Professional Documents
Culture Documents
:
Ang Pakikibaka Para sa
Filipino sa Kolehiyo At
Iba Pang Kaugnay na Isyu
David Michael San Juan
Associate Professor, De La Salle University-Manila
Convenor, Alyansa ng Mga Tagapagtanggol ng Wikang Filipino
(TANGGOL WIKA)
Public Information Officer, Alliance of Concerned Teachers-Private Schools (ACT Private)
PAMBANSANG SEMINAR 2015
27-29 Abril 2015
Maynila
Panimula: Kontrobersyang Pangwika
Noon
• Kabanata 7 sa “El Filibusterismo”
Puno’t Dulo ng Gulo…
• CHED Memo. Order/CMO No. 20, Series of
2014
• Pagbura sa Filipino sa kurikulum ng kolehiyo
Puno’t Dulo ng Gulo…
• Binura rin ang mga asignaturang
Panitikan/Literatura at Philippine Government &
Constitution sa bagong General Education
Curriculum (GEC)
• Pinahina ang mga asignaturang mahalaga sa
pagpapatibay ng pambansang identidad, at
pambansang kaunlaran
• Ipinatupad ang K to 12 kahit na hindi ito
nakaayon sa pangangailangan ng bansa at ng mga
mamamayan ng Pilipinas
Globalisasyon: Kadena ng
Dependensiya
Kronolohiya ng Pakikibaka
• 21 Hunyo 2014 – Sa pangunguna ng Departamento Filipino ng
DLSU-Manila, isinagawa ang Konsultatibong Forum-Asembliya sa
Sitwasyon ng Filipino sa Kolehiyo. Humigit-kumulang 400 guro,
mag-aaral, propesyunal, at tagapagtaguyod ng wikang Filipino ang
dumalo sa nasabing forum-asembliya. Si Pambansang Alagad ng
Sining Dr. Bienvenido Lumbera ang nagbigay ng inspirasyonal na
pahayag sa nasabing aktibidad. Sa pagtitipon ding iyon ay binuo ng
humigit-kumulang 70 kolehiyo, unibersidad, samahang pangwika at
pangkultura, at paaralan, ang TANGGOL WIKA o Alyansa ng Mga
Tagapagtanggol ng Wikang Filipino, ang kauna-unahang malapad na
alyansang naninindigan na: panatilihin ang pagtuturo ng
asignaturang Filipino sa kolehiyo; rebyuhin ang CMO No. 20, Series
of 2013; gamitin ang wikang Filipino sa pagtuturo ng iba’t ibang
asignatura; at isulong ang makabayang edukasyon.
Kronolohiya ng Pakikibaka
• 22 Hunyo 2014 – press release ng CHED hinggil sa
pagiging mandatory na medium of instruction ng
Filipino
• 04 Hulyo 2014 – konsultasyon ng CHED sa Metro
Manila
• 31 Hulyo 2014 – deadline ng pagpapasa ng
posisyong papel sa isyu
• 27 Nobyembre 2014 – pangalawang press release
ng CHED hinggil sa isyu (walang pinagbago sa
pahayag noong 22 Hunyo 2014)
Nasaan na Tayo Ngayon?
• Malakas na ang Tanggol Wika: mahigit 150 affiliate na
institusyon, unibersidad, samahang pangkultura,
samahang pangwika atbp.
• Mahigit 7,500 likes ng Tanggol Wika Facebook page
• Daan-daan libong pirma sa manipesto ng Tanggol Wika
• Halos lahat ng nasa akademya ay pro-Filipino
• NAKAPAGSAMPA na ng petisyon sa Korte Suprema
• MAY TRO NA sa CMO No. 20, Series of 2013
• May pakikipagdiyalogo sa Suspend K to 12 Alliance
Nasaan na Tayo Ngayon?
• Laman ng pambansang diskurso ang isyung
pangwika
• Popular ang mga panawagan ng Tanggol Wika
• May posisyong papel na pro-Filipino ang
maraming paaralan at prominenteng
indibidwal
TRO sa CMO No. 20, Series of 2013
Epekto ng TRO
• Pinapahinto ang pagbura sa Filipino at Panitikan
sa kolehiyo
• May 10 araw para sumagot ang CHED at
Malakanyang
• Hindi maaaring magplano ang mga unibersidad
nang hindi isinasama ang Filipino at Panitikan sa
kurikulum
• Epektibo ang TRO hanggang sa maglabas ng
bagong pasya ang Korte Suprema
• TULOY ANG LABAN DAHIL WALA PANG FINAL
DECISION
Anong Dapat Nating Gawin?
• Tuluy-tuloy na magsagawa ng forum,
asembliya, at mga kilos-protesta para lalong
lumawak ang suporta ng taumbayan sa ating
mga panawagan
• Makipag-ugnayan sa mga Departamento ng
Literatura, Departamento ng Agham Politika,
Departamento ng Agham Panlipunan at iba
pang katulad o katumbas na departamento
upang lalong mapalawak ang ating hanay
Anong Dapat Nating Gawin?
• Ipamalita sa ating mga kakilalang guro ang
tungkol sa adbokasiya at mga tagumpay ng
Tanggol Wika
• Suriin natin ang buong programang K to 12, at
palalimin at palawakin ang ating pagsusuri hinggil
dito sa pamamagitan ng pagtalakay sa mga
kaugnay na usapin tulad ng neoliberalismo, Labor
Export Policy, globalisasyon, kolonyal na
edukasyon, at imperyalismo.
Anong Dapat Nating Gawin?
• Makipagdiyalogo sa mga administrasyon ng
paaralan at sa mga lingkod-bayan upang
itaguyod ang ating mga adbokasiya at
hikayatin sila na suportahan din ito.
• Ilike at ipalike ang Facebook page ng Tanggol
Wika para sa mabilis na diseminasyon at
koordinasyon ng ating mga kalatas at
kampanya:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA
Anong Dapat Nating Gawin?
• Basahin, talakayin, at palaganapin ang
petisyon ng Tanggol Wika sa Korte Suprema
• Madodownload sa:
dlsu.academia.edu/lastrepublic
• IGoogle: “Tanggol Wika versus Noynoy-CHED”
Buod ng Petisyon sa Korte Suprema
• Ang CMO No. 20, Series of 2013 ay lumalabag
sa 5 probisyon sa Konstitusyon at 3 Batas
Republika
Mga Nilalabag ng CMO No. 20
• Probisyong pangwika ng Artikulo XIV, Seksyon 6
ng Konstitusyong 1987.
• Probisyong pang-edukasyon tungkol sa
preserbasyon ng yamang pangkultura ng bansa
na nasa Artikulo XIV, Seksyon 14, 15, at 18 ng
Konstitusyong 1987.
• Probisyong pang-edukasyon tungkol sa pagiging
bahagi ng mandatoring pag-aaral ng Konstitusyon
sa lahat ng lebel ng edukasyon na nasa Artikulo
XIV, Seksyon 3 ng Konstitusyong 1987.
Mga Nilalabag ng CMO No. 20
• Probisyong pang-edukasyon na nagbibigay-diin sa
kahalagahan ng nasyonalismo sa kurikulum at
pagpapaunlad ng bansa, at pagbubuo ng
sistemang pang-edukasyon na nakabatay sa
pangangailangan ng mga mamamayan, na nasa
Artikulo II, Seksyon 17; at Artikulo XIV, Seksyon 2
at 3 ng Konstitusyong 1987
• Probisyong pampaggawa (labor provisions) na
nasa Artikulo II, Seksyon 18; at Artikulo XIII,
Seksyon 3 na nasa Konstitusyong 1987.
Mga Nilalabag ng CMO No. 20
• Probisyon ng “Commission on the Filipino
Language Act” (“An Act Creating the
Commission on the Filipino Language,
Prescribing Its Powers, Duties and Functions,
and For Other Purposes”) o Batas Republika
7104
Mga Nilalabag ng CMO No. 20
• Probisyon sa “Education Act of 1982” o Batas
Pambansa Bilang 232.
• Probisyon sa Batas Republika 7356 o “An Act
Creating the National Commission for Culture
and the Arts, Establishing National
Endowment Fund for Culture and the Arts,
and For Other Purposes.”
Probisyong Pangwika
ARTIKULO XIV, SEKSYON 6.
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ayFilipino.
Samantalang nalilinang, ito ay dapat payabungin atpagyamanin pa salig sa
umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.
Alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapatna maaaring
ipasya ng Kongreso,
dapat magsagawa ng mgahakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at
puspusangitaguyod ang paggamit ng Filipino bilang midyum ngopisyal na
komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sasistemang pang-edukasyon.
Independensya at
(Neo)kolonyalismo
Nasyonalismo
Wika at Pambansang Kaunlaran
A LUTA CONTINUA!
TULOY ANG LABAN!