I.

Panimula

Ang Silangang Visayas o Rehiyon VIII ay isa sa mga rehiyon sa Pilipinas na

matatagpuan sa gitnang bahagi ng Pilipinas. Binubuo ito ng anim na lalawigan: Biliran,

Silangang Samar, Leyte, Hilagang Samar, Samar, at Katimugang Leyte. Ang mga

lalawigang ito ang sumasaklaw sa pinakasilangang mga pulo ng Visayas: Leyte, Samar,

at Biliran. Ang kabisera ng rehiyon VIII ay ang lungsod ng Tacloban.

Tinagurian ang rehiyong ito bilang Luklukan ng Kasaysayan dahil sa mga

makasaysayang pangyayari dito tulad na lamang ng pagdating ni Magellan noong 1521,

unang misa sa Pilipinas at ang pagbabalik ni Gen. Douglas MacArthur noong panahon

ng pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas. Mayaman din ang rehiyong ito sa yamang

tubig dahil ang pangunahing hanap-buhay ditto ay ang pangingisda at maging

pagsasaka. Mahilig din ang mga taga-Bisaya sa mga pista. Taon-taon ay ipinagdiriwang

nila ang piyestang Sinulog, Sandugo, at Ati-Atihan. Tunay na ang rehiyon VIII ay may

pagkakaisa at pinagbuklodbuklod.

Ang mga lalawigang ito ay pinag-uugnay-ugnay sa pamamagitan ng

komunikasyon. Wika, kung saan ang mga tao ay nagkakaunawaan at nagkakaroon ng

pagkakaisa. Ang wika rin ang dahilan kaya nagbubuklod-buklod ang anim na lalawigan

sa rehiyon VIII. Ngunit may mga iba’t ibang wika o dayalek na ginagamit ang bawat

lalawigan ng dahil narin sa pagkakaiba-iba ng lokasyon at nakagisnan. Isa pa sa

dahilan ng pagkakaroon ng pagkakaiba-iba sa wika o dayalek ay ang nagging

pananakop ng iba’t ibang dayuhang pananakop sa ating bansa kung saan ay naibahagi

nila ang kanilang mga bitbit na wika at maging ang kanilang mga kultura. Kaya’t

1|Page
mahalaga ang pagkakaroon ng iisang barayti o iisang wikang popular ang isang rehiyon

kung saan ito ay nauunawaan at naiintindihan ng halos lahat.

2|Page
II. Paglalahad ng Suliranin

1. Ano ang mga varayti ng wikang popular ng rehiyon?

2. Anong antas ng paggamit ng varayti ng wikang domestiko sa rehiyon?

3. Paano mailalarawan ang mga varayti ng wikang Filipino sa pamamagitan ng:

 Mother Tounge

 Kultura ng wika

 Tradisyon o Kaugalian

 Pamumuhay

4. Ano ang implikasyon ng varayti ng wika sa K-12?

3|Page
III. Resulta at Diskurso

1. Talaan Bilang 1. Varayti ng Wikang Popular sa Rehiyon VIII.

Lalawigan Wikang Popular

Biliran Waray, Cebuano, Ingles
Silangang Samar Waray, Ingles, Tagalog
Leyte Cebuano, Waray, Tagalog, Ingles
Hilagang Samar Waray, Ingles
Samar Waray, Tagalog, Ingles, Cebuano
Katimugang Leyte Waray, Cebuano

Ang mga pangunahing wikang sinasalita sa kabisayaan o sa rehiyon VIII ay ang

wikang Cebuano na sinasalita sa gitanang kabisayaan partikular sa Biliran, Leyte,

Katimugang Leyte at Samar. Ang wikang Waray naman sa Silangang Kabisayaan at ito

ay sinasalita sa anim (6) na lalawigan sa rehiyon VIII. Ang wikang Ingles ay malawakan

ding ginagamit sa mga pook Urban sa Kabisayaan. Madalas din itong ginagamit sa mga

paaralan, mga pampublikong palatandaan at maging sa pakikipag kalakalan. Ang

wikang Filipino, ang Pambansang wika na ibinatay sa wikang Tagalog ay ginagamit at

nauunawaan din sa mga lalawigan ng Samar, Silangang Samar at Leyte subalit bihira

itong gamitin sa pangkaraniwang pakikipagtalastasan.

4|Page
 Wikang Domestiko sa Rehiyon VIII 2.

Tagalog
10%

Ingles Waray
25% 45%

Cebuano
20%

Talaan Bilang 2. Antas ng paggamit ng varayti ng wikang domestiko sa rehiyon

Makikita sa tsart sa itaas ang mga pursyento ng mga wikang ginagamit ng mga

taga Rehiyon VIII. Apat na wika ang popular na ginagamit sa rehiyong ito. Makikita na

ang wikang Waray ang may pinakamalaking pursyento kung saan ay halos kalahati ng

kabuuang populasyon ng Rehiyon VIII o 45% ng mga tao sa 4.44 milyong nananahan

sa buong rehiyon ay ginagamit at naiintindihan ang wikang Waray. Susunod dito ay ang

5|Page
Wikang Ingles, isa sa mga opisyal na wika ng bansa ay may kabuuang 25%. Itinuturing

ito na pangalawang wika ng rehiyon. Pangatlo ay ang wikang Cebuano kung saan ay

20% ng mga mamamayan ng rehiyon ay nakakaintindi ng wikang ito lalo na sa

lalawigan ng Leyte. Samanta ang may pinakamaliit na pursyento kung saan 10%

lamang ng populasyon ng rehiyon ang gumagamit at nakakaintindi nito ay ang wikang

Tagalog. Kahit Tagalog ang may pinakamababang pursyento ay naiipakita parin na

mahalaga ang wikang ito sapagkat isa parin ito sa wikang ginagamit sa iba’t ibang parte

ng rehiyon o bansa.

3. Talaan Bilang 3. Varayti ng Wikang Filipino sa pamamagitan ng:


Wikang Domestiko sa Rehiyon VIII

Tagalog
10%



Ingles Waray
25% 45% 


Cebuano
20%


3.1. Mother Tongue

6|Page
 Malinaw na makikita sa tsart na ang wikang Waray ang may pinkamataas na

pursyento kung saan halos kalahati ng populasyon ay nakakapagsalita, ginagamit,

at naiintindihan ang wikang ito. Ibig sabihin ang wikang Waray ang nagging mother

tongue ng rehiyon sapagkat pinakaginagamit ng mga taga rehiyon VIII at ito ang

salita o wika na naiintindihan ng halos lahat ng mga taong naninirahan sa nasabing

rehiyon. Ang wikang Waray ay pang-lima din sa pinaka sinasalitang wika sa buong

bansa. Isa ang rehiyon VIII sa may pinakamalaking pursyento dito.

Pagdating naman wikang Filipino, kahit na tagalog ang may pinaka maliit na

pursyento ay hindi maitatanggi na isa prin ito sa apat na wikang ginagamit ng

kabisayaan at hindi mawawala sa mga popular ba lenggwahe o wika sa iba’t ibang

rehiyon.

 3.2. Kultura ng Wika

Ang wikang Waray ay ang may pinakamataas na pursyento sa tatlong pang

ibang lenggwahe na ginagamit ng mga taga rehiyon. Sapagkat ang mga

7|Page
mamamayan sa halos apat na lalawigan ng Rehiyon VIII ay mga Waray kaya’t ang

wikang kanilang nakagisnan at ginagamit ay ang wikang waray at mabilis nila itong

naipasa at napalawak sa mga natitirang lalawigan sa rehiyon. Ibig sabihin ay

kalahati ng populasyon ng rehiyon ay mga Waray na nagsasalita ng wikang Waray

kaya’t hindi nakapagtataka na ito ang naging wikang popular ng buong kabisayaan o

Rehiyon VIII. Ito ang wikang madalas na kanilang ginagamit sa pakikipag-usap at

maging sa pakikipag kalakalan sa iba’t ibang lalawigan dahil dito ay nagkaroon ng

pagkakaisa ang mga mamamayan ng rehiyon at mabilis silang nagkakaunawaan ng

dahil sa isa sa mga wikang umiiral sa kanilang lugar ay alam ng halos lahat ng mga

mamamayan nito. Ang iba pang wika ay ginagamit din sa pakikipag usap tulad ng

Ingles na pangalawa sa isa sa mga wikang madalas gamitin o pangalawa sa may

madaming taong gumagamit ng wikang ito. Maging ang Cebuano at Tagalog na

hindi rin naman mawawala sa mga wikang patuloy na ginagamit sa iba’t ibang parte

ng mundo. Mahalaga ang pagkakaunwaan ng bawat mamamayan kaya’t mahalaga

ang mga wikang ito upang magbuklod buklod ang bawat isa hinggil sa distansya nila

sa isa’t isa.

 3.3. Tradisyon at Kaugalian

8|Page
 Ang Rehiyon VIII o Silangang Visayas ay tinagurian bilang Luklukan ng

Kasaysayan dahil sa mga makasaysayang pangyayari dito tulad na lamang ng

pagdating ni Magellan noong 1521, unang misa sa Pilipinas at ang pagbabalik ni

Gen. Douglas MacArthur noong panahon ng pananakop ng mga Hapones sa

Pilipinas. Ang Rehiyon VIII ay kilala sa pagiging relihiyoso at pagiging deboto.

Maraming pista ang kanilang ipinagdiriwang tulad nalamang ng Pista ng Pintados na

ginaganap at idinadaos ng mga taga Leyte na sinasabing nagmula sa Pista ni Senor

Santo Nino at ipinagdiriwang sa makulay na pamamaraan. Ipinapakita ng pistang ito

ang mayamang kultura ng Leyte at Samar, sa pamamagitan ng pagsasama sama

ng mga katutubong sayaw at musika. Tulad na lamang ng sayaw na Curacha na

pinakakilalang sayaw ng mga Waray na sinasayaw sa mga pista at mga pagtitipon.

Maging ang awiting Dandansoy at Alibangbang na nagpapahayag ng masayang

pananaw sa buhay ng mga taga Silangang Visayas. Mayaman ang Rehiyon VIII sa

kasaysayan. Maging ang kanilang pagiging relihiyoso at matinding paniniwala sa

Diyos ay tunay na nakahahanga. Ang mga tradisyon at kulturang ito ang

nagbubuklod sa bawat mamamayan ng rehiyong ito.

 3.4. Pamumuhay

9|Page
 Ang Rehiyon VIII ay isang rehiyon kung saan ay napaliligiran ng tubig kaya't isa sa

pangunahing hanap buhay dito ay ang pangingisda. Nakapangingisda ang mga

mamamayan dito sa Golpo ng Leyte, Kipot ng San Bernardino, at iba pang look sa

rehiyon. Isa din sa pinagkukunan o pangunahing hanap buhay ng rehiyon ay ang

pagsasaka. Kabilang sa kanilang mahahalagang tanim ay ang play, tubo, mais, niyog,

abaka, tabako, gulay, at kape. Ang mga taga-rehiyon ay gumagawa din ng makukulay

at magagandang banig na yari sa tikug. Gumagawa din sila ng mga kasangkapang yari

sa kawayan at yantok. Nakatutulong din sa kabuhayan ng mga tao sa rehiyon ang pag-

aalaga ng baka at manok at maging ang pagtotroso ay ginawa narin nilang hanap

buhay. Isa din sa hanap buhay dito ay ang pagmimina dahil ang Rehiyon VIII ay

napaliligiran din ng mga bundok tulad na lamang ng pinakamaatas na bundok sa

nasabing Rehiyon ay ang Bundok Cancajay. Nakakukuha ang mga tao sa minahan ng

mga ginto, pilak, tanso, carbon at bakal. Napaliligiran ng mga katubigan na sagana sa

yamang tubig at mayroong mga bundok at mga burol ang mga pulo ng Rehiyon VIII

kayat malaki ang naitutulong nito sa kabuhayan ng mga naninirahan dito. Masasabing

ang Rehiyon VIII ay tunay na maunlad pagdating sa pamumuhay ng mga mamamayan

nito at ito ay dahil narin sa pagtitiyaga, pangangalaga at pagmamahal nila sa kanilang

mga ginagawa at sa kanilang Rehiyon.

4. Implikasyon ng varayti ng wika sa K-12

10 | P a g e
 Mahalaga ang wikang panturo sa bawat rehiyon sapagkat ito ang opisyal na

wikang ginagamit sa pormal na edukasyon. Sa rehiyon VIII mas ginagamit sa paaralan

ang wikang Waray, Tagalog at Ingles. Ang wikang Waray ang ginagamit ng halos lahat

ng parte ng rehiyon kaya’t ito ang madalas na gamitin sa pakikipag-usap. Nakatutulong

ito sa mga mag-aaral sapagkat mas nagkakaintindihan ang bawat isa at mas

naipahahayag nila ang kanilang mga damdamin na nais nilang ipahayag. Ang Tagalog

at Ingles ang ginagamit pagdating sa mga aklat at asignatura. Sapagkat Tagalog ang

ating wikang pambansa at ito ay nakasaad sa batas. Ang Ingles ay ang ating itinuturing

na pangalawang wika kaya’t ito ay madalas din gamitin sa paaralan. Kaya’t ito ang mga

wikang ginagamit sa mga libro, pagsusulit, at pananaliksik. Ang implikasyon ng varaytu

ng wika sa K-12 ay nakatutulong sa mga mag-aaral sapagkat ginagamit parin ang

wikang nakagisnan ng mga naninirahan sa bawat lalawigan sa rehiyon upang

magkaunawan at magkaroon ng komunikasyon ang bawat isa. Ang paggamit naman ng

ibang wika pagdating sa pagsulat, at sa mga libro ay nakatutulong din sapagkat hindi

lahat ay magkakatulad ng wikang ginagamit at nakagisnan kaya’t ang pagtuturo ng

ibang lenggwahe o wika ay isang mabuting bagay na makatutulong sa mga mag-aaral

upang mas mahubog ang kanilang kaisipan at pakikisalamuha na magagamit nila

hanggang sa kanilang pagtanda at kahit saang lugar o rehiyon pa sila makarating.

11 | P a g e
IV. Konklusyon

Ang isa sa mga layunin ng pagsusuring ito ay upang malaman ang iba’t ibang

wika sa Rehiyon VIII at ang pursyento ng bawat wikang ito at kung patulay paring

nagagamit an gating pambansang wika ang Tagalog. Ang pagkakaiba-iba ng mga

nakagisnang wika ng dahil narin sa pagkakaiba-iba ng lokasyon ay isa sa mga nagiging

sanhi ng pagkakawatak watak ng rehiyon subalit dahil din sa wika kaya’t naguugnay-

ugnay ang bawat isa dahil ito ang nagiging tulay ng komunikasyon upang

magkaintindihan at makapagbahagi ng kaalaman ang bawat isa. Mahalaga din na

mayroong isang wikang popular na ginagamit ang bawat rehiyon na makatutulong sa

mga mamamayan nito. Kung mapapansin sa kabila ng iba’t ibang varayti ng wika ay

hindi parin mawawala ang ating wikang pambansa, ito ay ang wikang Tagalog. Ibig

sabihin ay maging sa iba’t ibang rehiyon ay patuloy ang paglawak at pag-usbong ng

ating wika at ang mahalaga ay patuloy parin itong nagagamit at napananatili parin ang

ating wikang ipinaglaban. Ang bawat varayti ng wika ay mahalaga sapagkat ito ang

sumasalamin sa kasaysayan ng ating lugar at pinagmulan at makikita din dito ang

kultura at tradisyon na patuloy nating pinagyayabong.

12 | P a g e
V. Sanggunian

 https://prezi.com/hfckb3lgomim/ang-silangang-visayas-o-rehiyon-viii-ay-

matatagpuan-sa-gitna/

 https://www.wikiwand.com/tl/Silangang_Kabisayaan

 https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fprezi.com%2Fm

%2Fhfckb3lgomim%2Fang-silangang-visayas-o-rehiyon-viii-ay-matatagpuan-sa-

gitna%2F%3Ffbclid%3DIwAR0L_6I5xH5KTBZtQSHIEyIKjB5nY5eB-

Ko7p5uiAjADAAmDFK6a_hIbmQk&h=AT1gg5QFIx4waihLcanM-rAyHna-

DvngMcXGwz9pZt2Id0FLolrhysmvbyoGISdDUHKbvK90Ox-

yZhfDelHxzB0k2BU2zxPe3rpYimAZzYlK6VjD62Sfmi8zGXDJ9A0BV1z1

 https://l.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fjmsinoy.blogspot.com

%2F2016%2F12%2Fpag-aaral-sa-wikang-cebuano.html%3Fm%3D1%26fbclid

%3DIwAR1AcR9xjuNArUbP8_zoXK1_MGiYWg-LlIybYa0zZ-

XHKhRnjnnFi9MoR7E&h=AT1gg5QFIx4waihLcanM-rAyHna-

DvngMcXGwz9pZt2Id0FLolrhysmvbyoGISdDUHKbvK90Ox-

yZhfDelHxzB0k2BU2zxPe3rpYimAZzYlK6VjD62Sfmi8zGXDJ9A0BV1z1

 https://www.slideshare.net/amydelivios/implikasyon-ng-paggamit-ng-wikang-

balbal-sa-mga-mag-aaral-na-nasa-unang-taon-na-kumukuha-ng-kursong-bs-

social-work-sa-plm

 https://www.scribd.com/doc/117824433/Kultura-Kasaysayan-at-Panitikan-ng-

Visayas

13 | P a g e