Chapter 2: Bilang, Kulay, Parte at Lugar

Layunin:
1. Mailahad ang katumbas na salin ng mga salita sa Wikang Cebuano.
2. Maipakita ang pagkakatulad at pagkakaiba ng Wikang Filipino sa Wikang
Cebuano.
3. Magkaroon at magamit ang kaalaman gamit ang pagsasanay.

A. Bilang
Sa pamamaraan ng pagbibilang ng mga Cebuano ay gumagamit
sila ng pinaghalong natibong binisaya at mga salitang hiram na galing
sa Espanyol.
Kung tayo ay magbibilang ng mula sa 1 (isa) hanggang 10
(sampu) ay natibong wikang Cebuano ang ginagamit habang ang mga
sumusunod na bilang tulad ng 11-99 ay wikang Espanyol na ang
ginagamit. Kapag naman matataas na numero na, mula sa 100 ay
pinaghahalo na nito ang wikang Cebuano pati Espanyol.
Kadalasan ay Espanyol pa rin ang ginagamit sa pagbibilang ng
pera sa Cebuano.
Hal.
Sa Tagalog, binabanggit ito bilang “limang piso”
Sa Ingles naman ay “five pesos”
Sa Cebuano ito ay “singko”

FIGURE TAGALOG CEBUANO SPANISH-

DERIVED
0 Wala/sero Wala Sero
1 Isa Usa Piso
2 Dalawa Duha Dos
3 Tatlo Tulo Tres
4 Apat Upat Kwatro
5 Lima Lima Singko
6 Anim Unom Sais
7 Pito Pito Syete
8 Walo Walo Otso
9 Siyam Si-yam Noybe
10 Sampu Pulo Diyes
11 Labing-isa Napulo ug usa Onse
 12 Labingdalawa Napulo ug duha Dose
13 Labingtatlo Napulo ug tulo Trese
14 Labing-apat Napulo ug upat Katorse
15 Labinglima Napulo ug lima Kinse
16 Labinganim Napulo ug unom Dise sais
17 Labingpito Napulo ug pito Dise syete
18 Labingwalo Napulo ug walo Dise otso
19 Labingsiyam Napulo ug siyam Dise noybe
20 Dalawampu Kawhaan Baynte
30 Tatlumpu Katloan Traynta
40 Apatnapu Kap-atan Kwarenta
50 Limampu Kalim-an Singkwenta
60 Animnapu Kanum-an Saisenta
70 Pitumpu Kapitoan Sitenta
80 Walumpu Kawaloan Otsenta
90 Siyamnapu kasiyaman nobenta
100 Isang daan Usa ka gatos
200 Dalawang daan Duha ka gatos
300 Tatlong daan Tulo ka gatos
400 Apat na daan Upat ka gatos
500 Limang daan Lima ka gatos
600 Anim na daan Unom ka gatos
700 Pitong daan Pito ka gatos
800 Walong daan Walo ka gatos
900 Siyam na daan Siyam ka gatos
1000 Isang libo Usa ka libo
10,000 Sampung libo Napulo ka libo
100,000 Isang daang libo Usa ka gatos ka
libo
1,000,000 Isang milyon Usa ka milyon

B. Kulay
Narito ang iilang mga karaniwang kulay at ang salin nito sa Wikang
Cebuano.
Mapapansin na may pagtutulad sa wikang Filipino.
Hal.
Blue sa Filipino ay “asul”
Blue sa Cebuano ay “asul” din.
 Makikita rin ang salin sa Cebuano ay salitang malapit sa isang
bagay na mayroong magkatulad na kulay.
Hal.
Gray ang kulay ng abo at ang salin sa Cebuano ay “abuhun”.
Violet ang kulay ng ube at ang salin sa Cebuano ay “Ubi/e”.
Red and kulay ng karaniwang rosa at ang salin sa Cebuano ay
“rosa/s”.

ENGLISH CEBUANO
Black Itum
Blue Asul
Brown Kape/brawn
Gold Bulawan
Green Berde
Gray Abuhun
Orange Urins/kahil
Pink Rosa/s
Red Pula
Violet Bayole/ubi
White Puti
Yellow Dalag

C. Parte
1. Bahagi ng katawan
Ang mga bahagi ng katawan at ang salin nito sa Cebuano.
Ang iilan rito ay may salin sa Cebuano at ang ilan naman ay
nanatiling magkatulad sa Filipino.
Hal.
Sa Filipino ay buhok, sa Cebuano ay “buhok” din.
Sa Filipino ay tiyan, sa Cebuano ay “tiyan” din.
Sa Filipino ay tuhod, sa Cebuano ay “tuhod” din.
 FILIPINO CEBUANO
Mukha Itsura
Bibig Ngabil
Noo Agtang
Tainga Dalunggan
Daliri Tudlo
Kamay Kamot
Paa Tiil
Bewang Hawak
Hita Batiis
Balikat Abaga
Ngipin Unto
Buhok Buhok
Tiyan Tiyan
Tuhod Tuhod
Kilay Kilay
Ilong Ilong
Pilik-mata Pilok
Kili-kili Kilok
Baba Suwang

2. Parte ng bahay

ENGLISH CEBUANO
Roof Atop
Post Poste
Ceiling Kisame
Wall Bungbong
Window Bintana
Staircase/stairs Hagdan
Floor Salog
Door Pultahan

a. Loob ng bahay
ENGLISH CEBUANO
Living room Sala
Dining room Kan-anan
Kitchen Kusina
Bathroom Banyo
 Toilet Kasilyas
Room Kwarto
Balcony Balkon
Bedroom Kwarto para tulganan
Garage Garahe
Office Opisina
Cellar Bodega
Study room Kwarto para tun-anan
Top/above Taas
Below Silong/ubos
D. Lugar

1. Pampublikong lugar

Makikita ang salin sa Cebuano ng mga pampublikong lugar at

mapapansin ang pagkakatulad sa Filipino at pagkakaiba nito.

Hal.
Simbahan sa wikang Filipino at ang salin sa Cebuano ay “simbahan”
rin.
Sementeryo sa wikang Filipino at ang salin sa Cebuano ay
“siminteryo/sementeryo”.

Mayroon ding nagbago lang ng isang letra tungo sa salin nito sa

Cebuano mula sa wikang Ingles.

Hal.
Plaza sa wikang Ingles at ang salin sa Cebuano ay “plasa”.
Park sa wikang Ingles at ang salin sa Cebuano ay “parke”.

ENGLISH CEBUANO
Library Librarya
Plaza Plasa
Road Dalan
Sidewalk Aseras/asiras
Park Parke
Bridge Tulay/taytayan
School Eskwelahan
Hospital Ospital
Church Simbahan
Cemetery Siminteryo
Sanggunian
http://bisayaphilippines.blogspot.com/2009/05/parts-of-house-parte-sa-
balay.html?m=1
https://www.101languages.net/cebuano/colors.html
https://www.omniglot.com/language/numbers/cebuano.html