i

KONTEKSTUWALISADONG
BANGHAY-ARALIN
SA FILIPINO
BAITANG 8
(KWARTER 1)

ii
Ang karapatang-sipi ng mga materyal na nakapaloob sa aklat na ito ay
taglay ng kani-kaniyang may-ari na may pahintulot na gamitin. Ang
mga piling akda, larawan at iba pang material na nakapaloob, binanggit
o hinango sa ibang sanggunian ay nasa karapatang-sipi ng mga may-
akda. Hindi inaangkin ng tagapaglathala at may-akda ang karapatang-
ari ng anuman sa mga akdang ito.
Walang bahagi ng materyal na ito ang maaaring kopyahin o ipadala sa
anumang paraan, elektroniko o mekanikal, kabilang ang photocopy o
anumang sistema ng impormasyon nang walang pahintulot sa
tagapaglathala.

PAG_AARI NG DEPED REHIYON V, HINDI IPINAGBIBILI

Inilimbag sa Pilipinas
Taong 2019

Department of Education Region V

Curriculum and Learning Management Division-
Learning resources Management and Development System ( CLMD-
LRMDS)
Regional Center Site, Rawis, LegazpiCity, 4500

iii
 PAGKILALA
Ang banghay-aralin na ito ay nabuo bilang tugon sa pangunahing
pangangailangan ng mga guro na maihatid sa mga mag-aaral ang isang
makabuluhan at napapanahong gawain sa pagkatuto na naaayon sa DepEd K to
12 Gabay Pangkurikulum sa Filipino. Ito ay magsisilbing gabay ng mga guro na
nagtuturo ng Filipino sa Baitang 8.
Dahil dito, bukod-tanging pagkilala at pasasalamat ang inihahandog sa
mga nagging daan upang mapagtagumpayan ang ambag na ito sa
sangkaguruan:
Panrehiyong Direktor Gilbert T. Sadsad
Kawaksing Panrehiyon Direktor Cristito A. Eco
CLMD Chief Haydee S. Bolivar
Tagapamanihala Mariano De Guzman
Kawaksing Tagapamanihala Bernie C. Despabiladero
CID Chief Marvin Clarina
Pansangay na Tagamasid Emilia B. Boboyo
Tagapamanihala ng LR Merlita B. Camu

Sa mga mahuhusay na manunulat:

Asuncion B. Bola MT- 1 Tabaco National High School
Emily A. Buenconsejo T-III Tabaco National High School
Linda C. Bruto T-III Tabaco National High School
Jessa B. Nuñez T-III Comon High School
Mark John B. Llaneta T-III Bogñabong High School
Maria Cecilia Y. Aldana T-II Bantayan National High School
Anjienette L. Jesalva T-1 Tabaco National High School
Sharmaine M. Oro T-1 Bantayan National High School
Cherilyn R. Bañal T-1 Bogñabong High School
Joann Z. Viñas T-1 Mariroc High School
Joel B. Boter T-1 San Miguel National High School
John Alfred R. Mendez T-1 San Antonio National High School
iv
Vanessa B. Canicula T-1 Tabaco National High School
Melissa Jane M. Madrona T-1 Tabaco National High School
Rosario B. Bueno T-1 Tabaco National High School
Christine B. Nevarez T-1 Bantayan National High School
Mary Grace A. Bombales T-1 Tabaco National High School

Sa mga natatanging ambag ng sumusunod:

A. Nag-edit/ Validator Zita R. Bogñalbal, MT-II

Roger B. Bañal, MT-II

Emilia B. Boboyo, EPS Filipino

B. Nagdisenyo Melodie C. Bueno, MT-I

C. Nag-guhit Jefferson B. Besmonte

D. Nagpakitang-turo

Armi P. Breva, T-II Maria Roselyn B. Otivar, T-II

Jairus Mark B. De Gracia, T-I
Jhozel Mae A. Borcegue, T-I
Mary Anne A. Baria, T-I
Mary Joy Blanco,T-I
Shiela May B. Balisnomo, T-I
Rachelle B. Canlas, T-I
Ana Leah D. Paglinawan, T-I
Monica A. Neptuno, T-I
Divina B. Darca, T-I
Ma. Giselle R. Bolima, T-I
Rachell Mae A. Suruiz, T-I
Christine V. Bongon, T-I
Arnie B. Barcelona. T-I
Judith B. Sandro, T-I
Liezel B. Bodino, T-I

v
 E. Nagsuri

Neneth B. Bognalbal, T-III Agnes L. Bernal, T-II

Jocelyn A. Bercasio, T-III Tomasa M. Biron, T-III
Emily A. Collantes, T-II Ma. Lourdes B. Brutas, MT-II

Alvin C. Borromeo, Principal II

F. Pangkalahatang Evaluator

Emilia B. Boboyo, EPS Tabaco

Elisa A. Riesa, EPS Camarines Norte
Ben Matriz, EPS Albay
Felisidad Biseño, EPS Camarines Sur

At sa banal na pamamatnubay ng Poong Maykapal, ang aming walang

hanggang pasasalamat.

vi
 NILALAMAN
KWARTER 2
Linggo/Araw Paksa Pahina
I. Linggo 1
Araw 1

Nagagamit ang kaalaman at kasanayan sa paggamit ng internet sa

pananaliksik tungkol sa mga anyo ng tula. F8EP-IIa-b-8.......……………1

Araw 2

Naihahambing ang sariling saloobin at damdamin sa saloobin at

damdamin ng nagsasalita F8PN-IIa-b-24 ……………………………….9
Araw 3

Napipili ang mga pangunahin at pantulong na kaisipang nakasaad sa

binasa F8-IIa-b-24
Natutukoy ang payak na salita mula sa salitang maylapi
F8PT-IIa-b……………...……………………………………………………14

Araw 4
Nagagamit ang angkop na salita sa pagbuo ng orihinal na tula
F8WG-IIa-b-24.………………………….……………………………………21

Araw 5
Naisusulat ang dalawa o higit pang saknong ng tulang may paksang
katulad sa paksang tinalakay F8PU-IIa-b-24………………………………...24

Araw 6
Nasusuri ang paraan ng pagbigkas ng tula ng mga kabataan sa
kasalukuyan batay sa napanood (maaaring sa youtube o sa klase) F8PD-
IIa-b-23

Nabibigkas nang wasto at may damdamin ang tula

F8PS-IIa-b-24……………………………………………….………29

II. Linggo 2
Araw 1
Naipapaliwanag ang papel na ginampanan ng bawat kalahok sa
napanood na balagtasan. F8PD-IIc-d-24
Nabubuo ang mga makabuluhang tanong batay sa napakinggan.

vii
 F8PN-IIc-d-24……………………………………………………….....34
Araw 2
Naipaliliwanag ang mga eupemistiko o masining na pahayag na
ginamit sa balagtasan. F8PT-IIc-d-24
Naibibigay ang opinyon at katuwiran tungkol sa paksa ng
balagtasan.F8PB-IIc-d-25………………..……………………………….....39

Araw 3
Nagagamit ang mga hudyat ng pagsang-ayon at pagsalungat sa
pagpapahayag ng opinion. F8WG-IIc-d-25
Naipapakita ang kasanayan sa pagsulat ng iang tiyak na uri ng
paglalahad na may pagsang-ayon at pagsalungat.
F8PU-IIc-d-25………………………………………………………….46
Araw 4
Nangangatwiranan nang maayos at mabisa tungkol sa iba’t ibang
sitwasyon. F8PS-IIc-d-25………..……………………………………………52

III. Linggo 3
Araw 1
Naisasagawa ang sistematikong pananaliksik tungkol sa paksa
gamit ang iba’t ibang batis ng impormasyon o resorses.
F8EP-IIe-f-9…………………………………………………………....……….57
Araw 2
Naibibigay ang kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan ng
mahihirap na salitang ginamit sa akda F8PT-IIe-f-25
Naisasalaysay ang magkakaugnay na pangyayari sa napakinggan
F8PN-IIe-f-25……………………………………….………………………….62
Araw 3
Naipahahayag ang pangangatuwiran sa napiling alternatibong
solusyon o proposisyon sa suliraning inilahad sa tekstong binasa. F8PB-
IIe-f-25…………………………..……………………………………………...68
Araw 4
Napahahalagahan ang kulturang Pilipino na masasalamin sa
pinanood na sarsuwela.F8PD-iie-f-25
Nasusuri nang pasulat ang papel sa ginampanan ng sarsuwela sa
pagpapataas ng kamalayan ng mga Pilipino sa kultura ng iba’t ibang
rehiyon ng bansa

viii
 F8PU-IIe-f-26…………………………………………………………77
Araw 5
Nagagamit ang iba’t ibang aspekto ng pandiwa sa isasagawang
pagsusuri sa sarswela.F8WG-IIe-f-26………………….………………….82

IV. Linggo 4
Araw 1
Nahihinuha ang nais ipahiwatig ng sanaysay na napakinggan
F8PN – IIf –g- 25
Naipaliliwanag ang tema at mahahalagang kaisipang nakapaloob
sa akda. F8PB – Iif – g - 26 ………………..……………………………….91

Araw 2
Naikiklino (clining) ang mga piling salitang ginamit sa akda.
F8PT-IIf-g-26………………………………………………………….100
Araw 3
Naiuugnay ang tema ng napanood na programang pantelebisyon
sa akdang tinalakay.F8PD-IIf-g-26
Nailalahad nang maayos ang pansariling pananaw, opinyon at
saloobin kaugnay ng akdang tinalakay.
F8PS-IIf-g-27……………………………………….……………….107
Araw 4
Napipili ang isang napapanahong paksa sa pagsulat ng isang
sanaysay. F8PU-IIf-g-27
Nagagamit ang iba’t ibang paraan ng pagpapahayag (pag-iisa-isa,
paghahambing, at iba pa) sa pagsulat ng sanaysay.
F8WG-IIf-g-27…………………….…………………………………113

V. Linggo 5
Araw 1
Nabibigyang-katangian ang mga tauhan batay sa napakinggang
paraan ng kanilang pananalita.F8PN-Iig-h-26…………………………..118

Araw 2
Nabibigyang kahulugan ang mga simbolo at pahiwatig na ginamit sa
akda. F8PT-IIg-h-27

ix
 Naiuugnay ang mga kaisipan sa akda sa mga kaganapan sa sarili,
lipunan, at daigdig. F8PB-IIg-h-27.................................……………………..125

Araw 3
Nasusuri ang katangian ng tauhan batay sa itinanghal na monologo
na nakabatay sa ilang bahagi ng maikling kuwento. F8PD-IIg-h-27

Naipaliliwanag ang sariling kaisipan at pananaw nang malinaw at

makabuluhan. F8PS-IIg-h-28………………………………………………131

Araw 4
Pasulat na wawakasan ang maikling kuwento sa pagbubuod o
pagbibigay ng makabuluhang obserbasyon. F8PU-IIg-h-28……………136

Araw 5
Nabibigyang katangian ang piling tauhan sa maikling kuwento gamit
ang kaantasan ng pang-uri. F8WG-IIg-h-28….…………………………..141
Araw 6
Nakikipanayam sa mga taong may malawak na kaalaman at
karanasan tungkol sa paksa.F8WG-IIg-h-10…….……………………….150

VI. Linggo 6
Araw 1
Nabibigyang interpretasyon ang tulang napakinggan.
F8PN-Iii-j-27…………………………………………………………..157

Araw 2
Naihahambing ang anyo at mga elemento ng tulang binasa sa iba pang
anyo ng tula. F8PB-Iii-j-28.
Natutukoy ang nakakubling kahulugan sa mga talinghaga sa tula.
F8PT-Iii-j-28……………………………………………………..........162

Araw 3
Nasusuri ang tono at damdamin ng tulang napanood at narinig na
paraan ng pagbigkas. F8PD-IIi-j-2 138……………………………………169

Araw 4
Naisusulat ang isang orihinal na tulang may apat o higit pang saknong sa
alinmang anyong tinalakay gamit ang paksang pag-ibig sa kapwa, bayan o
kalikasan. F8PU-IIi-j-29

x
 Nagagamit nang wasto ang masining na antas ng wika sa pagsulat ng
tula. F8WG-IIi-j-29…………………………………………………….……..174

Araw 5
Nabibigkas nang madamdamin ang tulang isinulat.
F8PS-IIi-29……………………………….………………………….179

xi