19 Bacarra, I.N. Lalake Estudyante
Jovita Mateo 48 Laoag City Babae Guro

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Danrex dela 19 Discolandia Lalake -

Rosa
Efrenvel 42 37 Ganagan, Lalake Seaman

Bagcal Bacarra
Cynthia 49 A. Mabini St. Babae Optometrist

Victorino Laoag City
Roberto 51 29 M.H. del Lalake Empleyado

Adaya Pilar st. ng
Laoag City Gobyerno
Charmaine 22 Laoag City Babae -

Domingo
Alyanna 19 3 San Babae -

Andres Nicolas
Elena Corpuz 49 53 Rioeng Babae Maybahay

Laoag City
Evangeline 42 Laoag City Babae -

Salaguban
Justin Banlio 21 Vintar, I.N. Lalake -
Kavelene 19 20 Babae Estudyante

Caacbay Capurictan
Solsona
Riza 50 Piddig, I.N. Babae Guro

Rodriguez
Marlinda 46 17 abadilla Babae Negosyante

Chua St. Laoag
City
Teresitan 51 Parado, Babae Guro

Manding Dingras
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Excel 19 Buyon, Babae -

Perocho Bacarra
Rizza 19 Laoag City Babae Estudyante

Barcena
Grace Arana 19 29 Pasil Babae -

Paoay
Bryan Espiritu 19 Sacritan Lalake Estudyante

Pinili
Leonora 44 Davila, Babae -

Ratuita Pasuquin
I.N.
Raquel 40 41 Balacad Babae Maybahay

Tungpalan Laoag City
Jerry Laeno 53 40 Bacarra Lalake Guro

I.N.
Arlene Tan 40 8 Gen. Luna Babae Negosyante

St. Laoag
City
Gregorio 46 24 C.A. Lalake Guro

Agatep Jr. Samonte St.
Laoag City
Reymark 20 Bagbago, Lalake Estudyante

Antonio Solsona
Dhianina 34 Laoag City Babae Empleyado

Torida ng
Gobyerno
Helen Perdido 48 2,#50 Gov. Babae Empleyado

Agbayani St. ng
Laoag City Gobyerno
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Merlita 49 Pasuquin Babae Guro

Cariaga I.N.
Joshua 57 22 Laoag Lalake -

Paulioni City
Flordeliza C.A. Babae -

Ignacio Samonte St.
Laoag City
Sa talahanayan na ito, pinapakita ang edad, tirahan,kasarian at
trabaho ng mga respondente. Karamihan sa mga respondente ay may
trabaho na at ang ilan naman ay mga estudyante ng kolehiyo. Bilang
kabuuan, tatlumpo (30) ang lahat ng sumagot sa kwestyuneyr tungkol sa
pananaliksik na ito.
Talahanayan 2
Mga Katanungan Oo Hindi
1. Alam mo ba ang tungkol sa batas na 26 4

ecological solid waste management?
2. Alam mo ba ang iba’t ibang paraan ng 26 4
pamamahala sa basura na nakapaloob sa
3. Sa iyong palagay, mapapanatili ba natin ang 27 3
kaayusan at kalinisan ng paligid sa
pamamagitan ng ecological solid waste
management?
4. Ikinokonsidera mo ba na importante ang 30 0
kalinisan ng paligid?
5. Naniniwala ka ba na may epekto ang 29 1
pagtapon ng basura sa tama nilang
lalagyan?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
6. Naniniwala ka ba na ang segregasyon ay 29 1

isang madaling paraan ng pamamahala sa
basura?
7. Kailangan ba na isaalang-alang ang 30 0
pagtatapon ng basura?
8. Naniniwala ka ba na ang proper waste 30 0
disposal ay nakakatulong sa pagbawas ng
polusyon?
9. Palagi bang pumupunta sa inyong lugar ang 17 13
garbage collector?
10. Ginagamit mo baa ang proper waste 23 7
disposal sa inyong bahay?
11. Sinusunog mo ba ang mga ibang basura sa 10 20
bahay?
12. Naniniwala ka ba na pagsunog ng mga 7 23
basura (inceneration) ay isang mabuting
paraan ng pamamahala sa basura?
13. Palagi ba kayong nagdi-dispose ng basura 28 2
sa bahay?
14. Nagsesegregate ka ba ng basura sa bahay? 16 14
15. Nagco-compost ka ba ng mga basura sa 9 21

bahay para gawing pataba?
16. Naniniwala ka ba na ang pagrerecycle ay 30 0
nakakatulong para bawasan ang mga
basura?
17. Ginagamit mo ba ang 3R’s (reduce, reuse at 22 8
recycle)?
18. Naniniwala ka ba na ang pagrerecycle ay 30 0
nakakatulong para bawasan ang mga
basura?
19. Naniniwala ka ba na ang mga na-compost ay 29 1
epektibo bilang isang pataba?
20. Nagbebenta ka ba ng mga bote at plastic na 26 4
hindi na magagamit?
Sa talahanayan na ito, ipinakita ang lahat ng sagot ng mga
respondent sa bawat tanong. Masasabi ng mga mananaliksik na
napakahalaga ng Ecological Solid Waste Management sa lipunan.
Napatunayan narin ito sa mga datos na nakalap ng mga mananaliksik.

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
C. Analisasyon sa mga Nakalap na Datos
1. Alam mo ba ang tungkol sa batas na 26 4

Ecological Solid Waste Management?
Sa unang katanungan na “alam mo ba ang tungkol sa batas na
Ecological Solis Waste Management?”, 26 sa mga respondent and
sumagot ng oo. Apat naman ang sumagot ng hindi na nagsasabing hindi
nila alam ang tungkol sa Ecological Solid Waste Management.
Nangangahulugan na karamihan ng mga tao ay may impormasyon
tungkol sa Ecological Solid Waste Mangement. Pero, may mga ilan pa ring
hindi nakakaalam ang tungkol dito.
2. Alam mo ba ang iba’t ibang paraan ng 26 4

pamamahala sa basura na nakapaloob sa
Sa pangalawang katanungan na “Alam mo ba ang iba’t ibang paraan
ng pamamahala sa basura na nakapaloob sa ecological solid waste
management?”, 26 ang sumagot ng oo. Samantala, ang mga sumagot ng
hindi ay apat na nagsasabing hindi nila alam ang mga paraan ng

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
pamamahala sa basura na nakapaloob sa Ecological Solid Waste
Management.
Batay sa mga datos na nakalap, nangangahulugan na karamihan ng
mga tao ay nakakaalam sa mga paraan ng pamamahala ng basura na
nakapaloob sa Ecological Solid Waste Management na maaaring ginagamit
nila sa kanilang mga tahanan.
3. Sa iyong palagay, mapapanatili ba natin ang 27 3

kaayusan at kalinisan ng paligid sa
pamamagitan ng ecological solid waste
management?
Sa pangatlong katanungan na “Sa iyong palagay, mapapanatili ba
natin ang kaayusan at kalinisan sa paligid sa pamamagitan ng Ecological
Solid Waste Management?”, 27 ang sumagot ng oo. Tatlo naman ang
sumagot ng hindi na nagsasabing hindi makakatulong ang Ecological Solid
Waste Management sa pagpapanatili ng kaayusan at kalinisan sa paligid.
Nangangahulugan na karamihan ng mga tao ay naniniwala sa
kakayahan ng Ecological Solid Waste Management sa pagpapanatili ng
kaayusan at kalinisan ng paligid.

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
4. Ikinokonsidera mo ba na importante ang 30 0

kalinisan ng paligid?
Sa pang-apat na tanong na “Ikinokonsidera mo ba na importante ang
kalinisan ng palagid?”, 30 ay sumagot na oo. Wala naman ang sumagot ng
hindi.
Nangangahulugan na mahalaga para sa lahat ng tao ang kalinisan
sa paligid dahil sa mga benepisyo na ibinibigay nito gaya ng kaligtasan sa
sakit.
5. Naniniwala ka ba na may epekto ang 29 1

pagtapon ng basura sa tama nilang
lalagyan?
Sa ikalimang tanong na “Naniniwala ka ba na may epekto ang
pagtapon ng basura sa tama nilang lalagyan?”, 29 ang sumagot ng oo. May
isa namang sumagot ng hindi na nagsasabing hindi siya naniniwala na may
epekto ang pagtapon ng basura sa tamang lalagyan.
Nangangahulugan na karamihan ng mga tao ay isinaalang-alang
ang pagtatapon ng basura sa tamang lalagyan.
6. Naniniwala ka ba na ang segregasyon ay 29 1

isang madaling paraan ng pamamahala sa
basura?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Sa ika-anim na katanungan,“Naniniwala ka ba na ang segregasyon
ay isang madaling paraan ng pamamahala sa basura?”, 29 ang sumang-
ayon. Mayroon namang isa na hindi naniniwala na a g segregasyon ay
isang madaling paraan ng pamamahala sa basursa.
Ito ay nangangahulugan na karamihan ng mga tao ay naniniwala na
ang segregasyon ay isang madaling paraan ng pamamahala sa basura.
7. Kailangan ba na isaalang-alang ang 30 0

pagtatapon ng basura?
Sa pangpitong katanungan, “Kailangan ban a isaalang-alang ang
pagtatapon ng basura?”, lahat ng mga respondente ay sumagot ng oo na
nagsasabing kailangang isaalang-alang ang pagtatapon ng basura.
Ito ay nangangahulugan na kailangang isaalang-alang ang
pagtatapon ng basura. Mahalaga sa mga tao ang tamang pagtatapon ng
basura kung saan pinapahalagahan din nila ang kalinisan sa paligid.
8. Naniniwala ka ba na ang proper waste 30 0

disposal ay nakakatulong sa pagbawas ng
polusyon?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Sa ika-walong tanong na “Naniniwala ka ba na ang proper waste
disposal ay nakakatulong sa pagbawas ng polusyon?”, lahat ng mga
respondente ay sumagot ng oo.
Ito ay nangangahulugan na ang mga tao ay naniniwala na ang
proper waste disposal ay may maitutulong sa pagbawas ng polusyon gaya
ng polusuyon sa lupa at polusyon sa tubig.
9. Palagi bang pumupunta sa inyong lugar ang 17 13

garbage collector?
Sa ika-siyam na tanong na “Palagi bang pumupunta ang garbage
collector sa inyong lugar, 17 ang sumagot ng oo. Labingtatlo naman ang
sumagot ng hindi.
Ito ay nangangahulugan na karamihan ng mga lugar ay may regular
na pangongolekta ng basura na ginagawa ng mga garbage collector. Pero,
madami pa ring mga lugar ang hindi regular na napupuntahan ng garbage
collector para mangolekta ng basura.
10. Ginagamit mo ba ang proper waste disposal 23 7

sa inyong bahay?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Sa ika-sampung tanong na “Ginagamit mo ba ang proper waste
disposal sa inyong bahay?”, 23 ang sumagot ng oo. At pito naman ang
sumagot na hindi nila ginagamit ang proper waste disposal sa kanilang mga
bahay.
Ito ay nangangahulugan na karamihan ng mga tao ay sinusunod ang
proper waste disposal sa pamamahala ng mga basura. Ang iba naman ay
hindi ito sinusunod kung saan may sarili silang paraan sa pamamahala sa
basura.
11. Sinusunog mo ba ang mga ibang basura sa 10 20

bahay?
Sa pang labingisang katanungan, sampu (10) ang sumagot ng oo at
dalawampu (20) naman ang sumagot ng hindi.
Nangangahulugan lamang na karamihan sa mga respondente ay
hindi nagsusunog ng ibang basura sa kani kanilang mga tahanan. Ang
natira namang sampu na respondent ay patuloy parin na nagsusunog ng
mga ibang basura sa kanilang mga bahay.
12. Naniniwala ka ba na ang pagsunog ng 7 23

mga basura (inceneration) ay isang
mabuting paraan ng pamamahala sa
basura?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Sa tanong na ito, pito (7) ang sumagot ng oo at dalawamput tatlo
(23) naman ang sumagot ng hindi.
Ito ay nangangahulugan na kaunting porsyento lamang ng mga
respondente ang naniniwalang ang pagsunog ng mga basura ay isang
mabuting paraan ng pamamahala ng mga basura. Karamihan naman sa
mga respondent ay naniniwala na ang pagsunog ng mga basura ay hindi
magandang pamamahala ng mga basura sa isang lipunan.
13. Palagi ba kayong nag di-dispose ng 28 2

basura sa bahay?
Sa pang labintatlong katanungan, isinasaalang alang ang
kahalagahan ng pag di dispose ng basura. Dalawamput walo (28) ang
sumagot ng oo at dalawa (2) naman ang sumagot ng hindi.
Dito, nangangahulugan na ang malaking bahagdan ng mga
respondente ay palaging nag di dispose ng basura sa kanilang bahay. Ang
dalawa namang respondente ay hindi palaging nag di dispose ng basura sa
kanilang mga bahay. m
14. Nag se segregate ka ba ng basura sa 16 14

bahay?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Sa ika labingapat na tanong, ipinapakita ang isa sa mga patakaran
ng Ecological Solid Waste Management—ang segregation. Labing anim
(16) ang sumagot ng oo at labing apat (14) naman ang sumagot ng hindi.
Nangangahulugan na higit sa kalahati ng mga respondente ay nag
se segregate ng mga basura sa kanilang mga tahanan samantala, ang
natirang labing apat pa na respondente ay hindi nag se segregate ng mga
basura sa kanilang mga tahanan.
15. Nag co compost ka ba ng mga basura sa bahay 9 21

para gawing pataba ?
Sa ika labinlimang tanong, inilahad ang tungkol sa pag co compost
ng mga basura. Siyam (9) ang sumagot ng oo at dalawamput isa (21)
naman ang sumagot ng hindi.
Nangangahulugan ito na kaunti lamang sa mga respondente ang
nag co compost ng basura para gawing pataba at ang mas malaking
bahagdan ay hindi nag co compost ng basura para gawing pataba.
16. Naniniwala ka ba na ang pag re recycle 30 0

ay nakakatulong para bawasan ang
mga basura?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Sa pang labinganim na tanong, ipinakita ang kahalagahan ng pag re
recycle para mabawasan ang mga basura. Tatlumpo (30) ang sumasang
ayon sa pahayag na ito.
Lahat ng mga respondente ay naniniwala na ang pag re recycle ay
nakakatulong para mabawasan ang mga basura sa lipunan.
MgaKatanungan Oo Hindi
17. Ginagamit mo ba ang 3R’s (reduce, reuse 22 8

at recycle)?
Sa pang labingpitong katanungan, nabanggit ang tungkol sa 3R’s o
ang Reduce, Reuse at Recycle) Dalawamput dalawa (22) ang sumagot ng
oo at Walo (8) naman ang sumagot ng hindi.
Nangangahulugan ito na karamihan sa mga respondente ay
gumagamit ng 3R’s samantala ang ibang respondente ay hindi gunagamit
ang 3R’s.
MgaKatanungan Oo Hindi
18. Naniniwala ka ba na ang pag re recycle 30 0

ay nakakatulong para bawasan ang mga
basura?
Sa pang labingwalong katanungan, lahat ng mga respondente ay
sumagot ng oo.
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Ang lahat ng respondente ay naniniwalang ang pag re recycle ay
nakakatulong upang mabawasan ang basura na umiikot sa lipunan.
19. Naniniwala ka ba na ang mga na- 29 1

compost ay epektibo bilang isang
pataba?
Sa pang labingsiyam na katanungan, nailahad ang isang epekto ng
pag co compost—ang pagkakaroon ng pataba. Dalawamput siyam (29) ang
sumagot ng oo at isa (1) naman ang sumagot ng hindi.
Nangangahulugan ito na halos lahat ng mga respondente ay
naniniwala na ang pag co compost ng basura ay epektibo bilang isang
pataba. At isa lamang sa mga respondent ay hindi naniniwala dito.
20. Nagbebenta ka ba ng mga bote at plastic 26 4

na hindi na magagamit?
Ang ika dalawampung tanong ay naglalahad tungkol sa pagbebenta
ng mga bote o plastik. Dalawamput anim (26) ang sumagot ng oo at apat
(4) naman ang sumagot ng hindi.
Nangangahulugan ito na karamihan sa mga respondente ay
nagbebenta ng mga bote o plastik at ang iba ay hindi nagbebenta ng mga
bote o plastik.
D. Panunuring Panlarawan
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Dito matutukoy ang mga iba’t-ibang opinion ng mga respondent
tungkol sa mga iba’t-ibang katanungan na may kaugnayan sa epekto ng
Ecological Solid Waste Management sa lipunan.
Sa iyong palagay, gaano kahalaga ang pagkakaroon ng sariling
Sanitary Landfill ng bawat bayan sa bansa?
Ayon sa surbey, lubos na napakahalaga ng sariling Sanitary Landfill.
Tumutulong ito sa wastong pagtatapon ng mga basura. Maiiwasan rin ang
polusyon kapag maayos ang lalagyan ng basura sa bawat bayan.
Mababawasan din ang pagkakontamina ng mga tao sa paligid. Higit sa
lahat, ang sanitary landfill ay legal sapagkat may permit na nagpapatunay
na inaprubahan ito ng Department of Environment and Natural Resources
(DENR).
Paano mas mapapaigting ang tamang Solid Waste Management dito
sa ating bansa ?
Sa nakalap na impormasyon, ayon sa mga respondente, mas
mapapaigting ang Solid Waste Management kung maituturo at mapapairal
ito ng mabuti sa isang bansa. Dapat daw maging strikto ang pamahalaan
ukol sa batas na ito. Dapat ding maging responsable ang mga mamamayan
sa kanilang mga basura. Kailangan na mapairal nila ito ng mabuti sa isang
sambayanan.
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Ano ang maitutulong ng Ecological Solid Waste Management sa
pagbawas ng polusyon dito sa ating bansa?
Ayon sa mga respondent, ang mga patakaran na ipinapatupad ng
Ecological Solid Waste Management ay lubos na nakakatulong sa
pagbawas ng polusyon sa lipunan. Kung matututunan lamang ng mga
mamamayan na maging responsable sa pamamahala ng kanilang mga
solid wastes, siguradong mababawasan ng husto ang polusyon sa lipunan.
Sa pamamagitan ng pag se segregate ng mga basura, maiiwasan
ang paghahalo halo ng mga basurang hindi dapat magkakasama. Sa
pamamagitan din ng pag re recycle, nababawasan ang mga basura
sapagkat nagiging isang bagay ito na pwede pa palang magamit.
KABANATA V
LAGOM, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Ang kabanatang ito ay nagbibigay ng isang buod ng lahat ng mga
datos na nakalap para sa pananaliksik na ito. Ito ay naglalaman ng lahat ng
impormasyon na may kaugnay sa pananaliksik na isinagawa ng mga
tagapananaliksik sa pamamagitan ng datos na nakolekta at nakalap.
Naglalaman din ito ng mga opinyon na nabuo matapos na isinaalang-alang
ang may-latitirong mga katotohanan at ebidensya ng pananaliksik, pati na
rin ang kanilang mga rekomendasyon sa pag-alala ng mga isyu at mga
paksa sa pananaliksik na ito.
LAGOM
Napag-alaman sa pananaliksik na ito ang maitutulong ng Ecological
Solid Waste Management sa pagbawas ng polusyon. May mga magandang
epekto ang pagsunod sa Ecological Solid Waste Management sa
pagpapanatili ng kalinisan sa kapaligiran.
Sa pananaliksik, napag-alaman na karamihan ng mga tao ay alam
ang tungkol sa batas na Ecological Solid Waste Management at ang mga
pamamaraan sa pamamahala ng basura na nakapaloob dito. Ito ay
ginagamit sa mga kabahayan sa pag-aayos ng mga basura at pagpapanatili
ng kalinisan.
Napag-alaman din na sila ay nagsesegregate ng kanilang mga
basura na siya namang kinokolekta ng mga garbage collector. Ang mga tao
din ay gumagamit ng 3Rs o reduce, reuse at recycle kung saan sila ay

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
nagrerecycle ng mga basura bilang isang paraan sa pagbawas ng mga
nakakalat na basura. Mayroon ding mga nagbebenta ng mga bote at plastik
na sa tingin nila ay hindi namagagamit.
Napag-alaman din na mahalaga ang pag-kakaroon ng sanitary
landfill ng bawat bayan sa bansa na magiging malaking tulong sa
pagpapaigting ng implementasyon ng Ecological Solid Waste Management.
Sa pamamagitan nito, maaaring mabawasan ang polusyon sa bansa.
KONKLUSYON
Batay sa mga nakalap na datos sa pananaliksik, napatunayan na
may maitutulong ang Ecological Solid Waste Management sa pagbawas ng
polusyon sa bansa. Ito ay ginagamit ng karamihan ng mga tao sa
pamamahala ng kanilang mga basura.
Napatunayan din na isinaalang-alang ng mga tao ang kalinisan sa
paligid. Pinapahalagahan nila ang kaayusan sa paligid, particular na ang
mga basura para mapanatili ang kagandahan ng paligid at kaligtasan mula
sa sakit.
Sa pananaliksik, nalaman din na ikinokonsidera ng mga tao ang
pagrerecycle ng mga basura at pagbebenta ng plastik at mga bote para
mabawasan ang mga nakakalat na basura sa paligid.

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Ang Ecological Solid Waste Management ay Malaki ang maitutulong
sa pagbawas ng polusyon sa kapaligiran dahil isinasaalang-alang nito ang
kaayusan ng mga basura sa paligid na kadalasang sanhi ng mga polusyon.
REKOMENDASYON
Sa pagtatapos ng pananaliksik na ito, mairerekomenda ng mga
mananaliksik na magkaroon pa ng pananaliksik tungkol dito ng may mas
malawak na saklaw.
Maaaring maghanap pa ng mga dagdag na literature na maaaring
magamit sa isang mas malawak na pananaliksik. Maaring ding kumuha ng
mas marami pang respondente na galing sa mga iba’t ibang lugar dito sa
ating probinsiya para mas mapatunayan pa ang kahalagahan ng Ecological
Solid Waste Management.
Inirerekomenda din ng mga mananaliksik ang pagkakaroon ng
pananaliksik tungkol sa iba pang maaaring maitulong ng Ecological Solid
Waste Management sa ating kapaligiran at ang mga iba pang bagay na
maaaring gamitin para bawasan ang polusyon na siyang malaking
problema ng mundo ngayon.

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
TALASANGGUNIAN
A. Libro
Library of Congress Cataloging-in-Publication Data, The New Book of
Popular Science, Waste Disposal, Copyright Philippines 1979 by Grolier
International, Inc., Volume No. 2, pages 483-492
Buena, Gina A., Briones, Teresita R., Music Arts Physical Education Health
3rd year, Pollution, Philppine Copyright 2007 by Vicarish Publication and
Trading, Inc., Sta. Ana, Manila, editors Zalzos, Jonaliza F. et.al, pages 216-
217
Anderson, Jan et.al., the Macmillan Junior Encyclopedia of Science,
Technology and the Environment., Waste Disposal, Copyright 1995 by
Macmillan Education Australia Pty Ltd 1995, Reprinted 1997,Volume
No.10, page 36
B. Internet
http://www.composters.com/tips-on-composting/
http://www.solidwaste.org/the-project-SWM4LGU’s/
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
APENDIKS
APENDIKS A
Pampamahalaang Pamantasan ng Mariano Marcos

MATAAS NA PAARALANG LABORATORYO
Lungsod ng Laoag
Ika-5 ng Pebrero, 2016
Mahal naming Respondente,
Maligayang pagbati!
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Ang inyong mga lingkod ay kasalukuyang nasa ika-10 baitang at

nag-aaral sa Pampamahalaang Pamantasan ng Mariano Marcos – Mataas
na Paaralang Laboratoryo.
Bilang bahagi sa mga pangangailangan sa Filipino 10, kayo po ay

napili naming tagatugon sa aming pamanahong papel tungkol sa
“Ecological Solid Waste Management: Instrumento sa Pagbawas ng
Polusyon”. Hinihingi po naming ang inyong tulong at kooperasyon sa
pagsagot ng tapat at malaya sa bawat katanungan. Ipinapangako po
naming na ang inyong mga sagot ay aming iingatan at hindi ipagkakalat.
Sa inyong malaking tulong at suporta, magiging malaking bahagi

po kayo sa pagtupad ng hangarin ng pamanahong papel na ito.
Lubos na sumasainyo,
LOUELLA A. JULIAN
JEANNY MAE B. MAGANA
TRISTAN YVES D. MATEO

Mga Mananaliksik
Binigyang-pansin:
JAMES G. VENTURA III

Guro
JOVENITA A. ARAGON, Ed. D

Punong-guro
APENDIKS B
PERSONAL NA KATANUNGAN
Pangalan: _________________________________ Edad: ___________
Tirahan: __________________________________ Kasarian: ________

Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Paaralan:
___________________________________________________
A. Panuto: Lagyan ng tsek ang napili ninyong kasagutan sa bawat

tanong at ilagay ang inyong kasagutan sa patlang na nakalaan.
Lagyan ng marka sa hanay ng iyong kasagutan, Oo kung ginagawa
niyo ang mga tinatanong at hindi naman kung hindi.
1. Alam mo ba ang tungkol sa batas

na ecological solid waste
management?
2. Alam mo ba ang iba’t ibang
paraan ng pamamahala sa
basura na nakapaloob sa
ecological solid waste
management?
3. Sa iyong palagay, mapapanatili
ba natin ang kaayusan at
kalinisan ng paligid sa
pamamagitan ng ecological solid
waste management?
4. Ikinokonsidera mo ba na
importante ang kalinisan ng
paligid?
5. Naniniwala ka ba na may epekto
ang pagtapon ng basura sa tama
nilang lalagyan?
6. Naniniwala ka ba na ang
segregasyon ay isang madaling
paraan ng pamamahala sa
basura?
7. Kailangan ba na isaalang-alang
ang pagtatapon ng basura?
8. Naniniwala ka ba na ang proper
waste disposal ay nakakatulong
sa pagbawas ng polusyon?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
9. Palagi bang pumupunta sa

inyong lugar ang garbage
collector?
10. Ginagamit mo baa ang proper
waste disposal sa inyong bahay?
11. Sinusunog mo ba ang mga ibang
basura sa bahay?
12. Naniniwala ka ba na pagsunog
ng mga basura (inceneration) ay
isang mabuting paraan ng
pamamahala sa basura?
13. Palagi ba kayong nagdi-dispose
ng basura sa bahay?
14. Nagsesegregate ka ba ng basura
sa bahay?
15. Nagco-compost ka ba ng mga
basura sa bahay para gawing
pataba?
pagrerecycle ay nakakatulong
para bawasan ang mga basura?
17. Ginagamit mo ba ang 3R’s
(reduce, reuse at recycle)?
pagrerecycle ay nakakatulong
para bawasan ang mga basura?
19. Naniniwala ka ba na ang mga na-
compost ay epektibo bilang isang
pataba?
20. Nagbebenta ka ba ng mga bote
at plastic na hindi na magagamit?
B. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Isulat ang

kasagutan sa patlang.
1. Sa iyong palagay, gaano kahalaga ang pagkakaroon ng sariling

sanitary landfill ng bawat bayan sa bansa?
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
__________________________________.
2. Paano mas mapapaigting ang tamang solid waste management

dito sa ating bansa?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
__________________________________.
3. Ano ang maitutulong ng ecological solid waste management sa

pagbawas ng polusyon dito sa ating bansa?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
__________________________________.
Piangtibay na totoo at wasto:
_______________________
Lagda ng
Respondente
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
______________________
Petsa
APENDIKS C
PROPAYL NG MGA RESPONDENTE
PANGALAN EDAD TIRAHAN KASARIAN TRABAHO
Janus Pacis 19 Bacarra, I.N. Lalake Estudyante
Jovita Mateo 48 Laoag City Babae Guro
Danrex dela 19 Discolandia Lalake -

Rosa
Efrenvel 42 37 Ganagan, Lalake Seaman

Bagcal Bacarra
Cynthia 49 A. Mabini St. Babae Optometrist

Victorino Laoag City
Roberto 51 29 M.H. del Lalake Empleyado

Adaya Pilar st. ng Gobyerno
Laoag City
Charmaine 22 Laoag City Babae -

Domingo
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Alyanna 19 3 San Babae -

Andres Nicolas
Elena Corpuz 49 53 Rioeng Babae Maybahay

Laoag City
Evangeline 42 Laoag City Babae -

Salaguban
Justin Banlio 21 Vintar, I.N. Lalake -
Kavelene 19 20 Babae Estudyante

Caacbay Capurictan
Solsona
Riza 50 Piddig, I.N. Babae Guro

Rodriguez
Marlinda 46 17 abadilla Babae Negosyante

Chua St. Laoag
City
Teresitan 51 Parado, Babae Guro

Manding Dingras
Excel 19 Buyon, Babae -

Perocho Bacarra
Rizza 19 Laoag City Babae Estudyante

Barcena
Grace Arana 19 29 Pasil Babae -

Paoay
Bryan Espiritu 19 Sacritan Lalake Estudyante

Pinili
Leonora 44 Davila, Babae -

Ratuita Pasuquin
I.N.
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Raquel 40 41 Balacad Babae Maybahay

Tungpalan Laoag City
Jerry Laeno 53 40 Bacarra Lalake Guro

I.N.
Arlene Tan 40 8 Gen. Luna Babae Negosyante

St. Laoag
City
Gregorio 46 24 C.A. Lalake Guro

Agatep Jr. Samonte St.
Laoag City
Reymark 20 Bagbago, Lalake Estudyante

Antonio Solsona
Dhianina 34 Laoag City Babae Empleyado

Torida ng Gobyerno
Helen 48 2,#50 Gov. Babae Empleyado

Perdido Agbayani St. ng Gobyerno
Laoag City
Merlita 49 Pasuquin Babae Guro

Cariaga I.N.
Joshua 57 22 Laoag Lalake -

Paulioni City
Flordeliza C.A. Babae -

Ignacio Samonte St.
Laoag City
APENDIKS D
CURRICULUM VITAE
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Pangalan: Louella A. Julian
Kaarawan: Ika-29 ng Marso, 2000
Edad: 16
Tahanan: Brgy. 18 Estancia, Piddig Ilocos Norte
Pangalan ng Ama: Leonardo B. Julian Jr.
Trabaho ng Ama: Businessman
Pangalan ng Ina: Greta A. Julian
Trabaho ng Ina: Maybahay
Educational Attainment
Elementarya: Estancia Elementary School
Sekondarya: Mariano Marcos State University- Laboratory
High School, Laoag City
CURRICULUM VITAE
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Pangalan: Jeanny Mae B. Magna
Kaarawan: Ika-10 ng Mayo, 2000
Edad: 15
Tahanan: Brgy. 3 San Pedro Vintar, Ilocos Norte
Pangalan ng Ama: Eusebio V. Magana
Trabaho ng Ama: Empleyado ng Gobyerno
Pangalan ng Ina: Nenita B. Magana
Trabaho ng Ina: Empleyado ng Gobyerno
Elementarya: Florentino Camaquin Integrated School
Sekondarya: Mariano Marcos State University- Laboratory
High School, Laoag City
CURRICULUM VITAE
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019
Pangalan: Tristan Yves D. Mateo
Kaarawan: ika-11 ng Nobyembre, 1999
Edad: 16
Tahanan: Brgy. 30-A Suyo, Laoag City, Ilocos Norte
Pangalan ng Ama: Glenn C. Mateo
Trabaho ng Ama: Empleyado ng Gobyerno
Pangalan ng Ina: Ruby D. Mateo
Trabaho ng Ina: Self-Employed
Elementarya: Suyo Elementary School
Secondarya: Mariano Marcos State University-
Laboratory High
School
Bayan ng Nabua
T/P 2018 - 2019

Basura

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Basura

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republika ng Pilipinas

PAMBANSANG MATAAS NA PAARALAN NG NABUA

Inilalahad ng pag-aaral na ito ang mga pamamaraan at mga hakbang

na ginamit at isinagawa sa pananaliksik na ito.

Ang pananaliksik na ito ay isinagawa sa pamamagitan ng paggamit

ng pamamaraang deskriptibo. Ito ay sa kagustuhang malaman kung ano

ang maitutulong ng Ecological Solid Waste Management sa pagbawas ng

polusyon. Ito ay nakamtan sa pamamagitan ng pag likom ng mga kaugnay

na datos at paggawa ng mga instrumento sa pamamagitan ng talatanungan

at ipinasagot ito sa mga propesyonal.

Ang mga sumusunod na hakbang ay sinunod at isinagawa ng mga

mananaliksik sa aral na ito.

Pagbuo ng Paksa. Napansin ng mga mananaliksik na ang polusyon ay

isang malaking problema dito sa ating bansa. Isa sa mga dahilan ng

polusyon ay ang hindi tamang pamamahala sa basura. Dahil sa

obserbasyon nito, naisip ng mga mananaliksik na alamin kung ano ang

maitutulong ng Ecological Solid Waste Management sa pagbawas ng

polusyon at kung ginagamit ba ito ng mga mamamayan.

Pagbuo ng Pamagat. Ang mga mananaliksik ay nag-isip ng naangkop na

pamagat sa paksa upang makatawag ng atensiyon sa makakabasa sa pag-

Pagtala ng Saklaw at Limitasyon. Ang mga mananaliksik ay nagpasyang

paksa habang isinaalang-alang ang oras na kinakailangan upang maging

Paglikom ng mga Datos. Ang mga mananaliksik ay naglikom ng datos sa

pamamagitan ng paghahanap sa mga iba’t ibang aklatan particular na sa

aklatan ng Mariano Marcos State University sa Laoag City at pati na rin sa

internet upang masakop ang limitadong bilang ng mga impormasyong

kinakailangan upang mapagtagumpayan ang pananaliksik na isinagawa.

Pagtala ng mga Suliranin. Ang mga mananaliksik ay nag-isip ng mga

pangunahing suliranin ng aral na kinakailangang mabigyan ng mga

kasagutan upang mas lalong maunawaan ng mga mambabasa ang pinag-

Pag-aaral sa Pamagat. Ang mga mananaliksik ay nag-isip muna ng mabuti

tungkol sa pamagat at pinag-aralan ng mabuti muna ang pamagat upang

malaman kung ano ba ang mga dapat iuna, isaalang-alang at gawin sa

Paggawa ng Kuwestiyoner. Ang mga mananaliksik ay nais na

makahanap ng mga responde na sagot sa pag-aaral kaya para hindi

mahirapan ang mga ito ay nagpasiya silang gumawa at magtala ng mga

iba’t ibang katanungan na naangkop sa paksa ng pananaliksik upang

Paghahanap ng Respondente. Ang mga mananaliksik ay pumiili ng mga

respondent na may kaalaman na makakatulong sa pagbibigay ng mga

impormasyon na kailangan sa pag-aaral upang makagawa ng pananaliksik

Pagtitipon ng mga Datos na Nakolekta. Ang mga mananaliksik ay

magtitipon ng mga datos na galing sa mga respondente at pag-aaralan ng

Pagsunod-sunod ng mga Datos at pag-aaral sa sagot ng mga

respondente. Nagpasiya ang mga mananaliksik na magtipon ng mga

datos na nakuha sa mga respondente na tinukoy sa saklaw at limitasyon,

opinion at hiling ng mga respondente.

Pagpapakahulugan ng mga Datos. Mula sa mga datos na nakuha ng mga

mananaliksik galing sa mga respondente, nagtala ng obserbasyon tungkol

Lagom, Konklusyon at Rekomendasyon. Mula sa mga datos na nalikom

ng mga mananaliksik, ang pag-aaral ay matatapos at magpapanukala ng

mga pinayong mga askyon ay tinangka ng mga organisasyon.

Bibliograpiya at Apendiks. Ang bibliograpiya ay naglalaman ng mga

listahan ng mga kinakailangang materyales sa pag-aaral na ginamit ng

mananaliksik. Ang mga katanungan na ginamit sa pag-aaral ay

Mga Kasangkot sa Pag-aaral

Ang mga respondante ng pananaliksik na ito ay mga estudyanteng

nasa sekondarya na nabibilang sa Mariano Marcos State University-

Laboratory High School, na may kahit anong kasarian, katayuan sa klase

at status. Animnapu (60) lamang ang mapipiling respondente at ang mga

ito ay mapipili gamit ng random sampling. Ang mga respondente ay mga

propesyonal at mga estudyante sa kolehiyo.

Mga Instrumentong Ginamit

Ang mga mananaliksik ay gumamit ng talatanungan bilang